Zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola (do 2013 r.)

Unia Europejska (UE) określa zobowiązania dla działalności przemysłowej oraz rolnej o wysokim potencjale zanieczyszczeń. Ustanawia procedurę udzielania pozwoleń na tego rodzaju działalność i wdraża minimalne wymagania, które mają być załączone do każdego pozwolenia, szczególnie w zakresie odprowadzania substancji zanieczyszczających. Celem jest wyeliminowanie bądź zminimalizowanie zanieczyszczających emisji do powietrza, wody i gleby, jak również odpadów pochodzących z instalacji przemysłowych i rolnych, dzięki czemu osiągnięty zostanie wysoki poziom ochrony środowiska.

AKT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/1/WE z dnia 15 stycznia 2008 r. dotycząca zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli.

STRESZCZENIE

Dyrektywa (zwana „dyrektywą IPPC”) nakłada wymóg uzyskania pozwolenia na działalność przemysłową i rolną o wysokim potencjale zanieczyszczeń. Pozwolenie może być wydane jedynie w przypadku przestrzegania pewnych wymogów środowiskowych, w taki sposób że przedsiębiorstwa przejmują na siebie obowiązek zapobiegania i zmniejszania zanieczyszczenia, jakie mogą powodować.

Zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola dotyczą działalności przemysłowej i rolnej o wysokim potencjale zanieczyszczeń, nowych oraz istniejących, zdefiniowanych w załączniku I dyrektywy (przemysł energetyczny, produkcja i obróbka metali, przemysł mineralny, przemysł chemiczny, gospodarka odpadami, hodowla zwierząt itp.).

Wymogi środowiskowe

Pozwolenie przyznaje się tym zakładom przemysłowym lub rolnym, które przestrzegają pewnych podstawowych wymogów dotyczących przede wszystkim:

• wykorzystania wszelkich użytecznych środków umożliwiających ograniczanie zanieczyszczenia oraz zastosowania najlepszych dostępnych technik produkujących najmniej odpadów oraz wykorzystujących najmniej szkodliwe substancje i umożliwiających odzyskanie oraz recykling emitowanych substancji itp.,
• zapobiegania wszelkim dużym zanieczyszczeniom,
• zastosowania najmniej zanieczyszczających procesów zapobiegania, recyklingu lub eliminacji odpadów,
• skutecznego wykorzystywania energii,
• zapobiegania wypadkom oraz ograniczenia ich skutków,
• przywrócenia stanu pierwotnego miejsca działalności po jej zakończeniu.

Decyzje o wydaniu pozwolenia zawierają pewną liczbę konkretnych wymogów, które obejmują szczególnie:

• graniczne wielkości emisji substancji zanieczyszczających (oprócz gazów cieplarnianych, jeśli jest zastosowany system handlu przydziałami gazów cieplarnianych – zob. poniżej),
• ewentualne środki dla ochrony gleby, wody oraz powietrza,
• środki zarządzania odpadami,
• środki do zastosowania w wyjątkowych okolicznościach (wycieki, niepoprawne funkcjonowanie, chwilowe lub całkowite przerwy w funkcjonowaniu itp.),
• minimalizację zanieczyszczeń o dużym zasięgu i transgranicznych,
• monitorowanie odpadów,
• oraz wszelkie inne stosowne zasady.

W celu odpowiedniej koordynacji procedury wydawania pozwoleń wprowadzonej przez niniejszą dyrektywę oraz systemu handlu przydziałami gazów cieplarnianych pozwolenie wydane zgodnie z dyrektywą nie może zawierać granicznych wielkości emisji dla gazów cieplarnianych, jeśli są one objęte systemem handlu przydziałami gazów cieplarnianych, chyba że problem zanieczyszczenia nie występuje na poziomie lokalnym. Ponadto odpowiednie władze będą mogły decydować o nienakładaniu środków efektywności energetycznej w odniesieniu do jednostek spalania energetycznego.

Wnioski o pozwolenia

Wniosek o pozwolenia składany jest do właściwego organu państwa członkowskiego, który podejmuje decyzję odnośnie do udzielenia pozwolenia bądź jego odmowy. Wniosek o pozwolenie powinien zawierać informacje:

• dotyczące opisu instalacji, charakterystyki oraz wielkości działalności, jak również stanu terenu, na którym położona jest instalacja,
• o wykorzystywanych lub wytwarzanych surowcach, substancjach i energii,
• o źródłach emisji z instalacji oraz o charakterze i ilości przewidywanych emisji do każdego środowiska, jak również o ich oddziaływaniu na środowisko,
• o technologii i technikach dla zapobiegania lub ograniczenia emisji z instalacji,
• o środkach dotyczących zapobiegania odpadom i ich odzysku,
• o środkach planowanych w celu monitorowania emisji,
• o ewentualnych rozwiązaniach alternatywnych.

Zgodnie z zasadami i praktykami ustalonymi w zakresie tajemnicy handlowej i przemysłowej informacje te muszą zostać udostępnione:

• opinii publicznej poprzez przyjęte środki (w tym drogą elektroniczną), w tym samym czasie co informacje dotyczące procedury pozwolenia na działalność, danych właściwego organu odpowiedzialnego za wydanie pozwolenia na projekt lub jego odrzucenia oraz możliwości udziału opinii publicznej w procedurze wydawania pozwolenia,
• innym państwom członkowskim, kiedy projekt może powodować skutki na poziomie transgranicznym. Każde państwo musi przekazywać te informacje zainteresowanym stronom na swoim terytorium, aby umożliwić im wyrażenie opinii.

Przewidziane są odpowiednie ramy czasowe umożliwiające wyrażenie opinii wszystkim zainteresowanym stronom. Opinie te powinny być uwzględnione w procedurze wydania pozwolenia.

Środki administracyjne i kontrolne

Decyzja o przyznaniu lub odmowie przyznania pozwolenia na projekt, jej motywy oraz ewentualne środki ograniczające negatywny wpływ projektu są udostępnione opinii publicznej i przekazane innym odpowiednim państwom członkowskim. Zgodnie z ich odpowiednim ustawodawstwem krajowym państwa członkowskie muszą przewidzieć możliwość zakwestionowania tej decyzji przez zainteresowane strony przed organem sprawiedliwości.

Odpowiedzialność za kontrolę zgodności instalacji przemysłowych leży po stronie państw członkowskich. Wymiana informacji na temat najlepszych dostępnych technik (służących jako podstawa do określenia granicznych wielkości emisji) musi być prowadzona w sposób regularny między Komisją, państwami członkowskimi oraz zainteresowanymi sektorami przemysłu. Sprawozdania dotyczące wdrażania niniejszej dyrektywy są opracowywane co trzy lata.

Rozporządzenie(WE) nr 166/2006 ustanawiające europejski rejestr uwalniania i transferu zanieczyszczeń (PRTR) harmonizuje zasady dotyczące regularnego przekazywania Komisji przez państwa członkowskie informacji dotyczących substancji zanieczyszczających.

Kontekst

Dyrektywa 2008/1/WE zostaje zastąpiona przez dyrektywę 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych. Jednak jej przepisy prawne mają zastosowanie do dnia 6 stycznia 2014 r.

AKTY POWIĄZANE

Sprawozdanie Komisji z dnia 25 października 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy 2008/1/WE dotyczącej zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli oraz dyrektywy 1999/13/WE w sprawie ograniczenia emisji lotnych związków organicznych spowodowanej użyciem organicznych rozpuszczalników podczas niektórych czynności i w niektórych urządzeniach [COM(2010) 593 – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

Ostatnia aktualizacja: 13.07.2011