(1)

Verordening (EU) nr. 260/2012 van het Europees Parlement en de Raad (4) vormt de grondslag voor de gemeenschappelijke eurobetalingsruimte (SEPA). Om gunstige voorwaarden voor meer mededinging te scheppen, met name voor betalingen op het punt van interactie (POI), moet het SEPA-project voortdurend worden bijgewerkt om met innovatie en marktontwikkelingen op betalingsgebied rekening te houden, de ontwikkeling van nieuwe Uniebrede betaalproducten te bevorderen en de toegang voor nieuwkomers op de markt te vergemakkelijken.

(2)

In 2017 is onder auspiciën van de Europese Betalingsraad een Uniebrede regeling voor de onmiddellijke uitvoering van overmakingen in euro’s tussen betalingsdienstaanbieders overeengekomen. De inspanningen van de Europese betalingssector zijn ontoereikend gebleken om voor een frequent gebruik van instantovermakingen in euro’s op Unieniveau te zorgen. Alleen een wijdverbreide en snelle toename van dergelijk gebruik zou de grootschalige netwerkeffecten van instantovermakingen in euro’s kunnen ontsluiten en zo leiden tot voordelen en meer economische efficiëntie voor betalingsdienstgebruikers en -aanbieders, een geringere marktconcentratie, en meer mededinging en een grotere keuze bij elektronische betalingen, met name voor grensoverschrijdende betalingen op het POI.

(3)

Bij Verordening (EU) nr. 260/2012 zijn technische en bedrijfsmatige vereisten voor overmakingen en automatische afschrijvingen in euro’s vastgesteld. Instantovermakingen in euro’s vormen een relatief nieuwe categorie overmakingen in euro’s, die pas na de vaststelling van die verordening op de markt is gekomen. Er moeten daarom specifieke vereisten worden vastgesteld die van toepassing zijn op instantovermakingen in euro’s, in aanvulling op de algemene vereisten die van toepassing zijn op alle overmakingen, teneinde de goede werking en integratie van de interne markt te waarborgen.

(4)

Om instantovermakingen toegankelijker te maken en hun voordelen voor betalings-dienstgebruikers uit te breiden, moeten lidstaten die niet de euro als munt hebben regels die gelijkwaardig zijn aan die van deze wijzigingsverordening kunnen toepassen op binnenlandse instantovermakingen in hun eigen valuta.

(5)

Om het gebruik van instantovermakingen in euro’s te vergroten, zijn al een aantal oplossingen in de vorm van nationale regelgeving vastgesteld of voorgesteld, onder meer door het beter beschermen van betalingsdienstgebruikers tegen het verzenden van geldmiddelen naar een onbedoelde begunstigde en door het proces van naleving van de verplichtingen die voortvloeien uit door de Unie vastgestelde beperkende maatregelen te specificeren. De verschillen tussen die oplossingen in de vorm van nationale regelgeving houden het risico in dat de interne markt gefragmenteerd raakt, hetgeen zou resulteren in de toename van de nalevingskosten als gevolg van uiteenlopende nationale eisen in de regelgeving en een moeizamere uitvoering van grensoverschrijdende instantovermakingen. Er moeten derhalve uniforme regels worden ingevoerd voor instantovermakingen in euro’s, daaronder begrepen grensoverschrijdende instantovermakingen, om te voorkomen dat dergelijke belemmeringen ontstaan.

(6)

Vóór de opkomst van instantovermakingen werden betalingstransacties over het algemeen door betalingsdienstaanbieders gebundeld en op vooraf bepaalde tijdstippen voor verwerking, clearing en afwikkeling bij een retailbetalingssysteem ingediend. In retailbetalingssystemen die momenteel worden gebruikt om instantovermakingen in euro’s te verwerken, worden betalingstransacties echter afzonderlijk ingediend en 24 uur per etmaal en in realtime verwerkt. Daarom moet de definitie van de term “retailbetalingssysteem” in Verordening (EU) nr. 260/2012 worden gewijzigd.

(7)

Een voorwaarde voor een frequenter gebruik van dergelijke transacties is dat ervoor wordt gezorgd dat alle betalingsdienstgebruikers in de Unie betalingsopdrachten voor instantovermakingen in euro’s kunnen plaatsen en instantovermakingen in euro’s kunnen ontvangen. Momenteel biedt ten minste een derde van de betalingsdienstaanbieders in de Unie geen betalingsdienst van verzending en ontvangst van instantovermakingen in euro’s aan. Bovendien is het tempo waarin betalingsdienstaanbieders instantovermakingen aan hun diensten hebben toegevoegd, de afgelopen jaren te traag geweest, wat een verdere integratie van de interne markt in de weg staat, de open strategische autonomie van de Unie ondermijnt en de potentiële voordelen voor betalingsdienstgebruikers beperkt. Daarom moeten betalingsdienstaanbieders die de betalingsdienst van verzending en ontvangst van instantovermakingen in euro’s aan hun betalingsdienstgebruikers aanbieden, worden verplicht al hun betalingsdienstgebruikers de betalingsdienst van verzending en ontvangst van instantovermakingen in euro’s aan te bieden. Die vereiste moet gelden voor alle betaalrekeningen die betalingsdienstaanbieders voor hun betalingsdienstgebruikers beheren, met inbegrip van betaalrekeningen met basisfuncties als bedoeld in Richtlijn 2014/92/EU van het Europees Parlement en de Raad (5).

(8)

Om een geïntegreerde markt voor instantovermakingen in euro’s tot stand te brengen, is het van essentieel belang dat dergelijke transacties volgens een gemeenschappelijke reeks regels en vereisten worden verwerkt. Met een instantovermaking in euro’s kunnen geldmiddelen 24 uur per etmaal binnen enkele seconden op de rekening van de begunstigde worden gecrediteerd. De beschikbaarheid gedurende 24 uur per etmaal op elke dag van het jaar is een intrinsiek kenmerk van instantovermakingen, die aan specifieke voorwaarden moeten voldoen, onder meer wat betreft het tijdstip van ontvangst van betalingsopdrachten, verwerking, creditering en valutering.

(9)

De Europese Centrale Bank (ECB) en de nationale centrale banken, wanneer zij niet handelen in hun hoedanigheid van monetaire autoriteit, of andere overheidsinstanties, zouden het aanbieden van een betalingsdienst in de vorm van de verzending van instantovermakingen in euro’s moeten kunnen beperken tot de periode waarin de ECB en de nationale centrale banken de betalingsdienst van verzending en ontvangst van niet-instantovermakingen in euro’s aanbieden. De reden om die beperking toe te staan is dat deze noodzakelijk kan zijn, opdat de ECB of een nationale centrale bank, vanwege de specifieke kenmerken van hun interne operationele regelingen, te allen tijde aan artikel 123 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) kunnen voldoen.

(10)

Betalingsdienstaanbieders die gevestigd zijn in een lidstaat die niet de euro als munt heeft, zouden beperkte toegang kunnen hebben tot liquiditeit in euro’s buiten de kantooruren. Daarom is het evenredig te voorzien in de mogelijkheid dat dergelijke betalingsdienstaanbieders hun bevoegde autoriteiten vooraf om toestemming vragen om de betalingsdienst van verzending van instantovermakingen van rekeningen in de nationale valuta van die lidstaat buiten de kantooruren slechts tot een bepaalde limiet per transactie aan te bieden. De bevoegde autoriteiten moeten deze toestemming kunnen verlenen op basis van hun beoordeling van de toegang van een betalingsdienstaanbieder tot liquiditeit in euro’s.

(11)

Er bestaat een waaier aan betalingsinitiatiekanalen in de lidstaten via welke betalingsdienstgebruikers een betalingsopdracht voor een overmaking in euro’s kunnen plaatsen, bijvoorbeeld onlinebankieren, een mobiele applicatie, een geldautomaat, een zelfbedieningsterminal, in een bankfiliaal of per telefoon. Om ervoor te zorgen dat alle betalingsdienstgebruikers toegang hebben tot instantovermakingen in euro’s, mag er geen verschil zijn wat betreft de betalingsinitiatiekanalen waarmee betalingsdienstgebruikers betalingsopdrachten voor instantovermakingen en andere overmakingen kunnen plaatsen. Bovendien, wanneer het voor een betalingsdienstgebruiker mogelijk is om meerdere betalingsopdrachten voor overmakingen in euro’s als pakket bij een betalingsdienstaanbieder in te dienen, moet het daarnaast ook mogelijk zijn om meerdere betalingsopdrachten voor instantovermakingen in euro’s als pakket in te dienen. Betalingsdienstaanbieders moeten in staat zijn om alle door hun betalingsdienstgebruikers geïnitieerde overmakingen in euro’s standaard als instantovermaking in euro’s aan te bieden.

(12)

Aangezien sommige betalingsinitiatiekanalen, zoals bankfilialen, niet 24 uur per etmaal beschikbaar zijn, moet het tijdstip van ontvangst van een papieren betalingsopdracht voor een instantovermaking worden geacht het tijdstip te zijn waarop de papieren betalingsopdracht in het interne systeem van de betalingsdienstaanbieder van de betaler wordt ingevoerd, hetgeen moet gebeuren zodra de betalingsinitiatiekanalen beschikbaar zijn.

(13)

Als een betalingsdienstgebruiker meerdere betalingsopdrachten voor instantovermakingen als pakket bij zijn betalingsdienstaanbieder indient, moet die betalingsdienstaanbieder onmiddellijk beginnen met het opsplitsen van dat pakket om er afzonderlijke instantovermakingstransacties van te maken. Het tijdstip van ontvangst van een betalingsopdracht voor een instantovermaking die in een pakket met meerdere betalingsopdrachten wordt aangeleverd, moet het tijdstip zijn waarop de daaropvolgende afzonderlijke instantovermakingstransactie is uitgepakt, rekening houdend met eventuele capaciteitsbeperkingen van een retailbetalingssysteem die aan de betalings-dienstaanbieder van de betaler zijn meegedeeld. Onmiddellijk na het uitpakken moet de betalingsdienstaanbieder van de betaler die afzonderlijke instantovermakingstransactie doorgeven aan de betalingsdienstaanbieder van de begunstigde. Deze doorgifte moet gebeuren onverminderd mogelijke door retailbetalingssystemen aan te bieden oplossingen, waarmee de omzetting van pakketten met meerdere betalingsopdrachten voor instantovermakingen in afzonderlijke instantovermakingstransacties mogelijk wordt gemaakt.

(14)

Wanneer een betalingsopdracht voor een instantovermaking in euro’s wordt ingediend met betrekking tot een betaalrekening die niet in euro’s luidt, wordt het tijdstip van ontvangst van die betalingsopdracht beschouwd als het moment waarop de betalings-dienstaanbieder van de betaler, onmiddellijk na de plaatsing van die betalingsopdracht voor instantovermaking in euro’s bij die aanbieder, het bedrag van de transactie van de munteenheid waarin de betaalrekening luidt, omzet in euro’s.

(15)

Betalingsinstellingen en instellingen voor elektronisch geld moeten bijdragen tot het vergemakkelijken van het gebruik van instantovermakingen in euro’s en moeten derhalve onderworpen zijn aan de voorschriften van deze wijzigingsverordening. Betalingsinstellingen en instellingen voor elektronisch geld zijn echter niet opgenomen in de lijst van entiteiten die onder de definitie van de term “instelling” in Richtlijn 98/26/EG van het Europees Parlement en de Raad vallen (6). Bijgevolg worden betalingsinstellingen en instellingen voor elektronisch geld in feite verhinderd om deel te nemen aan systemen die door de lidstaten op grond van die richtlijn zijn aangewezen. Het daaruit voortvloeiende onvermogen om deel te nemen aan dergelijke betalingssystemen kan betalingsinstellingen en instellingen voor elektronisch geld beletten om op efficiënte en concurrerende wijze instantovermakingen in euro’s aan te bieden. Het is derhalve gerechtvaardigd Richtlijn 98/26/EG te wijzigen om betalingsinstellingen en instellingen voor elektronisch geld op te nemen in de lijst van entiteiten die onder de definitie van de term “instelling” in die richtlijn vallen, maar alleen voor het definiëren van de deelnemers aan een betalingssysteem.

(16)

Betalingsinstellingen en instellingen voor elektronisch geld moeten voldoen aan de voorschriften en de regels eerbiedigen van de betalingssystemen die de lidstaten op grond van Richtlijn 98/26/EG hebben aangewezen om aan die systemen deel te mogen nemen. Gezien het belang van de potentiële bijdrage van betalingsinstellingen en instellingen voor elektronisch geld aan het vergemakkelijken van het gebruik van instantovermakingen in euro’s en het belang van het zo spoedig mogelijk herstellen van een gelijk speelveld tussen banken en die instellingen, moeten de lidstaten een korte termijn worden verleend voor de omzetting en toepassing van de wijzigingen van Richtlijn 98/26/EG, alsook passende termijnen voor de toepassing van deze wijzigingsverordening op betalingsinstellingen en instellingen voor elektronisch geld. Om een echt gelijk speelveld te waarborgen voor deelnemers aan door de lidstaten op grond van die richtlijn aangewezen systemen, om de stabiliteit en integriteit van die systemen te handhaven en om een alomvattend risicobeheer door betalingsinstellingen en instellingen voor elektronisch geld te waarborgen, is het noodzakelijk om voor betalingsinstellingen en instellingen voor elektronisch geld die verzoeken om deelname aan, en zij die reeds deelnemen aan de door de lidstaten op grond van Richtlijn 98/26/EG aangewezen systemen, een aantal bepalingen van Richtlijn (EU) 2015/2366 van het Europees Parlement en de Raad (7) verder uit te werken. Die bepalingen hebben betrekking op de bescherming van geldmiddelen van gebruikers, governanceregelingen en bedrijfscontinuïteitsregelingen. Verwacht wordt dat de wijzigingen van Richtlijn (EU) 2015/2366 verder zullen worden herzien door het Europees Parlement en de Raad wanneer zij zich buigen over het voorstel van de Commissie voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende betalingsdiensten en elektronischgelddiensten in de interne markt, houdende wijziging van Richtlijn 98/26/EG en houdende intrekking van Richtlijnen (EU) 2015/2366 en 2009/110/EG, en het voorstel van de Commissie voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende betalingsdiensten in de interne markt en houdende wijziging van Verordening (EU) nr. 1093/2010.

(17)

Betalingsdienstgebruikers zijn zeer gevoelig voor de hoogte van de kosten van vervangbare betalingsmethoden. De hoogte van de kosten kan er dus toe leiden dat zij zich tot specifieke betalingsmethoden wenden of zich er juist van afkeren. Op nationale markten waar hogere transactiekosten voor instantovermakingen in euro’s werden toegepast in vergelijking met de kosten voor andere overmakingen in euro’s, is het gebruik van instantovermakingen laag. Daardoor kon de kritische massa van instantovermakingen in euro’s die nodig is om de volledige netwerkeffecten voor zowel betalingsdienstaanbieders als betalingsdienstgebruikers te verwezenlijken, niet worden bereikt. Derhalve mogen alle soorten kosten die betalers en begunstigden voor de uitvoering van instantovermakingen in euro’s worden aangerekend, met inbegrip van kosten per transactie of forfaitaire bedragen, niet hoger zijn dan dergelijke kosten die dezelfde betalingsdienstgebruikers worden aangerekend voor overeenkomstige soorten andere overmakingen in euro’s. Het zou onwenselijk zijn dat betalingsdienstaanbieders dat voorschrift naar zijn doel omzeilen. Bij het identificeren van overeenkomstige soorten overmakingen moet het mogelijk zijn criteria te gebruiken, zoals het betalingsinitiatiekanaal of het betaalinstrument dat wordt gebruikt om de betaling te initiëren, de status van de klant en aanvullende kenmerken of diensten.

(18)

Alomtegenwoordige instantovermakingen in euro’s bieden betalingsdienstaanbieders de mogelijkheid om nieuwe betalingsoplossingen te ontwikkelen, zoals mobiele betaalapplicaties, waardoor het gebruik van instantovermakingen in euro’s voor betalingen op het POI wordt vergemakkelijkt. Dergelijke betalingsoplossingen kunnen aanvullende kenmerken of diensten omvatten die aan betalers en begunstigden worden aangeboden, zoals het initiëren van betalingen, geschillenbeslechting of terugbetalingen. Betalingsdienstaanbieders moeten een besluit kunnen nemen over de kosten voor dergelijke aanvullende kenmerken of diensten bovenop de onderliggende instantovermaking. Een op instantovermaking gebaseerde betalingsoplossing die aanvullende kenmerken of diensten omvat, mag niet worden geacht van soortgelijke aard te zijn als een niet-instantovermaking die zonder dezelfde aanvullende kenmerken of diensten wordt aangeboden. Wanneer een betalingsdienstgebruiker betalingsopdrachten voor niet-instantovermakingen zonder aanvullende kenmerken of diensten kan aanleveren, moet dezelfde mogelijkheid ook gelden voor instantovermakingen in euro’s. Er moet voor worden gezorgd dat het vanuit het oogpunt van de betalingsdienstgebruiker niet duurder is om een instantovermaking in euro’s te verzenden of te ontvangen dan om een niet-instantovermaking in euro’s met dezelfde aanvullende kenmerken of diensten te verzenden of te ontvangen. Met name betalingsdienstaanbieders die verschillende varianten van een betalingsoplossing aanbieden, waarbij het enige onderscheidende kenmerk tussen deze aanbieders het gebruik is van instantovermakingen door de ene aanbieder en niet-instantovermakingen door de andere aanbieder, moeten ervoor zorgen dat de totale kosten voor de instantovermaking in euro’s niet hoger zijn dan de kosten voor de niet-instantovermaking in euro’s.

(19)

Om betalingsdienstgebruikers meer keuzevrijheid te bieden bij het gebruik van instantovermakingen, moet een betalingsdienstgebruiker een individuele limiet kunnen vaststellen waarbij een maximumbedrag wordt bepaald, hetzij dagelijks, hetzij per transactie, dat deze gebruiker door middel van instantovermakingen kan verzenden. Betalingsdienstgebruikers moeten die individuele limieten te allen tijde kunnen wijzigen of opheffen, zonder problemen en met onmiddellijke ingang.

(20)

De beveiliging van overmakingen in euro’s, zowel instant als non-instant, is van fundamenteel belang voor het vergroten van het vertrouwen van betalingsdienstgebruikers in de betalingsdienst van verzending en ontvangst van overmakingen en het waarborgen van het gebruik ervan. Op grond van Richtlijn (EU) 2015/2366 is de enige bepalende factor voor de correcte uitvoering van de transactie ten aanzien van de begunstigde de unieke identificator, zoals gedefinieerd in die richtlijn, en zijn betalingsdienstaanbieders niet verplicht de naam van de begunstigde te verifiëren. Betalingsdienstaanbieders moeten beschikken over robuuste en actuele fraudedetectie- en preventiemaatregelen om te voorkomen dat een overmaking naar een onbedoelde begunstigde wordt verzonden als gevolg van fraude of fouten, aangezien het kan gebeuren dat het voor de betaler niet mogelijk is de geldmiddelen terug te halen voordat de geldmiddelen op de rekening van de begunstigde worden gecrediteerd. Betalingsdienstaanbieders moeten een zekere mate van flexibiliteit hebben bij het ontwerpen van de meest geschikte maatregelen om met de verschillende betalingsinitiatiemogelijkheden om te gaan. Dergelijke maatregelen mogen er niet toe leiden dat betalingsdienstgebruikers extra kosten of vergoedingen moeten betalen. Betalingsdienstaanbieders moeten daarom een dienst aanbieden ter verificatie van de identiteit van de begunstigde aan wie de betaler voornemens is een overmaking te verzenden (verificatiedienst). Om onnodige fricties of vertragingen bij de verwerking van de transactie te voorkomen, moet de betalings-dienstaanbieder van de betaler dergelijke dienst onmiddellijk verrichten nadat de betaler de relevante informatie over de begunstigde heeft verstrekt en voordat de betaler de mogelijkheid wordt geboden de overmaking toe te staan.

(21)

Sommige attributen van de naam van de begunstigde op wiens rekening de betaler een overmaking wenst te verrichten, zoals de aanwezigheid van diakritische tekens of verschillende mogelijke transliteraties van namen in verschillende alfabetten, verschillen tussen doorgaans gebruikte namen en namen die in formele documenten zijn vermeld, zouden kunnen leiden tot een situatie waarin de door de betaler verstrekte naam van de begunstigde en de naam die gekoppeld is aan de identificator van de betaalrekening, zoals gespecificeerd in punt 1, a), van de bijlage bij Verordening (EU) nr. 260/2012 (identificator van de betaalrekening), die door de betaler is verstrekt, niet exact overeenkomen, maar niettemin bijna overeenstemmen. In dergelijke gevallen, om onnodige fricties bij de verwerking van instantovermakingen in euro’s te voorkomen en het besluit van de betaler over het al dan niet laten uitvoeren van de voorgenomen transactie te vergemakkelijken, moet de betalingsdienstaanbieder de betaler in kennis stellen van de naam van de begunstigde die hoort bij de door de betaler verstrekte identificator van de betaalrekening, op een wijze die in overeenstemming is met Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad (8).

(22)

Het toestaan van een overmaking waarbij de begunstigde niet is geverifieerd, kan ertoe leiden dat de geldmiddelen aan een onbedoelde begunstigde worden overgemaakt. Betalingsdienstaanbieders mogen niet aansprakelijk worden gesteld voor de uitvoering van een transactie met een onbedoelde begunstigde op basis van een onjuiste unieke identificatiecode, zoals is bepaald in artikel 88 van Richtlijn (EU) 2015/2366, voor zover betalingsdienstaanbieders de verificatiedienst correct verrichten. Wanneer betalingsdienstaanbieders, met inbegrip van betalingsinitiatiedienstaanbieders, die dienst echter niet correct uitvoeren en indien een dergelijk nalaten leidt tot een gebrekkig uitgevoerde betalingstransactie, moeten die betalingsdienstaanbieders de betaler het overgemaakte bedrag onverwijld terugbetalen en, in voorkomend geval, de betaalrekening die met dat bedrag was gedebiteerd, herstellen in de toestand waarin deze zou zijn geweest indien de betalings-transactie niet had plaatsgevonden. Betalingsdienstaanbieders moeten betalingsdienstgebruikers informeren over de gevolgen die de keuze van de betalingsdienstgebruikers om een kennisgeving te negeren die overeenkomstig deze wijzigingsverordening is verstrekt, met zich meebrengt voor de aansprakelijkheid van betalingsdienstaanbieders en de rechten van betalingsdienstgebruikers op terugbetaling.

(23)

De verificatiedienst moet zoveel mogelijk worden uitgevoerd overeenkomstig een geheel van regels en normen voor de hele Unie, teneinde een soepele en interoperabele uitvoering te bevorderen. Die reeks regels en normen kan worden ontwikkeld door organisaties die uit betalingsdienstaanbieders bestaan of deze vertegenwoordigen.

(24)

Betalingsdienstgebruikers die geen consument zijn en die meerdere betalingsopdrachten als pakket indienen, moeten op elk moment van hun contractuele relatie met de betalingsdienstaanbieder kunnen afzien van het gebruik van de verificatiedienst. Na te hebben afgezien van het gebruik van de verificatiedienst, moeten deze betalingsdienstgebruikers de mogelijkheid krijgen om opnieuw gebruik te maken van de verificatiedienst.

(25)

Het is van cruciaal belang dat betalingsdienstaanbieders daadwerkelijk voldoen aan hun verplichtingen die voortvloeien uit beperkende maatregelen die de Unie overeenkomstig artikel 215 VWEU heeft vastgesteld ten aanzien van personen, organen of entiteiten die zijn onderworpen aan een bevriezing van activa of een verbod om geldmiddelen direct of indirect aan of ten gunste van hen beschikbaar te stellen (gerichte financiële beperkende maatregelen). Het Unierecht bevat echter geen regels met betrekking tot de procedure of hulpmiddelen die betalingsdienstaanbieders moeten gebruiken om ervoor te zorgen dat zij aan die verplichtingen voldoen. Betalingsdienstaanbieders passen derhalve verschillende methoden toe op basis van hun individuele keuze of de richtsnoeren van de betrokken nationale autoriteiten. De praktijk waarbij de verplichtingen die voortvloeien uit de gerichte financiële beperkende maatregelen worden nageleefd door screening van de betaler en de begunstigde die bij elke overmakingstransactie, zowel binnenlands als grensoverschrijdend, betrokken zijn, leidt ertoe dat zeer veel overmakingen worden gemarkeerd als overmaking waarbij mogelijk aan gerichte financiële beperkende maatregelen onderworpen personen of entiteiten betrokken zijn. Bij de overgrote meerderheid van dergelijke gemarkeerde transacties blijkt na controle echter dat er geen sprake is van aan gerichte financiële beperkende maatregelen onderworpen personen of entiteiten. Vanwege de aard van instantovermakingen is het voor betalingsdienstaanbieders onmogelijk om dergelijke gemarkeerde transacties, binnen korte termijnen, te controleren, waardoor die transacties worden geweigerd. Die situatie stelt betalingsdienstaanbieders voor operationele uitdagingen bij het op betrouwbare en voorspelbare wijze aanbieden van de betalingsdienst van verzending en ontvangst van instantovermakingen aan hun betalingsdienstgebruikers in de hele Unie. Om te zorgen voor meer rechtszekerheid, om de doeltreffendheid te vergroten van de inspanningen van betalingsdienstaanbieders om, in het kader van instantovermakingen in euro’s, hun verplichtingen die voortvloeien uit gerichte financiële beperkende maatregelen na te leven, en om onnodige belemmering van het verzenden en ontvangen van instantovermakingen te voorkomen, moeten betalingsdienstaanbieders periodiek en ten minste dagelijks nagaan of hun betalingsdienstgebruikers aan gerichte financiële beperkende maatregelen onderworpen personen of entiteiten zijn, en mogen zij niet langer een op transacties gebaseerde screening toepassen in die specifieke context. De verplichting van betalingsdienstaanbieders om hun betalingsdienstgebruikers periodiek te verifiëren, geldt alleen ten aanzien van aan gerichte financiële beperkende maatregelen onderworpen personen of entiteiten. Andere soorten beperkende maatregelen die overeenkomstig artikel 215 VWEU zijn vastgesteld of beperkende maatregelen die niet overeenkomstig artikel 215 VWEU zijn vastgesteld, vallen buiten de werkingssfeer van die verplichting.

(26)

Om het initiëren van instantovermakingen vanaf betaalrekeningen van aan gerichte financiële beperkende maatregelen onderworpen personen of entiteiten te voorkomen en geldmiddelen die naar dergelijke betaalrekeningen worden verzonden onmiddellijk te bevriezen, moeten betalingsdienstaanbieders controles van hun betalingsdienstgebruikers uitvoeren, onmiddellijk na de inwerkingtreding van een nieuwe gerichte financiële beperkende maatregel. Die verplichting moet gelden voor alle betalingsdienstaanbieders die instantovermakingen in euro’s verzenden of ontvangen, waarbij zij ervoor zorgen dat alle betalingsdienstaanbieders op een doeltreffende manier hun verplichtingen nakomen die voortvloeien uit de gerichte financiële beperkende maatregelen. De verplichting van betalingsdienstaanbieders om periodiek na te gaan of hun betalingsdienstgebruikers aan gerichte financiële beperkende maatregelen onderworpen personen of entiteiten zijn, doet geen afbreuk aan maatregelen die betalingsdienstaanbieders moeten kunnen nemen om te voldoen aan het Unierecht inzake de voorkoming van het witwassen van geld en terrorisme-financiering, met name aan de risicogebaseerde vereisten ervan, om te voldoen aan andere beperkende maatregelen dan een bevriezing van activa of een verbod op het beschikbaar stellen van geldmiddelen of economische middelen, die zijn vastgesteld overeenkomstig artikel 215 VWEU, of om te voldoen aan beperkende maatregelen die niet zijn vastgesteld overeenkomstig artikel 215 VWEU.

(27)

Voor inbreuken op de bij deze wijzigingsverordening ingevoerde bepalingen moeten sancties gelden die door de bevoegde autoriteiten of de rechterlijke instanties van de lidstaten worden opgelegd. Die sancties moeten doeltreffend, evenredig en afschrikkend zijn. Voor het bevorderen van het wederzijdse vertrouwen tussen de betalingsdienstaanbieders en tussen de relevante bevoegde autoriteiten bij de uniforme en grondige uitvoering van een geharmoniseerde aanpak van de naleving van de verplichtingen voor betalingsdienstaanbieders die voortvloeien uit gerichte financiële beperkende maatregelen, is het met name passend om in de hele Unie een gezamenlijke norm te harmoniseren voor het plafond van de sancties die worden opgelegd voor de niet-nakoming door betalingsdienstaanbieders van hun verplichtingen om te controleren of hun betalingsdienstgebruikers aan gerichte financiële beperkende maatregelen onderworpen personen of entiteiten zijn. Het moet mogelijk zijn om niet alleen aan betalingsdienstaanbieders sancties op te leggen, maar ook aan natuurlijke personen die lid zijn van het hoger management of leidinggevend orgaan van een betalingsdienstaanbieder.

(28)

Betalingsdienstaanbieders hebben voldoende tijd nodig om aan de verplichtingen van deze wijzigingsverordening te voldoen. Het is daarom passend deze verplichtingen geleidelijk in te voeren, zodat betalingsdienstaanbieders hun middelen efficiënter kunnen inzetten. De verplichting om de betalingsdienst van verzending van instantovermakingen aan te bieden, moet later van toepassing zijn dan de verplichting om de betalingsdienst van ontvangst van instantovermakingen aan te bieden, aangezien de verzending van instantovermakingen doorgaans de duurste en meest complexe van de twee uit te voeren diensten is en dus meer uitvoeringstijd vergt. De verificatiedienst is relevant voor betalingsdienstaanbieders die de betalingsdienst van verzending van overmakingen aanbieden.

De verplichting om de verificatiedienst aan te bieden moet derhalve gelden vanaf hetzelfde tijdstip als de verplichting om de betalingsdienst van verzending van instantovermakingen aan te bieden. De verplichtingen met betrekking tot de kosten en de geharmoniseerde procedure om te zorgen voor naleving van de verplichtingen die voortvloeien uit gerichte financiële beperkende maatregelen moeten van toepassing zijn zodra betalingsdienstaanbieders verplicht zijn de betalingsdienst van ontvangst van instantovermakingen aan te bieden. Om betalingsdienstaanbieders die zich bevinden in lidstaten waarvan de munteenheid niet de euro is, in staat te stellen de middelen die nodig zijn voor de uitvoering van instantovermakingen in euro’s efficiënt toe te wijzen, moeten de in deze wijzigingsverordening vastgelegde verplichtingen voor dergelijke betalingsdienstaanbieders van toepassing zijn vanaf latere data dan voor betalingsdienstaanbieders die zich bevinden in lidstaten waarvan de munteenheid de euro is. De verschillende verplichtingen moeten geleidelijk worden ingevoerd, zoals in het geval van betalingsdienstaanbieders die zich in de eurozone bevinden. Indien de euro vóór die latere data wordt ingevoerd als munteenheid van een lidstaat die vóór die latere data de euro niet als munt heeft, moeten de betalingsdienstaanbieders in die lidstaat binnen één jaar na toetreding tot de eurozone aan deze wijzigingsverordening voldoen, en niet later dan de gespecificeerde respectieve data voor betalingsdienstaanbieders in lidstaten die de euro niet als munt hebben. Dergelijke betalingsdienstaanbieders moeten echter eerder aan deze wijzigingsverordening kunnen voldoen dan de gespecificeerde respectieve data voor betalingsdienstaanbieders in lidstaten die de euro als munt hebben.

(29)

De Commissie moet bij het Europees Parlement en de Raad een verslag indienen met een evaluatie van de ontwikkeling van de kosten voor betaalrekeningen en voor nationale en grensoverschrijdende overmakingen en instantovermakingen in euro’s en in andere valuta’s sinds de datum van goedkeuring van het wetgevingsvoorstel van de Commissie voor deze wijzigingsverordening, dat wil zeggen 26 oktober 2022, om zicht te krijgen op eventuele gevolgen van deze wijzigingsverordening voor de prijsstelling van rekeningen, niet-instantovermakingen en instantovermakingen. De Commissie moet ook de reikwijdte en de doeltreffendheid evalueren van de verplichting van een betalingsdienstaanbieder om periodiek na te gaan of zijn betalingsdienstgebruikers aan gerichte financiële beperkende maatregelen onderworpen personen of entiteiten zijn, teneinde onnodige belemmeringen voor het verzenden en ontvangen van instantovermakingen te voorkomen. Daarnaast moet de Commissie bij het Europees Parlement en de Raad een verslag indienen met een beoordeling van de resterende belemmeringen voor het verrichten van instantovermakingen in verschillende omstandigheden, waaronder betalingen op het POI. Dat verslag moet een beoordeling bevatten van het niveau van standaardisering van de technologieën die relevant zijn voor het gebruik van instantovermakingen, zoals QR-codes, near-field communication (NFC) en bluetooth.

(30)

Krachtens Verordening (EU) 2021/1230 van het Europees Parlement en de Raad (9) moeten de kosten die een betalingsdienstaanbieder die zich bevindt in een lidstaat waarvan de munteenheid niet de euro is, aanrekent voor grensoverschrijdende overmakingen in euro’s, gelijk zijn aan de kosten die door die betalingsdienstaanbieder worden aangerekend voor binnenlandse overmakingen in de nationale valuta van die lidstaat. In situaties waarin een dergelijke betalingsdienstaanbieder voor binnenlandse instantovermakingen in de nationale valuta hogere kosten hanteert dan voor binnenlandse niet-instantovermakingen in de nationale valuta, en derhalve ook hogere kosten dan voor grensoverschrijdende niet-instantovermakingen in euro’s, zou het niveau van de kosten die een dergelijke betalingsdienstaanbieder krachtens Verordening (EU) 2021/1230 zou moeten toepassen op grensoverschrijdende instantovermakingen in euro’s, hoger zijn dan de kosten voor grensoverschrijdende niet-instantovermakingen in euro’s. Om tegenstrijdige vereisten te vermijden en rekening te houden met de hoofddoelstelling om betalingsdienstgebruikers in de richting van instantovermakingen in euro’s te sturen, is het in dergelijke situaties passend om te vereisen dat de kosten voor betalers en begunstigden voor grensoverschrijdende instantovermakingen in euro niet hoger zijn dan de kosten voor grensoverschrijdende niet-instantovermakingen in euro.

(31)

De Verordeningen (EU) nr. 260/2012 en (EU) 2021/1230 en de Richtlijnen 98/26/EG en (EU) 2015/2366 moeten dienovereenkomstig gewijzigd worden.

(32)

Elke verwerking van persoonsgegevens in het kader van het verrichten van overmakingen, of de verificatiedienst, alsmede de controle om na te gaan of betalingsdienstgebruikers aan gerichte financiële beperkende maatregelen onderworpen personen of entiteiten zijn, moet in overeenstemming zijn met Verordening (EU) 2016/679. De verwerking van de namen en identificators van de betaalrekeningen van natuurlijke personen is evenredig en noodzakelijk om frauduleuze transacties te voorkomen, fouten op te sporen en de naleving te waarborgen van de gerichte financiële beperkende maatregelen.

(33)

Daar de doelstellingen van deze verordening, namelijk het voorzien in de noodzakelijke uniforme regels voor grensoverschrijdende instantovermakingen in euro’s op Unieniveau en het vergroten van het algemene gebruik van instantovermakingen in euro’s, niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt omdat zij geen verplichtingen kunnen opleggen aan betalingsdienstaanbieders die zich in andere lidstaten bevinden, maar vanwege de omvang en de gevolgen van het optreden beter door de Unie kunnen worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om die doelstellingen te verwezenlijken.

(34)

Overeenkomstig artikel 42, lid 1, van Verordening (EU) 2018/1725 van het Europees Parlement en de Raad (10) is de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming geraadpleegd en op 19 december 2022 (11) heeft hij een advies uitgebracht,

1)

artikel 2 wordt als volgt gewijzigd:

2)

de volgende artikelen worden ingevoegd:

(*2)  Richtlijn (EU) 2017/1132 van het Europees Parlement en de Raad van 14 juni 2017 aangaande bepaalde aspecten van het vennootschapsrecht (PB L 169 van 30.6.2017, blz. 46).”;"

3)

in artikel 11 worden de volgende leden ingevoegd:

(*3)  Richtlijn 2013/34/EU van het Europees Parlement en van de Raad van 26 juni 2013 betreffende de jaarlijkse financiële overzichten, geconsolideerde financiële overzichten en aanverwante verslagen van bepaalde ondernemingsvormen, tot wijziging van Richtlijn 2006/43/EG van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Richtlijnen 78/660/EEG en 83/349/EEG van de Raad (PB L 182 van 29.6.2013, blz. 19).”;"

4)

artikel 15 wordt vervangen door:

5)

aan artikel 16 wordt het volgende lid toegevoegd:

1)

aan artikel 3 wordt het volgende lid toegevoegd:

(*4)  Verordening (EU) nr. 260/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 14 maart 2012 tot vaststelling van technische en bedrijfsmatige vereisten voor overmakingen en automatische afschrijvingen in euro’s en tot wijziging van Verordening (EG) nr. 924/2009 (PB L 94 van 30.3.2012, blz. 22).”;"

2)

in artikel 6 wordt lid 2 vervangen door:

1)

artikel 10, lid 1, wordt vervangen door:

2)

artikel 35 wordt als volgt gewijzigd:

3)

het volgende artikel wordt ingevoegd:

(*6)  Verordening (EU) 2022/2554 van het Europees Parlement en de Raad van 14 december 2022 betreffende digitale operationele weerbaarheid voor de financiële sector en tot wijziging van Verordeningen (EG) nr. 1060/2009, (EU) nr. 648/2012, (EU) nr. 600/2014, (EU) nr. 909/2014 en (EU) 2016/1011 (PB L 333 van 27.12.2022, blz. 1).”."

1)

punt b) wordt vervangen door:

(*7)  Verordening (EU) nr. 575/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2013 betreffende prudentiële vereisten voor kredietinstellingen en beleggingsondernemingen en tot wijziging van Verordening (EU) nr. 648/2012 (PB L 176 van 27.6.2013, blz. 1)."

(*8)  Richtlijn 2014/65/EU van het Europees Parlement en de Raad van 15 mei 2014 betreffende markten voor financiële instrumenten en tot wijziging van Richtlijn 2002/92/EG en Richtlijn 2011/61/EU (PB L 173 van 12.6.2014, blz. 349)."

(*9)  Richtlijn (EU) 2015/2366 van het Europees Parlement en de Raad van 25 november 2015 betreffende betalingsdiensten in de interne markt, houdende wijziging van de Richtlijnen 2002/65/EG, 2009/110/EG en 2013/36/EU en Verordening (EU) nr. 1093/2010 en houdende intrekking van Richtlijn 2007/64/EG (PB L 337 van 23.12.2015, blz. 35)."

(*10)  Richtlijn 2009/110/EG van het Europees Parlement en de Raad van 16 september 2009 betreffende de toegang tot, de uitoefening van en het prudentieel toezicht op de werkzaamheden van instellingen voor elektronisch geld, tot wijziging van de Richtlijnen 2005/60/EG en 2006/48/EG en tot intrekking van Richtlijn 2000/46/EG (PB L 267 van 10.10.2009, blz. 7).”;"

2)

punt f) wordt vervangen door: