This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62023CJ0027
Judgment of the Court (Third Chamber) of 16 May 2024.#FV v Caisse pour l'avenir des enfants.#Request for a preliminary ruling from the Cour de cassation (Luxembourg).#Reference for a preliminary ruling – Article 45 TFEU – Freedom of movement for workers – Equal treatment – Social advantages – Regulation (EU) No 492/2011 – Article 7(2) – Family allowance – Worker having custody of a child placed with that worker by a court order – Resident worker and non-resident worker – Difference in treatment – No justification.#Case C-27/23.
Wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 16 maja 2024 r.
FV przeciwko Caisse pour l'avenir des enfants.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Cour de cassation (Luxembourg).
Odesłanie prejudycjalne – Artykuł 45 TFUE – Swobodny przepływ pracowników – Równość traktowania – Przywileje socjalne – Rozporządzenie (UE) 492/2011 – Artykuł 7 ust. 2 – Dodatek rodzinny – Pracownik sprawujący pieczę nad dzieckiem umieszczonym u niego na mocy orzeczenia sądowego – Pracownik będący rezydentem i pracownik niebędący rezydentem – Odmienne traktowanie – Brak uzasadnienia.
Sprawa C-27/23.
Wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 16 maja 2024 r.
FV przeciwko Caisse pour l'avenir des enfants.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Cour de cassation (Luxembourg).
Odesłanie prejudycjalne – Artykuł 45 TFUE – Swobodny przepływ pracowników – Równość traktowania – Przywileje socjalne – Rozporządzenie (UE) 492/2011 – Artykuł 7 ust. 2 – Dodatek rodzinny – Pracownik sprawujący pieczę nad dzieckiem umieszczonym u niego na mocy orzeczenia sądowego – Pracownik będący rezydentem i pracownik niebędący rezydentem – Odmienne traktowanie – Brak uzasadnienia.
Sprawa C-27/23.
ECLI identifier: ECLI:EU:C:2024:404
WYROK TRYBUNAŁU (trzecia izba)
z dnia 16 maja 2024 r. ( *1 )
Odesłanie prejudycjalne – Artykuł 45 TFUE – Swobodny przepływ pracowników – Równość traktowania – Przywileje socjalne – Rozporządzenie (UE) 492/2011 – Artykuł 7 ust. 2 – Dodatek rodzinny – Pracownik sprawujący pieczę nad dzieckiem umieszczonym u niego na mocy orzeczenia sądowego – Pracownik będący rezydentem i pracownik niebędący rezydentem – Odmienne traktowanie – Brak uzasadnienia
W sprawie C‑27/23 [Hocinx] ( i )
mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Cour de cassation (sąd kasacyjny, Luksemburg) postanowieniem z dnia 19 stycznia 2023 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 23 stycznia 2023 r., w postępowaniu:
FV
przeciwko
Caisse pour l’avenir des enfants,
TRYBUNAŁ (trzecia izba),
w składzie: K. Jürimäe, prezes izby, K. Lenaerts, prezes Trybunału, pełniący obowiązki sędziego trzeciej izby, N. Piçarra, N. Jääskinen (sprawozdawca) i M. Gavalec, sędziowie,
rzecznik generalny: M. Szpunar,
sekretarz: A. Calot Escobar,
uwzględniając pisemny etap postępowania,
rozważywszy uwagi, które przedstawili:
– |
w imieniu FV – J.-M. Bauler, avocat, |
– |
w imieniu Caisse pour l’avenir des enfants – A. Rodesch i B. Rodesch, avocats, |
– |
w imieniu Komisji Europejskiej – F. Clotuche-Duvieusart i B.‑R. Killmann, w charakterze pełnomocników, |
po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 25 stycznia 2024 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 |
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy art. 45 TFUE, art. 7 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 492/2011 z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Unii (Dz.U. 2011, L 141, s. 1), art. 67 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.U. 2004, L 166, s. 1; sprostowanie Dz.U. 2004, L 200, s. 1) oraz art. 60 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.U. 2009, L 284, s. 1). |
2 |
Wniosek ten został przedstawiony w ramach sporu między FV, pracownikiem przygranicznym a Caisse pour l’avenir des enfants (kasą ds. przyszłości dzieci, Luksemburg, zwaną dalej „CAE”) dotyczącego odmowy tej ostatniej przyznania dodatku rodzinnego dziecku umieszczonemu w gospodarstwie domowym FV na mocy orzeczenia sądowego. |
Ramy prawne
Prawo Unii
Rozporządzenie 2019/1111
3 |
Zgodnie z art. 1 ust. 2 lit. d) rozporządzenia Rady (UE) 2019/1111 z dnia 25 czerwca 2019 r. w sprawie jurysdykcji, uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich i w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej oraz w sprawie uprowadzenia dziecka za granicę (Dz.U. 2019, L 178, s. 1) rozporządzenie to ma zastosowanie do „umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczej lub w opiece zastępczej”. |
4 |
Zgodnie z art. 30 ust. 1 rozporządzenia 2019/1111: „Orzeczenie wydane w jednym państwie członkowskim jest uznawane w innych państwach członkowskich bez potrzeby przeprowadzania specjalnego postępowania”. |
Rozporządzenie nr 492/2011
5 |
Artykuł 7 rozporządzenia nr 492/2011 stanowi: „1. Pracownik będący obywatelem państwa członkowskiego nie może być, na terytorium innego państwa członkowskiego, traktowany – ze względu na swą przynależność państwową – odmiennie niż pracownicy krajowi pod względem warunków zatrudnienia i pracy, w szczególności warunków wynagrodzenia, zwolnienia oraz, w przypadku utraty pracy, powrotu do pracy lub ponownego zatrudnienia. 2. Pracownik taki korzysta z takich samych przywilejów socjalnych i podatkowych jak pracownicy krajowi. […]”. |
Rozporządzenie nr 883/2004
6 |
Motyw 8 rozporządzenia nr 883/2004 brzmi następująco: „Ogólna zasada równego traktowania ma szczególne znaczenie dla pracowników, którzy nie mają miejsca zamieszkania w państwie członkowskim ich zatrudnienia, włącznie z pracownikami przygranicznymi”. |
7 |
Artykuł 1 tego rozporządzenia stanowi: „Do celów stosowania niniejszego rozporządzenia: […]
[…]
|
8 |
Artykuł 2 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia stanowi: „Niniejsze rozporządzenie stosuje się do obywateli państwa członkowskiego, bezpaństwowców i uchodźców mieszkających w państwie członkowskim, którzy podlegają lub podlegali ustawodawstwu jednego lub kilku państw członkowskich, oraz do członków ich rodzin i osób pozostałych przy życiu”. |
9 |
Zgodnie z art. 3 ust. 1 tego rozporządzenia: „Niniejsze rozporządzenie stosuje się do całego ustawodawstwa odnoszącego się do następujących działów zabezpieczenia społecznego: […]
|
10 |
Artykuł 4 rozporządzenia nr 883/2004, zatytułowany „Zasada równego traktowania”, przewiduje: „O ile niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej, osoby, do których stosuje się niniejsze rozporządzenie, korzystają z tych samych świadczeń i podlegają tym samym obowiązkom na mocy ustawodawstwa każdego państwa członkowskiego co jego obywatele”. |
Dyrektywa 2004/38
11 |
Artykuł 2 dyrektywy 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, zmieniającej rozporządzenie (EWG) nr 1612/68 i uchylającej dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG (Dz.U. 2004, L 158, s. 77; sprostowania: Dz.U. 2004, L 229, s. 35; Dz.U. 2005, L 197, s. 34) brzmi następująco: „Do celów niniejszej dyrektywy:
[…]”. |
Prawo luksemburskie
12 |
Właściwymi przepisami prawa luksemburskiego w niniejszej sprawie są przepisy art. 269 i 270 code de la sécurité sociale (kodeksu zabezpieczenia społecznego), w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 sierpnia 2016 r., dnia wejścia w życie loi du 23 juillet 2016, portant modification du code de la sécurité sociale, de la loi modifiée du 4 décembre 1967 concernant l’impôt sur le revenu, et abrogeant la loi modifiée du 21 décembre 2007 concernant le boni pour enfant (ustawy z dnia 23 lipca 2016 r. o zmianie kodeksu zabezpieczenia społecznego i znowelizowanej ustawy z dnia 4 grudnia 1967 r. w sprawie podatku dochodowego oraz uchylającej znowelizowaną ustawę z dnia 21 grudnia 2007 r. w sprawie dodatku na dziecko) (Mémorial A 2016, s. 2348, zwany dalej „kodeksem”). |
13 |
Artykuł 269 ust. 1 kodeksu, zatytułowany „Warunki przyznania”, stanowi: „Wprowadza się dodatek służący zabezpieczeniu przyszłości dzieci, zwany dalej »dodatkiem rodzinnym«. Prawo do dodatku rodzinnego przysługuje na:
|
14 |
Artykuł 270 tego kodeksu stanowi: „Do celów stosowania art. 269 ust. 1 lit. b) członkami rodziny danej osoby, na rzecz których przysługuje prawo do dodatku rodzinnego, są dzieci pochodzące z małżeństwa, dzieci pozamałżeńskie oraz dzieci adoptowane przez tę osobę”. |
15 |
Artykuł 273 ust. 4 wspomnianego kodeksu stanowi w odniesieniu do dzieci będących rezydentami: „W przypadku umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej na mocy orzeczenia sądowego dodatek rodzinny wypłaca się osobie fizycznej lub prawnej, która sprawuje pieczę nad dzieckiem i u której dziecko ma prawne miejsce zamieszkania oraz faktyczne i stałe miejsce pobytu”. |
Postępowanie główne i pytanie prejudycjalne
16 |
FV, który pracuje w Luksemburgu i zamieszkuje w Belgii, posiada status pracownika przygranicznego i tym samym podlega luksemburskiemu systemowi dodatków rodzinnych. Z dniem 26 grudnia 2005 r. dziecko FW zostało umieszczone w gospodarstwie domowym FV na mocy wydanego przez sąd belgijski orzeczenia. |
17 |
Decyzją z dnia 7 lutego 2017 r. comité directeur (komitet zarządzający) CAE cofnął FV z mocą wsteczną od dnia 1 sierpnia 2016 r. prawo do dodatków rodzinnych otrzymywanych na dziecko FW ze względu na to, że dziecko to, które nie ma więzi filiacyjnej z FV, nie posiada statusu „członka rodziny” w rozumieniu art. 270 kodeksu. |
18 |
Conseil arbitral de la sécurité sociale (rada arbitrażowa ds. zabezpieczenia społecznego, Luksemburg) zmieniła tę decyzję i przekazała sprawę CAE do ponownego rozpatrzenia. |
19 |
W dniu 27 stycznia 2022 r. conseil supérieur de la sécurité sociale (wysoka rada ds. zabezpieczenia społecznego, Luksemburg) utrzymała jednak w mocy decyzję CAE z dnia 7 lutego 2017 r. w drodze zmiany orzeczenia wydanego w niższej instancji. FV wniósł skargę kasacyjną do Cour de cassation (sądu kasacyjnego, Luksemburg), który jest sądem odsyłającym. |
20 |
Sąd ten wyjaśnia, że zgodnie z mającym zastosowanie ustawodawstwem krajowym dziecko będące rezydentem ma bezpośrednie prawo do wypłaty świadczeń rodzinnych. Natomiast w przypadku dzieci niebędących rezydentami takie prawo jest przewidziane jedynie jako prawo wtórne dla „członków rodziny” pracownika przygranicznego, która to definicja nie obejmuje dzieci umieszczonych w gospodarstwie domowym takiego pracownika na mocy orzeczenia sądowego. |
21 |
Powołując się na wyrok z dnia 2 kwietnia 2020 r., Caisse pour l’avenir des enfants (Dziecko współmałżonka pracownika przygranicznego) (C‑802/18, EU:C:2020:269), wspomniany sąd zastanawia się, czy to odmienne traktowanie jest zgodne z prawem Unii. Z wyroku tego wynika bowiem, że poprzez wyrażenie „dziecko pracownika przygranicznego”, które może pośrednio korzystać z przywilejów socjalnych, należy rozumieć również dziecko mające więź pokrewieństwa z małżonkiem lub zarejestrowanym partnerem odnośnego pracownika, w sytuacji gdy ten ostatni uczestniczy w utrzymaniu tego dziecka. |
22 |
W tych okolicznościach Cour de cassation (sąd kasacyjny) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującym pytaniem prejudycjalnym: „Czy zasada równego traktowania gwarantowana [w art.] 45 TFUE i [w art.] 7 ust. 2 rozporządzenia [nr 492/2011] oraz [art. 67 rozporządzenia nr 883/2004] i [art. 60 rozporządzenia nr 987/2009] stoją na przeszkodzie przepisom państwa członkowskiego, zgodnie z którymi pracownicy przygraniczni nie mogą pobierać dodatku rodzinnego związanego z wykonywaniem przez nich pracy najemnej w tym państwie członkowskim na dzieci umieszczone u nich na mocy orzeczenia sądowego, podczas gdy wszystkie dzieci umieszczone w pieczy zastępczej na mocy orzeczenia sądowego i zamieszkałe w rzeczonym państwie członkowskim są uprawnione do otrzymywania tego dodatku wypłacanego osobie fizycznej lub prawnej, która sprawuje pieczę nad dzieckiem i u której dziecko ma prawne miejsce zamieszkania oraz faktyczne i stałe miejsce pobytu? Czy na odpowiedź na postawione pytanie może mieć wpływ fakt, że pracownik przygraniczny uczestniczy w utrzymaniu tego dziecka?”. |
W przedmiocie pytania prejudycjalnego
23 |
Poprzez swoje jedyne pytanie sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 45 TFUE i art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 492/2011 należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie ustawodawstwu państwa członkowskiego, zgodnie z którym pracownik niebędący rezydentem nie może pobierać dodatku rodzinnego związanego z wykonywaniem przez niego pracy najemnej w tym państwie członkowskim na dziecko umieszczone u niego na mocy orzeczenia sądowego i nad którym sprawuje on pieczę, podczas gdy dziecko umieszczone w pieczy zastępczej na mocy orzeczenia sądowego i zamieszkałe w rzeczonym państwie członkowskim jest uprawnione do otrzymywania tego dodatku wypłacanego osobie fizycznej lub prawnej, która sprawuje pieczę nad tym dzieckiem, a także do ustalenia, czy okoliczność, że pracownik niebędący rezydentem uczestniczy w utrzymaniu dziecka umieszczonego w jego pieczy, ma wpływ na odpowiedź na to pytanie. |
24 |
Na wstępie należy zauważyć, że niniejsza sprawa dotyczy wyłącznie kwestii, czy państwo członkowskie może stosować zróżnicowane warunki przyznawania w odniesieniu do pracownika będącego rezydentem i pracownika niebędącego rezydentem w kwestii przyznania zasiłku takiego jak dodatek rodzinny będący przedmiotem postępowania głównego. |
25 |
W tych okolicznościach pytania prejudycjalnego nie można rozpatrywać w świetle art. 67 rozporządzenia nr 883/2004 i art. 60 rozporządzenia nr 987/2009, ponieważ przepisy te nie dotyczą sytuacji samego pracownika, lecz sytuacji członków jego rodziny zamieszkujących w innym państwie członkowskim. |
26 |
Uściśliwszy powyższe, należy przede wszystkim zauważyć, że co się tyczy art. 45 ust. 2 TFUE, postanowienie to stanowi, iż swobodny przepływ pracowników oznacza zniesienie wszelkiej dyskryminacji ze względu na przynależność państwową między pracownikami państw członkowskich w zakresie zatrudnienia, wynagrodzenia i innych warunków pracy. Artykuł 7 ust. 2 rozporządzenia nr 492/2011 stanowi z kolei, w specyficznej dziedzinie przyznawania przywilejów socjalnych, szczególny wyraz ustanowionej w ten sposób zasady równego traktowania, ponieważ przepis ten uściśla, że pracownik będący obywatelem państwa członkowskiego korzysta na terytorium innych państw członkowskich, których nie jest obywatelem, z takich samych przywilejów socjalnych i podatkowych jak pracownicy krajowi (zob. podobnie wyroki: z dnia 6 października 2020 r., Jobcenter Krefeld, C‑181/19, EU:C:2020:794, pkt 44, 78; z dnia 21 grudnia 2023 r., Chief Appeals Officer i in., C‑488/21, EU:C:2023:1013, pkt 49). |
27 |
Następnie Trybunał miał już okazję orzec, po pierwsze, że ponieważ dodatek rodzinny rozpatrywany w postępowaniu głównym jest powiązany z wykonywaniem przez pracownika przygranicznego pracy najemnej, stanowi on przywilej socjalny w rozumieniu art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 492/2011. Po drugie, dodatek taki stanowi świadczenie z zakresu zabezpieczenia społecznego, należące do świadczeń rodzinnych, o których mowa w art. 3 ust. 1 lit. j) rozporządzenia nr 883/2004 [zob. podobnie wyrok z dnia 2 kwietnia 2020 r., Caisse pour l’avenir des enfants (Dziecko współmałżonka pracownika przygranicznego), C‑802/18, EU:C:2020:269, pkt 31, 40]. |
28 |
Trybunał zaś wielokrotnie orzekał, że zasada równego traktowania ustanowiona w art. 45 ust. 2 TFUE i w art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 492/2011 zakazuje nie tylko dyskryminacji bezpośredniej ze względu na przynależność państwową, lecz również wszelkich pośrednich form dyskryminacji, które przez zastosowanie innych kryteriów rozróżnienia prowadzą w rzeczywistości do takiego samego rezultatu [wyrok z dnia 2 kwietnia 2020 r., Caisse pour l’avenir des enfants (Dziecko współmałżonka pracownika przygranicznego), C‑802/18, EU:C:2020:269, pkt 54 i przytoczone tam orzecznictwo]. |
29 |
W odniesieniu do tej zasady, na której opiera się swobodny przepływ pracowników, Trybunał orzekł już, że w szczególności w celu jak najlepszego zagwarantowania równego traktowania wszystkich osób pracujących na terytorium państwa członkowskiego, zgodnie z art. 4 rozporządzenia nr 883/2004 w związku z motywem 8 tego rozporządzenia, osoba wykonująca, między innymi, pracę najemną w państwie członkowskim podlega co do zasady ustawodawstwu tego państwa członkowskiego i zgodnie z tym artykułem powinna korzystać w nim z tych samych świadczeń co obywatele tego państwa [zob. podobnie wyrok z dnia 16 czerwca 2022 r., Komisja/Austria (Indeksacja świadczeń rodzinnych), C‑328/20, EU:C:2022:468, pkt 108 i przytoczone tam orzecznictwo]. |
30 |
Tymczasem, jak przypomniano w pkt 26 niniejszego wyroku, art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 492/2011 wyraża tę samą zasadę równego traktowania, przewidując, że pracownik z innego państwa członkowskiego korzysta z takich samych przywilejów socjalnych jak pracownicy będący rezydentami. |
31 |
Ponieważ pracownicy przygraniczni przyczyniają się do finansowania polityki społecznej przyjmującego państwa członkowskiego w związku z podatkami i składkami socjalnymi płaconymi w tym państwie z tytułu wykonywanej w nim pracy najemnej, powinni oni mieć możliwość korzystania ze świadczeń rodzinnych oraz przywilejów socjalnych i podatkowych na takich samych warunkach jak pracownicy krajowi [zob. podobnie wyroki: z dnia 14 czerwca 2012 r., Komisja/Niderlandy, C‑542/09, EU:C:2012:346, pkt 66; z dnia 16 czerwca 2022 r., Komisja/Austria (Indeksacja świadczeń rodzinnych), C‑328/20, EU:C:2022:468, pkt 109; z dnia 21 grudnia 2023 r., Chief Appeals Officer i in., C‑488/21, EU:C:2023:1013, pkt 71]. |
32 |
W niniejszej sprawie na mocy mającego zastosowanie ustawodawstwa krajowego pracownicy niebędący rezydentami nie korzystają na takich samych warunkach jak pracownicy będący rezydentami z dodatku rodzinnego rozpatrywanego w postępowaniu głównym w odniesieniu do dzieci umieszczonych w gospodarstwie domowym takich pracowników, ponieważ w odróżnieniu od pracownika będącego rezydentem pracownik przygraniczny nie otrzymuje tego dodatku na dziecko, które zostało umieszczone w jego gospodarstwie domowym i nad którym sprawuje on pieczę. |
33 |
Z postanowienia odsyłającego wynika bowiem, że zgodnie z art. 269 ust. 1 lit. a) kodeksu prawo do dodatku rodzinnego przysługuje wszystkim dzieciom faktycznie i w sposób ciągły zamieszkującym w Luksemburgu, które mają tam też prawne miejsce zamieszkania. W odniesieniu do dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej na mocy orzeczenia sądowego art. 273 ust. 4 tego kodeksu stanowi, że w przypadku takiego umieszczenia dziecka dodatek ów wypłaca się osobie fizycznej lub prawnej, która sprawuje pieczę nad tym dzieckiem i u której dziecko ma prawne miejsce zamieszkania oraz faktyczne i stałe miejsce pobytu. |
34 |
Natomiast zgodnie z art. 269 ust. 1 lit. b) i art. 270 kodeksu prawo do dodatku rodzinnego dla pracownika przygranicznego przysługuje wyłącznie na dzieci uznane na podstawie tego ostatniego przepisu za członków rodziny tego pracownika, a mianowicie na dzieci pochodzące z małżeństwa, dzieci pozamałżeńskie oraz dzieci adoptowane przez tę osobę. |
35 |
W tych okolicznościach dziecku, które zostało umieszczone w gospodarstwie domowym pracownika, który skorzystał z prawa do swobodnego przemieszczania się i które ma u tego pracownika prawne miejsce zamieszkania oraz faktyczne i stałe miejsce pobytu, nie można przyznać świadczenia rodzinnego stanowiącego dla pracownika przygranicznego „przywilej socjalny”, podczas gdy dzieci umieszczone w takiej pieczy, które mają prawne miejsce zamieszkania oraz faktyczne i stałe miejsce pobytu u pracowników będących obywatelami przyjmującego państwa członkowskiego, mogą się o nie ubiegać. Takie odmienne traktowanie, które może działać bardziej na niekorzyść obywateli innych państw członkowskich, ponieważ nierezydentami są najczęściej obcokrajowcy, stanowi dyskryminację pośrednią ze względu na przynależność państwową. |
36 |
Okoliczność, że orzeczenie o umieszczeniu dziecka pochodzi od sądu państwa członkowskiego innego niż przyjmujące państwo członkowskie danego pracownika, nie może mieć wpływu na taki wniosek. |
37 |
Właściwe organy luksemburskie są bowiem zobowiązane do uznania orzeczenia o umieszczeniu dziecka wydanego przez inne państwo członkowskie i do nadania mu takiej samej mocy prawnej jak równoważnemu orzeczeniu krajowemu. Wynika to z łącznej lektury art. 1 ust. 2 lit. d) i art. 30 ust. 1 rozporządzenia 2019/1111. Przepisy te odpowiadają w istocie identycznym przepisom zawartym w art. 1 ust. 2 lit. d) i art. 21 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia27 listopada 2003 r. dotyczącego jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej, uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1347/2000 (Dz.U. 2003, L 338, s. 1), które obowiązywało w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 23 lipca 2016 r. zmieniającej kodeks i które zostało uchylone rozporządzeniem 2019/1111. |
38 |
Aby dyskryminacja pośrednia, o której mowa w pkt 35 niniejszego wyroku, była uzasadniona, powinna być ona właściwa do osiągnięcia uzasadnionego celu i nie może wykraczać poza to, co jest konieczne do jego osiągnięcia [zob. podobnie wyroki: z dnia 14 czerwca 2012 r., Komisja/Niderlandy, C‑542/09, EU:C:2012:346, pkt 55, 73; z dnia 2 kwietnia 2020 r., Caisse pour l’avenir des enfants (Dziecko współmałżonka pracownika przygranicznego), C‑802/18, EU:C:2020:269, pkt 56, 58]. Sąd odsyłający nie przedstawił jednak żadnego uzasadnionego celu, który mógłby legitymować taką dyskryminację pośrednią. |
39 |
W związku z tym należy stwierdzić, że art. 45 TFUE i art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 492/2011 stoją na przeszkodzie przepisom państwa członkowskiego, na mocy których pracownicy niebędący rezydentami nie mogą, w odróżnieniu od pracowników będących rezydentami, korzystać z przywileju socjalnego, takiego jak dodatek rodzinny rozpatrywany w postępowaniu głównym, na dzieci umieszczone w ich gospodarstwie domowym, nad którymi sprawują oni pieczę i które posiadają u nich prawne miejsce zamieszkania oraz faktyczne i stałe miejsce pobytu. |
40 |
Wreszcie w odniesieniu do kwestii, czy okoliczność, że pracownik niebędący rezydentem uczestniczy w utrzymaniu dziecka umieszczonego w jego gospodarstwie domowym i nad którym sprawuje on pieczę, ma wpływ na odpowiedź na zadane pytanie, wystarczy zauważyć, że pod rygorem naruszenia równości traktowania pracowników przygranicznych okoliczność ta może zostać uwzględniona w ramach przyznawania takiemu pracownikowi zasiłku rodzinnego tylko wtedy, gdy właściwe przepisy krajowe przewidują taki warunek przyznania tego dodatku pracownikowi będącemu rezydentem, który sprawuje pieczę nad umieszczonym u niego dzieckiem. |
41 |
W świetle powyższych rozważań na zadane pytanie należy odpowiedzieć, że art. 45 TFUE i art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 492/2011 należy interpretować w ten sposób, iż stoją one na przeszkodzie ustawodawstwu państwa członkowskiego, zgodnie z którym pracownik niebędący rezydentem nie może pobierać dodatku rodzinnego związanego z wykonywaniem przez niego pracy najemnej w tym państwie członkowskim na dziecko umieszczone u niego na mocy orzeczenia sądowego i nad którym sprawuje on pieczę, podczas gdy dziecko umieszczone w pieczy zastępczej na mocy orzeczenia sądowego i zamieszkałe w rzeczonym państwie członkowskim jest uprawnione do otrzymywania tego dodatku wypłacanego osobie fizycznej lub prawnej, która sprawuje pieczę nad tym dzieckiem. Okoliczność, że pracownik niebędący rezydentem uczestniczy w utrzymaniu umieszczonego u niego dziecka, może zostać uwzględniona w ramach przyznania takiemu pracownikowi dodatku rodzinnego na dziecko umieszczone w jego gospodarstwie domowym tylko wtedy, gdy właściwe przepisy krajowe przewidują taki warunek przyznania tego dodatku pracownikowi będącemu rezydentem, który sprawuje pieczę nad umieszczonym w jego gospodarstwie domowym dzieckiem. |
W przedmiocie kosztów
42 |
Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi. |
Z powyższych względów Trybunał (trzecia izba) orzeka, co następuje: |
Artykuł 45 TFUE i art. 7 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 492/2011 z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Unii |
należy interpretować w ten sposób, że: |
stoją one na przeszkodzie ustawodawstwu państwa członkowskiego, zgodnie z którym pracownik niebędący rezydentem nie może pobierać dodatku rodzinnego związanego z wykonywaniem przez niego pracy najemnej w tym państwie członkowskim na dziecko umieszczone u niego na mocy orzeczenia sądowego i nad którym sprawuje on pieczę, podczas gdy dziecko umieszczone w pieczy zastępczej na mocy orzeczenia sądowego i zamieszkałe w rzeczonym państwie członkowskim jest uprawnione do otrzymywania tego dodatku wypłacanego osobie fizycznej lub prawnej, która sprawuje pieczę nad tym dzieckiem. Okoliczność, że pracownik niebędący rezydentem uczestniczy w utrzymaniu umieszczonego u niego dziecka, może zostać uwzględniona w ramach przyznania takiemu pracownikowi dodatku rodzinnego na dziecko umieszczone w jego gospodarstwie domowym tylko wtedy, gdy właściwe przepisy krajowe przewidują taki warunek przyznania tego dodatku pracownikowi będącemu rezydentem, który sprawuje pieczę nad umieszczonym w jego gospodarstwie domowym dzieckiem. |
Podpisy |
( *1 ) Język postępowania: francuski.
( i ) Niniejszej sprawie została nadana fikcyjna nazwa. Nie odpowiada ona rzeczywistej nazwie ani rzeczywistemu nazwisku żadnej ze stron postępowania.