ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.           ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

1.1.        Φτώχεια και υλική στέρηση στην Ένωση

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο της στρατηγικής της «Ευρώπη 2020», έθεσε ως στόχο της να μειώσει τουλάχιστον κατά 20 εκατομμύρια τον αριθμό των ανθρώπων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό έως το 2020. Ωστόσο η οικονομική κρίση όξυνε τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό και γέννησε ανησυχίες για τις κοινωνικές συνέπειες στα άτομα και στην κοινωνία γενικότερα.

Το 2010 σχεδόν το ένα τέταρτο των Ευρωπαίων (116 εκατομμύρια) διέτρεχε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Είναι περίπου δύο εκατομμύρια περισσότεροι σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, τα πρώτα δε αριθμητικά στοιχεία για το 2011 επιβεβαιώνουν αυτή την τάση.

Τη στιγμή που οι ανάγκες εκείνων που βρίσκονται στο περιθώριο της κοινωνίας αυξάνονται διαρκώς, οι δυνατότητες των κρατών μελών να τους υποστηρίξουν πολλές φορές ελαττώθηκαν. Σήμερα περισσότερο παρά ποτέ απειλείται η κοινωνική συνοχή εξαιτίας των δημοσιονομικών περιορισμών. Σε πολλά κράτη μέλη υπάρχει η αίσθηση ότι, γι’ αυτές τις εξελίξεις, υπαίτια είναι η πολιτική που αποφασίζεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Τα ολοένα υψηλότερα επίπεδα φτώχειας έχουν αρνητικές επιπτώσεις στις συνθήκες διαβίωσης των ευρωπαίων πολιτών, από τους οποίους 40 εκατομμύρια υποφέρουν από σοβαρή υλική στέρηση. Ενώ ο αριθμός αυτός ελαττώθηκε αισθητά μεταξύ του 2005 και του 2008, άρχισε να αυξάνεται και πάλι μεταξύ του 2009 και του 2010, δεδομένου ότι σε έναν μόλις χρόνο 342 000 επιπλέον άνθρωποι αντιμετώπισαν σοβαρή υλική στέρηση.

Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της υλικής στέρησης είναι η αδυναμία πρόσβασης σε κατάλληλη ποσότητα και ποιότητα τροφίμων. Το μερίδιο του πληθυσμού της Ένωσης που αδυνατεί οικονομικά να εξασφαλίσει ένα γεύμα με κρέας, κοτόπουλο ή ψάρι (ή το χορτοφαγικό ισοδύναμο) μέρα παρά μέρα ―κάτι που ορίζεται ως βασική ανάγκη από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας― ήταν 8,7% το 2010, δηλαδή περισσότεροι από 43 εκατομμύρια άνθρωποι, τα πρώτα δε αριθμητικά στοιχεία που είναι διαθέσιμα για το 2011 δηλώνουν τάση προς την επιδείνωση.

Μια ιδιαιτέρως σοβαρή μορφή υλικής στέρησης που ξεπερνά κατά πολύ τη στέρηση τροφής είναι η έλλειψη κατοικίας. Η έκταση του φαινομένου των αστέγων είναι δύσκολο να προσδιοριστεί ποσοτικά, ωστόσο, σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 2009/2010 ζούσαν 4,1 εκατομμύρια άστεγοι στην Ευρώπη. Η πρόσφατη αύξηση του αριθμού των αστέγων οφείλεται στον κοινωνικό αντίκτυπο της αργής και άνισης ανάπτυξης και της αυξανόμενης ανεργίας. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι αναδύεται ένα νέο προφίλ αστέγων, που είναι οικογένειες με παιδιά, νέοι άνθρωποι και άνθρωποι που προέρχονται από περιβάλλον μεταναστών.

Στην Ένωση 25,4 εκατομμύρια παιδιά διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Συνολικά, τα παιδιά διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού από τον υπόλοιπο πληθυσμό (27% έναντι 23%). Το γεγονός αυτό τα εκθέτει σε υλική στέρηση που υπερβαίνει κατά πολύ την κακή σίτιση. Για παράδειγμα, 5,7% εκατομμύρια παιδιά αναγκάζονται να στερηθούν τα καινούργια ρούχα (δηλαδή τα μη μεταχειρισμένα) και 4,7 εκατομμύρια δεν έχουν δύο ζευγάρια παπούτσια στο σωστό μέγεθος (που να περιλαμβάνουν ένα ζευγάρι παπούτσια παντός καιρού). Τα παιδιά που υποφέρουν από αυτές τις μορφές υλικής στέρησης έχουν λιγότερες πιθανότητες από τους συνομιλήκους τους που βρίσκονται σε καλύτερη οικονομική κατάσταση να επιτύχουν καλές επιδόσεις στο σχολείο, να έχουν καλή υγεία και να αναπτύξουν όλες τους τις δυνατότητες ως ενήλικοι.

1.2.        Η απάντηση της Ένωσης στη φτώχεια και στην υλική στέρηση

Το βασικό μέσο της Ένωσης για την υποστήριξη της απασχολησιμότητας, την καταπολέμηση της φτώχειας και την προαγωγή της κοινωνικής ενσωμάτωσης είναι και θα παραμείνει το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ). Το διαρθρωτικό αυτό μέσο επενδύει άμεσα σε ανθρώπους και στις δεξιότητές τους και αποσκοπεί να βελτιώσει τις ευκαιρίες τους στην αγορά εργασίας. Ωστόσο, ορισμένοι από τους πιο ευάλωτους πολίτες που υποφέρουν από ακραίες μορφές φτώχειας έχουν απομακρυνθεί πάρα πολύ από την αγορά εργασίας για να μπορέσουν να επωφεληθούν από τα μέτρα κοινωνικής ενσωμάτωσης του ΕΚΤ.

Το πρόγραμμα διανομής τροφίμων στους απόρους της ΕΕ (ΠΔΤΑ) παρέχει, εδώ και δύο δεκαετίες τουλάχιστον, επισιτιστική βοήθεια σ’ αυτούς τους ανθρώπους. Θεσπίστηκε το 1987 με σκοπό την επωφελή χρησιμοποίηση των γεωργικών αποθεμάτων, τα οποία διαφορετικά θα καταστρέφονταν, θέτοντας τα αποθέματα στη διάθεση των κρατών μελών που επιθυμούσαν να τα χρησιμοποιήσουν. Με την πάροδο των ετών το πρόγραμμα εξελίχθηκε σε σημαντική πηγή εφοδίων για οργανώσεις που εργάζονται σε άμεση επαφή με τα αναξιοπαθούντα μέλη της κοινωνίας, παρέχοντάς τους τρόφιμα. Η αναμενόμενη εξάντληση και ο υψηλός βαθμός αβεβαιότητας των αποθεμάτων παρέμβασης την περίοδο 2011-2020, ως αποτέλεσμα των αλλεπάλληλων μεταρρυθμίσεων της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, στέρησε από το ΠΔΤΑ το αρχικό σκεπτικό στο οποίο στηριζόταν και έτσι το πρόγραμμα θα διακοπεί στο τέλος του 2013.

Ωστόσο, η υλική στέρηση εξακολουθεί να προκαλεί σοβαρά προβλήματα και εξακολουθεί να υφίσταται η ανάγκη συνδρομής της ΕΕ προς τους απόρους της κοινωνίας. Αυτό το γεγονός αποτυπώνεται στην πρόταση της Επιτροπής για το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, το οποίο προβλέπει προϋπολογισμό 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για ένα νέο μέσο που σχεδιάστηκε για την καταπολέμηση των ακραίων μορφών φτώχειας και αποκλεισμού.

Σ’ αυτό το πλαίσιο, ο προτεινόμενος κανονισμός καθιερώνει για την περίοδο 2014-2020 ένα νέο μέσο, που θα συμπληρώσει τα υφιστάμενα μέσα συνοχής και ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, αντιμετωπίζοντας τις χειρότερες και περισσότερο κοινωνικά διαβρωτικές μορφές φτώχειας, στέρησης τροφής, καθώς και έλλειψης στέγης και υλικής στέρησης των παιδιών, ενώ ταυτόχρονα θα υποστηρίξει συνοδευτικά μέτρα για την κοινωνική επανένταξη των απόρων στην Ένωση.

2.           ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΥ

2.1.        Θέση των ενδιαφερόμενων μερών

Οι συζητήσεις στο πλαίσιο του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι συζητήσεις με την κοινωνία των πολιτών και τις τοπικές αρχές για τις σημερινές μορφές βοήθειας προς τους απόρους βάσει του προγράμματος ΠΔΤΑ βοήθησαν να διαμορφωθεί μια πιο ουσιαστική εικόνα και πρόσφεραν ιδέες για το μέλλον. Επιπλέον, η Επιτροπή ήταν ανοιχτή στις απόψεις των παραγόντων του κλάδου και διεξήγαγε διαβουλεύσεις με κεντρικές οργανώσεις σε επίπεδο ΕΕ οι οποίες εκπροσωπούν τόσο τους παρόχους επισιτιστικής βοήθειας όσο και τους τελικούς αποδέκτες.

Η ενδεχόμενη σοβαρή περικοπή της υποστήριξης που παρέχεται από το σύστημα ΠΔΤΑ το 2012 επικρίθηκε έντονα από τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, οι δε εκπρόσωποι των περιφερειακών και τοπικών αρχών τόνισαν τη σημασία αυτής της υποστήριξης και ζήτησαν τη συνέχισή της σε μια εποχή που οι ανάγκες αυξάνονται.

Μεγάλες φιλανθρωπικές οργανώσεις και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που εκπροσωπούν τράπεζες τροφίμων, όπως επίσης οργανώσεις που ασχολούνται με παιδιά και αστέγους εξέφρασαν επανειλημμένα την ανάγκη κρατικής και ειδικότερα ενωσιακής υποστήριξης.

Διεξήχθησαν δύο συνεδριάσεις με κεντρικές ενώσεις και οργανώσεις εκπροσώπησης όχι μόνο των δικαιούχων αλλά και των πραγματικών τελικών αποδεκτών. Σε γενικές γραμμές οι οργανώσεις εξέφρασαν ικανοποίηση για την ενδεχόμενη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του μέσου και πέρα από την επισιτιστική βοήθεια και για την ιδέα της ανθρωποκεντρικής προσέγγισης.

Οι απόψεις των κρατών μελών σχετικά με το μέσο αυτό είναι διχασμένες: επτά κράτη μέλη δήλωσαν την αντίθεσή τους στη συνέχιση του ΠΔΤΑ μετά το 2013. Άλλα κράτη μέλη υποστήριξαν ένθερμα το σύστημα. Δεκατρία κράτη μέλη εξέδωσαν δήλωση τον Δεκέμβριο του 2011 με την οποία ζητούσαν συνέχιση του ΠΔΤΑ μετά το 2013.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέφρασε επανειλημμένα την έντονη υποστήριξή του για τη συνέχιση του προγράμματος επισιτιστικής βοήθειας για λόγους βελτίωσης της κοινωνικής συνοχής στην Ευρώπη.

Τον Δεκέμβριο του 2011 έντεκα κεντρικές οργανώσεις απηύθυναν επιστολή στον επίτροπο κο Andor και στον γενικό διευθυντή απασχόλησης, κοινωνικών υποθέσεων και κοινωνικής ένταξης ζητώντας να σημειωθεί πρόοδος στο θέμα της στρατηγικής της ΕΕ για το πρόβλημα των αστέγων. Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε να διαμορφωθεί μια τέτοια στρατηγική - πρώτα με γραπτή δήλωσή του (2010) και στη συνέχεια με ψήφισμά του (2011).

Το σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 29 Ιουνίου 2012 επισημαίνει ότι «κατά την εφαρμογή των ανά χώρα συστάσεων, τα κράτη μέλη θα δώσουν ιδιαίτερη έμφαση στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της ανεργίας και των κοινωνικών επιπτώσεων της κρίσης […και στην] εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών για την καταπολέμηση της φτώχειας και τη στήριξη ευάλωτων ομάδων».

2.2.        Εκτίμηση αντικτύπου

Το βασικό θέμα που εξετάστηκε στην εκτίμηση αντικτύπου αφορούσε το πεδίο εφαρμογής του νέου μέσου. Οι επιλογές που εξετάστηκαν ήταν (0) καμία χρηματοδότηση, (1) διάδοχο μέσο του σημερινού ΠΔΤΑ που να περιορίζεται στη διανομή επισιτιστικής βοήθειας, (2) συμπληρωματικό μέσο της διανομής βοήθειας σε τρόφιμα και το οποίο θα υποστήριζε συνοδευτικά μέτρα με σκοπό την κοινωνική ενσωμάτωση των αποδεκτών της βοήθειας σε τρόφιμα και (3) σφαιρικό μέσο που να υποστηρίζει την υλική ανακούφιση όσον αφορά τρόφιμα, αγαθά για αστέγους και αγαθά για παιδιά που υποφέρουν από υλική στέρηση, σε συνδυασμό με συνοδευτικά μέτρα για την κοινωνική επανένταξη των απόρων.

Ο καθαρός αντίκτυπος της μηδενικής επιλογής εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο θα αναδιανεμηθούν τα κονδύλια που θα καταστούν διαθέσιμα. Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι θα θεωρούνταν ως πειστήριο διάβρωσης της αλληλεγγύης στην Ευρώπη σε μια εποχή αύξησης της φτώχειας. Σε σύγκριση με την επιλογή ένα, η επιλογή δύο και, κατά μείζονα λόγο, η επιλογή τρία συνεπάγονται μείωση της διανεμόμενης επισιτιστικής βοήθειας, επειδή μερικοί πόροι διατίθενται σε άλλα είδη δράσεων. Ωστόσο, τα συνοδευτικά μέτρα θα πρέπει επίσης να εξασφαλίζουν μεγαλύτερη διατηρησιμότητα των αποτελεσμάτων που θα επιτευχθούν. Η επιλογή τρία είναι η προτιμώμενη επιλογή, επειδή επιτρέπει την προσαρμογή των παρεμβάσεων στις τοπικές ανάγκες.

3.           ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Η ανάληψη δράσης της ΕΕ δικαιολογείται βάσει του άρθρου 174 (ΣΛΕΕ) που προβλέπει ότι η «Ένωση, προκειμένου να προαχθεί η αρμονική ανάπτυξη του συνόλου της, αναπτύσσει και εξακολουθεί τη δράση της με σκοπό την ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής της συνοχής» και βάσει του άρθρου 175 (ΣΛΕΕ) που ορίζει τον ρόλο των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ για την επίτευξη του προαναφερόμενου στόχου και προβλέπει τη θέσπιση ειδικών δράσεων εκτός διαρθωτικών ταμείων.

Η δράση σε επίπεδο ΕΕ είναι απαραίτητη λόγω της έκτασης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού στην Ένωση και των απαράδεκτων διαφορών της κατάστασης στα επιμέρους κράτη μέλη, η οποία επιδεινώνεται περισσότερο λόγω της οικονομικής και δημοσιονομικής κρίσης, γεγονός που οδήγησε σε διάβρωση της κοινωνικής συνοχής και μείωσε τις πιθανότητες επιτυχίας του στόχου που έθεσε η στρατηγική «Ευρώπη 2020» για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Η ευρωπαϊκή οικονομική στήριξη λειτουργεί καταλυτικά για την ανάληψη δράσης σε εθνικό επίπεδο, βοηθά στον συντονισμό των προσπαθειών και στην ανάπτυξη και εισαγωγή μέσων που προωθούν την κοινωνική ενσωμάτωση. Δίνει την ευκαιρία στην Ένωση να πρωτοστατήσει με το παράδειγμά της.

4.           ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Η πρόταση της Επιτροπής για πολυετές πλαίσιο προβλέπει ποσό ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή, για την περίοδο 2014-2020.

Σύμφωνα με το άρθρο 84 παράγραφος 3 του κανονισμού ΕΕ αριθ. … (κανονισμός για τις κοινές διατάξεις), η υποστήριξη που παρέχεται σ’ ένα κράτος μέλος μέσω του Ταμείου θεωρείται ότι εντάσσεται στο μερίδιο των διαρθωτικών ταμείων που χορηγείται στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.

Προτεινόμενος προϋπολογισμός για την περίοδο 2014-2020 || δισ. ευρώ

Πολιτική συνοχής (διαρθρωτικά ταμεία) από τα οποία στο Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς του Απόρους || 339 2,5

*Όλα τα στοιχεία είναι εκφρασμένα σε σταθερές τιμές 2011

5.           Περιεχομενο του κανονισμου

5.1.        Στόχοι και πεδίο εφαρμογής

Ο γενικός στόχος του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους («Ταμείο») είναι να προωθήσει την κοινωνική συνοχή στην Ένωση συμβάλλοντας στην επίτευξη του στόχου που έθεσε η στρατηγική «Ευρώπη 2020» για μείωση κατά 20 εκατομμύρια τουλάχιστον του αριθμού των ανθρώπων που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού.

Αυτός ο γενικός στόχος μεταφράζεται σε ειδικούς στόχους υποστήριξης των εθνικών συστημάτων που παρέχουν μη οικονομική βοήθεια στους απόρους μέσω οργανώσεων-εταίρων.

Όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής, το Ταμείο ασχολείται με προβλήματα στέρησης τροφής, έλλειψης στέγης και υλικής στέρησης των παιδιών. Κάθε κράτος μέλος μπορεί να επιλέξει να ανακουφίσει μία ή περισσότερες από αυτές τις μορφές στέρησης. Μπορεί επίσης να υποστηρίξει συνοδευτικά μέτρα, που συμπληρώνουν την υλική στήριξη, για να συμβάλει στην κοινωνική επανένταξη των απόρων.

5.2.        Επιλέξιμος πληθυσμός και στόχευση

Ο επιλέξιμος πληθυσμός για τη λήψη υλικής βοήθειας είναι οι άποροι της Ένωσης. Ο καθορισμός κριτηρίων για τον εντοπισμό των απόρων που θα λαμβάνουν βοήθεια θα είναι αρμοδιότητα των κρατών μελών ή των οργανώσεων-εταίρων, επειδή είναι περισσότερο σε θέση να ορίσουν τη στόχευση της βοήθειας με βάση τις τοπικές ανάγκες.

Ο κανονισμός περιέχει επίσης έναν έμμεσο μηχανισμό στόχευσης, δεδομένου ότι ορίζει το είδος των αγαθών που θα διανεμηθούν, συγκεκριμένα τρόφιμα ή βασικά καταναλωτικά αγαθά για προσωπική χρήση των αστέγων ή των παιδιών.

5.3.        Οργανώσεις-εταίροι

Οι οργανώσει-εταίροι είναι εκείνες που παρέχουν άμεσα ή έμμεσα τα τρόφιμα ή τα άλλα αγαθά στους απόρους. Για να εξασφαλιστεί ότι το Ταμείο θα συμβάλει στη σταθερή και διαρκή μείωση της φτώχειας και στη βελτίωση της κοινωνικής συνοχής, οι οργανώσεις-εταίροι που παρέχουν άμεσα τα τρόφιμα ή τα προϊόντα θα χρειαστεί να αναλάβουν οι ίδιοι δραστηριότητες που να συμπληρώνουν την παροχή υλικής βοήθειας και να αποσκοπούν στην κοινωνική ένταξη των απόρων. Το Ταμείο καθαυτό μπορεί να υποστηρίζει τα εν λόγω συνοδευτικά μέτρα.

Οι εθνικές αρχές μπορούν είτε να αγοράζουν τα τρόφιμα ή τα άλλα αγαθά ή να τα καθιστούν διαθέσιμα στις οργανώσεις-εταίρους ή να παρέχουν χρηματοδότηση στην οργάνωση-εταίρο για την αγορά των τροφίμων ή των προϊόντων. Εάν η αγορά τροφίμων ή άλλων αγαθών αναλαμβάνεται από οργάνωση-εταίρο, μπορεί η οργάνωση είτε να διανείμει τα τρόφιμα ή τα αγαθά η ίδια είτε να αναθέσει τη διανομή τους σε άλλες οργανώσεις-εταίρους.

5.4.        Διατάξεις εφαρμογής

Το Ταμείο θα τεθεί σε εφαρμογή σύμφωνα με το μοντέλο της πολιτικής για τη συνοχή, δηλαδή με επιμερισμένη διαχείριση βάσει του επταετούς επιχειρησιακού προγράμματος ανά κράτος μέλος που καλύπτει την περίοδο 2014-2020.

Ο κανονισμός ακολουθεί την προσέγγιση των διαρθρωτικών ταμείων όσον αφορά τις ρυθμίσεις εφαρμογής, δίνοντας ιδίως τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν, εάν το επιθυμούν, τις δομές, τις αρχές και τις διαδικασίες που ορίστηκαν για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, με σκοπό να ελαχιστοποιήσουν τη διοικητική επιβάρυνση που συνεπάγεται η μετάβαση από το σημερινό σύστημα διανομής τροφίμων στους απόρους στο νέο Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους. Οι διατάξεις που αφορούν τον προγραμματισμό, την παρακολούθηση, την αξιολόγηση και την ενημέρωση και επικοινωνία έχουν ωστόσο εξορθολογιστεί και απλουστευθεί για να αντιστοιχούν στον ειδικό χαρακτήρα των στόχων του Ταμείου και στους στοχευόμενους πληθυσμούς.

Οι κανόνες επιλεξιμότητας έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να λαμβάνεται υπόψη η φύση του Ταμείου και των διάφορων φορέων που θα συμμετάσχουν στην υλοποίησή του. Ειδικότερα, ο κανονισμός προβλέπει μεθόδους απλουστευμένου κόστους για τις περισσότερες κατηγορίες δαπανών και προσφέρει επιλογές για τις άλλες κατηγορίες.

Το σύστημα δημοσιονομικής διαχείρισης και ελέγχου απορρέει επίσης από τη λογική των διαρθρωτικών ταμείων. Επίσης, μερικές διατάξεις προσαρμόστηκαν και απλουστεύθηκαν ώστε να είναι απολύτως επαρκείς για τα είδη των πράξεων που θα υποστηρίζει το Ταμείο, ιδίως όσον αφορά τους όρους προχρηματοδότησης, το περιεχόμενο των αιτήσεων πληρωμών στην Επιτροπή καθώς και τον αναλογικό έλεγχο.

Οι οργανώσεις-εταίροι έχουν περιορισμένη δυνατότητα προκαταβολής των απαραίτητων κονδυλίων. Ομοίως, τα κράτη μέλη ενδέχεται να δυσκολεύονται να κινητοποιήσουν τους απαραίτητους πόρους για την προχρηματοδότηση των πράξεων. Επιπλέον, τα κράτη μέλη που βρίσκονται αντιμέτωπα με τους μεγαλύτερους δημοσιονομικούς περιορισμούς είναι πιθανόν να έχουν και τον μεγαλύτερο αριθμό απόρων. Για να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση, η οποία μποροεί να θέσει σε κίνδυνο την επίτευξη του στόχου του Ταμείου, το επίπεδο προχρηματοδότησης ορίζεται στο 11% της συνολικής χορήγησης σε κράτος μέλος. Αυτό θα επιτρέψει την κάλυψη έως και του 90% του κόστους της εκστρατείας βοήθειας για το πρώτο έτος, χωρίς να υπολογίζεται η τεχνική βοήθεια, η μεταφορά, το διοικητικό κόστος και τα συνοδευτικά μέτρα.

2012/0295 (COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 175 παράγραφος 3,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής[1],

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών[2],

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)       Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 17ης Ιουνίου 2010, με τα οποία εγκρίθηκε η στρατηγική της Ένωσης για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, η Ένωση και τα κράτη μέλη έθεσαν ως στόχο τους να μειώσουν τουλάχιστον κατά 20 εκατομμύρια τους ανθρώπους που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού έως το 2020.

(2)       Ο αριθμός των ατόμων που υποφέρουν από υλική στέρηση ή ακόμη και σοβαρή υλική στέρηση στην Ένωση αυξάνεται· μάλιστα πολλές φορές τα άτομα αυτά στερούνται επίσης τη δυνατότητα να επωφεληθούν από τα μέτρα ενεργοποίησης του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. [κανονισμός για τις κοινές διατάξεις] και, ιδίως, του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. […ΕΚΤ].

(3)       Το άρθρο 174 της Συνθήκης ορίζει ότι η Ένωση, προκειμένου να προαχθεί η αρμονική ανάπτυξη του συνόλου της, αναπτύσσει και εξακολουθεί τη δράση της με σκοπό την ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής της συνοχής.

(4)       Το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους («Ταμείο») αναμένεται να ενισχύσει την κοινωνική συνοχή συμβάλλοντας στη μείωση της φτώχειας στην Ένωση με την υποστήριξη εθνικών συστημάτων που παρέχουν μη οικονομική βοήθεια στους απόρους για την ανακούφιση της στέρησης τροφής, της έλλειψης στέγης και της υλικής στέρησης των παιδιών.

(5)       Βάσει του άρθρου 317 της Συνθήκης και στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης, θα πρέπει να καθοριστούν οι όροι υπό τους οποίους μπορεί να ασκήσει τις αρμοδιότητές της η Επιτροπή για την εκτέλεση του γενικού προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να διασαφηνιστούν οι αρμοδιότητες συνεργασίας των κρατών μελών. Οι όροι αυτοί εκτιμάται ότι θα επιτρέψουν στην Επιτροπή να αποκτήσει τη βεβαιότητα ότι τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τους πόρους του Ταμείου με νόμιμο και κανονικό τρόπο και σύμφωνα με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, κατά την έννοια του κανονισμού αριθ. […] του Συμβουλίου για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων («δημοσιονομικός κανονισμός)[3].

(6)       Αυτές οι διατάξεις εξασφαλίζουν επίσης ότι οι πράξεις που λαμβάνουν υποστήριξη συμβαδίζουν με την εφαρμοστέα ενωσιακή και εθνική νομοθεσία, ιδίως όσον αφορά την ασφάλεια των προϊόντων τα οποία διανέμονται στους απόρους.

(7)       Η Επιτροπή, για να ορίσει κατάλληλο δημοσιονομικό πλαίσιο, θα πρέπει να καθιερώσει, μέσω εκτελεστικών πράξεων, μια ετήσια κατανομή των συνολικών πόρων ανά κράτος μέλος με μια αντικειμενική και διαφανή μέθοδο που να αντανακλά τις διαφορές στη φτώχεια και στην υλική στέρηση.

(8)       Το επιχειρησιακό πρόγραμμα κάθε κράτους μέλους θα πρέπει να προσδιορίζει και να δικαιολογεί τις μορφές υλικής στέρησης τις οποίες θα καταπολεμά και να περιγράφει τους στόχους και τα χαρακτηριστικά της βοήθειας προς τους απόρους, που θα παρασχεθεί μέσω της στήριξης εθνικών συστημάτων. Θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει στοιχεία που είναι απαραίτητα για την εξασφάλιση της αποτελεσματικής και αποδοτικής εφαρμογής του επιχειρησιακού προγράμματος.

(9)       Για τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας του Ταμείου, ιδίως όσον αφορά τις εθνικές περιστάσεις, ενδείκνυται να θεσπιστεί μια διαδικασία για την πιθανή τροποποίηση του επιχειρησιακού προγράμματος.

(10)     Οι ανταλλαγές εμπειριών και καλών πρακτικών έχουν σημαντική προστιθέμενη αξία και η Επιτροπή θα πρέπει να διευκολύνει αυτή τη διάδοση.

(11)     Για να παρακολουθείται η πρόοδος της εφαρμογής των επιχειρησιακών προγραμμάτων, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εκπονούν και να παρέχουν στην Επιτροπή ετήσιες και τελικές εκθέσεις υλοποίησης, εξασφαλίζοντας έτσι τη διαθεσιμότητα ουσιαστικών και επίκαιρων πληροφοριών. Για τον ίδιο σκοπό, η Επιτροπή θα πρέπει να συνεδριάζει με κάθε κράτος μέλος κάθε χρόνο με σκοπό τη διμερή ανασκόπηση, εκτός εάν συμφωνηθεί κάτι διαφορετικό.

(12)     Με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας και του σχεδιασμού κάθε επιχειρησιακού προγράμματος και την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας του Ταμείου, θα πρέπει να διενεργούνται εκ των προτέρων και εκ των υστέρων αξιολογήσεις. Οι αξιολογήσεις αυτές θα πρέπει να συμπληρώνονται από έρευνες επισκόπησης για τους απόρους οι οποίοι επωφελήθηκαν από το επιχειρησιακό πρόγραμμα και, εάν είναι απαραίτητο, από αξιολογήσεις κατά την περίοδο του προγράμματος. Ως προς αυτό, θα πρέπει να προσδιοριστούν οι αρμοδιότητες των κρατών μελών και της Επιτροπής.

(13)     Οι πολίτες έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν πώς επενδύονται οι δημοσιονομικοί πόροι της Ένωσης και με ποια αποτελέσματα. Με σκοπό την ευρεία διάδοση πληροφοριών για τα επιτεύγματα του Ταμείου και για να εξασφαλιστεί η προσβασιμότητα στις ευκαιρίες χρηματοδότησης και η διαφάνειά τους, θα πρέπει να θεσπιστούν λεπτομερείς κανόνες σχετικά με την ενημέρωση και την επικοινωνία, ιδίως σε σχέση με τις αρμοδιότητες των κρατών μελών και με τους δικαιούχους.

(14)     Εφαρμόζεται η ενωσιακή νομοθεσία που αφορά την προστασία των ατόμων σε σχέση με την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων και με την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, ειδικότερα η οδηγία 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 1995, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών[4].

(15)     Είναι απαραίτητο να οριστεί μέγιστο επίπεδο συγχρηματοδότησης από το Ταμείο στα επιχειρησιακά προγράμματα με σκοπό την επίτευξη πολλαπλασιαστικού αποτελέσματος των πόρων της Ένωσης, ενώ θα πρέπει να εξεταστεί η κατάσταση των κρατών μελών που αντιμετωπίζουν προσωρινές δημοσιονομικές δυσκολίες.

(16)     Σε όλη την Ένωση θα πρέπει να εφαρμόζονται ενιαίοι και ισότιμοι κανόνες για την περίοδο επιλεξιμότητας, για τις πράξεις και τις δαπάνες για το Ταμείο. Οι όροι επιλεξιμότητας θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν τον ειδικό χαρακτήρα των στόχων του Ταμείου και των στοχευόμενων πληθυσμών, ιδίως με τον καθορισμό κατάλληλων όρων επιλεξιμότητας των πράξεων καθώς και μορφών στήριξης και κανόνων και όρων επιστροφής.

(17)     [Η πρόταση κανονισμού] Ο κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων (ενιαίος κανονισμός ΚΟΑ)[5] προβλέπει ότι τα προϊόντα που έχουν αγοραστεί με δημόσια παρέμβαση μπορούν να διατίθενται με σκοπό να διανεμηθούν στο πλαίσιο του καθεστώτος διανομής τροφίμων σε απόρους της Ένωσης, εάν αυτό προβλέπεται από το εν λόγω καθεστώς. Δεδομένου ότι, ανάλογα και με τις περιστάσεις, η εξασφάλιση τροφίμων από τη χρήση, την επεξεργασία ή την πώληση αυτών των αποθεμάτων μπορεί να είναι από οικονομική άποψη η προσφορότερη επιλογή, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί αυτή δυνατότητα στον παρόντα κανονισμό. Τα ποσά που προκύπτουν από συναλλαγή που αφορά τα αποθέματα θα πρέπει να αξιοποιούνται προς όφελος των απόρων και δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με σκοπό τον περιορισμό της υποχρέωσης των κρατών μελών να συγχρηματοδοτούν το πρόγραμμα. Για να εξασφαλιστεί η αποδοτικότερη δυνατή χρήση των αποθεμάτων παρέμβασης και των σχετικών εισπράξεων, η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει, σύμφωνα με το άρθρο 19 στοιχείο ε) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. [ΚΟΑ] εκτελεστικές πράξεις για την εφαρμογή διαδικασιών βάσει των οποίων θα μπορούν να χρησιμοποιούνται, να μεταποιούνται ή να πωλούνται τα προϊόντα των αποθεμάτων παρέμβασης για τους σκοπούς του προγράμματος για τους απόρους.

(18)     Είναι απαραίτητο να διευκρινιστούν τα είδη των δράσεων που μπορούν να αναληφθούν με πρωτοβουλία της Επιτροπής και των κρατών μελών ως τεχνική βοήθεια που υποστηρίζεται από το Ταμείο.

(19)     Σύμφωνα με την αρχή της επιμερισμένης διαχείρισης, τα κράτη μέλη θα πρέπει να φέρουν την πρωταρχική ευθύνη, μέσω των συστημάτων τους διαχείρισης και ελέγχου, για την υλοποίηση και τον έλεγχο του επιχειρησιακού τους προγράμματος.

(20)     Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίσουν τη σωστή διαμόρφωση και ορθή λειτουργία των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου ώστε να υπάρξει βεβαιότητα για τη νόμιμη και κανονική χρήση του Ταμείου. Θα πρέπει, επομένως, να προσδιοριστούν οι υποχρεώσεις των κρατών μελών σε σχέση με τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου του επιχειρησιακού τους προγράμματος και σε σχέση με την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση των παρατυπιών και των παραβάσεων του δικαίου της Ένωσης.

(21)     Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ορίσουν μια διαχειριστική αρχή, μια αρχή πιστοποίησης και μια λειτουργικά ανεξάρτητη αρχή ελέγχου για κάθε επιχειρησιακό πρόγραμμα. Για να διαθέτουν τα κράτη μέλη ευελιξία ως προς τη διαμόρφωση συστημάτων ελέγχου, ενδείκνυται να δοθεί η δυνατότητα στη διαχειριστική αρχή να εκτελεί τα καθήκοντα της αρχής πιστοποίησης. Θα πρέπει επίσης να παρέχεται στο κράτος μέλος η δυνατότητα να ορίζει ενδιάμεσους φορείς που θα εκτελούν ορισμένα καθήκοντα της διαχειριστικής αρχής ή της αρχής πιστοποίησης. Στην περίπτωση αυτή, τα κράτη μέλη θα πρέπει να προσδιορίζουν σαφώς τις αρμοδιότητες και τα καθήκοντα των ενδιάμεσων φορέων.

(22)     Η διαχειριστική αρχή φέρει την κύρια ευθύνη για την αποτελεσματική και αποδοτική εφαρμογή του Ταμείου και, συνεπώς, εκτελεί έναν σημαντικό αριθμό λειτουργιών που έχουν σχέση με τη διαχείριση και την παρακολούθηση του επιχειρησιακού προγράμματος, τη δημοσιονομική διαχείριση και τους ελέγχους καθώς και την επιλογή των έργων. Θα πρέπει να καθοριστούν οι αρμοδιότητες και τα καθήκοντά της.

(23)     Η αρχή πιστοποίησης θα πρέπει να καταρτίζει και να υποβάλλει στην Επιτροπή αιτήσεις πληρωμής. Θα πρέπει να καταρτίζει τους ετήσιους λογαριασμούς, να πιστοποιεί την πληρότητα, την ακρίβεια και την ειλικρίνεια των ετήσιων λογαριασμών και να βεβαιώνει ότι οι δαπάνες που καταχωρίζονται στους λογαριασμούς συμμορφώνονται με τους εφαρμοστέους ενωσιακούς και εθνικούς κανόνες. Θα πρέπει να καθοριστούν οι αρμοδιότητες και τα καθήκοντά της.

(24)     Η αρχή ελέγχου θα πρέπει να διασφαλίζει τη διενέργεια ελέγχων στα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου σε κατάλληλο δείγμα πράξεων και στους ετήσιους λογαριασμούς. Θα πρέπει να καθοριστούν οι αρμοδιότητες και τα καθήκοντά της.

(25)     Με την επιφύλαξη των εξουσιών της Επιτροπής όσον αφορά τον λογιστικό έλεγχο, θα πρέπει να εξασφαλιστεί η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού και να θεσπιστούν κριτήρια που θα επιτρέψουν στην Επιτροπή να καθορίσει, στο πλαίσιο της στρατηγικής της για τον έλεγχο των εθνικών συστημάτων, το επίπεδο αξιοπιστίας που θα πρέπει να λαμβάνει από τους εθνικούς οργανισμούς ελέγχου.

(26)     Θα πρέπει να θεσπιστούν οι εξουσίες και αρμοδιότητες της Επιτροπής να επαληθεύει την ουσιαστική λειτουργία των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου και να απαιτεί τη λήψη μέτρων από τα κράτη μέλη. Η Επιτροπή θα πρέπει, επίσης, να έχει την εξουσία να διεξάγει ελέγχους για θέματα σχετικά με τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, ώστε να συνάγονται συμπεράσματα για τις επιδόσεις του Ταμείου.

(27)     Οι αναλήψεις υποχρεώσεων από τον προϋπολογισμό της Ένωσης θα πρέπει να πραγματοποιούνται σε ετήσια βάση. Για να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική διαχείριση του προγράμματος είναι απαραίτητο να θεσπιστούν κοινοί κανόνες για τις αιτήσεις ενδιάμεσων πληρωμών, για την καταβολή του ετήσιου υπολοίπου και του τελικού υπολοίπου.

(28)     Με σκοπό να εξασφαλιστεί εύλογη βεβαιότητα για την Επιτροπή, η αίτηση ενδιάμεσης πληρωμής θα πρέπει να ικανοποιείται κατά το 90% του ποσού των επιλέξιμων δαπανών που περιλαμβάνονται στην αίτηση πληρωμής.

(29)     Η καταβολή προχρηματοδότησης κατά την έναρξη του επιχειρησιακού προγράμματος θα πρέπει να εξασφαλίζει ότι το κράτος μέλος έχει τα μέσα να παρέχει υποστήριξη στους δικαιούχους για την εκτέλεση των πράξεων από την έγκριση του επιχειρησιακού προγράμματος. Αυτή η προχρηματοδότηση θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο για τον σκοπό αυτό, οι δε δικαιούχοι θα πρέπει να λαμβάνουν αρκετή χρηματοδότηση ώστε να ξεκινούν μια πράξη μόλις επιλεγεί.

(30)     Για τη διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, θα πρέπει να θεσπιστούν μέτρα που να επιτρέπουν στον κύριο διατάκτη να διακόπτει τις πληρωμές, όταν υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν σοβαρή έλλειψη στη λειτουργία του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου, αποδεικτικά στοιχεία για παρατυπίες που αφορούν αίτηση πληρωμής ή στοιχεία για μη υποβολή εγγράφων απαραίτητων για την εξέταση και αποδοχή λογαριασμών.

(31)     Για να διασφαλιστούν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης και να καταστεί δυνατή η αποτελεσματική υλοποίηση του προγράμματος, θα πρέπει να θεσπιστούν μέτρα που να επιτρέπουν στην Επιτροπή να αναστέλλει πληρωμές.

(32)     Για να εξασφαλιστεί ότι οι χρηματοδοτούμενες από τον προϋπολογισμό της Ένωσης δαπάνες σε ένα δεδομένο οικονομικό έτος χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τους εφαρμοστέους κανόνες, θα πρέπει να δημιουργηθεί το κατάλληλο πλαίσιο για την ετήσια εξέταση και αποδοχή λογαριασμών. Βάσει αυτού του πλαισίου, οι φορείς που έχουν οριστεί θα πρέπει να υποβάλουν στην Επιτροπή, για κάθε επιχειρησιακό πρόγραμμα, διαχειριστική δήλωση συνοδευόμενη από τους πιστοποιημένους ετήσιους λογαριασμούς, από ετήσια συνοπτική παρουσίαση των τελικών εκθέσεων λογιστικού ελέγχου και των ελέγχων που διενεργήθηκαν, καθώς και γνωμοδότηση ανεξάρτητου ελεγκτή και έκθεση ελέγχου.

(33)     Είναι απαραίτητο να προσδιοριστεί αναλυτικά η διαδικασία για την ετήσια εξέταση και αποδοχή των λογαριασμών που εφαρμόζεται στο Ταμείο, ώστε να εξασφαλιστεί σαφής βάση και ασφάλεια δικαίου για τις ρυθμίσεις αυτές. Έχει σημασία να προβλεφθεί περιορισμένη δυνατότητα για ένα κράτος μέλος να προβλέπει στους ετήσιους λογαριασμούς του ένα ποσό, το οποίο υπόκειται σε εν εξελίξει διαδικασία στην αρχή ελέγχου.

(34)     Για να διασφαλιστεί η υγιής δημοσιονομική διαχείριση των πόρων της Ένωσης και για να παρασχεθεί ασφάλεια δκαίου στα κράτη μέλη, είναι σκόπιμο να θεσπιστούν οι ειδικές ρυθμίσεις και διαδικασίες για δημοσιονομικές διορθώσεις από τα κράτη μέλη και από την Επιτροπή και ιδίως να οριστούν οι συνθήκες υπό τις οποίες οι παραβιάσεις του εφαρμοστέου ενωσιακού ή εθνικού δικαίου μπορούν να οδηγήσουν σε δημοσιονομική διόρθωση.

(35)     Η συχνότητα των λογιστικών ελέγχων των πράξεων θα πρέπει να είναι ανάλογη με το μέγεθος της ενωσιακής στήριξης που παρέχεται από το Ταμείο. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των διενεργούμενων λογιστικών ελέγχων θα πρέπει να μειώνεται, όταν η συνολική επιλέξιμη δαπάνη μιας πράξης δεν υπερβαίνει τα 100 000 ευρώ. Παρόλα αυτά, θα πρέπει να υπάρχει δυνατότητα διενέργειας λογιστικών ελέγχων ανά πάσα στιγμή, όταν υπάρχουν ενδείξεις παρατυπίας ή απάτης ή στο πλαίσιο δείγματος ελέγχου. Για να είναι το επίπεδο των λογιστικών ελέγχων της Επιτροπής ανάλογο με τον κίνδυνο, η Επιτροπή θα πρέπει να είναι σε θέση να μειώνει το ελεγκτικό της έργο σε σχέση με τα επιχειρησιακά προγράμματα όταν δεν υπάρχουν σημαντικές ανεπάρκειες ή όταν είναι αξιόπιστη η ελεγκτική αρχή. Επιπλέον, στο πεδίο εφαρμογής των λογιστικών ελέγχων θα πρέπει να λαμβάνεται πλήρως υπόψη ο σκοπός και τα χαρακτηριστικά των στοχευόμενων πληθυσμών του Ταμείου.

(36)     Για να εξασφαλιστεί η δημοσιονομική πειθαρχία, είναι σκόπιμο να καθοριστούν οι ρυθμίσεις αποδέσμευσης μιας δημοσιονομικής ανάληψης υποχρέωσης για ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα, ιδίως όταν ένα ποσό μπορεί να εξαιρεθεί από την αποδέσμευση, κυρίως όταν οι καθυστερήσεις κατά την εφαρμογή είναι αποτέλεσμα περιστάσεων ανεξάρτητων από τη βούληση του εμπλεκόμενου μέρους, ασυνήθιστες ή απρόβλεπτες και των οποίων οι συνέπειες δεν είναι δυνατό να αποφευχθούν, παρά την επιδεικνυόμενη επιμέλεια.

(37)     Για τη συμπλήρωση ή την τροποποίηση ορισμένων μη ουσιωδών στοιχείων του παρόντος κανονισμού, πρέπει να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή να εκδίδει πράξεις κατ’ εφαρμογή του άρθρου 290 της Συνθήκης όσον αφορά τις αρμοδιότητες των κρατών μελών σε σχέση με τη διαδικασία αναφοράς παρατυπιών και ανάκτησης αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, τις ρυθμίσεις για την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις πράξεις, τις ρυθμίσεις για την εξασφάλιση επαρκούς διαδρομής ελέγχου, τους όρους των εθνικών λογιστικών ελέγχων, τα κριτήρια ορισμού των διαχειριστικών αρχών και των αρχών πιστοποίησης, τον εντοπισμό κοινά αποδεκτών φορέων δεδομένων και τα κριτήρια για τον καθορισμό του επιπέδου της εφαρμοστέας δημοσιονομικής διόρθωσης. Έχει ιδιαίτερη σημασία να διεξαγάγει η Επιτροπή τις απαραίτητες διαβουλεύσεις κατά τη διάρκεια του προπαρασκευαστικού έργου της, μεταξύ άλλων και σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων.

(38)     Η Επιτροπή, όταν προπαρασκευάζει και συντάσσει πράξεις κατ’ εξουσιοδότηση, θα πρέπει να εξασφαλίζει την ταυτόχρονη, έγκαιρη και κατάλληλη διαβίβαση των σχετικών εγγράφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

(39)                 Η Επιτροπή θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί να εκδίδει, μέσω εκτελεστικών πράξεων, αποφάσεις που ορίζουν την ετήσια κατανομή των συνολικών πόρων ανά κράτος μέλος, αποφάσεις που ορίζουν τα ετήσια χρηματοδοτικά κονδύλια για κάθε κράτος μέλος, αποφάσεις για την έγκριση επιχειρησιακών προγραμμάτων, αποφάσεις για την αναστολή των πληρωμών, αποφάσεις για δημοσιονομικές διορθώσεις και, στην περίπτωση της αποδέσμευσης, αποφάσεις για την τροποποίηση αποφάσεων έγκρισης προγραμμάτων.

(40)     Για να εξασφαλιστούν ενιαίοι όροι εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, οι εκτελεστικές εξουσίες όσον αφορά το υπόδειγμα των ετήσιων και των τελικών εκθέσεων υλοποίησης και του καταλόγου κοινών δεικτών, το υπόδειγμα δομημένης έρευνας επισκόπησης για τους τελικούς αποδέκτες, το σύστημα ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων μεταξύ κρατών μελών και Επιτροπής, το υπόδειγμα της δήλωσης διαχείρισης, τα υποδείγματα για τη στρατηγική λογιστικού ελέγχου, την έκθεση γνωμοδότησης και ετήσιου ελέγχου και τη μεθοδολογία που ακολουθείται για τη μέθοδο δειγματοληψίας, τους κανόνες σχετικά με τη χρήση των δεδομένων που συλλέγονται κατά τη διενέργεια των ελέγχων και το υπόδειγμα των αιτήσεων πληρωμής θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή[6].

(41)     Ο παρών κανονισμός σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις ελευθερίες που αναγνωρίζονται κυρίως από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και τον σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, το δικαίωμα στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, τα δικαιώματα του παιδιού, τα δικαιώματα των ηλικιωμένων, την ισότητα γυναικών και ανδρών και την απαγόρευση διακρίσεων. Ο παρών κανονισμός πρέπει να εφαρμοστεί σύμφωνα μ’ αυτά τα δικαιώματα και τις αρχές.

(42)     Εφόσον ο στόχος του παρόντος κανονισμού, ο οποίος έγκειται στη βελτίωση της κοινωνικής συνοχής στην Ένωση και στη συμβολή στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη και μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση δύναται να θεσπίσει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως αυτή καθορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο εν λόγω άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

ΤΙΤΛΟΣ I ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 1

Αντικείμενο

1.           Με τον παρόντα κανονισμό ιδρύεται το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους («το Ταμείο») για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020 και καθορίζονται οι στόχοι του Ταμείου, το πεδίο εφαρμογής της στήριξής του, οι διαθέσιμοι δημοσιονομικοί πόροι και τα κριτήρια χορήγησής τους και ορίζονται οι απαραίτητοι κανόνες για την εξασφάλιση της αποτελεσματικότητάς του.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

(1) ως «άποροι» ορίζονται φυσικά πρόσωπα, άτομα ή οικογένειες, νοικοκυριά ή ομάδες τέτοιων προσώπων, των οποίων η ανάγκη για βοήθεια έχει διαπιστωθεί σύμφωνα με τα αντικειμενικά κριτήρια που θέσπισαν οι αρμόδιες εθνικές αρχές ή που όρισαν οι οργανώσεις-εταίροι και ενέκριναν οι εν λόγω αρμόδιες αρχές·

(2) ως «οργανώσεις-εταίροι» ορίζονται δημόσιοι φορείς ή μη κερδοσκοπικές οργανώσεις που προσφέρουν τρόφιμα ή άλλα αγαθά άμεσα ή μέσω άλλων οργανώσεων-εταίρων σε απόρους και των οποίων οι πράξεις έχουν επιλεγεί από τη διαχειριστική αρχή σύμφωνα με το άρθρο 29 παράγραφος 3 στοιχείο β)·

(3) ως «εθνικό σύστημα» ορίζεται κάθε σύστημα που έχει, τουλάχιστον εν μέρει, τους ίδιους στόχους με το Ταμείο και το οποίο εφαρμόζεται σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο από δημόσιους φορείς ή μη κερδοσκοπικές οργανώσεις·

(4) ως «πράξη» ορίζεται έργο, σύμβαση ή δράση που επιλέγεται από τη διαχειριστική αρχή του οικείου επιχειρησιακού προγράμματος ή με ευθύνη της και που συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων του επιχειρησιακού προγράμματος με το οποίο συνδέεται·

(5) ως «περατωθείσα πράξη» ορίζεται πράξη που έχει ολοκληρωθεί υλικά ή εκτελεστεί εξ ολοκλήρου και για την οποία έχουν καταβληθεί όλες οι σχετικές πληρωμές από τους δικαιούχους και έχει καταβληθεί στους δικαιούχους η στήριξη από το αντίστοιχο επιχειρησιακό πρόγραμμα·

(6) ως «δικαιούχος» ορίζεται δημόσιος ή ιδιωτικός φορέας υπεύθυνος για την έναρξη ή την έναρξη και την εκτέλεση πράξεων·

(7) ως «τελικός αποδέκτης» ορίζεται ο άπορος που λαμβάνει τρόφιμα ή αγαθά και/ή επωφελείται από συνοδευτικά μέτρα·

(8) ως «δημόσια στήριξη» ορίζεται κάθε οικονομική υποστήριξη που χορηγείται σε πράξη και η οποία προέρχεται από τον προϋπολογισμό των κρατικών, περιφερειακών ή τοπικών δημόσιων αρχών, από τον προϋπολογισμό της Ένωσης που συνδέεται με το Ταμείο, από τον προϋπολογισμό φορέων δημοσίου δικαίου ή από τον προϋπολογισμό ενώσεων δημόσιων αρχών ή οποιουδήποτε οργανισμού δημοσίου δικαίου κατά την έννοια του άρθρου 1 σημείο 9 της οδηγίας 2004/18/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου·

(9) ως «ενδιάμεσος φορέας» ορίζεται κάθε δημόσιος ή ιδιωτικός φορέας που ενεργεί υπό την ευθύνη μιας διαχειριστικής αρχής ή αρχής πιστοποίησης ή εκτελεί καθήκοντα εξ ονόματος μιας τέτοιας αρχής έναντι δικαιούχων που εκτελούν πράξεις·

(10) ως «λογιστική χρήση» ορίζεται η περίοδος από 1 Ιουλίου έως 30 Ιουνίου, εκτός από την πρώτη λογιστική χρήση, για την οποία ορίζεται η περίοδος από την ημερομηνία έναρξης της επιλεξιμότητας της δαπάνης έως τις 30 Ιουνίου 2015, η δε τελευταία λογιστική χρήση καλύπτει την περίοδο από 1 Ιουλίου 2022 έως 30 Ιουνίου 2023·

(11) ως «οικονομικό έτος» ορίζεται η περίοδος από 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου.

Άρθρο 3

Στόχοι

Το Ταμείο προάγει την κοινωνική συνοχή στην Ένωση, συμβάλλοντας στην επίτευξη του στόχου για μείωση της φτώχειας κατά τουλάχιστον 20 εκατομμύρια άτομα που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, σύμφωνα με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020». Το Ταμείο συμβάλλει στην επίτευξη του ειδικού στόχου για την ανακούφιση των χειρότερων μορφών φτώχειας στην Ένωση, παρέχοντας μη οικονομική βοήθεια στους απόρους. Ο στόχος μετριέται με τον αριθμό των προσώπων που λαμβάνουν βοήθεια από το Ταμείο.

Άρθρο 4

Πεδίο εφαρμογής της στήριξης

1.           Το Ταμείο υποστηρίζει εθνικά συστήματα μέσω των οποίων διανέμονται στους απόρους τρόφιμα και βασικά καταναλωτικά αγαθά για την προσωπική χρήση των αστέγων ή των παιδιών, μέσω οργανώσεων-εταίρων που επιλέγονται από κράτη μέλη.

2.           Το Ταμείο μπορεί να υποστηρίζει συνοδευτικά μέτρα, που συμπληρώνουν την παροχή τροφίμων και αγαθών και συμβάλλουν στην κοινωνική ενσωμάτωση των απόρων.

3.           Το Ταμείο προάγει την αμοιβαία μάθηση, τη δικτύωση και τη διάδοση καλών πρακτικών στον τομέα της μη οικονομικής βοήθειας προς τους απόρους.

Άρθρο 5

Αρχές

(1) Το μέρος του προϋπολογισμού της Ένωσης που χορηγείται στο Ταμείο εκτελείται στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής, σύμφωνα με το άρθρο 55 παράγραφος 1 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού, με εξαίρεση την τεχνική βοήθεια με πρωτοβουλία της Επιτροπής, η οποία εκτελείται στο πλαίσιο της άμεσης διαχείρισης σύμφωνα με το άρθρο 55 παράγραφος 1 στοιχείο α) του δημοσιονομικού κανονισμού.

(2) Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη εγγυώνται ότι η στήριξη από το Ταμείο είναι σύμφωνη με τις πολιτικές και τις προτεραιότητες της Ένωσης και συμπληρωματική προς τα άλλα μέσα της Ένωσης.

(3) Η στήριξη από το Ταμείο εφαρμόζεται σε στενή συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών.

(4) Τα κράτη μέλη και οι φορείς οι οποίοι ορίζονται από αυτά γι’ αυτόν τον σκοπό είναι υπεύθυνα για την εφαρμογή του επιχειρησιακού προγράμματος και την εκτέλεση των καθηκόντων τους βάσει του παρόντος κανονισμού, σύμφωνα με το θεσμικό, νομικό και δημοσιονομικό πλαίσιο του κάθε κράτους μέλους και με την επιφύλαξη της συμμόρφωσης με τον παρόντα κανονισμό.

(5) Οι ρυθμίσεις που διέπουν την εφαρμογή και τη χρήση του Ταμείου και ιδίως των χρηματοδοτικών και διοικητικών πόρων που απαιτούνται για τις δραστηριότητες υποβολής εκθέσεων, αξιολόγησης, διαχείρισης και ελέγχου λαμβάνουν υπόψη την αρχή της αναλογικότητας, με δεδομένη τη χορηγούμενη στήριξη.

(6) Σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν τον συντονισμό με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και με άλλες πολιτικές και μέσα της Ένωσης.

(7) Η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και οι δικαιούχοι εφαρμόζουν την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης σύμφωνα με το άρθρο 26 του δημοσιονομικού κανονισμού.

(8) Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη διασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα του Ταμείου, ιδίως μέσω της παρακολούθησης, της υποβολής εκθέσεων και της αξιολόγησης.

(9) Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη ασκούν τους αντίστοιχους ρόλους τους σε σχέση με το Ταμείο, με σκοπό τη μείωση της διοικητικής επιβάρυνσης για τους δικαιούχους.

(10) Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών και η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου προωθούνται στα διάφορα στάδια της υλοποίησης του Ταμείου. Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για να αποτρέψουν κάθε διάκριση εξαιτίας του φύλου, της φυλής ή της εθνοτικής καταγωγής, της θρησκείας ή των πεποιθήσεων, της αναπηρίας, της ηλικίας ή του σεξουαλικού προσανατολισμού κατά την εξασφάλιση πρόσβασης στο Ταμείο.

(11) Οι χρηματοδοτούμενες από το Ταμείο πράξεις συμμορφώνονται με το εφαρμοστέο ενωσιακό και εθνικό δίκαιο. Ειδικότερα, το Ταμείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για να υποστηριχθεί η διανομή τροφίμων ή αγαθών που συμμορφώνονται με την ενωσιακή νομοθεσία για την ασφάλεια των καταναλωτικών προϊόντων.

(12) Τα κράτη μέλη και οι δικαιούχοι επιλέγουν τα τρόφιμα και τα άλλα αγαθά βάσει αντικειμενικών κριτηρίων. Στα κριτήρια επιλογής για τα τρόφιμα, και κατά περίπτωση για τα αγαθά, εξετάζονται επίσης οι κλιματικές και περιβαλλοντικές πτυχές, ιδίως με σκοπό τη μείωση των απορριμάτων τροφών.

ΤΙΤΛΟΣ ΙΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

Άρθρο 6

Συνολικοί πόροι

1.           Οι συνολικοί πόροι που διατίθενται για δημοσιονομική ανάληψη υποχρεώσεων από το Ταμείο για την περίοδο 2014-2020 ανέρχονται σε 2 500 000 000 ευρώ σε τιμές 2011, σύμφωνα με την ετήσια ανάλυση που παρουσιάζεται στο παράρτημα ΙΙ.

2.           Για τον σκοπό του προγραμματισμού και τη συνακόλουθη ενσωμάτωση στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, το ποσό των πόρων υπόκειται σε τιμαριθμική αναπροσαρμογή 2% ετησίως.

3.           Η Επιτροπή εκδίδει απόφαση, μέσω εκτελεστικών πράξεων, που ορίζει την ετήσια κατανομή των συνολικών πόρων ανά κράτος μέλος, σύμφωνα με το άρθρο 84 παράγραφος 5 του κανονισμού (EΕ) αριθ.… (κανονισμός για τις κοινές διατάξεις), με την επιφύλαξη της παραγράφου 4 του ίδιου άρθρου και λαμβανομένων υπόψη των ακόλουθων δεικτών που καθόρισε η Eurostat:

α)      πληθυσμός που υποφέρει από σοβαρή υλική στέρηση·

β)      πληθυσμός που ζει σε νοικοκυριά με πολύ χαμηλή ένταση εργασίας.

4.           Το 0,35% των συνολικών πόρων διατίθεται στην τεχνική βοήθεια με πρωτοβουλία της Επιτροπής.

Άρθρο 7

Επιχειρησιακό πρόγραμμα

1.           Εντός τριών μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού κάθε κράτος μέλος υποβάλλει στην Επιτροπή ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα που καλύπτει την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου έως την 31η Δεκεμβρίου 2020 και το οποίο περιέχει τα ακόλουθα στοιχεία:

α)      ταυτοποίηση και αιτιολόγηση της επιλογής του είδους (ειδών) υλικής στέρησης που θα αποτελέσει(-ουν) αντικείμενο του επιχειρησιακού προγράμματος και περιγραφή, για κάθε είδος υλικής στέρησης, των κύριων χαρακτηριστικών και των στόχων της διανομής τροφίμων ή αγαθών και των συνοδευτικών μέτρων που θα εφαρμοστούν, λαμβανομένων υπόψη των αποτελεσμάτων της εκ των προτέρων αξιολόγησης που έχει διεξαχθεί σύμφωνα με το άρθρο 14·

β)      περιγραφή του αντίστοιχου εθνικού συστήματος (συστημάτων) για κάθε είδος υλικής στέρησης που αποτελεί αντικείμενο του προγράμματος·

γ)       περιγραφή του μηχανισμού με τον οποίο καθορίζονται τα κριτήρια επιλεξιμότητας των απόρων, με διαφοροποίηση, εάν είναι απαραίτητο, κατά είδος υλικής στέρησης·

δ)      κριτήρια επιλογής πράξεων και περιγραφή του μηχανισμού επιλογής, με διαφοροποίηση, εάν είναι απαραίτητο, κατά είδος υλικής στέρησης·

ε)       κριτήρια για την επιλογή των οργανώσεων-εταίρων, με διαφοροποίηση, εάν είναι απαραίτητο, κατά είδος υλικής στέρησης·

στ)     περιγραφή του μηχανισμού που εφαρμόζεται για την εξασφάλιση της συμπληρωματικότητας με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο·

ζ)       περιγραφή των διατάξεων για την εφαρμογή του επιχειρησιακού προγράμματος, οι οποίες περιέχουν την ταυτοποίηση της διαχειριστικής αρχής, της αρχής πιστοποίησης, κατά περίπτωση, της αρχής ελέγχου και του φορέα στον οποίο θα καταβάλλονται οι πληρωμές της Επιτροπής και περιγραφή της διαδικασίας παρακολούθησης·

η)      περιγραφή των μέτρων που έχουν ληφθεί για τη συμμετοχή των αρμόδιων περιφερειακών, τοπικών και άλλων δημόσιων αρχών, καθώς και των φορέων που εκπροσωπούν την κοινωνία των πολιτών και φορέων που είναι αρμόδιοι για την προώθηση της ισότητας και για τη μη εισαγωγή διακρίσεων στην προετοιμασία του επιχειρησιακού προγράμματος·

θ)      περιγραφή της σχεδιαζόμενης χρήσης τεχνικής βοήθειας σύμφωνα με το άρθρο 25 παράγραφος 2, συμπεριλαμβανομένων δράσεων για την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας των δικαιούχων σε σχέση με την υλοποίηση του επιχειρησιακού προγράμματος·

ι)       σχέδιο χρηματοδότησης που περιλαμβάνει τους ακόλουθους πίνακες:

i)        πίνακα που προσδιορίζει για κάθε έτος, σύμφωνα με το άρθρο 18, το ποσό των προβλεπόμενων πιστώσεων στήριξης από το Ταμείο και της συγχρηματοδότησης σύμφωνα με το άρθρο 18·

ii)       πίνακα που προσδιορίζει, για όλη την προγραμματική περίοδο, το ποσό των συνολικών πιστώσεων στήριξης από το επιχειρησιακό πρόγραμμα για κάθε είδος υλικής στέρησης που στοχεύεται από το πρόγραμμα, καθώς και τα αντίστοιχα συνοδευτικά μέτρα.

Οι οργανώσεις-εταίροι που αναφέρονται στο στοιχείο ε), οι οποίες προσφέρουν άμεσα τα τρόφιμα ή τα αγαθά, αναλαμβάνουν οι ίδιες δραστηριότητες που συμπληρώνουν την παροχή υλικής βοήθειας, με σκοπό την κοινωνική ενσωμάτωση των απόρων, είτε υποστηρίζονται οι δραστηριότηες αυτές από το Ταμείο είτε δεν υποστηρίζονται.

2.           Επιχειρησιακά προγράμματα καταρτίζονται από κράτη μέλη ή από οποιαδήποτε αρχή οριστεί από αυτά σε συνεργασία με τις αρμόδιες περιφερειακές, τοπικές και λοιπές δημόσιες αρχές, καθώς και από φορείς που εκπροσωπούν την κοινωνία των πολιτών και από φορείς αρμόδιους για την προαγωγή της ισότητας και για τη μη εισαγωγή διακρίσεων.

3.           Τα κράτη μέλη ετοιμάζουν τα επιχειρησιακά τους προγράμματα σύμφωνα με το υπόδειγμα του παραρτήματος Ι.

Άρθρο 8

Έγκριση του επιχειρησιακού προγράμματος

1.           Η Επιτροπή αξιολογεί τη συνέπεια του επιχειρησιακού προγράμματος με τον παρόντα κανονισμό και τη συμβολή του στους στόχους του Ταμείου, λαμβάνοντας υπόψη της την εκ των προτέρων αξιολόγηση που έχει διεξαχθεί σύμφωνα με το άρθρο 14.

2.           Η Επιτροπή υποβάλλει παρατηρήσεις εντός τριών μηνών από την ημερομηνία υποβολής του επιχειρησιακού προγράμματος. Το κράτος μέλος παρέχει στην Επιτροπή όλες τις απαραίτητες συμπληρωματικές πληροφορίες και, κατά περίπτωση, αναθεωρεί το επιχειρησιακό πρόγραμμα που πρότεινε.

3.           Υπό την προϋπόθεση ότι έχουν ληφθεί ικανοποιητικά υπόψη οι τυχόν παρατηρήσεις που υπέβαλε η Επιτροπή σύμφωνα με την παράγραφο 2, η Επιτροπή εγκρίνει το επιχειρησιακό πρόγραμμα, μέσω εκτελεστικών πράξεων, το αργότερο έξι μήνες μετά την επίσημη υποβολή του από το κράτος μέλος αλλά όχι πριν από την 1η Ιανουαρίου 2014.

Άρθρο 9

Τροποποιήσεις του επιχειρησιακού προγράμματος

1.           Το κράτος μέλος μπορεί να υποβάλει αίτηση τροποποίησης του επιχειρησιακού προγράμματος. Η αίτηση συνοδεύεται από αναθεωρημένο επιχειρησιακό πρόγραμμα και αιτιολόγηση της τροποποίησης.

2.           Η Επιτροπή αξιολογεί τις πληροφορίες που της παρέχονται σύμφωνα με την παράγραφο 1, λαμβάνοντας υπόψη την αιτιολόγηση του κράτους μέλους. Η Επιτροπή μπορεί να υποβάλει παρατηρήσεις και το κράτος μέλος παρέχει στην Επιτροπή όλες τις απαραίτητες συμπληρωματικές πληροφορίες.

3.           Η Επιτροπή εγκρίνει, μέσω εκτελεστικών πράξεων, την τροποποίηση επιχειρησιακού προγράμματος το αργότερο εντός πέντε μηνών από την επίσημη υποβολή της από το κράτος μέλος, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν ληφθεί ικανοποιητικά υπόψη οι τυχόν παρατηρήσεις που υπέβαλε η Επιτροπή.

Άρθρο 10

Πλατφόρμα

Η Επιτροπή δημιουργεί πλατφόρμα σε ενωσιακό επίπεδο για να διευκολυνθούν η ανταλλαγή εμπειριών, η ανάπτυξη ικανοτήτων και η δικτύωση, καθώς και η διάδοση των σχετικών αποτελεσμάτων στον τομέα της μη οικονομικής βοήθειας προς τους απόρους.

Επιπλέον, τουλάχιστον μία φορά κατ’ έτος, η Επιτροπή διεξάγει διαβουλεύσεις με τις οργανώσεις που εκπροσωπούν τις οργανώσεις-εταίρους στο επίπεδο της Ένωσης σχετικά με την υλοποίηση της στήριξης από το Ταμείο.

ΤΙΤΛΟΣ ΙΙΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ, ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Άρθρο 11

Εκθέσεις υλοποίησης και δείκτες

1.           Από το 2015 έως το 2022 τα κράτη μέλη υποβάλλουν στην Επιτροπή, έως τις 30 Ιουνίου κάθε έτους, ετήσια έκθεση σχετικά με την υλοποίηση του επιχειρησιακού προγράμματος κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος.

2.           Τα κράτη μέλη συντάσσουν την ετήσια έκθεση υλοποίησης σύμφωνα με το υπόδειγμα που έχει εγκρίνει η Επιτροπή, καθώς και τον κατάλογο των κοινών δεικτών εισροών και εκροών.

3.           Οι ετήσιες εκθέσεις υλοποίησης είναι αποδεκτές εφόσον περιέχουν όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται βάσει του υποδείγματος που αναφέρεται στην παράγραφο 2, συμπεριλαμβανομένων των κοινών δεικτών. Εάν η ετήσια έκθεση υλοποίησης δεν είναι αποδεκτή, η Επιτροπή ενημερώνει το οικείο κράτος μέλος εντός 15 εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της έκθεσης. Εάν η Επιτροπή δεν έχει διαβιβάσει την πληροφορία αυτή εντός της προθεσμίας, η έκθεση θεωρείται αποδεκτή.

4.           Η Επιτροπή εξετάζει την ετήσια έκθεση υλοποίησης και ενημερώνει το κράτος μέλος για τις παρατηρήσεις της εντός δύο μηνών από την παραλαβή της ετήσιας έκθεσης υλοποίησης.

Εάν η Επιτροπή δεν υποβάλει παρατηρήσεις εντός αυτής της προθεσμίας, οι εκθέσεις θεωρούνται αποδεκτές.

5.           Το κράτος μέλος υποβάλλει τελική έκθεση υλοποίησης του επιχειρησιακού προγράμματος πριν από τις 30 Σεπτεμβρίου 2023.

Τα κράτη μέλη συντάσσουν την τελική έκθεση υλοποίησης σύμφωνα με το υπόδειγμα που έχει εγκρίνει η Επιτροπή.

Η Επιτροπή εξετάζει την τελική έκθεση υλοποίησης και ενημερώνει το κράτος μέλος για τις παρατηρήσεις της εντός πέντε μηνών από την παραλαβή της τελικής έκθεσης.

Εάν η Επιτροπή δεν υποβάλει παρατηρήσεις εντός αυτής της προθεσμίας, οι εκθέσεις θεωρούνται αποδεκτές.

6.           Η Επιτροπή εγκρίνει το υπόδειγμα για την ετήσια έκθεση υλοποίησης, συμπεριλαμβανομένου του καταλόγου κοινών δεικτών, και το υπόδειγμα για την τελική έκθεση υλοποίησης μέσω εκτελεστικής πράξης. Η εν λόγω εκτελεστική πράξη εκδίδεται με τη συμβουλευτική διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 60 παράγραφος 2.

7.           Η Επιτροπή μπορεί να υποβάλει παρατηρήσεις σε κράτος μέλος σχετικά με την υλοποίηση του επιχειρησιακού προγράμματος. Η διαχειριστική αρχή ενημερώνει την Επιτροπή, εντός τριών μηνών, για τα διορθωτικά μέτρα που έλαβε.

8.           Η διαχειριστική αρχή δημοσιεύει περίληψη του περιεχομένου κάθε ετήσιας έκθεσης και της τελικής έκθεσης υλοποίησης.

Άρθρο 12

Διμερής συνεδρίαση ανασκόπησης

1.           Η Επιτροπή συνεδριάζει με το κάθε κράτος μέλος μία φορά ετησίως από το 2014 έως το 2022, εκτός εάν συμφωνήσουν διαφορετικά, για την εξέταση της προόδου στην υλοποίηση του επιχειρησιακού προγράμματος, λαμβάνοντας υπόψη την ετήσια έκθεση υλοποίησης και, κατά περίπτωση, τις παρατηρήσεις της Επιτροπής που αναφέρονται στο άρθρο 11 παράγραφος 7.

2.           Στη διμερή συνεδρίαση ανασκόπησης προεδρεύει η Επιτροπή.

3.           Το κράτος μέλος μεριμνά ώστε να δίνεται η απαραίτητη συνέχεια σε όλες τις παρατηρήσεις της Επιτροπής μετά τη συνεδρίαση.

Άρθρο 13

Γενικές διατάξεις για την αξιολόγηση

1.           Τα κράτη μέλη χορηγούν τους απαραίτητους πόρους για τη διενέργεια των αξιολογήσεων και εξασφαλίζουν ότι λειτουργούν οι διαδικασίες για την παραγωγή και συλλογή των δεδομένων που είναι απαραίτητα για τις αξιολογήσεις, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων που αφορούν τους κοινούς δείκτες που αναφέρονται στο άρθρο 11.

2.           Οι αξιολογήσεις γίνονται από εμπειρογνώμονες λειτουργικά ανεξάρτητους από τις αρχές που είναι αρμόδιες για την υλοποίηση του επιχειρησιακού προγράμματος. Όλες οι αξιολογήσεις δημοσιοποιούνται ολόκληρες.

Άρθρο 14

Εκ των προτέρων αξιολόγηση

1.           Τα κράτη μέλη διεξάγουν εκ των προτέρων αξιολόγηση του επιχειρησιακού προγράμματος.

2.           Η εκ των προτέρων αξιολόγηση πραγματοποιείται υπό την ευθύνη της αρχής που είναι αρμόδια για την εκπόνηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων. Υποβάλλεται στην Επιτροπή ταυτόχρονα με το επιχειρησιακό πρόγραμμα μαζί με συνοπτική παρουσίαση.

3.           Οι εκ των προτέρων αξιολογήσεις εκτιμούν τα ακόλουθα στοιχεία:

α)      τη συμβολή στον στόχο της Ένωσης για μείωση, κατά τουλάχιστον 20 εκατομμύρια, των ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού έως το 2020, σε συνάρτηση με το είδος υλικής στέρησης που έχει επιλεγεί ως αντικείμενο του προγράμματος και λαμβανομένων υπόψη των εθνικών περιστάσεων όσον αφορά τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό και την υλική στέρηση·

β)      την εσωτερική συνοχή του προτεινόμενου επιχειρησιακού προγράμματος και τη σχέση του με άλλα συναφή χρηματοδοτικά μέσα·

γ)      τη συνέπεια της χορήγησης πόρων του προϋπολογισμού με τους στόχους του επιχειρησιακού προγράμματος·

δ)      τη συμβολή των προσδοκώμενων υλοποιήσεων στα αποτελέσματα·

ε)      την καταλληλότητα των διαδικασιών για την παρακολούθηση του επιχειρησιακού προγράμματος και για τη συλλογή των απαραίτητων δεδομένων με σκοπό τη διενέργεια των αξιολογήσεων.

Άρθρο 15

Αξιολόγηση κατά τη διάρκεια της περιόδου προγραμματισμού

1.           Κατά την περίοδο προγραμματισμού, η διαχειριστική αρχή μπορεί να διενεργεί αξιολογήσεις για την αποτίμηση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας του επιχειρησιακού προγράμματος.

2.           Η διαχειριστική αρχή διεξάγει δομημένη έρευνα επισκόπησης στους τελικούς αποδέκτες το 2017 και το 2021, σύμφωνα με το υπόδειγμα που παρέχει η Επιτροπή. Η Επιτροπή εγκρίνει το εν λόγω υπόδειγμα μέσω της έκδοσης εκτελεστικής πράξης. Η εν λόγω εκτελεστική πράξη εκδίδεται με τη συμβουλευτική διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 60 παράγραφος 2.

3.           Η Επιτροπή μπορεί να διενεργεί, με δική της πρωτοβουλία, αξιολόγηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων.

Άρθρο 16

Εκ των υστέρων αξιολόγηση

Με δική της πρωτοβουλία και σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, η Επιτροπή διενεργεί, με τη βοήθεια εξωτερικών εμπειρογνωμόνων, εκ των υστέρων αξιολόγηση, με σκοπό την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της διατηρησιμότητας των αποτελεσμάτων που επιτεύχθηκαν καθώς και για τη μέτρηση της προστιθέμενης αξίας του Ταμείου. Αυτή η εκ των υστέρων αξιολόγηση πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023.

Άρθρο 17

Ενημέρωση και επικοινωνία

1.           Τα κράτη μέλη παρέχουν ενημέρωση σχετικά με τις ενέργειες που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο και τις προβάλλουν. Η ενημέρωση απευθύνεται στους απόρους, στα μέσα μαζικής επικοινωνίας και στο ευρύτερο κοινό. Τονίζει τον ρόλο της Ένωσης και εξασφαλίζει την ευδιάκριτη προβολή της συνεισφοράς του Ταμείου.

2.           Η διαχειριστική αρχή διατηρεί κατάλογο των πράξεων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο σε μορφότυπο CSV ή XML, προσβάσιμο μέσω δικτυακού τόπου, για να εξασφαλίζεται διαφάνεια στη στήριξη του Ταμείου. Ο κατάλογος περιλαμβάνει τουλάχιστον πληροφορίες για το όνομα του δικαιούχου, τη διεύθυνσή του και το χορηγούμενο ποσό της ενωσιακής χρηματοδότησης, καθώς και το είδος υλικής στέρησης που στοχεύεται από τη χρηματοδότηση.

Ο κατάλογος των πράξεων επικαιροποιείται τουλάχιστον ανά δωδεκάμηνο.

3.           Κατά την εκτέλεση μιας πράξης, οι δικαιούχοι και οι οργανώσεις-εταίροι ενημερώνουν το κοινό σχετικά με την υποστήριξη που έχουν λάβει από το Ταμείο, τοποθετώντας τουλάχιστον μία αφίσα με στοιχεία σχετικά με την πράξη (ελάχιστο μέγεθος Α3) που περιλαμβάνει τη χρηματοδοτική υποστήριξη από την Ένωση, σε σημείο εύκολα ορατό από το κοινό, σε κάθε σημείο στο οποίο παρέχονται τα τρόφιμα, τα αγαθά και, ενδοχομένως, τα συνοδευτικά μέτρα, εκτός εάν αυτό είναι αδύνατον λόγω των συνθηκών της διανομής.

Οι εν λόγω δικαιούχοι και οι οργανώσεις-εταίροι που διαθέτουν δικτυακούς τόπους παρέχουν επίσης σύντομη περιγραφή της πράξης, που περιλαμβάνει τους στόχους και τα αποτελέσματά της και επισημαίνει τη χρηματοδοτική υποστήριξη από την Ένωση.

4.           Όλα τα μέτρα ενημέρωσης και επικοινωνίας που εφαρμόζει ο δικαιούχος και οι οργανώσεις-εταίροι αναγνωρίζουν τη στήριξη της πράξης από το Ταμείο, προβάλλοντας το έμβλημα της Ένωσης μαζί με αναφορά στην Ένωση και στο Ταμείο.

5.           Η διαχειριστική αρχή ενημερώνει τους δικαιούχους για τη δημοσίευση του καταλόγου των πράξεων σύμφωνα με την παράγραφο 2. Η διαχειριστική αρχή παρέχει τα μέσα ενημέρωσης και δημοσιοποίησης, που περιλαμβάνουν υποδείγματα σε ηλεκτρονική μορφή, για να βοηθήσει τους δικαιούχους και τις οργανώσεις-εταίρους να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους όπως ορίζονται στην παράγραφο 3.

6.           Κατά την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων σύμφωνα με το παρόν άρθρο, η διαχειριστική αρχή, καθώς και οι δικαιούχοι και οι οργανώσεις-εταίροι τηρούν τις διατάξεις της οδηγίας 95/46/ΕΚ.

ΤΙΤΛΟΣ IV ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΕΙΟ

Άρθρο 18

Συγχρηματοδότηση

1.           Το ποσοστό συγχρηματοδότησης στο επίπεδο του επιχειρησιακού προγράμματος δεν υπερβαίνει το 85% της δημόσιας επιλέξιμης δαπάνης.

2.           Η απόφαση της Επιτροπής για την έγκριση ενός επιχειρησιακού προγράμματος καθορίζει το ποσοστό συγχρηματοδότησης που εφαρμόζεται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα και το ανώτατο ποσοστό στήριξης από το Ταμείο.

3.           Τα μέτρα τεχνικής βοήθειας που εκτελούνται με πρωτοβουλία της Επιτροπής ή εξ ονόματος της Επιτροπής μπορούν να χρηματοδοτούνται σε ποσοστό 100%.

Άρθρο 19

Αύξηση στις πληρωμές για κράτη μέλη με προσωρινές δημοσιονομικές δυσκολίες

1.           Μετά από αίτηση κράτους μέλους, τα ποσά των ενδιάμεσων πληρωμών και οι πληρωμές του τελικού υπολοίπου μπορούν να αυξηθούν κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες άνω του ποσοστού συγχρηματοδότησης που εφαρμόζεται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα. Το αυξημένο ποσοστό, που δεν μπορεί να υπερβαίνει το 100%, εφαρμόζεται σε αιτήσεις πληρωμών που αφορούν τη λογιστική περίοδο κατά την οποία το κράτος μέλος υπέβαλε την αίτησή του και μεταγενέστερες λογιστικές περιόδους κατά τις οποίες το κράτος μέλος πληροί μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)      εάν το οικείο κράτος μέλος έχει υιοθετήσει το ευρώ, λαμβάνει μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή από την Ένωση βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 407/2010 του Συμβουλίου[7]·

β)      εάν το οικείο κράτος μέλος δεν έχει υιοθετήσει το ευρώ, λαμβάνει μεσοπρόθεσμη χρηματοδοτική συνδρομή σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 332/2002 του Συμβουλίου[8]·

γ)      η χρηματοδοτική συνδρομή τέθηκε στη διάθεσή του σύμφωνα με τη Συνθήκη για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.

2.           Παρά τις διατάξεις της παραγράφου 1, η στήριξη της Ένωσης με μορφή ενδιάμεσων πληρωμών και πληρωμών του τελικού υπολοίπου δεν είναι υψηλότερη από τη δημόσια στήριξη και το ανώτατο ποσό της στήριξης από το Ταμείο, όπως ορίζεται στην απόφαση της Επιτροπής για την έγκριση του επιχειρησιακού προγράμματος.

Άρθρο 20

Περίοδος επιλεξιμότητας

1.           Μια δαπάνη είναι επιλέξιμη για στήριξη από το επιχειρησιακό πρόγραμμα, εάν έχει πραγματοποιηθεί και πληρωθεί από δικαιούχο μεταξύ 1ης Ιανουαρίου 2014 και 31ης Δεκεμβρίου 2022.

2.           Δεν επιλέγονται για χρηματοδότηση από το επιχειρησιακό πρόγραμμα πράξεις που έχουν περατωθεί υλικά ή εκτελεστεί εξ ολοκλήρου πριν να υποβάλει ο δικαιούχος στη διαχειριστική αρχή την αίτηση χρηματοδότησης βάσει του επιχειρησιακού προγράμματος, ανεξάρτητα αν ο δικαιούχος έχει εκτελέσει όλες τις σχετικές πληρωμές.

3.           Το παρόν άρθρο εφαρμόζεται με την επιφύλαξη των κανόνων επιλεξιμότητας που ορίζει το άρθρο 25 για την τεχνική βοήθεια με πρωτοβουλία της Επιτροπής.

4.           Σε περίπτωση τροποποίησης ενός επιχειρησιακού προγράμματος, δαπάνη η οποία καθίσταται επιλέξιμη λόγω της τροποποίησης του επιχειρησιακού προγράμματος είναι επιλέξιμη μόνο από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης τροποποίησης στην Επιτροπή.

Άρθρο 21

Επιλεξιμότητα των πράξεων

1.           Η τοποθεσία των πράξεων που χρηματοδοτούνται από το επιχειρησιακό πρόγραμμα πρέπει να βρίσκεται στο κράτος μέλος που καλύπτεται από το επιχειρησιακό πρόγραμμα.

2.           Οι πράξεις λαμβάνουν στήριξη από το επιχειρησιακό πρόγραμμα μόνον εφόσον έχουν επιλεγεί βάσει δίκαιης και διαφανούς διαδικασίας, σύμφωνα με κριτήρια που ορίζονται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα.

3.           Τα τρόφιμα και τα αγαθά για αστέγους ή για παιδιά μπορούν να αγοράζονται από τις ίδιες τις οργανώσεις-εταίρους.

Μπορούν να αγοράζονται επίσης από δημόσιο φορέα και να διατίθενται δωρεάν στις οργανώσεις-εταίρους. Στην περίπτωση αυτή τα τρόφιμα μπορούν να λαμβάνονται από τη χρήση, την επεξεργασία ή την πώληση των προϊόντων από αποθέματα παρέμβασης τα οποία έχουν καταστεί διαθέσιμα βάσει του άρθρου 15 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. [ΚΟΑ], υπό τον όρο ότι πρόκειται για την προσφορότερη, από οικονομική άποψη, επιλογή και ότι δεν καθυστερείται αδικαιολόγητα η παράδοση τροφίμων στις οργανώσεις-εταίρους. Τα ποσά που προκύπτουν από συναλλαγή που αφορά τα εν λόγω αποθέματα αξιοποιούνται προς όφελος των απόρων και δεν χρησιμοποιούνται με σκοπό τον περιορισμό της υποχρέωσης των κρατών μελών, που προβλέπεται στο άρθρο 18 του παρόντος κανονισμού, να συγχρηματοδοτούν το πρόγραμμα.

Η Επιτροπή εφαρμόζει τις διαδικασίες που θεσπίστηκαν σύμφωνα με το άρθρο 19 στοιχείο ε) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. [ΚΟΑ] βάσει των οποίων θα μπορούν να χρησιμοποιούνται, να μεταποιούνται ή να πωλούνται τα προϊόντα των αποθεμάτων παρέμβασης για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ώστε να εξασφαλιστεί η αποδοτικότερη δυνατή χρήση των αποθεμάτων παρέμβασης και των σχετικών εισπράξεων.

4.           Η υλική αυτή βοήθεια διανέμεται δωρεάν στους απόρους.

5.           Μια πράξη που χρηματοδοτείται από το Ταμείο δεν μπορεί να λάβει χρηματοδότηση από άλλο μέσο της Ένωσης.

Άρθρο 22

Μορφές στήριξης

Το Ταμείο χρησιμοποιείται από τα κράτη μέλη για την παροχή στήριξης με τη μορφή επιχορηγήσεων, ανάθεσης συμβάσεων ή συνδυασμού των δύο.

Άρθρο 23

Μορφές επιχορηγήσεων

1.           Οι επιχορηγήσεις δύνανται να λάβουν τις ακόλουθες μορφές:

α)      επιστροφή επιλέξιμων δαπανών που όντως πραγματοποιήθηκαν και πληρώθηκαν·

β)      επιστροφή με βάση το κόστος ανά μονάδα·

γ)      κατ’ αποκοπήν ποσά που δεν υπερβαίνουν τις 100 000 ευρώ δημόσιας στήριξης·

δ)      κατ’ αποκοπήν χρηματοδότηση που καθορίζεται με την εφαρμογή ενός ποσοστού σε μία ή περισσότερες προκαθορισμένες κατηγορίες δαπανών.

2.           Οι επιλογές που αναφέρονται στην παράγραφο 1 μπορούν να συνδυαστούν μόνον εφόσον η καθεμία εφαρμόζεται σε διαφορετική κατηγορία δαπανών ή χρησιμοποιούνται για διαδοχικές φάσεις της ίδιας πράξης.

3.           Τα ποσά των δαπανών που αναφέρονται στην παράγραφο 1 στοιχεία β), γ) και δ) καθορίζονται βάσει:

α)      μιας δίκαιης, αντικειμενικής και επαληθεύσιμης μεθόδου υπολογισμού που βασίζεται στα ακόλουθα:

i) στατιστικά δεδομένα ή άλλες αντικειμενικές πληροφορίες· ή

ii) επαληθευμένα ιστορικά δεδομένα του κάθε δικαιούχου ή στην εφαρμογή των συνήθων πρακτικών λογιστικής εγγραφής δαπανών·

β)      μεθόδων και αντίστοιχου κόστους ανά μονάδα, εφάπαξ ποσών και κατ’ αποκοπήν χρηματοδότησης που εφαρμόζονται σε συστήματα για επιχορηγήσεις τα οποία χρηματοδοτούνται εξ ολοκλήρου από το κράτος μέλος για παρόμοιο τύπο πράξης και δικαιούχο·

γ)       συντελεστών που καθορίζονται από τον παρόντα κανονισμό·

δ)      κατά περίπτωση, με παραπομπή σε σχέδιο προϋπολογισμού εκ των προτέρων συμφωνημένο από τη διαχειριστική αρχή, αν η δημόσια στήριξη δεν υπερβαίνει τις 100 000 ευρώ.

4.           Τα ποσά που υπολογίζονται με τους τρόπους που αναφέρονται στην παράγραφο 1 στοιχεία β), γ) και δ) θεωρούνται ως επιλέξιμες δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί και πληρωθεί από τον δικαιοόυχο για τον σκοπό της εφαρμογής του τίτλου VI.

5.           Το έγγραφο που καθορίζει τους όρους στήριξης για κάθε πράξη παραθέτει την εφαρμοστέα μέθοδο για τον καθορισμό των δαπανών της πράξης και των όρων για την καταβολή της επιχορήγησης.

Άρθρο 24

Επιλεξιμότητα των δαπανών

1.           Οι δαπάνες που είναι επιλέξιμες για στήριξη από το επιχειρησιακό πρόγραμμα είναι οι ακόλουθες:

α)      οι δαπάνες για την αγορά τροφίμων και βασικών καταναλωτικών αγαθών για την προσωπική χρήση των αστέγων ή των παιδιών·

β)      εάν τα τρόφιμα ή τα βασικά καταναλωτικά αγαθά για προσωπική χρήση των αστέγων ή των παιδιών αγοράζονται από δημόσιο φορέα ο οποίος τα παρέχει στη συνέχεια σε οργανώσεις-εταίρους, το κόστος μεταφοράς των τροφίμων ή των αγαθών στις αποθήκες των οργανώσεων-εταίρων βάσει κατ’ αποκοπήν ποσοστού 1% των δαπανών που αναφέρονται στο στοιχείο α)·

γ)      οι διοικητικές δαπάνες και οι δαπάνες μεταφοράς και αποθήκευσης που επωμίζονται οι οργανώσεις-εταίροι βάσει κατ’ αποκοπήν ποσοστού 5% των δαπανών που αναφέρονται στο στοιχείο α)·

δ)      οι δαπάνες για δραστηριότητες κοινωνικής ενσωμάτωσης οι οποίες αναλαμβάνονται και δηλώνονται από τις οργανώσεις-εταίρους που παρέχουν απευθείας την υλική βοήθεια στους απόρους, βάσει κατ’ αποκοπήν ποσοστού 5% επί των δαπανών που αναφέρονται στο στοιχείο α)·

ε)      οι δαπάνες που προκύπτουν βάσει του άρθρου 25.

2.           Οι ακόλουθες δαπάνες δεν είναι επιλέξιμες για στήριξη από το επιχειρησιακό πρόγραμμα:

α)      τόκοι χρέους·

β)      κόστος μεταχειρισμένων αγαθών·

γ)      φόρος προστιθέμενης αξίας. Ωστόσο, τα ποσά του ΦΠΑ είναι επιλέξιμα όταν δεν είναι ανακτήσιμα δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας για τον ΦΠΑ και καταβάλλονται από δικαιούχο πλην του μη υποκείμενου στον φόρο όπως ορίζεται στο άρθρο 13 παράγραφος 1 πρώτο εδάφιο της οδηγίας 2006/112/ΕΚ[9].

Άρθρο 25

Τεχνική βοήθεια

1.           Κατόπιν πρωτοβουλίας της Επιτροπής ή για λογαριασμό της, το Ταμείο μπορεί να χρηματοδοτήσει, μέχρι ανώτατου ποσοστού 0,35% της ετήσιας χρηματοδότησής του, μέτρα προπαρασκευαστικά, παρακολούθησης, διοικητικής και τεχνικής βοήθειας, λογιστικού ελέγχου, ενημέρωσης, ελέγχου και αξιολόγησης που είναι αναγκαία για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, καθώς και δραστηριότητες που συνδέονται με την πλατφόρμα του άρθρο 10.

2.           Κατόπιν πρωτοβουλίας των κρατών μελών, το επιχειρησιακό πρόγραμμα μπορεί να χρηματοδοτήσει, μέχρι ανώτατου ποσοστού 4% της χορήγησης του Ταμείου, μέτρα προπαρασκευαστικά, διαχειριστικά, παρακολούθησης, διοικητικής και τεχνικής βοήθειας, λογιστικού ελέγχου, ενημέρωσης, ελέγχου και αξιολόγησης που είναι αναγκαία για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού. Μπορεί επίσης να χρηματοδοτήσει τεχνική βοήθεια και ανάπτυξη ικανοτήτων των οργανώσεων-εταίρων.

ΤΙΤΛΟΣ V ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ

Άρθρο 26

Γενικές αρχές των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου των κρατών μελών

Τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου εξασφαλίζουν τα ακόλουθα:

α)           περιγραφή των καθηκόντων κάθε αρμόδιου φορέα σε θέματα διαχείρισης και ελέγχου και την κατανομή αρμοδιοτήτων στο εσωτερικό του κάθε φορέα·

β)           συμμόρφωση με την αρχή του διαχωρισμού των λειτουργιών μεταξύ των φορέων και στο εσωτερικό των εν λόγω φορέων·

γ)           διαδικασίες που εξασφαλίζουν την ορθότητα και κανονικότητα των δηλούμενων δαπανών·

δ)           πληροφορικά συστήματα για την τήρηση λογιστικών στοιχείων, την αποθήκευση και διαβίβαση δημοσιονομικών δεδομένων και δεδομένων για τους δείκτες, την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων·

ε)           συστήματα για τη σύνταξη εκθέσεων και την παρακολούθηση, όταν ο αρμόδιος φορέας αναθέτει την εκτέλεση καθηκόντων σε άλλο φορέα·

στ)         ρυθμίσεις για τον έλεγχο της λειτουργίας των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου·

ζ)           συστήματα και διαδικασίες για τη διασφάλιση επαρκούς διαδρομής ελέγχου·

η)           πρόληψη, ανίχνευση και διόρθωση παρατυπιών, συμπεριλαμβανομένης της απάτης, και είσπραξη αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών μαζί με τους ενδεχόμενους τόκους.

Άρθρο 27

Αρμοδιότητες των κρατών μελών

1.           Τα κράτη μέλη εκτελούν τις υποχρεώσεις διαχείρισης, ελέγχου και λογιστικού ελέγχου και αναλαμβάνουν τις συνακόλουθες αρμοδιότητες που ορίζονται στους κανόνες περί επιμερισμένης διαχείρισης, οι οποίοι ορίζονται στον δημοσιονομικό κανονισμό και στον παρόντα κανονισμό. Σύμφωνα με την αρχή της επιμερισμένης διαχείρισης, τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για τη διαχείριση και τον έλεγχο των επιχειρησιακών προγραμμάτων.

2.           Τα κράτη μέλη προλαμβάνουν, εντοπίζουν και διορθώνουν παρατυπίες και ανακτούν αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά καθώς και τόκους υπερημερίας. Κοινοποιούν τις παρατυπίες αυτές στην Επιτροπή και τηρούν την Επιτροπή ενήμερη για την πρόοδο των σχετικών διοικητικών και δικαστικών διαδικασιών.

Όταν δεν είναι εφικτή η ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών σε έναν δικαιούχο εξαιτίας παράλειψης ή αμέλειας από πλευράς ενός κράτους μέλους, το εν λόγω κράτος μέλος είναι υπεύθυνο για την επιστροφή των σχετικών ποσών στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης.

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει πράξεις κατ’ εξουσιοδότηση, σύμφωνα με το άρθρο 59 που θεσπίζει λεπτομερείς κανόνες σχετικά με τις υποχρεώσεις των κρατών μελών οι οποίες προσδιορίζονται στην παρούσα παράγραφο.

3.           Τα κράτη μέλη θεσπίζουν και εφαρμόζουν διαδικασία για την ανεξάρτητη εξέταση και επίλυση καταγγελιών σχετικά με την επιλογή ή την εφαρμογή πράξεων συγχρηματοδοτούμενων από το Ταμείο. Τα κράτη μέλη αναφέρουν τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων στην Επιτροπή, κατόπιν σχετικού αιτήματος.

4.           Όλες οι επίσημες ανταλλαγές πληροφοριών μεταξύ του κράτους μέλους και της Επιτροπής πραγματοποιούνται με τη χρήση συστήματος ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων που καθιερώνεται σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζει η Επιτροπή με τις εκτελεστικές πράξεις που εκδίδει. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που προβλέπεται στο άρθρο 60 παράγραφος 3.

Άρθρο 28

Ορισμός και οργάνωση των φορέων διαχείρισης και ελέγχου

1.           Το κράτος μέλος ορίζει μια εθνική δημόσια αρχή ή φορέα ως διαχειριστική αρχή.

2.           Το κράτος μέλος ορίζει μια εθνική δημόσια αρχή ή φορέα ως αρχή πιστοποίησης, με την επιφύλαξη της παραγράφου 3.

3.           Το κράτος μέλος μπορεί να ορίσει μια διαχειριστική αρχή η οποία να εκτελεί συμπληρωματικά και τα καθήκοντα της αρχής πιστοποίησης.

4.           Το κράτος μέλος ορίζει μια εθνική δημόσια αρχή ή φορέα, λειτουργικά ανεξάρτητη(-ο) από τη διαχειριστική αρχή και την αρχή πιστοποίησης, ως αρχή ελέγχου.

5.           Υπό την προϋπόθεση της τήρησης της αρχής του διαχωρισμού των λειτουργιών, η διαχειριστική αρχή, η αρχή πιστοποίησης, κατά περίπτωση, και η αρχή ελέγχου μπορούν να αποτελούν μέρος της ίδιας δημόσιας αρχής ή φορέα.

6.           Το κράτος μέλος μπορεί να ορίσει έναν ή περισσότερους ενδιάμεσους φορείς για να εκτελούν συγκεκριμένα καθήκοντα της διαχειριστικής αρχής ή της αρχής πιστοποίησης υπό την ευθύνη της εν λόγω αρχής. Οι σχετικές ρυθμίσεις μεταξύ της διαχειριστικής αρχής ή της αρχής πιστοποίησης και των ενδιάμεσων φορέων καταγράφονται σε επίσημο έγγραφο.

7.           Το κράτος μέλος ή η διαχειριστική αρχή μπορεί να αναθέσει τη διαχείριση μέρους του επιχειρησιακού προγράμματος σε έναν ενδιάμεσο φορέα μέσω γραπτής συμφωνίας μεταξύ του ενδιάμεσου φορέα και του κράτους μέλους ή της διαχειριστικής αρχής. Ο ενδιάμεσος φορέας παρέχει εγγυήσεις της φερεγγυότητας και των ικανοτήτων του στον οικείο τομέα καθώς και της διοικητικής και δημοσιονομικής του διαχείρισης.

8.           Το κράτος μέλος ορίζει εγγράφως τους κανόνες που διέπουν τις σχέσεις του με τη διαχειριστική αρχή, την αρχή πιστοποίησης και την αρχή ελέγχου, τις σχέσεις μεταξύ των εν λόγω αρχών και τις σχέσεις αυτών των αρχών με την Επιτροπή.

Άρθρο 29

Καθήκοντα της διαχειριστικής αρχής

1.           Η διαχειριστική αρχή είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση του επιχειρησιακού προγράμματος σύμφωνα με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.

2.           Όσον αφορά τη διαχείριση του επιχειρησιακού προγράμματος, η διαχειριστική αρχή:

(α)     εκπονεί και υποβάλλει στην Επιτροπή ετήσιες εκθέσεις υλοποίησης και την τελική έκθεση υλοποίησης·

(β)     θέτει στη διάθεση των ενδιάμεσων φορέων και των δικαιούχων πληροφορίες σχετικά με την εκτέλεση των καθηκόντων τους και την υλοποίηση πράξεων αντίστοιχα·

(γ)     θεσπίζει σύστημα εγγραφής και αποθήκευσης δεδομένων σε ηλεκτρονική μορφή, τα οποία είναι αναγκαία για την παρακολούθηση, την αξιολόγηση, τη δημοσιονομική διαχείριση, την επαλήθευση και τον λογιστικό έλεγχο·

(δ)     εξασφαλίζει ότι τα αναφερόμενα στο στοιχείο γ) δεδομένα συλλέγονται, καταχωρίζονται και αποθηκεύονται στο σύστημα, σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 95/46/ΕΚ.

3.           Όσον αφορά την επιλογή των πράξεων, η διαχειριστική αρχή:

α)      Καταρτίζει και εφαρμόζει κατάλληλες διαδικασίες επιλογής και κριτήρια που δεν εισάγουν διακρίσεις και είναι διαφανή·

β)      εξασφαλίζει ότι η πράξη που επιλέχθηκε:

i)        εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Ταμείου και του επιχειρησιακού προγράμματος·

ii)       πληροί τα κριτήρια που καθορίζονται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα και στα άρθρα 20, 21 και 24·

iii)      λαμβάνει υπόψη τις αρχές που ορίζονται στο άρθρο 5 παράγραφοι 10, 11 και 12·

α)      παρέχει στον δικαιούχο έγγραφο που καθορίζει τους όρους για την υποστήριξη της κάθε πράξης, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών απαιτήσεων που αφορούν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που πρέπει να παρασχεθούν βάσει της πράξης, το σχέδιο χρηματοδότησης και την προθεσμία εκτέλεσης·

β)      εξασφαλίζει ότι ο δικαιούχος διαθέτει τη διοικητική, χρηματοοικονομική και επιχειρησιακή ικανότητα να τηρήσει τους όρους που καθορίζονται στο στοιχείο γ) πριν από την έγκριση της πράξης·

γ)      εξασφαλίζει ότι, σε περίπτωση που η υλοποίηση της πράξης έχει αρχίσει πριν από την υποβολή αίτησης για χρηματοδότηση στη διαχειριστική αρχή, τηρούνται οι ενωσιακοί και εθνικοί κανόνες σχετικά με την εν λόγω πράξη·

δ)      καθορίζει το είδος της υλικής βοήθειας στην οποία θα καταλογιστούν οι δαπάνες μιας πράξης.

4.           Όσον αφορά τη δημοσιονομική διαχείριση και τον έλεγχο του επιχειρησιακού προγράμματος, η διαχειριστική αρχή:

α)      επαληθεύει την παράδοση των συγχρηματοδοτούμενων προϊόντων και υπηρεσιών και την πραγματική καταβολή των δαπανών που δηλώνουν οι δικαιούχοι και ότι οι δαπάνες αυτές είναι σύμφωνες με το εφαρμοστέο δίκαιο της Ένωσης και του κράτους μέλους, το επιχειρησιακό πρόγραμμα και τους όρους για την υποστήριξη της πράξης·

β)      διασφαλίζει ότι οι δικαιούχοι που εμπλέκονται στην υλοποίηση πράξεων των οποίων οι δαπάνες επιστρέφονται σύμφωνα με το άρθρο 23 παράγραφος 1 στοιχείο α) τηρούν είτε χωριστό λογιστικό σύστημα είτε επαρκή λογιστική κωδικοποίηση για όλες τις συναλλαγές που αφορούν μια πράξη·

γ)      θέτει σε εφαρμογή αποτελεσματικά και αναλογικά μέτρα καταπολέμησης της απάτης, λαμβάνοντας υπόψη τους εντοπισθέντες κινδύνους·

δ)      ορίζει διαδικασίες που διασφαλίζουν την τήρηση όλων των εγγράφων σχετικά με τις δαπάνες και τους ελέγχους που απαιτούνται για τη διασφάλιση επαρκούς διαδρομής του ελέγχου, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του άρθρου 26 στοιχείο ζ)·

ε)      συντάσσει τη διαχειριστική δήλωση και την ετήσια συνοπτική παρουσίαση που προβλέπεται στο άρθρο 56 παράγραφος 5 στοιχεία α) και β) του δημοσιονομικού κανονισμού.

5.           Οι επαληθεύσεις βάσει της παραγράφου 4 στοιχείο α) περιλαμβάνουν τις ακόλουθες διαδικασίες:

α)      διοικητικές επαληθεύσεις για κάθε αίτηση επιστροφής που υποβάλλουν οι δικαιούχοι·

β)      επιτόπιες επαληθεύσεις πράξεων.

Η συχνότητα και το πεδίο κάλυψης των επιτόπιων επαληθεύσεων είναι ανάλογα προς το ποσό της δημόσιας στήριξης σε μια πράξη και προς το επίπεδο κινδύνου που εντοπίζεται κατά τις εν λόγω επαληθεύσεις και τους ελέγχους που διενεργεί η αρχή ελέγχου για το σύστημα διαχείρισης και ελέγχου συνολικά.

6.           Οι επιτόπιες επαληθεύσεις μεμονωμένων πράξεων δυνάμει της παραγράφου 5 στοιχείο β) μπορούν να διενεργούνται σε δειγματοληπτική βάση.

7.           Εάν η διαχειριστική αρχή είναι και δικαιούχος στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος, οι ρυθμίσεις για τις επαληθεύσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 4 στοιχείο α) εξασφαλίζουν τον επαρκή διαχωρισμό καθηκόντων.

8.           Η Επιτροπή εκδίδει πράξεις κατ’ εξουσιοδότηση, σύμφωνα με το άρθρο 59, για τον καθορισμό των τρόπων ανταλλαγής πληροφοριών που προβλέπονται στην παράγραφο 2 στοιχείο γ).

9.           Η Επιτροπή εκδίδει πράξεις κατ’ εξουσιοδότηση, σύμφωνα με το άρθρο 59, για τον καθορισμό κανόνων όσον αφορά τις ρυθμίσεις για την εξακρίβωση της διαδρομής ελέγχου που αναφέρεται στην παράγραφο 4 στοιχείο δ).

10.         Η Επιτροπή εκδίδει, μέσω εκτελεστικών πράξεων, το υπόδειγμα της διαχειριστικής δήλωσης που αναφέρεται στην παράγραφο 4 στοιχείο ε). Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη συμβουλευτική διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 60 παράγραφος 2.

Άρθρο 30

Καθήκοντα της αρχής πιστοποίησης

Η αρχή πιστοποίησης είναι αρμόδια ειδικότερα για τα ακόλουθα:

1.           την κατάρτιση και υποβολή στην Επιτροπή αιτήσεων πληρωμής και την πιστοποίηση ότι αυτές είναι προϊόν αξιόπιστων λογιστικών συστημάτων, βασίζονται σε επαληθεύσιμα παραστατικά και έχουν υποβληθεί σε επαληθεύσεις από τη διαχειριστική αρχή·

2.           την κατάρτιση των ετήσιων λογαριασμών που προβλέπονται στο άρθρο 56 παράγραφος 5 στοιχείο α) του δημοσιονομικού κανονισμού·

3.           την πιστοποίηση της πληρότητας, της ακρίβειας και της ειλικρίνειας των ετήσιων λογαριασμών και ότι οι δαπάνες που εγγράφονται στους λογαριασμούς είναι σύμφωνες με τους εφαρμοστέους ενωσιακούς και εθνικούς κανόνες και έχουν πραγματοποιηθεί για πράξεις που επελέγησαν για χρηματοδότηση σύμφωνα με τα κριτήρια που εφαρμόζονται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα και πληρούν τους ισχύοντες ενωσιακούς και εθνικούς κανόνες·

4.           τη διασφάλιση της ύπαρξης ενός συστήματος εγγραφής και αποθήκευσης, σε ηλεκτρονική μορφή, λογιστικών εγγραφών για κάθε πράξη, και το οποίο υποστηρίζει όλα τα απαιτούμενα δεδομένα για την κατάρτιση των αιτήσεων πληρωμής και τους ετήσιους λογαριασμούς, περιλαμβανομένων των εγγραφών των προς ανάκτηση ποσών, των ανακτηθέντων ποσών και των ποσών που ανακλήθηκαν μετά από ολική ή μερική ακύρωση της συνεισφοράς για μια πράξη ή επιχειρησιακό πρόγραμμα·

5.           τη διασφάλιση, για τους σκοπούς της σύνταξης και υποβολής των αιτήσεων πληρωμών, ότι έχει λάβει επαρκείς πληροφορίες από τη διαχειριστική αρχή σχετικά με τις διαδικασίες και τις διενεργηθείσες επαληθεύσεις σε σχέση με τη δαπάνη·

6.           τη συνεκτίμηση, κατά τη σύνταξη και υποβολή αιτήσεων πληρωμής, των αποτελεσμάτων όλων των ελέγχων που διενεργούνται από την αρχή ελέγχου ή υπό την ευθύνη της·

7.           την τήρηση λογιστικών εγγραφών σε ηλεκτρονική μορφή όσον αφορά τις δαπάνες που δηλώνονται στην Επιτροπή και του αντίστοιχου ποσού της δημόσιας συμμετοχής που καταβάλλεται στους δικαιούχους·

8.           την τήρηση λογαριασμών για τα προς ανάκτηση ποσά και τα ποσά που αποσύρονται μετά από ολική ή μερική ακύρωση της συμμετοχής σε μια πράξη. Τα ανακτώμενα ποσά επιστρέφονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης πριν από το κλείσιμο του επιχειρησιακού προγράμματος και αφαιρούνται από την επόμενη δήλωση δαπανών.

Άρθρο 31

Καθήκοντα της αρχής ελέγχου

1.           Η αρχή ελέγχου διασφαλίζει τη διενέργεια ελέγχων στα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου σε κατάλληλο δείγμα πράξεων και στους ετήσιους λογαριασμούς.

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 59 για να καθορίζει τους όρους που πρέπει να τηρούν οι εν λόγω έλεγχοι.

2.           Όταν οι έλεγχοι διενεργούνται από φορέα διαφορετικό από την αρχή ελέγχου, η αρχή ελέγχου εγγυάται ότι ο εν λόγω φορέας διαθέτει την αναγκαία λειτουργική ανεξαρτησία.

3.           Η αρχή ελέγχου εγγυάται ότι κατά τον λογιστικό έλεγχο λαμβάνονται υπόψη τα διεθνώς αποδεκτά λογιστικά πρότυπα.

4.           Η αρχή ελέγχου καταρτίζει, εντός έξι μηνών από την έγκριση του επιχειρησιακού προγράμματος, στρατηγική λογιστικού ελέγχου για τη διενέργεια των λογιστικών ελέγχων. Η στρατηγική λογιστικού ελέγχου ορίζει τη μεθοδολογία ελέγχου, τη μέθοδο δειγματοληψίας για τους ελέγχους πράξεων και τον προγραμματισμό των ελέγχων για την τρέχουσα λογιστική χρήση και τις δύο επόμενες λογιστικές χρήσεις. Η στρατηγική λογιστικού ελέγχου επικαιροποιείται σε ετήσια βάση από το 2016 μέχρι και το 2022. Η αρχή ελέγχου υποβάλλει στην Επιτροπή τη στρατηγική λογιστικού ελέγχου, κατόπιν σχετικού αιτήματος.

5.           Η αρχή ελέγχου συντάσσει τα ακόλουθα:

α)      γνωμοδότηση λογιστικού ελέγχου σύμφωνα με το άρθρο 56 παράγραφος 5 του δημοσιονομικού κανονισμού·

β)      ετήσια έκθεση ελέγχου που παραθέτει τα συμπεράσματα των λογιστικών ελέγχων που διενεργήθηκαν κατά την προηγούμενη λογιστική χρήση.

Η έκθεση βάσει του στοιχείου β) προσδιορίζει ενδεχόμενες ελλείψεις που διαπιστώνονται στο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου και τα διορθωτικά μέτρα που έχουν ληφθεί ή προτείνεται να ληφθούν.

6.           Η Επιτροπή εκδίδει, μέσω εκτελεστικών πράξεων, υποδείγματα για τη στρατηγική λογιστικού ελέγχου, τη γνωμοδότηση λογιστικού ελέγχου και την ετήσια έκθεση ελέγχου καθώς και για τη μεθοδολογία δειγματοληψίας που αναφέρεται στην παράγραφο 4. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που προβλέπεται στο άρθρο 60 παράγραφος 3.

7.           Οι κανόνες εφαρμογής όσον αφορά τη χρήση των δεδομένων που συλλέγονται κατά τη διενέργεια των εν λόγω λογιστικών ελέγχων από υπαλλήλους της Επιτροπής ή εξουσιοδοτημένους αντιπροσώπους της Επιτροπής θεσπίζονται από την Επιτροπή σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 60 παράγραφος 3.

Άρθρο 32

Διαδικασία ορισμού της διαχειριστικής αρχής και της αρχής πιστοποίησης

1.           Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή την ημερομηνία και τη μορφή ορισμού της διαχειριστικής αρχής και, κατά περίπτωση, της αρχής πιστοποίησης, εντός έξι μηνών από την έκδοση της απόφασης έγκρισης του επιχειρησιακού προγράμματος.

2.           Ο ορισμός που αναφέρεται στην παράγραφο 1 βασίζεται σε έκθεση και γνωμοδότηση ανεξάρτητου ελεγκτικού φορέα, που αξιολογεί το σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου των ενδιάμεσων φορέων σ’ αυτό, και τη συμμόρφωσή του με τα άρθρα 26, 27, 29 και 30, σύμφωνα με τα κριτήρια για το εσωτερικό περιβάλλον, τις δραστηριότητες ελέγχου, την ενημέρωση και επικοινωνία και την παρακολούθηση, τα οποία καθορίζονται από την Επιτροπή, μέσω πράξης κατ’ εξουσιοδότηση, σύμφωνα με το άρθρο 59.

3.           Ο ανεξάρτητος φορέας ελέγχου εκτελεί τα καθήκοντά του σύμφωνα με διεθνώς αποδεκτά πρότυπα λογιστικού ελέγχου.

4.           Τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν ότι μια διαχειριστική αρχή ή μια αρχή πιστοποίησης που ορίστηκε για επιχειρησιακό πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο από το ΕΚΤ, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. [κανονισμός για τις κοινές διατάξεις] θεωρείται ότι ορίστηκε για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού.

Η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει, εντός δύο μηνών από την παραλαβή της αναφερόμενης στην παράγραφο 1 κοινοποίησης, την έκθεση και τη γνωμοδότηση του ανεξάρτητου ελεγκτικού φορέα και την περιγραφή του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου.

Η Επιτροπή μπορεί να υποβάλει παρατηρήσεις εντός δύο μηνών από την παραλαβή των εν λόγω εγγράφων.

5.           Τα κράτη μέλη εποπτεύουν τον φορέα που ορίστηκε και αποσύρουν τον ορισμό του με επίσημη απόφαση, εάν παύσουν να πληρούνται ένα ή περισσότερα από τα κριτήρια που αναφέρονται στην παράαγραφο 2, εκτός εάν ο φορέας λάβει τα αναγκαία διορθωτικά μέτρα εντός περιόδου συμμόρφωσης που ορίζει το κράτος μέλος, ανάλογα με τη σοβαρότητα του προβλήματος. Το κράτος μέλος κοινοποιεί στην Επιτροπή αμέσως την έναρξη δοκιμαστικής περιόδου για έναν φορέα που ορίζει και τυχόν απόφαση απόσυρσης.

Άρθρο 33

Εξουσίες και αρμοδιότητες της Επιτροπής

1.           Η Επιτροπή εξασφαλίζει, βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών που καλύπτουν, μεταξύ άλλων, τις πληροφορίες για τον ορισμό διαχειριστικής αρχής και αρχής πιστοποίησης, την ετήσια δήλωση διαχείρισης, τις ετήσιες εκθέσεις ελέγχου, την ετήσια γνωμοδότηση λογιστικού ελέγχου, την ετήσια έκθεση υλοποίησης και τους λογιστικούς ελέγχους που διενεργούνται από εθνικούς και ενωσιακούς φορείς, ότι τα κράτη μέλη έχουν θεσπίσει συστήματα διαχείρισης και ελέγχου τα οποία είναι σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και ότι τα εν λόγω συστήματα λειτουργούν αποτελεσματικά κατά τη διάρκεια εφαρμογής του επιχειρησιακού προγράμματος.

2.           Με την επιφύλαξη των διενεργούμενων από τα κράτη μέλη λογιστικών ελέγχων, υπάλληλοι της Επιτροπής ή εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποι της Επιτροπής μπορούν να διενεργούν επιτόπιους λογιστικούς ελέγχους ή επαληθεύσεις μετά από έγκαιρη προειδοποίηση. Το πεδίο εφαρμογής αυτών των λογιστικών ελέγχων ή επαληθεύσεων μπορεί να περιλαμβάνει ιδίως την επαλήθευση της αποτελεσματικής λειτουργίας των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου ενός επιχειρησιακού προγράμματος ή ενός μέρους τους και αξιολόγηση της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης πράξεων ή του επιχειρησιακού προγράμματος. Σε αυτούς τους λογιστικούς ελέγχους μπορούν να συμμετέχουν υπάλληλοι ή εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποι του κράτους μέλους.

Οι υπάλληλοι ή οι εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποι της Επιτροπής, οι οποίοι είναι δεόντως εξουσιοδοτημένοι να διενεργούν επιτόπιους λογιστικούς ελέγχους, έχουν πρόσβαση σε όλα τα αρχεία, τα έγγραφα και τα μεταδεδομένα, ανεξάρτητα από το μέσο αποθήκευσής τους, τα οποία αφορούν τις χρηματοδοτούμενες από το Ταμείο δαπάνες ή τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου. Τα κράτη μέλη παρέχουν αντίγραφα αυτών των αρχείων, εγγράφων και μεταδεδομένων στην Επιτροπή μετά από σχετικό αίτημα.

Οι αρμοδιότητες που ορίζονται στην παρούσα παράγραφο δεν θίγουν την εφαρμογή των εθνικών διατάξεων που επιφυλάσσουν ορισμένες πράξεις για υπαλλήλους που ορίζονται ειδικά από την εθνική νομοθεσία. Υπάλληλοι και εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποι της Επιτροπής δεν συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, σε κατ’ οίκον επισκέψεις ή στις επίσημες ανακρίσεις ατόμων στα πλαίσια διαδικασιών βάσει της εθνικής νομοθεσίας. Εντούτοις, έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες που αποκτώνται με αυτόν τον τρόπο.

3.           Η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από ένα κράτος μέλος να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει την αποτελεσματική λειτουργία των συστημάτων του διαχείρισης και ελέγχου ή την ορθότητα των δαπανών σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό.

4.           Η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από ένα κράτος μέλος να εξετάσει καταγγελία που υποβάλλεται στην Επιτροπή σχετικά με την επιλογή ή την υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων από το Ταμείο πράξεων ή τη λειτουργία του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου.

Άρθρο 34

Συνεργασία με την αρχή ελέγχου

1.           Η Επιτροπή συνεργάζεται με τις αρχές ελέγχου για τον συντονισμό των σχεδίων και των μεθόδων τους λογιστικού ελέγχου και ανταλλάσσει αμέσως τα αποτελέσματα των λογιστικών ελέγχων των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου.

2.           Η Επιτροπή και η αρχή ελέγχου συνεδριάζουν τακτικά, τουλάχιστον μία φορά το έτος, εκτός εάν καταλήξουν σε διαφορετική απόφαση μεταξύ τους, για να εξετάζουν από κοινού την ετήσια έκθεση ελέγχου, τη γνωμοδότηση και τη στρατηγική λογιστικού ελέγχου και να ανταλλάσσουν απόψεις για θέματα που σχετίζονται με τη βελτίωση των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου.

Tιτλοσ VI Δημοσιονομικη διαχειριση, εξεταση και αποδοχη λογαριασμων, δημοσιονομικεσ διορθωσεισ, αποδεσμευσεισ

Κεφάλαιο 1 Δημοσιονομική διαχείριση

Άρθρο 35

Αναλήψεις υποχρεώσεων του προϋπολογισμού

Οι αναλήψεις υποχρεώσεων από τον προϋπολογισμό της Ένωσης για κάθε επιχειρησιακό πρόγραμμα πραγματοποιούνται σε ετήσιες δόσεις στη διάρκεια της περιόδου από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020. Η απόφαση της Επιτροπής για την έγκριση του επιχειρησιακού προγράμματος συνιστά απόφαση χρηματοδότησης κατά την έννοια του άρθρου 81 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού και, μόλις κοινοποιηθεί στο οικείο κράτος μέλος, συνιστά νομική ανάληψη υποχρέωσης κατά την έννοια του δημοσιονομικού κανονισμού.

Η ανάληψη υποχρέωσης του προϋπολογισμού για την πρώτη δόση έπεται της έγκρισης του επιχειρησιακού προγράμματος από την Επιτροπή.

Οι αναλήψεις υποχρεώσεων του προϋπολογισμού για τις επόμενες δόσεις πραγματοποιούνται από την Επιτροπή πριν από την 1η Μαΐου κάθε έτους με βάση την απόφαση που αναφέρεται στο δεύτερο εδάφιο, εκτός εάν εφαρμόζεται το άρθρο 13 του δημοσιονομικού κανονισμού.

Άρθρο 36

Πληρωμές εκ μέρους της Επιτροπής

1.           Οι πληρωμές εκ μέρους της Επιτροπής της συνεισφοράς του Ταμείου σε κάθε επιχειρησιακό πρόγραμμα πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις πιστώσεις του προϋπολογισμού και με την επιφύλαξη των διαθέσιμων χρηματοδοτικών πόρων. Κάθε πληρωμή καταλογίζεται στις παλαιότερες ανοικτές πιστώσεις υποχρεώσεων του προϋπολογισμού του Ταμείου.

2.           Οι πληρωμές έχουν τη μορφή προχρηματοδότησης, ενδιάμεσων πληρωμών και πληρωμής του ετήσιου υπολοίπου, κατά περίπτωση, και του τελικού υπολοίπου.

Άρθρο 37

Ενδιάμεσες πληρωμές, πληρωμή του ετήσιου υπολοίπου και πληρωμή του τελικού υπολοίπου εκ μέρους της Επιτροπής

1.           Η Επιτροπή καταβάλλει ως ενδιάμεσες πληρωμές το 90% του ποσού που προκύπτει από την εφαρμογή του ποσοστού συγχρηματοδότησης που ορίζεται στην απόφαση για την έγκριση του επιχειρησιακού προγράμματος το οποίο αντιστοιχεί στην επιλέξιμη δημόσια δαπάνη που περιλαμβάνεται στην αίτηση πληρωμής. Καθορίζει το ετήσιο υπόλοιπο σύμφωνα με το άρθρο 47 παράγραφος 2.

2.           Παρά τις διατάξεις του άρθρου 19, η στήριξη της Ένωσης μέσω των ενδιάμεσων πληρωμών και της πληρωμής του τελικού υπολοίπου δεν είναι υψηλότερη από το ανώτατο ποσό της στήριξης από το Ταμείο, όπως ορίζεται στην απόφαση της Επιτροπής για την έγκριση του επιχειρησιακού προγράμματος.

3.           Το αθροιστικό ποσό της προχρηματοδότησης, των ενδιάμεσων πληρωμών και του ετήσιου υπολοίπου που καταβάλλει η Επιτροπή δεν υπερβαίνει το 95 % της συνεισφοράς του Ταμείου στο επιχειρησιακό πρόγραμμα.

4.           Όταν καλυφθεί το ανώτατο όριο του 95%, τα κράτη μέλη συνεχίζουν να υποβάλλουν αιτήσεις πληρωμής στην Επιτροπή.

Άρθρο 38

Αιτήσεις πληρωμής προς την Επιτροπή

1.           Η αίτηση πληρωμής που υποβάλλεται στην Επιτροπή παρέχει όλα τα στοιχεία που είναι απαραίτητα στην Επιτροπή για την τήρηση λογαριασμών σύμφωνα με το άρθρο 65 παράγραφος 1 του δημοσιονομικού κανονισμού.

2.           Οι αιτήσεις πληρωμής περιλαμβάνουν για το επιχειρησιακό πρόγραμμα συνολικά και για την τεχνική βοήθεια που προβλέπεται στο άρθρο 25 παράγραφος 2:

α)      το συνολικό ποσό των επιλέξιμων δαπανών που επωμίστηκαν και κατέβαλαν οι δικαιούχοι για την υλοποίηση των πράξεων, όπως αυτές έχουν εγγραφεί στους λογαριασμούς της αρχής πιστοποίησης·

β)      το συνολικό ποσό της επιλέξιμης δημόσιας δαπάνης για την υλοποίηση πράξεων, όπως έχει καταχωριστεί στους λογαριασμούς της αρχής πιστοποίησης·

γ)      την αντίστοιχη επιλέξιμη δημόσια συνεισφορά που έχει καταβληθεί στους δικαιούχους, όπως έχει εγγραφεί στους λογαριασμούς της αρχής πιστοποίησης.

3.           Οι δαπάνες που περιλαμβάνονται σε αίτηση πληρωμής τεκμηριώνονται από τα εκδοθέντα τιμολόγια ή λογιστικά έγγραφα ισοδύναμης αποδεικτικής αξίας. Για τις μορφές επιχορηγήσεων που προβλέπονται στο άρθρο 23 παράγραφος 1 στοιχεία β), γ) και δ), τα ποσά που περιλαμβάνονται σε αίτηση πληρωμής είναι τα ποσά που καταβάλλει στους δικαιούχους η διαχειριστική αρχή.

4.           Η Επιτροπή εκδίδει, μέσω εκτελεστικών πράξεων, το υπόδειγμα για τις αιτήσεις πληρωμής. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη συμβουλευτική διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 60 παράγραφος 2.

Άρθρο 39

Πληρωμές προς δικαιούχους

1.           Η διαχειριστική αρχή εξασφαλίζει ότι, όταν παρέχονται επιχορηγήσεις προς τις οργανώσεις-εταίρους, οι δικαιούχοι διαθέτουν επαρκή ρευστότητα ώστε να διασφαλίζεται η ορθή εκτέλεση των πράξεων.

2.           Η διαχειριστική αρχή μεριμνά ώστε οι δικαιούχοι να εισπράττουν το συντομότερο δυνατό και πλήρως το συνολικό ποσό της δημόσιας στήριξης και, σε κάθε περίπτωση, πριν από την εισαγωγή της αντίστοιχης δαπάνης στην αίτηση πληρωμής. Κανένα ποσό δεν αφαιρείται ούτε παρακρατείται και δεν εισπράττεται καμία ειδική επιβάρυνση ή άλλο τέλος ισοδύναμου αποτελέσματος που θα επέφερε μείωση των ποσών αυτών για τους δικαιούχους.

Άρθρο 40

Χρήση του ευρώ

1.           Τα ποσά του επιχειρησιακού προγράμματος που υποβάλλονται από τα κράτη μέλη, οι δηλώσεις δαπανών, οι αιτήσεις πληρωμής, οι ετήσιοι λογαριασμοί και οι δαπάνες που αναφέρονται στις ετήσιες και τελικές εκθέσεις υλοποίησης εκφράζονται σε ευρώ.

2.           Τα κράτη μέλη που δεν έχουν υιοθετήσει το ευρώ ως νόμισμά τους κατά την ημερομηνία της αίτησης πληρωμής μετατρέπουν σε ευρώ τα ποσά των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν σε εθνικό νόμισμα. Τα ποσά αυτά μετατρέπονται σε ευρώ με τη χρήση της μηνιαίας λογιστικής ισοτιμίας της Επιτροπής για τον μήνα εγγραφής της σχετικής δαπάνης στους λογαριασμούς της διαχειριστικής αρχής. Η Επιτροπή δημοσιεύει κάθε μήνα ηλεκτρονικώς αυτή την ισοτιμία.

3.           Όταν το ευρώ γίνει το νόμισμα ενός κράτους μέλους, η διαδικασία μετατροπής που μνημονεύεται στην παράγραφο 1 εξακολουθεί να εφαρμόζεται σε όλες τις δαπάνες που έχουν καταλογιστεί στους λογαριασμούς από τη διαχειριστική αρχή πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της αμετάκλητης ισοτιμίας μετατροπής του εθνικού νομίσματος σε ευρώ.

Άρθρο 41

Πληρωμή και εκκαθάριση της προχρηματοδότησης

1.           Έπειτα από την απόφαση της Επιτροπής για την έγκριση του επιχειρησιακού προγράμματος, η Επιτροπή καταβάλλει προχρηματοδότηση που ανέρχεται στο 11% της συνολικής συνεισφοράς του Ταμείου στο εν λόγω επιχειρησιακό πρόγραμμα.

2.           Η προχρηματοδότηση χρησιμοποιείται μόνο για πληρωμές στους δικαιούχους κατά την εφαρμογή του επιχειρησιακού προγράμματος. Διατίθεται αμέσως στον αρμόδιο φορέα γι’ αυτόν τον σκοπό.

3.           Το συνολικό ποσό που καταβάλλεται ως προχρηματοδότηση επιστρέφεται στην Επιτροπή εάν δεν σταλεί καμία αίτηση πληρωμής για το εν λόγω επιχειρησιακό πρόγραμμα εντός 24 μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία η Επιτροπή καταβάλλει το πρώτο ποσό της προχρηματοδότησης. Η κοινοτική συνεισφορά στο εν λόγω επιχειρησιακό πρόγραμμα δεν επηρεάζεται από αυτή την επιστροφή.

4.           Το ποσό που καταβάλλεται ως προχρηματοδότηση διαγράφεται εξ ολοκλήρου από τους λογαριασμούς της Επιτροπής το αργότερο κατά το κλείσιμο του επιχειρησιακού προγράμματος.

Άρθρο 42

Προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων ενδιάμεσης πληρωμής και για την πληρωμή τους

1.           Η αρχή πιστοποίησης υποβάλλει σε τακτά διαστήματα αίτηση ενδιάμεσης πληρωμής που καλύπτει ποσά τα οποία εγγράφονται στους λογαριασμούς της ως δημόσια συνεισφορά που καταβάλλεται σε δικαιούχους κατά τη λογιστική χρήση που λήγει την 30ή Ιουνίου.

2.           Η αρχή πιστοποίησης υποβάλλει την τελική αίτηση ενδιάμεσης πληρωμής έως τις 31 Ιουλίου μετά τη λήξη της προηγούμενης λογιστικής χρήσης και, σε κάθε περίπτωση, πριν από την πρώτη αίτηση ενδιάμεσης πληρωμής για την επόμενη λογιστική χρήση.

3.           Η πρώτη αίτηση ενδιάμεσης πληρωμής δεν υποβάλλεται πριν από την κοινοποίηση στην Επιτροπή του ορισμού της διαχειριστικής αρχής και της αρχής πιστοποίησης σύμφωνα με το άρθρο 32 παράγραφος 1.

4.           Δεν πραγματοποιούνται ενδιάμεσες πληρωμές για επιχειρησιακό πρόγραμμα, εάν δεν έχει αποσταλεί στην Επιτροπή η ετήσια έκθεση υλοποίησης, σύμφωνα με το άρθρο 11.

5.           Με την επιφύλαξη των διαθέσιμων χρηματοδοτικών πόρων, η Επιτροπή πραγματοποιεί την ενδιάμεση πληρωμή το αργότερο εντός 60 ημερών από την ημερομηνία καταχώρισης της αίτησης πληρωμής από την Επιτροπή.

Άρθρο 43

Διακοπή της προθεσμίας πληρωμής

1.           Ο κύριος διατάκτης, κατά την έννοια του δημοσιονομικού κανονισμού, μπορεί να διακόπτει την προθεσμία πληρωμής για μια αίτηση ενδιάμεσης πληρωμής για ανώτατη περίοδο εννέα μηνών, όταν πληρούνται οι ακόλουθοι όροι:

α)      με βάση τα στοιχεία που έχουν παρασχεθεί από έναν εθνικό ή ενωσιακό φορέα λογιστικού ελέγχου, υπάρχουν ενδείξεις σημαντικών ανεπαρκειών στη λειτουργία του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου·

β)      ο κύριος διατάκτης οφείλει να διενεργεί πρόσθετες επαληθεύσεις όταν περιέρχονται σε γνώση του πληροφορίες ότι οι δαπάνες που περιέχονται σε μια αίτηση πληρωμής συνδέονται με παρατυπία που έχει σοβαρές δημοσιονομικές συνέπειες·

γ)      δεν υποβάλλεται κάποιο από τα έγγραφα που απαιτούνται βάσει του άρθρου 45 παράγραφος 1.

2.           Ο κύριος διατάκτης μπορεί να περιορίσει τη διακοπή στο μέρος της δαπάνης που καλύπτεται από την αίτηση πληρωμής την οποία αφορούν τα στοιχεία που αναφέρονται στην παράγραφο 1. Ο κύριος διατάκτης ενημερώνει το κράτος μέλος και τη διαχειριστική αρχή αμέσως για τον λόγο της διακοπής και τους ζητά να διορθώσουν την κατάσταση. Ο κύριος διατάκτης τερματίζει τη διακοπή της προθεσμίας πληρωμής μόλις ληφθούν τα αναγκαία μέτρα.

Άρθρο 44

Αναστολή πληρωμών

1.           Το σύνολο ή μέρος των ενδιάμεσων πληρωμών μπορεί να αναστέλλεται από την Επιτροπή στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α)      υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου του επιχειρησιακού προγράμματος για τις οποίες δεν έχουν ληφθεί διορθωτικά μέτρα·

β)      δαπάνη που περιλαμβάνεται σε δήλωση δαπανών συνδέεται με παρατυπία που έχει σοβαρές δημοσιονομικές συνέπειες και η οποία δεν έχει διορθωθεί·

γ)      το κράτος μέλος δεν έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την επανόρθωση της κατάστασης η οποία αποτέλεσε αιτία της διακοπής βάσει του άρθρου 43·

δ)      υπάρχει σοβαρή ανεπάρκεια όσον αφορά την ποιότητα και την αξιοπιστία του συστήματος παρακολούθησης ή των δεδομένων σχετικά με τους δείκτες.

2.           Η Επιτροπή δύναται να αποφασίσει μέσω εκτελεστικών πράξεων την αναστολή όλων ή μέρους των ενδιάμεσων πληρωμών, αφού προηγουμένως δώσει στο κράτος μέλος την ευκαιρία να υποβάλει τις παρατηρήσεις του.

3.           Η Επιτροπή τερματίζει την αναστολή όλων ή μέρους των ενδιάμεσων πληρωμών όταν το κράτος μέλος έχει λάβει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να καταστήσει δυνατή την άρση της αναστολής.

Κεφάλαιο 2 Εξέταση και αποδοχή των λογαριασμών

Άρθρο 45

Υποβολή πληροφοριών

1.           Για κάθε έτος από το 2015 έως και το 2022, οι φορείς που ορίστηκαν υποβάλλουν στην Επιτροπή, έως τις 15 Φεβρουαρίου του έτους που έπεται της λήξης της λογιστικής περιόδου, τα ακόλουθα έγγραφα και τις πληροφορίες, σύμφωνα με το άρθρο 56 του δημοσιονομικού κανονισμού:

α)      τους πιστοποιημένους ετήσιους λογαριασμούς των οικείων φορέων που ορίστηκαν σύμφωνα με το άρθρο 32, όπως αναφέρεται στο άρθρο 56 παράγραφος 5 του δημοσιονομικού κανονισμού·

β)      τη διαχειριστική δήλωση που προβλέπεται στο άρθρο 56 παράγραφος 5 του δημοσιονομικού κανονισμού·

γ)      ετήσια συνοπτική παρουσίαση των τελικών εκθέσεων λογιστικού ελέγχου και των ελέγχων που διενεργήθηκαν, συνοδευόμενη από ανάλυση του είδους και της έκτασης των σφαλμάτων και των αδυναμιών, καθώς και των διορθωτικών ενεργειών που έχουν αναληφθεί ή σχεδιάζονται·

δ)      γνωμοδότηση λογιστικού ελέγχου του ανεξάρτητου φορέα ελέγχου που έχει οριστεί, όπως αναφέρεται στο άρθρο 56 παράγραφος 5 του δημοσιονομικού κανονισμού συνοδευόμενη από έκθεση ελέγχου που παραθέτει τα πορίσματα των διενεργηθέντων λογιστικών ελέγχων σε σχέση με την καλυπτόμενη από τη γνωμοδότηση λογιστική χρήση.

2.           Έπειτα από αίτηση της Επιτροπής, το κράτος μέλος παρέχει συμπληρωματικά στοιχεία στην Επιτροπή. Εάν ένα κράτος μέλος δεν υποβάλει τις πληροφορίες που ζητήθηκαν εντός της προθεσμίας που όρισε η Επιτροπή για την υποβολή τους, η Επιτροπή μπορεί να λάβει απόφαση για την αποδοχή των λογαριασμών βάσει των στοιχείων που έχει στην κατοχή της.

Άρθρο 46

Περιεχόμενο των λογαριασμών

1.           Οι πιστοποιημένοι λογαριασμοί κάθε επιχειρησιακού προγράμματος καλύπτουν τη λογιστική χρήση και περιλαμβάνουν τα ακόλουθα ως σύνολο και για τη δαπάνη τεχνικής βοήθειας που αναφέρεται στο άρθρο 25 παράγραφος 2:

α)      το συνολικό ποσό των επιλέξιμων δαπανών που έχουν εγγραφεί στους λογαριασμούς της αρχής πιστοποίησης ως δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί και πληρωθεί από τους δικαιούχους κατά την υλοποίηση των πράξεων, το συνολικό ποσό της επιλέξιμης δημόσιας δαπάνης που έχει πραγματοποιηθεί κατά την υλοποίηση των πράξεων και την αντίστοιχη επιλέξιμη δημόσια συνεισφορά που έχει καταβληθεί στους δικαιούχους·

β)      τα ποσά που ανακλήθηκαν και ανακτήθηκαν κατά τη λογιστική χρήση, τα προς ανάκτηση ποσά μέχρι το τέλος της λογιστικής χρήσης και τα μη ανακτήσιμα ποσά·

γ)      έλεγχο της συνάφειας μεταξύ των δαπανών που δηλώνονται σύμφωνα με το στοιχείο α) και των δαπανών που δηλώθηκαν για την ίδια λογιστική χρήση στις αιτήσεις πληρωμής και εξήγηση κάθε απόκλισης.

2.           Η αρχή πιστοποίησης μπορεί να εγγράφει στους λογαριασμούς πρόβλεψη που δεν υπερβαίνει το 5% των συνολικών δαπανών στις αιτήσεις πληρωμής που υποβάλλονται για μια συγκεκριμένη λογιστική χρήση, εάν η αξιολόγηση της νομιμότητας και κανονικότητας των δαπανών υπόκειται σε εν εξελίξει διαδικασία της αρχής ελέγχου. Το καλυπτόμενο ποσό εξαιρείται από το συνολικό ποσό των επιλέξιμων δαπανών που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχείο α). Τα ποσά αυτά περιλαμβάνονται οριστικά ή εξαιρούνται οριστικά από τους ετήσιους λογαριασμούς το επόμενο έτος.

Άρθρο 47

Εξέταση και αποδοχή των λογαριασμών

1.           Έως τις 30 Απριλίου του έτους που έπεται της λήξης της λογιστικής περιόδου, η Επιτροπή αποφασίζει για την αποδοχή των λογαριασμών των οικείων φορέων που έχουν οριστεί σύμφωνα με το άρθρο 28 για το επιχειρησιακό πρόγραμμα. Η απόφαση αποδοχής καλύπτει την πληρότητα, την ακρίβεια και την ειλικρίνεια των λογαριασμών που έχουν υποβληθεί και πραγματοποιείται με την επιφύλαξη ενδεχόμενων μεταγενέστερων δημοσιονομικών διορθώσεων.

2.           Για τον υπολογισμό του ποσού που πρέπει να καταλογιστεί στο Ταμείο για μια λογιστική χρήση, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη:

α)      την επιλέξιμη δημόσια δαπάνη που πραγματοποιείται για την υλοποίηση πράξεων και εγγράφεται στους λογαριασμούς που αναφέρονται στο άρθρο 46 παράγραφος 1 στοιχείο α) στην οποία εφαρμόζεται το ποσοστό συγχρηματοδότησης που ορίζεται στο άρθρο 18·

β)      το συνολικό ποσό των πληρωμών που πραγματοποίησε η Επιτροπή στη διάρκεια της εν λόγω λογιστικής χρήσης, το οποίο αποτελείται από το ποσό των ενδιάμεσων πληρωμών που κατέβαλε η Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 37 παράγραφος 1 και με το άρθρο 19.

3.           Για το ετήσιο υπόλοιπο, το οποίο, ως αποτέλεσμα της αποδοχής των λογαριασμών, είναι ανακτήσιμο από το κράτος μέλος, εκδίδεται από την Επιτροπή ένταλμα είσπραξης. Το ετήσιο υπόλοιπο που είναι καταβλητέο στο κράτος μέλος προστίθεται στην επόμενη ενδιάμεση πληρωμή που πραγματοποιεί η Επιτροπή ύστερα από την εξέταση και αποδοχή των λογαριασμών.

4.           Εάν, για λόγους που αποδίδονται στο κράτος μέλος, η Επιτροπή δεν είναι σε θέση να πραγματοποιήσει την αποδοχή των λογαριασμών έως τις 30 Απριλίου του έτους που έπεται της λήξης μιας λογιστικής χρήσης, η Επιτροπή κοινοποιεί στο κράτος μέλος τα μέτρα που πρέπει να λάβει η διαχειριστική αρχή ή η αρχή ελέγχου ή τις συμπληρωματικές έρευνες που προτίθεται να διενεργήσει η Επιτροπή κατ’ εφαρμογή του άρθρου 33 παράγραφοι 2 και 3.

5.           Η καταβολή του ετήσιου υπολοίπου από την Επιτροπή βασίζεται στις δηλωθείσες δαπάνες στους λογαριασμούς, χωρίς το ποσό ενδεχόμενης δαπάνης που έχει δηλωθεί στην Επιτροπή και το οποίο υπόκειται σε κατ’ αντιμωλία διαδικασία με την αρχή ελέγχου.

Άρθρο 48

Διαθεσιμότητα εγγράφων

1.           Η διαχειριστική αρχή διασφαλίζει ότι όλα τα δικαιολογητικά έγγραφα σχετικά με τις πράξεις τίθενται για διάστημα τριών ετών στη διάθεση της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, εάν το ζητήσουν. Αυτή η τριετής περίοδος αρχίζει να υπολογίζεται από τις 31 Δεκεμβρίου του έτους της απόφασης αποδοχής των λογαριασμών από την Επιτροπή κατ’ εφαρμογή του άρθρου 47 ή, το αργότερο, από την ημερομηνία πληρωμής του τελικού υπολοίπου.

Η εν λόγω τριετής περίοδος διακόπτεται είτε σε περίπτωση δικαστικών ή διοικητικών διαδικασιών είτε με δεόντως αιτιολογημένη αίτηση της Επιτροπής.

2.           Τα έγγραφα τηρούνται υπό τη μορφή είτε πρωτοτύπων είτε επικυρωμένων αντιγράφων των πρωτοτύπων ή σε κοινώς αποδεκτούς φορείς δεδομένων, περιλαμβανομένων των ηλεκτρονικών εκδόσεων των πρωτότυπων εγγράφων ή εγγράφων που υπάρχουν μόνο σε ηλεκτρονική μορφή.

3.           Τα έγγραφα τηρούνται σε μορφή που επιτρέπει ταυτοποίηση των υποκειμένων των δεδομένων για διάστημα που δεν υπερβαίνει το αναγκαίο για τους σκοπούς για τους οποίους συγκεντρώθηκαν τα δεδομένα ή για τους οποίους υποβάλλονται σε περαιτέρω επεξεργασία.

4.           Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει πράξεις κατ’ εξουσιοδότηση σύμφωνα με το άρθρο 59, για να καθορίσει τους φορείς δεδομένων που μπορούν να θεωρούνται κοινά αποδεκτοί.

5.           Η διαδικασία πιστοποίησης της αντιστοιχίας των εγγράφων που διατηρούνται σε κοινά αποδεκτούς φορείς δεδομένων με τα πρωτότυπα έγγραφα ορίζεται από τις εθνικές αρχές και εξασφαλίζει ότι οι διατηρούμενες εκδόσεις τηρούν τις εθνικές νομικές απαιτήσεις και είναι αξιόπιστες για τους σκοπούς του λογιστικού ελέγχου.

6.           Όταν τα έγγραφα υπάρχουν μόνο σε ηλεκτρονική μορφή, τα πληροφορικά συστήματα που χρησιμοποιούνται πρέπει να πληρούν τα αποδεκτά πρότυπα ασφαλείας που διασφαλίζουν ότι τα διατηρούμενα έγγραφα τηρούν τις εθνικές νομικές απαιτήσεις και είναι αξιόπιστα για τους σκοπούς του λογιστικού ελέγχου.

Άρθρο 49

Υποβολή εγγράφων κλεισίματος και πληρωμή του τελικού υπολοίπου

1.           Τα κράτη μέλη υποβάλλουν τα ακόλουθα έγγραφα έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023:

α)      αίτηση πληρωμής τελικού υπολοίπου·

β)      τελική έκθεση υλοποίησης του επιχειρησιακού προγράμματος· και

γ)      τα έγγραφα που αναφέρονται στο άρθρο 45 παράγραφος 1 για την τελευταία λογιστική χρήση, από την 1η Ιουλίου 2022 έως τις 30 Ιουνίου 2023.

2.           Το τελικό υπόλοιπο καταβάλλεται το αργότερο εντός τριών μηνών από την ημερομηνία αποδοχής των λογαριασμών της τελευταίας λογιστικής χρήσης ή ενός μηνός μετά την ημερομηνία παραλαβής της τελικής έκθεσης υλοποίησης∙ ισχύει η τελευταία ημερομηνία.

Κεφάλαιο 3 Δημοσιονομικές διορθώσεις και εισπράξεις

Άρθρο 50

Δημοσιονομικές διορθώσεις από τα κράτη μέλη

1.           Τα κράτη μέλη φέρουν την πρωταρχική ευθύνη για τη διερεύνηση των παρατυπιών και την επιβολή των αναγκαίων δημοσιονομικών διορθώσεων και την επιδίωξη της ανάκτησης των σχετικών ποσών. Σε περίπτωση συστημικής παρατυπίας, το κράτος μέλος επεκτείνει την έρευνά του για να καλυφθούν όλες οι πράξεις που έχουν ενδεχομένως επηρεαστεί.

2.           Το κράτος μέλος προβαίνει στις απαιτούμενες δημοσιονομικές διορθώσεις όσον αφορά τις μεμονωμένες ή συστημικές παρατυπίες που διαπιστώνονται σε πράξεις ή στο επιχειρησιακό πρόγραμμα. Οι δημοσιονομικές διορθώσεις συνίστανται στην ακύρωση ολόκληρης ή μέρους της δημόσιας συνεισφοράς σε μια πράξη ή στο επιχειρησιακό πρόγραμμα. Το κράτος μέλος λαμβάνει υπόψη τη φύση και τη σοβαρότητα των παρατυπιών και την οικονομική απώλεια του Ταμείου και εφαρμόζει αναλογική διόρθωση. Οι δημοσιονομικές διορθώσεις εγγράφονται στους ετήσιους λογαριασμούς από τη διαχειριστική αρχή για τη λογιστική χρήση κατά τη διάρκεια της οποίας αποφασίζεται η ακύρωση.

3.           Το ποσό της συνεισφοράς του Ταμείου που ακυρώνεται σύμφωνα με την παράγραφο 2 μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί από το κράτος μέλος στο εσωτερικό του ίδιου επιχειρησιακού προγράμματος με την επιφύλαξη της παραγράφου 4.

4.           Η συνεισφορά που ακυρώνεται σύμφωνα με την παράγραφο 2 δεν επιτρέπεται να επαναχρησιμοποιηθεί για καμία πράξη που αποτέλεσε αντικείμενο διόρθωσης ούτε, στην περίπτωση που η δημοσιονομική διόρθωση πραγματοποιείται λόγω συστημικής παρατυπίας, για πράξη που επηρεάστηκε από τη συστημική παρατυπία.

5.           Η δημοσιονομική διόρθωση της Επιτροπής δεν επηρεάζει την υποχρέωση του κράτους μέλους να επιδιώξει ανακτήσεις σύμφωνα με το παρόν άρθρο.

Άρθρο 51

Δημοσιονομικές διορθώσεις από την Επιτροπή

1.           Η Επιτροπή πραγματοποιεί τις δημοσιονομικές διορθώσεις, μέσω εκτελεστικών πράξεων, ακυρώνοντας συνολικά ή εν μέρει τη συνεισφορά της Ένωσης σε ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα και προβαίνοντας σε ανάκτηση από το κράτος μέλος, με στόχο να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο χρηματοδότησης από την Ένωση δαπάνης η οποία συνιστά παράβαση της εφαρμοστέας ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας, μεταξύ άλλων και για ανεπάρκειες των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου των κρατών μελών που εντοπίστηκαν από Επιτροπή ή το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.

2.           Παράβαση της εφαρμοστέας ενωσιακής ή εθνικής νομοθεσίας συνεπάγεται δημοσιονομική διόρθωση μόνον όταν συντρέχει ένας από τους ακόλουθους όρους:

α)      η παράβαση επηρέασε ή θα μπορούσε να επηρεάσει την επιλογή μιας πράξης από τη διαχειριστική αρχή για τη στήριξη από το Ταμείο·

β)      η παράβαση επηρέασε ή θα μπορούσε να έχει επηρεάσει το ποσό της δαπάνης που δηλώθηκε για επιστροφή από τον προϋπολογισμό της Ένωσης.

Άρθρο 52

Κριτήρια για δημοσιονομική διόρθωση από την Επιτροπή

1.           Η Επιτροπή προβαίνει σε δημοσιονομικές διορθώσεις όταν, μετά τη διεξαγωγή της αναγκαίας εξέτασης, συμπεραίνει ότι:

α)      υπάρχει σοβαρή έλλειψη στο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου του επιχειρησιακού προγράμματος η οποία έχει θέσει σε κίνδυνο την ήδη καταβληθείσα συνεισφορά της Ένωσης στο επιχειρησιακό πρόγραμμα·

β)      το κράτος μέλος δεν έχει συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις του βάσει του άρθρου 50 πριν από την έναρξη της διαδικασίας διόρθωσης βάσει της παρούσας παραγράφου·

γ)      οι δαπάνες που περιέχονται στην αίτηση πληρωμής είναι παράτυπες και δεν έχουν διορθωθεί από το κράτος μέλος πριν από την έναρξη της διαδικασίας διόρθωσης βάσει της παρούσας παραγράφου.

Η Επιτροπή στηρίζει τις δημοσιονομικές της διορθώσεις σε διαπιστωμένες μεμονωμένες περιπτώσεις παρατυπιών, λαμβάνοντας υπόψη αν η παρατυπία είναι συστημική. Όταν δεν είναι εφικτός ο ακριβής προσδιορισμός του ποσού της παράτυπης δαπάνης με την οποία επιβαρύνθηκε το Ταμείο, η Επιτροπή εφαρμόζει κατ’ αποκοπήν διόρθωση ή διόρθωση κατά παρέκταση.

2.           Κατά την έκδοση απόφασης σχετικά με το ποσό της διόρθωσης βάσει της παραγράφου 1, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τη φύση και τη σοβαρότητα της παρατυπίας καθώς και την έκταση και τις δημοσιονομικές επιπτώσεις των ελλείψεων που διαπιστώθηκαν στα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου του επιχειρησιακού προγράμματος.

3.           Όταν η Επιτροπή στηρίζει τη θέση της σε εκθέσεις ελεγκτών, με εξαίρεση τους ελεγκτές των δικών της υπηρεσιών, εξάγει τα δικά της συμπεράσματά σε σχέση με τις δημοσιονομικές συνέπειες, αφού εξετάσει τα μέτρα που έλαβε το οικείο κράτος μέλος βάσει του άρθρου 50 παράγραφος 2, τις κοινοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν βάσει του άρθρου 27 παράγραφος 2 και τις ενδεχόμενες απαντήσεις από το κράτος μέλος.

4.           Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις, σύμφωνα με το άρθρο 59, θεσπίζοντας τα κριτήρια που εφαρμόζονται για τον καθορισμό του επιπέδου της δημοσιονομικής διόρθωσης που πρέπει να εφαρμοστεί.

Άρθρο 53

Διαδικασία δημοσιονομικής διόρθωσης από την Επιτροπή

1.           Πριν λάβει απόφαση για τη δημοσιονομική διόρθωση, η Επιτροπή κινεί τη διαδικασία ενημερώνοντας το κράτος μέλος για τα προσωρινά συμπεράσματα της εξέτασής της και ζητώντας από το κράτος μέλος να διατυπώσει τις παρατηρήσεις του εντός δύο μηνών.

2.           Όταν η Επιτροπή προτείνει κατά παρέκταση ή κατ’ αποκοπήν δημοσιονομική διόρθωση, παρέχεται στο κράτος μέλος η δυνατότητα να αποδείξει, μέσω εξέτασης των συναφών εγγράφων, ότι η πραγματική έκταση της παρατυπίας είναι μικρότερη από την εκτίμηση της Επιτροπής. Το κράτος μέλος, σε συμφωνία με την Επιτροπή, μπορεί να περιορίσει το εύρος της εξέτασης αυτής σε ένα κατάλληλο ποσοστό ή δείγμα των συναφών εγγράφων. Εκτός από δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, η χρονική παράταση που χορηγείται για την εξέταση αυτή δεν μπορεί να υπερβεί περαιτέρω περίοδο δύο μηνών μετά τη δίμηνη περίοδο πού αναφέρεται στην παράγραφο 1.

3.           Η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη όλα τα στοιχεία που υποβάλλει το κράτος μέλος εντός της προθεσμίας που ορίζεται στις παραγράφους 1 και 2.

4.           Όταν το κράτος μέλος δεν αποδέχεται τα προσωρινά συμπεράσματα της Επιτροπής, καλείται σε ακρόαση από την Επιτροπή, ώστε να διασφαλιστεί ότι είναι διαθέσιμες όλες οι σχετικές πληροφορίες και παρατηρήσεις που θα χρησιμεύσουν ως βάση για τα συμπεράσματα της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή της δημοσιονομικής διόρθωσης.

5.           Για την επιβολή δημοσιονομικών διορθώσεων, η Επιτροπή λαμβάνει σχετική απόφαση, με εκτελεστική πράξη, εντός έξι μηνών από την ημερομηνία της ακρόασης ή από την ημερομηνία παραλαβής των συμπληρωματικών στοιχείων, όταν το κράτος μέλος δεχθεί να υποβάλει τα εν λόγω συμπληρωματικά στοιχεία μετά την ακρόαση. Η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη όλα τα στοιχεία και τις παρατηρήσεις που υποβλήθηκαν κατά τη διαδικασία. Στην περίπτωση που δεν πραγματοποιηθεί ακρόαση, ο υπολογισμός της εξάμηνης περιόδου ξεκινά δύο μήνες από την ημερομηνία της προσκλητήριας επιστολής της Επιτροπής.

6.           Όταν η Επιτροπή ή το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο εντοπίζουν παρατυπίες που επηρεάζουν τους ετήσιους λογαριασμούς που αποστέλλονται στην Επιτροπή, η συνακόλουθη δημοσιονομική διόρθωση μειώνει τη χρηματοδότηση από το Ταμείο στο επιχειρησιακό πρόγραμμα.

Άρθρο 54

Επιστροφές στον προϋπολογισμό της Ένωσης - Ανακτήσεις

1.           Κάθε επιστροφή η οποία οφείλεται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης πραγματοποιείται πριν από την προθεσμία που αναφέρεται στο ένταλμα είσπραξης το οποίο συντάσσεται σύμφωνα με το άρθρο 77 του δημοσιονομικού κανονισμού. Η προθεσμία αυτή είναι η τελευταία ημέρα του δεύτερου μήνα από την έκδοση του εντάλματος.

2.           Οποιαδήποτε καθυστέρηση της επιστροφής συνεπάγεται την πληρωμή τόκων υπερημερίας, αρχής γενομένης από την ημερομηνία λήξης μέχρι την ημερομηνία πραγματοποίησης της πραγματικής πληρωμής. Το επιτόκιο αυτών των τόκων είναι κατά μιάμιση ποσοστιαία μονάδα υψηλότερο από το επιτόκιο που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις βασικές πράξεις της αναχρηματοδότησης κατά την πρώτη εργάσιμη ημέρα του μήνα κατά τον οποίο καθίσταται ληξιπρόθεσμη.

Άρθρο 55

Αναλογικός έλεγχος επιχειρησιακών προγραμμάτων

1.           Οι πράξεις των οποίων οι συνολικές επιλέξιμες δαπάνες δεν υπερβαίνουν τις 100 000 ευρώ δεν υπόκεινται σε περισσότερους από έναν λογιστικό έλεγχο είτε από την αρχή ελέγχου είτε από την Επιτροπή πριν από την εξέταση όλων των δαπανών βάσει του άρθρου 47. Οι άλλες πράξεις δεν υπόκεινται σε περισσότερους από έναν λογιστικό έλεγχο ανά λογιστική χρήση από την αρχή ελέγχου και από την Επιτροπή πριν από την εξέταση όλων των δαπανών βάσει του άρθρου 47. Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται με την επιφύλαξη των παραγράφων 5 και 6.

2.           Ο λογιστικός έλεγχος μιας πράξης μπορεί να καλύπτει όλα τα στάδια εκτέλεσής της και όλους τους κρίκους της αλυσίδας εφοδιασμού, με εξαίρεση τον έλεγχο των πραγματικών τελικών αποδεκτών, εκτός εάν η αξιολόγηση κινδύνου διαπιστώσει ειδικό κίνδυνο παρατυπίας ή απάτης.

3.           Όταν η τελευταία γνωμοδότηση ελέγχου για το επιχειρησιακό πρόγραμμα αναφέρει ότι δεν υπάρχουν σημαντικές ελλείψεις, η Επιτροπή μπορεί να συμφωνήσει με την αρχή ελέγχου στην επόμενη συνεδρίαση η οποία αναφέρεται στο άρθρο 34 παράγραφος 2 ότι ο απαιτούμενος όγκος ελεγκτικής εργασίας μπορεί να περιοριστεί ώστε να είναι αναλογικός προς τον διαπιστωθέντα κίνδυνο. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, η Επιτροπή δεν διενεργεί δικούς της επιτόπιους ελέγχους, εκτός εάν υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ελλείψεις του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου και επηρεάζουν τις δηλωθείσες στην Επιτροπή δαπάνες σε μια λογιστική χρήση της οποίας οι λογαριασμοί έχουν γίνει αποδεκτοί.

4.           Εάν η Επιτροπή εξάγει το συμπέρασμα ότι μπορεί να βασιστεί στη γνωμοδότηση της αρχής ελέγχου για το επιχειρησιακό πρόγραμμα, μπορεί να συμφωνήσει με την αρχή ελέγχου να περιορίσει τους δικούς της επιτόπιους ελέγχους στο ελεγκτικό έργο της αρχής ελέγχου, εκτός εάν υπάρχουν στοιχεία για ελλείψεις του έργου της αρχής ελέγχου για μια λογιστική χρήση της οποίας οι λογαριασμοί έχουν γίνει αποδεκτοί.

5.           Η αρχή ελέγχου και η Επιτροπή μπορούν να διενεργούν λογιστικούς ελέγχους πράξεων σε περίπτωση που η αξιολόγηση κινδύνου διαπιστώσει ειδικό κίνδυνο παρατυπίας ή απάτης, σε περίπτωση που υπάρχουν στοιχεία για σοβαρές ελλείψεις στο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου του επιχειρησιακού προγράμματος και, κατά τη διάρκεια των 3 ετών μετά την αποδοχή όλων των δαπανών μιας πράξης βάσει του άρθρου 47, στο πλαίσιο δείγματος ελέγχου.

6.           Η Επιτροπή μπορεί ανά πάσα στιγμή να διενεργεί ελέγχους πράξεων για να αξιολογήσει το έργο μιας αρχής ελέγχου, επαναλαμβάνοντας την ελεγκτική δραστηριότητά της.

Κεφάλαιο 4 Αποδέσμευση

Άρθρο 56

Κανόνες για την αποδέσμευση

1.           Η Επιτροπή αποδεσμεύει μέρος του ποσού επιχειρησιακού προγράμματος, υπολογιζόμενο σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο, το οποίο δεν έχει χρησιμοποιηθεί για την καταβολή της προχρηματοδότησης, των ενδιάμεσων πληρωμών και του ετήσιου υπολοίπου έως τις 31 Δεκεμβρίου του δεύτερου οικονομικού έτους μετά το έτος της δημοσιονομικής ανάληψης υποχρεώσεων στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος ή για το οποίο δεν έχει υποβληθεί αίτηση πληρωμής σύμφωνα με το άρθρο 42 η οποία συντάχθηκε σύμφωνα με το άρθρο 38.

Για τους σκοπούς της αποδέσμευσης, η Επιτροπή υπολογίζει το ποσό προσθέτοντας το ένα έκτο της ετήσιας δημοσιονομικής ανάληψης υποχρεώσεων σχετικά με την ετήσια συνεισφορά για το 2014 σε καθεμία από τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις για τα έτη 2015 έως 2020.

2.           Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1 πρώτο εδάφιο, οι προθεσμίες για την αποδέσμευση δεν ισχύουν για την ετήσια δημοσιονομική ανάληψη υποχρεώσεων που αφορά τη συνολική ετήσια συνεισφορά για το 2014.

3.           Εάν η πρώτη ετήσια δημοσιονομική ανάληψη υποχρεώσεων αφορά τη συνολική ετήσια ανάληψη υποχρεώσεων για το 2015, κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, οι προθεσμίες για την αποδέσμευση δεν εφαρμόζονται στην ετήσια δημοσιονομική ανάληψη υποχρεώσεων που αφορά τη συνολική ετήσια συνεισφορά του 2015. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η Επιτροπή υπολογίζει το ποσό στην παράγραφο 1 πρώτο εδάφιο με την προσθήκη του ενός πέμπτου της ετήσιας δημοσιονομικής ανάληψης υποχρεώσεων που αφορά το συνολικό ετήσιο ποσό συνεισφοράς του 2015 σε καθεμία από τις δημοσιονομικές αναλήψεις υποχρεώσεων από το 2016 έως το 2020.

4.           Το συγκεκριμένο μέρος των αναλήψεων υποχρεώσεων που είναι ακόμη ανοικτό στις 31 Δεκεμβρίου 2022 αποδεσμεύεται εάν κάποιο από τα έγγραφα που απαιτούνται δυνάμει του άρθρου 47 παράγραφος 2 δεν έχει υποβληθεί στην Επιτροπή έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023.

Άρθρο 57

Εξαίρεση από την αποδέσμευση

1.           Από το ποσό το οποίο αφορά η αποδέσμευση αφαιρούνται τα ποσά που δεν ήταν σε θέση να δηλώσει στην Επιτροπή ο αρμόδιος οργανισμός εξαιτίας:

α)      αναστολής πράξεων με δικαστική διαδικασία ή με διοικητική ένσταση η οποία είχε ανασταλτικό αποτέλεσμα· ή

β)      λόγων ανωτέρας βίας που επηρέασαν σοβαρά την υλοποίηση ολόκληρου ή μέρους του επιχειρησιακού προγράμματος. Οι εθνικές αρχές που προβάλλουν λόγους ανωτέρας βίας αποδεικνύουν τις άμεσες επιπτώσεις της ανωτέρας βίας στην υλοποίηση ολόκληρου ή μέρους του επιχειρησιακού προγράμματος·

γ)      η μείωση του ποσού μπορεί να ζητηθεί μία φορά, εάν η διάρκεια της αναστολής ή της κατάστασης ανωτέρας βίας ήταν έως και ένα έτος, ή περισσότερες φορές, για διάστημα που αντιστοιχεί στη διάρκεια της κατάστασης ανωτέρας βίας ή στον αριθμό των ετών μεταξύ της ημερομηνίας της δικαστικής ή διοικητικής απόφασης για την αναστολή της υλοποίησης της πράξης και της ημερομηνίας έκδοσης της οριστικής δικαστικής ή διοικητικής απόφασης.

2.           Το κράτος μέλος αποστέλλει στην Επιτροπή, έως τις 31 Ιανουαρίου, στοιχεία για τις αναφερόμενες στην παράγραφο 1 εξαιρέσεις για το ποσό που έπρεπε να δηλωθεί μέχρι το τέλος του προηγούμενου έτους.

Άρθρο 58

Διαδικασία για τις αποδεσμεύσεις

1.           Η Επιτροπή ενημερώνει εγκαίρως το κράτος μέλος και τη διαχειριστική αρχή όποτε υπάρχει κίνδυνος εφαρμογής της αποδέσμευσης βάσει του άρθρου 56.

2.           Βάσει των πληροφοριών που λαμβάνει στις 31 Ιανουαρίου, η Επιτροπή ανακοινώνει στο κράτος μέλος και στη διαχειριστική αρχή το ποσό της αποδέσμευσης που προκύπτει από τα στοιχεία που έχει στην κατοχή της.

3.           Το κράτος μέλος έχει προθεσμία δύο μηνών να αποδεχθεί το ποσό που πρόκειται να αποδεσμευτεί ή να υποβάλει τις παρατηρήσεις του.

4.           Το κράτος μέλος υποβάλει στην Επιτροπή έως τις 30 Ιουνίου αναθεωρημένο σχέδιο χρηματοδότησης που αποτυπώνει για το εξεταζόμενο οικονομικό έτος το μειωμένο ποσό της στήριξης που παρέχεται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα. Εάν δεν το πράξει, η Επιτροπή αναθεωρεί το σχέδιο χρηματοδότησης μειώνοντας τη συνεισφορά του Ταμείου για το εξεταζόμενο οικονομικό έτος.

5.           Η Επιτροπή τροποποιεί την απόφαση για την έγκριση του προγράμματος, μέσω εκτελεστικών πράξεων, το αργότερο έως τις 30 Σεπτεμβρίου.

Τίτλος VII ΑΝΑΘΕΣΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΩΝ, ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 59

Άσκηση των ανατιθέμενων αρμοδιοτήτων

1.           Ανατίθεται στην Επιτροπή εξουσία έκδοσης πράξεων κατ’ εξουσιοδότηση, υπό την επιφύλαξη των όρων του παρόντος άρθρου.

2.           Η εξουσιοδότηση που αναφέρεται στον παρόντα κανονισμό ανατίθεται στην Επιτροπή επ’ αόριστον με αφετηρία την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού.

3.           Η Επιτροπή, μόλις εκδώσει πράξη κατ’ εξουσιοδότηση, την κοινοποιεί ταυτόχρονα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

4.           Κάθε κατ’ εξουσιοδότηση πράξη τίθεται σε ισχύ μόνον εφόσον δεν έχουν αντιταχθεί σ’ αυτή ούτε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ούτε το Συμβούλιο εντός 2 μηνών από την κοινοποίηση της πράξης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ή εφόσον, πριν από την παρέλευση της εν λόγω χρονικής περιόδου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν αμφότερα ενημερώσει την Επιτροπή ότι δεν σκοπεύουν να προβάλουν αντίρρηση. Με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου, η εν λόγω προθεσμία παρατείνεται κατά 2 μήνες.

Αν, κατά τη λήξη αυτής της περιόδου, ούτε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ούτε το Συμβούλιο προβάλουν αντίρρηση στην κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αρχίζει να ισχύει από την ημερομηνία που ορίζεται στις διατάξεις της.

Η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη μπορεί να δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τίθεται σε ισχύ πριν από τη λήξη της εν λόγω προθεσμίας, εάν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν αμφότερα ενημερώσει την Επιτροπή ότι δεν προτίθενται να διατυπώσουν αντιρρήσεις.

Αν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο αντιταχθούν σε κατ’ εξουσιοδότηση εκδοθείσα πράξη, αυτή δεν τίθεται σε ισχύ. Το όργανο που προβάλλει αντίρρηση στην κατ’ εξουσιοδότηση πράξη αναφέρει τους λόγους των αντιρρήσεών του.

Άρθρο 60

Διαδικασία επιτροπής

1.           Η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή που συστήνεται κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

2.           Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

3.           Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

Όταν η γνώμη της επιτροπής βάσει των παραγράφων 2 και 3 πρέπει να εκδοθεί με γραπτή διαδικασία, η γραπτή διαδικασία περατώνεται ατελέσφορη όταν, εντός του χρονικού ορίου για την έκδοση γνωμοδότησης, το αποφασίσει ο πρόεδρος της επιτροπής ή το ζητήσουν (…) [αριθμός μελών] (μια πλειοψηφία) [να προσδιοριστεί η πλειοψηφία: απλή, δύο τρίτα, κ.λπ.] μέλη της επιτροπής.

Εάν η επιτροπή δεν διατυπώσει γνώμη, η Επιτροπή δεν εκδίδει το σχέδιο εκτελεστικής πράξης και εφαρμόζεται το άρθρο 5 παράγραφος 4 τρίτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

Άρθρο 61

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και εφαρμόζεται άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο                     Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος                                                   Ο Πρόεδρος

Παράρτημα Ι Υπόδειγμα επιχειρησιακού προγράμματος

Κεφάλαιο Ενότητα Υποενότητα || Περιγραφη / Παρατηρησεισ || Μεγεθοσ (χαρακτήρες)

1 Ταυτοποιηση || Σκοπός της παρούσας ενότητας είναι μόνον η ταυτοποίηση του υπό εξέταση προγράμματος. Η παρούσα ενότητα θα πρέπει να αναφέρει σαφώς τα ακόλουθα: Κράτος μέλος Ονομασία επιχειρησιακού προγράμματος ΚΚΑ || 200

2. Διαμορφωση του προγραμματοσ || ||

2.1 Κατάσταση || Ταυτοποίηση και αιτιολόγησης της υλικής στέρησης (ή στερήσεων) που αποτελεί αντικείμενο του προγράμματος || 4000

|| Ένδειξη του είδους υλικής στέρησης (ή στερήσεων) που αφορά το ΕΠ || 200

2.x.Υλική στέρησηπου αποτελεί αντικείμενο του ΕΠ X || Για κάθε είδος υλικής στέρησης που αποτελεί αντικείμενο του ΕΠ, θα πρέπει να αφιερώνεται μία ενότητα (και οι υποενότητές της). ||

2.x.1 Περιγραφή || Περιγραφή των κύριων χαρακτηριστικών και των στόχων της υλικής βοήθειας που θα παρασχεθεί και των αντίστοιχων συνοδευτικών μέτρων || 4000

2.x.2. Εθνικά συστήματα || Περιγραφή των εθνικών συστημάτων που θα στηριχθούν || 2000

2.4 Άλλα || Κάθε άλλη πληροφορία που κρίνεται απαραίτητη || 4000

3 Υλοποιηση || ||

3.1. Προσδιορισμός των απόρων || Περιγραφή του μηχανισμού με τον οποίο καθορίζονται τα κριτήρια επιλεξιμότητας των απόρων, με διαφοροποίηση, εάν είναι απαραίτητο, κατά είδος υλικής στέρησης || 2000

3.2 Επιλογή των πράξεων || Κριτήρια επιλογής πράξεων και περιγραφή του μηχανισμού επιλογής, με διαφοροποίηση, εάν είναι απαραίτητο, κατά είδος υλικής στέρησης || 2000

3.3. Επιλογή των οργανώσεων-εταίρων || Κριτήρια για την επιλογή των οργανώσεων-εταίρων, με διαφοροποίηση, εάν είναι απαραίτητο, κατά είδος υλικής στέρησης || 2000

3.4. Συμπληρωματικότητα με το ΕΚΤ || Περιγραφή του μηχανισμού που εξασφαλίζει συμπληρωματικότητα με το ΕΚΤ || 4000

3.4. Θεσμική οργάνωση || Περιγραφή των διατάξεων για την εφαρμογή του επιχειρησιακού προγράμματος, οι οποίες περιέχουν την ταυτοποίηση της διαχειριστικής αρχής, της αρχής πιστοποίησης, κατά περίπτωση, της αρχής ελέγχου και του φορέα στον οποίο θα καταβάλλονται οι πληρωμές από την Επιτροπή || 4000

3.5. Παρακολούθηση και αξιολόγηση || Η υποενότητα αυτή θα πρέπει να περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο θα παρακολουθείται η εφαρμογή του προγράμματος. Χρειάζεται, ιδίως, να εξηγηθεί ο τρόπος με τον οποίο θα χρησιμοποιούνται οι δείκτες για την παρακολούθηση της εφαρμογής του προγράμματος. Οι δείκτες περιλαμβάνουν δημοσιονομικούς δείκτες για τις καταβαλλόμενες δαπάνες και δείκτες υλοποιήσεων για τις χρηματοδοτούμενες πράξεις || 4000

3.6. Τεχνική βοήθεια || Περιγραφή της σχεδιαζόμενης χρήσης τεχνικής βοήθειας σύμφωνα με το άρθρο Χ παράγραφος 2, συμπεριλαμβανομένων δράσεων για την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας των δικαιούχων σε σχέση με τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των πράξεων || 4000

4. ΣΧΕΔΙΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ || Η ενότητα αυτή θα πρέπει να περιέχει: (1)        πίνακα που να προσδιορίζει για κάθε έτος, σύμφωνα με το άρθρο 18, το ποσό των προβλεπόμενων πιστώσεων στήριξης από το Ταμείο και της συγχρηματοδότησης (2)        πίνακα που να προσδιορίζει, για όλη την προγραμματική περίοδο, το ποσό των συνολικών πιστώσεων στήριξης από το επιχειρησιακό πρόγραμμα για κάθε είδος υλικής στέρησης που αποτελεί αντικείμενο του προγράμματος, καθώς και τα αντίστοιχα συνοδευτικά μέτρα || Κείμενο: 1000 Δεδομένα σε μορφότυπο CSV ή XLS

|| ||

|| ||

Μορφοτυπο για τα δεδομενα χρηματοδοτησησ (ενοτητα 4):

4.1 .1. Σχέδιο χρηματοδότησης του επιχειρησιακού προγράμματος που περιλαμβάνει την ετήσια ανάληψη υποχρεώσεων από το Ταμείο και αντίστοιχη εθνική συγχρηματοδότηση για το επιχειρησιακό πρόγραμμα (σε ευρώ)

|| Σύνολο || 2014 || 2015 || …. || 2020

Ταμείο (α) || || || || ||

Εθνική συγχρηματοδότηση (β) || || || || ||

Δημόσια επιλέξιμη δαπάνη (γ) = (α) + (β) || || || || ||

Ποσοστό συγχρηματοδότησης* (δ) = (α) / (γ) || ||

* Το ποσοστό αυτό μπορεί να στρογγυλοποιηθεί στον πλησιέστερο ακέραιο αριθμό στον πίνακα. Το ακριβές ποσοστό για την επιστροφή δαπανών είναι ο λόγος (δ).

4.1.2. Σχέδιο χρηματοδότησης που περιλαμβάνει το ποσό των συνολικών πιστώσεων στήριξης από το επιχειρησιακό πρόγραμμα για κάθε είδος υλικής στέρησης που αποτελεί αντικείμενο του προγράμματος, καθώς και τα αντίστοιχα συνοδευτικά μέτρα (σε ευρώ)

Τομέας παρέμβασης || Δημόσια επιλέξιμη δαπάνη || || || ||

Σύνολο || || || || ||

Τεχνική βοήθεια || || || || ||

Στέρηση τροφής || || || || ||

εκ των οποίων, για συνοδευτικά μέτρα || || || || ||

Έλλειψη στέγης || || || || ||

εκ των οποίων, για συνοδευτικά μέτρα || || || || ||

Παιδική υλική στέρηση || || || || ||

εκ των οποίων, για συνοδευτικά μέτρα || || || || ||

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II

Ετήσια κατανομή των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων για την περίοδο 2014 έως 2020

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1.           ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

              1.1.    Ονομασία της πρότασης/πρωτοβουλίας

              1.2.    Σχετικός(-οί) τομέας(-είς) πολιτικής που αφορά(-ούν) τη δομή ΔΒΔ/ΠΒΔ

              1.3.    Χαρακτήρας της πρότασης/πρωτοβουλίας

              1.4.    Στόχος(-οι)

              1.5.    Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας

              1.6.    Διάρκεια και δημοσιονομικός αντίκτυπος

              1.7.    Προβλεπόμενος(-οι) τρόπος(-οι) διαχείρισης

2.           ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

              2.1.    Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων

              2.2.    Σύστημα διαχείρισης και ελέγχου

              2.3.    Μέτρα για την πρόληψη απάτης και παρατυπιών

3.           ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΣ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

              3.1.    Τομέας(-είς) του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμή(-ές) των δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται

              3.2.    Εκτιμώμενος αντίκτυπος στις δαπάνες

              3.2.1. Συνοπτική παρουσίαση του εκτιμώμενου αντικτύπου στις δαπάνες

              3.2.2. Εκτιμώμενος αντίκτυπος στις επιχειρησιακές πιστώσεις

              3.2.3. Εκτιμώμενος αντίκτυπος στις πιστώσεις διοικητικής φύσεως

              3.2.4. Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

              3.2.5. Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση

              3.3.    Εκτιμώμενος αντίκτυπος στα έσοδα

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1.           ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

1.1.        Ονομασία της πρότασης/πρωτοβουλίας

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους

1.2.        Σχετικός(-οί) τομέας(-είς) πολιτικής που αφορά(-ούν) τη δομή ΔΒΔ/ΠΒΔ[10]

4 Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις

0406 Άποροι

1.3.        Χαρακτήρας της πρότασης/πρωτοβουλίας

§ Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά νέα δράση

¨ Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά νέα δράση μετά από πιλοτικό έργο/προπαρασκευαστική δράση[11]

¨ Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά την παράταση υφιστάμενης δράσης

¨ Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά δράση προσανατολισμένη προς νέα δράση

1.4.        Στόχοι

1.4.1.     Ο(Οι) πολυετής(-είς) στρατηγικός(-οί) στόχος(-οι) της Επιτροπής που αφορά η πρόταση/πρωτοβουλία

Το Ταμείο προωθεί την κοινωνική συνοχή στην Ένωση, συμβάλλοντας στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για μείωση της φτώχειας. .

1.4.2.     Ειδικοί στόχοι και σχετικές δραστηριότητες ΔΒΔ/ΠΒΔ

Ειδικός στόχος αριθ. 1

Πέρα από τον γενικό στόχο, το πρόγραμμα συμβάλλει στην επίτευξη του ειδικού στόχου για την ανακούφιση των χειρότερων μορφών φτώχειας στην Ένωση, παρέχοντας και άλλες μορφές βοήθειας, πλην της οικονομικής, στους απόρους.

Σχετική(-ές) δραστηριότητα(-ες) ΔΒΔ/ΠΒΔ

0406 Άποροι

1.4.3.     Αναμενόμενο(-α) αποτέλεσμα(-τα) και αντίκτυπος

Να προσδιοριστούν τα αποτελέσματα που θα πρέπει να έχει η πρόταση/πρωτοβουλία όσον αφορά τους(τις) στοχοθετημένους(-ες) δικαιούχους/ομάδες.

Το νέο μέσο θα δώσει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να βοηθούν κάθε χρόνο περίπου δύο εκατομμύρια απόρους επιπλέον, γεγονός που θα έχει θετικά αποτελέσματα στην κατάσταση της υγείας αυτών των ανθρώπων, στην κοινωνική τους ενσωμάτωση, στην απασχόληση και στην αγορά εργασίας. Ωστόσο, ο κοινωνικός αντίκτυπος του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους αναμένεται να προχωρήσει πολύ πιο μακριά.

1.       Με την παροχή πλατφόρμας γύρω από την οποία οι αρμόδιοι θα μπορούν να ανταλλάσσουν πληροφορίες και εμπειρίες, θα ωφελήσει σημαντικά πολλούς ενδιαφερομένους όσον αφορά τις διαδικασίες.

2.       Η μεσομακροπρόθεσμη και βασιζόμενη σε αποδείξεις υλοποίηση του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους μέσω επιχειρησιακών προγραμμάτων θα ενθαρρύνει επίσης τον διάλογο μεταξύ διαφόρων ομάδων ενδιαφερομένων και θα υποστηρίξει μια στρατηγική προσέγγιση στο μέλλον. Οι βελτιώσεις των μηχανισμών παράδοσης (ιδίως η απλούστευση και η μείωση του διοικητικού φόρτου) θα πρέπει να εξασφαλίζουν τη συνεχιζόμενη συνάφεια των αποτελεσμάτων που επιφέρουν οι διαδικασίες. Το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους θα είναι ένα μέσο που θα διευκολύνει τη διασύνδεση στην πράξη των ευρωπαϊκών προτεραιοτήτων και των πολιτικών κοινωνικής συνοχής.

1.4.4.     Δείκτες αποτελεσμάτων και αντικτύπου

Να προσδιοριστούν οι δείκτες για την παρακολούθηση της υλοποίησης της πρότασης/πρωτοβουλίας.

Οι θεσμικοί φορείς που θα διανέμουν στην πράξη την υλική βοήθεια βασίζονται, σε μεγάλο βαθμό, σε εθελοντική εργασία και δωρεές. Για τον λόγο αυτό, η ανάθεση επαχθών υποχρεώσεων παροχής στοιχείων σ’ αυτούς τους φορείς θα πρέπει να αποφεύγεται όσο το δυνατόν περισσότερο. Ωστόσο, αναμένεται από τους εν λόγω φορείς να ενημερώνουν για το έργο τους όχι μόνο την Επιτροπή αλλα και άλλους δωρητές, καθώς και τους εθελοντές, ώστε να διατηρείται ο ενθουσιασμός τους. Οι δείκτες που προτάθηκαν συζητήθηκαν με τις κεντρικές οργανώσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θεωρούνται επαρκείς και ρεαλιστικοί.

Η πρώτη σειρά δεικτών αφορά τον όγκο των χρησιμοποιούμενων πόρων:

(1) Συνεισφορές σε είδος από το πρόγραμμα·

(2) Δημοσιονομικοί πόροι, οι οποίοι κατανέμονται με βάση την προέλευσή τους (EΕ και άλλοι πόροι).

Η δεύτερη σειρά κοινών δεικτών ενημερώνει σχετικά με τον όγκο της βοήθειας που παραδίδεται και αφορά τον αριθμό των πακέτων που διανέμονται· των γευμάτων που παρασκευάζονται/διανέμονται και των απόρων που βοηθούνται.

Τα δεδομένα αυτά διαβιβάζονται στην Επιτροπή από τις διαχειριστικές αρχές με την ετήσια έκθεση υλοποίησης.

Η βασική αυτή ετήσια υποβολή έκθεσης θα συνοδεύεται από δομημένες έρευνες επισκόπησης. Οι εν λόγω έρευνες επισκόπησης θα ανατεθούν από την ίδια την Επιτροπή τουλάχιστον δύο φορές στη διάρκεια της περιόδου υλοποίησης. Θα παράσχουν διαφωτιστικά στοιχεία σχετικά με τους αποδέκτες, δηλαδή εάν κυριαρχεί κάποια ηλικιακή ομάδα ή κάποιες μειονότητες κ.λπ., θα αξιολογήσουν τη σημασία των συνεισφορών σε είδος, εκτός των προϊόντων, για παράδειγμα τη σημασία της εθελοντικής εργασίας και υπηρεσιών και τον αντίκτυπο του προγράμματος σ’ αυτές. Αναμένεται ότι οι πληροφορίες αυτές θα παρέχονται μόνο σε βάση εικασιών μετά από ενημέρωση, επειδή σε πολλές περιπτώσεις η ανωνυμία ενδέχεται να αποτελεί προϋπόθεση για να μπορεί ένας πελάτης να δεχτεί την υποστήριξη.

1.5.        Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.5.1.     Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών

Το προβλεπόμενο πρόγραμμα θα συμβάλει στον στόχο της κοινωνικής συνοχής που έχει θέσει η Ένωση. Η νομική βάση του προτεινόμενου νέου μέσου είναι το τρίτο εδάφιο του άρθρου 175 της ΣΛΕΕ, το οποίο αφορά ειδικές δράσεις που δεν εντάσσονται στο πλαίσιο των διαρθρωτικών ταμείων.

Το 2010 σχεδόν το ένα τέταρτο των Ευρωπαίων (116 εκατομμύρια) διέτρεχε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός δεν έχουν την ίδια μορφή παντού στην ΕΕ. Γενικώς, τα προβλήματα είναι οξύτερα στα ανατολικά και νότια κράτη μέλη. Η οικονομική κρίση (σε συνδυασμό με τις πιέσεις δημοσιονομικής εξυγίανσης που συνδέονται με τη δυναμική του δημόσιου χρέους) όχι απλώς επιδείνωσε τα επίπεδα φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού που καταγράφονταν πριν αλλά μείωσε επίσης την ικανότητα αρκετών κρατών μελών να συνεχίσουν τις κοινωνικές δαπάνες και επενδύσεις σε επίπεδα ικανά να αντιστρέψουν αυτή την αρνητική πορεία.

1.5.2.     Προστιθέμενη αξία της συμμετοχής της ΕΕ

Η στρατηγική «Ευρώπη 2020» για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη βασίζεται σ’ ένα όραμα για εξίσου οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική πρόοδο μέσα από φιλόδοξους στόχους για την απασχόληση, την εκπαίδευση και τη μείωση της φτώχειας. Η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός αποτελούν βασικά εμπόδια για την επίτευξη των στόχων της «Ευρώπης 2020».

Το προτεινόμενο μέσο, το οποίο θεραπεύει βασικές ανάγκες, θα βοηθήσει να μετριαστεί η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός ανθρώπων που βρίσκονται σε καταστάσεις σοβαρής στέρησης. Δίνοντας στα άπορα μέλη της κοινωνίας τη δυνατότητα να διατήσουν την αξιοπρέπειά τους και το ανθρώπινο κεφάλαιό τους, ενισχύει το κοινωνικό κεφάλαιο και την κοινωνική συνοχή στις τοπικές κοινωνίες τους.

Η δράση σε επίπεδο ΕΕ προς αυτή την κατεύθυνση είναι απαραίτητη λόγω της έκτασης και του χαρακτήρα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού στην Ένωση, που οξύνονται περαιτέρω λόγω της οικονομικής κρίσης, καθώς και λόγω της αβεβαιότητας που επικρατεί ως προς την ικανότητα όλων των κρατών μελών να συνεχίσουν τις κοινωνικές δαπάνες σε επίπεδα ικανά να εξασφαλίσουν ότι δεν θα αμβλυνθεί ακόμα περισσότερο η κοινωνική συνοχή και ότι οι μεσοπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι στόχοι της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» θα επιτευχθούν.

1.5.3.     Διδάγματα που αποκομίστηκαν από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος

Πρόκειται για νέο μέσο. Ωστόσο, βοηθά η πείρα από το πρόγραμμα διανομής τροφίμων στους απόρους της ΕΕ (ΠΔΤΑ). Με την αναμενόμενη εξαφάνιση των αποθεμάτων παρέμβασης, παύει πλέον να υφίσταται το σκεπτικό στο οποίο στηριζόταν το ΠΔΤΑ· οπότε, με την ολοκλήρωση του ετήσιου προγράμματος του 2013, θα διακοπεί. Με την πάροδο των ετών το σύστημα εξελίχθηκε σε σημαντική πηγή εφοδίων για οργανώσεις που εργάζονται σε άμεση επαφή με τα αναξιοπαθούντα μέλη της κοινωνίας, παρέχοντάς τους τρόφιμα. Συνοπτική παρουσίαση των διαδαγμάτων που αποκομίστηκαν διατίθεται στην εκτίμηση αντικτύπου η οποία συνοδεύει την πρόταση.

1.5.4.     Συνέπεια και ενδεχόμενη συνέργεια με άλλα συναφή μέσα

Το προτεινόμενο Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους θα λάβει υποστήριξη 2 500 000 000 ευρώ από τα διαρθρωτικά ταμεία στο πλαίσιο του στόχου «Επενδύσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση», με συνολικούς πόρους 327 115 655 850 ευρώ. Το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους θεωρείται ότι εντάσσεται στο μερίδιο των διαρθρωτικών ταμείων που χορηγείται στο ΕΚΤ. Θα συμπληρώσει και δεν θα επικαλύψει τα ήδη υφιστάμενα εργαλεία της πολιτικής για την κοινωνική συνοχή, προσφέροντας προσωρινά και διορθωτικά μέτρα και δίνοντας τη δυνατότητα στα άπορα μέλη της κοινωνίας να βελτιώσουν την κατάστασή τους.

Το προτεινόμενο μέσο μπορεί, σε συνδυασμό με άλλες μορφές στήριξης που μπορούν να συγχρηματοδοτηθούν κυρίως από το ΕΚΤ, να βοηθήσει στη βελτίωση της απασχολησιμότητας των τελικών αποδεκτών, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να συμβάλουν στην οικονομία.

1.6.        Διάρκεια και δημοσιονομικός αντίκτυπος

§ Πρόταση/πρωτοβουλία περιορισμένης διάρκειας

– §   Πρόταση/πρωτοβουλία από την 01/01/2014 έως την 31/12/2020

– §   Δημοσιονομική επίπτωση από το 2014 έως το 2022

¨ Πρόταση/πρωτοβουλία απεριόριστης διάρκειας

– Εκτέλεση με περίοδο έναρξης από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ,

– στη συνέχεια λειτουργία σε πλήρη κλίμακα

1.7.        Προβλεπόμενος(-οι) τρόπος(-οι) διαχείρισης[12]

¨ Κεντρική άμεση διαχείριση από την Επιτροπή

¨ Κεντρική έμμεση διαχείριση με ανάθεση καθηκόντων εκτέλεσης σε:

– ¨  εκτελεστικούς οργανισμούς

– ¨  οργανισμούς που έχουν συστήσει οι Κοινότητες[13]

– ¨  εθνικούς δημόσιους οργανισμούς / οργανισμούς με αποστολή δημόσιας υπηρεσίας

– ¨  πρόσωπα επιφορτισμένα με την εκτέλεση συγκεκριμένων δράσεων δυνάμει του τίτλου V της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως προσδιορίζονται στην αντίστοιχη βασική πράξη κατά την έννοια του άρθρου 49 του δημοσιονομικού κανονισμού

§ Επιμερισμένη διαχείριση με τα κράτη μέλη

¨ Αποκεντρωμένη διαχείριση με τρίτες χώρες

¨ Από κοινού διαχείριση με διεθνείς οργανισμούς (να προσδιοριστεί)

Εάν σημειώνονται περισσότεροι του ενός τρόποι διαχείρισης, να παρατεθούν λεπτομέρειες στο τμήμα «Παρατηρήσεις».

Παρατηρήσεις

2.           ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

2.1.        Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων

Να προσδιοριστούν η συχνότητα και οι όροι.

Οι διαχειριστικές αρχές θα υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις υλοποίησης. Οι εκθέσεις αυτές θα στηρίζονται στα δεδομένα και θα περιέχουν τους κοινούς δείκτες που προσδιορίστηκαν στο σημείο 1.4.4. Η υποβολή των εκθέσεων αυτών θα συνοδεύεται από δομημένες έρευνες επισκόπησης και αξιολογήσεις που θα ανατεθούν από την Επιτροπή στο μέσον και στο τέλος της προγραμματικής περιόδου. Σε διμερείς συνεδριάσεις θα εξεταστεί η πρόοδος υλοποίησης του κάθε προγράμματος.

2.2.        Σύστημα διαχείρισης και ελέγχου

2.2.1.     Κίνδυνος(-οι) που έχει(-ουν) επισημανθεί

Το σύστημα διαχείρισης και ελέγχου επαναλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό το αντίστοιχο σύστημα της πολιτικής για τη συνοχή. Παρόλο που αυτό το σύστημα δαπανών είναι διαφορετικό σε σύγκριση με την πολιτική συνοχής όσον αφορά τους τελικούς αποδέκτες και τους εταίρους υλοποίησης, αναμένεται ότι οι παράγοντες κινδύνου θα είναι παρόμοιοι, ιδίως για το ΕΚΤ. Η βασική πηγή σφαλμάτων στο ΕΚΤ στην εν εξελίξει προγραμματική περίοδο έχει να κάνει με την επιλεξιμότητα (58 % των συνολικών ποσοτικά προσδιορίσιμων σφαλμάτων), με ζητήματα ακρίβειας (7%) και με ζητήματα διαδρομής του ελέγχου (35%). Ακριβώς για να αντιμετωπιστούν αυτά τα ζητήματα, οι κανόνες επιλεξιμότητας διατυπώνονται με πληρότητα στο σχέδιο κανονισμού και γίνεται μεγαλύτερη χρήση των κατ’ αποκοπήν συντελεστών στον κανονισμό καθαυτό. Ένας παράγοντας που ενισχύει τους κινδύνους είναι ωστόσο το γεγονός ότι η παράδοση της βοήθειας στους τελικούς αποδέκτες θα εξαρτάται κυρίως από ΜΚΟ και από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, μερικές από τις οποίες έχουν χαλαρές διοικήσεις και βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην εθελοντική εργασία. Το Ελεγκτικό Συνέδριο έχει ήδη θέσει το θέμα αυτό σε σχέση με το ΠΔΤΑ στην έκθεσή του για το 2009. Οι οργανώσεις αυτές θα εξακολουθήσουν να έχουν τη δυνατότητα να περιορίσουν τους πόρους που διατίθενται σε υλική βοήθεια η οποία αγοράζεται κεντρικά από τις διαχειριστικές αρχές και τις πληρωμές κατ’ αποκοπήν συντελεστών.

2.2.2.     Προβλεπόμενη(-ες) μέθοδος(-οι) ελέγχου

Σύμφωνα με την αρχή της επιμερισμένης διαχείρισης, τα κράτη μέλη φέρουν την πρωταρχική ευθύνη, μέσω των συστημάτων τους διαχείρισης και ελέγχου, για την υλοποίηση και τον έλεγχο του επιχειρησιακού τους προγράμματος. Τα κράτη μέλη θα ορίσουν μια διαχειριστική αρχή, μια αρχή πιστοποίησης και μια λειτουργικά ανεξάρτητη αρχή ελέγχου για το επιχειρησιακό τους πρόγραμμα. Η Επιτροπή έχει την εξουσία να διεξάγει λογιστικούς ελέγχους για θέματα σχετικά με τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, ώστε να συνάγονται συμπεράσματα για τις επιδόσεις του Ταμείου, καθώς και τη δυνατότητα να αποφασίζει διακοπές, αναστολές και δημοσιονομικές διορθώσεις.

Στην πολιτική για τη συνοχή το κόστος των καθηκόντων που συνδέονται με τον έλεγχο (σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και χωρίς το κόστος για την Επιτροπή) εκτιμάται ότι ανέρχεται στο 2% περίπου της συνολικής χρηματοδότησης. Το κόστος αυτό συνδέεται με τους ακόλουθους τομείς ελέγχου: ποσοστό 1% οφείλεται στον συντονισμό και στην προετοιμασία του προγράμματος σε εθνικό επίπεδο, ποσοστό 82% συνδέεται με τη διαχείριση του προγράμματος, ποσοστό 4% με την πιστοποίηση και ποσοστό 13% με τον λογιστικό έλεγχο.

Σε σύγκριση με την πολιτική για τη συνοχή, ωστόσο, διάφοροι παράγοντες αναμένεται ότι θα βοηθήσουν στη μείωση του επιπέδου σφαλμάτων και του κόστους ελέγχου. Το νέο πρόγραμμα θα επικεντρωθεί σε τρεις μόνο τομείς δράσης. Γίνεται μεγαλύτερη χρήση των επιλογών απλουστευμένου κόστους. Λόγω του χαρακτήρα των πράξεων και των ομάδων-στόχων, οι τελικοί αποδέκτες δεν θα υπόκεινται σε έλεγχο, εκτός εάν η αξιολόγηση κινδύνου έχει διαπιστώσει ειδικό κίνδυνο παρατυπίας ή απάτης. Όλοι αυτοί οι παράγοντες μαζί αναμένεται να μειώσουν τη διοικητική επιβάρυνση για τους δικαιούχους, να μειώσουν το επίπεδο των σφαλμάτων, να αυξήσουν την εγγενή αξιοπιστία και, συνεπώς, να συμβάλουν στη μείωση του κόστους ελέγχου.

Το σημερινό ποσοστό σφαλμάτων στη ΓΔ EMPL (ποσοστό σφαλμάτων του ΕΣ) είναι 2,2%. Εκτιμάται ότι οι παράγοντες που περιγράφονται παραπάνω αναμένεται να οδηγήσουν τουλάχιστον σε μείωση 1% αποδίδοντας ένα τελικό αναμενόμενο επίπεδο σφαλμάτων του προγράμματος ύψους 1,2%.

2.3.        Μέτρα για την πρόληψη απάτης και παρατυπιών

Να προσδιοριστούν υπάρχοντα ή προβλεπόμενα μέτρα πρόληψης και προστασίας.

Οι υπηρεσίες των διαρθρωτικών ταμείων μαζί με την OLAF έχουν θέσει σε εφαρμογή μια κοινή στρατηγική πρόληψης της απάτης η οποία προβλέπει ένα σύνολο δράσεων που υλοποιούνται από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη για την πρόληψη της απάτης στις διαρθρωτικές δράσεις επιμερισμένης διαχείρισης. Η κοινή στρατηγική πρόληψης της απάτης θα εφαρμοστεί επίσης στο Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους.

Επιπλέον, η πρόταση περιέχει ρητή απαίτηση να τεθούν σε εφαρμογή ανάλογα μέτρα βάσει του άρθρου 32 παράγραφος 4. Αυτό αναμένεται να ενισχύσει, όσον αφορά θέματα απάτης, την ευαισθητοποίηση όλων των φορέων στα κράτη μέλη οι οποίοι εμπλέκονται στη διαχείριση και τον έλεγχο των κονδυλίων του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους και, κατά συνέπεια, αναμένεται να μειώσει τον κίνδυνο απάτης.

3.           ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΣ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

3.1.        Τομέας(-είς) του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμή(-ές) των δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται

· Υφιστάμενες γραμμές των δαπανών του προϋπολογισμού

Κατά σειρά τομέων πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμών του προϋπολογισμού.

Τομέας του πολυετούς δημοσ/κού πλαισίου || Γραμμή προϋπολογισμού || Είδος δαπάνης || Συνεισφορά

Αριθμός [Περιγραφή………………………...……….] || ΔΠ/ΜΔΠ ([14]) || χωρών ΕΖΕΣ[15] || από υποψήφιες για ένταξη χώρες[16] || από τρίτες χώρες || κατά την έννοια του άρθρου 18 παράγραφος 1 στοιχείο αα) του δημοσιονομικού κανονισμού

Έξυπνη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη Νέα γραμμή για το 2014-2020 || 04.06.00.00 Άποροι || Διαχ. || /ΟΧΙ || ΟΧΙ || ΟΧΙ || ΟΧΙ

· Νέες γραμμές του προϋπολογισμού, των οποίων έχει ζητηθεί η δημιουργία

Κατά σειρά τομέων πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμών του προϋπολογισμού.

Τομέας του πολυετούς δημοσ/κού πλαισίου || Γραμμή προϋπολογισμού || Είδος δαπάνης || Συνεισφορά

Αριθμός [Γραμμή…..] || ΔΠ/ΜΔΠ || χωρών ΕΖΕΣ || από υποψήφιες για ένταξη χώρες || από τρίτες χώρες || κατά την έννοια του άρθρου 18 παράγραφος 1 στοιχείο αα) του δημοσιονομικού κανονισμού

|| [XX.YY.YY.YY] || || ΝΑΙ/ΟΧΙ || ΝΑΙ/ΟΧΙ || ΝΑΙ/ΟΧΙ || ΝΑΙ/ΟΧΙ

3.2.        Εκτιμώμενος αντίκτυπος στις δαπάνες

3.2.1.     Συνοπτική παρουσίαση του εκτιμώμενου αντικτύπου στις δαπάνες

σε εκατ. ευρώ (με 3 δεκαδικά ψηφία)

Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου: || Αριθ. 1 || Έξυπνη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη

ΓΔ: EMPL || || || 2014 || 2015 || 2016 || 2017 || 2018 || 2019 || 2020 || ΣΥΝΟΛΟ

Ÿ Επιχειρησιακές πιστώσεις || || || || || || || ||

Αριθμός γραμμής του προϋπολογισμού || Αναλήψεις υποχρεώσεων || (1) || 343,957 || 349,166 || 353,425 || 356,742 || 359,925 || 362,704 || 365,331 || 2.491,250

Πληρωμές || (2) || 274,038 || 277,152 || 277,152 || 277,152 || 277,152 || 277,152 || 277,152 || 1.936,950

Αριθμός γραμμής του προϋπολογισμού || Αναλήψεις υποχρεώσεων || (1α) || || || || || || || ||

Πληρωμές || (2α) || || || || || || || ||

Πιστώσεις διοικητικού χαρακτήρα χρηματοδοτούμενες από το κονδύλιο ειδικών προγραμμάτων[17] || || || || || || || ||

Αριθμός γραμμής του προϋπολογισμού || || (3) || 1,250 || 1,250 || 1,250 || 1,250 || 1,250 || 1,250 || 1,250 || 8,750

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων για τη ΓΔ EMPL[18] || Αναλήψεις υποχρεώσεων || =1+1α +3 || 345,207 || 350,416 || 354,675 || 357,992 || 361,175 || 363,954 || 366,581 || 2.500,000

Πληρωμές || =2+2α +3 || 275,288 || 278,402 || 278,402 || 278,402 || 278,402 || 278,402 || 278,402 || 1.945,700

Ÿ ΣΥΝΟΛΟ επιχειρησιακών πιστώσεων || Αναλήψεις υποχρεώσεων || (4) || || || || || || || ||

Πληρωμές || (5) || || || || || || || ||

Ÿ ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα χρηματοδοτούμενων από το κονδύλιο ειδικών προγραμμάτων || (6) || || || || || || || ||

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων του ΤΟΜΕΑ <….> του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || Αναλήψεις υποχρεώσεων || =4+ 6 || || || || || || || ||

Πληρωμές || =5+ 6 || || || || || || || ||

Αν η πρόταση/πρωτοβουλία επηρεάζει περισσότερους από έναν τομείς:

Ÿ ΣΥΝΟΛΟ επιχειρησιακών πιστώσεων || Αναλήψεις υποχρεώσεων || (4) || || || || || || || ||

Πληρωμές || (5) || || || || || || || ||

Ÿ ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα χρηματοδοτούμενων από το κονδύλιο ειδικών προγραμμάτων || (6) || || || || || || || ||

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων των ΤΟΜΕΩΝ 1 έως 4 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (Ποσό αναφοράς) || Αναλήψεις υποχρεώσεων || =4+ 6 || || || || || || || ||

Πληρωμές || =5+ 6 || || || || || || || ||

Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου: || 5 || «Διοικητικές δαπάνες»

σε εκατ. ευρώ (με 3 δεκαδικά ψηφία)

|| || || Έτος 2014 || Έτος 2015 || Έτος 2016 || Έτος 2017 || Έτος 2018 || Έτος 2019 || Έτος 2020 || ΣΥΝΟΛΟ

ΓΔ: EMPL ||

Ÿ Ανθρώπινοι πόροι || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 7,112

Ÿ Άλλες διοικητικές δαπάνες || || || || || || || ||

ΣΥΝΟΛΟ ΓΔ EMPL || Πιστώσεις || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 7,112

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων του ΤΟΜΕΑ 5 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || (Σύνολο αναλήψεων υποχρεώσεων = Σύνολο πληρωμών) || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 7,112

σε εκατ. ευρώ (με 3 δεκαδικά ψηφία)

|| || || Έτος Ν[19] || Έτος N+1 || Έτος N+2 || Έτος N+3 || … εισάγονται όσα έτη χρειάζονται, ώστε να αντικατοπτρίζεται η διάρκεια του αντίκτυπου (βλ. σημείο 1.6) || ΣΥΝΟΛΟ

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων των ΤΟΜΕΩΝ 1 έως 5 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || Αναλήψεις υποχρεώσεων || || || || || || || ||

Πληρωμές || || || || || || || ||

3.2.2.     Εκτιμώμενος αντίκτυπος στις επιχειρησιακές πιστώσεις

– ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων

– ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων, όπως εξηγείται κατωτέρω. Το Ταμείο θα εφαρμοστεί στο πλαίσιο επιμερισμένης διαχείρισης. Οι μεν στρατηγικές προτεραιότητες καθορίζονται σε επίπεδο ΕΕ από τον κανονισμό, η δε πραγματική καθημερινή διαχείριση ανατίθεται στις διαχειριστικές αρχές. Οι μεν κοινοί δείκτες προτείνονται από την Επιτροπή, οι πραγματικοί στόχοι θα προταθούν στο επίπεδο των επιχειρησιακών προγραμμάτων από τα κράτη μέλη και θα αποφασιστούν σε συμφωνία με την Επιτροπή. Είναι, συνεπώς, αδύνατο να αναφερθούν στόχοι για τις υλοποιήσεις πριν από την εκπόνηση, διαπραγμάτευση και έγκριση των προγραμμάτων το 2013/2014.

Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων σε εκατ. ευρώ (με 3 δεκαδικά ψηφία)

Αναγράφονται οι στόχοι και οι υλοποιήσεις ò || || || Έτος N || Έτος N+1 || Έτος N+2 || Έτος N+3 || … εισάγονται όσα έτη χρειάζονται, ώστε να αντικατοπτρίζεται η διάρκεια του αντίκτυπου (βλ. σημείο 1.6) || ΣΥΝΟΛΟ

Υλοποιήσεις (OUTPUTS)

Είδος υλοποίησης[20] || Μέσο κόστος της υλοποίησης || Αριθμός υλοποιήσεων || Κόστος || Αριθμός υλοποιήσεων || Κόστος || Αριθμός υλοποιήσεων || Κόστος || Αριθμός υλοποιήσεων || Κόστος || Αριθμός υλοποιήσεων || Κόστος || Αριθμός υλοποιήσεων || Κόστος || Αριθμός υλοποιήσεων || Κόστος || Συνολικός αριθμός υλοποιήσεων || Συνολικό κόστος

ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ αριθ. 1…[21] || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Υλοποίηση || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Υλοποίηση || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Υλοποίηση || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

Υποσύνολο για τον ειδικό στόχο αριθ. 1 || || || || || || || || || || || || || || || ||

ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ αριθ. 2… || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Υλοποίηση || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

Υποσύνολο για τον ειδικό στόχο αριθ. 2 || || || || || || || || || || || || || || || ||

ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ || || || || || || || || || || || || || || || ||

3.2.3.     Εκτιμώμενος αντίκτυπος στις πιστώσεις διοικητικής φύσεως

3.2.3.1.  Σύνοψη

– ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα

– þ  Η πρόταση/πρωτοβουλία απαιτεί τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα, όπως εξηγείται κατωτέρω:

σε εκατ. ευρώ (με 3 δεκαδικά ψηφία)

|| 2014 || 2015 || 2016 || 2017 || 2018 || 2019 || 2020 || ΣΥΝΟΛΟ

ΤΟΜΕΑΣ 5 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || || || || || || || ||

Ανθρώπινοι πόροι || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 7,112

Άλλες διοικητικές δαπάνες || || || || || || || ||

Υποσύνολο ΤΟΜΕΑ 5 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 1,016 || 7,112

Εκτός του ΤΟΜΕΑ 5[22] του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || || || || || || || ||

Ανθρώπινοι πόροι || 0,128 || 0,128 || 0,128 || 0,128 || 0,128 || 0,128 || 0,128 || 0,896

Άλλες δαπάνες διοικητικού χαρακτήρα || 1,122 || 1,122 || 1,122 || 1,122 || 1,122 || 1,122 || 1,122 || 7,854

Υποσύνολο εκτός του ΤΟΜΕΑ 5 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου || 1,250 || 1,250 || 1,250 || 1,250 || 1,250 || 1,250 || 1,250 || 8,750

ΣΥΝΟΛΟ || 2,266 || 2,266 || 2,266 || 2,266 || 2,266 || 2,266 || 2,266 || 15,862

3.2.3.2.  Εκτιμώμενες απαιτήσεις ανθρωπίνων πόρων

– ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων

– þ  Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων, όπως εξηγείται κατωτέρω:

Η εκτίμηση εκφράζεται σε ακέραια ποσά (ή το πολύ με ένα δεκαδικό ψηφίο)

|| 2014 || 2015 || 2016 || 2017 || 2018 || 2019 || 2020

Ÿ Θέσεις απασχόλησης του πίνακα προσωπικού (θέσεις μόνιμων και έκτακτων υπαλλήλων)

04 01 01 01 (Έδρα και γραφεία αντιπροσωπείας της Επιτροπής) || 8 || 8 || 8 || 8 || 8 || 8 || 8

XX 01 01 02 (σε αντιπροσωπείες) || || || || || || ||

XX 01 05 01 (έμμεση έρευνα) || || || || || || ||

10 01 05 01 (άμεση έρευνα) || || || || || || ||

Ÿ Εξωτερικό προσωπικό (σε μονάδες ισοδυνάμου πλήρους απασχόλησης: ΙΠΑ)[23]

XX 01 02 01 (ΣΥ, ΠΠ, ΑΕΕ από το «συνολικό κονδύλιο») || || || || || || ||

XX 01 02 02 (ΣΥ, ΠΠ, ΝΕΑ, TΥ και ΑΕΕ στις αντιπροσωπείες) || || || || || || ||

04 01 04 01 [24] || - στην έδρα[25] || 2 || 2 || 2 || 2 || 2 || 2 || 2

- σε αντιπροσωπείες || || || || || || ||

XX 01 05 02 (ΣΥ, ΠΠ, ΑΕΕ - Έμμεση έρευνα) || || || || || || ||

10 01 05 02 (ΣΥ, ΠΠ, ΑΕΕ - Άμεση έρευνα) || || || || || || ||

Άλλη γραμμή του προϋπολογισμού (να προσδιοριστεί) || || || || || || ||

ΣΥΝΟΛΟ || 10 || 10 || 10 || 10 || 10 || 10 || 10

XX είναι ο σχετικός τομέας πολιτικής ή τίτλος του προϋπολογισμού.

Οι ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους θα καλυφθούν από το προσωπικό της ΓΔ που έχει ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή που έχει ανακατανεμηθεί στο πλαίσιο της ίδιας της ΓΔ και θα συμπληρωθούν, ενδεχομένως, από όλα τα συμπληρωματικά κονδύλια που μπορεί να διατεθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση της δράσης της ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας χορήγησης και με βάση τους δημοσιονομικούς περιορισμούς.

Περιγραφή των προς εκτέλεση καθηκόντων:

Μόνιμοι και έκτακτοι υπάλληλοι || Να συμβάλει στην ανάλυση, διαπραγμάτευση, τροποποίηση και προετοιμασία των προτάσεων έγκρισης για τα προγράμματα και έργα στα κράτη μέλη. Να συμβάλει στη διαχείριση, παρακολούθηση και αξιολόγηση της εφαρμογής των εγκεκριμένων προγραμμάτων και έργων. Να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με τους κανόνες που διέπουν τα προγράμματα.

Εξωτερικό προσωπικό || Idem και/ή διοικητική υποστήριξη

3.2.4.     Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

– ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία είναι συμβατή με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο.

– ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία απαιτεί αναπρογραμματισμό του σχετικού τομέα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

Να εξηγηθεί ο απαιτούμενος αναπρογραμματισμός με τον προσδιορισμό των σχετικών γραμμών του προϋπολογισμού και των αντίστοιχων ποσών.

– ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία απαιτεί εφαρμογή του μέσου ευελιξίας ή αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου[26].

Να εξηγηθεί η ανάγκη με τον προσδιορισμό των σχετικών τομέων και γραμμών του προϋπολογισμού, καθώς και των αντίστοιχων ποσών.

3.2.5.     Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση

– Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν προβλέπει συγχρηματοδότηση από τρίτα µέρη

– Η πρόταση/πρωτοβουλία προβλέπει τη συγχρηματοδότηση που εκτιμάται παρακάτω:

Πιστώσεις σε εκατομμύρια ευρώ (3 δεκαδικά ψηφία)

|| Έτος N || Έτος N+1 || Έτος N+2 || Έτος N+3 || … εισάγονται όσα έτη χρειάζονται, ώστε να αντικατοπτρίζεται η διάρκεια του αντίκτυπου (βλ. σημείο 1.6) || Σύνολο

Να προσδιοριστεί ο φορέας συγχρηματοδότησης || || || || || || || ||

ΣΥΝΟΛΟ συγχρηματοδοτούμενων πιστώσεων || || || || || || || ||

3.3.        Εκτιμώμενος αντίκτυπος στα έσοδα

– ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν έχει κανένα δημοσιονομικό αντίκτυπο στα έσοδα.

– ¨  Η πρόταση/πρωτοβουλία έχει τον δημοσιονομικό αντίκτυπο που περιγράφεται κατωτέρω:

– ¨         στους ιδίους πόρους

– ¨         στα διάφορα έσοδα

σε εκατ. ευρώ (με 3 δεκαδικά ψηφία)

Γραμμή εσόδων του προϋπολογισμού: || Διαθέσιμες πιστώσεις για το τρέχον δημοσιονομικό έτος || Αντίκτυπος της πρότασης/πρωτοβουλίας[27]

Έτος N || Έτος N+1 || Έτος N+2 || Έτος N+3 || …να εγγραφούν όσα έτη απαιτούνται, ώστε να αντικατοπτρίζεται η διάρκεια των επιπτώσεων (βλ. σημείο 1.6)

Άρθρο …. || || || || || || || ||

Για τα διάφορα έσοδα «για ειδικό προορισμό», να προσδιοριστεί(-ούν) η(οι) γραμμή(-ές) δαπανών του προϋπολογισμού που έχει(-ουν) επηρεαστεί.

Να προσδιοριστεί η μέθοδος υπολογισμού του αντίκτυπου στα έσοδα.

[1]               ΕΕ L της , σ. .

[2]               ΕΕ L της , σ. .

[3]               ΕΕ L της , σ. .

[4]               ΕΕ L 281 της 23.11.1995, σ. 31.

[5]               ΕΕ L της , σ. .

[6]               ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13.

[7]               ΕΕ L 118 της 12.5.2010, σ. 1.

[8]               ΕΕ L 53 της 23.2.2002, σ. 1.

[9]               ΕΕ L 347 της 11.12.2006, σ. 1.

[10]             ΔΒΔ: Διαχείριση βάσει δραστηριοτήτων – ΠΒΔ: Προϋπολογισμός βάσει δραστηριοτήτων.

[11]             Όπως αναφέρεται στο άρθρο 51 παράγραφος 2 στοιχεία α) ή β) του δημοσιονομικού κανονισμού.

[12]             Αναλυτικά στοιχεία για τους τρόπους διαχείρισης και παραπομπές στον δημοσιονομικό κανονισμό μπορείτε να βρείτε στον δικτυακό τόπο BudgWeb: http://www.cc.cec/budg/man/budgmanag/budgmanag_en.html

[13]             Όπως αναφέρεται στο άρθρο 200 του δημοσιονομικού κανονισμού.

[14]             ΔΠ= Διαχωριζόμενες πιστώσεις / ΜΔΠ= Μη διαχωριζόμενες πιστώσεις

[15]             ΕΖΕΣ: Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών.

[16]             Yποψήφιες για ένταξη χώρες και, κατά περίπτωση, εν δυνάμει υποψήφιες για ένταξη χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.

[17]             Τεχνική και/ή διοικητική βοήθεια και δαπάνες στήριξης της εφαρμογής προγραμμάτων και/ή δράσεων της ΕΕ (πρώην γραμμές «BA»), έμμεση έρευνα, άμεση έρευνα.

[18]             Αυτές οι πιστώσεις εντάσσονται στα διαρθρωτικά ταμεία στο πλαίσιο του στόχου «Επενδύσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση», με συνολικές αναλήψεις υποχρεώσεων 327 115 655 850 ευρώ. Το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους θεωρείται ότι εντάσσεται στο μερίδιο των διαρθρωτικών ταμείων που χορηγείται στο ΕΚΤ.

[19]             Το έτος N είναι το έτος έναρξης εφαρμογής της πρότασης/πρωτοβουλίας.

[20]             Οι υλοποιήσεις αφορούν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που θα παρασχεθούν (παράδειγμα: αριθμός ανταλλαγών σπουδαστών που χρηματοδοτήθηκαν, αριθμός χλμ οδών που κατασκευάστηκαν, κ.λπ.)

[21]             Όπως περιγράφεται στην ενότητα 1.4.2. «Ειδικός(-οί) στόχος(-οι)…»

[22]             Τεχνική και/ή διοικητική βοήθεια και δαπάνες στήριξης της εφαρμογής προγραμμάτων και/ή δράσεων της ΕΕ (πρώην γραμμές «BA»), έμμεση έρευνα, άμεση έρευνα.

[23]             ΣΥ = συμβασιούχος υπάλληλος, ΠΠ = Προσωρινό προσωπικό, ΝΕΑ = Νεαρός εμπειρογνώμονας σε αντιπροσωπεία, ΤΥ = τοπικός υπάλληλος, ΑΕΕ = Αποσπασμένος εθνικός εμπειρογνώμονας.

[24]             Κάτω του ανώτατου ορίου για το εξωτερικό προσωπικό βάσει επιχειρησιακών πιστώσεων (πρώην γραμμές «BA»).

[25]             Κυρίως για τα Διαρθρωτικά Ταμεία, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ).

[26]             Βλ. σημεία 19 και 24 της διοργανικής συμφωνίας.

[27]             Όσον αφορά τους παραδοσιακούς ιδίους πόρους (δασμοί, εισφορές ζάχαρης) τα αναγραφόμενα ποσά πρέπει να είναι καθαρά ποσά, δηλ. τα ακαθάριστα ποσά μετά την αφαίρεση του 25% για έξοδα είσπραξης.