EUROPESE COMMISSIE

Brussel, 31.5.2013

COM(2013) 325 final

2013/0168(NLE)

Voorstel voor een

BESLUIT VAN DE RAAD

betreffende de ondertekening namens de Europese Unie van de Minamata-conventie inzake kwik

TOELICHTING

Kwik en de meeste kwikverbindingen zijn zeer giftig voor de mens, voor ecosystemen en voor dieren en planten in de natuur. Dit element wordt derhalve sinds 2003 door het Milieuprogramma van de Verenigde Naties (United Nations Environment Programme of UNEP) als een wereldwijd tot bezorgdheid aanleiding gevende stof aangemerkt 1 en is op EU-niveau binnen het kader van de in 2005 aangenomen Strategie van de Gemeenschap voor kwik ("de Strategie") 2 aan een brede reeks van controlemaatregelen onderworpen. 

Op basis van de in de Strategie vastgestelde beleidsaanpak heeft de EU sinds 2005 opgeroepen tot onderhandelingen over een mondiaal wettelijk bindend instrument voor kwik onder auspiciën van het UNEP. Kwik is persistent en in de lucht uitgestoten kwik kan zich via de atmosfeer over grote afstanden verspreiden, overal in de wereld afgezet worden en zich in de voedselketen opeenhopen, met name in vis. Maatregelen die zich tot het geografische gebied van de EU beperken volstaan daarom niet om het – wereldwijde – kwikprobleem aan te pakken.

Het door de EU overeengekomen algemene standpunt (conclusies van de Raad van december 2008) roept daarom op tot een allesomvattend instrument voor kwik, dat maatregelen bevat om het aanbod van kwik te verminderen; de vraag naar kwik voor producten en procédés terug te dringen; de internationale handel in kwik te verminderen; kwikemissies in de atmosfeer te verminderen; milieuhygiënisch verantwoord beheer van kwikhoudend afval te bewerkstelligen; milieuhygiënisch verantwoorde oplossingen voor kwikopslag te vinden; de sanering van bestaande verontreinigde locaties aan te vatten; en kennis te vergroten. In haar conclusies van juni 2012 benadrukte de Raad hoe belangrijk het is om actief te blijven deelnemen aan de onderhandelingen over alle aspecten van het toekomstige mondiale verdrag inzake kwik.

Bij Besluit GC 25/5 van februari 2009 heeft de raad van bestuur van het UNEP een intergouvernementeel onderhandelingscomité (INC) ingesteld en het een overeenkomstig ruim mandaat om een allesomvattend mondiaal wettelijk bindend instrument voor kwik op te stellen.

Op basis van dit mandaat is er vijf keer een INC bijeengekomen: INC-1 in Stockholm (juni 2010), INC-2 in de stad Chiba in Japan (januari 2011), INC-3 in Nairobi in Kenya (november 2011), INC-4 in Punta del Este in Uruguay (27 juni tot 2 juli 2012) en tenslotte INC-5 in Genève (13 tot 18 januari 2013).

Op 14 december 2010 heeft de Raad de Commissie gemachtigd om, wat betreft onderdelen die onder de bevoegdheid van de Unie vallen en waarvoor de Unie regelgeving heeft opgesteld, in overleg met het speciaal ingestelde comité van vertegenwoordigers uit de lidstaten en overeenkomstig de in de bijlage opgenomen onderhandelingsrichtsnoeren namens de EU deel te nemen aan de onderhandelingen over een wettelijk bindend instrument voor kwik.

INC-5 werd volgens plan afgesloten met overeenstemming over de tekst van een allesomvattend mondiaal wettelijk bindend instrument om kwik aan te pakken, de Minamataconventie inzake kwik genoemd. Daarmee vervulde het INC het mandaat van GC Besluit 25/5 van het UNEP om het onderhandelingsproces voor de zevenentwintigste gewone zitting van de raad van bestuur van het UNEP (Nairobi, 18-22 februari 2013) af te ronden.

De Unie was een belangrijke drijvende kracht achter de onderhandelingen en droeg actief bij aan de uitkomst ervan, die binnen de grenzen van de aan de Commissie gerichte onderhandelingsrichtsnoeren valt.

De zevenentwintigste sessie van de raad van bestuur van het UNEP verwelkomde de voltooiing van het onderhandelingsproces en verzocht de uitvoerend directeur om een conferentie van gevolmachtigden bijeen te roepen met het doel het verdrag aan te nemen en voor ondertekening open te stellen.

Het nieuwe verdrag inzake kwik zal tijdens de Diplomatieke Conferentie van Kumamoto (Japan) van 7 tot 11 oktober 2013 voor ondertekening worden opengesteld. De "Minamata-conventie inzake kwik" draagt de naam van de bij Kumamoto gelegen stad waar in de jaren 50 het ergste geval van kwikvervuiling ter wereld plaatsvond.

De inhoud van het verdrag inzake kwik is in overeenstemming met het algehele EU-standpunt dat door de Raad in 2008 werd overeengekomen en in 2012 werd bevestigd.

Gelet op bovenstaande is het passend dat een EU-vertegenwoordiger de Minamata-conventie inzake kwik onder voorbehoud van de latere sluiting ervan ondertekent.

2013/0168 (NLE)

Voorstel voor een

BESLUIT VAN DE RAAD

betreffende de ondertekening namens de Europese Unie van de Minamata-conventie inzake kwik

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 192, lid 1, in samenhang met artikel 218, lid 5,

Gezien het voorstel van de Europese Commissie,

Overwegende hetgeen volgt:

(1)Kwik en kwikverbindingen zijn zeer giftig voor de mens, dieren en planten en zijn binnen de EU onderworpen aan regelgeving ter bescherming van de volksgezondheid en het milieu.

(2)De raad van bestuur van het Milieuprogramma van de Verenigde Naties (United Nations Environment Programme of UNEP) heeft in 2009 de uitvoerend directeur verzocht om een intergouvernementeel onderhandelingscomité in te stellen met de opdracht een mondiaal wettelijk bindend instrument voor kwik voor te bereiden en ernaar te streven haar werkzaamheden vóór de zevenentwintigste gewone zitting van de raad van bestuur in 2013 af te ronden.

(3)In december 2010 heeft de Raad de Commissie gemachtigd om, wat betreft onderdelen die onder de bevoegdheid van de Unie vallen en waarvoor de Unie regelgeving heeft opgesteld, in overeenstemming met de in de bijlage bij deze machtiging vastgestelde onderhandelingsrichtsnoeren namens de Unie aan de onderhandelingen over een wettelijk bindend instrument voor kwik deel te nemen.

(4)De onderhandelingen werden volgens plan tijdens de vijfde sessie van het intergouvernementele onderhandelingscomité, dat tussen 13 en 18 januari 2013 in Genève bijeen kwam, succesvol afgerond.

(5)De Unie was een belangrijke drijvende kracht achter de onderhandelingen en droeg actief bij aan de uitkomst ervan, die binnen de grenzen van de aan de Commissie gerichte onderhandelingsrichtsnoeren valt.

(6)Tijdens zijn 3233e sessie van 21 maart 2013 verwelkomde de Raad de uitkomst van de onderhandelingen.

(7)Het mondiale wettelijk bindende instrument voor kwik zal tijdens een diplomatieke conferentie, die van 7 tot 11 oktober 2013 in Kumamoto (Japan) plaatsvindt, als de Minamata-conventie inzake kwik voor ondertekening worden opengesteld.

(8)Dientengevolge dient het verdrag namens de Unie te worden ondertekend onder voorbehoud van de latere sluiting ervan,

HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:

Artikel 1

De ondertekening van de Minamata-conventie inzake kwik wordt namens de Unie goedgekeurd onder voorbehoud van de sluiting van het verdrag.

De tekst van het te ondertekenen verdrag is aan dit besluit gehecht.

Artikel 2

Het secretariaat-generaal van de Raad stelt het volmachtinstrument op dat de persoon die daartoe door de onderhandelaar over het verdrag is aangewezen, machtiging verleent het verdrag, onder voorbehoud van de sluiting ervan, te ondertekenen.

Artikel 3

Dit besluit treedt in werking op de datum waarop het wordt vastgesteld.

Gedaan te Brussel,

BIJLAGE

(tekst van de Minamata-conventie inzake kwik) 

(1) Besluit 23/9 van de raad van bestuur van het UNEP.

(2) COM(2005) 20 definitief van 28.1.2005; herzien door COM(2010) 723 definitief van 7.12.2010.