Wspólna organizacja rynków rolnych

Unia Europejska wprowadziła wspólne zasady dla rynków rolnych. Zasady te dotyczą w szczególności interwencji na rynkach, systemu kwot i pomocy, standardów wprowadzania do obrotu i produkcji oraz handlu z państwami trzecimi.

AKT

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku) [Zob. akty zmieniające].

STRESZCZENIE

Wspólna organizacja rynków rolnych wyznacza ramy prawne na poziomie ustanowione na szczeblu europejskim w odniesieniu do niektórych sektorów rolnych. Odnośne sektory rolnictwa są określone w załączniku I i II do niniejszego rozporządzenia.

Unia Europejska przewiduje w ten sposób wspólne zasady dotyczące zarządzania rynkami rolnymi, normy wprowadzania do obrotu produktów rolnych oraz eksportu i importu z Unii Europejskiej (UE).

RYNEK WEWNĘTRZNY

Interwencje na rynku

W celu zapewnienia stabilności rynków i odpowiedniego standardu życia dla społeczności rolniczej mechanizm wsparcia cenowego został ustanowiony równolegle z wprowadzeniem systemów wsparcia bezpośredniego.

Mechanizm wsparcia cenowego uwzględnia potrzeby każdego sektora rolnego, jak również ich wzajemne zależności. Środki mają formę:

• interwencji publicznych na rynkach produktów rolnych,
• dopłat do prywatnego przechowywania zbóż, ryżu, cukru, oliwy z oliwek i oliwek stołowych, wołowiny i cielęciny, mleka i przetworów mlecznych, wieprzowiny oraz mięsa baraniego i koziego.

Specjalne środki interwencyjne

Unia Europejska może przedsięwziąć wyjątkowe środki w celu wspierania rynków znajdujących się w kryzysie. Środki te są niezbędne np. w przypadkach rozprzestrzeniania się chorób zwierzęcych lub klęsk żywiołowych, których skutki odczuwają rynki rolne.

System kwot

Dla cukru i mleka zostały ustalone krajowe kwoty produkcji. Następnie państwa członkowskie rozdzielają je między przedsiębiorstwa produkcyjne. Niniejsze rozporządzenie określa w szczególności warunki transferu kwot między przedsiębiorstwami i zarządzania nadwyżkami produkcji. Zawiera ono między innymi opłaty od producentów pobierane przez państwa członkowskie.

System pomocy

Dodatkowo jest przewidywana pomoc dla następujących sektorów:

• cukru (środki z refundacji produkcyjnych),
• mleka i produktów mlecznych, oliwy z oliwek i oliwek stołowych, owoców i warzyw oraz produktów pszczelarskich,
• programów promocji dla spożycia owoców lub mleka w szkołach,
• sektora produkcji wina i chmielu,
• jedwabnictwa.

WPROWADZANIE DO OBROTU I PRODUKCJA

Komisja może narzucić normy handlowe w odniesieniu do niektórych produktów rolnych. Normy te mogą dotyczyć na przykład jakości produktów, ich pakowania, przechowywania lub transportu.

Niniejsze rozporządzenie nakłada dodatkowe przepisy dotyczące produkcji i wprowadzania do obrotu produktów, które otrzymują znak chronionego oznaczenia w sektorze wina. Te znaki obejmują nazwy pochodzenia, oznaczenia geograficznych i oznaczenia tradycyjne. Rozporządzenie opisuje procedurę, zgodnie z którą producenci zainteresowani otrzymaniem takiego znaku powinni składać swoje wnioski.

Organizacje producentów i międzybranżowe

Niniejsze rozporządzenie ustanawia zasady dotyczące uznawania i działalności organizacji producentów i organizacji międzybranżowych.

Organizacje producentów powinny w szczególności umożliwić opracowywanie wspólnych programów produkcji i możliwość dostosowywanie ich do potrzeb.

Organizacje międzybranżowe z kolei niekoniecznie muszą zrzeszać tylko producentów. Mogą one zrzeszać przedstawicieli działalności gospodarczych związanych z produkcją, handlem lub przetwórstwem produktów rolnych. Organizacje międzybranżowe mają na celu w szczególności optymalizację kosztów produkcji i przetwarzania.

HANDEL Z PAŃSTWAMI TRZECIMI

W handlu z krajami trzecimi zakazane są z zasady jakiekolwiek opłaty o skutku równoważnym do ceł oraz ograniczenia ilościowe lub środki o skutku równoważnym.

Przywóz

Komisja ma prawo wymagać przedstawienia pozwolenia na przywóz dla produktów z niektórych sektorów: zbóż, ryżu, cukru, nasion, oliwy z oliwek i oliwek stołowych, lnu i konopi, owoców i warzyw świeżych oraz przetworzonych, bananów, wina, żywych roślin, wołowiny, wieprzowiny, mięsa baraniego i koziego, drobiu, mleka i przetworów mlecznych, jaj i alkoholu etylowego pochodzenia rolniczego.

Do tych produktów stosuje się należności celne przywozowe ze wspólnej taryfy celnej, chociaż w odniesieniu do niektórych z nich są przewidziane przepisy szczególne. W niektórych przypadkach należności celne przywozowe mogą zostać zawieszone lub mogą zostać nałożone dodatkowe opłaty.

Te przepisy szczególne mają zastosowanie w szczególności do przywozu mieszanek zbóż, ryżu i zbóż oraz ryżu; należności celne przywozowe są określane na podstawie składu mieszaniny. Ponadto system preferencyjny został ustanowiony dla cukru, a określone warunki przywozu zostały ustalone dla konopi i chmielu.

Ponadto Komisja może przewidzieć kontyngenty taryfowe dla przywozu, tzn. ograniczenia ilości towarów, które mogą być importowane ze zmniejszonym cłem. Kontyngenty taryfowe są obsługiwane przez Komisję i administrowane w sposób zapobiegający jakiejkolwiek dyskryminacji.

Wywóz

Komisja może zażądać przedstawienia certyfikatów eksportowych dla produktów sektora zbóż, ryżu, cukru, oliwy z oliwek i oliwek stołowych, owoców i warzyw świeżych oraz przetworzonych, wina, wołowiny, wieprzowiny, mięsa baraniego i koziego, drobiu, mleka i produktów mleczarskich, jaj i alkoholu etylowego pochodzenia rolniczego.

Wywóz niektórych wyrobów może być wspierany przez refundacje wywozowe pokrywające różnicę między cenami na rynku światowym i cenami z UE. Mogą one być różne w zależności od miejsca docelowego i są ustalane przez Komisję okresowo, z uwzględnieniem zmian na rynku UE i rynkach światowych. Szczególne przepisy regulują refundacje wywozowe dla składowanego słodu, zboża i wołowiny.

Regulacji podlegają również: zarządzanie kontyngentami wywozowymi w sektorze mleka i produktów mlecznych oraz szczególne regulacje przywozowe przy przywozie przez kraje trzecie.

Polityka konkurencji

W tym zakresie zastosowanie ma prawo europejskie dotyczące konkurencji. Istnieją jednak wyjątki przewidziane w art. 176 rozporządzenia, dla których Komisja dopuszcza porozumienia lub uzgodnione praktyki. Rozporządzenie przewiduje również ten rodzaj wyjątków w sektorze owoców i warzyw oraz tytoniu.

Ponadto europejski system pomocy państwa ma z zasady zastosowanie do sektorów rolnych. Rozporządzenie przewiduje jednak szczególne przepisy dotyczące pomocy państwa w sektorze mleka i wina.

Procedura komitetu

Komisja jest wspomagana przez Komitet Zarządzający ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych (EN).

Kontekst

Przed przyjęciem niniejszego rozporządzenia każdy sektor rolnictwa miał wspólną organizację rynku właściwego dla danego sektora. W związku z tym na szczeblu europejskim istniało wiele organizacji rynków rolnych. Niniejsze ramy prawne upraszczają istniejące wcześniej przepisy i ustanawiają ich wersję ujednoliconą.

Ostatnia aktualizacja: 04.03.2011