(1)

Id-Direttiva tal-Kummissjoni 80/723/KEE tal-25 ta’ Ġunju 1980 dwar it-trasparenza tar-relazzjonijiet finanzjarji bejn l-Istati Membri u l-impriżi pubbliċi kif ukoll dwar it-trasparenza finanzjarja fi ħdan ċerti impriżi (1) ġiet emendata b'mod sostanzjali bosta drabi (2). Għal iktar ċarezza u razzjonalità, l-imsemmija Direttiva għandha tiġi kkodifikata.

(2)

L-impriżi pubbliċi għandhom rwol sostanzjali fl-ekonomija nazzjonali tal-Istati Membri.

(3)

L-Istati Membri spiss jagħtu drittijiet speċjali jew esklużivi lil impriżi partikolari jew iħallsu jew jagħtu xi tip ieħor ta’ kumpens lil impriżi partikolari li huma fdati bit-tħaddim ta' servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali. Dawn l-impriżi huma wkoll ta' spiss f’kompetizzjoni ma’ impriżi oħra.

(4)

L-Artikolu 295 tat-Trattat jipprovdi li t-Trattat ma għandu bl-ebda mod jippreġudika r-regoli fl-Istati Membri li jirregolaw is-sistema ta’ sjieda ta’ proprjetà. Ma għandu jkun hemm l-ebda diskriminazzjoni mhux ġustifikata bejn l-impriżi pubbliċi u privati fl-applikazzjoni tar-regoli ta’ kompetizzjoni. Din id-Direttiva għandha tapplika kemm għall-impriżi pubbliċi kif ukoll għal dawk privati.

(5)

It-Trattat jeħtieġ li l-Kummissjoni tiżgura li l-Istati Membri ma jagħtux lill-impriżi, kemm pubbliċi kif ukoll privati, għajnuna mhux kompatibbli mas-suq komuni.

(6)

Madankollu, il-komplessità tar-relazzjonijiet finanzjarji bejn l-awtoritajiet pubbliċi nazzjonali u l-impriżi pubbliċi għandhom tendenza li jfixklu l-qadi ta' dan id-dmir.

(7)

Applikazzjoni imparzjali u effettiva tar-regoli ta' għajnuna fit-Trattat kemm lill-impriżi pubbliċi kif ukoll dawk privati tkun possibbli biss jekk dawn ir-relazzjonijiet finanzjarji jsiru trasparenti.

(8)

Trasparenza bħal din applikata lil impriżi pubbliċi għandha tgħin biex issir distinzjoni ċara bejn ir-rwol tal-Istat bħala awtorità pubblika u r-rwol tiegħu bħala proprjetarju.

(9)

L-Artikolu 86(1) tat-Trattat jimponi obbligi fuq l-Istati Membri fil-każ tal-impriżi pubbliċi u dawk l-impriżi li l-Istati Membri jagħtuhom drittijiet speċjali jew esklużivi. L-Artikolu 86(2) tat-Trattat japplika għall-impriżi li ġew fdati biex iħaddmu s-servizzi ta’ interess ġenerali ekonomiku. L-Artikolu 86(3) tat-Trattat jeħtieġ li l-Kummissjoni tiżgura l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu u jipprovdiha bil-mezzi meħtieġa għal dan il-għan. Biex tiżgura l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 86 tat-Trattat il-Kummissjoni jrid jkollha t-tagħrif meħtieġ. Dan ifisser li jiġu ddefiniti l-kondizzjonijiet biex tiġi żgurata t-trasparenza.

(10)

Billi għandu jkun ċar x'jinftiehem bil-kliem “awtoritajiet pubbliċi” u “impriżi pubbliċi”.

(11)

L-Istati Membri għandhom strutturi territorjali amministrattivi differenti. Din id-Direttiva għandha tkopri lill-awtoritajiet pubbliċi fil-livelli kollha f’kull Stat Membru.

(12)

L-awtoritajiet pubbliċi jistgħu jkollhom influwenza dominanti fuq l-aġir tal-impriżi pubbliċi mhux biss fejn huma proprjetarji jew ikollhom maġġoranza ta' ishma iżda wkoll bis-saħħa tas-setgħat li għandhom f'korpi ta' maniġment jew sorveljanza bħala riżultat jew tar-regoli li jirregolaw l-impriża jew tal-mod kif l-ishma huma mqassma.

(13)

Id-disponibilità ta' fondi pubbliċi lill-impriżi pubbliċi tista' ssir kemm b'mod dirett kif ukoll indirett. It-trasparenza trid tinkiseb irrispettivament minn kif tkun magħmula d-disponibilità tal-fondi pubbliċi. Jista' wkoll ikun meħtieġ li jiġi żgurat li tagħrif xieraq ikun disponibbli rigward ir-raġunijiet ta' din id-disponibilità ta' fondi pubbliċi u l-użu effettiv tagħhom.

(14)

Sitwazzjonijiet komplessi marbuta mal-forom diversi ta’ impriżi pubbliċi u privati li ngħataw drittijiet speċjali jew esklużivi jew li ġew fdati bit-tħaddim ta’ servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali kif ukoll il-medda ta’ attivitajiet li jistgħu jitwettqu minn impriża waħda u l-livelli differenti ta' liberalizzazzjoni tas-suq fl-Istati Membri varji jistgħu jikkumplikaw l-applikazzjoni tar-regoli ta’ kompetizzjoni, u partikolarment l-Artikolu 86 tat-Trattat. Għalhekk jeħtieġ li l-Istati Membri u l-Kummissjoni jkollhom tagħrif fid-dettal dwar l-istruttura interna u finanzjarja u organizzattiva ta’ dawn l-impriżi, partikolarment kontijiet separati u ta’ min joqgħod fuqhom marbuta ma’ attivitajiet differenti mwettqa mill-istess impriża.

(15)

Il-kontijiet għandhom juru d-distinzjoni bejn attivitajiet differenti, l-ispejjeż u d-dħul marbuta ma’ kull attività u l-metodi ta’ assenjazzjoni u allokazzjoni ta' spejjeż u dħul. Dawn il-kontijiet separati għandhom ikunu disponibbli, min-naħa l-waħda, rigward prodotti u servizzi li għalihom l-Istat Membru ta dritt speċjali jew esklużiv jew feda l-impriża bit-tħaddim ta’ servizz ta’ interess ekonomiku ġenerali, kif ukoll, min-naħa l-oħra, għal kull prodott jew servizz ieħor li fihom hija attiva l-impriża. L-obbligu ta’ kontijiet separati ma għandux japplika għal impriżi li l-attivitajiet tagħhom huma limitati għal provvista ta’ servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali u li ma jagħmlux attivitajiet li jaqgħu barra l-ambitu ta’ dawn is-servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali. Ma jidhirx li huwa meħtieġ li jintalbu kontijiet separati fil-qasam ta’ servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali jew fil-qasam ta’ drittijiet speċjali jew esklużivi, peress li dan mhux meħtieġ għall-allokazzjoni ta' spejjeż u dħul bejn dawn is-servizzi u prodotti u dawk li jaqgħu barra s-servizzi ta' interess ekonomiku ġenerali jew id-drittijiet speċjali jew esklużivi.

(16)

Li teħtieġ mill-Istati Membri li jiżguraw li l-impriżi rilevanti jżommu dawn il-kontijiet separati huwa l-aktar mod effiċjenti li bih tista’ tiġi żgurata applikazzjoni imparzjali u effettiva tar-regoli ta' kompetizzjoni għal dawn l-impriżi. Fl-1996 il-Kummissjoni adottat Komunikazzjoni dwar servizzi ta' interess ġenerali fl-Ewropa (3), li kienet issupplementata minn Komunikazzjoni oħra fl-2001 (4), li fiha enfasizzat l-importanza ta' dawn is-servizzi. Jeħtieġ li titqies l-importanza tas-setturi kkonċernati, li jistgħu jinvolvu servizzi ta’ interess ġenerali, il-pożizzjoni ta' saħħa fis-suq li l-impriżi rilevanti jista’ jkollhom u l-vulnerabbiltà tal-kompetizzjoni l-ġdida fis-setturi li qegħdin jiġu liberalizzati. Skont il-prinċipju tal-proporzjonalità jeħtieġ u huwa xieraq biex jintlaħaq l-għan bażiku ta’ trasparenza li jiġu stabbiliti regoli dwar dawn il-kontijiet separati. Din id-Direttiva ma tmurx lilhinn minn dak li huwa meħtieġ biex jinkisbu l-għanijiet imfittxija, bi qbil mad-dispożizzjonijiet tat-tielet paragrafu tal-Artikolu 5 tat-Trattat.

(17)

F’ċerti setturi dispożizzjonijiet adottati mill-Komunità jitolbu li l-Istati Membri u ċerti impriżi jżommu kontijiet separati. Jeħtieġ li jiġi żgurat l-istess trattament għal kulħadd fil-Komunità kollha u li jiġi estiż ir-rekwiżit li jinżammu kontijiet separati għas-sitwazzjonijiet kollha komparabbli. Din id-Direttiva ma għandhiex temenda regoli speċifiċi stabbiliti għall-istess skop f’dispożizzjonijiet oħra tal-Komunità u ma tapplikax għal attivitajiet ta’ impriżi koperti minn dawk id-dispożizzjonijiet.

(18)

Ċerti impriżi għandhom jiġu esklużi mill-applikazzjoni ta' din id-Direttiva bis-saħħa tad-daqs tal-fatturat tagħhom. Dan japplika għal dawk l-impriżi pubbliċi li n-negozju tagħhom jitmexxa fuq skala li ma tiġġustifikax piż amministrattiv biex tiġi żgurata t-trasparenza. Minħabba l-potenzal limitat biex ikun hemm effett fuq il-kummerċ bejn l-Istati Membri, mhux meħtieġ, għalissa, li jintalbu kontijiet separati rigward id-disponibilità ta’ ċerti kategoriji ta’ servizzi.

(19)

Din id-Direttiva hija mingħajr ħsara għal dispożizzjonijiet oħra tat-Trattat, l-aktar l-Artikoli 86(2), 88 u 296, u għal kwalunkwe regola oħra li tikkonċerna l-provvista ta' tagħrif mill-Istati Membri lill-Kummissjoni.

(20)

F’każijiet fejn il-kumpens għat-twettiq ta’ servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali ġie ffissat għal perjodu xieraq wara proċedura miftuħa, trasparenti u mhux diskriminatorja ma jidhirx li jeħtieġ li dawn l-impriżi jintalbu li jżommu kontijiet separati.

(21)

Billi l-impriżi kkonċernati qegħdin f'kompetizzjoni ma' impriżi oħra, l-informazzjoni miksuba għandha taqa' taħt l-obbligu tas-sigriet professjonali.

(22)

Sistema ta' rapporti bbażata fuq ispezzjonijiet ex post facto tal-finanzi li jgħaddu bejn l-awtoritajiet pubbliċi u l-impriżi pubbliċi li jaħdmu fis-settur tal-manifattura tgħin lill-Kummissjoni biex twettaq l-obbligi tagħha. Din is-sistema ta' kontroll trid tkopri informazzjoni finanzjarja speċifika.

(23)

Biex il-piż amministrattiv fuq l-Istati Membri jkun limitat, is-sistema ta' rapporti għandha tagħmel użu kemm minn informazzjoni disponibbli pubblikament kif ukoll minn informazzjoni disponibbli għall-azzjonisti ta' maġġoranza. It-tressiq ta' rapporti kkonsolidati għandu jkun permess. Għajnuna mhux kompatibbli lill-impriżi ewlenin li joperaw fis-settur tal-manifattura jkollha l-ikbar effett ta' tgħawwiġ fuq il-kompetizzjoni fis-suq komuni. Għalhekk, sistema ta' rapportar bħal din tista' bħalissa tkun limitata għal impriżi b'fatturat annwali ta' aktar minn EUR 250 miljun.

(24)

Din id-Direttiva għandha tkun bla ħsara għall-obbligi tal-Istati Membri rigward il-limiti ta’ żmien għat-traspożizzjoni fil-liġi nazzjonali tad-Direttivi stabbiliti fl-Anness I, Parti B,

(a)

fondi pubbliċi magħmula disponibbli b'mod dirett mill-awtoritajiet pubbliċi lill-impriżi pubbliċi kkonċernati;

(b)

fondi pubbliċi magħmula disponibbli mill-awtoritajiet pubbliċi permezz tal-medjazzjoni ta' impriżi pubbliċi jew istituzzjonijiet finanzjarji;

(c)

l-użu proprju ta' dawn il-fondi pubbliċi.

(a)

l-ispejjeż u d-dħul marbut ma' attivitajiet differenti

(b)

dettalji sħaħ dwar il-metodi li bihom huma assenjati jew allokati spejjeż u dħul lill-attivitajiet differenti.

(a)

“awtoritajiet pubbliċi” tfisser l-awtoritajiet pubbliċi kollha, inklużi l-Istat u l-awtoritajiet reġjonali, lokali u territorjali l-oħra kollha;

(b)

“impriżi pubbliċi” tfisser kull impriża li fuqha l-awtoritajiet pubbliċi jistgħu jeżerċitaw direttament jew indirettament influwenza dominanti bis-saħħa tal-pussess li għandhom tagħha, il-parteċipazzjoni finanzjarja tagħhom fiha, jew ir-regoli li jirregolawha;

Jitqies li hemm influwenza dominanti min-naħa tal-awtoritajiet pubbliċi meta dawn l-awtoritajiet, direttament jew indirettament fil-konfront tal-impriża:

(c)

“impriżi pubbliċi li joperaw fis-settur tal-manifattura” tfisser kull impriża li l-qasam ewlieni ta' attività tagħha, iddefinit li huwa mill-inqas 50 % tal-fatturat totali annwali, huwa fil-manifattura. Dawn l-impriżi huma dawk li l-operat tagħhom jaqa’ taħt it-Taqsima D — Manifattura, li hija s-sottotaqsima DA sas-sottotaqsima DN, din inkluża, tal-klassifika tan-NACE (Rev. 1) (5);

(d)

“impriża mitluba żżomm kontijiet separati” tfisser kull impriża li tgawdi minn dritt speċjali jew esklużiv mogħti minn Stat Membru skont l-Artikolu 86(1) tat-Trattat, jew fdata bit-tħaddim ta’ servizz ta’ interess ekonomiku ġenerali skond l-Artikolu 86(2) tat-Trattat, li tirċievi kumpens ta' servizz pubbliku fi kwalunkwe forma fir-rigward ta' dan is-servizz u li twettaq attivitajiet oħra;

(e)

“attivitajiet differenti” tfisser, min-naħa l-waħda, il-prodotti u s-servizzi kollha li fir-rigward tagħhom jingħata dritt speċjali jew esklużiv lil impriża jew lis-servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali kollha li ġew fdati b'impriża u, min-naħa l-oħra, kull prodott jew servizz ieħor separat li fir-rigward tiegħu l-impriża hija attiva;

(f)

“drittijiet esklużivi” tfisser drittijiet mogħtija minn Stat Membru lil impriża waħda b’kull strument leġiżlattiv, regolatorju jew amministrattiv, u li jirriżervalha d-dritt li tipprovdi servizz jew twettaq attività f’erja ġeografika partikolari;

(g)

“drittijiet speċjali” tfisser drittijiet li jingħataw minn Stat Membru lil għadd limitat ta' impriżi, bi kwalunkwe strument leġiżlattiv, regolatorju jew amministrativ, li, f'ċerta erja ġeografika partikolari:

(a)

il-fidi ta' telf mill-operat;

(b)

il-provvista tal-kapital;

(ċ)

għotjiet li ma jitħallsux lura, jew self b'kundizzjonijiet ta' privileġġ;

(d)

l-għoti ta' vantaġġi finanzjarji permezz ta' profitti ċeduti jew l-irkupru ta' ammonti dovuti;

(e)

ir-rinunzja ta' qligħ normali fuq fondi pubbliċi użati;

(f)

kumpens għal piżijiet finanzjarji imposti mill-awtoritajiet pubbliċi.

(a)

il-kontijiet interni li jikkorrispondu ma’ attivitajiet differenti huma separati;

(b)

l-ispejjeż kollha u d-dħul huma assenjati jew allokati kif suppost fuq il-bażi ta’ prinċipji ta’ kontabilità ta' kosti applikati b'mod konsistenti u ġustifikabbli b'mod oġġettiv;

(ċ)

il-prinċipji ta' kontabilità ta' kosti li fuqhom il-kontijiet separati jinżammu huma stabbiliti b'mod ċar.

(a)

impriżi pubbliċi, rigward servizzi li l-provvista tagħhom x'aktarx li ma taffettwax il-kummerċ bejn l-Istati Membri b’livell sinifikanti;

(b)

banek ċentrali;

(c)

istituzzjonijiet pubbliċi ta' kreditu, rigward depożiti ta’ fondi pubbliċi ddepożitati mill-awtoritajiet pubbliċi b'kundizzjonijiet ta’ kummerċ normali;

(d)

impriżi pubbliċi li l-fatturat nett annwali tagħhom tul il-perjodu tas-sentejn finanzjarji ta’ qabel dik li fiha l-fondi msemmija fl-Artikolu 1(1) jsiru disponibbli jew jintużaw kien inqas minn EUR 40 miljun. Madankollu, għal istituzzjonijiet pubbliċi ta' kreditu, il-limitu korrispondenti għandu jkun total fil-karta tal-bilanċ ta’ EUR 800 miljun.

(a)

għal impriżi pubbliċi, rigward servizzi li l-provvista tagħhom x'aktarx li ma taffettwax il-kummerċ bejn l-Istati Membri b’livell sinifikanti;

(b)

għal impriżi li l-fatturat annwali nett totali tagħhom tul il-perjodu tas-sentejn finanzjarji ta’ qabel kwalunkwe sena partikolari li fiha impriża tgawdi minn dritt speċjali jew esklużiv mogħti minn Stat Membru skont l-Artikolu 86(1) tat-Trattat, jew li fiha tiġi fdata bit-tħaddim ta’ servizz ta’ interess ekonomiku ġenerali skont l-Artikolu 86(2) tat-Trattat huwa inqas minn EUR 40 miljun; iżda, għal istituzzjonijiet pubbliċi ta' kreditu l-livell korrispondenti għandu jkun total fil-karta tal-bilanċ ta' EUR 800 miljun;

(c)

għal impriżi li ġew fdati bit-tħaddim ta’ servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali skont l-Artikolu 86(2) tat-Trattat jekk il-kumpens li jirċievu, tkun kif tkun il-forma, ġie ffissat għal perjodu xieraq wara proċedura miftuħa, trasparenti u mhux diskriminatorja.

(a)

il-provvista ta' kwalunkwe fond ta' kapital azzjonarju jew kważi-kapital li jixbaħ fin-natura lill-ekwità, filwaqt li jiġu speċifikati l-kundizzjonijiet ta' provvista tiegħu jew tagħhom (kemm jekk azzjonijiet ordinarji, privileġġati, differiti kif ukoll azzjonijiet konvertibbli u rati ta' mgħax; id-drittjiet ta' dividendi jew ta' konverżjoni marbutin magħhom);

(b)

għotjiet li ma jitħallsux lura, jew għotjiet li jitħallsu lura biss f'ċerti ċirkostanzi;

(c)

l-għoti lill-impriża ta' xi self, inkluż self korrenti jew self bil-quddiem fuq injezzjonijiet ta' kapital, bi speċifikazzjoni ta' rati ta' mgħax u l-kundizzjonijiet tas-self u l-garanzija fuqu, jekk ikun hemm, mogħtija lil min jislef mill-impriża li tirċievi s-self;

(d)

garanziji mogħtija lill-impriża mill-awtoritajiet pubbliċi fir-rigward ta' finanzjament ta' self (filwaqt li jiġu speċifikati kundizzjonijiet u xi drittijiet imħallsa mill-impriżi għal dawn il-garanziji);

(e)

dividendi mħallsa u qligħ miżmum;

(f)

kull forma oħra ta' intervent mill-Istat, b'mod partikolari, il-maħfra ta' dejn lejn l-Istat minn impriża pubblika, inklużi inter alia l-pagament ta' self, għotjiet, pagament ta' taxxi tal-kumpanija jew soċjali jew kwalunkwe dritt simili.