(1)

Potrzeba ustanowienia przepisów dotyczących małego ruchu granicznego w celu skonsolidowania ram prawnych Wspólnoty w zakresie granic zewnętrznych została podkreślona w komunikacie Komisji zatytułowanym „W kierunku zintegrowanego zarządzania zewnętrznymi granicami państw członkowskich Unii Europejskiej”. Potrzeba ta została następnie potwierdzona przez Radę w dniu 13 czerwca 2002 r. wraz z przyjęciem „Planu zarządzania zewnętrznymi granicami państw członkowskich Unii Europejskiej”, który został z kolei zatwierdzony przez Radę Europejską w Sewilli w dniach 21 i 22 czerwca 2002 r.

(2)

W interesie rozszerzonej Wspólnoty leży zapewnienie, aby granice z państwami sąsiadującymi nie stanowiły barier dla handlu, wymiany społecznej i kulturalnej czy współpracy regionalnej. W tym celu powinien zostać opracowany skuteczny system dla potrzeb małego ruchu granicznego.

(3)

Zasady małego ruchu granicznego stanowią odstępstwo od ogólnych przepisów regulujących kontrolę graniczną osób przekraczających zewnętrzne granice państw członkowskich Unii Europejskiej, określonych w rozporządzeniu (WE) nr 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiającym wspólnotowy kodeks zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen) (2).

(4)

Wspólnota powinna ustanowić kryteria i warunki, które mają zostać spełnione przy wprowadzaniu ułatwień dla mieszkańców strefy przygranicznej przy przekraczaniu zewnętrznej granicy lądowej w ramach zasad małego ruchu granicznego. Takie kryteria i warunki powinny zapewnić równowagę pomiędzy ułatwianiem przekraczania granicy mieszkańcom strefy przygranicznej działającym w dobrej wierze, mającym uzasadnione powody do częstego przekraczania zewnętrznej granicy lądowej, z jednej strony, a potrzebą zapobiegania nielegalnej imigracji oraz potencjalnym zagrożeniom dla bezpieczeństwa, jakie stanowi działalność przestępcza, z drugiej strony.

(5)

W celu uniknięcia nadużyć ogólną zasadą powinno być wydawanie zezwoleń na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego wyłącznie osobom legalnie zamieszkującym strefę przygraniczną przez co najmniej rok. Umowy dwustronne zawierane między państwami członkowskimi a sąsiadującymi państwami trzecimi mogą przewidywać dłuższy okres zamieszkania. W wyjątkowych i odpowiednio uzasadnionych przypadkach, dotyczących na przykład małoletnich, zmiany stanu cywilnego lub odziedziczenia gruntu, te umowy dwustronne mogą także przewidywać krótszy okres zamieszkania.

(6)

Zezwolenie na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego powinno być wydawane mieszkańcom strefy przygranicznej niezależnie od tego, czy podlegają oni obowiązkowi wizowemu zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 539/2001 z dnia 15 marca 2001 r. wymieniającym państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu (3). W rezultacie niniejsze rozporządzenie powinno być interpretowane w związku z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1932/2006 zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 539/2001 (4) mającym na celu zwolnienie z obowiązku wizowego mieszkańców strefy przygranicznej, korzystających z zasad małego ruchu granicznego ustanowionych niniejszym rozporządzeniem. Z tego względu niniejsze rozporządzenie może wejść w życie tylko łącznie z tym rozporządzeniem zmieniającym.

(7)

Wspólnota powinna ustanowić szczególne kryteria i warunki wydawania zezwoleń na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego mieszkańcom strefy przygranicznej. Te kryteria i warunki powinny być zgodne z warunkami wjazdu obowiązującymi mieszkańców strefy przygranicznej przekraczających zewnętrzną granicę lądową w ramach zasad małego ruchu granicznego.

(8)

Ustanowienie przepisów dotyczących małego ruchu granicznego na poziomie Wspólnoty nie powinno wpływać na prawo do swobodnego przemieszczania się, z którego korzystają obywatele Unii oraz członkowie ich rodzin, ani też na odpowiadające mu prawo, z którego korzystają obywatele państw trzecich i członkowie ich rodzin na mocy umów pomiędzy Wspólnotą i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a danymi państwami trzecimi, z drugiej strony. Jednakże w przypadku gdy przekraczanie granicy jest ułatwione w ramach zasad małego ruchu granicznego dla mieszkańców strefy przygranicznej i obejmuje mniej systematyczną kontrolę, przekraczanie granicy powinno, w naturalny sposób, być ułatwione dla każdej osoby korzystającej ze wspólnotowego prawa do swobodnego przemieszczania się, zamieszkującej w strefie przygranicznej.

(9)

W celu wdrożenia zasad małego ruchu granicznego państwa członkowskie powinny mieć możliwość utrzymywania lub zawierania, w razie potrzeby, umów dwustronnych z sąsiadującymi państwami trzecimi, pod warunkiem że takie umowy są zgodne z przepisami ustanowionymi w niniejszym rozporządzeniu.

(10)

Niniejsze rozporządzenie nie wpływa na ustalenia szczególne stosowane w odniesieniu do Ceuty i Melilli, o których mowa w Deklaracji Królestwa Hiszpanii w sprawie miast Ceuta i Melilla w Akcie końcowym do Umowy w sprawie przystąpienia Królestwa Hiszpanii do Konwencji wykonawczej do Układu z Schengen z dnia 14 czerwca 1985 r. między rządami państw Unii Gospodarczej Beneluksu, Republiki Federalnej Niemiec i Republiki Francuskiej w sprawie stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach podpisanej w Schengen w dniu 19 czerwca 1990 r. (5).

(11)

Państwa członkowskie powinny nakładać sankcje przewidziane prawem krajowym na mieszkańców strefy przygranicznej, którzy nadużywają zasad małego ruchu granicznego ustanowionych niniejszym rozporządzeniem.

(12)

Komisja powinna przedłożyć Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie w sprawie stosowania niniejszego rozporządzenia. Do sprawozdania powinny być dołączone, w razie potrzeby, wnioski legislacyjne.

(13)

Niniejsze rozporządzenie nie narusza podstawowych praw i wolności oraz przestrzega zasad uznanych w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.

(14)

W związku z tym, że cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie ustanowienie kryteriów i warunków dla ustanowienia zasad małego ruchu granicznego na zewnętrznych granicach lądowych, ma bezpośredni wpływ na dorobek Wspólnoty w zakresie granic zewnętrznych i dlatego też nie może on zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, a z uwagi na skalę i skutki niniejszego rozporządzenia może zostać osiągnięty w lepszy sposób na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może przyjąć środki, zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(15)

Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu w sprawie stanowiska Danii, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Dania nie uczestniczy w przyjmowaniu niniejszego rozporządzenia, nie jest ono dla niej wiążące i nie jest zobowiązana do jego stosowania. W związku z tym, że na mocy postanowień tytułu IV części trzeciej Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską niniejsze rozporządzenie oparte jest na dorobku Schengen, Dania podejmie, zgodnie z art. 5 tego protokołu, w terminie sześciu miesięcy od daty przyjęcia niniejszego rozporządzenia, decyzję o ewentualnym wdrożeniu niniejszego rozporządzenia do swojego prawa krajowego.

(16)

W odniesieniu do Islandii i Norwegii niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy zawartej przez Radę Unii Europejskiej i Republikę Islandii oraz Królestwo Norwegii dotyczącej włączenia tych dwóch państw we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen (6), objętych obszarem, o którym mowa w art. 1 pkt A decyzji Rady 1999/437/WE z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie niektórych warunków stosowania tej Umowy (7).

(17)

Niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, w którym Zjednoczone Królestwo nie uczestniczy zgodnie z decyzją Rady 2000/365/WE z dnia 29 maja 2000 r. dotyczącą wniosku Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej o zastosowanie wobec niego niektórych przepisów dorobku Schengen (8). W związku z tym Zjednoczone Królestwo nie uczestniczy w jego przyjmowaniu, nie jest ono dla niego wiążące i nie jest zobowiązane do jego stosowania.

(18)

Niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, w którym Irlandia nie uczestniczy, zgodnie z decyzją Rady 2002/192/WE z dnia 28 lutego 2002 r. dotyczącą wniosku Irlandii o zastosowanie wobec niej niektórych przepisów dorobku Schengen (9). W związku z tym Irlandia nie uczestniczy w jego przyjmowaniu, nie jest ono dla niej wiążące i nie jest zobowiązana do jego stosowania.

(19)

W odniesieniu do Szwajcarii, niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy podpisanej między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską oraz Konfederacją Szwajcarską w sprawie włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen, objętych obszarem, o którym mowa w art. 1 pkt A decyzji 1999/437/WE w związku z art. 4 ust. 1 decyzji Rady 2004/849/WE (10) oraz art. 4 ust. 1 decyzji 2004/860/WE (11).

(20)

Artykuł 4 lit. b) i art. 9 lit. c) niniejszego rozporządzenia stanowią przepisy oparte na dorobku Schengen lub w inny sposób z nim związane w rozumieniu art. 3 ust. 2 Aktu przystąpienia z 2003 r.,

a)

pobytów długoterminowych;

b)

dostępu do działalności gospodarczej i jej prowadzenia;

c)

spraw celnych i podatkowych.

1)

„zewnętrzna granica lądowa” oznacza wspólną granicę lądową pomiędzy państwem członkowskim a sąsiadującym państwem trzecim;

2)

„strefa przygraniczna” oznacza strefę, która nie sięga dalej niż 30 kilometrów od granicy. Jednostki podziału administracyjnego, które mają być uznane za strefę przygraniczną, są określane przez zainteresowane państwa w umowach dwustronnych, o których mowa w art. 13. Jeżeli część którejkolwiek takiej jednostki jest położona między 30 a 50 kilometrem od linii granicy, uznaje się ją mimo to za część strefy przygranicznej;

3)

„mały ruch graniczny” oznacza regularne przekraczanie zewnętrznej granicy lądowej przez osoby zamieszkujące strefę przygraniczną w celu pobytu w strefie przygranicznej, na przykład ze względów społecznych, kulturalnych lub uzasadnionych powodów ekonomicznych lub ze względów rodzinnych, przez okres nieprzekraczający limitów czasu ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu;

4)

„osoby korzystające ze wspólnotowego prawa do swobodnego przemieszczania się” oznaczają:

5)

„obywatel państwa trzeciego” oznacza każdą osobę, która nie jest obywatelem Unii w rozumieniu art. 17 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską i która nie jest objęta pkt 4;

6)

„mieszkańcy strefy przygranicznej” oznaczają obywateli państwa trzeciego legalnie mieszkających w strefie przygranicznej państwa sąsiadującego z państwem członkowskim przez okres ustalony w umowach dwustronnych, o których mowa w art. 13, nie krótszy niż rok. W wyjątkowych i odpowiednio uzasadnionych przypadkach, określonych w tych umowach dwustronnych, za wystarczający może zostać także uznany okres zamieszkania krótszy niż rok;

7)

„zezwolenie na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego” oznacza specjalny dokument wprowadzony na mocy rozdziału III, który uprawnia mieszkańców strefy przygranicznej do przekraczania zewnętrznej granicy lądowej w ramach zasad małego ruchu granicznego;

8)

„Konwencja z Schengen” oznacza Konwencję wykonawczą do Układu z Schengen z dnia 14 czerwca 1985 r. między rządami państw Unii Gospodarczej Beneluksu, Republiki Federalnej Niemiec oraz Republiki Francuskiej w sprawie stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach (13).

a)

posiadają zezwolenie na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego oraz, jeżeli jest to wymagane na podstawie właściwej umowy dwustronnej, o której mowa w art. 13, ważny dokument lub dokumenty podróży;

b)

nie są osobami, wobec których dokonano wpisu do celów odmowy wjazdu w Systemie Informacyjnym Schengen (SIS);

c)

nie są uważani za stanowiących zagrożenie dla porządku publicznego, bezpieczeństwa wewnętrznego, zdrowia publicznego lub stosunków międzynarodowych żadnego z państw członkowskich, a w szczególności nie dokonano wobec nich, na tej samej podstawie, wpisu do celów odmowy wjazdu w krajowych bazach danych państw członkowskich.

a)

imię/imiona, nazwisko/nazwiska, datę urodzenia, obywatelstwo i miejsce zamieszkania posiadacza zezwolenia;

b)

organ wydający zezwolenie, datę wydania i okres ważności;

c)

strefę przygraniczną, w ramach której posiadacz zezwolenia jest uprawniony do przemieszczania się;

d)

numer lub numery ważnego dokumentu lub dokumentów podróży, o których mowa w art. 9 lit. a), uprawniających ich posiadacza do przekraczania granic zewnętrznych.

a)

posiadają ważny dokument lub dokumenty podróży, o których mowa w art. 17 ust. 3 lit. a) Konwencji z Schengen, upoważniające ich do przekraczania granic zewnętrznych;

b)

okażą dokumenty potwierdzające ich status mieszkańca strefy przygranicznej oraz istnienie uzasadnionych powodów dla częstego przekraczania zewnętrznej granicy lądowej w ramach zasad małego ruchu granicznego;

c)

nie są osobami, wobec których dokonano wpisu do celów odmowy wjazdu w SIS;

d)

nie są uważani za stanowiących zagrożenie dla porządku publicznego, bezpieczeństwa wewnętrznego, zdrowia publicznego lub stosunków międzynarodowych żadnego z państw członkowskich, a w szczególności nie dokonano wobec nich, na tej samej podstawie, wpisu do celów odmowy wjazdu w krajowych bazach danych państw członkowskich.

a)

tworzą specjalne przejścia graniczne otwarte tylko dla mieszkańców strefy przygranicznej;

b)

wydzielają specjalne pasy ruchu dla mieszkańców strefy przygranicznej na zwykłych przejściach granicznych; lub

c)

biorąc pod uwagę warunki lokalne oraz tam, gdzie wyjątkowo istnieje wymóg o szczególnym charakterze, zezwalają mieszkańcom strefy przygranicznej na przekraczanie ich zewnętrznej granicy lądowej w określonych miejscach, innych niż wyznaczone przejścia graniczne oraz poza ustalonymi godzinami.

a)

zezwolenie na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego oprócz informacji, o których mowa w art. 7 ust. 3, zawiera szczegółowe informacje dotyczące miejsca i okoliczności, w jakich zewnętrzna granica lądowa może być przekraczana;

b)

dane państwo członkowskie przeprowadza wyrywkową kontrolę i prowadzi stałą ochronę w celu zapobiegania nieuprawnionemu przekraczaniu granicy.

(1)

Listy państw trzecich znajdujące się w załącznikach I i II do rozporządzenia Rady (WE) nr 539/2001 (1) powinny być i pozostać zgodne z kryteriami wymienionymi w motywie 5 tego rozporządzenia. Niektóre państwa trzecie należy przenieść z jednego załącznika do drugiego, szczególnie ze względu na nielegalną imigrację i zagrożenie porządku publicznego.

(2)

Boliwia powinna zostać przeniesiona do załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 539/2001. Data wprowadzenia obowiązku wizowego wobec obywateli Boliwii powinna umożliwiać państwom członkowskim wypowiedzenie umów dwustronnych z Boliwią w odpowiednim terminie oraz zastosować wszelkie środki administracyjne i organizacyjne konieczne do wprowadzenia tego obowiązku wizowego.

(3)

Do załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 539/2001 należy przenieść Antiguę i Barbudę, Wyspy Bahama, Barbados, Mauritius, Saint Kitts i Nevis oraz Seszele.

Zwolnienie obywateli tych państw z obowiązku wizowego nie powinno obowiązywać przed zawarciem umowy dwustronnej w sprawie zwolnienia z obowiązku wizowego między Wspólnotą Europejską a danym państwem.

(4)

Oba załączniki do rozporządzenia (WE) nr 539/2001 powinny być wyczerpujące. W tym celu należy do każdego z załączników do rozporządzenia (WE) nr 539/2001 dodać nagłówek pozwalający określić system wizowy, jaki państwa członkowskie mają stosować wobec tych kategorii osób, które w niektórych państwach członkowskich podlegają obowiązkowi wizowemu, a w innych są z niego zwolnione. Do załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 539/2001 należy dodać różne kategorie obywateli brytyjskich, którzy nie są obywatelami Zjednoczonego Królestwa w rozumieniu prawa wspólnotowego, a do załącznika II do tego rozporządzenia – obywateli Hong-kongu (ang. British Nationals (Overseas)).

(5)

Państwa członkowskie mogą przewidzieć zwolnienia z obowiązku wizowego w stosunku do posiadaczy pewnych szczególnych rodzajów paszportów. Określenie tych szczególnych rodzajów paszportów wymaga sprecyzowania. Ponadto w rozporządzeniu (WE) nr 539/2001 należy wprowadzić odniesienie do procedur obowiązujących w przypadku zastosowania takich zwolnień.

(6)

Państwa członkowskie mogą zwolnić z obowiązku wizowego osoby posiadające status uchodźcy, wszystkich bezpaństwowców, zarówno objętych konwencją dotycząca statusu bezpaństwowca z dnia 28 września 1954 r., jak i nieobjętych zakresem zastosowania tej konwencji, oraz uczniów uczestniczących w wycieczce szkolnej, w przypadku gdy należące do tych kategorii na stałe mieszkają w jednym z państw trzecich wymienionych w załączniku II do rozporządzenia (WE) nr 539/2001.

Całkowite zwolnienie z obowiązku wizowego istnieje już dla osób tych trzech kategorii mieszkających na stałe w obszarze Schengen, gdy wjeżdżają one lub wjeżdżają ponownie do tego obszaru; należy wprowadzić ogólne zwolnienie z obowiązku wizowego osób tych kategorii mieszkających na stałe w państwie członkowskim, które nie należy lub jeszcze nie przystąpiło do obszaru Schengen, o ile wjeżdżają one lub wjeżdżają ponownie na terytorium któregokolwiek innego państwa członkowskiego związanego dorobkiem Schengen.

(7)

Rozporządzenie (WE) nr 1931/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. ustanawiające przepisy dotyczące małego ruchu granicznego na zewnętrznych granicach lądowych państw członkowskich i zmieniające konwencję z Schengen (2) powoduje konieczność wprowadzenia nowego zwolnienia z obowiązku wizowego dla posiadaczy zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego.

(8)

System zwolnień z obowiązku wizowego powinien w pełni odzwierciedlać bieżącą praktykę. Niektóre państwa członkowskie zwalniają z obowiązku wizowego obywateli państw trzecich wymienionych w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 539/2001, którzy są członkami sił zbrojnych podróżującymi w ramach NATO lub Partnerstwa dla Pokoju. W trosce o pewność prawną należy w tym rozporządzeniu odnieść się do tych zwolnień, wynikających ze zobowiązań międzynarodowych niezależnych od prawa wspólnotowego.

(9)

Ponieważ rozporządzenie (WE) nr 539/2001 było wielokrotnie zmieniane, niezbędna jest poprawa jego struktury i czytelności, w którym to celu powinno ono zostać przekształcone w późniejszym terminie.

(10)

W odniesieniu do Islandii i Norwegii niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy zawartej przez Radę Unii Europejskiej i Republikę Islandii oraz Królestwo Norwegii dotyczącej włączenia tych dwóch państw we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen (3), objętych obszarem, o którym mowa w art. 1 pkt B decyzji Rady 1999/437/WE (4) w sprawie niektórych warunków stosowania tej Umowy.

(11)

Zjednoczone Królestwo i Irlandia nie są związane rozporządzeniem (WE) nr 539/2001. W związku z tym nie uczestniczą one w jego przyjmowaniu, nie jest ono dla nich wiążące i nie są zobowiązane do jego stosowania.

(12)

W odniesieniu do Szwajcarii niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów prawnego dorobku Schengen w rozumieniu Umowy podpisanej między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską oraz Konfederacją Szwajcarską w sprawie włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen, objętych obszarem, o którym mowa w art. 1 pkt B decyzji 1999/437/WE w związku z art. 4 ust. 1 decyzji Rady 2004/860/WE z dnia 25 października 2004 r. w sprawie podpisania w imieniu Wspólnoty Europejskiej oraz tymczasowego stosowania niektórych postanowień Umowy między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen (5),

1)

w art. 1 wprowadza się następujące zmiany:

2)

uchyla się art. 3 rozporządzenia (WE) nr 539/2001;

3)

w art. 4 wprowadza się następujące zmiany:

4)

w załączniku I wprowadza się następujące zmiany:

5)

w załączniku II wprowadza się następujące zmiany:

(1)

Na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 980/2005 Republika Białorusi (zwana dalej „Białorusią”) jest państwem beneficjentem wspólnotowego systemu ogólnych preferencji taryfowych.

(2)

W dniu 29 stycznia 2003 r. Międzynarodowa Konfederacja Wolnych Związków Zawodowych (ICTFU), Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (ETUC) i Światowa Konfederacja Pracy (WCL) wystosowały wspólny wniosek do Komisji o wszczęcie, na podstawie art. 27 rozporządzenia Rady (WE) nr 2501/2001 z dnia 10 grudnia 2001 r. wprowadzającego plan ogólnych preferencji taryfowych na okres od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 31 grudnia 2004 r. (2) – oświadczenia w sprawie rozporządzenia Komisji wprowadzającego plan ogólnych preferencji taryfowych na okres od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 31 grudnia 2004 r., dochodzenia w sprawie zarzucanych naruszeń wolności zrzeszania się i prawa do rokowań zbiorowych na Białorusi.

(3)

Komisja rozpatrzyła wniosek, konsultując się z Komitetem ds. Preferencji Ogólnych, i decyzją z dnia 29 grudnia 2003 r. (3) postanowiła wszcząć dochodzenie. Opublikowane zostało zawiadomienie (4), w którym poproszono zainteresowane strony o dostarczenie informacji na ten temat.

(4)

Poinformowano również formalnie władze Białorusi o rozpoczęciu dochodzenia. Władze Białorusi zaprzeczyły, jakoby miało miejsce naruszenie konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) nr 87 (dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych) oraz konwencji nr 98 (dotyczącej stosowania zasad organizowania się i rokowań zbiorowych).

(5)

Informacje zebrane przez Komisję w toku dochodzenia, prowadzonego w konsultacji z Komitetem ds. Ogólnych Preferencji, potwierdziły jednak występowanie poważnych i powtarzających się naruszeń wolności zrzeszania się i prawa do rokowań zbiorowych zawartych w konwencjach MOP nr 87 i 98. Komisja dowiedziała się między innymi, że MOP zbadała sytuację na Białorusi w zakresie dwóch wspomnianych konwencji i wszczęła własne dochodzenie w listopadzie 2003 r. Sporządzone w wyniku tego dochodzenia sprawozdanie komisji śledczej MOP z lipca 2004 r. zawierało 12 zaleceń dotyczących podjęcia konkretnych działań mających na celu poprawę sytuacji na Białorusi. Białoruś została wezwana do wykonania tych zaleceń do dnia 1 czerwca 2005 r., co jednak nie nastąpiło. Na podstawie tych informacji, jak również własnych obserwacji Komisja uznała za uzasadnione czasowe cofnięcie porozumień preferencyjnych.

(6)

W dniu 17 sierpnia 2005 r. Komisja podjęła decyzję o monitorowaniu i ocenie sytuacji w dziedzinie praw pracowników na Białorusi (5). Ogłoszenie o rozpoczęciu się sześciomiesięcznego okresu monitorowania i oceny (6) zawierało oświadczenie Komisji o zamiarze przedłożenia Radzie wniosku dotyczącego czasowego cofnięcia preferencji taryfowych, chyba że przed upływem tego okresu Białoruś zobowiąże się do podjęcia środków niezbędnych do przestrzegania zasad, o których mowa w deklaracji MOP z 1998 r. dotyczącej podstawowych zasad i praw w pracy, określonych przez komisję śledczą MOP w dwunastu zaleceniach zawartych w sprawozdaniu z lipca 2004 r. Władze białoruskie zostały oficjalnie poinformowane o decyzji i ogłoszeniu.

(7)

Białoruś nie złożyła wymaganego zobowiązania zarówno w sześciomiesięcznym okresie monitorowania i oceny, jak i w kolejnych miesiącach, zgodnie z informacjami przedstawionymi poniżej. Władze białoruskie przesłały za to Komisji w dniu 30 marca 2006 r. opinię na temat sytuacji na Białorusi w zakresie wolności zrzeszania się. Po analizie tej opinii Komisja stwierdziła jednak, że nie jest ona wystarczającym dowodem zobowiązania.

(8)

W międzyczasie Rada Administracyjna MOP przyjęła w marcu 2006 r. kolejne sprawozdanie Komitetu ds. Wolności Zrzeszania się, w którym komitet ten zwrócił uwagę na pogarszanie się sytuacji w zakresie praw związków zawodowych na Białorusi i wezwano władze białoruskie do natychmiastowego podjęcia konkretnych działań.

(9)

Następnie Komisja otrzymała od władz białoruskich komunikat z dnia 16 maja 2006 r. na temat sytuacji na Białorusi w zakresie wolności zrzeszania się. Podobnie jak w przypadku opinii z 30 marca 2006 r., Komisja, po uważnej analizie, doszła do wniosku, że opinia nie jest żadnym dowodem zobowiązania, jak również w żaden sposób nie przekonuje ona o poprawie sytuacji. Taką ocenę sytuacji na Białorusi podzielił również Komitet ds. Stosowania Norm Międzynarodowej Konferencji Pracy w swoim sprawozdaniu z czerwca 2006 r., w którym potępiony został fakt niewykonania przez rząd białoruski, w dalszym ciągu, zaleceń, oraz podkreślił konieczność szybkiego podjęcia działań, tak aby można było odczuć rzeczywisty i wymierny postęp w tej sprawie. Również Międzynarodowa Konferencja Pracy, zorganizowana w czerwcu 2006 r. pod auspicjami MOP, określiła niezastosowanie się do 12 zaleceń, ignorowanych przez Białoruś od lipca 2004 r., jako przypadek permanentnego naruszenia. Takie wyjątkowe określenie zachowania jest stosowane wyłącznie w bardzo poważnych i systematycznych przypadkach łamania ratyfikowanej konwencji.

(10)

Komisja uważnie przeanalizowała aktualną sytuację na Białorusi, w tym również pismo od władz białoruskich z dnia 14 października 2006 r., przekazane Komisji w dniu 17 października 2006 r. Zamiast przedstawienia jakiegokolwiek skutecznego zobowiązania lub wyraźnego dowodu na poprawę sytuacji, pismo to po raz kolejny przedstawia tylko ewentualne zamierzenia, jednak brak w nim jakichkolwiek informacji na temat skutecznego wdrażania zasad konwencji MOP nr 87 i 98. Nadal są więc naruszane zasady określone w konwencji MOP nr 87 i 98.

(11)

W związku z powyższym należy tymczasowo wycofać porozumienia preferencyjne dotyczące produktów pochodzących z Białorusi, do czasu podjęcia decyzji stanowiącej, że przyczyny uzasadniające czasowe cofnięcie porozumień już nie występują.

(12)

Niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie sześć miesięcy po jego przyjęciu, chyba że wcześniej zostanie podjęta decyzja stanowiąca, iż przyczyny uzasadniające to rozporządzenie już nie występują,

(1)

W ostatnim dziesięcioleciu Wspólnota konsekwentnie wzmacniała stosunki dwustronne z szeregiem państw i terytoriów uprzemysłowionych i innych państw i terytoriów o wysokim dochodzie w różnych rejonach świata, głównie w Ameryce Północnej, wschodniej Azji i Australazji, ale także w południowo-wschodniej Azji i rejonie Zatoki Perskiej. Stosunki te obejmowały stopniowo coraz szerszy zakres tematów i obszarów w dziedzinie gospodarki i wykraczających poza nią.

(2)

Wspólnota jest zainteresowana dalszym pogłębianiem stosunków z państwami i terytoriami uprzemysłowionymi, które mają podobne do niej struktury polityczne, gospodarcze i instytucjonalne oraz podzielają podobne wartości i które są zarówno znaczącymi partnerami w polityce dwustronnej i handlu, jak i ważnymi podmiotami na forach wielostronnych oraz w zakresie globalnego zarządzania. Pogłębianie stosunków dwustronnych między Wspólnotą a państwami i terytoriami uprzemysłowionymi będzie ważnym czynnikiem dla wzmocnienia roli i pozycji Unii Europejskiej w świecie, konsolidacji instytucji wielostronnych i zapewnienia równowagi oraz rozwoju gospodarki światowej i systemu międzynarodowego.

(3)

Unia Europejska i inne państwa i terytoria uprzemysłowione oraz państwa i terytoria o wysokim dochodzie uzgodniły wzmocnienie swoich stosunków i prowadzenie współpracy w obszarach wspólnych interesów za pomocą różnych dwustronnych aktów, takich jak umowy, deklaracje, plany działania i inne podobne dokumenty.

(4)

Kierując się zasadami ustalonymi w tych aktach dwustronnych, Wspólnota wdraża politykę współpracy mającą na celu stworzenie środowiska korzystnego dla pogłębiania i rozwoju stosunków między Wspólnotą a tymi państwami i terytoriami. Taka współpraca będzie sprzyjała zwiększeniu obecności i widoczności Europy w tych państwach oraz rozwojowi wymiany na płaszczyźnie gospodarczej, handlowej, akademickiej, kulturalnej i innych oraz kontaktom między różnorodnymi podmiotami reprezentującymi strony.

(5)

Unia Europejska opiera się na takich zasadach, jak demokracja, państwo prawa, dobre rządy, poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności. Działania Wspólnoty na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny przyczyniać się do osiągnięcia ogólnego celu polegającego na rozwijaniu i konsolidowaniu tych zasad w krajach i regionach partnerskich poprzez dialog i współpracę.

(6)

Efekty skali, efekty synergii, większa skuteczność i zauważalność działań Wspólnoty zostaną osiągnięte poprzez organizowanie objętych jednolitym aktem zróżnicowanych inicjatyw dotyczących współpracy dwustronnej z państwami i terytoriami uprzemysłowionymi i innymi państwami i terytoriami o wysokim dochodzie.

(7)

Do osiągnięcia celów niniejszego rozporządzenia konieczne jest stosowanie zróżnicowanego podejścia oraz zaplanowanie współpracy z krajami partnerskimi przy uwzględnieniu ich sytuacji gospodarczej, społecznej i politycznej oraz szczególnych interesów, strategii i priorytetów Wspólnoty.

(8)

W związku z niniejszym rozporządzeniem konieczne jest uchylenie rozporządzenia Rady (WE) nr 382/2001 z dnia 26 lutego 2001 r. dotyczącego wprowadzania w życie projektów wspierających współpracę i stosunki handlowe między Unią Europejską a uprzemysłowionymi państwami Ameryki Północnej, Dalekiego Wschodu i Australazji oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1035/1999 (1).

(9)

Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a mianowicie wsparcie wzmocnionej współpracy między Wspólnotą a państwami i terytoriami uprzemysłowionymi oraz innymi państwami i terytoriami o wysokim dochodzie, nie mogą być osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, a z uwagi na skalę działań możliwe jest ich lepsze osiągnięcie przez Wspólnotę, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(10)

Środki konieczne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (2),

1)

wspieranie współpracy, partnerstw i wspólnych przedsięwzięć podmiotów gospodarczych, akademickich i naukowych pochodzących ze Wspólnoty i krajów partnerskich;

2)

pobudzanie dwustronnego handlu, przepływów inwestycji i partnerstw gospodarczych;

3)

wspieranie dialogu między podmiotami politycznymi, gospodarczymi oraz społecznymi i innymi organizacjami pozarządowymi działającymi w odpowiednich sektorach pochodzącymi ze Wspólnoty i krajów partnerskich;

4)

wspieranie więzów międzyludzkich, programów edukacyjnych i szkoleniowych oraz wymiany myśli, a także polepszenie wzajemnego zrozumienia międzykulturowego i międzycywilizacyjnego;

5)

wspieranie projektów dotyczących współpracy w dziedzinach takich, jak badania, nauka i technika, energia, transport i kwestie związane z ochroną środowiska – w tym ze zmianą klimatu – oraz cła i kwestie finansowe oraz wszelkie inne zagadnienia będące przedmiotem wspólnego zainteresowania Wspólnoty i krajów partnerskich;

6)

podnoszenie świadomości dotyczącej Unii Europejskiej oraz pogłębianie jej zrozumienia, a także jej widoczności w krajach partnerskich;

7)

wspieranie konkretnych inicjatyw, w tym prac badawczych, studiów, projektów pilotażowych i wspólnych projektów mających na celu skuteczną i elastyczną realizację celów współpracy wynikających z rozwoju dwustronnych stosunków Wspólnoty z krajami partnerskimi lub przyspieszenie dalszego pogłębiania i poszerzania dwustronnych stosunków z tymi krajami.

a)

następujące podmioty i organy w państwach członkowskich i w krajach partnerskich:

b)

kraje partnerskie oraz regiony, instytucje i organy zdecentralizowane w tych krajach;

c)

organizacje międzynarodowe, w tym organizacje regionalne, o ile przyczyniają się do osiągnięcia celów niniejszego rozporządzenia;

d)

osoby fizyczne z państw członkowskich i krajów partnerskich lub innych państw trzecich o ile przyczyniają się do osiągnięcia celów niniejszego rozporządzenia;

e)

wspólne organy powołane przez kraje i regiony partnerskie oraz Wspólnotę;

f)

instytucje i organy Wspólnoty, w zakresie w jakim realizują one działania wspierające, o których mowa w art. 9;

g)

agencje Unii Europejskiej.

a)

umowy o dotację (w tym stypendia);

b)

umowy w sprawie zamówień publicznych;

c)

umowy o pracę;

d)

umowy w sprawie finansowania.

a)

państwa członkowskie oraz ich władze regionalne i lokalne, w szczególności ich agencje publiczne i parapaństwowe;

b)

kraje partnerskie, w szczególności ich agencje publiczne i parapaństwowe;

c)

organizacje międzynarodowe i organizacje regionalne, w tym międzynarodowe i regionalne instytucje finansowe;

d)

spółki, przedsiębiorstwa oraz inne prywatne organizacje i podmioty gospodarcze, a także inne podmioty niepaństwowe;

e)

kraje partnerskie korzystające ze środków finansowych oraz inne organy kwalifikujące się do uzyskania finansowania zgodnie z art. 7.

—

1 stycznia 2007 r.,

—

data wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

1)

Australia

2)

Bahrajn

3)

Brunei

4)

Kanada

5)

Republika Chińska – Tajwan (7)

6)

Hongkong

7)

Japonia

8)

Republika Korei

9)

Kuwejt

10)

Makau

11)

Nowa Zelandia

12)

Oman

13)

Katar

14)

Arabia Saudyjska

15)

Singapur

16)

Zjednoczone Emiraty Arabskie

17)

Stany Zjednoczone Ameryki

(1)

W dniu 20 lipca 2001 r. Rada przyjęła wspólne działanie 2001/555/WPZiB w sprawie ustanowienia Centrum Satelitarnego Unii Europejskiej (1).

(2)

W dniu 28 lipca 2006 r. Sekretarz Generalny/Wysoki Przedstawiciel, na mocy art. 22 wspomnianego wspólnego działania, przedstawił sprawozdanie z realizacji wspólnego działania w związku z jego ewentualnym przeglądem.

(3)

W dniu 22 września 2006 r., wypełniając swe zadanie sprawowania nadzoru politycznego nad działaniami Centrum, Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa (KPB) przyjął do wiadomości to sprawozdanie oraz zalecił, by Rada zmieniła wspólne działanie stosownie do treści sprawozdania.

(4)

Wspólne działanie 2001/555/WPZiB powinno zostać odpowiednio zmienione,

1)

artykuł 2 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 2

Zadania

1.   Centrum wspiera proces podejmowania decyzji w Unii Europejskiej w dziedzinie WPZiB, w szczególności EPBiO, w tym operacje zarządzania kryzysowego Unii Europejskiej, zgodnie z europejską strategią bezpieczeństwa (2), odpowiednio poprzez dostarczanie materiałów pochodzących z analiz obrazów satelitarnych i danych dodatkowych, w tym zdjęć lotniczych, oraz poprzez świadczenie związanych z tym usług zgodnie z art. 3 i 4.

2.   W ramach tych zadań Sekretarz Generalny/Wysoki Przedstawiciel, w odpowiedzi na stosowny wniosek oraz w zakresie możliwości Centrum, zaleca dostarczanie materiałów lub świadczenie usług przez Centrum na rzecz:

2)

artykuł 8 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2.   Dyrektor mianuje zastępcę dyrektora Centrum po zatwierdzeniu przez zarząd. Zastępca dyrektora jest mianowany na trzy lata, z możliwością jednokrotnego przedłużenia mandatu na kolejną trzyletnią kadencję. Dyrektor odpowiada za rekrutację całego pozostałego personelu Centrum.”;

3)

artykuł 11 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 11

Program działań

1.   Do dnia 30 września każdego roku dyrektor sporządza projekt programu działań na następny rok, wraz z projektem długoterminowego programu działań, zawierającym orientacyjne prognozy na kolejne dwa lata, oraz przedkłada go zarządowi.

2.   Do dnia 30 listopada każdego roku zarząd zatwierdza roczny i długoterminowy program działań.”;

4)

artykuł 12 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3.   Na dochody Centrum składają się składki państw członkowskich, z wyłączeniem Danii, zgodnie ze skalą produktu narodowego brutto (PNB), płatności stanowiące wynagrodzenie za wykonane usługi oraz przychody różne.”;

5)

artykuł 12 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4.   Wnioski o wykonanie zadania złożone zgodnie z art. 2 ust. 2 mogą być uwarunkowane zapewnieniem zwrotu kosztów zgodnie z wytycznymi określonymi w zasadach finansowych Centrum, o których mowa w art. 15.”;

6)

artykuł 13 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 13

Procedura budżetowa

1.   Do dnia 30 września każdego roku dyrektor przedkłada zarządowi projekt rocznego budżetu Centrum, obejmujący wydatki administracyjne, wydatki operacyjne i przewidywane przychody na następny rok budżetowy, a także długoterminowe prognozy wydatków i dochodów w związku z projektem długoterminowego programu działań.

2.   Do dnia 30 listopada każdego roku Zarząd przyjmuje roczny budżet Centrum jednomyślną decyzją przedstawicieli państw członkowskich.

3.   W przypadku zaistnienia nieuniknionych, wyjątkowych lub nieprzewidzianych okoliczności dyrektor może przedstawić zarządowi projekt budżetu korygującego. Zarząd z należytym uwzględnieniem pilności sprawy zatwierdza budżet korygujący jednomyślną decyzją przedstawicieli państw członkowskich.”;

7)

artykuł 17 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 17

Oddelegowywanie

1.   Za zgodą dyrektora eksperci z państw członkowskich oraz urzędnicy instytucji lub agencji Unii Europejskiej mogą być na określony okres oddelegowani do Centrum w celu objęcia stanowisk w strukturze organizacyjnej Centrum lub uczestnictwa w określonych zadaniach i projektach.

2.   W przypadku kryzysu Centrum może zostać wsparte wyspecjalizowanym personelem, oddelegowanym przez państwa członkowskie, Komisję lub Sekretariat Generalny Rady. Potrzeba takich oddelegowań i czas ich trwania są ustalane przez Sekretarza Generalnego/Wysokiego Przedstawiciela po konsultacji z dyrektorem Centrum.

3.   Przepisy dotyczące oddelegowywania przyjmowane są przez zarząd na wniosek dyrektora.

4.   Członkowie personelu mogą być w interesie Centrum oddelegowani na czas określony do objęcia stanowiska poza Centrum, zgodnie z przepisami dotyczącymi personelu Centrum.”;

8)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

„Artykuł 20a

Włączanie Komisji w prace Centrum

Komisja jest w pełni włączana w pracę Centrum. Centrum dokonuje niezbędnych ustaleń administracyjnych oraz ustanawia stosunki robocze z Komisją, mając na uwadze maksymalne zwiększenie synergii i unikanie niepotrzebnego powielania działań poprzez wymianę specjalistycznej wiedzy i doradztwa w tych obszarach, w których działania Wspólnoty mają związek z misją Centrum oraz w których działania Centrum są istotne ze względu na działania Wspólnoty.”;

9)

artykuł 22 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 22

Sprawozdawczość

Do dnia 31 lipca 2011 r. Sekretarz Generalny/Wysoki Przedstawiciel przedstawia Radzie sprawozdanie z działalności Centrum, w miarę potrzeby wraz z odpowiednimi zaleceniami dotyczącymi jego dalszego rozwoju.”;

10)

skreśla się art. 1 ust. 3, art. 9 ust. 1 zdanie drugie, art. 12 ust. 5 oraz art. 23 ust. 1, 2, 4, 5 i 6.