13.9.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 264/1

—

uwzględniając w szczególności art. 6, 7, 8, 10 ust. 1, art. 11, 12, 21, 47–50, 52 i 53 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając w szczególności art. 2 i art. 3 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej oraz rozdziały 1, 2, 4 i 5 tytułu V (przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając decyzję Rady z dnia 25 lutego 2010 r. w sprawie ustanowienia Stałego Komitetu Współpracy Operacyjnej w zakresie Bezpieczeństwa Wewnętrznego (COSI) (1),

—

uwzględniając „Program sztokholmski – otwarta i bezpieczna Europa dla dobra i ochrony obywateli” oraz komunikat Komisji pod tytułem „Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości dla europejskich obywateli – Plan działań służący realizacji programu sztokholmskiego” (COM(2010)0171),

—

uwzględniając strategię bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej („Dążąc do europejskiego modelu bezpieczeństwa”), przyjętą przez Radę w dniach 25–26 lutego 2010 r.,

—

uwzględniając strategię Unii Europejskiej w dziedzinie walki z terroryzmem, przyjętą przez Radę w dniu 30 listopada 2005 r.,

—

uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady pod tytułem „Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego UE w działaniu: pięć kroków w kierunku bezpieczniejszej Europy” (COM(2010)0673),

—

uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady pod tytułem „Pierwsze sprawozdanie roczne w sprawie wykonania strategii bezpieczeństwa wewnętrznego UE” (COM(2011)0790),

—

uwzględniając komunikat Komisji skierowany do Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poprawy bezpieczeństwa chemicznego, biologicznego, radiologicznego i jądrowego w Unii Europejskiej – plan działania UE w obszarze CBRJ (COM(2009)0273),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 24 i 25 lutego 2011 r. w sprawie komunikatu Komisji w sprawie strategii bezpieczeństwa wewnętrznego UE w działaniu,

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 8 i 9 listopada 2010 r. w sprawie opracowania i realizacji cyklu polityki unijnej dotyczącej poważnej i zorganizowanej przestępczości międzynarodowej,

—

uwzględniając konkluzje Rady w sprawie ustanowienia priorytetów UE w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej na lata 2011–2013,

—

uwzględniając opinię Europejskiego Inspektora Ochrony Danych (EIOD) z dnia 17 grudnia 2010 r. w sprawie komunikatu Komisji pt. „Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego UE w działaniu: pięć kroków w kierunku bezpieczniejszej Europy”,

—

uwzględniając sprawozdanie Europolu dotyczące sytuacji i tendencji w zakresie terroryzmu w UE (TE–SAT 2011),

—

uwzględniając przeprowadzoną przez Europol ocenę zagrożenia przestępczością zorganizowaną w UE (OCTA 2011),

—

uwzględniając europejską strategię bezpieczeństwa z 2003 r. (2) oraz sprawozdanie z 2008 r. z jej wdrażania (3),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady: „Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w służbie obywateli – program sztokholmski” (4),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przestępczości zorganizowanej w Unii Europejskiej (5),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 września 2011 r. w sprawie wysiłków UE w walce z korupcją (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 grudnia 2011 r. w sprawie unijnej polityki przeciwdziałania terroryzmowi: najważniejsze osiągnięcia i nadchodzące wyzwania (7),

—

uwzględniając właściwe orzecznictwo europejskich i krajowych trybunałów konstytucyjnych dotyczące kryterium proporcjonalności i konieczności jej przestrzegania przez władze publiczne w społeczeństwie demokratycznym,

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinię Komisji Spraw Zagranicznych (A7-0143/2012),

A.

mając na uwadze, że wejście w życie Traktatu z Lizbony przyczyniło się do dalszego ujednolicenia przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, w ramach której przestrzega się praw podstawowych oraz szanuje różne systemy prawne i tradycje państw członkowskich; mając na uwadze, że zgodnie z postanowieniami Traktatu strategie polityczne w tym zakresie wchodzą w zakres kompetencji dzielonej przez Unię i państwa członkowskie;

B.

mając na uwadze, że Traktat z Lizbony silnie powiązał zatem unijną politykę bezpieczeństwa z właściwą dla UE praworządnością, kładąc podwaliny pod rozwój agendy bezpieczeństwa ściśle przestrzeganej przez UE i państwa członkowskie oraz będącej przedmiotem nadzoru demokratycznego na szczeblu europejskim i krajowym; mając na uwadze, że podstawą dla wzmocnienia tej polityki powinny być wartości demokratyczne, swobody obywatelskie i prawa podstawowe;

C.

mając na uwadze, że każda polityka bezpieczeństwa powinna obejmować funkcję zapobiegawczą, która jest niezbędna zwłaszcza w okresie pogłębiających się nierówności gospodarczych i społecznych, podających tym samym w wątpliwość efektywność praw podstawowych;

D.

mając na uwadze, że w programie sztokholmskim podkreśla się, iż należy opracować strategię bezpieczeństwa wewnętrznego w celu dalszej poprawy bezpieczeństwa na terenie Unii, a tym samym ochrony życia i bezpieczeństwa obywateli Unii, oraz zwalczania przestępczości zorganizowanej, terroryzmu i innych zagrożeń, przy jednoczesnym poszanowaniu praw człowieka, zasad ochrony międzynarodowej i zasady państwa prawa;

E.

mając na uwadze, że mimo wejścia w życie Traktatu z Lizbony ani państwa członkowskie, ani Komisja nie przewidziały jak dotąd żadnej roli dla Parlamentu w tym procesie;

F.

mając na uwadze, że w komunikacie Komisji w sprawie strategii bezpieczeństwa wewnętrznego UE na lata 2010–2014 określono pięć obszarów priorytetowych, w których UE może wnieść wartość dodaną, czyli zwalczanie i zapobieganie zorganizowanej i poważnej przestępczości, przeciwdziałanie terroryzmowi i cyberprzestępczości, wzmocnienie zarządzania zewnętrznymi granicami UE oraz zwiększanie odporności na klęski żywiołowe i katastrofy spowodowane przez człowieka;

G.

mając na uwadze, że w pierwszym sprawozdaniu rocznym Komisji na temat wdrażania europejskiej strategii bezpieczeństwa uznano, że wszystkie pięć celów określonych w 2010 r. zachowuje ważność, a także przedstawiono obecny stan prac, dotychczas dokonane postępy oraz dalsze działania;

H.

mając na uwadze, że w programie sztokholmskim stwierdza się, że „opracowanie, monitorowanie i realizacja strategii bezpieczeństwa wewnętrznego powinny stać się jednym z priorytetowych zadań COSI”;

1.

z zadowoleniem przyjmuje prace podjęte w celu opracowania strategii bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej oraz głównych zasad, na których opiera się europejski model bezpieczeństwa określony w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego, szczególnie w odniesieniu do ściślejszego związku między bezpieczeństwem, wolnością i ochroną prywatności, a także w odniesieniu do solidarności i współpracy państw członkowskich; podkreśla, że unijne środki bezpieczeństwa i współpraca w tym zakresie muszą być zgodne z zobowiązaniami Unii dotyczącymi praw podstawowych i koncentrować się na ukierunkowanym egzekwowaniu prawa i działaniach wywiadowczych w celu obniżenia wskaźnika przestępczości i zapobiegania atakom terrorystycznym;

2.

podkreśla, że wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość są celami, do których należy dążyć równolegle, oraz uważa, że wdrażanie Karty praw podstawowych UE musi stanowić kluczowy element w pełni ukształtowanej strategii bezpieczeństwa wewnętrznego; przypomina, że aby zapewnić wolność i sprawiedliwość, bezpieczeństwo należy zawsze budować zgodnie z postanowieniami Traktatów, zasadą państwa prawa i zobowiązaniami Unii w dziedzinie praw podstawowych;

3.

odnotowuje postęp poczyniony przez państwa członkowskie i Komisję w kontekście cyklu politycznego UE dotyczącego poważnej i zorganizowanej przestępczości międzynarodowej oraz ukierunkowany na realizację ogólnych celów strategicznych w oparciu o działania bazujące na współpracy międzyrządowej na szczeblu operacyjnym; uważa jednak, że niezbędny jest jasny podział zadań między szczeblem UE a krajowym oraz że Parlament musi stanowić część tego procesu w kwestiach dotyczących wytycznych politycznych, wdrażania i oceny wyników, a dogłębną ocenę europejskiego cyklu politycznego należy przeprowadzić w 2013 r.; jest ponadto zdania, że z uwagi na charakter tego cyklu powinien on raczej być określany mianem „cyklu operacyjnego UE”; wzywa państwa członkowskie do regularnego przeprowadzania oceny komplementarności krajowych programów zwalczania przestępczości zorganizowanej i programów, które mają zostać opracowane na szczeblu UE, jak również do analizowania uzyskanych wyników i przyszłych perspektyw z punktu widzenia strategicznego i operacyjnego UE przy zaangażowaniu unijnych instytucji i właściwych agencji oraz parlamentów krajowych;

4.

uważa ponadto, że konieczne jest także uwzględnienie wystarczających zasobów finansowych w wieloletnich ramach finansowych na lata 2014-2020 w celu wdrożenia przedmiotowej strategii dzięki wykorzystaniu funduszu przewidzianego na ten cel;

5.

przypomina, że UE i państwa członkowskie dzielą kompetencje w odniesieniu do strategii politycznych w dziedzinie bezpieczeństwa oraz że jest to obszar, w którym należy przestrzegać zasady pomocniczości; uważa, że ramy strategii bezpieczeństwa wewnętrznego mogłyby przydać wartości wysiłkom wszystkich instytucji UE w tej dziedzinie w oparciu o wszechstronne i spójne podejście;

6.

uważa, że kompleksowa, oparta na dowodach i wiedzy unijna analiza zagrożeń wymagających interwencji to zasadniczy warunek wstępny skuteczności strategii bezpieczeństwa wewnętrznego, i jest zdania, że Europol powinien przeprowadzić taką ogólnounijną analizę w oparciu o bardziej przejrzyste i rzetelne metody oceny zagrożeń oraz na podstawie szczegółowych informacji przedstawionych przez państwa członkowskie;

7.

przypomina, że Parlament Europejski jest obecnie pełnoprawnym podmiotem instytucjonalnym w dziedzinie strategii politycznych dotyczących bezpieczeństwa i jest w związku z tym uprawniony do aktywnego udziału w procesie określania cech i priorytetów strategii bezpieczeństwa wewnętrznego oraz europejskiego modelu bezpieczeństwa, jak również w procesie oceny tych instrumentów, w tym poprzez regularne działania monitorujące wdrażanie strategii bezpieczeństwa wewnętrznego, prowadzone wspólnie przez PE, parlamenty krajowe i Radę na mocy art. 70 i 71 TFUE oraz art. 6 ust. 2 decyzji ustanawiającej COSI;

8.

w związku z tym i na podstawie istniejącej współpracy Parlamentu Europejskiego i parlamentów krajowych popiera ideę „parlamentarnego cyklu politycznego” – który należy w sposób płynny włączyć między innymi w ramy rocznej sprawozdawczości Komisji w tej dziedzinie – kończąc z praktyką sporządzania rocznego sprawozdania parlamentarnego na temat aktualnego stanu prac w odniesieniu do strategii bezpieczeństwa wewnętrznego;

9.

podkreśla znaczenie spójności i synergii pomiędzy wewnętrznymi i zewnętrznymi aspektami bezpieczeństwa oraz zwraca szczególną uwagę, że bardzo ważne jest dopilnowanie, aby środki i działania na rzecz wdrożenia strategii bezpieczeństwa wewnętrznego były zgodne z zobowiązaniami Unii w dziedzinie praw podstawowych, zwłaszcza z art. 2, 6 i 7 Traktatu UE, oraz unijnymi celami polityki zewnętrznej określonymi w art. 21 Traktatu UE, a także z międzynarodowymi przepisami w dziedzinie praw człowieka i pomocy humanitarnej; odnotowuje wspólny dokument w sprawie zacieśnienia więzi pomiędzy wspólną polityką bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) oraz podmiotami działającymi w dziedzinie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości (WSiSW) a działaniami przedstawionymi w planie działania; podkreśla znaczenie odpowiedniej wymiany informacji, konsultacji i współpracy ze wszystkimi zainteresowanymi podmiotami, a także znaczenie rozwiązań mających na celu raczej uprzedzanie wydarzeń, a nie podejmowanie działań w reakcji na zajścia; oczekuje na wyniki prac przeprowadzonych w ramach wdrażania programu sztokholmskiego dotyczących komplementarności działań państw członkowskich i UE w zewnętrznym wymiarze WSiSW, a także w przedsięwzięciach zmierzających do ewentualnej aktualizacji unijnej strategii bezpieczeństwa zewnętrznego;

10.

podkreśla, że każda długoterminowa strategia bezpieczeństwa wewnętrznego powinna w większym stopniu koncentrować się na możliwym do wykazania związku między zagrożeniami zewnętrznymi a brakiem lub nieskutecznym wykorzystaniem strategii i środków, które mogą stanowić silny czynnik zapobiegania zagrożeniom dla bezpieczeństwa, takich jak ukierunkowana pomoc rozwojowa, strategie na rzecz ograniczania ubóstwa czy też plany usuwania skutków klęsk żywiołowych lub katastrof wywołanych przez człowieka;

11.

odnotowuje definicję pięciu kluczowych obszarów, dla których zaproponowano różne konkretne działania na szczeblu UE i państw członkowskich; uważa, że cele te nie są wyczerpujące oraz że można by lepiej ustalić kolejność priorytetów; podkreśla, że walka z terroryzmem i przestępczością zorganizowaną jest i musi pozostać kluczowym priorytetem w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego; uważa, że należy się również zająć kwestią odporności na katastrofy spowodowane przez człowieka oraz klęski żywiołowe, w tym uszkodzeniami krytycznej infrastruktury; odnotowuje jednak, że podejmowanie w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego działań w dziedzinie egzekwowania praw własności intelektualnej, nad którymi prowadzona jest odrębna pogłębiona debata, nie wydaje się uzasadnione czy odpowiednie;

12.

uważa, że przestępczość zorganizowana we wszystkich swoich formach, w tym także organizacje mafijne, stanowi rosnące zagrożenie dla wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości dla wszystkich obywateli UE oraz że zwalczanie jej musi pozostać priorytetem, zgodnie z zaleceniami sformułowanymi w rezolucji z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przestępczości zorganizowanej w Unii Europejskiej, na podstawie szczegółowych danych i informacji dotyczących obecnej współpracy między UE a państwami członkowskim w ramach walki z mafiami, praniem pieniędzy, korupcją, przestępczością „białych kołnierzyków” i innymi formami przestępczości zorganizowanej;

13.

wzywa Komisję i Radę do nadania walce z korupcją priorytetu w kontekście agendy bezpieczeństwa UE oraz do przydzielenia odpowiednich zasobów, biorąc pod uwagę to, że w programie sztokholmskim (4.1) korupcję wymieniono wśród zagrożeń transnarodowych, które wciąż stanowią wyzwanie dla bezpieczeństwa wewnętrznego Unii i wymagają wyraźnej i kompleksowej reakcji;

14.

przypomina znaczenie zapobiegania terroryzmowi i działaniom powiązanym oraz ich zwalczania, w tym finansowania takich działań, oraz oczekuje na wniosek w sprawie ram dotyczących środków administracyjnych, takich jak zamrażanie środków finansowych osób podejrzanych o działalność terrorystyczną na podstawie art. 95 TFUE; ponadto wykraczając poza specjalne ramy strategii bezpieczeństwa wewnętrznego zwraca się do Komisji i państw członkowskich o rozważenie przyjęcia określonego prawodawstwa odnoszącego się do ofiar terroryzmu w celu uznania ich publicznego charakteru, a także uwzględnienia bardziej szczegółowych przepisów, które gwarantowałyby tym osobom odpowiednią ochronę, wsparcie i uznanie;

15.

uważa, że działaniem o pierwszorzędnym znaczeniu jest ostateczne zwalczenie przestępczości środowiskowej, gospodarczej i korporacyjnej, która ma szczególnie szkodliwy wpływ na warunki życia obywateli UE, przede wszystkim w czasach kryzysu; wyraża w związku z tym ubolewanie z powodu działań podjętych przez niektóre państwa członkowskie zmierzających do złagodzenia kar za przestępstwa w tych dziedzinach; podkreśla ponadto rozdźwięk między propozycjami w tych obszarach a potępieniem niektórych mniej poważnych aktów przestępczych;

16.

z zadowoleniem przyjmuje to, że walka z cyberprzestępczością otrzymała wysoki priorytet w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego oraz podkreśla znaczenie skoncentrowania wysiłków na zapobieganiu; odnotowuje i popiera zamiar Komisji dotyczący opracowania w 2012 r. kompleksowej strategii na rzecz bezpieczeństwa internetu w Europie; wzywa państwa członkowskie do ratyfikacji konwencji Rady Europy w sprawie cyberprzestępczości;

17.

ponownie podkreśla, że zacieśnianie unijnej współpracy policyjnej i sądowej, w tym także w ramach Europolu i Eurojustu oraz za sprawą odpowiedniego szkolenia, ma kluczowe znaczenie dla odpowiedniego wdrażania strategii bezpieczeństwa wewnętrznego i musi obejmować właściwe władze z państw członkowskich, jak również instytucje i agencje UE; wzywa Komisję i państwa członkowskie do uczynienia tej współpracy priorytetową w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego; apeluje także o zastosowanie odpowiednich i spójnych instrumentów prawnych ułatwiających wykorzystywanie materiału dowodowego;

18.

podkreśla wkład misji WPBiO we wspieranie poszanowania praworządności, a także w utrzymywanie pokoju i bezpieczeństwa w sąsiedztwie UE i na świecie, dzięki czemu można lepiej zapobiegać upadkowi państwowości i istnieniu bezpiecznych schronień dla osób zaangażowanych w transnarodową działalność przestępczą i terrorystyczną;

19.

w związku z tym wyraża ubolewanie, że strategii bezpieczeństwa wewnętrznego UE wciąż brakuje właściwego „wymiaru sądowego”; przypomina, że – zgodnie z programem sztokholmskim – należy wzmocnić wzajemne zaufanie poprzez stopniowe rozwijanie europejskiej kultury sądowej opartej na różnorodności systemów prawnych i na jedności w ramach europejskiego prawodawstwa oraz że systemy sądowe państw członkowskich powinny być w stanie działać wspólnie w sposób spójny i efektywny zgodnie z ich krajowymi tradycjami prawnymi; uważa, że stworzenie zbioru priorytetów w dziedzinie współpracy sądowej należy postrzegać w kontekście ścisłego związku między wszystkimi wymiarami przestrzeni określonej w tytule V TFUE, czyli przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości; podkreśla znaczenie należytego wdrożenia porozumień w sprawie współpracy sądowej z państwami trzecimi;

20.

uważa, że w odniesieniu do powiązań pomiędzy bezpieczeństwem zewnętrznym i wewnętrznym należy popierać ściślejszą współpracę z innymi międzynarodowymi instytucjami, takimi jak NATO i OBWE;

21.

podkreśla, że walka z terroryzmem to priorytet w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego, której cele i narzędzia należy poddać odpowiedniej ocenie, jak wyrażono to w rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 14 grudnia 2011 r. w sprawie unijnej polityki przeciwdziałania terroryzmowi: najważniejsze osiągnięcia i nadchodzące wyzwania; zaznacza, że strategiom politycznym w zakresie zapobiegania i ochrony, jak również ścigania karnego i reagowania należy nadać wyższy priorytet; w tym kontekście uważa, że niezbędna jest większa koncentracja na ukierunkowanym egzekwowaniu prawa i działaniach wywiadowczych o potwierdzonej skuteczności w zapobieganiu atakom terrorystycznym i przeprowadzanych zgodnie z zasadami konieczności, proporcjonalności i poszanowania praw podstawowych oraz w oparciu o odpowiedni nadzór i rozliczalność; przypomina, że ma to zasadnicze znaczenie, jeśli UE ma być wiarygodnym podmiotem w upowszechnianiu praw podstawowych na szczeblu zarówno wewnętrznym, jak i zewnętrznym;

22.

jest zdania, że kluczowe znaczenie ma opracowanie mechanizmów zapobiegawczych przede wszystkim w celu umożliwienia szybkiego wykrywania przejawów brutalnego radykalizmu lub zagrożeń, w tym zagrożeń ze strony brutalnych lub wojujących ekstremistów; przypomina o znaczeniu działań na rzecz walki z brutalnym radykalizmem w narażonych społecznościach oraz oczekuje na przyszłą pracę unijnej sieci upowszechniania wiedzy o radykalizacji postaw, której misją będzie ułatwianie wymiany informacji, podnoszenie poziomu wiedzy i wskazywanie innowacyjnych rozwiązań;

23.

przyjmuje do wiadomości uwagę poświęconą bezpieczeństwu granic w kontekście strategii bezpieczeństwa wewnętrznego, uważa jednak, że zarządzanie granicami i mobilność ludzi nie są jedynie zagadnieniami z zakresu bezpieczeństwa, lecz kluczowymi cechami szerszej strategii politycznej obejmującej wymiar bezpieczeństwa oraz kwestie imigracji, azylu oraz polityki rozwojowej na szczeblu UE, a także polityki wspierające rozwój gospodarczy, społeczny i demokratyczny oraz upowszechniające prawa człowieka w państwach trzecich; podkreśla ponadto, że do zapewnienia bezpieczeństwa należy dążyć przy poszanowaniu osiągnięć Unii, a mianowicie prawa do swobodnego przekraczania granic wewnętrznych;

24.

ponownie podkreśla znaczenie skoordynowania podejmowanych przez państwa członkowskie działań dotyczących zarządzania granicami zewnętrznymi oraz zwraca szczególną uwagę, że dla ułatwienia swobodnego przepływu oraz większej solidarności, a także poprawy bezpieczeństwa granic zewnętrznych konieczna jest ścisła współpraca z państwami graniczącymi z Unią Europejską; podkreśla, że stopniowe wprowadzanie zintegrowanego zarządzania granicami powinno mieć na celu ułatwianie podróżowania;

25.

uważa w związku z tym, że strategia bezpieczeństwa wewnętrznego powinna szerzej odzwierciedlać wizję zawartą w programie sztokholmskim i uznaje, że wskazane jest dokonanie przeglądu śródokresowego programu sztokholmskiego przed końcem 2013 r., tak aby ocenić jego priorytety strategiczne, ustawodawcze i finansowe; uważa też, że niezbędna jest uzupełniająca ocena dotycząca właściwych agencji europejskich poddanych obecnie „lizbonizacji” (Europol, Eurojust i europejska sieć sądowa), a także innych agencji i organów; przypomina, że działania i operacje agencji muszą być zgodne z ich mandatem określonym w decyzjach dotyczących ich utworzenia i funkcjonowania, a także muszą być przeprowadzane w poszanowaniu wartości i zasad demokratycznych oraz wolności i praw podstawowych, o których mowa w Karcie praw podstawowych UE;

26.

przypomina, że przetwarzanie i zbieranie danych osobowych w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego musi w każdych okolicznościach być zgodne z zasadami UE w dziedzinie ochrony danych, a w szczególności z zasadą konieczności, proporcjonalności i legalności, a także z właściwym prawodawstwem Unii Europejskiej w tej dziedzinie; z zadowoleniem przyjmuje przedstawione przez Komisję w dniu 25 stycznia 2012 r. wnioski dotyczące ochrony danych, ale jest zdania, że wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i egzekwowania prawa musi być bardziej ambitny i należy przewidzieć w nim solidniejsze środki ochronne, zwłaszcza w odniesieniu do przepisów dotyczących tworzenia profili i automatycznego przetwarzania;

27.

w związku z tym ponownie potwierdza potrzebę odpowiedniego nadzoru demokratycznego nad agencjami przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości oraz oceny ich działań, tak aby uniknąć ryzyka zatarcia podziału między doradztwem politycznym a rzeczywistym kształtowaniem polityki dotyczącej tych agencji;

28.

wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel oraz Komisję do przedstawienia planowanego na 2011 r. wniosku w sprawie wprowadzenia klauzuli solidarności, w którym nie powinno się powielać istniejących obecnie inicjatyw, ale skupić się raczej na określeniu ram wykorzystywania i koordynacji dostępnych instrumentów unijnych i krajowych, w tym WPBiO, w przypadkach, o których mowa w art. 222 TFUE; jest zdania, że tylko mając pełne spektrum możliwości dzięki wdrożeniu klauzuli solidarności pomiędzy wszystkimi państwami członkowskimi, UE będzie gotowa, aby w bezpieczny i skoordynowany sposób zapobiegać wszelkim zagrożeniom dla bezpieczeństwa jednego państwa członkowskiego lub ich większej liczby oraz aby na takie zagrożenia reagować;

29.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz parlamentom państw członkowskich.

13.9.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 264/7

—

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego część trzecią tytuł V rozdział 4 zatytułowany „Współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych”,

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej tytuł VI dotyczący wymiaru sprawiedliwości,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 września 2011 r. zatytułowany „W kierunku polityki kryminalnej UE: Zapewnienie skutecznej realizacji polityki UE poprzez prawo karne” (COM(2011)0573),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie wzorcowych przepisów stanowiących wytyczne w dyskusjach dotyczących prawa karnego prowadzonych przez Radę,

—

uwzględniając swą rezolucję z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przestępczości zorganizowanej w Unii Europejskiej (1),

—

uwzględniając swe zalecenie dla Rady z dnia 7 maja 2009 r. w sprawie rozwoju obszaru sprawiedliwości UE w sprawach karnych (2),

—

uwzględniając swe ekspertyzy dotyczące harmonizacji prawa karnego w UE (3) oraz rozwoju obszaru sprawiedliwości UE w sprawach karnych (4),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A7-0144/2012),

A.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 3 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) Unia zapewnia swoim obywatelom przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości bez granic wewnętrznych, w której zagwarantowana jest swoboda przepływu osób, w powiązaniu z właściwymi środkami w odniesieniu do m.in. zapobiegania i zwalczania przestępczości;

B.

mając na uwadze, że na podstawie art. 83 TFUE Parlament i Rada mogą wprowadzić normy minimalne odnoszące się do określania przestępstw oraz kar;

C.

mając na uwadze, że jednocześnie w art. 83 ust. 3 TFUE wprowadza się tzw. mechanizm hamulca bezpieczeństwa w sytuacji, gdy członek Rady uzna, że proponowany akt prawodawczy mógłby naruszać podstawowe elementy jego systemu wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych, i tym samym uznaje się, że prawo karne często odzwierciedla podstawowe wartości, zwyczaje i wybory każdego społeczeństwa, aczkolwiek w pełnym poszanowaniu międzynarodowych regulacji w dziedzinie ochrony praw człowieka;

D.

mając na uwadze, że w związku z tym w kontekście wniosków ustawodawczych w dziedzinie prawa karnego szczególne znaczenie odgrywają zasady pomocniczości i proporcjonalności, o których mowa w art. 5 TUE;

E.

mając na uwadze, że systemy prawa karnego i prawa procesu karnego państw członkowskich rozwijały się przez wiele stuleci oraz mając na uwadze, że system każdego z państw członkowskich ma określone cechy szczególne i specyficzne elementy, a także mając na uwadze, że w związku z tym decyzje w najważniejszych dziedzinach prawa karnego należy pozostawić w gestii państw członkowskich;

F.

mając na uwadze, że zasada wzajemnego uznawania ciągle wkracza do kolejnych obszarów polityki, w szczególności w odniesieniu do wyroków i orzeczeń sądowych, oraz mając na uwadze, że jest to zasada oparta na wzajemnym zaufaniu, które wymaga ustanowienia minimalnych standardów ochrony na jak najwyższym poziomie;

G.

mając na uwadze, że harmonizacja prawa karnego w UE powinna przyczynić się do rozwoju wspólnej kultury prawnej UE w zakresie przeciwdziałania przestępczości, która to kultura uzupełnia, nie zaś zastępuje, krajowe tradycje prawne oraz ma korzystny wpływ na wzajemne zaufanie w obrębie systemów prawnych państw członkowskich;

H.

mając na uwadze, że prawo karne musi być spójnym systemem prawnym, opartym na zestawie zasad podstawowych i standardach dobrej administracji, który jest w pełni zgodny z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej, europejską konwencją praw człowieka i innymi konwencjami międzynarodowymi w dziedzinie praw człowieka, których sygnatariuszami są państwa członkowskie;

I.

mając na uwadze, że prawo karne, ze względu na sam swój charakter, może prowadzić do ograniczenia niektórych praw człowieka oraz podstawowych wolności osób podejrzanych, oskarżonych i skazanych oraz do potencjalnej stygmatyzacji społecznej osób, wobec których prowadzone jest dochodzenie; zważywszy, że nadużywanie przepisów prawa karnego obniża ich skuteczność, należy je stosować jako środek ostateczny (ultima ratio) odnoszący się do jasno określonych i wyznaczonych zachowań, w przypadku których przedsięwzięcie mniej surowych środków byłoby niewystarczające i które istotnie godzą w dobro społeczeństwa lub jednostek;

J.

mając na uwadze, że w unijnym prawodawstwie karnym co do zasady powinno się jedynie przewidywać kary za czyny umyślne lub, w wyjątkowych przypadkach, za czyny popełnione wskutek poważnego zaniedbania, oraz że podstawą tego prawodawstwa musi być zasada winy (nulla poena sine culpa), mimo iż w niektórych przypadkach uzasadnione jest wprowadzenie odpowiedzialności przedsiębiorstw za pewne rodzaje wykroczeń;

K

mając na uwadze, że zgodnie z zasadą lex certa znamiona przestępstwa muszą być formułowane precyzyjnie w celu zapewnienia przewidywalności stosowania przepisów prawa karnego, ich zakresu zastosowania i znaczenia;

L.

mając na uwadze, że w przypadku dyrektyw państwa członkowskie nadal dysponują pewnym marginesem uznaniowości w zakresie sposobów transpozycji określonych w nich przepisów do prawa krajowego, co oznacza, że w celu spełnienia wymogu lex certa nie tylko samo ustawodawstwo Unii, lecz także jego transpozycja do prawa krajowego muszą spełniać jak najwyższe standardy jakości;

M.

mając na uwadze, że przepisy prawa karnego UE wprowadzane są nie tylko w ramach przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, lecz także w wielu innych obszarach polityki;

N.

mając na uwadze, że dotychczas Unia Europejska często wprowadzała przepisy karne tylko w razie potrzeby, skutkiem czego konieczne jest ich uspójnienie;

O.

mając na uwadze, że Parlament musi wypracować własne mechanizmy zapewniania, wraz ze współustawodawcą, spójności systemu prawa karnego tak, by spełniał najwyższe standardy jakości;

P.

mając na uwadze, że w celu ułatwienia współpracy w dziedzinie prawa karnego między Komisją, Radą a Parlamentem konieczne jest zawarcie porozumienia międzyinstytucjonalnego;

Q.

mając na uwadze, że art. 67 ust. 1 TFUE stanowi, że Unia ustanawia przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w poszanowaniu praw podstawowych oraz różnych systemów i tradycji prawnych państw członkowskich;

1.

podkreśla, że wnioski w sprawie przepisów prawa karnego materialnego UE muszą być w pełni zgodne z zasadami pomocniczości i proporcjonalności;

2.

przypomina, że prawo karne musi w pełni szanować prawa podstawowe osób podejrzanych, oskarżonych lub skazanych;

3.

zwraca uwagę, że nie wystarczy w związku z tym odwoływanie się do abstrakcyjnych pojęć bądź symbolicznych skutków, lecz że wymóg uchwalenia nowych przepisów prawa karnego materialnego musi być podparty niezbędnymi dowodami, wskazującymi że:

4.

uznaje wagę innych ogólnych zasad prawa karnego, takich jak:

5.

wyraża zadowolenie z powodu uznania przez Komisję w niedawnym komunikacie w sprawie polityki UE w zakresie prawa karnego, że w dziedzinie prawodawstwa karnego każdorazowo pierwszym krokiem powinno być sprawdzenie, czy należy w ogóle przyjmować przepisy prawa karnego materialnego;

6.

zachęca Komisję do zaproponowania środków ułatwiających bardziej spójne i konsekwentne egzekwowanie na szczeblu krajowym istniejących przepisów prawa karnego materialnego UE bez uszczerbku dla zasad konieczności i pomocniczości;

7.

podkreśla, że środki harmonizujące należy zaproponować przede wszystkim w celu wsparcia stosowania zasady wzajemnego uznawania w praktyce, nie zaś jedynie po to, aby rozszerzyć zakres objętego harmonizacją prawa karnego UE;

8.

zachęca Komisję, aby w ocenach skutków nadal uwzględniała test konieczności i proporcjonalności, opierała się na najlepszych praktykach tych państw członkowskich, które zapewniają wysoki poziom ochrony praw procesowych, przewidziała analizę opartą na liście kontrolnej praw podstawowych, a także by wprowadziła test pokazujący, w jaki sposób jej propozycje uwzględniają wspomniane wcześniej ogólne zasady prawa karnego;

9.

podkreśla konieczność stworzenia jednolitych minimalnych standardów ochrony na jak najwyższym poziomie w odniesieniu do podejrzanych i oskarżonych w postępowaniu karnym w celu wzmocnienia wzajemnego zaufania;

10.

zachęca Komisję i państwa członkowskie do rozważenia również środków nieustawodawczych, które wzmacniają zaufanie w obrębie poszczególnych systemów prawnych w państwach członkowskich, zwiększają spójność i przyczyniają się do powstania wspólnej kultury prawnej UE w zakresie przeciwdziałania przestępczości;

11.

podkreśla konieczność przyjęcia bardziej jednolitego podejścia UE do kwestii prawa karnego, które spełniałoby najwyższe standardy jakości, oraz potępia dotychczasowe fragmentaryczne podejście do tej dziedziny;

12.

wyraża zadowolenie z powodu istnienia w ramach Komisji międzyresortowej grupy koordynacyjnej ds. prawa karnego i zwraca się do Komisji o przekazanie Parlamentowi bardziej konkretnych informacji na temat mandatu i sposobów działania tej grupy;

13.

wzywa do wyznaczenia konkretnego organu koordynującego w ramach Komisji odpowiedzialnego za wszystkie wnioski zawierające przepisy karne, aby zapewnić jednolite podejście w tych kwestiach;

14.

z zadowoleniem przyjmuje istnienie w obrębie Rady grupy roboczej ds. prawa karnego materialnego i zwraca się do Rady o przekazanie Parlamentowi konkretnych informacji na temat tego, w jaki sposób grupa ta współdziała z innymi grupami roboczymi działającymi w obrębie Rady zajmującymi się przepisami karnymi w innych obszarach polityki niż wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne;

15.

wzywa do zawarcia porozumienia międzyinstytucjonalnego regulującego zasady i metody pracy mające zastosowanie do przygotowywania wniosków zawierających przyszłe przepisy prawa karnego materialnego UE oraz zwraca się do Komisji i Rady o utworzenie międzyinstytucjonalnej grupy roboczej, w ramach której obie te instytucje i Parlament mogłyby wypracować takie porozumienie i omawiać ogólne kwestie, zasięgając w odpowiednich przypadkach opinii ekspertów, w celu zapewnienia spójności unijnego prawa karnego;

16.

uważa, że międzyinstytucjonalna grupa robocza powinna pomóc w określeniu właściwego zakresu i zastosowania sankcji karnych na szczeblu UE, a także w zbadaniu istniejących przepisów w celu ograniczenia fragmentaryzacji i sporów kompetencyjnych charakteryzujących obecne podejście;

17.

postanawia zbadać sposoby możliwie najlepszego zapewnienia w Parlamencie jednolitego podejścia do ustawodawstwa Unii dotyczącego prawa karnego materialnego i zwraca w związku z tym uwagę na obecny brak komisji koordynacyjnej, a także na istotną rolę, jaką mógłby ewentualnie odegrać Wydział Prawny Parlamentu Europejskiego;

18.

podkreśla znaczenie powołania służb informacyjnych Parlamentu, które mogłyby wspierać poszczególnych posłów w ich codziennej pracy i w ten sposób dbać o jakość pracy Parlamentu jako współustawodawcy;

19.

wskazuje, że jednolite podejście wymaga od Parlamentu tego, aby przed uchwaleniem jakiegokolwiek wniosku ustawodawczego zawierającego przepisy prawa karnego materialnego, dysponował analizą prawną tego wniosku, z której będzie wynikało, czy całkowicie spełnia on wszystkie wymogi wymienione w niniejszej rezolucji, czy też zawiera elementy wymagające poprawienia, a jeśli tak, to jakie;

20.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, parlamentom narodowym oraz Radzie Europy.

13.9.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 264/11

—

uwzględniając dyrektywę 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącą nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym (1),

—

uwzględniając dyrektywę 2011/83/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów, zmieniającą dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywę 1999/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylającą dyrektywę Rady 85/577/EWG i dyrektywę 97/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (2),

—

uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie programu ochrony konsumentów na lata 2014–2020 (COM(2011)0707) i towarzyszące mu dokumenty (SEC(2011)1320 i SEC(2011)1321),

—

uwzględniając dyrektywę 2006/114/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotyczącą reklamy wprowadzającej w błąd i reklamy porównawczej (3),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/13/UE z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) (4),

—

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów (rozporządzenie w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów) (5),

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2004/113/WE z dnia 13 grudnia 2004 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 października 2011 r. w sprawie mobilności i integracji osób niepełnosprawnych oraz europejskiej strategii na rzecz osób niepełnosprawnych 2010–2020 (7),

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej włączoną do Traktatów na mocy art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności jej art. 7 (poszanowanie życia prywatnego i rodzinnego), art. 21 (niedyskryminacja), art. 24 (prawa dziecka), art. 25 (prawa osób w podeszłym wieku), art. 26 (integracja osób niepełnosprawnych) i art. 38 (ochrona konsumentów),

—

uwzględniając art. 12 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który stanowi, że „wymogi ochrony konsumentów są uwzględniane przy określaniu i urzeczywistnianiu innych polityk i działań Unii”,

—

uwzględniając art. 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który stanowi, że „przy określaniu i realizacji swoich polityk i działań Unia bierze pod uwagę wymogi związane ze wspieraniem wysokiego poziomu zatrudnienia, zapewnianiem odpowiedniej ochrony socjalnej, zwalczaniem wykluczenia społecznego, a także z wysokim poziomem kształcenia, szkolenia oraz ochrony zdrowia ludzkiego”,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie nowej strategii dla polityki ochrony konsumentów (8),

—

uwzględniając komunikat Komisji do Rady Europejskiej zatytułowany „Europa 2020 – strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 września 2010 r. w sprawie pełnego ukształtowania rynku wewnętrznego w handlu elektronicznym (9),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie wpływu reklamy na zachowania konsumentów (10),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 7 lipca 2009 r. do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie zharmonizowanej metodologii klasyfikacji i zgłaszania skarg i zapytań konsumentów (COM(2009)0346) oraz towarzyszący mu projekt zaleceń Komisji (SEC(2009)0949),

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 7 kwietnia 2011 r. zatytułowany „Umocnienie pozycji konsumenta w UE” (SEC(2011)0469),

—

uwzględniając komunikat Komisji z października 2011 r. zatytułowany „Wykorzystanie rynków na rzecz konsumentów: szóste wydanie tablicy wyników dla rynków konsumenckich” (SEC(2011)1271),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 marca 2011 r. zatytułowany „Konsumenci czujący się pewnie na jednolitym rynku”, piąte wydanie tablicy wyników dla warunków konsumenckich (SEC(2011)0299),

—

uwzględniając dyrektywę 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (11),

—

uwzględniając dyrektywę 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotyczącą przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (12);

—

uwzględniając dyrektywę 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (13),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 marca 2010 r. w sprawie ochrony konsumenta (14),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 marca 2010 r. w sprawie tabeli wyników rynku wewnętrznego (15),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 stycznia 2009 r. w sprawie transpozycji, wdrażania i egzekwowania dyrektywy 2005/29/WE dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym oraz dyrektywy 2006/114/WE dotyczącej reklamy wprowadzającej w błąd i reklamy porównawczej (16),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 września 2008 r. w sprawie wpływu marketingu i reklamy na równouprawnienie kobiet i mężczyzn (17),

—

uwzględniając specjalne badanie Eurobarometru nr 342 w sprawie wzmocnienia pozycji konsumentów,

—

uwzględniając sprawozdanie analityczne dotyczące postaw wobec sprzedaży transgranicznej i ochrony konsumentów, opublikowane przez Komisję w marcu 2010 r. (Eurobarometr Flash nr 282),

—

uwzględniając europejskie podejście do umiejętności korzystania z mediów w środowisku cyfrowym,

—

uwzględniając wytyczne Komisji w sprawie wykonania dyrektywy dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych (SEC(2009)1666),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A7-0155/2012),

A.

mając na uwadze, że wspieranie i ochrona praw konsumentów stanowią zasadniczą wartość dla rozwoju odpowiednich strategii politycznych Unii Europejskiej, szczególnie dla wzmocnienia jednolitego rynku oraz osiągnięcia celów strategii Europa 2020,

B.

mając na uwadze, że ambicją polityki ochrony konsumentów UE powinno być zapewnienie wysokiego poziomu uprawnień i ochrony dla każdego konsumenta,

C.

mając na uwadze, że jednolity rynek musi również zapewniać wysoki poziom ochrony dla wszystkich konsumentów i w sposób szczególny uwzględniać konsumentów szczególnie wrażliwych w celu wzięcia pod uwagę ich szczególnych potrzeb i wzmocnienia ich możliwości,

D.

mając na uwadze, że powszechnie stosowana koncepcja szczególnie wrażliwych konsumentów opiera się na definicji podatności jako cechy wewnętrznej i odnosi się do zróżnicowanej grupy złożonej z osób na stałe zaliczanych do tej kategorii ze względu na swoje upośledzenie umysłowe, fizyczne lub psychiczne, wiek, łatwowierność lub płeć, oraz że koncepcja szczególnie wrażliwych konsumentów powinna obejmować również konsumentów znajdujących się we wrażliwej sytuacji, czyli konsumentów w stanie tymczasowej bezsilności, wynikającej z różnicy między ich stanem i cechami indywidualnymi z jednej strony a środowiskiem zewnętrznym z drugiej strony, przy uwzględnieniu takich kryteriów jak wykształcenie, sytuacja społeczna i finansowa (np. nadmierne zadłużenie), dostęp do internetu itp.; mając na uwadze, że każdy konsument może w którymś momencie swojego życia stać się szczególnie wrażliwym konsumentem, ze względu na czynniki zewnętrzne i ich interakcje z rynkiem lub ze względu na trudności z dostępem do istotnych informacji dla konsumentów oraz z ich zrozumieniem, i w związku z tym potrzebować specjalnej ochrony,

1.

wskazuje, że zróżnicowanie sytuacji podatności na zagrożenia, zarówno gdy konsument jest objęty systemem ochrony prawnej, jak i gdy znajduje się w określonej sytuacji sektorowej lub czasowej podatności na zagrożenia, utrudnia jednolite traktowanie i przyjęcie kompleksowego instrumentu legislacyjnego, co sprawia, że w obowiązujących obecnie przepisach prawnych i strategiach podchodzi się do problemu podatności w sposób kazuistyczny; podkreśla zatem, że w prawodawstwie europejskim problem podatności konsumentów należy traktować jako zadanie o charakterze przekrojowym, przy uwzględnieniu zróżnicowanych potrzeb i możliwości konsumentów oraz okoliczności, w jakich się oni znajdują;

2.

zaznacza, że państwa członkowskie muszą przedsięwziąć odpowiednie środki celem zapewnienia odpowiednich gwarancji w zakresie ochrony szczególnie wrażliwych konsumentów;

3.

podkreśla, że strategia na rzecz ochrony szczególnie wrażliwych konsumentów musi koncentrować się na wzmocnieniu ich praw i zapewnieniu skutecznego zabezpieczenia i egzekwowania tych praw, a także zapewnieniu konsumentom wszelkich potrzebnych środków zapewniających możliwość podejmowania właściwych decyzji i przyjęcia asertywnej postawy niezależnie od stosowanych instrumentów; uważa, że ponieważ UE powinna koncentrować się na skutecznej ochronie praw wszystkich konsumentów, w koncepcji „przeciętnego konsumenta” brakuje elastyczności niezbędnej do dostosowania się do konkretnych przypadków, a czasami koncepcja ta nie przystaje do rzeczywistych sytuacji;

4.

podkreśla, że strategia rozwiązywania problemu podatności konsumentów musi być proporcjonalna, by nie ograniczać indywidualnych swobód i wyboru konsumenta;

5.

zwraca się do Komisji i zachęca państwa członkowskie, aby poddawały nieustannej i dogłębnej analizie zachowania społeczne i konsumenckie a także sytuacje, które mogą sprawiać, że niektóre grupy lub osoby znajdą się w sytuacji podatności na zagrożenia, na przykład poprzez analizę skarg konsumentów, oraz aby rozwiązywały problem podatności za pomocą specjalnych środków, w odpowiednich przypadkach, w celu zapewnienia ochrony wszystkim konsumentom bez względu na ich możliwości i etap życia;

6.

przypomina, że wciąż utrzymują się różnice między produktami tej samej marki w poszczególnych państwach członkowskich, w związku z czym konsumenci w niektórych państwach podlegają mniejszej ochronie; podkreśla, że obecne ramy prawne nie pozwalają na usunięcie różnic w jakości produktów tej samej marki w poszczególnych państwach członkowskich i zachęca Komisję do odpowiedniego uzupełnienia prawodawstwa w dziedzinie ochrony konsumentów;

7.

wskazuje, że w dyrektywie 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym wprowadzono problem podatności konsumentów, koncentrując się na „bezprawnym nacisku”, jaki może być wywierany na konsumentów, których wola nie jest całkowicie ukształtowana; wskazuje, że dyrektywa 2005/29/WE skupia się przede wszystkim na kwestii podatności z punktu widzenia interesów gospodarczych konsumentów,

8.

podkreśla, że dyrektywa 2011/83/UE w sprawie praw konsumentów, będąca najnowszym instrumentem dotyczącym ich ochrony, wzmacnia wymogi w zakresie informacji przed zawarciem umowy i wymogi w zakresie informacji umownych oraz kładzie nacisk na umocnienie prawa do wycofania się z umowy w przypadku, gdy dostawca lub sprzedawca nie dopełnili prawnego obowiązku przekazania odpowiednich informacji, oraz na wymóg przekazywania informacji w sposób jasny i zrozumiały; uważa, że należy również podjąć właściwe i skuteczne środki w sektorach nie objętych dyrektywą 2011/83/UE lecz w których może istnieć szczególna podatność, na przykład w sektorze finansowym lub transportowym;

9.

uważa, że wzmocnienie praw szczególnie wrażliwych konsumentów wiąże się nie tylko z rozwojem prawodawstwa i skutecznym egzekwowaniem ich praw, ale również ze wzmocnieniem ich zdolności do samodzielnego podejmowania optymalnych decyzji; z zadowoleniem przyjmuje i zdecydowanie popiera zatem wysiłki Komisji służące promowaniu wzmacniania pozycji konsumentów poprzez zapewnienie łatwo dostępnych i zrozumiałych informacji oraz kształcenie konsumentów, ponieważ wszelkie działania w tym kierunku przyczyniają się do większej efektywności i uczciwości na rynku wewnętrznym; wyraża jednak zaniepokojenie, że takie podejście może być niewystarczające do ochrony szczególnie wrażliwych konsumentów, ponieważ ich podatność może wynikać z trudności z uzyskaniem dostępu do informacji lub oceną udzielanych im informacji; zwraca się do Komisji o opracowanie polityki ochrony konsumentów obejmującej wszystkich konsumentów europejskich i o zapewnienie, by szczególnie wrażliwi konsumenci mieli dostęp do tych samych towarów i usług i nie byli wprowadzani w błąd;

10.

wskazuje, że podatność wielu konsumentów wynika właśnie z ich braku asertywności i niezrozumienia otrzymywanych informacji lub dostępnych opcji, albo z braku świadomości istnienia systemów reklamacji i rekompensat oraz że bariery te zwiększają się w przypadku handlu transgranicznego i sprzedaży obwoźnej, w tym transgranicznego handlu elektronicznego;

11.

wzywa Unię Europejską i państwa członkowskie do zwrócenia większej uwagi i przeznaczenia większych środków na informowanie konsumentów i kampanie uświadamiające dostosowane pod względem treści do określonych grup konsumentów;

12.

wzywa zatem Komisję i państwa członkowskie do dalszego wspierania i rozwijania istniejących inicjatyw (takich jak Dolceta, sieć ECK itp.) i jednoczesnego zapewnienia spójności między nimi w celu usprawnienia informowania i kształcenia konsumentów;

13.

podkreśla, że w przypadku stosunków umownych konsument jest często słabszą stroną; wzywa przedsiębiorstwa do wspierania i rozwijania inicjatyw samoregulacyjnych, służących wzmocnieniu ochrony praw szczególnie wrażliwych konsumentów, zapewnieniu im dostępu do lepszych i jednoznacznych informacji i opracowaniu praktyk służących zwiększeniu zdolności zrozumienia i oceny umowy ze strony wszystkich konsumentów; wzywa właściwe organy krajowe do zapewnienia zachęt w tym zakresie oraz niezbędnej ochrony prawnej konsumentów;

14.

zwraca się do Komisji i do państw członkowskich, aby przy opracowywaniu norm bezpieczeństwa i warunków działania dotyczących niektórych produktów lepiej zadbały o podkreślenie wymogów jakościowych i środków ochrony oraz aby faktycznie uwzględniły potrzebę zapewnienia odpowiedniej ochrony szczególnie wrażliwych konsumentów; zauważa, że zamierzone wykorzystanie nie zawsze uwzględnia szczególne zagrożenia, na jakie narażeni są szczególnie wrażliwi konsumenci, w szczególności w zakresie dostępu osób niedowidzących do produktów codziennego użytku; sugeruje zatem, aby regulacje prawne dotyczące norm bezpieczeństwa i warunków użytkowania niektórych produktów uwzględniały, o ile tylko jest to możliwe, nie tylko zamierzone wykorzystanie, lecz także wykorzystanie możliwe do przewidzenia; wzywa, by w przyszłej zmianie dyrektywy w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów uwzględnić te obawy;

15.

zwraca się do do państw członkowskich i do Komisji, aby skierowały swoje wysiłki na zapewnienie dostępności oznaczeń przeznaczonych dla niepełnosprawnych obywateli, w tym poprzez standaryzację, aby zapewniły przedsiębiorstwom możliwość zapoznania się z dobrymi praktykami i zachęcały je do ich stosowania oraz aby promowały dostarczanie przez przedsiębiorstwa informacji i świadczenie usług w formie dostępnej dla wszystkich obywateli, także w odniesieniu do wykorzystania środków pochodzących z Unii Europejskiej;

16.

zwraca się do państw członkowskich o podpisanie i ratyfikowanie Konwencji o międzynarodowej ochronie dorosłych z dnia 13 stycznia 2000 r., mającej zastosowanie do ochrony w sytuacjach międzynarodowych osób pełnoletnich, które z uwagi na upośledzenie lub nie będąc w pełni władz umysłowych, nie są w stanie chronić własnych interesów;

17.

wzywa Komisję i Radę do rozważenia wzmocnienia praw szczególnie wrażliwych konsumentów jako głównego priorytetu w ramach bieżącego przeglądu wniosku dotyczącego rozporządzenia w sprawie programu ochrony konsumentów na lata 2014-2020 oraz zbliżającej się publikacji agendy na rzecz konsumentów;

18.

wzywa Komisję do uwzględnienia wymiaru podatności konsumentów w funkcjonowaniu tablicy wyników dla rynków konsumenckich, na przykład przez uporządkowanie danych według wieku, poziomu wykształcenia lub czynników społeczno-gospodarczych, by uzyskać jaśniejszy przegląd potrzeb szczególnie wrażliwych konsumentów;

19.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zgodnie z zasadami społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw zachęcały przedsiębiorstwa do wprowadzenia dobrowolnego systemu oznakowania pismem Braille'a opakowań wyrobów przemysłowych (obejmującego np. przynajmniej rodzaj wyrobu i termin ważności) w celu ułatwienia życia konsumentom niedowidzącym;

20.

w tym samym duchu wzywa państwa członkowskie i Komisję do wspierania badań i rozwoju w zakresie towarów, usług, wyposażenia i sprzętu zaprojektowanych dla wszystkich, to jest takich, z których mogą korzystać w miarę możliwości wszyscy i które nie wymagają w tym celu dostosowania czy specjalnego opracowania;

21.

zwraca uwagę, że na forum międzynarodowym uznano potrzebę ochrony konsumentów za pomocą informacji i regulacji rynków finansowych, których złożoność sprawia, że każdy konsument może stać się potencjalnie wrażliwy; zauważa, że taka złożoność może prowadzić konsumentów do nadmiernego zadłużenia; zauważa, że zgodnie z ostatnim badaniem Komisji na 70 % stron internetowych instytucji i przedsiębiorstw finansowych reklamy i wymagane podstawowe informacje dotyczące oferowanych produktów zawierają podstawowe błędy, a cena jest podawana we wprowadzający w błąd sposób; podkreśla, że w sektorze usług finansowych należy zwiększyć wysiłki na rzecz zapewnienia jasnego i prostego wyjaśnienia dotyczącego charakterystyki dostarczanych produktów i usług, i wzywa wszystkie zainteresowane strony do opracowania skutecznych programów „alfabetyzacji” finansowej;

22.

wzywa do lepszego ukierunkowywania i rozpowszechniania informacji za pomocą wszelkich kanałów, nie tylko kanałów oficjalnych, ale również za pośrednictwem organizacji konsumenckich oraz biur regionalnych, gminnych i lokalnych, które są bliższe mniej mobilnym konsumentom, bardziej dla nich widoczne i łatwiej dostępne.

23.

podkreśla konieczność podjęcia ukierunkowanych działań dotyczących głównie szczególnie wrażliwych konsumentów, zarówno na szczeblu UE jak i państw członkowskich, ponieważ zgodnie z wynikami ostatniego sondażu Eurobarometru odsetek konsumentów, którzy czują się poinformowani i chronieni, wynosi mniej niż 50 %; zwłaszcza grupy szczególnie wrażliwe mają trudności ze zrozumieniem możliwości, jakimi dysponują, nie są świadome swoich praw, częściej napotykają problemy i wykazują niechęć do podjęcia działań w przypadku wystąpienia problemów;

24.

podkreśla, że dzieci i młodzież, które coraz częściej ponoszą negatywne konsekwencje siedzącego trybu życia i otyłości, są bardziej podatne na reklamę żywności o dużej zawartości tłuszczów, soli i cukrów; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy samoregulacyjne i kodeksy postępowania zainicjowane przez przedsiębiorstwa w celu ograniczenia ekspozycji dzieci i młodzieży na reklamę żywności (na przykład zainicjowane w ramach stworzonej przez Komisję platformy działań na rzecz sposobu odżywiania się, aktywności fizycznej i zdrowia) i wzywa wszystkie zainteresowane strony do skutecznego edukowania i informowania dzieci i młodzieży oraz ich opiekunów o znaczeniu zrównoważonej diety oraz aktywnego i zdrowego stylu życia; w tym zakresie wzywa Komisję do dokonania dogłębnej analizy, która pozwoli stwierdzić, czy potrzebne są bardziej rygorystyczne przepisy dotyczące reklam skierowanych do dzieci i młodzieży; wzywa Komisję do włączenia ochrony dzieci do najważniejszych priorytetów agendy na rzecz konsumentów, ze szczególnym uwzględnieniem agresywnej i wprowadzającej w błąd reklamy telewizyjnej i internetowej;

25.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia świadomości konsumentów w zakresie bezpieczeństwa produktów, ze szczególnym uwzględnieniem najbardziej podatnych grup konsumentów, takich jak dzieci i kobiety w ciąży;

26.

wyraża obawy dotyczące wpływu, jaki na szczególnie wrażliwych konsumentów ma upowszechnienie stosowania internetowej reklamy behawioralnej oraz rozwój uciążliwych praktyk reklamy internetowej, zwłaszcza za pośrednictwem sieci społecznościowych; ponownie wzywa Komisję do sporządzenia do końca 2012 r. szczegółowej analizy wpływu agresywnej i wprowadzającej w błąd reklamy na szczególnie wrażliwych konsumentów, w szczególności dzieci i młodzież;

27.

zwraca uwagę, że w reklamach inwestycyjnych produktów finansowych często w niedostatecznym stopniu wyjaśnia się związane z nimi ryzyko, a nadmiernie uwypukla możliwe korzyści, które często się nie urzeczywistniają, w ten sposób narażając konsumentów produktów sektora usług finansowych na utratę ich kapitału; wzywa Komisję do ustanowienia bardziej rygorystycznych standardów dotyczących reklam w przypadku złożonych produktów finansowych skierowanych do inwestorów detalicznych, którzy mogą nie rozumieć dokładnie ryzyka finansowego, w tym wymogu jednoznacznego określenia ewentualnych strat, jakie mogą ponieść inwestorzy;

28.

uważa, że dzieci i młodzież są szczególnie narażone na agresywny marketing i reklamę; wzywa Komisję do sporządzenia szczegółowej analizy wpływu wprowadzającej w błąd i agresywnej reklamy na szczególnie wrażliwych konsumentów, w szczególności dzieci i młodzież;

29.

podkreśla, że dzieci i młodzież są szczególnie narażone w kontekście wykorzystywania technologii komunikacyjnych, na przykład smartfonów i gier internetowych; uważa, że w takich okolicznościach konieczne jest przyjęcie środków ochrony w celu uniknięcia nadmiernie wysokich rachunków;

30.

zauważa, że pomimo obowiązującego prawodawstwa konsumenci nadal często napotykają trudności w trakcie podróży i często stają się podatni na zagrożenia, zwłaszcza w przypadku odwołania lub opóźnienia podróży, i że trudności te stają się jeszcze poważniejsze, jeśli konsument cierpi z powodu jakiejś formy niepełnosprawności; wzywa Komisję i państwa członkowskie do przedsięwzięcia środków koniecznych do zapewnienia lepszego dostarczania informacji oraz zwiększenia możliwości wszczęcia postępowania w sprawie roszczeń w odniesieniu do m. in. praw pasażerów i przejrzystości taryf; zwraca się do Komisji, by w ramach planowanego przez nią przeglądu prawodawstwa UE dotyczącego praw pasażerów wzięła pod uwagę sytuację szczególnie wrażliwych konsumentów, szczególnie osób o ograniczonej sprawności ruchowej i niepełnosprawnych, i dostosowała poziomy, kryteria i mechanizmy odszkodowawcze, jednocześnie zapewniając, że obecne poziomy nie zostaną zmiejszone;

31.

zauważa, że cyfryzacja usług może sprawiać, iż konsumenci, którzy z różnych przyczyn nie mogą uzyskać dostępu do internetu i korzystać z niego, mogą znaleźć się w sytuacji podatności na zagrożenia, ponieważ nie mogą w pełni korzystać z zalet handlu elektronicznego i z tego względu są wykluczeni z istotnej części rynku wewnętrznego, płacą więcej za te same produkty lub są zmuszeni do zwrócenia się o pomoc do osób trzecich; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia pewności konsumentów, a jednocześnie do pokonania barier dla transgranicznego handlu elektronicznego przez rozwój skutecznej polityki, uwzględniającej w szczególności potrzeby szczególnie wrażliwych konsumentów we wszystkich działaniach służących likwidacji przepaści cyfrowej; wzywa państwa członkowskie i Komisję do przyspieszenia realizacji Europejskiej agendy cyfrowej z korzyścią dla wszystkich obywateli i konsumentów w UE; podkreśla, że należy zachęcać całe społeczeństwo, a zwłaszcza przedsiębiorstwa, do informowania szczególnie wrażliwych konsumentów, w tym konsumentów w starszym wieku, i do umożliwienia im pełnego korzystania z zalet cyfryzacji;

32.

podkreśla, że liberalizacja głównych rynków dostaw spowodowała zwiększenie konkurencji, może zatem być korzystna dla konsumentów, jeżeli są oni odpowiednio poinformowani oraz mogą porównywać ceny i zmieniać dostawców; zauważa, że brak przejrzystości na głównych rynkach dostaw, w tym w sektorze energetyki i telekomunikacji, może w niektórych przypadkach spowodować dodatkowe trudności dla wszystkich konsumentów, a zwłaszcza dla szczególnie wrażliwych konsumentów, związanych z określeniem najlepiej dostosowanej do ich potrzeb taryfy, ze zmianami dostawców i ze zrozumieniem wyszczególnionych pozycji rachunku; wzywa Komisję, państwa członkowskie i przedsiębiorstwa do przyjęcia odpowiednich środków w celu zapewnienia, by wszyscy konsumenci, a zwłaszcza konsumenci szczególnie wrażliwi, mieli dostęp do jasnych, zrozumiałych i porównywalnych informacji o opłatach, warunkach i sposobach rekompensaty, a także mogli łatwo zmienić dostawców;

33.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zagwarantowania, by w obecnie poddawanych przeglądowi wnioskach dotyczących dyrektywy w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich oraz rozporządzenia w sprawie internetowego systemu rozstrzygania sporów konsumenckich zapewniono szczególnie wrażliwym konsumentom efektywny dostęp do alternatywnych metod rozstrzygania sporów, nieodpłatnie lub za najniższą możliwą opłatą; wzywa Komisję do rozważenia właściwych mechanizmów służących zapewnieniu należytego uwzględnienia potrzeb szczególnie wrażliwych konsumentów w kontekście potencjalnego ustanowienia systemu roszczeń zbiorowych na szczeblu UE;

34.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do współpracy przy przyjmowaniu szerokiej i spójnej strategii politycznej i legislacyjnej przeciwdziałającej podatności na zagrożenia, przy uwzględnieniu różnorodności i złożoności wszystkich takich sytuacji;

35.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.

13.9.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 264/18

—

uwzględniając 23. tabelę wyników rynku wewnętrznego opublikowaną przez Komisję (SEC(2011)1128),

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 24 lutego 2012 r. zatytułowany „Wprowadzanie jednolitego rynku – coroczna kontrola sprawowania rządów 2011”,

—

uwzględniając 22. tabelę wyników rynku wewnętrznego opublikowaną przez Komisję (SEC(2011)0372),

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 24 lutego 2012 r. zatytułowany „Usprawnianie skutecznego rozwiązywania problemów na jednolitym rynku – odblokowanie pełnego potencjału systemu SOLVIT z okazji dziesięciolecia istnienia”,

—

uwzględniając oświadczenie członków Rady Europejskiej z dnia 30 stycznia 2012 r. zatytułowane „Ku konsolidacji sprzyjającej wzrostowi i wzrostowi sprzyjającemu tworzeniu miejsc pracy” dotyczące zarządzania jednolitym rynkiem oraz zobowiązania do „sprawnej i pełnej realizacji na szczeblu krajowym” dotychczasowych uzgodnień państw członkowskich w celu uzyskania pełnego potencjału jednolitego rynku,

—

uwzględniając roczne sprawozdanie za 2010 r. nt. rozwoju i skuteczności sieci SOLVIT (SEC(2011)0229),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 kwietnia 2011 r. zatytułowany „Akt o jednolitym rynku - Dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania. »Wspólnie na rzecz nowego wzrostu gospodarczego«” (SEC(2011)0467),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 listopada 2011 r. zatytułowany „W kierunku Aktu o jednolitym rynku. W stronę społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjności. 50 propozycji na rzecz wspólnej poprawy rynku pracy, przedsiębiorczości i wymiany” (COM(2010)0608),

—

uwzględniając „deklarację krakowską” przyjętą na pierwszym Forum Jednolitego Rynku,

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji zatytułowany „Jednolity rynek z perspektywy obywateli – dwadzieścia głównych obaw obywateli i przedsiębiorców” (SEC(2011)1003),

—

uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów zatytułowany „Akt o jednolitym rynku – Dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania. »Wspólnie na rzecz nowego wzrostu gospodarczego«” (COM(2011)0206),

—

uwzględniając roczne sprawozdanie z oceny projektu „EU PILOT” (COM(2010)0070),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 listopada 2010 r. w sprawie stosowania art. 260 ust. 3 TFUE (SEC(2010)1371),

—

uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 29 czerwca 2009 r. w sprawie środków na rzecz poprawy funkcjonowania jednolitego rynku (1),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2010 r. w sprawie przybliżenia jednolitego rynku konsumentom i obywatelom (2),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 marca 2010 r. w sprawie tabeli wyników rynku wewnętrznego (3),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 marca 2010 r. w sprawie SOLVIT (4),

—

uwzględniając sprawozdanie prof. Mario Montiego pt. „Nowa strategia na rzecz jednolitego rynku w służbie społeczeństwa i gospodarki Europy”,

—

uwzględniając konkluzje Rady (Konkurencja, Rynek Wewnętrzny, Przemysł, Badania i Przestrzeń Kosmiczna) z dnia 10 grudnia 2010 r. w sprawie Aktu o jednolitym rynku,

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A7-0153/2012),

A.

mając na uwadze, że znaczenie funkcjonowania rynku wewnętrznego podkreślono podczas pierwszego Forum Jednolitego Rynku (2-4 października 2011 r. w Krakowie), a zwłaszcza w „deklaracji krakowskiej” oraz w rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 1 grudnia 2011 r. w sprawie w sprawie wyników Forum Jednolitego Rynku (5), w których to dokumentach jednolity rynek opisano jako najpotężniejsze narzędzie na rzecz przywrócenia Europy na ścieżkę wzrostu i tworzenia miejsc pracy;

B.

mając na uwadze, że rynek wewnętrzny nie może działać właściwie bez poprawnej transpozycji oraz poprawnego stosowania i egzekwowania dyrektyw, które mają wpływ na jego funkcjonowanie;

C.

mając na uwadze, że konieczne jest, aby państwa członkowskie dokonały transpozycji prawodawstwa dotyczącego rynku wewnętrznego do prawa krajowego nie tylko terminowo, ale także poprawnie; mając na uwadze, że niedotrzymanie swoich zobowiązań nawet przez jedno państwo członkowskie szkodzi interesom gospodarczym nie tylko tego państwa, ale także Unii Europejskiej jako całości;

D.

mając na uwadze, że nie wystarczy terminowe i prawidłowe wdrażanie dyrektyw, ale istotne jest również właściwe stosowanie prawa europejskiego;

E.

mając na uwadze, że publikacja tabeli wyników jednolitego rynku zawsze pozwalała na usprawnienie transpozycji przepisów dotyczących jednolitego rynku poprzez dostarczenie obiektywnych i konkretnych danych dotyczących transpozycji i wdrożenia tych przepisów przez państwa członkowskie; mimo to uważa, że niektóre państwa członkowskie w dalszym ciągu nie są w stanie w pełni osiągnąć swoich celów w zakresie prawidłowej i terminowej transpozycji europejskiego prawodawstwa do prawa krajowego; w związku z tym uważa, że obiektywne dane powinny stanowić podstawę wykorzystywania tabeli wyników rynku wewnętrznego poprzez bardziej systematyczne i niezależne monitorowanie; mając na uwadze, że konieczne jest przyjęcie bardziej jakościowego podejścia pozwalającego na wyjście poza dane liczbowe i wskazanie przyczyn tych braków;

F.

mając na uwadze, że wprawdzie tabela wyników rynku wewnętrznego i tabela wyników rynków konsumenckich są wykorzystywane w różnych kontekstach i zastosowano w nich różne metody, a tabele te różnią się zakresem i zestawami wskaźników, to jednak mają one wspólny ogólny cel, jakim jest poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego;

G.

mając na uwadze, że Malta osiągnęła najlepsze wyniki jeśli chodzi o terminową transpozycję dyrektyw UE, a Belgia znajduje się na końcu tego rankingu, ponieważ jej znaczne zaległości w transpozycji dodatkowo się zwiększyły;

H.

mając na uwadze, że jedynie Estonia może przedstawić dobry wynik w pełnym zakresie tzw. oceny funkcjonowania jednolitego rynku;

I.

mając na uwadze, że choć państwa członkowskie o słabo rozwiniętych strukturach administracyjnych dysponują ograniczonymi zasobami do przeprowadzenia transpozycji skomplikowanych aktów ustawodawczych, państwom członkowskim takim jak Malta udało się mimo to dotrzymać terminu transpozycji;

J.

G. mając na uwadze, że obecny średni deficyt w wysokości 1,2 po raz kolejny przekracza cel 1 %, ustalony przez przywódców państw i rządów w 2007 r., ubolewa nad coraz silniejszym wzrostem zaległości w transpozycji i zachęca państwa członkowskie do przeznaczenia większych zasobów na odwrócenie tej tendencji; jednocześnie podkreśla, że wiele państw członkowskich ograniczyło liczbę dyrektyw, które nadal muszą przetransponować do prawa krajowego;

K.

mając na uwadze, że 85 dyrektyw nie transponowano w co najmniej jednym państwie członkowskim (współczynnik fragmentacji wynosi 6 %), a zatem nie mogą one wywrzeć pełnego skutku na jednolitym rynku;

L.

mając na uwadze, że w przypadku dwóch dyrektyw przekroczono termin transpozycji o ponad dwa lata, co jest jawnym naruszeniem zasady „zerowej tolerancji” ustanowionej przez przywódców państw i rządów w 2007 r.;

M.

mając na uwadze, że liczba nieprawidłowo przetransponowanych dyrektyw utrzymuje się na średnim poziomie 0,8 %, pomimo faktu, iż w Akcie o jednolitym rynku Komisja zwróciła uwagę na potrzebę jasnej i zdecydowanej strategii w razie braku zgodności;

N.

mając na uwadze, iż na przestrzeni ostatnich kilku miesięcy aż siedem państw członkowskich pogłębiło swoje zaległości w zakresie transponowania unijnych dyrektyw;

O.

mając na uwadze, że potrzebne są dokładniejsze informacje na temat jakości transpozycji;

P.

mając na uwadze, że wyższa jakość przyjętych przepisów pomogłaby ograniczyć opóźnienia w transpozycji prawa UE;

Q.

mając na uwadze, że Traktat z Lizbony wprowadził po raz pierwszy możliwość natychmiastowego nałożenia grzywny przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w przypadku niepoinformowania o przedsięwzięciu środków transponujących;

R.

mając na uwadze, że Komisja, Parlament Europejski, parlamenty krajowe oraz administracje państw członkowskich powinny czynić więcej wysiłków na rzecz definiowania praw obywateli, komunikowania im tych praw oraz udzielania pomocy w zakresie ich egzekwowania, jako że umożliwi to również lepsze funkcjonowanie rynku wewnętrznego;

S.

mając na uwadze, że przy niewłaściwym zastosowaniu zasad rynku wewnętrznego brak skutecznych systemów dochodzenia roszczeń może utrudniać korzystanie obywateli ze swoich praw, zobowiązując ich do wszczynania długich i powolnych postępowań sądowych w celu ochrony tych praw;

T.

mając na uwadze, że należy zapewnić swobodny przepływ najlepszych praktyk i informacji pomiędzy organami odpowiedzialnymi za prawidłowe stosowanie zasad rynku wewnętrznego oraz między organami odpowiedzialnymi za uznawanie roszczeń w przypadku niewłaściwego zastosowania;

U.

mając na uwadze, że sieć SOLVIT została utworzona przez Komisję i państwa członkowskie w 2002 r. w celu rozwiązywania trudności, z jakimi borykają się obywatele i przedsiębiorstwa w związku z nieprawidłowym stosowaniem prawa rynku wewnętrznego;

V.

mając na uwadze, że SOLVIT to internetowa sieć rozwiązywania problemów, za pomocą której państwa członkowskie UE (jak również Norwegia, Islandia i Liechtenstein) współpracują, aby bez uciekania się do postępowań sądowych rozwiązywać problemy napotykane przez obywateli i przedsiębiorstwa wynikające z nieprawidłowego stosowania przez władze publiczne prawa rynku wewnętrznego;

W.

mając na uwadze, że SOLVIT jest uważany za udany system gwarantujący możliwość naprawienia sytuacji lub uzyskania zadośćuczynienia w sposób nieformalny w ciągu średnio 10 tygodni, a sukces systemu SOLVIT w dziedzinie rozwiązywania trudności na rynku wewnętrznym mógłby służyć za godny naśladowania wzorzec dla innych usług wsparcia w dziedzinie wspólnego rynku;

X.

mając na uwadze, że ważne jest, aby ugruntować i dalej upowszechniać obecność systemu SOLVIT i zwiększyć możliwości na wszystkich szczeblach administracji krajowych w celu zapewnienia maksymalnej wydajności i najlepszych wyników;

Y.

mając na uwadze, że sieć SOLVIT powinna stanowić uzupełnienie prawnych działań Komisji Europejskiej w dziedzinie postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego za sprawą powiadamiania Komisji Europejskiej o konkretnych problemach z transpozycją i wdrażaniem prawa UE w państwach członkowskich;

Z.

mając na uwadze, że Komisja przygotowuje nową strategię wzmocnienia systemu SOLVIT;

1.

z zadowoleniem przyjmuje tabelę wyników rynku wewnętrznego i system SOLVIT jako ważne narzędzia – choć mające odmienny charakter – służące do monitorowania i wskazywania problemów dotyczących transpozycji i wdrażania prawa UE oraz do wskazywania braków i wąskich gardeł na jednolitym rynku w celu zachęcenia do podjęcia działań na rzecz lepszego funkcjonowania rynku wewnętrznego;

2.

stwierdza, że terminowa i prawidłowa transpozycja oraz wdrożenie prawodawstwa dotyczącego rynku wewnętrznego jest zasadniczym warunkiem powodzenia rynku wewnętrznego, co z kolei jest głównym czynnikiem zwiększenia konkurencyjności i wzrostu, zwłaszcza w czasie kryzysu gospodarczego;

3.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja połączyła sprawozdania z tabeli wyników rynku wewnętrznego, portalu Twoja Europa, serwisu Twoja Europa – Porady oraz systemu SOLVIT, systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym i pojedynczych punktów kontaktowych w jedno kompleksowe sprawozdanie (coroczna kontrola sprawowania rządów), które pozwala na całościową, przyjazną czytelnikowi ocenę funkcjonowania jednolitego rynku;

4.

uważa, że konsekwentne i regularne monitorowanie postępów czynionych przez państwa członkowskie jest jednym z kluczowych czynników zachęcających je do wzmożenia wysiłków; z zadowoleniem przyjmuje zatem zapowiedź Komisji, że tabela wyników rynku wewnętrznego będzie nadal publikowana co roku w okresie letnim lub w pobliżu tego okresu; zauważa jednak z niepokojem, że oddzielne sprawozdania dla każdego z poszczególnych elementów corocznej kontroli sprawowania rządów mogłyby odwrócić uwagę od podejścia holistycznego oraz ukierunkować starania służb Komisji na sporządzanie sprawozdań zamiast na rozwiązywanie problemów wskazanych w corocznej kontroli sprawowania rządów;

5.

wzywa Radę, by zobowiązała się do dalszego ograniczania braków w zakresie transpozycji, oraz by ustaliła bardziej rygorystyczne a zarazem bardziej realistyczne cele z zakresu transpozycji i wdrażania prawodawstwa dla państw członkowskich;

6.

wzywa państwa członkowskie do poważnego traktowania współtworzonych przez nie dyrektyw i rzetelnego wypełniania obowiązków wynikających z traktatów Unii Europejskiej;

7.

z zadowoleniem przyjmuje znaczne postępy w zakresie ograniczenia liczby zaległych od dawna dyrektyw oraz wzywa państwa członkowskie do kontynuowania starań w tym zakresie;

8.

wzywa Komisję i państwa członkowskie wchodzące w skład Komitetu Doradczego ds. Rynku Wewnętrznego do przeanalizowania sposobów na usprawnienie współpracy pomiędzy Komisją a państwami członkowskimi, na najskuteczniejszą wymianę najlepszych praktyk oraz na wyeksponowanie skutecznych mechanizmów zastosowanych przez państwa członkowskie;

9.

wzywa Komisję do sklasyfikowania rażących naruszeń w tabeli wyników rynku wewnętrznego w zależności od tego, czy są łatwe do rozwiązania, czy wynikają wprost z braku porozumienia między Komisją a państwami członkowskimi; zachęca Komisję i państwa członkowskie do działań mających na celu identyfikację podłoża tych nieporozumień jak i ich dalsze niwelowanie; wzywa Komisję, by w sprawach budzących szczególne kontrowersje proponowała w razie potrzeby zmiany w prawodawstwie UE celem rozwiązania spornych kwestii dotyczących interpretacji prawa;

10.

zwraca uwagę na sukces projektu Komisji „EU PILOT”; ostrzega jednak, że chociaż mógł on przyczynić się do zmniejszenia liczby naruszeń, jednocześnie może pozostawić Komisji do rozpatrzenia najtrudniejsze przypadki oficjalnych postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, co może być również powodem wydłużenia czasu trwania takich spraw; wyraża obawy, że może to spowodować większe opóźnienia w usuwaniu rozbieżności na rynku wewnętrznym;

11.

zwraca uwagę na to, że prawie 50 % toczących się postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego związanych z rynkiem wewnętrznym dotyczy obszarów opodatkowania i środowiska; wzywa państwa członkowskie do zwrócenia szczególnej uwagi na sprawniejszą i bardziej terminową transpozycję przepisów UE w tych dwóch obszarach oraz na ich wdrażanie;

12.

wzywa Komisję, by dopilnowała, że naruszenia prawa unijnego będą sprawnie rozpatrywane w drodze postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego; wzywa Komisję, aby stosowała przyspieszone postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego oraz zastanowiła się nad ustanowieniem w Komisji niezależnego organu odpowiedzialnego za prowadzenie spraw o naruszenie przepisów rynku wewnętrznego oraz prowadzenie postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego po uzyskaniu zgody kolegium komisarzy;

13.

wzywa Komisję do częstszego wykorzystywania systemu SOLVIT, jako pierwszego punktu zgłaszania skarg dotyczących błędnego stosowania prawa UE w kontekście transgranicznym; wzywa również Komisję do dopilnowania tego, by w sprawach, które nie mogą być rozstrzygnięte przez SOLVIT, podejmowano stosowne dalsze działania;

14

wzywa Komisję do udzielenia wsparcia państwom członkowskim w transponowaniu prawa UE poprzez opracowanie nowych narzędzi, takich jak wytyczne dotyczące transpozycji oraz centrum informacji o niej;

15.

zwraca uwagę na to, że średni czas trwania postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego jest zbyt długi i wzywa Komisję do podjęcia skutecznych działań w celu skrócenia tego okresu; wzywa Komisję do przedstawienia Parlamentowi sprawozdania na temat takich działań;

16.

wzywa Komisję do poszukiwania nowych sposobów zapewnienia terminowego i pełnego stosowania wyroków i procedur sądowych przez państwa członkowskie;

17.

wzywa Komisję do uwzględnienia w tabeli wyników rynku wewnętrznego nowych dodatkowych kryteriów służących do monitorowania właściwego wdrażania obowiązujących przepisów bez naruszania jej „czytelności”;

18.

wzywa Komisję do przedstawienia w tabeli wyników rynku wewnętrznego zmian w liczbie wszczętych przez sektor postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w porównaniu z poprzednią tabelą oraz do przeprowadzenia analizy przyczyn najbardziej istotnych zmian w liczbie wszczętych postępowań;

19.

wzywa państwa członkowskie, by wznowiły wysiłki na rzecz poprawy realizacji ich celów; potwierdza, że zapewnienie szybszej i lepszej transpozycji istniejących i nowych przepisów dotyczących rynku wewnętrznego jest skutecznym sposobem walki z kryzysem gospodarczym;

20.

podkreśla, że państwa członkowskie powinny w dalszym ciągu ograniczać opóźnienia w transpozycji, tak aby osiągnąć cel 1 %; zauważa, że należy szczególnie wziąć pod uwagę i objąć wysokim priorytetem te dyrektywy, w przypadku których termin transpozycji do prawa krajowego minął ponad rok temu, oraz znacznie zmniejszyć opóźnienie w transpozycji;

21.

wzywa Komisję do przedstawienia Parlamentowi Europejskiemu sprawozdania na temat stosowania art. 260 ust. 3 Traktatu z Lizbony, dotyczącego możliwości nakładania przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej natychmiastowych kar w pierwszej instancji w przypadkach, gdy okaże się, że państwa członkowskie nie dotrzymały swoich zobowiązań w zakresie transpozycji prawodawstwa UE;

22.

wzywa Komisję do dostarczenia oceny wniosków z petycji przedłożonych Parlamentowi w sprawie problemów związanych z rynkiem wewnętrznym oraz do uwzględnienia tych wniosków w corocznej kontroli sprawowania rządów; podkreśla, że należy poświęcać więcej uwagi petycjom, by usprawnić proces legislacyjny UE i przybliżyć go obywatelom;

23.

zauważa, że wejście w życie Traktatu z Lizbony dało Parlamentowi Europejskiemu zwiększone uprawnienia w zakresie kształtowania i przeglądu prawodawstwa UE; wzywa do uwzględnienia wniosków z tabeli wyników w zorganizowanym dialogu pomiędzy Parlamentem Europejskim a parlamentami krajowymi;

24.

wzywa Komisję, by dopilnowała publikacji tabel korelacji, by nakłaniała państwa członkowskie do formalnej akceptacji zmniejszenia wartości liczbowych określających dopuszczalny poziom braków w zakresie transpozycji i zgodności w odniesieniu do ustawodawstwa krajowego do 0,5 % w przypadku braków w zakresie transpozycji oraz 0,5 % w przypadku braków w zakresie zgodności; wzywa Komisję do zapewnienia skuteczniejszego stosowania postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego poprzez określenie wartości liczbowych dla poszczególnych etapów procedury, ponieważ jak stwierdziła Komisja w Akcie o jednolitym rynku, są one niezbędne do dokładnego i kompleksowego wdrażania prawodawstwa dotyczącego jednolitego rynku;

25.

wzywa państwa członkowskie do systematycznego dostarczania odpowiednich tabel korelacji określających sposób zastosowania dyrektyw dotyczących rynku wewnętrznego w ustawodawstwie krajowym;

26.

wzywa Komisję do przedsięwzięcia środków na rzecz zwiększenia jakości europejskiego prawodawstwa; z zadowoleniem przyjmuje starania ukierunkowane na lepsze i inteligentniejsze stanowienie prawa oraz zachęca wszystkie trzy instytucje zaangażowane w proces legislacyjny do podejmowania starań na rzecz podwyższenia jakości aktów prawnych, które wspólnie opracowują;

27.

wzywa Komisję, by opracowała sposób zwiększenia współpracy i polepszenia praktycznej współpracy między obecnie wykorzystywanymi narzędziami, takimi jak system SOLVIT, portal Twoja Europa – Porady, Europejska Sieć Przedsiębiorczości, Europejskie Centra Konsumenckie, Europejskie Służby Zatrudnienia, system wymiany informacji na rynku wewnętrznym i pojedyncze punkty kontaktowe, aby uniknąć powielania wysiłków i zasobów, a tym samym poprawić skuteczność zarządzania;

28.

wzywa Komisję, by zaproponowała sposoby lepszej integracji narzędzi takich jak SOLVIT z procesem składania petycji do Parlamentu Europejskiego;

29.

podkreśla, że przez lata sieć SOLVIT okazała się prostym, szybkim i oszczędnym sposobem na rozwiązywanie problemów dotyczących obywateli i przedsiębiorstw w związku z niewłaściwym stosowaniem przepisów dotyczących jednolitego rynku; niemniej jednak zauważa, że sieć SOLVIT jest w dalszym ciągu znacznie rozdrobniona i nie jest w pełni wykorzystywana; pilnie wzywa Komisję do podjęcia większych starań w zakresie szkolenia, edukacji i wymiany najlepszych praktyk wśród personelu zatrudnionego w sieciach SOLVIT;

30.

wzywa państwa członkowskie, by dopilnowały, że centra SOLVIT posiadają odpowiedni personel oraz że istnieje wymagany stopień koordynacji i komunikacji ze wszystkimi szczeblami administracji krajowej oraz z różnymi służbami Komisji Europejskiej, tak aby dopilnować, że decyzje są realizowane; wzywa Komisję do uaktualnienia zaleceń Komisji z 2001 r. dotyczących zasad wykorzystywania systemu SOLVIT – systemu rozwiązywania problemów rynku wewnętrznego zgodnie z propozycjami zawartymi w dokumencie roboczym służb Komisji zatytułowanym „Usprawnianie skutecznego rozwiązywania problemów na jednolitym rynku”;

31.

zauważa, że kłopotliwe procedury zabezpieczeń społecznych są jednym z głównych zmartwień obywateli i blokują mobilność pracowników w Europie; wzywa do przeznaczenia w ramach systemu SOLVIT większych zasobów na sprawy dotyczące zabezpieczenia społecznego;

32.

podkreśla znaczenie zaangażowania partnerów stowarzyszonych w ramach sieci SOLVIT, szczególnie w celu zmniejszenia obciążeń centrów SOLVIT; podkreśla, że w przeszłości współpraca ze stowarzyszonymi partnerami okazała się skuteczna, m.in. dzięki ich bezpośredniemu kontaktowi z obywatelami i przedsiębiorstwami; w związku z tym wzywa Komisję, by dopilnowała, że dostęp partnerów stowarzyszonych z siecią SOLVIT zostanie w pełni utrzymany;

33.

wzywa Komisję, by kontynuowała starania na rzecz zaoferowania obywatelom i przedsiębiorstwom zintegrowanego wirtualnego pakietu informacji i pomocy, zwłaszcza za sprawą dalszego rozwoju portalu Twoja Europa jako pojedynczego punktu online udostępniającego wszystkie informacje i pomoc; zwraca jednak uwagę na znaczenie bezpośredniego kontaktu z ludźmi i w związku z tym proponuje, aby w ramach uzupełnienia tych starań utworzono pojedynczy punkt kontaktowy dla obywateli i konsumentów, za pośrednictwem przedstawicielstw Komisji w każdym państwie członkowskim; jest zdania, że włączenie urzędników łącznikowych z systemu SOLVIT, portalu Twoja Europa – Porady, Europejskiej Sieci Przedsiębiorczości, Europejskich Centrów Konsumenckich i Europejskich Służb Zatrudnienia do tych przedstawicielstw sprostałoby temu wyzwaniu, a także przyczyniłoby się do lepszej koordynacji i spójności;

34.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia działań mających na celu promowanie portalu Twoja Europa w ramach administracji krajowych oraz do rozwinięcia współpracy między portalem Twoja Europa a działalnością stron internetowych administracji krajowych.

35.

wzywa Komisję, by zachęcała państwa członkowskie do dalszego wspierania pojedynczych punktów kontaktowych i udzielania obywatelom jasnych i praktycznych informacji poprzez stworzenie i pełne wykorzystanie synergii w obszarze informacji na szczeblu europejskim, np. za sprawą portalu Twoja Europa – Porady;

36.

wzywa Komisję do przygotowania sprawozdania na temat możliwości przydzielenia pracowników Komisji do pojedynczych punktów kontaktowych w każdym państwie członkowskim; uważa, że mogłoby to stanowić rozwiązanie problemów kadrowych wykrytych przez system SOLVIT w różnych krajowych organach administracji publicznej; wzywa Komisję do rozważenia, czy możliwe jest nadanie systemowi SOLVIT konkretnej podstawy prawnej;

37.

wzywa Komisję, by dopilnowała utworzenia we wszystkich państwach członkowskich, za pośrednictwem portali administracji elektronicznej, pojedynczych punktów kontaktowych dostępnych w języku urzędowym danego państwa i w języku angielskim; zauważa, że pojedyncze punkty kontaktowe mając kluczowe znaczenie dla wdrożenia dyrektywy usługowej; wyraża ubolewanie w związku z tym, że tylko jedna trzecia dostępnych w sieci portali administracji elektronicznej oferuje dostęp do sieciowych procedur elektronicznych; wzywa państwa członkowskie do udostępnienia w kilku językach UE przyjaznych użytkownikom informacji na temat przepisów związanych z administracją online i procedurami dotyczącymi świadczenia usług, aby ułatwić prowadzenie transgranicznej działalności gospodarczej w Europie;

38.

wzywa system SOLVIT, portal Twoja Europa – Porady, Europejską Sieć Przedsiębiorczości, Europejskie Centra Konsumenckie oraz Europejskie Służby Zatrudnienia, by zwróciły uwagę na główne problemy obywateli i przedsiębiorstw wyrażone w dokumencie roboczym służb Komisji „Jednolity rynek z perspektywy obywateli – Dwadzieścia głównych obaw obywateli i przedsiębiorców” oraz by ustaliły priorytety swoich działań w oparciu o te informacje;

39.

wzywa Komisję do tego, by rozważyła uwzględnienie wyników sondaży Eurobarometru w rocznej kontroli sprawowania rządów jako część przeprowadzanej przez nią oceny, tak aby dostarczać decydentom szerszych informacji;

40.

zwraca uwagę na ostatnie publikacje Komisji dotyczące „20 głównych obaw” opracowane na podstawie wyżej wymienionej rezolucji z dnia 20 maja 2010 r. oraz podkreśla luki informacyjne i ustawodawcze oraz luki we wdrażaniu, które utrzymują się na jednolitym rynku, a także brak wiedzy wśród konsumentów i przedsiębiorców w zakresie ich praw i obowiązków, który uniemożliwia im czerpanie korzyści z jednolitego rynku; zobowiązuje się i wzywa Komisję i państwa członkowskie do usprawnienia komunikacji z obywatelami dotyczącej ich praw wynikających z jednolitego rynku;

41.

wzywa Komisję do sporządzania sprawozdań w sprawie głównych przeszkód na rynku wewnętrznym dla niepełnosprawnych obywateli i konsumentów oraz do podjęcia starań w celu usunięcia takich przeszkód;

42.

zaleca dalszą koordynację działań między systemem SOLVIT a projektem „EU PILOT” w celu osiągnięcia lepszej koordynacji i wymiany najlepszych praktyk;

43.

zwraca uwagę na sukces pierwszego Forum Jednolitego Rynku jako możliwości oceny postępów jednolitego rynku oraz pomocy obywatelom i przedsiębiorcom w zapoznaniu się z ich prawami, uprawnieniami i zobowiązaniami w ramach jednolitego rynku; z zadowoleniem przyjmuje to wydarzenie jako okazję do ponownego zwrócenia uwagi na istniejące przeszkody dla prawidłowego funkcjonowania jednolitego rynku; podkreśla znaczenie działań podejmowanych przez Komisję i państwa członkowskie w celu eliminacji tych przeszkód oraz wysunięcia na pierwszy plan obaw obywateli i przedsiębiorców; wzywa Komisję i państwa członkowskie do utrzymania tej tendencji oraz do dalszego pobudzania aktywności zainteresowanych stron oraz wzmacniania ich pozycji poprzez regularne organizowanie Forów Jednolitego Rynku uzupełnionych o częste wizyty mające na celu ocenę i promowanie jednolitego rynku w poszczególnych państwach członkowskich;

44.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

13.9.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 264/25

—

uwzględniając Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet i jej protokół fakultatywny, które są częścią prawa międzynarodowego, i w których Turcja jest stroną odpowiednio od 1985 i 2002 r., a także uwzględniając art. 90 Konstytucji Turcji, który stanowi, że prawo międzynarodowe ma pierwszeństwo przed tureckim prawem krajowym,

—

uwzględniając konwencje Rady Europy, takie jak europejska Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz konwencja Rady Europy w sprawie zapobiegania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej oraz zwalczania tych zjawisk, którą Turcja ratyfikowała jako pierwsza,

—

uwzględniając dokument nr 11372 i zalecenie nr 1817(2007) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, obydwa zatytułowane „Parlamenty zjednoczone w zwalczaniu przemocy domowej wobec kobiet: ocena śródterminowa kampanii”,

—

uwzględniając dorobek prawny Wspólnoty w obszarze praw kobiet i równości płci,

—

uwzględniając decyzję Rady Europejskiej z dnia 17 grudnia 2004 r. o otwarciu negocjacji dotyczących przystąpienia Turcji do Unii Europejskiej,

—

uwzględniając sprawozdania Komisji z postępów Turcji w 2010 r. (SEC(2010)1327) i w 2011 r. (SEC(2011) 1201),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania w latach 2010-2011” (COM(2010)0660),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Europa 2020 – strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 lipca 2005 r. (1) oraz z dnia 13 lutego 2007 r. (2) w sprawie roli kobiet w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym Turcji,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie sprawozdania o postępach Turcji w 2010 r. (3) oraz rezolucję z dnia 29 marca 2012 r. w sprawie sprawozdania dotyczącego postępów Turcji w 2011 r. (4),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7-0138/2012),

A.

mając na uwadze, że Turcja, jako kraj kandydujący, jest zobowiązana do przestrzegania dorobku prawnego oraz do zobowiązania się do przestrzegania praw człowieka, w tym praw kobiet i równości płci; mając też na uwadze, że Turcja jest zachęcana do dalszego przeprowadzania i monitorowania wdrażania reformy legislacyjnej, a także do organizowania kampanii zwiększających świadomość w zakresie zwalczania przemocy wobec kobiet, w tym przemocy domowej;

B.

mając na uwadze, że polityka równości płci ma ogromny potencjał, jeśli chodzi o realizację celów strategii „Europa 2020” przez przyczynianie się do wzrostu i pełnego zatrudnienia;

C.

mając na uwadze, że Turcja czyni ograniczone postępy w ulepszaniu i wdrażaniu ram prawnych w celu zapewnienia równego uczestnictwa kobiet w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym;

D.

mając na uwadze, że w sprawozdaniach okresowych za 2010 i 2011 r. dotyczących Turcji Komisja podkreśliła, że konieczne są dalsze wysiłki, by przeobrazić obowiązujące ramy prawne w rzeczywistość polityczną, społeczną i gospodarczą; mając na uwadze, że Komisja stwierdziła ponadto, iż do głównych wyzwań stojących przed Turcją należą w dalszym ciągu równość płci, zwalczanie przemocy wobec kobiet, w tym zabójstw honorowych, oraz walka z wcześnie zawieranymi i przymusowymi małżeństwami; mając na uwadze, że nowa konstytucja Turcji, która ma zostać opracowana, powinna uwzględniać równość płci, prawa kobiet i aspekt płci;

E.

mając na uwadze, że spójne i skoordynowane działania są szczególnie konieczne w odniesieniu do przemocy wobec kobiet, edukacji, pracy oraz reprezentacji na szczeblu krajowym i lokalnym;

1.

wzywa rząd Turcji do utrzymania w mocy i zwiększania znaczenia zasad dotyczących równości i praw kobiet poprzez przyjęcie i znowelizowanie ram prawnych, w tym planowanej procedury z myślą o nowej konstytucji;

2.

podkreśla, że zacofanie gospodarcze i społeczne na niekorzystnie położonych obszarach Turcji oraz problemy wynikające z imigracji, ubóstwa i panującej patriarchalnej struktury społecznej potęgują problemy kobiet oraz osłabiają ich pozycję; apeluje o kładzenie większego nacisku na potrzebę uwzględnienia różnic regionalnych przy zajmowaniu się prawami kobiet oraz na potrzebę opracowania odpowiednich strategii, przy jednoczesnym uznaniu faktu, że problemy i nierówne traktowanie kobiet kurdyjskiego pochodzenia są ogólnie coraz bardziej powszechne; wzywa rząd Turcji do zaangażowania się we wszystkie niezbędne reformy oraz do współpracy z lokalnymi radami w celu zagwarantowania równych praw wszystkim kobietom, w tym kobietom pochodzenia kurdyjskiego;

3.

z zadowoleniem przyjmuje powołanie nowego ministra polityki rodzinnej i społecznej oraz utworzenie Komisji Równouprawnienia Mężczyzn i Kobiet w parlamencie Turcji, która w związku z ważnymi kwestiami takimi jak przemoc wobec kobiet i zawieranie związków małżeńskich przez dzieci podejmuje skuteczne wysiłki zmierzające do prowadzenia dochodzeń, sporządzania sprawozdań i przeprowadzania konsultacji z szeregiem organizacji, w tym organizacji pozarządowych;

4.

podkreśla znaczenie rzeczywistej koordynacji dla zapewniania uwzględniania aspektu płci; z zadowoleniem przyjmuje zatem starania tureckiego rządu na rzecz zacieśniania współpracy między organami państwowymi w kwestii uwzględniania aspektu płci; zachęca turecki rząd do przyjęcia dalszych strategii, przy aktywnym udziale i sprawiedliwym traktowaniu społeczeństwa obywatelskiego, w celu zagwarantowania i skutecznego monitorowania procesu zmierzającego do osiągnięcia całkowitej równości, w tym zlikwidowania różnic w wynagrodzeniu ze względu na płeć, oraz w celu przełożenia wyników tej współpracy na praktykę;

5.

kładzie nacisk na potrzebę przełożenia obowiązujących przepisów uwzględniających kwestie płci na praktykę w całym kraju za sprawą wystarczających środków finansowych i zasobów ludzkich, dbania o spójność i rozwijania mechanizmów nadzoru, które opierają się o jasne i możliwe do zmierzenia cele;

6.

wzywa rząd Turcji do uznania znaczenia uczestnictwa społeczeństwa obywatelskiego w opracowywaniu i wdrażaniu polityki równości płci oraz do zadbania o zaangażowanie organizacji pozarządowych na szczeblu centralnym i lokalnym z myślą o przygotowaniu jak najbardziej sprzyjających kobietom strategii politycznych;

7.

z zadowoleniem odnosi się do postępów Turcji, jeśli chodzi o rejestrację narodzonych dzieci, która obejmuje obecnie 93 %; podkreśla konieczność spójnego i systematycznego gromadzenia danych statystycznych uwzględniających specyfikę płci w celu monitorowania postępów w zakresie wdrażania ustawodawstwa lub luk prawnych w przepisach krajowych;

8.

chciałby się dowiedzieć, jakich postępów dokonała Turcja w kwestii uznania praw osób homoseksualnych, biseksualnych i transseksualnych w życiu publicznym;

9.

podkreśla, że według oficjalnych danych Tureckiego Instytutu Statystycznego 39 % tureckich kobiet doświadczyło na pewnym etapie życia przemocy fizycznej; jest poważnie zaniepokojony regularnością i skalą przemocy wobec kobiet, w tym zabójstw honorowych oraz wcześnie zawieranych i przymusowych małżeństw, a także brakiem skuteczności obecnych środków zaradczych i pobłażliwością władz tureckich w kwestii karania sprawców przestępstw na tle płciowym;

10.

wzywa rząd Turcji do przedsięwzięcia skuteczniejszych działań w walce z zabójstwami honorowymi poprzez środki legislacyjne, prawne i finansowe, do zapobiegania takim zabójstwom i karania ich sprawców oraz wszystkich członków rodziny, którzy dają ciche przyzwolenie na przemoc wobec kobiet, zwłaszcza w przypadku zabójstw honorowych, a także do udzielania wsparcia ofiarom; zwraca się do rządu Turcji z pytaniem, czy po wprowadzeniu do tureckiego kodeksu karnego zmiany polegającej na uznaniu zabójstw honorowych za okoliczność obciążającą w przypadku morderstwa zmalała liczba takich zabójstw; prosi również o odpowiedź na pytanie, jak często sędziowie wydają orzeczenia w sprawie zabójstw honorowych i jakie nakładają kary;

11.

wzywa turecki rząd do przeprowadzenia badania w sprawie nagłego wzrostu liczby samobójstw kobiet we wschodniej Turcji, do dokładnego zbadania zjawiska samobójstwa honorowego oraz do udzielania pomocy i wsparcia kobietom, które znajdują się pod presją rodziny i otoczenia, aby uniknąć sytuacji, w której rodzina, odstępując od honorowego morderstwa, doprowadza kobietę do honorowego samobójstwa;

12.

stwierdza, że każdy rodzaj przemocy wobec kobiet jest nie do przyjęcia. wzywa rząd Turcji do podjęcia i wdrożenia polityki zerowej tolerancji dla przemocy wobec kobiet poprzez przyjęcie, nadzorowanie i wdrożenie odpowiedniego ustawodawstwa w celu ochrony ofiar, karania sprawców i zapobiegania przemocy;

13.

z zadowoleniem przyjmuje zastąpienie z dniem 8 marca 2012 r. ustawy nr 4320 w sprawie ochrony rodziny ustawą 6284 o ochronie rodziny i zapobieganiu przemocy wobec kobiet; podkreśla znaczenie, jakie ma zadbanie o szeroki zakres stosowania, niezależnie od charakteru stosunków między ofiarą a sprawcą oraz od tożsamości płciowej, szeroki zakres stosowania, skuteczne środki prawne i mechanizmy ochrony, a także rygorystyczne, natychmiastowe i bezwarunkowe stosowanie ram prawnych w celu zlikwidowania przemocy wobec kobiet za pomocą odstraszających i surowych kar dla osób dopuszczających się przemocy wobec kobiet; podkreśla potrzebę za pomocą opracowania niezbędnych przepisów umożliwiających pozbycie się z domu agresywnych małżonków lub partnerów oraz zapewnienia ofiarom przemocy skutecznego dostępu do sądów i środków ochrony;

14.

zwraca się do rządu Turcji o stworzenie systemu monitorowania z uwzględnieniem poziomów odniesienia i harmonogramu wdrożenia krajowego planu działania na rzecz zwalczania przemocy wobec kobiet, a także o zdecydowane zobowiązanie się przez rząd Turcji do zapewnienia wystarczającego finansowania realizacji tego planu;

15.

opowiada się za dalszym szkoleniem funkcjonariuszy policji, pracowników służby zdrowia, sędziów, prokuratorów, duchownych i innych osób zajmujących oficjalne stanowiska w zakresie zapobiegania przemocy domowej; w celu uzupełnienia tych starań jeszcze raz odnotowuje potrzebę mechanizmu służącego identyfikowaniu i przesłuchiwaniu tych, którzy nie dopełnili obowiązku chronienia ofiar i pomagania im, oraz potrzebę przeznaczania wystarczających zasobów budżetowych na środki ochrony;

16.

z zadowoleniem przyjmuje utworzenie przy biurze prokuratora generalnego w Ankarze specjalistycznego biura ds. przemocy w rodzinie; podkreśla, że biuro to poczyniło ważny krok w kwestii walki z przemocą wobec kobiet, ochrony ofiar i karania sprawców dzięki zagwarantowaniu tego, że całą procedurę prawną w sprawach o przemoc wobec kobiet prowadzą prokuratorzy publiczni będący ekspertami w dziedzinie przemocy domowej oraz dzięki uprawnieniu tego specjalistycznego biura do niezwłocznego wydawania policji skutecznego polecenia zatrzymania sprawcy i ochrony ofiary, w tym natychmiastowego wykonania nakazu udzielenia ochrony i przeniesienia do ośrodka pomocy; aby tym poziomem ochrony objąć cały kraj, apeluje do tureckiego rządu o utworzenie we wszystkich prowincjach biur prokuratorów publicznych specjalizujących się w sprawach dotyczących przemocy domowej;

17.

wzywa rząd Turcji do zapewnienia ofiarom skutecznego dostępu do odpowiednich informacji prawnych, pomocy prawnej i odpowiednich postępowań sądowych, za których pośrednictwem mogą dochodzić sprawiedliwości w sposób umożliwiający zorganizowanie walki o przysługujące im prawa i nienarażający ich na dalszą przemoc;

18.

opowiada się za tym, aby mechanizmy ochrony były w równym stopniu dostępne dla kobiet pochodzenia imigranckiego, które borykają się z dodatkowymi problemami (takimi jak bariery językowe, izolacja w rodzinie itd.);

19.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy rządu tureckiego polegające na reorganizacji systemu ośrodków pomocy dla kobiet w porozumieniu ze wszystkimi zainteresowanymi stronami; zauważa, że według dyrekcji generalnej ds. statusu kobiet oficjalna liczba istniejących obecnie w Turcji ośrodków pomocy dla kobiet będących ofiarami przemocy wynosi 81, a zatem nadal jest bardzo niska i nie zaspokaja potrzeb około70-milionowej populacji; wzywa rząd Turcji do utworzenia wystarczającej liczby ośrodków pomocy dla kobiet, rozmieszczonych równomiernie w całym kraju, zgodnie z postanowieniami konwencji Rady Europy z dnia 11 maja 2011 r. w sprawie zapobiegania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej oraz zwalczania tych zjawisk, przez co osiągnąłby własny cel określony w ustawie miejskiej, oraz do zakładania ośrodka pomocy dla kobiet w każdej miejscowości, której liczba mieszkańców przekracza 50 000 osób; zauważa, że ośrodki pomocy muszą być równomiernie zlokalizowane na obszarze całego kraju, z uwzględnieniem odpowiedniej równowagi między obszarami wiejskimi i miejskimi; podkreśla znaczenie zwiększenia bezpieczeństwa istniejących ośrodków pomocy dla kobiet i możliwości przyjmowania do nich kobiet, monitorowania pracy ośrodków pomocy i nakładania sankcji za nieprzestrzeganie właściwych przepisów, zatrudniania dobrze wyszkolonych i dobrze opłacanych pracowników socjalnych oraz upewnienia się za pomocą szkoleń zawodowych i innych usług, że kobiety przebywające w ośrodkach pomocy zdobywają odpowiednie umiejętności umożliwiające organizowanie nowego życia dla siebie i swoich dzieci; podkreśla też wagę nieujawniania informacji o tych ośrodkach dla bezpieczeństwa ofiar;

20.

podkreśla znaczenie leczenia mężczyzn mających skłonności do stosowania przemocy i w związku z tym sugeruje, aby mężczyźni, przeciwko którym wydano zakaz zbliżania się, byli resocjalizowani przez organy sprawujące nadzór kuratorski;

21.

z zadowoleniem odnosi się do stworzenia telefonicznych linii zaufania i ustanowienia ośrodków ds. zapobiegania i monitorowania przemocy, gdzie ofiary przemocy na tle płciowym otrzymują pomoc lekarską i porady psychologiczne podczas trwania postępowania sądowego, aby zapobiec powtarzaniu się prześladowań;

22.

wzywa rząd Turcji do uznania wymuszonych małżeństw za bezprawne oraz do zwrócenia uwagi kobietom i mężczyznom, za pośrednictwem kampanii informacyjnych, na prawo do wolnego wyboru partnera; podkreśla znaczenie podnoszenia świadomości uczniów i rodziców na temat bezprawności wymuszonych małżeństw;

23.

jest poważnie zaniepokojony niższym statusem prawnym samotnych kobiet, rozwódek, kobiet, w przypadku których ceremonia zaślubin ma charakter jedynie religijny, co oznacza brak statusu prawnego takiego małżeństwa, oraz kobiet z grup mniejszościowych;

24.

zwraca uwagę na znaczenie zwiększania poszanowania kobiet należących do mniejszości religijnych oraz promowania dialogu międzywyznaniowego;

25.

podkreśla znaczenie edukacji dla wzmacniania pozycji kobiet i uwzględniania aspektu płci na wszystkich poziomach edukacji;

26.

zwraca uwagę, że jednym z praw człowieka jest prawo do nauki zapisane w art. 26 Powszechnej deklaracji praw człowieka uchwalonej przez ONZ w dniu 10 grudnia 1948 r.;

27.

z zadowoleniem odnosi się do faktu, że rośnie udział dziewcząt w szkolnictwie podstawowym (w klasach 1-8) i że przepaść dzieląca chłopców i dziewczęta w szkolnictwie podstawowym została już prawie zlikwidowana; uważa jednak za godne ubolewania, że przepaść ta nieznacznie się powiększyła w szkolnictwie ponadpodstawowym, i nalega, by rząd turecki podjął wszelkie niezbędne działania w celu jej zmniejszenia oraz by podjął dalsze działania mające zagwarantować posyłanie wszystkich dzieci do szkoły;

28.

wzywa do promowania w ramach systemu szkolnictwa szkół zawodowych, które przygotowywałyby kobiety do wykonywania zawodów rzemieślniczych i pracy w sektorze usług.

29.

wzywa rząd Turcji do zwalczania wykorzystywania seksualnego, niegodziwego traktowania w celach seksualnych, przemocy domowej, ubóstwa, analfabetyzmu i wykorzystywania dziewczynek oraz do zapewnienia równych możliwości dostępu do edukacji, bez rozróżnienia wyłącznie ze względu na wiek, język, pochodzenie etniczne czy płeć;

30.

jest zaniepokojony nadal bardzo niskim odsetkiem dzieci w wieku 0-5 lat zapisywanych do przedszkoli oraz brakiem postępów w zakresie placówek świadczących opiekę nad dziećmi i edukację przedszkolną; nalega, by rząd turecki przyznał wystarczające środki na rozszerzenie przystępnych usług opieki nad dziećmi na tę grupę wiekową; apeluje też, by rząd wprowadził zmiany do rozporządzenia w sprawie ośrodków opieki nad dziećmi, na którego mocy przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 150 kobiet zobowiązane są oferować bezpłatną opiekę nad dziećmi, ponieważ przepis ten odzwierciedla dyskryminujące podejście sugerujące, że wychowywanie dzieci jest obowiązkiem wyłącznie kobiet, i wpływa niekorzystnie na decyzje przedsiębiorstw w zakresie zatrudniania kolejnych kobiet;

31.

wzywa rząd Turcji do intensyfikacji starań i kampanii na rzecz podnoszenia świadomości mających na celu likwidację analfabetyzmu i ubóstwa wśród milionów kobiet, w szczególności pochodzenia kurdyjskiego, imigranckiego i romskiego, oraz do zwrócenia szczególnej uwagi na kobiety mieszkające na obszarach wiejskich;

32.

z zadowoleniem odnosi się do inicjatyw rządu tureckiego takich jak projekt polegający na zmniejszaniu ryzyka społecznego (warunkowe transfery pieniężne), który obejmuje wypłacanie rodzinom znajdującym się w potrzebie określonej kwoty za każde dziecko, które uczęszcza do szkoły podstawowej; zauważa, że kwoty przekazywane za dziewczynki są wyższe od kwot przekazywanych za chłopców oraz że pieniądze otrzymują matki; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w ten sposób podejmuje się próbę rozwiązania kwestii zarówno edukacji dziewcząt, jak i wzmocnienia pozycji kobiet w strukturze rodziny; zauważa jednak, że przedwczesne kończenie nauki jest nadal powodem do zaniepokojenia, zwłaszcza wśród rodzin sezonowych pracowników i dzieci romskich, i wzywa rząd Turcji do wspierania i pełnego wykorzystywania systemu wczesnego ostrzegania ukierunkowanego na dzieci, którym grozi przedwczesne porzucenie nauki, oraz do wyeliminowania różnic regionalnych występujących zarówno w szkolnictwie podstawowym, jak i ponadpodstawowym;

33.

podkreśla, że najlepszym sposobem na zwalczanie stereotypów na temat płci jest zajęcie się tym problemem w ramach systemu edukacji; z zadowoleniem przyjmuje zatem ustanowienie komisji ds. równouprawnienia kobiet i mężczyzn przy ministerstwie edukacji; docenia jej starania w zakresie usuwania seksistowskiego języka oraz seksistowskich ilustracji i wyrażeń z materiałów oświatowych; zauważa jednak, że konieczna jest dalsza praca w zakresie usunięcia przykładów nierównego traktowania ze względu na płeć z podręczników szkolnych na wszystkich szczeblach kształcenia i szkolenia; zwraca się w związku z tym do rządu Turcji o przeprowadzenie przeglądu postępów dokonywanych w celu usunięcia przykładów nierównego traktowania ze względu na płeć z materiałów oświatowych;

34.

wzywa wszystkie instytucje szkolnictwa wyższego do wprowadzenia obowiązkowych kursów dotyczących równouprawnienia płci w programie nauczania dla przyszłych nauczycieli oraz wzywa rząd turecki do włączenia tego tematu do programów szkoleniowych dla nauczycieli;

35.

zaznacza, że w celu zagwarantowania udziału dziewcząt w obowiązkowej edukacji podstawowej, niepozbawiania ich szansy na naukę i zapobiegania zmuszaniu ich do wczesnego zawierania małżeństwa ważne jest, aby cały system formalnej, obowiązkowej edukacji podstawowej składał się z bloku bez luk w systemie oświaty, które mogłyby prowadzić do przedwczesnego kończenia nauki przez dziewczęta, szczególnie na obszarach wiejskich;

36.

podkreśla bardzo niski odsetek kobiet na tureckim rynku pracy, który to odsetek jest znacznie niższy od celów przewidzianych w perspektywie strategii „Europa 2020”, a także wzywa rząd turecki do ustanowienia krajowego planu działania w celu zapewnienia zwiększenia udziału kobiet w rynku pracy;

37.

nawołuje do kontynuowania działań rozpoczętych w ramach „Projektu aktywnych działań na rynku pracy”, którego celem jest zmniejszenie bezrobocia wśród kobiet i ludzi młodych; wzywa rząd Turcji do przeznaczania większych środków finansowych z własnego budżetu na aktywizację zawodową kobiet pozostających bez pracy;

38.

wzywa rząd Turcji do jak najefektywniejszego wydatkowania środków finansowych pochodzących z budżetu Unii Europejskiej na projekty realizowane w Turcji; apeluje do Komisji Europejskiej o rzetelne badanie tej efektywności.

39.

nalega na wdrożenie okólnika nr 2010/14 kancelarii premiera w sprawie zwiększania zatrudnienia kobiet i zapewniania równości szans; w związku z tym zwraca uwagę na strategie i działania Unii Europejskiej mające na celu osiągnięcie zrównoważonej i sprawiedliwej obecności kobiet na stanowiskach kierowniczych;

40.

wzywa rząd turecki, by zachęcał do aktywnego udziału kobiet w rynku pracy poprzez promowanie, między innymi, środków zapewniających: lepsze warunki pracy, równą płacę za taką samą pracę, kształcenie ustawiczne, elastyczne harmonogramy pracy i odpowiednią równowagę między życiem rodzinnym a zawodowym;

41.

zauważa, że podczas gdy Turcja ulepszyła w ostatnim czasie swoje ustawodawstwo dotyczące urlopu macierzyńskiego (wydłużając go z dwunastu do szesnastu tygodni), urlop tacierzyński przysługuje tylko urzędnikom służby cywilnej, a nie innym pracownikom; zauważa też, że stosowane powszechnie przepisy dotyczące urlopu rodzicielskiego mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia podziału praw i obowiązków rodzicielskich, jeśli chodzi o opiekę nad dziećmi, oraz dla zmniejszenia nierównego traktowania kobiet i mężczyzn na rynku pracy; wzywa rząd Turcji do wprowadzenia przepisów dotyczących urlopu rodzicielskiego przysługującego wszystkim pracownikom, co umożliwi ojcom wypełnianie spoczywających w równej mierze na nich obowiązków w zakresie opieki nad dziećmi;

42.

zachęca kobiety do rozwijania własnej działalności gospodarczej przy wykorzystaniu środków z programów pożyczkowych takich jak Program Pożyczkowy dla Małych Przedsiębiorstw oraz do korzystania z programów szkoleniowych w ramach KOSGEB;

43.

podkreśla znaczenie zwalczania wszystkich form dyskryminacji w miejscu pracy, w tym dyskryminacji ze względu na płeć w przypadku rekrutacji, awansu i świadczeń; ponawia wniosek skierowany do tureckiego rządu o gromadzenie odpowiednich i dokładnych danych statystycznych;

44.

podkreśla znaczenie organizowania specjalnych szkoleń, udostępniania środków finansowych i oferowania pomocy technicznej bezrobotnym pracownicom umysłowym i kobietom-przedsiębiorcom w celu zapewnienia równych możliwości dostępu do rynku pracy;

45.

podkreśla, że niedawnemu wydłużeniu prawa do urlopu macierzyńskiego (z dwunastu do szesnastu tygodni) powinna towarzyszyć podwyżka płac, tak aby lepiej zagwarantować to, aby rodziny i kobiety nie były karane finansowo za posiadanie dzieci;

46.

nalega, by rząd turecki przeznaczył środki na stworzenie przystępnych, ogólnodostępnych placówek opieki nad dziećmi, osobami starszymi i niepełnosprawnymi w celu zwiększenia zatrudnienia kobiet;

47.

zauważa słaby udział kobiet w związkach zawodowych, a zwłaszcza w ich strukturach zarządzających; podkreśla znaczenie szerszego dostępu do działalności związkowej w celu uzyskania większego uczestnictwa w niej kobiet;

48.

kładzie nacisk na fakt, że kobiety często pracują w złych warunkach oraz w przedsiębiorstwach rodzinnych bez zgłoszenia zatrudnienia i bez wynagrodzenia, a w związku z tym są ofiarami i są wykorzystywane; wzywa rząd Turcji do podjęcia wszelkich niezbędnych działań w celu zwalczania szarej strefy gospodarki;

49.

z zadowoleniem odnosi się do wzrostu liczby posłanek w tureckim parlamencie z 9,1 % po wyborach w 2007 r. do 14,3 % po wyborach w 2011 r.; zauważa jednak, że odsetek ten jest nadal niewielki, i wzywa do opracowania nowej ustawy o partiach politycznych oraz nowej ordynacji wyborczej, w których określono by obowiązkowy system zapewniający minimalną sprawiedliwą reprezentację kobiet na listach wyborczych; jest zaniepokojony zasadniczo ograniczoną reprezentacją kobiet w polityce, na stanowiskach kierowniczych w administracji publicznej i w partiach politycznych w Turcji;

50.

podkreśla konieczność dokonania przez rząd turecki i partie polityczne przeglądu obowiązującego prawa wyborczego w celu zapewnienia równego i demokratycznego uczestnictwa kobiet i mężczyzn w życiu politycznym, w tym do bardziej zrównoważonej pod względem płci reprezentacji kobiet na odpowiednich miejscach list wyborczych;

51.

zachęca wszystkie tureckie partie polityczne do przyjęcia kompleksowych strategii w zakresie równości płci oraz wewnętrznych przepisów gwarantujących obecność kobiet na wszystkich szczeblach;

52.

jest zaniepokojony z powodu bardzo niskiego odsetka kobiet w życiu politycznym na szczeblu lokalnym i zwraca się do wszystkich partii politycznych o dopilnowanie, by sytuacja ta uległa zmianie podczas wyborów samorządowych w 2014 r.; biorąc pod uwagę to, że w zaledwie 1 % miast tureckich stanowisko burmistrza piastują kobiety, oraz uwzględniając wynikającą z tego potrzebę zachęcania kobiet do angażowania się w życie polityczne, nie tylko na szczeblu lokalnym, apeluje o wprowadzenie systemu określającego minimalny udział kobiet na listach wyborczych;

53.

zwraca się do Turcji jako kraju ubiegającego się o członkostwo w UE o poparcie celów strategii „Europa 2020” i zachęcanie kobiet do aktywniejszego uczestnictwa w rynku pracy;

54.

apeluje do Komisji o uczynienie z kwestii praw kobiet centralnego punktu negocjacji z Turcją; podkreśla znaczenie wywiązania się przez Turcję ze swoich zobowiązań prawnych i politycznych wynikających z dorobku prawnego UE i właściwych decyzji UE i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w celu ułatwienia otwarcia rozdziału 23 negocjacji akcesyjnych dotyczącego wymiaru sprawiedliwości i praw podstawowych oraz jako wsparcia dla reform Turcji w zakresie praw człowieka przysługujących kobietom na mocy tego rozdziału;

55.

wzywa Turcję do wywiązania się z wszystkich swoich zobowiązań wynikających z układu o stowarzyszeniu UE-Turcja i protokołu dodatkowego, którego Turcja nie wdrożyła już szósty rok z rzędu, co mogłoby zaświadczyć o faktycznym zaangażowaniu Turcji w przekształcenie się w pełnoprawną demokrację pluralistyczną, która charakteryzuje się przede wszystkim poszanowaniem i ochroną praw człowieka i podstawowych wolności zarówno kobiet, jak i mężczyzn;

56.

podkreśla, że w części otwierającej rozdział 19 negocjacji akcesyjnych dotyczący polityki społecznej i zatrudnienia, który ma kluczowe znaczenie dla poprawy sytuacji społecznej i ekonomicznej kobiet oraz zwiększenia ich udziału w rynku pracy, określono warunek, który Turcja ma spełnić, a mianowicie przedstawić Komisji plan działania na rzecz wdrożenia dorobku prawnego w każdym obszarze objętym rozdziałem 19, w tym przyjęcia podejścia polegającego na uwzględnianiu problematyki płci; proponuje, by w proces ten zaangażować aktywnie DG ds. statusu kobiet;

57.

podkreśla, że pozytywny program działań wprowadzony przez Komisję jako uzupełnienie negocjacji akcesyjnych z Turcją należy wykorzystywać jako jedno z głównych forów promocji praw kobiet i równości płci w Turcji; apeluje do Komisji o zagwarantowanie, by wszystkie grupy robocze zaangażowane w pozytywny program działań uwzględniały w swoich pracach problematykę płci;

58.

kładzie nacisk na znaczenie ponownej oceny obowiązujących surowych zasad dotyczących roli kobiet w strukturze społeczeństwa oraz podkreśla, że w celu urzeczywistnienia ram prawnych będzie konieczna zmiana mentalności;

59.

wzywa do organizowania kampanii na rzecz podnoszenia świadomości skierowanych do całego społeczeństwa i skupiających się na prawach kobiet, równości płci, zapobieganiu przemocy na tle płciowym, potępianiu zabójstw honorowych oraz na nierównym traktowaniu ze względu na płeć pokazywanym przez media;

60.

apeluje do partnerów społecznych, aby aktywniej angażowali się w promowanie praw kobiet i ich roli w życiu gospodarczym, społecznym i politycznym oraz aby włączali je w dialog społeczny;

61.

wzywa rząd Turcji do wprowadzenia do programów nauczania na wszystkich szczeblach edukacji równości płci i tolerancji jako przedmiotów obowiązkowych;

62.

sugeruje opracowanie krajowego projektu, który zgromadzi wokół debaty nad przyszłością Turcji kobiety i mężczyzn będących wzorem do naśladowania oraz młode kobiety i młodych mężczyzn, tak by kobiety i mężczyźni reprezentujący wszystkie grupy wiekowe i przekonania polityczne mogli wspólnie pracować nad strategią skutecznego przekształcenia patriarchalnej struktury społeczeństwa w strukturę charakteryzującą się równym i akceptowanym społecznie uczestnictwem kobiet w życiu politycznym, gospodarczym i społecznym;

63.

uznaje, że zmiana w mentalności nie może nastąpić bez udziału i zaangażowania mężczyzn, i w związku z tym wzywa rząd Turcji do zainicjowania debat publicznych służących wymianie poglądów między kobietami i mężczyznami z wszystkich grup tureckiego społeczeństwa jako sposobu na zajęcie się przyczynami przemocy na tle płciowym i, w rezultacie, osiągnięcie prawdziwej równości płci;

64.

uważa, że należy poświęcić szczególną uwagę upodmiotowieniu kobiet w słabiej rozwiniętych regionach Turcji; dlatego z zadowoleniem przyjmuje projekty rządu tureckiego takie jak szkolenia zawodowe oferowane przez wielofunkcyjne ośrodki społeczne (CATOM) w południowo-wschodniej Turcji, ale podkreśla też, że potrzeba więcej inicjatyw, w ramach których szanowano by i promowano prawa wszystkich kobiet, a także koncentrowano by się przede wszystkim na włączeniu społecznym i poprawie pozycji kobiet na obszarach wiejskich, kobiet bezrobotnych i kobiet żyjących w ubóstwie;

65.

uważa, że jeśli Turcja chce być wzorem dla państw Arabskiej Wiosny Ludów, powinna zdecydowanie kontynuować swoje reformy oraz zagwarantować wdrożenie przegłosowanego ustawodawstwa; przypomina, że Turcja musi osiągnąć widoczne i konkretne wyniki, jeśli chodzi o stosowanie zasady równości i poszanowanie praw kobiet;

66.

podkreśla kluczową rolę mediów we wspieraniu praw kobiet i zachęca do włączenia kwestii równości płci do szkoleń organizacji sektora mediów; zwraca uwagę na znaczenie przedstawiania w mediach wizerunku kobiet, który nie jest nacechowany stereotypami dotyczącymi płci;

67.

podkreśla znaczenie sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci, ponieważ żadna reforma nie może zostać zrealizowana bez odpowiednich środków;

68.

wzywa Turcję do zintensyfikowania wysiłków zmierzających do przeprowadzenia kompleksowych reform, spełnienia kryteriów kopenhaskich na potrzeby modernizacji państwa oraz stworzenia atmosfery wzajemnego zrozumienia i poszanowania wszystkich 27 państw członkowskich UE, co umożliwi wymianę najlepszych praktyk dotyczących równości płci z tymi wszystkimi państwami z korzyścią dla kobiet w Turcji;

69.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, sekretarzowi generalnemu Rady Europy, UN Women, dyrektorowi generalnemu Międzynarodowej Organizacji Pracy oraz rządowi i parlamentowi Turcji.

13.9.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 264/33

—

uwzględniając art. 2, 3, 6 i 21 Traktatu o Unii Europejskiej,

—

uwzględniając art. 153, 191, 207 i 218 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając art. 12, 21, 28, 29, 31 i 32 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając protokół w sprawie przystąpienia Chińskiej Republiki Ludowej do Światowej Organizacji Handlu z dnia 23 listopada 2001 r.,

—

uwzględniając swą rezolucję z dnia 5 lutego 2009 r. (1) oraz sprawozdanie Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Zewnętrznej z lipca 2011 r. w sprawie stosunków handlowych i gospodarczych z Chinami,

—

uwzględniając wspólne oświadczenie trzynastego szczytu UE-Chiny, który odbył się w Brukseli w dniu 6 października 2010 r.,

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Handel, wzrost i polityka światowa – polityka handlowa jako kluczowy element strategii Europa 2020” (COM(2010)0612) oraz swą rezolucję z dnia 27 września 2011 r. w sprawie nowej polityki handlowej dla Europy w ramach strategii „Europa 2020” (2),

—

uwzględniając swą rezolucję z dnia 19 lutego 2008 r. w sprawie strategii UE na rzecz łatwiejszego dostępu do rynku dla europejskich eksporterów (3),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1225/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony przed przywozem produktów po cenach dumpingowych z krajów niebędących członkami Wspólnoty Europejskiej oraz komunikat Komisji z dnia 6 grudnia 2006 r. pt. „Europa w erze globalizacji – Europejskie instrumenty ochrony handlu w kontekście zmian w gospodarce światowej”,

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Jednolity rynek w obszarze praw własności intelektualnej” z dnia 24 maja 2011 r., wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie egzekwowania przepisów celnych w zakresie praw własności intelektualnej (COM(2011)0285), sprawozdanie Komisji z dnia 14 lipca 2011 r. w sprawie egzekwowania przez europejskich urzędników celnych praw własności intelektualnej oraz swą rezolucję z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie wpływu podrabiania towarów na handel międzynarodowy,

—

uwzględniając sprawozdanie WTO z dnia 5 lipca 2011 r. w sprawie środków wywozowych dotyczących eksportu z Chin różnych surowców oraz swą rezolucję z dnia 13 września 2011 r. w sprawie skutecznej strategii europejskiej w zakresie surowców (4),

—

uwzględniając swą rezolucję z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie barier w handlu i inwestycjach (5),

—

uwzględniając swą rezolucję z dnia 6 kwietnia 2011 r. w sprawie przyszłej europejskiej polityki inwestycji międzynarodowych (6),

—

uwzględniając swoje rezolucje z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w międzynarodowych umowach handlowych (7), w sprawie praw człowieka oraz norm społecznych i środowiskowych w międzynarodowych umowach handlowych (8) oraz w sprawie międzynarodowej polityki handlowej w kontekście nadrzędnych potrzeb związanych ze zmianami klimatu (9),

—

uwzględniając swą rezolucję z dnia 24 kwietnia 2008 r. pt. „Ku zreformowanej Światowej Organizacji Handlu” (10) oraz swą rezolucję z dnia 14 września 2011 r. dotyczącą stanu negocjacji w sprawie dauhańskiej agendy rozwoju (11),

—

uwzględniając komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego pt. „EU – Chiny: bliższe partnerstwo, większa odpowiedzialność” (COM(2006)0631) oraz towarzyszący mu dokument programowy w sprawie handlu i inwestycji UE-Chiny – Konkurencja i partnerstwo (COM(2006)0632),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 5 lutego 2009 r. w sprawie wzmocnienia roli europejskich MŚP w handlu międzynarodowym (12),

—

uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 23 października 2011 r. oraz końcową deklarację ze szczytu G20: „Budowa wspólnej przyszłości: wzmocnienie działań zbiorowych z korzyścią dla wszystkich”, złożoną w Cannes w dniu 4 listopada 2011 r.,

—

uwzględniając białą księgę rządu chińskiego z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie chińsko-afrykańskiej współpracy gospodarczej i społecznej,

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz opinie Komisji Rozwoju, Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, a także Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A7–0141/2012),

A.

mając na uwadze, że Chiny przystąpiły do WTO w 2001 r., a następnie stały się największym na świecie eksporterem towarów (w 2010 r. wywóz z Chin stanowił 10,36 % światowego wywozu) oraz drugą potęgą gospodarczą na świecie;

B.

mając na uwadze, że UE jest pierwszym odbiorcą eksportu z Chin, który w 2010 r. wzrósł o 39,5 % w porównaniu z rokiem 2009, a także mając na uwadze, że Chiny są drugim co do wielkości partnerem handlowym UE;

C.

mając na uwadze, że UE zajęła miejsce Japonii, będącej dotąd największym źródłem przywozu Chin, a także mając na uwadze, że rosnący przywóz Chin miał zasadnicze znaczenie dla wyników gospodarczych osiągniętych niedawno przez państwa członkowskie UE ukierunkowane na wywóz, takie jak Niemcy;

D.

mając na uwadze, że szybszy rozwój gospodarki kraju i jego członkostwo w WTO wiążą się, poza istotnymi korzyściami, również z większą odpowiedzialnością Chin w zakresie odgrywania pełnej i pozytywnej roli w światowej gospodarce, w tym w Międzynarodowym Funduszu Walutowym (MFW) i Grupie Banku Światowego;

E.

mając na uwadze, że od czasu podpisania umowy o współpracy między UE i Chinami w 1985 r. dwustronne stosunki handlowe znacznie się rozwinęły, a zatem niezwykle istotne jest jej dostosowanie do bieżącej sytuacji gospodarczej; mając na uwadze, że Komisja Europejska przyjęła swoją główną strategię wobec Chin w 2006 r. i w jej ramach w styczniu 2007 r. rozpoczęła negocjacje w sprawie umowy o wszechstronnym partnerstwie i współpracy w celu dalszej poprawy stosunków pomiędzy UE i Chinami w obszarze handlu i inwestycji;

F.

mając na uwadze, że handel między UE a Chinami wykazywał w trzech ostatnich dekadach szybką i stałą tendencję wzrostową, osiągając w 2010 r. szczytową wartość udziału w handlu światowym wynoszącą 395 mld EUR, a także mając na uwadze, że od 1997 r. brak równowagi w dwustronnej wymianie handlowej jest korzystny dla Chin, a w 2010 r. deficyt handlowy wyniósł 168,8 mld EUR w porównaniu z 49 mld EUR w 2000 r.; mając również na uwadze, że eksport z Chin ma na razie bardzo wartość dodaną po odliczeniu wartości części importowanych z UE lub innych miejsc; mając na uwadze, że prawie 85 % handlu w drodze wywozu pochodzącego z działań montażowych realizują przedsiębiorstwa zagraniczne mające siedzibę w Chinach;

G.

mając na uwadze, że inwestycje zagraniczne UE w Chinach w 2010 r. wyniosły 4,9 mld EUR, a inwestycje zagraniczne Chin w UE w tym samym roku wyniosły 0,9 mld EUR;

H.

mając na uwadze, że rozbieżne modele społeczne, gospodarcze i demokratyczne przyjęte w Chinach i UE, a także ich zasoby demograficzne i naturalne, przyczyniają się w dużym stopniu do braku równowagi w handlu między dwoma regionami;

I.

mając na uwadze, że Chiny stwarzają wyzwanie o charakterze raczej przemysłowym niż handlowym, które zmusza Europę do wdrożenia ambitnej polityki przemysłowej na skalę europejską, ponieważ strategie o charakterze czysto krajowym nie pozwalają na przyjęcie spójnego podejścia wspólnotowego wobec Chin;

J.

mając na uwadze, że przeniesienie produkcji wielu towarów konsumpcyjnych do Chin spowodowało utratę wielu miejsc pracy w Unii Europejskiej; mając na uwadze, że temu przeniesieniu towarzyszyły również gwałtowne obniżki cen, w wyniku których wiele tych towarów konsumpcyjnych stało się dostępnych w Unii Europejskiej dla gospodarstw domowych o niskich dochodach, oraz przyczyniło się ono do zapewnienia warunków stosunkowo niskiej inflacji;

K.

mając na uwadze, że uczestnicy ostatniej konferencji stron Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, która odbyła się w Durbanie, nie osiągnęli wiążącego porozumienia oraz mając na uwadze, że zobowiązania niektórych państw dotyczące redukcji emisji gazów cieplarnianych są niewystarczające, biorąc pod uwagę pilną potrzebę ograniczenia wzrostu temperatur do dwóch stopni w XXI wieku, aby można było zrealizować strategię dotyczącą zmiany klimatu;

L.

mając na uwadze, że szacowany wzrost gospodarki europejskiej jest o wiele niższy niż wzrost w Chinach, który zgodnie z prognozami wyniesie około 9 % w 2012 r.;

M.

mają na uwadze, że podczas gdy wewnętrzny brak równowagi ma negatywny wpływ na gospodarki europejskie, a także uwidacznia się coraz bardziej w gospodarce Chin, chociażby w sektorze nieruchomości, czego przykładem była ostatnio bańka na rynku nieruchomości;

N.

mając na uwadze, że czasem wspólna polityka handlowa UE jest osłabiana ze względu na rozbieżne interesy krajowe państw członkowskich wobec Chin;

O.

mając na uwadze, że koszty społeczne obecnego kryzysu gospodarczego są znaczne; mając na uwadze, że stopa zatrudnienia w Unii Europejskiej zmniejszyła się o 1,8 %, w wyniku czego 9,6 % osób czynnych zawodowo (23 mln osób) pozostało bez pracy, stopa bezrobocia wśród osób młodych wynosi 21 %, perspektywa wzrostu stopy zatrudnienia pozostaje niepewna, a 17 % obywateli UE zagraża ubóstwo;

P.

mając na uwadze, że od momentu przystąpienia do WTO w 2001 r. Chiny powinny przestrzegać zasad WTO, liberalizując swój handel i otwierając rynek; mając na uwadze, że jak dotychczas wysiłki Chin w tym zakresie nie były żadną miarą satysfakcjonujące;

Q.

mając na uwadze, że należy ułatwić Chinom przystąpienie do Porozumienia w sprawie zamówień publicznych (GPA) przez rozszerzenie – wskutek przeglądu – zakresu postanowień GPA, zgodnie z ustaleniami z dnia 15 grudnia 2011 r. przyjętymi na ostatniej konferencji ministerialnej WTO;

R.

mając na uwadze, że wysiłki przedsiębiorstw europejskich w zakresie uzyskania dostępu do rynku chińskiego są utrudniane ze względu na rządową interwencyjną politykę przemysłową, niewystarczającą ochronę własności intelektualnej i niejednoznaczny system norm, zarówno gdy chodzi o treść norm, jak i o ich stosowanie, jak również ze względu na inne bariery pozataryfowe i techniczne w handlu;

S.

mając na uwadze, że zaniżanie wartości juana ciągle stwarza sztuczne korzyści handlowe dla Chin oraz że państwa należące do G20 zobowiązały się do sprzyjania większej elastyczności kursów walutowych;

T.

mając na uwadze, że w 2010 r. UE zatrzymała na swych granicach zewnętrznych ponad 103 mln artykułów o całkowitej wartości 1,11 mld EUR, co do których istnieje podejrzenie naruszenia praw własności intelektualnej (PWI); mając na uwadze, że Chiny były krajem pochodzenia 85 % tych artykułów; mając na uwadze, że ważnym elementem ochrony własności intelektualnej jest prawidłowe egzekwowanie obowiązujących przepisów prawnych i zobowiązań międzynarodowych, w tym aktów dotyczących sankcji; mając na uwadze, że takie artykuły są często produkowane w zakładach produkujących także towary etykietowane zgodnie z prawem oraz w warunkach, w których nie przestrzega się prawa pracy oraz wymogów związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy, a co za tym idzie stanowią zagrożenie dla konsumentów, a w przypadku chemikaliów – dla szeroko pojętego środowiska;

U.

mając na uwadze, że Chiny, zgodnie ze swoim 12. planem pięcioletnim, w którym szereg celów jest zbieżny z celami strategii „UE 2020”, powinny rozwinąć strategiczne sektory energii, budownictwa i transportu oraz będą potrzebować znacznego rozwoju sektora usług; mając na uwadze, że może to dać przedsiębiorstwom europejskim nowe możliwości inwestycyjne i sprzyjać zacieśnieniu współpracy;

1.

zwraca się do Komisji o zastosowanie zasady wzajemności we wspólnej polityce handlowej UE wobec krajów rozwiniętych i krajów o gospodarce wschodzącej, takich jak Chiny, aby przywrócić uczciwą konkurencję i zapewnić bardziej wyrównane zasady dla wszystkich;

2.

z zadowoleniem przyjmuje zacieśnienie stosunków gospodarczych między Unią Europejską i Chinami; wzywa UE i Chiny do pielęgnowania tego partnerstwa i dążenia do wzajemnych korzyści, zamiast uciekania się do zażartej konkurencji i współzawodnictwa;

3.

stwierdza, że chińska gospodarka nie spełnia kryteriów gospodarki rynkowej, tak jak ją definiuje WTO; wzywa Komisję do współpracy z rządem Chin w celu zniesienia wszystkich pozostałych barier do 2016 r., w którym WTO ma automatycznie nadać Chinom status gospodarki rynkowej; podkreśla fakt, że status ten powinien zostać przyznany Chinom przed wskazaną datą tylko w przypadku spełnienia przez Chiny wszystkich wymaganych kryteriów; apeluje do UE, by w formie sprawozdań rocznych regularnie oceniała poszanowanie przez Chiny zobowiązań zawartych w protokole przystąpienia do WTO;

4.

biorąc po uwagę, że w bliskiej przyszłości prawdopodobnie nie będzie obiektywnych przesłanek, aby przyznać Chinom status gospodarki rynkowej, wzywa Komisję do tego, aby do końca 2012 r. przekazała Parlamentowi Europejskiemu wniosek dotyczący środków, jakie Komisja zamierza przedsięwziąć, zanim taki status zostanie uznany przez UE;

5.

ubolewa nad istnieniem szeregu barier taryfowych i pozataryfowych na rynku chińskim, np. pewnych działań dyskryminacyjnych wobec podmiotów zagranicznych, szczególnie w sektorze bankowym, ubezpieczeniowym i telekomunikacyjnym, oraz nad złożonością struktury taryfowej i przeszkodami technicznymi w handlu, takimi jak brak przejrzystości norm technicznych i procedur oceny zgodności, a także brak zgodności w chińskim systemie obowiązkowej certyfikacji; ubolewa na tym, że Chiny, niezgodnie z Porozumieniem WTO w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych, nie powiadamiają systematycznie o konkretnych subsydiach;

6.

wskazuje, że Chiny dzięki ukierunkowanym subsydiom państwowym i najrozmaitszym konstrukcjom prawnym zapewniają sobie znaczne korzyści handlowe w stosunku do UE; wzywa Chiny do pilnego dopasowania swoich państwowych programów wsparcia do odnośnych przepisów WTO; ponadto wzywa Komisję do zmiany rozporządzenia antysubwencyjnego, aby UE mogła skutecznie odpowiedzieć na znaczące wyzwania stawiane przez Chiny;

7.

zauważa, że Chiny wyrażają ubolewanie z powodu istnienia barier handlowych na rynku europejskim, takich jak unijne znaczące dotacje dla rolników europejskich, złożony system ceł na produkty rolne, techniczne bariery w handlu i bariery wprowadzone w celu blokowania inwestycji państw trzecich w niektórych państwach członkowskich;

8.

wyraża zaniepokojenie zawodnością systemu sądowego, który nie zapewnia przestrzegania zobowiązań umownych, oraz brakiem przejrzystości i jednolitości w stosowaniu systemu przepisów regulującego inwestycje;

9.

wyraża zaniepokojenie w związku z nieprzewidywalnością i niejawnością przepisów i norm technicznych mających zastosowanie do produktów, zwłaszcza w zakresie certyfikacji, co stwarza poważne bariery w handlu dla przedsiębiorstw eksportujących towary do Chin;

10.

wzywa Chiny do przyjęcia międzynarodowych norm dla produktów i usług w celu promowania zacieśniania stosunków handlowych pomiędzy Chinami i innymi krajami; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Chiny coraz częściej dołączają do organów zajmujących się ustanawianiem międzynarodowych norm, i ocenia, że należy zachęcać Chiny do podejmowania takich inicjatyw przez włączenie UE na zasadzie wzajemności w działania organów ustanawiających normy chińskie; podkreśla znaczenie zapewnienia zgodności towarów importowanych z Chin z europejskimi normami dotyczącymi produktów spożywczych i innych niż spożywcze;

11.

wyraża zaniepokojenie z powodu trudności, jakich doświadczają przedsiębiorstwa zagraniczne w dostępie do chińskich zamówień publicznych, w przeciwieństwie do dostępu do europejskich zamówień publicznych, który jest gwarantowany; wyraża zaniepokojenie w związku z nieuczciwą konkurencją, która może mieć miejsce, przez co zwłaszcza dzięki ukrytej pomocy państwa przedsiębiorstwa chińskie są w stanie składać oferty wyraźnie korzystniejsze od ofert przedsiębiorców europejskich; z zadowoleniem przyjmuje przegląd oraz poszerzony zakres Porozumienia w sprawie zamówień publicznych (GPA) zgodnie z ustaleniami z dnia 15 grudnia 2011 r. przyjętymi na ostatniej konferencji ministerialnej WTO oraz zobowiązania złożone w związku z tym przez Chiny, choć są one nadal niewystarczające; w związku z tym zachęca Chiny do zaproponowania przystąpienia do GPA na warunkach porównywalnych z warunkami innych stron porozumienia, zgodnie ze zobowiązaniem Chin określonym w ich protokole przystąpienia do WTO; zwraca się do Komisji o rychłe opracowania – po ile to możliwe jeszcze w 2012 r. – europejskiego mechanizmu, który zapewni wzajemne otwarcie rynków zamówień publicznych; uważa, że istotne jest również wzmocnienie mechanizmów, których celem jest stymulowanie, koordynowanie i wspieranie dostępu europejskich MŚP do rynków priorytetowych, takich jak rynek chiński;

12.

zauważa, że kredyty wywozowe przyznawane przez władze i banki chińskie pogłębiają zakłócenia w handlu; zwraca się w związku z tym do Chin, aby zastosowały się do wytycznych porozumienia OECD w sprawie oficjalnie wspieranych kredytów eksportowych; wzywa Komisję do wsparcia wysiłków OECD w celu zagwarantowania udziału Chin w porozumieniu; zachęca również Chiny do podpisania Konwencji OECD w sprawie zwalczania przekupstwa;

13.

przypomina, że główną dozwoloną formą prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorstwa zagraniczne w Chinach jest mechanizm joint venture, formuła bardzo uciążliwa i nazbyt często wiążąca się z transferem technologii strategicznych, które mogą sprzyjać rozwojowi konkurencyjności Chin ze szkodą dla przemysłu europejskiego w obszarach, w których UE jest w forpoczcie; jest przekonany, że bardziej elastyczne podejście Chin do mechanizmu joint venture w połączeniu z poprawą ochrony praw własności intelektualnej byłoby z korzyścią dla obu stron i zapewniłoby lepszy dostęp przedsiębiorstw europejskich do rynku chińskiego;

14.

wzywa UE, by w razie stosowania przez Chiny niezgodnych z zasadami praktyk handlowych wykorzystywała – o ile to konieczne – instrumenty obrony handlowej zgodne z zasadami WTO, tj. środki antydumpingowe, antysubwencyjne i ochronne, a także do wykorzystywania w większym stopniu zasad WTO dotyczących rozstrzygania sporów, tak aby za pomocą tych instrumentów zapewnić równe warunki wymiany handlowej UE-Chiny; wyraża zaniepokojenie z powodu coraz częstszego stosowania przez Chiny środków antydumpingowych wobec przywozu z UE, jak również dumpingu cenowego i subsydiów państwowych; wzywa w związku z tym Chiny do zapewnienia zgodności środków antydumpingowych z zasadami WTO;

15.

ubolewa nad niedostateczną ochroną PWI w Chinach i brakiem konkretnych środków, którymi dysponowałyby przedsiębiorstwa europejskie, w szczególności MŚP, aby móc skutecznie walczyć z łamaniem PWI; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji o przedstawieniu propozycji przeglądu dyrektywy w sprawie stosowania PWI; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia lepszej ochrony PWI we wszystkich wielostronnych organizacjach, których Chiny są członkiem (WTO, Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO)); wyraża nadzieję, że Chiny będą nadal transponować do swojego prawa krajowego obowiązujące prawo międzynarodowe w dziedzinie ochrony PWI, a zwłaszcza w dziedzinie zwalczania fałszerstw i piractwa, i nalega, aby władze chińskie zapewniły przestrzeganie tych przepisów, zwłaszcza na szczeblu regionalnym; ubolewa, że Chiny nie wzięły udziału w negocjacjach nad Umową handlową dotyczącą zwalczania obrotu towarami podrobionymi (ACTA); apeluje do Komisji i państw członkowskich o wzmocnioną współpracę celną w UE oraz z krajami trzecimi, zwłaszcza z Chinami, w zakresie zatrzymywania towarów podrobionych, oraz o uproszczenie procedur celnych; zwraca się do Komisji i państw członkowskich o zacieśnienie współpracy w państwach trzecich w obszarze prawa autorskiego i licencji;

16.

jest przekonany, że lepsza ochrona praw własności intelektualnej i skuteczniejsze wdrożenie powiązanych zasad w Chinach w znacznym stopniu stymulowałoby dążenia inwestorów z obszaru UE i zagranicy do inwestowania, dzielenia się nowymi technologiami i modernizacji obecnych technologii w tym kraju;

17.

odnotowuje, że Chiny produkują obecnie 97 % metali ziem rzadkich wykorzystywanych na świecie, i apeluje o zagwarantowanie partnerom handlowym Chin zrównoważonych metod produkcji tych metali oraz sprawiedliwego dostępu do nich na rynku; wzywa Komisję do zwrócenia szczególnej uwagi na wszelkie ewentualne ograniczenia wprowadzane przez Chiny w odniesieniu do wywozu surowców; przypomina w tym kontekście, że 5 lipca 2011 r. Światowa Organizacja Handlu potępiła Chiny za ograniczenia eksportu niektórych surowców, które to orzeczenie zostało utrzymane w mocy w postępowaniu odwoławczym; wzywa Komisję do opracowania europejskiej strategii dobrego zarządzania surowcami, polegającego na poprawie efektywności energetycznej, recyklingu, efektywniejszym zużyciu zasobów i rozwoju współpracy w dziedzinie przemysłu w przyszłościowych sektorach gospodarki ekologicznej i innowacji; wzywa do podjęcia negocjacji mających na celu przyjęcie wspólnych przepisów i zasad dotyczących handlu surowcami, które będą stanowiły ramy stosowania ograniczeń wywozowych w ramach WTO oraz G20, ponieważ kwestia ta dotyczy głównie państw uprzemysłowionych i Chin;

18.

zwraca się do Komisji o wynegocjowanie ambitnej i wyważonej umowy inwestycyjnej pomiędzy UE a Chinami, której celem będzie stworzenie lepszych warunków dla inwestorów europejskich w Chinach, a także zapewnienie większej przejrzystości w odniesieniu do systemu zarządzania chińskimi przedsiębiorstwami inwestującymi w UE, przy jednoczesnym zwiększeniu wzajemnych przepływów kapitału; wzywa Radę do określenia mandatu Komisji do zawarcia przyszłej umowy inwestycyjnej z Chinami, z pełnym uwzględnieniem opinii i stanowisk Parlamentu wyrażonych w rezolucji z dnia 6 kwietnia 2011 r. w sprawie przyszłości europejskiej polityki inwestycji międzynarodowych;

19.

z zadowoleniem przyjmuje inaugurację Europejskiego Centrum Małych i Średnich Przedsiębiorstw (Europejskiego Centrum MŚP) w Pekinie w listopadzie 2010 r., które zaczęło obsługiwać MŚP w marcu 2011 r. i które zajmuje się pomaganiem europejskim MŚP w pokonywaniu trudności, jakie napotykają, działając na chińskim rynku, w szczególności na początkowych etapach rozwoju działalności; wyraża także zadowolenie, że centrum poszukuje obszarów dających możliwości rozwoju dla europejskich MŚP w Chinach oraz pomaga MŚP w prowadzeniu działalności w chińskim środowisku regulacyjnym;

20.

podkreśla znaczenie współpracy między przedsiębiorstwami i ustanowienia partnerstw między chińskimi uniwersytetami i przedsiębiorstwami UE, aby podnieść poziom innowacyjności w Chinach; kładzie nacisk na korzyści, jakie zapewnia unijna baza danych dostępu do rynku, zawierająca informacje przydatne dla przedsiębiorców UE, takie jak informacje na temat taryf przywozowych, wymogów dotyczących produktów, barier handlowych, formalności, dokumentów, a także dane statystyczne; z zadowolenie przyjmuje działalność Europejskiej Izby Handlowej w Chinach;

21.

wyraża przekonanie, że stworzenie przez Komisję mechanizmu wymiany informacji nt. porozumień dwustronnych między państwami członkowskimi UE a krajami trzecimi ułatwi w dziedzinie handlu z Chinami przyjęcie spójnego podejścia do tego kraju;

22.

przypomina, że Chiny są w posiadaniu długów państwowych państw członkowskich strefy euro; podkreśla, że fakt ten nabrał nowego wymiaru politycznego w związku z poważnymi problemami dotyczącymi zadłużenia w strefie euro; zwraca się do Komisji, by – wraz z Europejskim Bankiem Centralnym (EBC) i państwami członkowskimi – zainicjowała refleksję nad stworzeniem skoordynowanego systemu, który pozwoli zidentyfikować posiadaczy długu państwowego; jest zaniepokojony tym, że możliwości negocjacyjne UE w rozmowach handlowych z Chinami są podważane ze względu na wkład Chin w stabilizację finansową strefy euro;

23.

podkreśla, że rzekome zaniżanie wartości i niewymienialność juana mogą dać eksportowi z Chin nieuczciwą przewagę konkurencyjną, podczas gdy Chiny są w posiadaniu jednej trzeciej światowych rezerw walutowych; domaga się wzmocnienia regulacji sektora finansowego na szczeblu międzynarodowym mającego zastosowanie do państw G20 i koordynacji makroekonomicznej pomiędzy tymi państwami, ponieważ w przeciwnym razie zagrożona będzie światowa stabilność gospodarcza i handlowa; apeluje do Chin o umożliwienie waloryzacji juana, tak aby osiągnął właściwy kurs walutowy; przypomina, że – zgodnie z postanowieniami traktatów europejskich – UE może w przypadku drastycznej nierównowagi pieniężnej w skali światowej wprowadzić politykę kursową;

24.

wzywa Komisję do zachęcania Chin do liberalizacji obrotów bieżących; wnosi do Komisji o przedstawienie informacji na temat sposobu, w jaki system stałego kursu walutowego negatywnie wpływa na konkurencyjność UE, a następnie o rozważenie odpowiednich działań priorytetowych;

25.

wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, przy użyciu odpowiednich mechanizmów kontroli, aby przedsiębiorstwa zagraniczne działające w UE, nabywające przedsiębiorstwa europejskie lub otwierające oddziały w UE, przestrzegały wszystkich przepisów obowiązujących na jednolitym rynku, w tym norm społecznych i środowiskowych, zapewniały ochronę patentów oraz przyczyniały się do propagowania trwałości zatrudnienia; zwraca się do Komisji i państw członkowskich o stworzenie organu odpowiedzialnego za ocenę ex ante zagranicznych inwestycji strategicznych, na wzór komitetu ds. inwestycji zagranicznych w Stanach Zjednoczonych (CFIUS), tak aby mieć jasny ogląd przedsiębiorstw prowadzących działalność i inwestujących na terenie UE oraz regularnie przedstawiać parlamentowi sprawozdania w tej kwestii;

26.

wzywa UE do podjęcia działań w ramach wszystkich odpowiednich organizacji międzynarodowych, takich jak WHO, Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) i Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) w celu zainicjowania procesu reformy ukierunkowanego na włączenie wiążących norm społecznych, środowiskowych i sanitarnych do zasad organizacji wymiany handlowej regulowanej przez WTO;

27.

ubolewa nad fragmentarycznymi i nieskoordynowanymi instytucjonalnymi ramami stosunków handlowych między UE i Chinami; wzywa Komisję do dokonania pilnego przeglądu schematu organizacyjnego stosunków dwustronnych, aby osiągnąć większy stopień koordynacji oraz wyeliminować powielanie działań na poziomie niezliczonych grup roboczych, dialogów i innych formalnych i nieformalnych podmiotów działających w tym obszarze; wzywa państwa członkowskie, poszczególne regiony i władze samorządowe do lepszego koordynowania własnych strategii wobec Chin i podjęcia pilnych działań ukierunkowanych na osiągnięcie operacyjnego konsensusu umożliwiającego dalszą realizację wspólnych celów UE;

28.

wzywa UE do opracowania strategii, która pozwoli uniknąć przymusowych transferów technologii; ma w tym kontekście nadzieję na szybkie zakończenie procedury wzmocnionej współpracy w dziedzinie patentu wspólnotowego;

29.

domaga się, aby wszystkie towary wprowadzone do obrotu na rynku wewnętrznym ściśle spełniały europejskie przepisy i normy, i zwraca się do Komisji o szybkie zaproponowanie scenariusza – zgodnego z zasadami WTO – stopniowego wprowadzania środków warunkujących wymianę handlową lub zestawu środków dostosowawczych na granicach w przypadku dóbr pochodzących z krajów trzecich i niespełniających tych norm;

30.

podkreśla rosnące wpływy Chin w handlu międzynarodowym; apeluje do UE o zachowanie czujności, jeżeli chodzi o polityczny, gospodarczy, społeczny i środowiskowy wpływ rosnących inwestycji Chin w krajach rozwijających się, a w szczególności w Afryce i Ameryce Łacińskiej;

31.

potwierdza zapotrzebowanie na chińskie inwestycje w Ameryce Łacińskiej i Afryce, w szczególności w specjalnych strefach ekonomicznych (SSE), aby pobudzić rozwój gospodarczy tych krajów oraz rozwój lokalnych łańcuchów produkcji przez zatrudnienie lokalnej siły roboczej;

32.

jest zaniepokojony tym, że niektóre przedsiębiorstwa europejskie inwestują w Chinach głównie z powodu niskich kosztów produkcji, wynikających z niższego poziomu norm społecznych, środowiskowych i norm w zakresie praw człowieka; stanowczo zaleca, aby Komisja i państwa członkowskie promowały efektywne praktyki w zakresie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw stosowane przez europejskie przedsiębiorstwa w Chinach oraz zachęcały do rozpowszechniania i nagłaśniania sprawdzonych rozwiązań w obszarze inicjatyw związanych ze społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw; ponadto zwraca się do Komisji o ocenę możliwości włączenia przepisów dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw do przyszłych umów inwestycyjnych między UE i Chinami;

33.

uważa, że postrzeganie zaangażowania Chin w krajach rozwijających się jako nieuczciwej konkurencji oraz kontynuowanie konfliktowych działań w reakcji na tę sytuację będzie bezproduktywne, przede wszystkim, dla samych krajów rozwijających się; podkreśla, że w najlepszym interesie krajów rozwijających się, a także w celu zwiększenia konkurencji oraz wzrostu gospodarczego w skali światowej podmioty i przedsiębiorstwa z UE planujące konkurować z Chinami w obszarze stosunków handlowych i gospodarczych z krajami rozwijającymi się powinny przedstawić oferty, które są najbardziej atrakcyjne pod względem zrównoważonego rozwoju i korzyści w perspektywie długoterminowej, w tym pod względem aspektów dotyczących środowiska naturalnego, społeczeństwa, praw człowieka i sprawowania rządów;

34.

przypomina, że Chiny są największym na świecie emitentem gazów cieplarnianych; wzywa UE, aby zaproponowała w ramach organizacji międzynarodowych włączenie aspektów ekologicznych i celów z zakresu ochrony klimatu do debaty na temat międzynarodowej wymiany handlowej; uważa, że należy wykorzystać siłę gospodarczą Chin i ich potencjał w zakresie rozwoju w obszarze innowacji technologicznych do wspierania światowej walki ze zmianą klimatu;

35.

uważa, że działania podejmowane przez władze chińskie w obszarze niektórych praw podstawowych w Chinach, w szczególności praw społecznych i pracowniczych, są dalece niewystarczające; zachęca zatem UE i Chiny do budowania ściślejszego i bardziej odpowiedzialnego dialogu strategicznego opartego na wzajemnym zrozumieniu;

36.

apeluje, by UE opracowała ambitną wspólną politykę przemysłową bazującą na badaniach naukowych i innowacyjności, korzystającą z innowacyjnych metod finansowania, np. z obligacji projektowych, i wspierającą rozwój MŚP, zwłaszcza dzięki dostępowi do zamówień publicznych, co ma pozwolić na zachowanie konkurencyjności wobec nowych ważnych podmiotów przemysłowych i badawczych; wzywa UE do uwypuklania wartości europejskiej produkcji przez poprawę jakości informacji przekazywanych konsumentom, w szczególności dzięki przyjęciu rozporządzenia w sprawie systemu oznaczeń pochodzenia produktów importowanych do UE (oznaczenia „made in”);

37.

oczekuje, że UE ulepszy zarządzanie gospodarcze, budżetowe, podatkowe i polityczne, by stać się wiarygodnym i znaczącym partnerem na arenie międzynarodowej; wzywa Radę i Komisję do mówienia jednym głosem, by uniknąć sytuacji, w której dwustronne partnerstwa i umowy osłabią pozycję UE; apeluje do Komisji o ścisłe współpracowanie z państwami członkowskimi przy określaniu swojej polityki handlowej oraz swojej polityki wobec Chin; domaga się, aby UE wdrożyła długoterminową strategię wobec Chin przy zapewnieniu koordynacji operacyjnej zarówno między instytucjami UE, jak i między UE i państwami członkowskimi;

38.

podkreśla potrzebę przyjęcia zrównoważonego podejścia względem Chin; wzywa Komisję i państwa członkowskie do umocnienia szeroko zakrojonej współpracy z Chinami w dziedzinach wspólnych badań, takich jak bezpieczeństwo produktów i zdrowie ludzi, oraz do ustanowienia szerzej zakrojonej wymiany naukowej, technologicznej i kulturalnej;

39.

mając na uwadze, że wiele kwestii dotyczących stosunków handlowych z Chinami dotyczy jakości przepisów i ich wdrażania w różnych obszarach polityki, w tym w obszarze polityki przemysłowej, ochrony środowiska, środków antykryzysowych, stabilności finansowej i ochrony konsumentów; wzywa do tego, aby rozwiązania w takich przypadkach były oparte na zacieśnionej dwustronnej współpracy lub rozstrzyganiu sporów w ramach WTO;

40.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

13.9.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 264/41

13.9.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 264/51

—

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Ukrainy, w szczególności rezolucje z dnia 9 czerwca 2011 r. (1), 27 października 2011 r. (2) i 1 grudnia 2011 r. (3),

—

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Parlamentarnego Euronest w sprawie sytuacji Julii Tymoszenko, przyjętą 3 kwietnia 2012 r.,

—

uwzględniając oświadczenie wysokiej przedstawiciel Catherine Ashton z 26 kwietnia 2012 r. w sprawie sytuacji Julii Tymoszenko,

—

uwzględniając oświadczenie Androulli Vassiliou, komisarz UE odpowiedzialnej za sport, w sprawie EURO 2012 z dnia 4 maja 2012 r.,

—

uwzględniając oświadczenie prezydenta Polski Bronisława Komorowskiego z 9 maja 2012 r., w którym stwierdził on, że Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012 powinny się odbyć,

—

uwzględniając sprawozdanie z postępów Ukrainy w realizacji europejskiej polityki sąsiedztwa, opublikowane 15 maja 2012 r. (4),

—

uwzględniając wnioski z posiedzenia Rady Współpracy UE-Ukraina z 15 maja 2012 r.,

—

uwzględniając wspólną deklarację przyjętą podczas szczytu Partnerstwa Wschodniego w Pradze w dniu 7 maja 2009 r.,

—

uwzględniając zakończenie negocjacji pomiędzy UE i Ukrainą w sprawie układu o stowarzyszeniu, w tym negocjacji w sprawie pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu (DCFTA), oraz parafowanie tego układu,

—

uwzględniając umowę o partnerstwie i współpracy między Unią Europejską a Ukrainą, która weszła w życie z dniem 1 marca 1998 r. (5), a także toczące się negocjacje w sprawie układu o stowarzyszeniu, który ma zastąpić tę umowę,

—

uwzględniając art. 110 ust. 2 i ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że Ukraina jest dla UE krajem o strategicznym znaczeniu; mając na uwadze, że w związku ze swoją wielkością, zasobami, ludnością i położeniem geograficznym Ukraina zajmuje wyjątkową pozycję w Europie, dzięki czemu jest kluczowym regionalnym podmiotem, który wywiera znaczny wpływ na bezpieczeństwo, stabilność i dobrobyt całego kontynentu, a zatem powinna ponosić stosowną odpowiedzialność polityczną;

B.

mając na uwadze, że przestrzeganie przez Ukrainę praw człowieka, poszanowanie swobód obywatelskich i podstawowych wolności, praworządność obejmująca uczciwe, bezstronne i niezależne procesy prawne, a także skupienie się na reformie wewnętrznej są niezbędnymi warunkami dalszego rozwoju stosunków między UE a Ukrainą;

C.

mając na uwadze, że podpisanie układu o stowarzyszeniu UE-Ukraina, w tym DCFTA, będzie ważne dla europejskiej perspektywy Ukrainy; mając na uwadze, że im więcej wspólnych wartości będzie dzielić Ukraina z UE i im więcej reform będzie przeprowadzać w duchu postanowień tego układu, tym bliższe staną się stopniowo jej stosunki z UE; mając na uwadze, że również bardzo ważne jest, aby rozszerzyć obszar praworządności i dobrobytu na granicę wschodnią UE, której znaczna część to granica z Ukrainą;

D.

mając na uwadze, że na Ukrainie nie wprowadzono jeszcze w życie kompleksowej reformy niektórych elementów sądownictwa ani środków na rzecz zapewnienia poszanowania praworządności w dochodzeniach i śledztwach karnych, w tym zasady sprawiedliwego, bezstronnego i niezawisłego postępowania sądowego; mając na uwadze, że te reformy należy rozwijać w ścisłej współpracy z Komisją Wenecką; mając na uwadze, że orzeczenie w sprawie wniosku Julii Tymoszenko o kasację decyzji pieczerskiego sądu rejonowego w Kijowie ma być ogłoszone w dniu 26 czerwca 2012 r.;

E.

mając na uwadze, że skazanie w dniu 11 października 2011 r. byłej premier Ukrainy Julii Tymoszenko na siedem lat pozbawienia wolności, a także postępowania sądowe przeciwko innym wysokim urzędnikom są nie do przyjęcia i stanowią akt wybiórczej sprawiedliwości; mając na uwadze, że dostrzega się poważne uchybienia w odniesieniu do niezależności sądownictwa oraz brak reform we wszystkich aspektach postępowania sądowego: ściganiu, procesie, wyroku, areszcie oraz apelacji;

F.

mając na uwadze, że UE stale podkreśla konieczność przestrzegania zasad praworządności, obejmujących rzetelne, bezstronne i niezawisłe procesy sądowe, a jednocześnie unikania sytuacji, w których może powstać wrażenie, że środki sądowe są wykorzystywane w sposób wybiórczy; mając na uwadze, że UE uważa te zasady za szczególnie ważne w kraju, który dąży do pogłębienia relacji umownych na bazie stowarzyszenia politycznego;

G.

mając na uwadze, że na Ukrainie nadal powszechne są przypadki korupcji oraz nadużywania władzy i wymagają one jednoznacznej reakcji ze strony władz, polegającej na pociągnięciu winnych do odpowiedzialności; mając na uwadze, że ściganie i dochodzenia muszą być bezstronne oraz niezawisłe i nie mogą być wykorzystywane do celów politycznych;

H.

mając na uwadze, że w swoim wstępnym raporcie duński Komitet Helsiński ds. Praw Człowieka monitorujący postępowanie sądowe w sprawie przeciwko Julii Tymoszenko stwierdził zasadnicze wady części ukraińskiego systemu sądownictwa karnego, które niekorzystnie wpływają na ochronę indywidualnych praw człowieka i praworządności;

I.

mając na uwadze, że europejska perspektywa dla Ukrainy musi się opierać na polityce systematycznych i nieodwracalnych reform w wielu ważnych dziedzinach instytucjonalnych, politycznych, gospodarczych i społecznych; mając na uwadze, że ważne reformy już zostały przeprowadzone lub są właśnie wdrażane, podczas gdy inne wciąż czekają na realizację; mając na uwadze, że ramy oferowane przez układ o stowarzyszeniu będą stanowić dla Ukrainy podstawowe narzędzie modernizacji oraz harmonogram reform wewnętrznych, a także narzędzie pojednania narodowego, co umożliwi Ukrainie przezwyciężenie najnowszych negatywnych trendów, wyeliminowanie istniejących podziałów społecznych oraz zjednoczenie kraju wokół celu, jaki stanowi perspektywa europejska, w oparciu o wartości demokratyczne, rządy prawa, poszanowanie praw człowieka oraz dobre sprawowanie rządów;

J.

mając na uwadze, że w czerwcu Ukraina będzie razem z Polską współorganizować Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012; mając na uwadze, że europejscy politycy wysokiej rangi sygnalizowali, że nie będą uczestniczyć jako widzowie w meczach odbywających się na Ukrainie, jednak nie wezwali do bojkotu meczów ME;

1.

podkreśla, że jednym z głównych celów polityki zagranicznej Parlamentu jest zacieśnianie i wspieranie stosunków z Ukrainą oraz wzmacnianie europejskiej polityki sąsiedztwa, która ma za zadanie wspierać stosunki polityczne, gospodarcze i kulturalne UE i jej państw członkowskich z krajami objętymi tą polityką; zaznacza, że podpisanie i ratyfikacja układu o stowarzyszeniu oraz jego skuteczne wdrożenie będą wymagać poprawy sytuacji w zakresie praw człowieka, w tym depenalizacji decyzji politycznych w znowelizowanym kodeksie karnym, praworządności i głębokiej demokracji, w której opozycja polityczna nie jest już uciskana, a wybory są wolne, uczciwe i przejrzyste;

2.

podkreśla, że obecne problemy w stosunkach pomiędzy Ukrainą i Unią Europejską mogą zostać rozwiązane jedynie w oparciu o wyraźną gotowość władz ukraińskich do przeprowadzenia i wdrożenia niezbędnych reform, w szczególności systemu prawnego i sądownictwa, w celu pełnego przestrzegania zasad demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności, praw mniejszości i zasad państwa prawa; domaga się aktywnego i skutecznego wsparcia tego procesu reform przez instytucje Unii Europejskiej oraz Radę Europy wraz z jej Komisją Wenecką;

3.

ponownie wyraża zaniepokojenie kwestią postępowań sądowych przeciwko byłym i obecnym urzędnikom wysokiego szczebla rządowego, które nie były prowadzone zgodnie z europejskimi normami rzetelności, bezstronności, przejrzystości i niezawisłości; wzywa do bezwarunkowego i natychmiastowego uwolnienia wszystkich więźniów skazanych z przyczyn politycznych, w tym przywódców opozycji;

4.

poddaje ostrej krytyce skazanie byłej premier Julii Tymoszenko; podkreśla, że wzmocnienie praworządności, niezawisłe sądownictwo, a także rozpoczęcie wiarygodnej walki z korupcją mają podstawowe znaczenie nie tylko dla zacieśnienia stosunków UE-Ukraina, ale także dla utrwalenia demokracji na Ukrainie;

5.

apeluje do władz ukraińskich, by rozróżniały odpowiedzialność polityczną i karną oraz by odpowiednio znowelizowały obecny kodeks karny; podkreśla, że demokratyczne spory o decyzje polityczne powinny odbywać się w parlamencie, w oparciu o udział wyborców w wolnych wyborach, i nie należy ich zakłócać działaniami dyktowanymi względami osobistymi lub politycznymi w postaci postępowań karnych i tendencyjnych orzeczeń sądów karnych;

6.

wzywa władze ukraińskie, aby przed rozpoczęciem kampanii wyborczej wyjaśniły sytuację więźniów skazanych z przyczyn politycznych;

7.

apeluje do władz ukraińskich o zagwarantowanie bezstronności i przejrzystości procesu kasacyjnego w sprawie Julii Tymoszenko, który powinien być zgodny z uczciwymi i sprawiedliwymi normami i praktykami prawnymi powszechnymi w Europie, oraz domaga się zaprzestania stosowania wybiórczej sprawiedliwości wobec przeciwników politycznych i innych rywali; ubolewa, że Najwyższy Specjalistyczny Sąd Ukrainy zajmujący się sprawami kryminalnymi i cywilnymi odroczył wydanie orzeczenia w sprawie wniosku Julii Tymoszenko o kasację decyzji Pieczerskiego Sądu Rejonowego w Kijowie; odnotowuje odroczenie przesłuchania kasacyjnego w sprawie Julii Tymoszenko na dzień 26 czerwca 2012 r., uważa ten fakt za godny ubolewania i przestrzega przed przewlekłością należytego procesu sądowego;

8.

wzywa władze Ukrainy do zapewnienia pełnego poszanowania prawa wszystkich więźniów skazanych z przyczyn politycznych, w tym Julii Tymoszenko, Jurija Łucenki i Walerija Iwaszczenki, do uzyskania odpowiedniej pomocy medycznej we właściwej placówce, ich prawa do nieograniczonego dostępu do prawników oraz prawa do odwiedzin przez krewnych i inne osoby, np. ambasadora UE; podkreśla, że Ukraina musi w pełni przestrzegać praw ustawowych i praw człowieka osób oskarżonych i zatrzymanych, w tym prawa do opieki medycznej; potępia używanie siły przez strażników więziennych wobec Julii Tymoszenko i przypomina, że Ukraina ma obowiązek niezwłocznego i bezstronnego rozpatrywania wszelkich skarg dotyczących stosowania tortur lub innych form okrutnego, nieludzkiego czy poniżającego traktowania;

9.

wzywa władze ukraińskie do powołania niezależnego i niezawisłego międzynarodowego zespołu prawników, który przygotuje sprawozdanie na temat ewentualnych naruszeń podstawowych praw i wolności w przypadku Julii Tymoszenko i pozostałych członków jej rządu; z satysfakcją przyjmuje wyniki spotkania przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Martina Schulza z premierem Ukrainy Mykołą Azarowem i spodziewa się, że władze Ukrainy odpowiedzą na uzgodnioną propozycję, przedstawiając wytyczne dla jej szybkiej realizacji, aby przy współpracy zespołu medycznego kliniki Charité i przy wsparciu z jego strony zagwarantować Julii Tymoszenko właściwe leczenie, a także kontrolę sądową postępowania apelacyjnego i kasacyjnego oraz toczących się w przyszłości postępowań sądowych przeciw byłej premier Ukrainy przez posiadający autorytet i właściwe uprawnienia podmiot UE;

10.

wyraża zadowolenie z faktu, że z godnie z wolą Julii Tymoszenko przeniesiono ją z kolonii karnej Kaczanówka do szpitala, oraz zwraca uwagę, że pacjentkę odwiedzili niedawno międzynarodowi eksperci medyczni;

11.

domaga się, by wszystkie postępowania sądowe przeciwko byłym i obecnym urzędnikom wysokiego szczebla rządowego były prowadzone zgodnie z europejskimi normami rzetelności, bezstronności, przejrzystości i niezawisłości; potępia fakt, że wbrew zasadom państwa prawa władze ukraińskie wszczynają nowe, motywowane względami politycznymi postępowania wobec Julii Tymoszenko i innych;

12.

wyraża zaniepokojenie stanem swobód demokratycznych, a także praktyką instrumentalnego wykorzystywania instytucji państwowych do realizacji własnych celów politycznych i jako narzędzia odwetu politycznego;

13.

podkreśla, że kluczowe znaczenie będzie miało przeprowadzenie w tym roku wolnych, uczciwych i przejrzystych wyborów parlamentarnych na Ukrainie, w tym zapewnienie prawa udziału w tych wyborach przywódcom opozycji, uznaje także za istotne utrzymanie zdecydowanego zobowiązania do poszanowania wartości demokratycznych i zasad państwa prawa, w tym w okresie między wyborami; wzywa Parlament Europejski do udziału we własnym imieniu w międzynarodowej misji obserwacji wyborów podczas następnych wyborów parlamentarnych;

14.

przypomina władzom Ukrainy o konieczności przeprowadzenia kompleksowych reform, aby utorować Ukrainie drogę w kierunku zbliżenia do europejskich norm i standardów; podkreśla, że zbliżenie Ukrainy do UE powinno opierać się na jej zaangażowaniu na rzecz wartości i swobód, za którymi opowiada się UE; podkreśla, że jednym z fundamentów tych standardów musi być niezawisłe sądownictwo;

15.

podkreśla, że pełne poszanowanie prawa praw człowieka oraz wprowadzenie podstawowych standardów OBWE zwiększyłoby wiarygodność ukraińskiego przewodnictwa OBWE, które Ukraina ma objąć w 2013 r.;

16.

mając nadzieję, że Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012 w Polsce i na Ukrainie okażą się sukcesem, zwraca się do polityków europejskich, którzy chcą być obecni na meczach EURO 2012 na Ukrainie, by publicznie dawali wyraz temu, iż znana jest im sytuacja polityczna w tym kraju, a także by starali się odwiedzać w więzieniach osoby zatrzymane ze względów politycznych lub by przebywali na EURO 2012 jako osoby prywatne, a nie znane osobistości;

17.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji ESDZ, Radzie, Komisji, państwom członkowskim, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Ukrainy, a także Zgromadzeniom Parlamentarnym Rady Europy i OBWE.

13.9.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 264/54

—

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych, Konwencję praw dziecka oraz Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,

—

uwzględniając art. 2, art. 3 ust. 5 oraz art. 6, 7, 21 i 27 Traktatu o Unii Europejskiej, art. 10 i 19 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz Kartę praw podstawowych UE,

—

uwzględniając zestaw narzędzi służących promowaniu i ochronie wszystkich praw człowieka przysługujących lesbijkom, gejom, biseksualistom i osobom transgenderowym (LGBT), przyjęty przez Grupę Roboczą ds. Praw Człowieka Rady Unii Europejskiej,

—

uwzględniając rezolucję nr 1728 Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z dnia 29 kwietnia 2010 r. w sprawie dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową, a także zalecenie Komitetu Ministrów CM/Rec(2010)5 z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie środków zwalczania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną lub tożsamość płciową,

—

uwzględniając sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej z listopada 2010 r. zatytułowane „Homofobia, transfobia i dyskryminacja ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową”,

—

uwzględniając swoją poprzednią rezolucję z dnia 18 kwietnia 2012 r. w sprawie praw człowieka na świecie oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie, w tym wpływu na strategiczną politykę UE w dziedzinie praw człowieka (1),

—

uwzględniając swoją poprzednią rezolucję z dnia 14 grudnia 2011 r. w sprawie zbliżającego się szczytu UE-Rosja (2),

—

uwzględniając swoją poprzednią rezolucję z dnia 28 września 2011 r. w sprawie praw człowieka, orientacji seksualnej i tożsamości płciowej w państwach członkowskich Organizacji Narodów Zjednoczonych (3),

—

uwzględniając swoją poprzednią rezolucję z dnia 19 stycznia 2011 r. w sprawie naruszenia wolności słowa oraz dyskryminacji ze względu na orientację seksualną na Litwie (4),

—

uwzględniając swoją poprzednią rezolucję z dnia 17 września 2009 r. w sprawie litewskich przepisów prawnych o ochronie małoletnich przed szkodliwym wpływem ogólnie dostępnych informacji (5),

—

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie homofobii, zwłaszcza rezolucję z dnia 26 kwietnia 2007 r. w sprawie homofobii w Europi (6) e, rezolucję z dnia 15 czerwca 2006 r. w sprawie nasilenia przemocy powodowanej rasizmem i homofobią w Europie (7) oraz rezolucję z dnia 18 stycznia 2006 r. w sprawie homofobii w Europie (8),

—

uwzględniając art. 110 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że Unia Europejska opiera się na wartościach poszanowania godności ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawa i poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości, oraz musi stać na straży tych wartości i promować je w swoich relacjach na arenie światowej;

B.

mając na uwadze, że homofobia jest irracjonalnym lękiem i awersją wobec żeńskiego i męskiego homoseksualizmu oraz lesbijek, gejów, biseksualistów i osób transgenderowych (LGBT) w oparciu o przesądy oraz jest podobna do rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i seksizmu; mając też na uwadze, że przejawia się ona w sferze prywatnej i publicznej pod różnymi postaciami – takimi jak język nienawiści i nawoływanie do dyskryminacji, wyśmiewanie oraz przemoc werbalna, psychologiczna i fizyczna, prześladowania i zabójstwa, dyskryminacja poprzez naruszenie zasady równości oraz nieuzasadnione i niedorzeczne ograniczanie praw – które są często ukryte pod pozorami uzasadnień odwołujących się do porządku publicznego, wolności wyznania oraz prawa do zastosowania klauzuli sumienia;

C.

mając na uwadze, że w Rosji wprowadzono akty prawne z dziedziny prawa karnego i administracyjnego przeciwko „homoseksualnej propagandzie” w obwodzie riazańskim w 2006 r., archangielskim w 2011 r. oraz kostromskim i w Sankt Petersburgu w 2012 r., a w obwodzie nowosybirskim, samarskim, kirowskim, krasnojarskim i kaliningradzkim rozważa się obecnie takie przepisy; mając na uwadze, że wspomniane akty prawne przewidują różne grzywny do wysokości 1 270 euro w stosunku do osób fizycznych oraz do wysokości 12 700 euro w stosunku do stowarzyszeń i przedsiębiorstw; mając na uwadze, że federalna Duma Państwowa debatuje nad podobnym prawem;

D.

mając na uwadze, że na Ukrainie parlament rozpatruje dwa projekty ustaw przedłożone w 2011 i 2012 r., które nadają status przestępstwa „szerzeniu homoseksualizmu”, co obejmuje „organizacje spotkań, parad, akcji, demonstracji oraz imprez masowych mających na celu umyślne rozpowszechnianie jakichkolwiek pozytywnych informacji o homoseksualizmie”, i które przewidują grzywny i karę do pięciu lat pozbawienia wolności; mając na uwadze, że Komisja Wolności Słowa i Informacji ukraińskiego parlamentu popiera te ustawy;

E.

mając na uwadze, że w Mołdawii miasta Bielce, Soroki, Drochia, Kaguł, Czadyr Łunga i Hiliuți, a także rejony Anenii Noi i Basarabeasca przyjęły niedawno przepisy zakazujące „agresywnej propagandy nietradycyjnych orientacji seksualnych”, a w jednym przypadku „działalności muzułmańskiej”; mając na uwadze, że takie środki zostały już uznane przez Kancelarię Stanu za niekonstytucyjne w przypadku Chetriș;

F.

mając na uwadze, że na Litwie nadal nie jest jasne z prawnego punktu widzenia, czy informacje publiczne mogą czy też nie mogą promować akceptacji homoseksualizmu w związku z ustawą o ochronie nieletnich przed szkodliwym wpływem ogólnie dostępnych informacji, znowelizowaną w 2010 r.;

G.

mając na uwadze, że na Łotwie jeden z członków rady miasta Ryga zgłosił ostatnio projekt ustawy zakazującej „propagandy homoseksualności”, próbując zapobiec organizacji marszu Baltic Pride w 2012 r.; mając na uwadze, że projekt ten nie został jeszcze rozpatrzony;

H.

mając na uwadze, że na Węgrzech skrajnie prawicowa partia Jobbik zgłosiła ostatnio szereg projektów ustaw zmierzających do stworzenia nowej kategorii przestępstwa – „propagowania zaburzeń zachowań seksualnych” – a do władz miejskich Budapesztu wpłynął od partii Fidesz projekt rozporządzenia „ograniczającego nieprzyzwoite marsze” tuż przed budapesztańską paradą gejów; mając na uwadze, że projekty te zostały następnie wycofane;

I.

mając na uwadze, że delegatura UE w Mołdawii wyraziła „głęboki żal i zaniepokojenie tymi przejawami nietolerancji i dyskryminacji”;

J.

mając na uwadze, że Komisja zadeklarowała zobowiązanie się do zapewnienia poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności w UE oraz stwierdziła, że w Europie nie ma miejsca na homofobię;

K.

mając na uwadze, że w państwach członkowskich i krajach trzecich homofobia nadal daje o sobie znać w postaci zabójstw, zakazów organizowania parad gejów i marszów równości, publicznych wystąpień o podżegającym charakterze oraz języka gróźb i nienawiści, niezapewniania odpowiedniej ochrony przez policję i zezwalania na pełne przemocy demonstracje homofobicznych ugrupowań;

L.

mając na uwadze, że Parlament Europejski pozostaje przywiązany do idei równości i niedyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową w UE, a zwłaszcza do przyjęcia dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, które jest zablokowane z uwagi na sprzeciw niektórych państw członkowskich; do przyszłych wniosków dotyczących wzajemnego uznawania skutków aktów stanu cywilnego; do zbliżającego się przeglądu decyzji ramowej w sprawie zwalczania rasizmu i ksenofobii w celu objęcia nią przestępstw na tle homofobicznym oraz do kompleksowego planu działania na rzecz równości bez dyskryminacji ze względu na orientację seksualną lub tożsamość płciową;

1.

zdecydowanie potępia wszelką dyskryminację na tle orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej oraz wyraża głębokie ubolewanie w związku z faktem, że nawet w Unii Europejskiej prawa podstawowe osób LGBT nie zawsze są w pełni przestrzegane; wzywa w związku z tym państwa członkowskie do zapewnienia lesbijkom, gejom, biseksualistom i osobom transgenderowym ochrony przed homofobicznym językiem nienawiści i przemocą oraz do zadbania o to, aby partnerzy tej samej płci cieszyli się takim samym szacunkiem, poszanowaniem godności i ochroną jak reszta społeczeństwa; wzywa państwa członkowskie oraz Komisję do zdecydowanego potępienia homofobicznego języka nienawiści czy też nawoływania do nienawiści i przemocy oraz do zapewnienia poszanowania w praktyce wolności demonstracji, jak zagwarantowano we wszystkich traktatach dotyczących praw człowieka;

2.

wzywa Komisję do dokonania przeglądu decyzji ramowej w sprawie zwalczania rasizmu i ksenofobii w celu wzmocnienia i zwiększenia jej zakresu, tak aby uwzględniała przestępstwa motywowane nienawiścią na tle orientacji seksualnej oraz ekspresji i tożsamości płciowej;

3.

wzywa Komisję do zagwarantowania we wszystkich dziedzinach zakazu dyskryminacji ze względu na orientację seksualną poprzez ukończenie prac nad pakietem antydyskryminacyjnym opartym na art. 19 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

4.

wzywa Komisję oraz państwa członkowskie do zapewnienia wdrożenia dyrektywy 2004/38/WE w sprawie swobodnego przemieszczania się bez jakiejkolwiek dyskryminacji ze względu na orientację seksualną; wzywa też Komisję do zaproponowania środków służących wzajemnemu uznawaniu skutków aktów stanu cywilnego na podstawie zasady wzajemnego uznawania;

5.

zwraca uwagę na wnioski Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej zawarte w sprawozdaniu „Homofobia, transfobia i dyskryminacja ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową”; nawołuje Komisję i państwa członkowskie do wdrożenia zawartych w nim opinii w możliwie największym stopniu;

6.

wzywa Komisję do uważnego przeanalizowania przyszłych wyników badania Agencji Praw Podstawowych dotyczącego LGBT w Europie i do podjęcia odpowiednich działań;

7.

wzywa Komisję do zadbania o to, aby sprawozdanie roczne ze stosowania Karty praw podstawowych zawierało strategię na rzecz zwiększenia ochrony praw podstawowych w UE, w tym pełne i wszechstronne informacje na temat zasięgu homofobii w państwach członkowskich oraz propozycje rozwiązań i działań mających na celu przezwyciężenie jej;

8.

ponownie zwraca się do Komisji o opracowanie kompleksowego planu działania na rzecz równości bez dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową;

9.

jest zdania, że podstawowe prawa osób LGBT będą prawdopodobniej lepiej chronione, jeżeli umożliwi im się dostęp do legalnych instytucji, takich jak konkubinat, zarejestrowany związek partnerski lub małżeństwo; przychylnie odnosi się do faktu, że 16 państw członkowskich oferuje obecnie takie rozwiązania, i nakłania pozostałe państwa członkowskie, aby rozważyły pójście za tym przykładem;

10.

jest mocno zaniepokojony rozwojem wydarzeń, który ogranicza wolność słowa i wolność zgromadzeń w oparciu o błędne wyobrażenia o homoseksualizmie i transgenderyzmie; uważa, że państwa członkowskie powinny świecić przykładem w stosowaniu praw podstawowych w UE i ochronie tych praw;

11.

ubolewa nad tym, że tego typu akty prawne są już obecnie wykorzystywane do zatrzymywania obywateli i nakładania na nich grzywn, co dotyczy też obywateli heteroseksualnych wyrażających poparcie, tolerancję lub akceptację w stosunku do lesbijek, gejów, biseksualistów i osób transgenderowych; ubolewa również nad tym, że wspomniane akty prawne legitymizują homofobię, a czasem i przemoc, jak miało to miejsce w przypadku brutalnego ataku na autobus przewożący aktywistów LGBT w dniu 17 maja 2012 r. w Sankt Petersburgu;

12.

potępia przemoc i akty zastraszania towarzyszące kijowskiej paradzie w dniu 20 maja 2012 r., podczas której doszło do pobicia dwóch liderów ruchu gejowskiego, co spowodowało odwołanie parady; przypomina, że zawarcie umów z UE jest uwarunkowane poszanowaniem praw podstawowych, jak określono w traktatach, i w związku z tym wzywa Ukrainę do wdrożenia przepisów zakazujących dyskryminacji, w tym dyskryminacji ze względu na orientację seksualną; jest zdania, że obecny rozwój wydarzeń na Ukrainie jest sprzeczny z tym wymogiem; wzywa władze Ukrainy do natychmiastowego wycofania wspomnianych projektów ustaw, zaproponowania prawodawstwa zakazującego dyskryminacji – w tym dyskryminacji ze względu na orientację seksualną – oraz zobowiązania się do zapewnienia bezpieczeństwa przyszłorocznej parady w Kijowie;

13.

podkreśla fakt, że termin „propaganda” rzadko kiedy jest zdefiniowany; jest zaniepokojony faktem, że środki przekazu w sposób oczywisty zastosowały autocenzurę, obywatele są zastraszani i obawiają się wyrażać własne opinie, a stowarzyszenia i przedsiębiorstwa wykorzystujące przyjazne gejom emblematy, takie jak tęcza, mogą być ścigane;

14.

podkreśla fakt, że wspomniane akty prawne i projekty aktów prawnych są sprzeczne z Międzynarodowym paktem praw obywatelskich i politycznych, który zabrania dyskryminacyjnych praw i praktyk (9) powodowanych orientacją seksualną, a którego Rosja, Ukraina, Mołdawia i wszystkie państwa członkowskie UE są stronami; wzywa Radę Europy do zbadania tych przypadków naruszeń praw podstawowych, do sprawdzenia ich zgodności z zobowiązaniami wynikającymi z członkostwa w Radzie Europy i przyjęcia EKPC oraz do podjęcia odpowiednich działań;

15.

podkreśla też, że edukacja jest sprawą kluczową, i w związku z tym wyraża potrzebę zapewnienia dobrej, dostępnej i pełnej szacunku edukacji seksualnej; wzywa państwa członkowskie oraz Komisję do wzmożenia działań służących zwalczaniu homofobii poprzez edukację, jak również poprzez środki administracyjne, sądownicze i prawne;

16.

zaznacza ponadto, że sądy krajowe i międzynarodowe konsekwentnie stwierdzają, iż kwestie moralności publicznej nie uzasadniają odmiennego traktowania, w tym w związku z wolnością słowa; wskazuje na znaczną większość krajów europejskich, które nie mają takich przepisów, a w których istnieją dobrze prosperujące, zróżnicowane i pełne wzajemnego szacunku społeczeństwa;

17.

wzywa odnośne władze Rosji, Ukrainy, Mołdawii oraz wszystkich państw członkowskich UE do zademonstrowania i zagwarantowania poszanowania zasady niedyskryminacji oraz do ponownego rozważenia tych przepisów i projektów przepisów w świetle międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka i ich zobowiązań w tym zakresie;

18.

wzywa Komisję, Radę i Służbę Działań Zewnętrznych do odnotowania tych zakazów i potępienia ich, zwłaszcza w kontekście spraw wewnętrznych, dialogu dwustronnego i europejskiej polityki sąsiedztwa; ponadto wzywa Radę Unii Europejskiej i Służbę Działań Zewnętrznych do podniesienia tej kwestii na odnośnych forach międzynarodowych, takich jak Rada Europy, Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz Organizacja Narodów Zjednoczonych;

19.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji Europejskiej, Radzie Unii Europejskiej, wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa/wiceprzewodniczącej Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, krajowym rządom i parlamentom Rosji i Ukrainy, regionalnym parlamentom Rosji przywołanym w niniejszej rezolucji oraz mołdawskim radom lokalnym przywołanym w niniejszej rezolucji.

13.9.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 264/59

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Plan działania na rzecz zasobooszczędnej Europy” (COM(2011)0571),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Europa efektywnie korzystająca z zasobów – inicjatywa przewodnia strategii Europa 2020” (COM(2011)0021),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Europa 2020 – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Lepsze wykorzystanie potencjału środków ochrony środowiska UE: budowanie zaufania poprzez większą wiedzę i lepszą zdolność reakcji” (COM(2012)0095),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 13 września 2011 r. w sprawie skutecznej strategii europejskiej w zakresie surowców (1),

—

uwzględniając konkluzje Rady ds. Środowiska Naturalnego z dnia 19 grudnia 2011 r. w sprawie Planu działania Komisji na rzecz Europy efektywnie korzystającej z zasobów (18786/11), konkluzje Rady ds. Konkurencji z dnia 29 września 2011 r. w sprawie konkurencyjnej gospodarki europejskiej, a także konkluzje Rady ds. Środowiska Naturalnego z dnia 20 grudnia 2010 r. w sprawie zrównoważonej gospodarki materiałami oraz zrównoważonej produkcji i konsumpcji: głównego wkładu do efektywnego wykorzystywania zasobów w Europie,

—

uwzględniając sprawozdanie Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) zatytułowane „Środowisko Europy 2010 — stan i prognozy” (SOER2010),

—

uwzględniając zbliżającą się konferencję Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie zrównoważonego rozwoju, która odbędzie się w Brazylii w dniach 20-22 czerwca 2012 r.,

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Zapewnienie dostępności surowców dla przyszłego dobrobytu Europy – Projekt europejskiego partnerstwa innowacji w dziedzinie surowców” (COM(2012)0082),

—

uwzględniając swą rezolucję z dnia 19 stycznia 2012 r. pt. „Jak uniknąć marnotrawienia żywności: strategie na rzecz poprawy wydajności łańcucha żywnościowego w UE” (2),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz opinie Komisji Handlu Międzynarodowego, Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, Komisji Rozwoju Regionalnego i Komisji Rybołówstwa (A7-0161/2012),

A.

mając na uwadze, że obecny kryzys gospodarczy, finansowy i środowiskowy pokazuje, iż Europie pilnie potrzeba nowych źródeł zrównoważonego wzrostu gospodarczego;

B.

mając na uwadze, że skutki niedoboru środków, jak np. wzrost cen, są szczególnie dotkliwe dla osób o niższych dochodach i mieszkających w najmniej uprzywilejowanych regionach, i że z tego powodu synergia między polityką socjalną a polityką ochrony środowiska jest potrzebna jeszcze bardziej niż kiedykolwiek;

C.

mając na uwadze, że wzrastające zapotrzebowanie na zasoby naturalne, nadmierna eksploatacja tych zasobów oraz powiązana z nią zmiana użytkowania gruntów prowadzą do degradacji środowiska, szybszej zmiany klimatu oraz do zniszczenia ograniczonego naturalnego kapitału Ziemi, a w tym do utraty różnorodności biologicznej;

D.

mając na uwadze, że niedobór zasobów wynikający z ich intensywnego wykorzystywania, spekulacje cenowe na rynkach towarowych oraz radykalny wzrost ogólnoświatowej konsumpcji windują ceny surowców i że od przełomu wieków rzeczywiste ceny towarów wzrosły o 147 %; mając na uwadze, że przed UE najprawdopodobniej stoi wyzwanie zapewnienia dostępu do najważniejszych zasobów oraz ich nieprzerwanych dostaw; mając na uwadze, że oszczędne gospodarowanie surowcami jest z punktu widzenia gospodarki i polityki kluczowe dla stawienia czoła tym wyzwaniom;

E.

mając na uwadze, że skierowanie gospodarki na drogę oszczędności zasobów, przy uwzględnieniu ograniczonych możliwości planety oraz wzrostu ludności na świecie i liczby mieszkańców przyszłych krajów uprzemysłowionych, przyczyni się do wzrostu konkurencyjności oraz do zwiększenia nowych źródeł wzrostu gospodarczego i zatrudnienia dzięki oszczędności kosztów wynikającej z poprawy efektywności, sprzedaży innowacji oraz lepszego zarządzania zasobami w ciągu całego cyklu ich życia;

F.

mając na uwadze, że recykling nie ogranicza się do zbierania przetwarzalnych odpadów, i że w związku z tym należy włączyć w przyszłe działania wszystkie elementy łańcucha wartości;

G.

mając na uwadze, że przyszła kompleksowa polityka gospodarowania zasobami powinna rozróżniać nie tylko między odnawialnymi i nieodnawialnymi zasobami, ale także powinna obejmować materiały trwałe;

H.

mając na uwadze przeprowadzone w marcu 2011 r. badanie Eurobarometru, zgodnie z którym efektywne gospodarowanie zasobami oraz zrównoważona produkcja i konsumpcja są przedmiotem największej troski obywateli UE, oraz fakt, że w żadnym wypadku nie jest możliwe dążenie do zrównoważenia bez bezpośredniego zaangażowania obywateli dzięki zmianie postawy i zwyczajów społecznych w odniesieniu do wykorzystywania zasobów;

I.

mając na uwadze, że zapewnianie dostępu do zasobów oraz ich nieprzerwanych dostaw to coraz większe wyzwanie z uwagi na coraz intensywniejszą ich konsumpcję, a także zużycie wody i użytkowanie gruntów;

J.

mając na uwadze, że konkurencyjny przemysł umożliwia nowe inwestycje w bardziej efektywne technologie;