KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 19.10.2020
COM(2020) 690 final
KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW
Program prac Komisji na 2021 r.
Dynamiczna Unia w niestabilnym świecie
1. Naprawić świat dziś, kształtując naszą przyszłość
Minął niespełna rok, odkąd obecna Komisja Europejska objęła urząd po tym, jak wybrano ją do realizacji programu przeprowadzenia największej transformacji Europy w czasie dłuższym niż jedno pokolenie. Program prac Komisji na 2020 r. odzwierciedlał ten mandat, jak również ambicję przedstawioną po raz pierwszy w wytycznych politycznych przewodniczącej Ursuli von der Leyen. Nakreślono w nich naszą wizję budowy sprawiedliwszego, zdrowszego, bardziej ekologicznego i bardziej cyfrowego społeczeństwa. Chociaż w ciągu ostatniego roku wiele się zmieniło, ambicja ta pozostaje naszą siłą napędową na kolejny rok.
W ostatnim roku Komisja rozpoczęła prace nad stworzeniem podstaw dla systemowych zmian, których potrzebuje Europa, tym bardziej teraz, gdy wszystkie nasze gospodarki są głęboko dotknięte światowym kryzysem zdrowotnym. W ciągu pierwszych 100 dni przedstawiliśmy Europejski Zielony Ład, określiliśmy nasze plany dotyczące cyfrowej przyszłości Europy, przyjęliśmy plan działania na rzecz silnej Europy socjalnej, mając na celu wdrożenie Europejskiego filaru praw socjalnych, a także wydaliśmy naszą strategię na rzecz równouprawnienia płci. Zaprezentowaliśmy również nową strategię przemysłową, plan skuteczniejszego wspierania małych przedsiębiorstw oraz środki służące umocnieniu jednolitego rynku. Przedstawiliśmy propozycje dotyczące modernizacji i usprawnienia procesu przystąpienia, co przyczyniło się do zawarcia historycznego porozumienia w sprawie rozpoczęcia negocjacji z Macedonią Północną i Albanią; rozpoczynamy także budowanie nowego partnerstwa z Afryką.
Po upływie 100 dni zaproponowaliśmy również nowy impuls dla stałych priorytetów, zwłaszcza nowy pakt o migracji i azylu oraz strategię unii bezpieczeństwa. Zajęliśmy się zagadnieniami, które dotyczą całej naszej wspólnoty wartości, w szczególności publikując pierwsze w historii coroczne sprawozdanie na temat praworządności, opisujące sytuację we wszystkich państwach członkowskich. Podjęliśmy działania obejmujące cały przekrój naszego społeczeństwa – od równouprawnienia płci i przeciwdziałania rasizmowi po umiejętności i osoby młode.
Z wielu różnych powodów rok 2020 będzie jednak rokiem, o którym trzeba będzie jednocześnie natychmiast zapomnieć i zawsze pamiętać. Dla milionów Europejczyków, którzy stracili bliskich, zachorowali lub doświadczają głębokiego niepokoju o swoje utrzymanie i dobrobyt, światowa pandemia, która zaskoczyła Europę i świat, a także związane z nią blokady naszych społeczeństw i gospodarek będą czymś więcej niż tylko bolesnym wspomnieniem. Prawdopodobnie nikt z nas nie zapomni kruchości ani niepewności, które w dalszym ciągu nam towarzyszą. Ponowny wzrost zakażeń wirusem w Europie w ostatnim czasie pokazuje, że w postępowaniu z wirusem musimy w dalszym ciągu kierować się uwagą, ostrożnością i działać w sposób skoordynowany.
Rok ten zapamiętamy jednak również ze względu na podjęte przez Europę pilne, bezprecedensowe działania mające na celu ochronę życia ludzkiego i źródeł utrzymania. Europa pokazała, że jeżeli zachodzi taka potrzeba, potrafi działać szybko, jeśli jest taka konieczność – okazać solidarność, a jeżeli chce – wspólnie dokonywać zmian. Od udostępnienia wszystkich funduszy unijnych i zastosowania elastyczności w naszych przepisach podatkowych i zasadach pomocy państwa po tworzenie zapasów sprzętu medycznego. Od sprowadzenia do domu ponad 600 000 obywateli Unii, którzy utknęli za granicą, po utworzenie instrumentu SURE, aby pomóc obywatelom utrzymać zatrudnienie, a przedsiębiorcom – działalność gospodarczą. Komisja wprowadziła łącznie ponad 800 nieplanowanych wcześniej środków w każdej dziedzinie, począwszy od zarządzania granicami po wsparcie rolników i rybaków.
W przyszłości rok ten będzie można zapamiętać również ze względu na ogromne przyspieszenie zmiany, którą zapoczątkował, oraz ogromną szansę, jaką paradoksalnie stworzył. Zmiany klimatu, technologie cyfrowe i geopolityka już wcześniej miały głęboki wpływ na nasze społeczeństwo i były siłą napędową naszych działań. Pandemia zaostrzyła jednak potrzebę przeprowadzenia w Europie dwojakiej transformacji – ekologicznej i cyfrowej – i większego uodpornienia jej społeczeństw i gospodarek. Jest to niespotykana szansa, by wyjść z kruchości, jaką narzucił nam kryzys, dając nową witalność naszej Unii.
W tym kontekście cel Komisji na nadchodzący rok będzie dwojaki. Po pierwsze Komisja w dalszym ciągu będzie dokładać wszelkich starań, by zarządzać kryzysem i zacząć wyciągać z niego wnioski. Aby osiągnąć ten cel, będziemy w szczególności nadal starać się wynaleźć, sfinansować i zapewnić bezpieczną i dostępną szczepionkę dla wszystkich obywateli Europy i świata.
Równolegle w niniejszym programie prac określono, w jaki sposób Europa może wykorzystać stojącą przed nami szansę na spełnienie ambicji i stanięcie na czele wielkiego przyspieszenia. Dzięki Next Generation EU, historycznemu planowi odbudowy, który Komisja przedstawiła wraz ze zmienionym budżetem długoterminowym, Europa ma gotowe narzędzie pozwalające skorzystać z tej szansy.
Przyjęcie Next Generation EU oznacza, że Europa decyduje się nie tylko naprawić szkody, przeprowadzić odbudowę na potrzeby dnia dzisiejszego i wspierać osoby najbardziej dotknięte przez kryzys, ale również zapewnić i zbudować lepszy sposób na życie dla świata w przyszłości. Komisja skoncentruje się na zrównoważonych inwestycjach i reformach, przeznaczając 37 % wydatków w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności na wydatki związane z transformacją ekologiczną oraz co najmniej 20 % na inwestycje w transformację cyfrową. Będzie intensywnie współpracować z państwami członkowskimi nad opracowaniem i wdrożeniem ich krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności. Komisja zagwarantuje ponadto, że 30 % z 750 mld EUR w ramach Next Generation EU zostanie pozyskane dzięki obligacjom ekologicznym. Będziemy także wspierać współprawodawców w osiągnięciu szybkiego porozumienia w sprawie pakietu o łącznej wartości 1,8 bln EUR, aby dzięki niemu można było jak najszybciej rozpocząć proces zmian. Komisja przedstawi również ambitne propozycje dotyczące nowych źródeł dochodu dla budżetu UE.
Oznacza to, że dysponujemy inwestycją odpowiadającą wizji i ambicji, którą mieliśmy już wcześniej. Z tego powodu w programie prac Komisji na 2021 r. przewidziano przejście od strategii do realizacji z naciskiem na nowe inicjatywy ustawodawcze oraz zmiany obowiązujących przepisów zgodnie z planami określonymi we wszystkich sześciu naczelnych celach w ubiegłym roku. Inicjatywy te wymieniono w załącznikach I II. Będziemy również realizować inicjatywy zaplanowane wcześniej na 2020 r., a które odłożono ze względu na pandemię.
Kierunek naszych działań – zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych – nadal będzie wyznaczać Agenda 2030 oraz jej cele zrównoważonego rozwoju, a także porozumienie paryskie.
Realizując niniejszy program prac, Komisja będzie również dbać o wyjaśnianie swoich działań i o uwzględnianie opinii obywateli. W związku z tym rozpoczęcie debaty nad konferencją w sprawie przyszłości Europy jest teraz ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Kwestie, które pojawiły się w ubiegłym roku – od potrzeby silniejszej Europejskiej Unii Zdrowotnej po trwałe zmiany, jakie pandemia może spowodować w naszym sposobie wspólnego życia – można rozwiązać jedynie wtedy, gdy każdy może przedstawić swoje zdanie, a my czerpiemy z całego naszego wspólnego doświadczenia i wiedzy eksperckiej.
Uwarunkowania geopolityczne oraz długoterminowy i transformacyjny charakter planowanych inicjatyw powodują, że nasze działania będą w dalszym ciągu opierać się na prognozie strategicznej. Pierwsze sprawozdanie dotyczące prognozy strategicznej ukazało znaczenie odporności w kontekście odbudowy oraz kształtowania polityki UE w sposób dostosowany do przyszłych wyzwań i oparty na dowodach. Podejście to może również pomóc nam przygotować się na nowe wyzwania i szanse, które nieuchronnie pojawią się w nadchodzącym roku; musimy być gotowi, aby je przewidzieć i na nie reagować.
2. Realizacja sześciu naczelnych celów
2.1 Europejski Zielony Ład
Jeżeli chodzi o Europejski Zielony Ład, Komisja skoncentruje się na przeglądzie naszego odpowiedniego prawodawstwa w zakresie klimatu i energii, aby dostosować się do nowo zaproponowanego celu, jakim jest zmniejszenie emisji o co najmniej 55 % do 2030 r. w porównaniu z poziomem z 1990 r. Działania te zostaną zebrane w pakiet „Gotowi na osiągnięcie celu 55 proc.”, który obejmie wszystkie kwestie z zakresu od odnawialnych źródeł energii po te, związane z zasadą „efektywność energetyczna przede wszystkim”, budynki, a także użytkowanie gruntów, opodatkowanie energii, wspólny wysiłek redukcyjny oraz handel uprawnieniami do emisji, jak również szeroką gamę innych aktów prawnych. Dyplomacja klimatyczna i energetyczna pozostanie priorytetem naszych relacji z partnerami zewnętrznymi.
Jak wspomniano w wytycznych politycznych przewodniczącej Ursuli von der Leyen, Komisja przedstawi propozycję mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2, który ma pomóc zmotywować zagranicznych producentów i importerów UE do redukcji emisji przy jednoczesnym zapewnieniu równych warunków działania sprzyjających wymianie handlowej w sposób zgodny z zasadami WTO.
Zakres i zasięg prac zaplanowanych w ramach Europejskiego Zielonego Ładu odzwierciedla systemowy charakter transformacji ekologicznej i jej znaczenie jako strategii rozwoju. Przedstawimy pakiet działań na rzecz inteligentnego i zrównoważonego transportu, w tym zmianę rozporządzenia w sprawie transeuropejskiej sieci transportowej oraz dyrektywy w sprawie inteligentnych systemów transportowych. Będziemy kontynuować wdrażanie planu działania UE dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym, zwracając uwagę na ekoprojekt i produkty o zrównoważonym charakterze, w szczególności urządzenia elektroniczne o zamkniętym cyklu życia, w tym poprawę zbierania, ponownego wykorzystania i naprawy telefonów komórkowych, laptopów i innych urządzeń.
Świadczy to o tym, że Europejski Zielony Ład zdecydowanie wykracza poza samo ograniczanie emisji. W tym duchu będziemy prowadzili działania następcze w związku z unijną strategią na rzecz bioróżnorodności 2030 oraz strategią „od pola do stołu”, w szczególności w celu pobudzenia produkcji ekologicznej, odbudowy zniszczonych ekosystemów, ochrony oceanów i regionów przybrzeżnych, ochrony i odbudowy lasów oraz prowadzenia zrównoważonej gospodarki lasami, a także ograniczenia ryzyka wprowadzania produktów związanych z wylesianiem na rynek UE. Będziemy również wprowadzać na rynek innowacyjne dodatki paszowe, aby zmniejszyć wpływ hodowli zwierząt gospodarskich na środowisko.
2.2. Europa na miarę ery cyfrowej
Zaproponujemy plan działania o jasno określonych celach na 2030 r., m.in. w zakresie łączności, umiejętności i cyfrowych usług publicznych w celu zapewnienia, aby to dziesięciolecie było prawdziwie cyfrową dekadą Europy. W naszym podejściu będziemy się kierować jasnymi zasadami: prawem do prywatności i łączności, wolnością słowa, swobodnym przepływem danych i cyberbezpieczeństwem.
Będziemy podejmować działania w tych różnych obszarach, szczególnie w zakresie prawodawstwa obejmującego obszary dotyczące bezpieczeństwa, odpowiedzialności, praw podstawowych i aspektów sztucznej inteligencji w kontekście danych, a także aktu w sprawie danych w celu stworzenia odpowiednich warunków do skuteczniejszej kontroli oraz zapewnienia obywatelom i przedsiębiorstwom lepszych warunków w zakresie udostępniania danych.
W tym samym duchu zaproponujemy nową europejską tożsamość cyfrową, która ułatwi wykonywanie zadań i dostęp do usług online w całej Europie, a ponadto da ludziom większą kontrolę nad tym, jakie dane udostępniają i w jaki sposób są one wykorzystywane, oraz spokojne sumienie pod tym względem.
Stojąc na straży sprawiedliwości w świecie cyfrowym, UE będzie nadal działała na rzecz międzynarodowego porozumienia w sprawie sprawiedliwego systemu podatkowego, który zapewni długoterminowe, trwałe dochody. Jeżeli to się nie uda, w pierwszej połowie przyszłego roku Komisja zaproponuje opłatę cyfrową. W tym samym duchu sprawiedliwego otoczenia biznesu Komisja zaproponuje instrument prawny mający na celu zapewnienie równych szans pod względem subsydiów zagranicznych.
Komisja będzie kontynuowała rozpoczęty przegląd reguł konkurencji w celu zapewnienia ich adekwatności do zmieniającego się otoczenia rynkowego, w tym nabierającej tempa cyfrowej transformacji gospodarki. Dokonamy również aktualizacji naszej nowej strategii przemysłowej dla Europy w celu uwzględnienia wpływu COVID-19, ogólnoświatowej sytuacji w zakresie konkurencji oraz przyspieszenia dwojakiej transformacji – ekologicznej i cyfrowej.
Aby zapewnić godne, przejrzyste i przewidywalne warunki pracy oraz w świetle stworzenia sprawiedliwych warunków pracy i odpowiedniej ochrony socjalnej, przedstawimy wniosek ustawodawczy mający na celu poprawę warunków pracy osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych.
2.3. Gospodarka służąca ludziom
Pandemia trwa, a środki powstrzymujące jej rozprzestrzenianie się obowiązują, dlatego konieczne jest zapewnienie ze strony Europy, aby kryzys zdrowotny i gospodarczy nie przekształcił się w kryzys społeczny. Cel ten będzie przyświecał naszym działaniom w przyszłym roku, a pełne wdrożenie i stosowanie programu wsparcia w celu zmniejszenia zagrożeń związanych z bezrobociem w sytuacji nadzwyczajnej (SURE) pomoże pracownikom utrzymać przychody, a przedsiębiorstwom – personel. W nadchodzących latach będziemy prowadzili uważną ocenę tych działań.
Europejski filar praw socjalnych będzie stanowił kompas odbudowy Europy i nasze najlepsze narzędzie w zapewnianiu, aby nikt nie pozostał w tyle. Zaproponujemy ambitny plan działania mający na celu jego pełne wdrożenie. Plan działania będzie stanowił podstawowy instrument Komisji mający na celu wniesienie wkładu w odbudowę społeczno-gospodarczą i nabieranie odporności w średnim i długim okresie w perspektywie poprawy sprawiedliwości społecznej w procesie transformacji cyfrowej i ekologicznej. W tym samym duchu nowa europejska gwarancja dla dzieci ogłoszona w wytycznych politycznych przewodniczącej von der Leyen będzie miała na celu zmniejszenie skali ubóstwa oraz nierówności wśród dzieci poprzez zapewnienie, aby wszystkie dzieci miały dostęp do podstawowych usług, takich jak opieka zdrowotna i edukacja. Wyciągając wnioski z pandemii COVID-19 oraz mając na uwadze zmieniające się środowisko pracy, Komisja zaproponuje nowe strategiczne ramy UE dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy. Zaproponujemy także plan działania na rzecz gospodarki społecznej w celu zwiększenia inwestycji społecznych, wspierania podmiotów gospodarki społecznej i przedsiębiorstw społecznych w zakładaniu działalności, zwiększeniu jej skali, w innowacjach i tworzeniu miejsc pracy.
Nasze gospodarki potrzebują stałego wsparcia polityki; konieczne będzie też zachowanie delikatnej równowagi między zapewnieniem wsparcia finansowego a stabilnością finansów publicznych. Ze względu na wznowienie rozprzestrzeniania się wirusa i wprowadzania kolejnych środków powstrzymujących jego rozprzestrzenianie się państwa członkowskie powinny nadal w należyty sposób wykorzystywać elastyczność fiskalną w celu wspierania gospodarki. Ogólnoświatowy handel oraz jego zintegrowane łańcuchy wartości pozostaną podstawowymi czynnikami wzrostu i kluczową siłą napędową prawdziwie ogólnoświatowej odbudowy. Obecnie trwa przegląd polityki handlowej UE; przyjmiemy nowy instrument służący zniechęcaniu do stosowania środków przymusu przez państwa trzecie i przeciwdziałaniu stosowania takich środków.
W dłuższym okresie nie ma lepszego sposobu na zapewnienie stabilizacji i konkurencyjności niż pogłębienie unii gospodarczej i walutowej, co pozwoli także zapewnić silniejszą międzynarodową pozycję euro. Musimy poczynić postępy w obszarze unii rynków kapitałowych i unii bankowej. Dlatego dokonamy przeglądu ram postępowania w przypadku upadłości banków unijnych, podejmiemy działania w celu pobudzenia transgranicznych inwestycji w UE i zintensyfikujemy walkę z praniem pieniędzy.
Nasz system gospodarczy i finansowy jako część zmiany systemowej w Europie również musi stanowić podstawowy czynnik napędowy dwojakiej transformacji. Zaproponujemy prawodawstwo dotyczące zrównoważonego ładu korporacyjnego, którego celem będzie wspieranie długoterminowych, zrównoważonych oraz odpowiedzialnych norm zachowań w przedsiębiorstwie. Nadal będziemy czynić postępy w pracach na rzecz zrównoważonego finansowania, szczególnie przez zaproponowanie utworzenia unijnej normy dotyczącej obligacji ekologicznych.
Aby osiągnąć nasze ambitne cele i móc zaspokoić potrzeby w zakresie inwestycji i reform, musimy zwiększyć i ocenić skuteczność, wydajność i zdolności administracji publicznych i służb użyteczności publicznej w całej Unii Europejskiej.
2.4. Silniejsza pozycja Europy na świecie
Obecna Komisja objęła urząd z mandatem zapewnienia silniejszej pozycji Europy na świecie. Nasza działająca w sposób geopolityczny Komisja dąży do realizacji strategicznych interesów i celów UE zagranicą oraz broni międzynarodowego porządku opartego na zasadach i wartościach w coraz bardziej spolaryzowanym świecie. Będziemy pracować, aby zwiększyć naszą światową rolę jako ostoja odpowiedzialności, stabilności, współpracy i solidarności, mierząc się ze stale rosnącą liczbą globalnych wyzwań, kryzysów i konfliktów poprzez mobilizację wszystkich naszych instrumentów.
Przez cały przyszły rok Komisja będzie dopilnowywać, aby Europa odgrywała decydującą rolę w niestabilnym dzisiaj świecie – czy to przewodząc światowym działaniom prowadzącym do zagwarantowania bezpiecznej i dostępnej dla wszystkich szczepionki, czy też wzmacniając globalny, oparty na zasadach system multilateralny, jak również partnerstwa dwustronne, regionalne i globalne. Nadal pierwszeństwo będzie miało dla nas wschodnie i południowe sąsiedztwo, aż po Bałkany Zachodnie i Afrykę.
Nowe instrumenty wydatków zewnętrznych przyczynią się do realizacji unijnych strategicznych priorytetów poza granicami Unii.
Unia Europejska zawsze będzie wierzyła w siłę i wartość multilateralizmu i współpracy z globalnymi instytucjami. Zaproponujemy wspólny komunikat dotyczący zwiększenia wkładu UE w multilateralizm oparty na zasadach. Musimy przewodniczyć reformom Światowej Organizacji Zdrowia i Światowej Organizacji Handlu, aby organizacje te odpowiadały nowym realiom.
We współpracy z naszymi partnerami zaproponujemy odnowione partnerstwo z naszym południowym sąsiedztwem i przedstawimy komunikat w sprawie Arktyki w celu aktualizacji polityki UE względem regionu, który jest szczególnie narażony na zmianę klimatu i obciążenia środowiska oraz odczuwa ich wpływ na gospodarkę i bezpieczeństwo.
Przedstawimy nowe strategiczne podejście do wsparcia procesu rozbrojenia, demobilizacji i reintegracji byłych bojowników, co ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia długotrwałej stabilności i pokoju w państwach i regionach dotkniętych konfliktem.
Przedłożymy także komunikat w sprawie unijnej pomocy humanitarnej dotyczący w szczególności nowych sposobów współpracy z naszymi partnerami i innymi darczyńcami, wykorzystania narzędzi cyfrowych i innowacyjnych podejść do finansowania i wariantów udzielania pomocy, w tym własnych zdolności Komisji do szybkiego reagowania i sposobów usprawniania prac w zakresie połączenia kwestii humanitarnych, rozwojowych i pokojowych.
Przegląd dyrektywy w sprawie ochrony konsularnej umożliwi nam uproszczenie korzystania z unijnego prawa obywateli do ochrony konsularnej i zwiększenie solidarności UE w celu skuteczniejszej ochrony obywateli Unii zagranicą, szczególnie w czasie kryzysów. Pozwoli to na zacieśnienie współpracy między państwami członkowskimi i zwiększy rolę wsparcia UE dzięki możliwie najlepszemu wykorzystaniu jej niepowtarzalnej sieci delegatur Unii.
2.5. Promowanie naszego europejskiego stylu życia
Obecny kryzys zdrowotny uwydatnił potrzebę wzmocnienia naszego przygotowania na sytuacje kryzysowe i zarządzania kryzysowego w przypadku transgranicznych zagrożeń dla zdrowia. Chociaż główny nacisk nadal kładziemy na zapewnienie, aby Europie udało się powstrzymać rozprzestrzenianie się wirusa i poradzić sobie ze skutkami pandemii, wyciągniemy także pierwsze wnioski z kryzysu. Czas zbudować silniejszą Europejską Unię Zdrowotną.
Zaproponujemy wzmocnienie ram UE przeznaczonych do wykrywania poważnych, transgranicznych zagrożeń dla zdrowia i reagowania na nie oraz zwiększenie roli istniejących agencji. Następnie zaproponujemy utworzenie agencji ds. zaawansowanych badań i rozwoju w dziedzinie biomedycyny. Nowa strategia farmaceutyczna zostanie ukierunkowana na kwestię bezpieczeństwa europejskich łańcuchów dostaw i zapewni obywatelom dostęp do bezpiecznych, przystępnych leków wysokiej jakości. Ponadto do końca przyszłego roku zostanie otwarta europejska przestrzeń danych dotyczących zdrowia w celu wykorzystywania danych do zapewnienia wyższej jakości opieki zdrowotnej, lepszych badań i lepszego procesu decyzyjnego, co przyniesie korzyści pacjentom.
Wyciągniemy również wnioski w innych obszarach, szczególnie jeżeli chodzi o strefę Schengen i utrzymanie swobodnego przepływu osób bez wprowadzania wewnętrznych kontroli granicznych. Będziemy współpracować z Parlamentem Europejskim i państwami członkowskimi, aby podtrzymać i poprawić działanie strefy Schengen na podstawie nowej strategii dotyczącej przyszłości strefy Schengen oraz wzmocnić zasady Schengen; będziemy też w dalszym ciągu prowadzić prace mające na celu ukończenie strefy Schengen.
Będziemy kontynuować prace nad nowym paktem o migracji i azylu. W tym kontekście Komisja zaproponuje szereg środków w zakresie legalnej migracji obejmujących pakiet dotyczący zarzadzania talentami i umiejętnościami, w ramach którego przeprowadzony zostanie przegląd dyrektywy dotyczącej rezydentów długoterminowych i dyrektywy w sprawie jednego zezwolenia, oraz warianty rozwoju puli talentów UE. Pozostałe elementy paktu obejmują unijny plan działania na rzecz zwalczania przemytu migrantów oraz strategię dotyczącą dobrowolnych powrotów i reintegracji.
Będziemy nadal wzmacniać unię bezpieczeństwa, w szczególności poprzez wprowadzanie środków w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej, zagrożeń hybrydowych, przyjmowanie nowego podejścia do działań związanych ze zwalczaniem terroryzmu i radykalizacji oraz poprawę wykrywania, eliminowania i zgłaszania niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych online.
Biorąc pod uwagę nasilanie się przemocy na tle antysemickim i przestępstw z nienawiści, Komisja przedstawi kompleksową strategię dotyczącą zwalczania antysemityzmu, która uzupełni i wesprze starania państw członkowskich.
Droga do ożywienia gospodarczego oraz udanej transformacji ekologicznej i cyfrowej wiąże się również z koniecznością nabywania przez Europejczyków nowych umiejętności. W ramach szerszych starań na rzecz wpojenia kultury uczenia się przez całe życie i ułatwienia zmian pracy, zaproponujemy inicjatywę dotyczącą indywidualnych rachunków szkoleniowych mającą na celu zachęcenie obywateli do udziału w szkoleniach i zarządzania swoimi karierami oraz określimy europejskie podejście do mikroreferencji, aby poszerzyć indywidualnie dostosowane możliwości uczenia się dla wszystkich.
2.6. Nowy impuls dla demokracji europejskiej
Komisja nadal będzie tworzyła Unię równości i stała na straży zobowiązania Europy do ochrony wartości UE oraz włączenia i równości pod każdym względem, niezależnie od płci, rasy lub pochodzenia etnicznego, religii lub wyznania, niepełnosprawności, wieku czy orientacji seksualnej.
W ramach tych działań Komisja przedstawi strategię UE dotyczącą praw osób niepełnosprawnych, której celem będzie w szczególności zapewnienie pełnego wdrożenia Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Strategia UE na rzecz praw dziecka będzie dotyczyła sposobów przygotowania dzieci i osób młodych do uczestnictwa w demokratycznym życiu UE, aby lepiej chronić dzieci podatne na zagrożenia i ich prawa online, wspierać przyjazny dziecku wymiar sprawiedliwości i zapobiegać przemocy oraz zwalczać ją.
Chociaż Komisja pozostaje zaangażowana w przystąpienie UE do konwencji stambulskiej, przedstawi nowy wniosek w sprawie zwalczania przemocy ze względu na płeć. Zaproponuje także rozszerzenie wykazu poważnych przestępstw o wymiarze transgranicznym, tak aby obejmował on wszelkie formy przestępstw z nienawiści i nawoływania do nienawiści.
Europejski plan działania na rzecz demokracji, który zostanie przyjęty, będzie miał przełomowe znaczenie dla zwiększenia odporności naszych demokracji i odpierania prób ingerencji z zewnątrz w wybory do Parlamentu Europejskiego oraz zwalczania dezinformacji, jak również dla wspierania wolnych i niezależnych mediów. W przyszłym roku Komisja zaproponuje jaśniejsze przepisy dotyczące finansowania europejskich partii politycznych i podejmie działania służące zapewnieniu większej przejrzystości płatnej reklamy politycznej, wzmocnieniu praw wyborczych mobilnych Europejczyków i podjęciu działań służących ochronie dziennikarzy i społeczeństwa obywatelskiego przed praktykami strategicznego powództwa zmierzającego do stłumienia debaty publicznej.
Będzie także zacieśniać transgraniczną współpracę sądową przy pełnym wykorzystaniu technologii cyfrowych.
Komisja przeanalizuje, w jaki sposób polityka spójności może przyczynić się do naprawy i dwojakiej transformacji, zaradzić coraz większym dysproporcjom regionalnym istniejącym zarówno przed pandemią COVID-19, jak i po jej ustaniu oraz wesprzeć rozwiązywanie pojawiających się problemów społecznych i gospodarczych. Aby pogłębić wiedzę, a przez to udoskonalić reagowanie w ramach polityki, przedstawi ocenę sytuacji w naszych regionach. Opracuje także długoterminową wizję dla obszarów wiejskich, aby zaproponować działania służące wykorzystaniu pełnego potencjału tych regionów. Lepsze stanowienie prawa, kształtowanie polityki oraz wdrażanie i egzekwowanie prawa Unii
Gdy Komisja objęła urząd, zobowiązała się prowadzić politykę opartą na dowodach, którą byłoby łatwiej stosować i która w miarę możliwości nie obciążałaby nadmiernie przedsiębiorstw i osób. Potrzeby w tym względzie są jeszcze wyraźniejsze obecnie, gdy Europa nadal walczy z kryzysem i skupia się na odbudowie.
Komunikat dotyczący lepszego stanowienia prawa, który zostanie niebawem przedstawiony, będzie ukierunkowany na ograniczenie obciążeń, a szczególnie na wdrażanie zasady „jedno więcej – jedno mniej”. Posłuży to zapewnieniu, aby nowo wprowadzane obciążenia administracyjne były rekompensowane poprzez zniesienie obciążeń w podobnej wysokości, ponoszonych na szczeblu UE przez obywateli i przedsiębiorstwa w tym samym obszarze polityki. Od przyszłego roku platforma ds. dostosowania się do wymogów przyszłości, czyli grupa ekspertów wysokiego szczebla, będzie wspierała Komisję w identyfikowaniu potencjału w zakresie uproszczeń i ograniczania obciążenia.
Kryzys uwydatnił także potrzebę podejmowania świadomych decyzji w oparciu o dowody i zasady lepszego stanowienia prawa. Konieczność przeprowadzenia oceny skutków, która uwzględni opinie wszystkich podmiotów, na które przyjmowane przepisy mogą mieć wpływ, nigdy nie była tak pilna. Dzięki działaniom Komisji konsultacje będą bardziej skuteczne i dostępne – ułatwi to zainteresowanym stronom wzięcie udziału i stanowi odpowiedź na wezwanie do prowadzenia sprawniejszych konsultacji.
Komisja zintensyfikuje również działania na rzecz poprawy skutecznego stosowania, wdrażania i egzekwowania prawa Unii. Jest to szczególnie ważne dla właściwego funkcjonowania jednolitego rynku, ochrony najważniejszych łańcuchów dostaw, dzięki którym w sklepach jest żywność, a służba zdrowia ma środki medyczne, dla obrony praw obywateli i realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu. Komisja nadal będzie wspierała państwa członkowskie i współpracowała z nimi w celu zapewnienia sprawnego i prawidłowego wdrożenia nowych i istniejących zasad UE. Jednocześnie, w stosownych przypadkach, nie zawaha się utrzymać w mocy prawa Unii w drodze postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego.
4. Podsumowanie
W minionym roku obywatele Europy z dużym poświęceniem chronili siebie nawzajem, dlatego musimy dbać o postęp, który udało się nam wspólnie wypracować. Oznacza to pozostanie czujnym i skupienie się na zapewnieniu zdolności do zwalczania kryzysu, wspólne przetrwanie i opracowywanie długoterminowego rozwiązania mającego na celu wyjście z obecnej sytuacji.
Kiedy jednak Europie już się to uda, musimy być gotowi, aby lepiej postępować oraz żyć w zdrowszym i bardziej sprawiedliwym społeczeństwie dobrobytu. To z kolei oznacza, że musimy zwiększyć naszą odporność, ale również przyspieszyć, jeżeli chodzi o program transformacji, dla którego wybrano tę Komisję i na którym skupia się ona od pierwszego dnia pełnienia obowiązków.
Taki jest podwójny cel niniejszego programu prac Komisji i wszystkich inicjatyw, które się w nim znajdują. Każda z nich może dotyczyć innego obszaru, jednak wszystkie muszą mieć wspólny mianownik. Wszystkie mają ostatecznie służyć temu, aby życie było łatwiejsze, nasze środowisko – zdrowsze, społeczeństwa – bardziej sprawiedliwe, możliwości – bardziej zróżnicowane i dostępne, a gospodarki – nowocześniejsze i zorientowane na szersze cele.
Aby zapewnić pożądany wpływ tych inicjatyw, Komisja będzie ściśle współpracowała w ramach partnerstwa zarówno z Parlamentem Europejskim, jak i Radą. Ten duch współpracy pozwolił Europie dojść do porozumienia w sprawie narzędzia służącego odbudowie gospodarki – Next Generation EU. To dzięki niemu też pokonamy tę pandemię i doprowadzimy do zmian systemowych, których potrzebuje Europa. Mamy wizję, mamy plan, mamy inwestycje – musimy teraz zająć się odbudową, tworząc lepszy świat jutra.
