(1)

Ο κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2022/2434 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2) εισήγαγε στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 τη διαφοροποιημένη στρατηγική χρηματοδότησης ως ενιαία μέθοδο χρηματοδότησης για την υλοποίηση δανειοληπτικών πράξεων και πράξεων διαχείρισης χρέους που διενεργεί η Επιτροπή. Η διαφοροποιημένη στρατηγική χρηματοδότησης εφαρμόζεται, με εξαίρεση δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, σε προγράμματα χρηματοδοτικής συνδρομής, οι βασικές πράξεις των οποίων έχουν τεθεί σε ισχύ στις 9 Νοεμβρίου 2022 ή μετά την ημερομηνία αυτή.

(2)

Η Επιτροπή θα πρέπει να λάβει τα αναγκαία μέτρα για την εφαρμογή της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης. Η εφαρμογή της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης απαιτεί τη θέσπιση ενός συνόλου κανόνων για τον καθορισμό της κατανομής του αντίστοιχου κόστους στα σχετικά προγράμματα χρηματοδοτικής συνδρομής, το οποίο θα πρέπει να διασφαλίζει ότι όλες οι δαπάνες που πραγματοποιούνται από την Ένωση και σχετίζονται με τη χρηματοδοτική συνδρομή χρεώνονται στον δικαιούχο των εσόδων του δανεισμού.

(3)

Η μεθοδολογία για την κατανομή του κόστους που σχετίζεται με την εφαρμογή της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης στο πλαίσιο του NextGenerationEU (NGEU) θεσπίστηκε [για πρώτη φορά] με την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2021/1095 της Επιτροπής (3). Με την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2022/2545 της Επιτροπής (4) οι ρυθμίσεις αυτές επεκτάθηκαν σε όλες τις δανειοληπτικές πράξεις και πράξεις διαχείρισης χρέους που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης σύμφωνα με το άρθρο 220α του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 μέσω στοχευμένων προσαρμογών στη μεθοδολογία κατανομής του κόστους.

(4)

Η υποχρέωση κάλυψης των δαπανών που σχετίζονται με τη χρηματοδοτική συνδρομή θα πρέπει να εξακολουθήσουν να επιβαρύνουν τους δικαιούχους της χρηματοδοτικής συνδρομής, σύμφωνα με το άρθρο 220 παράγραφος 5 στοιχείο ε) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 και σύμφωνα με τις αρχές του προϋπολογισμού περί χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και ισοσκέλισης. Όλο το κόστος θα πρέπει να χρεώνεται στους δικαιούχους βάσει ενιαίας μεθοδολογίας κατανομής του κόστους που εξασφαλίζει διαφανή και αναλογική κατανομή του κόστους.

(5)

Η μεθοδολογία κατανομής του κόστους θα πρέπει να διασφαλίζει ότι δεν υπάρχει διεπιδότηση του κόστους μίας κατηγορίας δικαιούχων από άλλη. Το κόστος των δανείων θα πρέπει να καταλογίζεται εξολοκλήρου στους δικαιούχους αυτών των δανείων αφενός και, αφετέρου, κατά περίπτωση, το κόστος των μη επιστρεπτέων στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, βάσει των πραγματικών δαπανών που πραγματοποιούνται για την άντληση και την εκταμίευση του αντίστοιχου μεριδίου των εσόδων στους διάφορους δικαιούχους. Η μεθοδολογία θα πρέπει να καλύπτει όλες τις δαπάνες που πραγματοποιεί η Ένωση για δανειοληπτικές πράξεις και πράξεις διαχείρισης χρέους, συμπεριλαμβανομένων όλων των διοικητικών δαπανών, και να διασφαλίζει τον υπολογισμό των διαφόρων κατηγοριών δαπανών για κάθε εκταμίευση.

(6)

Προκειμένου να διασφαλίζεται δίκαιη και ισότιμη μεταχείριση μεταξύ των δικαιούχων, θα πρέπει να εφαρμόζεται κοινή και ενοποιημένη μεθοδολογία για το κόστος, η οποία θα ισχύει για όλους τους τύπους εκταμιεύσεων, δηλαδή για όσες αποπληρώνονται από τον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης και για όσες αποπληρώνονται από τους δικαιούχους. Το κόστος θα πρέπει να καταλογίζεται στους δικαιούχους βάσει του μεριδίου των εισπραχθέντων εσόδων.

(7)

Στο πλαίσιο της εν λόγω μεθοδολογίας κατανομής κόστους, θα πρέπει να γίνεται διάκριση μεταξύ τριών κατηγοριών κόστους: το κόστος χρηματοδότησης, το κόστος διαχείρισης ρευστότητας και το διοικητικό κόστος. Το κόστος χρηματοδότησης προκύπτει από το επιτόκιο και τις λοιπές επιβαρύνσεις που καλείται να καταβάλει η Επιτροπή για τα διάφορα μέσα που εκδίδονται με σκοπό τη χρηματοδότηση των εν λόγω εκταμιεύσεων. Το κόστος διαχείρισης ρευστότητας είναι το κόστος που προκύπτει από τα ποσά που εκδίδονται και διακρατούνται προσωρινά σε λογαριασμούς ρευστότητας ως αποθέματα για την κάλυψη των επικείμενων πληρωμών. Αυτά τα διαρκή λειτουργικά γενικά έξοδα αποτελούν βασικό χαρακτηριστικό της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης και θα πρέπει να κατανέμονται δίκαια σε όλους τους δικαιούχους. Η τρίτη κατηγορία κόστους είναι το διοικητικό κόστος για τη διατήρηση της τεχνικής και επιχειρησιακής ικανότητας για την εφαρμογή της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης, το οποίο προκύπτει άμεσα ως αποτέλεσμα της εφαρμογής της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης.

(8)

Εάν τα προγράμματα χρηματοδοτικής συνδρομής, τα οποία χρηματοδοτούνται μέσω της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης, έχουν διαφορετική διάρκεια και δομή από το NGEU και τα δάνεια βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2463 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), είναι σκόπιμο να προβλεφθεί πρόσθετη ευελιξία με την τροποποίηση της μεθοδολογίας κατανομής του κόστους. Η εκτελεστική απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2022/2545 προβλέπει ότι η καταλληλότητα της μεθοδολογίας κοστολόγησης του NGEU θα πρέπει να επανεξετάζεται σε περίπτωση έγκρισης νέων προγραμμάτων χρηματοδοτικής συνδρομής με διαφορετική διάρκεια και δομή.

(9)

Προκειμένου να εξασφαλιστεί η επιθυμητή ευελιξία, η μεθοδολογία κατανομής του κόστους θα πρέπει να περιλαμβάνει την έννοια των τμημάτων προγράμματος για την οργάνωση και την παρακολούθηση της κατανομής των εκταμιεύσεων και των σχετικών χρηματοδοτικών μέσων ανά πρόγραμμα. Με αυτόν τον τρόπο θα καταστεί δυνατή η ανάθεση χρηματοδοτικών μέσων σε ειδικά ανά πρόγραμμα χρηματοοικονομικά χαρακτηριστικά και θα προβλεφθεί η εξατομικευμένη διαχείριση των υποχρεώσεων μέσω βαθμονομημένης επιλογής διάρκειας ληκτότητας. Η θέσπιση τμημάτων προγράμματος θα απέτρεπε τη διεπιδότηση του κόστους από το ένα πρόγραμμα στο άλλο.

(10)

Αυτό θα πρέπει να συνάδει επίσης με το πλαίσιο του συστήματος διακυβέρνησης που θεσπίστηκε με την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2023/2825 της Επιτροπής (6), η οποία προβλέπει ότι η κατανομή χρηματοδοτικών μέσων σε όλα τα προγράμματα πρέπει να καθορίζεται λαμβανομένων υπόψη των αντίστοιχων στόχων ληκτότητας και των ειδικών περιορισμών των διαφόρων προγραμμάτων.

(11)

Ο στόχος μέσης ληκτότητας και τα ενδεικτικά ποσά των πράξεων χρηματοδότησης θα πρέπει να αναφέρονται ανά πρόγραμμα μέσω αποφάσεων για τα σχέδια χρηματοδότησης που εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 4 της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ, Ευρατόμ) 2023/2825. Οι στόχοι που τίθενται ανά πρόγραμμα, εντός των συνολικών ορίων που καθορίζονται στην ετήσια απόφαση δανειοληψίας, παρέχουν μη δεσμευτικό προσανατολισμό ως προς τα επίπεδα που πρέπει να επιτευχθούν στο τέλος της περιόδου χρηματοδότησης, με την παραδοχή ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες παραμένουν αμετάβλητες. Κατά τη διάρκεια της περιόδου στην οποία διαμορφώνεται ένα πρόγραμμα ή ένα χρονικό τμήμα, η σταθμισμένη μέση ληκτότητα των χρηματοδοτικών μέσων ανά πρόγραμμα ενδέχεται να διαφέρει από τον στόχο για το τέλος της περιόδου. Η Επιτροπή θα πρέπει να κατανέμει τα χρηματοδοτικά μέσα στα διάφορα τμήματα κατά τα σχετικά εξάμηνα, λαμβάνοντας υπόψη τις εναπομένουσες δανειοληπτικές πράξεις που έχουν προγραμματιστεί για το υπόλοιπο της περιόδου χρηματοδότησης. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίζει, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τη δίκαιη επίτευξη των διαφόρων στόχων μέσης ληκτότητας για κάθε πρόγραμμα χρηματοδοτικής συνδρομής εντός του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 220α του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, καθώς και της μη επιστρεπτέας στήριξης δυνάμει του άρθρου 5 παράγραφος 1 της απόφασης (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2053 του Συμβουλίου (7), καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου χρηματοδότησης. Κατά την εκτέλεση δανειοληπτικών πράξεων, η Επιτροπή θα πρέπει να δίνει προτεραιότητα στην επίτευξη των πλέον ευνοϊκών όρων και να θεωρεί ως δευτερεύοντα στόχο τη δίκαιη επίτευξη των αντίστοιχων στόχων μέσης ληκτότητας σε όλα τα τμήματα προγράμματος στο επίπεδο της κατανομής. Η Επιτροπή θα πρέπει να επικαιροποιεί και να παρακολουθεί τακτικά την επίτευξη των εν λόγω στόχων.

(12)

Κατά την έναρξη ισχύος κάθε νέου προγράμματος χρηματοδοτικής συνδρομής θα πρέπει να δημιουργείται ένα τμήμα προγράμματος το οποίο πρόκειται να χρηματοδοτηθεί από πράξεις που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης. Τα τμήματα προγράμματος θα πρέπει να προορίζονται είτε για έναν μόνο δικαιούχο είτε για περισσότερους δικαιούχους, ανάλογα με το αν η βασική πράξη ενός προγράμματος επιτρέπει μόνο έναν ή περισσότερους δικαιούχους της χρηματοδοτικής συνδρομής.

(13)

Όσον αφορά τα προγράμματα που επιτρέπουν τη χορήγηση χρηματοδοτικής συνδρομής σε περισσότερους από έναν δικαιούχους, οι εκταμιεύσεις και τα σχετικά χρηματοδοτικά μέσα στο πλαίσιο του ειδικού τμήματος προγράμματος θα πρέπει να τμηματοποιούνται περαιτέρω σε χρονικά τμήματα, ώστε να διασφαλίζεται ότι το κόστος της χρηματοδότησης που καταλογίζεται στην εκταμίευση του εν λόγω δικαιούχου συνδέεται στενά με τα επιτόκια που επικρατούν στην αγορά κατά τον χρόνο της εκταμίευσης. Το κόστος χρηματοδότησης σταθεροποιείται κατά το κλείσιμο του χρονικού τμήματος.

(14)

Δεν είναι απαραίτητο ένα τμήμα προγράμματος που σχετίζεται με πρόγραμμα χρηματοδοτικής συνδρομής το οποίο έχει σχεδιαστεί να εξυπηρετεί έναν μόνο δικαιούχο να υποδιαιρείται σε χρονικά τμήματα, δεδομένου ότι όλες οι δαπάνες περιέρχονται στον ίδιο δικαιούχο.

(15)

Η προσθήκη τμημάτων προγράμματος με βάση την παρούσα απόφαση δεν θα πρέπει να έχει αντίκτυπο στην υφιστάμενη κατανομή του κόστους για κανένα από τα προγράμματα στα οποία εφαρμόζεται ήδη η υφιστάμενη μεθοδολογία κατανομής του κόστους. Προκειμένου να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, οι εκταμιεύσεις που πραγματοποιήθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης, στο πλαίσιο του NGEU, του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2463 και κάθε άλλου προγράμματος CAM που ίσχυε πριν από την έναρξη ισχύος της, καθώς και τα χρηματοδοτικά μέσα που έχουν ήδη κατανεμηθεί σε υφιστάμενα χρονικά τμήματα δυνάμει της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ, Ευρατόμ) 2022/2545, θα πρέπει να ομαδοποιηθούν σε ειδικό τμήμα του προηγούμενου προγράμματος με χρονικά τμήματα. Το εν λόγω τμήμα του προηγούμενου προγράμματος θα πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα χρονικά τμήματα που έχουν ήδη θεσπιστεί για τη χρηματοδότηση των εν λόγω προγραμμάτων, καθώς και τυχόν μελλοντικές εκταμιεύσεις και συναφή χρηματοδοτικά μέσα που σχετίζονται με τα εν λόγω προγράμματα. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί ότι η νέα προσέγγιση δεν θα επηρεάσει τον καταλογισμό του κόστους που βαρύνει την Επιτροπή με βάση την υφιστάμενη μεθοδολογία κατανομής.

(16)

Ο υπολογισμός του κόστους χρηματοδότησης που προκύπτει από δανειοληπτικές πράξεις θα πρέπει να προκύπτει από το κόστος που απορρέει από το σύνολο των δανειοληπτικών πράξεων εντός ενός τμήματος προγράμματος και, στην περίπτωση προγράμματος με πολλούς δικαιούχους, εντός κάθε αντίστοιχου χρονικού τμήματος. Οι δικαιούχοι δανείων ή, όσον αφορά τα εξωτερικά έσοδα ειδικού προορισμού σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/2094 του Συμβουλίου (8), ο γενικός προϋπολογισμός της Ένωσης θα πρέπει να χρεώνονται επί ίσοις όροις όταν το κόστος κατανέμεται στους δικαιούχους του ίδιου τμήματος. Με αυτήν τη μέθοδο, με την οποία το κόστος καθορίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια ενός προγράμματος ή ενός χρονικού τμήματος, αποφεύγεται ο αυθαίρετος χαρακτήρας σε «δεδομένη χρονική στιγμή» που χαρακτηρίζει την παραδοσιακή αλληλοδιάδοχη μέθοδο («back-to-back»), όπου το κόστος για κάθε συγκεκριμένο δικαιούχο αντικατόπτριζε τους όρους που μπορούσαν να επιτευχθούν τη συγκεκριμένη ημέρα κατά την οποία πραγματοποιούταν ο δανεισμός.

(17)

Ένα τμήμα προγράμματος θα πρέπει να είναι ενεργό καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται εκταμιεύσεις ειδικού προγράμματος. Στο πλαίσιο τμήματος προγράμματος με πολλούς δικαιούχους, θα πρέπει να υπάρχει μόνο ένα ενεργό χρονικό τμήμα ανά πάσα στιγμή. Κατά κανόνα, τα χρονικά τμήματα, όταν δημιουργηθούν, θα πρέπει να διαρκούν ένα εξάμηνο το οποίο θα αρχίζει την 1η Ιανουαρίου ή την 1η Ιουλίου. Όσον αφορά το τμήμα του παλαιότερου προγράμματος, το πρώτο χρονικό τμήμα θα πρέπει να καλύπτει την περίοδο από την 1η Ιουνίου 2021 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021, αντικατοπτρίζοντας το χρονοδιάγραμμα για την έναρξη των χρηματοδοτικών πράξεων του NGEU. Κατά γενικό κανόνα, το πρώτο χρονικό τμήμα ενός συγκεκριμένου προγράμματος θα πρέπει να δημιουργείται κατά την περίοδο κατά την οποία πραγματοποιείται η πρώτη εκταμίευση. Κάθε χρονικό τμήμα ή τμήμα προγράμματος θα πρέπει να παραμένει ενεργό έως ότου το ποσό της μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης που κατανέμεται σε αυτό αντιστοιχεί στο ποσό των εκταμιεύσεων. Ωστόσο, σε περίπτωση αναντιστοιχίας στο τέλος του εξαμήνου, ένα χρονικό τμήμα θα πρέπει να παραμένει ενεργό έως ότου επιτευχθεί αντιστοιχία μεταξύ του ποσού της εκταμίευσης και της μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να είναι δυνατή η προσωρινή συνέχιση της κατανομής εκταμιεύσεων στο ενεργό χρονικό τμήμα, ενώ ταυτόχρονα θα αποδίδονται χρηματοδοτικά μέσα στο επόμενο χρονικό τμήμα.

(18)

Παρότι το κόστος χρηματοδότησης μπορεί να ποικίλλει κατά την περίοδο κατά την οποία ένα τμήμα προγράμματος ή, κατά περίπτωση, το χρονικό τμήμα είναι ενεργό λόγω διαφορών στις συνθήκες χρηματοδότησης που εκφεύγουν του ελέγχου της Επιτροπής, η Επιτροπή θα πρέπει να διαχειρίζεται τις δανειοληπτικές πράξεις και τις πράξεις διαχείρισης χρέους, προκειμένου να διασφαλίσει ότι τα επιμέρους τμήματα προγράμματος και, κατά περίπτωση, τα χρονικά τμήματα επιτυγχάνουν τον αντίστοιχο στόχο ληκτότητας σε συγκρίσιμο βαθμό, δίνοντας παράλληλα προτεραιότητα στην επίτευξη των πλέον ευνοϊκών όρων σε όλα τα προγράμματα.

(19)

Η στρατηγική χρηματοδότησης της Επιτροπής επιτρέπει την καλύτερη διαχείριση του κινδύνου επιτοκίου και άλλων χρηματοοικονομικών κινδύνων. Ενώ τα επιτόκια που θα εφαρμόζονται στους δικαιούχους των δανείων αναμένεται να είναι σταθερά, ενδέχεται να απαιτείται περιοδικός και οριακός εκ νέου υπολογισμός των επιτοκίων, όταν τα μακροπρόθεσμα χρηματοδοτικά μέσα που λήγουν χρειάζεται να αντικατασταθούν. Αν πληρούνται οι σχετικοί όροι, η Επιτροπή θα αναπτύξει την ικανότητά της να χρησιμοποιεί παράγωγα, όπως οι συμφωνίες ανταλλαγής, για τη διαχείριση τυχόν υπολειπόμενου κινδύνου επιτοκίου, και να παρέχει στον δικαιούχο τη δυνατότητα επιλογής δανείων σταθερού επιτοκίου. Το κόστος αυτής της διευκόλυνσης σταθερού επιτοκίου θα πρέπει να βαρύνει εξολοκλήρου και αποκλειστικά τον δικαιούχο που κάνει χρήση αυτής της δυνατότητας.

(20)

Τα ποσά των εκταμιεύσεων σε ένα τμήμα προγράμματος ή, κατά περίπτωση, σε ένα χρονικό τμήμα θα πρέπει να ισούνται με το ποσό των μακροπρόθεσμων χρηματοδοτικών μέσων που αποδίδονται στο συγκεκριμένο τμήμα προγράμματος ή χρονικό τμήμα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όσον αφορά τα τμήματα προγραμμάτων με πολλούς δικαιούχους, η εκταμίευση των εσόδων θα πρέπει να πραγματοποιείται και να αποδίδεται στο ίδιο χρονικό τμήμα με την έκδοση των μακροπρόθεσμων χρηματοδοτικών μέσων που χρησιμοποιούνται για την άντληση των εσόδων. Ωστόσο, απρόβλεπτες καθυστερήσεις όσον αφορά τις εκταμιεύσεις ενδέχεται να οδηγήσουν σε καταστάσεις όπου τα έσοδα από τη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση έχουν συγκεντρωθεί, αλλά δεν είναι δυνατό να εκταμιευθούν όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί. Η πιθανότητα αυτή θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την κατανομή της εκταμίευσης στα διάφορα χρονικά τμήματα.

(21)

Είναι επίσης σκόπιμο να παρέχεται η δυνατότητα πρόβλεψης, κατά το προηγούμενο χρονικό τμήμα, των αναγκών εκταμίευσης που προκύπτουν στα αρχικά στάδια του επόμενου χρονικού τμήματος. Προκειμένου να προβλεφθούν τέτοιες καταστάσεις και να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους, θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα απόδοσης μακροπρόθεσμων χρηματοδοτικών μέσων στο επόμενο χρονικό τμήμα.

(22)

Η ικανότητα διαχείρισης της ρευστότητας των πράξεων χρηματοδότησης μέσω της πρόσβασης σε βραχυπρόθεσμο δανεισμό και της διατήρησης προληπτικών ταμειακών διαθεσίμων αποτελεί κεντρικό και καθοριστικό στοιχείο της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης. Αυτή η διαχείριση της ρευστότητας θα πρέπει να παρέχει τη δυνατότητα στην Επιτροπή να ανταποκριθεί σε όλες τις ανάγκες πληρωμών και να προσαρμόσει την έκδοση στις συνθήκες της αγοράς. Είναι σκόπιμο να καθοριστούν μέθοδοι για τον υπολογισμό του κόστους που σχετίζεται με τη διαχείριση ρευστότητας που αναφέρεται στα άρθρα 6 και 8 της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ, Ευρατόμ) 2023/2825. Θα πρέπει να περιλαμβάνουν το κόστος που προκύπτει από την έκδοση βραχυπρόθεσμων χρηματοδοτικών μέσων, την προσωρινή διατήρηση ορισμένων εσόδων σε λογαριασμό ρευστότητας, προκειμένου να διασφαλίζεται η ικανότητα πραγματοποίησης όλων των πληρωμών σε πρώτη ζήτηση και η διαχείριση του επιτοκίου και άλλων χρηματοοικονομικών κινδύνων. Το κόστος που πραγματοποιείται σε σχέση με επαναγορές και/ή κατοχή ιδίων ομολόγων για λόγους διαχείρισης ρευστότητας θα πρέπει επίσης να θεωρείται κόστος διαχείρισης ρευστότητας. Η παρούσα απόφαση θα πρέπει να καθορίσει τη βάση για τον υπολογισμό των εν λόγω δαπανών ρευστότητας και την επιβολή τους σε δίκαιη και ισότιμη βάση σε όλους τους σχετικούς δικαιούχους των εσόδων κατά τη διάρκεια του εκάστοτε έτους.

(23)

Οι πράξεις διαχείρισης ρευστότητας θα πρέπει να συμβάλουν στην ελαχιστοποίηση του κόστους διαχείρισης ρευστότητας που μπορεί να προκύψει κατά τη διατήρηση ταμειακών διαθεσίμων για σκοπούς προληπτικής εποπτείας. Η απόδοση της επένδυσης των διακρατήσεων ρευστότητας, η οποία προκύπτει από εξασφαλισμένες ή μη εξασφαλισμένες συναλλαγές χρηματαγοράς, θα πρέπει να περιλαμβάνει τον ημερήσιο τόκο σε σχέση με κάθε συναλλαγή και ένα δυνητικό τέλος διαπραγμάτευσης ή agio/disagio (διαφορά επί το πλείστον ή το έλαττον). Η απόδοση της επένδυσης αυτών των πράξεων θα πρέπει να είναι το άθροισμα του κόστους έκδοσης και διατήρησης της εν λόγω ρευστότητας και τυχόν απόδοση της επένδυσης των εν λόγω διακρατήσεων θα πρέπει να αποδίδεται σε τριμηνιαία βάση στις εκκρεμείς εκταμιεύσεις κατ’ αναλογία.

(24)

Οι μεγαλύτερες εκταμιεύσεις από το ποσό των μακροπρόθεσμων χρηματοδοτικών μέσων που κατανέμονται στο αντίστοιχο τμήμα προγράμματος ή, κατά περίπτωση, χρονικό τμήμα, ή πληρωμές τόκων ενδέχεται να οδηγήσουν σε έλλειμμα ρευστότητας του εν λόγω τμήματος. Οι χαμηλότερες εκταμιεύσεις από το ποσό των μακροπρόθεσμων χρηματοδοτικών μέσων που κατανέμονται στο αντίστοιχο τμήμα προγράμματος ή, κατά περίπτωση, χρονικό τμήμα, ή πληρωμές εξόφλησης ενδέχεται να οδηγήσουν σε πλεόνασμα ρευστότητας. Η αντιστάθμιση αυτών των πλεονασμάτων ή ελλειμμάτων ρευστότητας αποτελεί αναπόφευκτη απαίτηση για την εφαρμογή της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης. Το κόστος αυτό δεν θα πρέπει να βαρύνει τα αντίστοιχα τμήματα, αλλά θα πρέπει να απομονώνεται και να αποτελεί αντικείμενο διαχείρισης στο πλαίσιο χωριστού γενικού εξόδου διαχείρισης ρευστότητας. Η παρούσα απόφαση θα πρέπει να καθιερώσει μηχανισμό για τον διαχωρισμό του κόστους που προκύπτει από ελλείμματα ή πλεονάσματα ρευστότητας, ώστε να καθιστά δυνατή την απορρόφησή τους από το ευρύτερο πρόγραμμα χρηματοδότησης με τη μορφή κόστους διαχείρισης ρευστότητας. Η Επιτροπή θα πρέπει να χρησιμοποιεί το τμήμα διαχείρισης ρευστότητας για να ισοσταθμίζει τυχόν θετικά ή αρνητικά ταμειακά υπόλοιπα στα τμήματα προγράμματος με έναν και μόνο δικαιούχο ή στα χρονικά τμήματα προγράμματος με πολλούς δικαιούχους με το συνολικό ποσό των εκταμιεύσεων.

(25)

Η εφαρμογή της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης προϋποθέτει την απόκτηση νέων ικανοτήτων που απαιτούνται για την εξασφάλιση της πλέον συμφέρουσας πρόσβασης στις κεφαλαιαγορές και τη διασφάλιση της διατήρησης των υποδομών αυτών με συνεχή και αποτελεσματικό τρόπο. Αυτό περιλαμβάνει το κόστος που απαιτείται για τη διατήρηση λογαριασμών ρευστότητας, για την απόκτηση ικανότητας διεξαγωγής δημοπρασιών για γραμμάτια της ΕΕ και ομόλογα, καθώς και για την εφαρμογή νέων εσωτερικών ικανοτήτων επεξεργασίας δεδομένων. Οι δαπάνες αυτές που προκύπτουν άμεσα από την υλοποίηση των δανειοληπτικών πράξεων και πράξεων εκταμίευσης θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως γενικά έξοδα, στο πλαίσιο των οποίων γίνεται διάκριση των δαπανών που σχετίζονται με τη σύσταση και τη διατήρηση της δανειοληπτικής υποδομής και της υποδομής πληρωμών. Οι δαπάνες αυτές θα πρέπει να αποτυπώνονται στο κόστος υπηρεσιών για γενικά διοικητικά έξοδα.

(26)

Στο κόστος υπηρεσιών για τα γενικά διοικητικά έξοδα συνδυάζονται όλες οι διοικητικές δαπάνες που προκύπτουν άμεσα κατά την υλοποίηση της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης. Οι δαπάνες αυτές θα πρέπει να πραγματοποιούνται είτε ως κόστος σύστασης, σε σχέση με εφάπαξ δαπάνες για τη δημιουργία επιχειρησιακών ικανοτήτων, είτε ως επαναλαμβανόμενες δαπάνες που αποτελούν αναπόφευκτες δαπάνες οι οποίες καταλογίζονται άμεσα σε δανειοληπτικές πράξεις και πράξεις διαχείρισης χρέους στο πλαίσιο της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης και πραγματοποιούνται συν τω χρόνω. Ενώ οι επαναλαμβανόμενες δαπάνες αποτελούν τακτικές ετήσιες δαπάνες που καταλογίζονται στις εκταμιεύσεις οι οποίες πραγματοποιούνται σε ένα δεδομένο έτος, το κόστος σύστασης θα πρέπει να καταλογίζεται ως εφάπαξ χρέωση.

(27)

Δαπάνες που σχετίζονται με τη σύσταση και τη δημιουργία ικανοτήτων για αυτές τις πράξεις πραγματοποιούνται από το 2021 και έχουν ήδη αποδοθεί σε δικαιούχους των προγραμμάτων χρηματοδοτικής στήριξης του NGEU, μέσω ειδικού γενικού κόστους σύστασης. Ως εκ τούτου, οι δικαιούχοι άλλων προγραμμάτων χρηματοδοτικής συνδρομής που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 220α του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 δεν θα πρέπει να επιβαρύνονται με δαπάνες που σχετίζονται με αυτήν την προηγούμενη ανάπτυξη ικανοτήτων, αλλά μόνο με μελλοντικές δαπάνες που σχετίζονται με τη διατήρηση της εν λόγω υποδομής ή την περαιτέρω ανάπτυξή της. Το μερίδιο του διοικητικού κόστους των προγραμμάτων χρηματοδοτικής συνδρομής που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 220α του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, πλην του NGEU, θα πρέπει να καθορίζεται από το μερίδιο του προγράμματος επί των εσόδων που αντλήθηκαν μέσω της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης κατά τη διάρκεια του έτους κατά το οποίο πραγματοποιήθηκαν οι σχετικές διοικητικές δαπάνες.

(28)

Οι διοικητικές δαπάνες που περιλαμβάνονται στο κόστος υπηρεσιών για τα γενικά διοικητικά έξοδα θα πρέπει να περιορίζονται σε κλειστό κατάλογο επιλέξιμων δαπανών, οι οποίες συνδέονται άμεσα με τη διαφοροποιημένη στρατηγική χρηματοδότησης. Οι συμβατικές αμοιβές για την πρόσληψη εξωτερικών συμβούλων περιλαμβάνονται στον κατάλογο επιλέξιμων διοικητικών δαπανών μετά από συμφωνίες που επιτεύχθηκαν στο πλαίσιο του ετήσιου προϋπολογισμού για το 2023. Η επέκταση του καταλόγου επιλέξιμων διοικητικών δαπανών κοινοποιήθηκε στις αρχές των κρατών μελών πριν από την έκδοση της παρούσας απόφασης. Το συνολικό κόστος υπηρεσιών για τα γενικά διοικητικά έξοδα αντιπροσωπεύει πολύ περιορισμένο μερίδιο του συνολικού κόστους των πράξεων στο πλαίσιο της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης.

(29)

Η διαδικασία εκ των υστέρων τιμολόγησης έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ανάκτηση των δαπανών το επόμενο έτος και μέχρι τη στιγμή που δεν δημιουργούνται πλέον δαπάνες από δανειοληπτικές πράξεις, πράξεις διαχείρισης χρέους και πράξεις πληρωμών στο πλαίσιο της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης.

(30)

Κατ’ εξαίρεση, η Ένωση μπορεί να επιβαρυνθεί με το κόστος των τόκων και το διοικητικό κόστος που σχετίζονται με τις δανειοληπτικές και δανειοδοτικές πράξεις, όπως για τα δάνεια χρηματοδοτικής συνδρομής προς την Ουκρανία που χορηγούνται δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2463 και του κανονισμού (ΕΕ) 2024/792 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9). Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2022/2463, οι αναγκαίοι πόροι πρέπει να παρέχονται από συνεισφορές των κρατών μελών σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 1 του εν λόγω κανονισμού, στον βαθμό που οι εν λόγω δαπάνες δεν καλύπτονται από άλλα μέσα. Σε αυτήν την περίπτωση, η τιμολόγηση των δαπανών θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται με την τιμολόγηση των δαπανών όσον αφορά τις εκταμιεύσεις ως εξωτερικά έσοδα ειδικού προορισμού σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/2094 και να ομαδοποιείται ανά τρίμηνο.

(31)

Η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει ειδοποίηση επιβεβαίωσης για κάθε εκταμίευση, συμπεριλαμβανομένης της μη επιστρεπτέας στήριξης κατά την έννοια του άρθρου 2 παράγραφος 2 στοιχεία α) και γ) του κανονισμού (ΕΕ) 2020/2094, της επιστρεπτέας στήριξης στα κράτη μέλη κατά την έννοια του άρθρου 2 παράγραφος 2 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) 2020/2094 και των δανείων σε κράτος μέλος ή τρίτη χώρα στο πλαίσιο προγραμμάτων χρηματοδοτικής συνδρομής που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 220α του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046.

(32)

Τα δάνεια στο πλαίσιο της διαφοροποιημένης στρατηγικής χρηματοδότησης θα πρέπει να υλοποιούνται με εναρμονισμένους χρηματοδοτικούς όρους (διάρκεια ληκτότητας και χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής) για κάθε εκταμίευση που ανήκει στο ίδιο πρόγραμμα συνδρομής, με την επιφύλαξη της συμβατότητάς τους με τη διαφοροποιημένη στρατηγική χρηματοδότησης. Όσον αφορά τη μη επιστρεπτέα στήριξη, η ειδοποίηση επιβεβαίωσης θα πρέπει να αποτελεί το κύριο υποστηρικτικό στοιχείο για τον καθορισμό των εν λόγω χρηματοδοτικών όρων για τον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης. Η ειδοποίηση επιβεβαίωσης θα πρέπει να καθορίζει την αίτηση επιστροφής δαπανών με βάση τους χρηματοδοτικούς όρους της. Οι όροι αυτοί θα πρέπει να περιλαμβάνουν την ημερομηνία εκταμίευσης, το ποσό της χρηματοδοτικής στήριξης, την ημερομηνία κόστους των χρηματοδοτικών πληρωμών και την ημερομηνία λήξης. Η ειδοποίηση επιβεβαίωσης αποτελεί την κύρια βάση για τον δημοσιονομικό σχεδιασμό, τα χρηματοπιστωτικά κυκλώματα και τη λογιστική για τη μη επιστρεπτέα στήριξη της ΕΕ.

(33)

Οι δανειακές συμβάσεις θα πρέπει να παραπέμπουν στην παρούσα απόφαση ως μέθοδο υπολογισμού και χρέωσης του κόστους των δανείων.

(34)

Η παρούσα απόφαση θα πρέπει να ισχύει για όλες τις δανειοληπτικές πράξεις και εκταμιεύσεις στο πλαίσιο του προγράμματος NGEU, συμπεριλαμβανομένων των πράξεων που έχουν πραγματοποιηθεί πριν από την έναρξη ισχύος της,

(35)

Δεδομένης της επείγουσας ανάγκης παροχής χρηματοδοτικής συνδρομής, μεταξύ άλλων προτεραιοτήτων πολιτικής, στην Ουκρανία τον Ιούλιο του 2024 στο πλαίσιο της διευκόλυνσης για την Ουκρανία με τον πλέον κατάλληλο και επωφελή τρόπο, η παρούσα απόφαση θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει επειγόντως,