Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62022CJ0292

    Wyrok Trybunału (dziesiąta izba) z dnia 15 czerwca 2023 r.
    Teritorialna direktsia Mitnitsa Varna przeciwko „NOVA TARGOVSKA KOMPANIA 2004” AD.
    Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Administrativen sad − Varna.
    Odesłanie prejudycjalne – Unia celna – Wspólna taryfa celna – Klasyfikacja towarów – Nomenklatura scalona – Pozycje 1511 i 1517 – Rafinowany, bielony i dezodoryzowany olej palmowy – Brak metody przewidzianej do badania konsystencji produktu.
    Sprawa C-292/22.

    ECLI identifier: ECLI:EU:C:2023:492

     WYROK TRYBUNAŁU (dziesiąta izba)

    z dnia 15 czerwca 2023 r. ( *1 )

    Odesłanie prejudycjalne – Unia celna – Wspólna taryfa celna – Klasyfikacja towarów – Nomenklatura scalona – Pozycje 1511 i 1517 – Rafinowany, bielony i dezodoryzowany olej palmowy – Brak metody przewidzianej do badania konsystencji produktu

    W sprawie C‑292/22

    mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Administrativen sad – Varna (sąd administracyjny w Warnie, Bułgaria) postanowieniem z dnia 19 kwietnia 2022 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 4 maja 2022 r., w postępowaniu:

    Teritorialna direktsia Mitnitsa Varna

    przeciwko

    „NOVA TARGOVSKA KOMPANIA 2004” AD,

    przy udziale:

    Okrazhna prokuratura – Varna,

    TRYBUNAŁ (dziesiąta izba),

    w składzie: D. Gratsias (sprawozdawca), prezes izby, M. Ilešič i I. Jarukaitis, sędziowie,

    rzecznik generalny: M. Campos Sánchez-Bordona,

    sekretarz: A. Calot Escobar,

    uwzględniając pisemny etap postępowania,

    rozważywszy uwagi, które przedstawili:

    w imieniu Teritorialna direktsia Mitnitsa Varna – Y. Kulev,

    w imieniu rządu bułgarskiego – T. Mitova i L. Zaharieva, w charakterze pełnomocników,

    w imieniu Komisji Europejskiej – D. Drambozova i M. Salyková, w charakterze pełnomocników,

    podjąwszy, po wysłuchaniu rzecznika generalnego, decyzję o rozstrzygnięciu sprawy bez opinii,

    wydaje następujący

    Wyrok

    1

    Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy interpretacji pozycji taryfowych 1511 i 1517 Nomenklatury scalonej (zwanej dalej „CN”), zawartej w załączniku I do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej taryfy celnej (Dz.U. 1987, L 256, s. 1 – wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 2, t. 2, s. 382), zmienionym rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2018/1602 z dnia 11 października 2018 r. (Dz.U. 2018, L 273, s. 1) i rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2019/1776 z dnia 9 października 2019 r. (Dz.U. 2019, L 280, s. 1).

    2

    Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy Teritorialna direktsia Mitnitsa Varna (terytorialną dyrekcją urzędu celnego w Warnie, Bułgaria, zwaną dalej „dyrekcją urzędu celnego”) a spółką „NOVA TARGOVSKA KOMPANIA 2004” AD (zwaną dalej „NTK 2004”) w przedmiocie wydanej przez ten organ decyzji nakładającej na wskazaną spółkę karę pieniężną za oszustwo celne, ze względu na okoliczność, że klasyfikacja celna towarów przywiezionych i zgłoszonych przez tę spółkę w kwietniu 2019 r. i we wrześniu 2020 r. była błędna.

    Ramy prawne

    HS

    3

    Zharmonizowany system oznaczania i kodowania towarów (zwany dalej „HS”) ustanowiono na mocy Międzynarodowej konwencji w sprawie zharmonizowanego systemu oznaczania i kodowania towarów, zawartej w Brukseli w dniu 14 czerwca 1983 r. w ramach Światowej Organizacji Celnej (WCO) i zatwierdzonej – wraz z protokołem zmian do niej z dnia 24 czerwca 1986 r. – w imieniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej decyzją Rady 87/369/EWG z dnia 7 kwietnia 1987 r. (Dz.U. 1987, L 198, s. 1 – wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 2, t. 2, s. 288).

    4

    Noty wyjaśniające do HS są opracowywane w ramach WCO zgodnie z postanowieniami tej konwencji.

    5

    Zgodnie z art. 3 ust. 1 lit. a) rzeczonej konwencji każda z umawiających się stron zobowiązuje się do tego, że jej taryfa celna i nomenklatury statystyczne będą zgodne z HS, po pierwsze, poprzez stosowanie wszystkich pozycji i podpozycji HS bez dodatków lub modyfikacji, wraz z ich odpowiednimi kodami cyfrowymi, po drugie, poprzez stosowanie ogólnych reguł interpretacji HS, a także wszystkich uwag dotyczących sekcji, działów i podpozycji, bez modyfikowania ich zakresu oraz, po trzecie, poprzez przestrzeganie kolejności cyfrowych HS.

    6

    Sekcja III HS, zatytułowana „Tłuszcze i oleje pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego oraz produkty ich rozkładu; gotowe tłuszcze jadalne; woski pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego”, zawiera dział 15 noszący ten sam tytuł.

    7

    Pozycja 1511 HS, zatytułowana „Olej palmowy i jego frakcje, nawet rafinowany, ale niemodyfikowany chemicznie”, zawiera następujące podpozycje:

    „151110 – Olej surowy

    151190 – Pozostałe”.

    8

    W myśl noty wyjaśniającej odnoszącej się do tej pozycji:

    „Olej palmowy jest tłuszczem roślinnym otrzymywanym z miazgi owoców palm olejowych. […] Oleje są otrzymywane przez ekstrakcję lub wytłaczanie i mogą mieć różne barwy, zależnie od stanu i poddania rafinacji. Różnią się od oleju z ziaren palmowych (pozycja 1513), które otrzym[yw]ane są z tych samych palm, bardzo wysoką zawartością kwasu palmitynowego i oleinowego.

    Olej palmowy jest wykorzystywany do wyrobu mydła, świec, preparatów kosmetycznych lub toaletowych, jako smar, do powlekania cyny na gorąco, do produkcji kwasu palmitynowego itp. Rafinowany olej palmowy jest wykorzystywany jako produkt spożywczy, np. jako tłuszcz do smażenia i do wyrobu margaryny.

    […]”.

    9

    Pozycja 1516 HS, zatytułowana „Tłuszcze i oleje, zwierzęce lub roślinne i ich frakcje, częściowo lub całkowicie uwodornione, estryfikowane wewnętrznie, reestryfikowane lub elaidynizowane, nawet rafinowane, ale dalej nieprzetworzone”, zawiera następujące podpozycje:

    „151610 – Tłuszcze i oleje, zwierzęce i ich frakcje

    151620 – Tłuszcze i oleje, roślinne i ich frakcje”.

    10

    Pozycja 1517 HS, zatytułowana „Margaryna; jadalne mieszaniny lub produkty z tłuszczów lub olejów, zwierzęcych lub roślinnych, lub z frakcji różnych tłuszczów lub olejów, z niniejszego działu, inne niż jadalne tłuszcze lub oleje lub ich frakcje, objęte pozycją 1516”, zawiera następujące podpozycje:

    „151710 – Margaryna, z wyłączeniem margaryny płynnej

    151790 – Pozostałe”.

    11

    Nota wyjaśniająca dotycząca pozycji 1517 HS ma następujące brzmienie:

    „Niniejsza pozycja obejmuje margarynę i inne jadalne mieszaniny lub produkty z tłuszczów lub olejów, zwierzęcych lub roślinnych, lub frakcji różnych tłuszcz[ów] i olejów, objętych niniejszym działem, oprócz objętych pozycją 1516. Są to generalnie mieszaniny lub produkty, w postaci płynnej lub stałej, z:

    1)

    różnych tłuszczów lub olejów, zwierzęcych lub ich frakcji;

    2)

    różnych tłuszczów lub olejów, roślinnych lub ich frakcji; lub

    3)

    tłuszczów lub olejów, zwierzęcych i roślinnych lub ich frakcji.

    Produkty objęte niniejszą pozycją, tłuszcze lub oleje, które mogły zostać wcześniej poddane uwodornieniu, mogą zostać poddane przetworzeniu przez emulgowanie (np. z mlekiem odtłuszczonym), zmaślenie, teksturowanie (modyfikacja tekstury lub struktury krystalicznej) itp. oraz mogą zawierać niewielkie ilości dodanej lecytyny, skrobi, barwnika, substancji smakowych, witamin, masła lub innego tłuszczu mleka […]

    Niniejsza pozycja obejmuje również jadalne preparaty wykonane z pojedynczego tłuszczu lub oleju (lub ich frakcji), nawet uwodornionego, który przetworzono przez emulgację, zmaślenie, teksturowanie itp.

    Pozycja ta obejmuje uwodornione, estryfikowane wewnętrznie, reestryfikowane lub elaidynizowane tłuszcze i oleje lub ich frakcje, jeżeli modyfikacja dotyczy więcej niż jednego tłuszczu lub oleju.

    Podstawowe produkty objęte niniejszą pozycją to:

    A)

    Margaryna (inna niż margaryna w płynie), która jest plastyczną masą, zazwyczaj żółtawą, otrzymywaną z tłuszczów lub olejów, pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego, lub z mieszaniny tych tłuszcz[ów] lub olejów; jest to emulsja typu woda w oleju, wykonana w taki sposób, aby wyglądem, konsystencją, barwą itd. przypominała masło.

    B)

    Jadalne mieszaniny lub wyroby, z tłuszczów lub olejów, roślinnych lub zwierzęcych lub frakcji różnych tłuszczów lub olejów, objętych niniejszym działem, inne niż jadalne tłuszcze lub oleje, lub ich frakcje objęte pozycją 1516; na przykład imitacja smalcu, płynna margaryna i tłuszcz piekarski (shortening) (produkowane z teksturowanych olejów lub tłuszczów).

    […]

    Niniejsza pozycja nie obejmuje pojedynczych tłuszczów lub olejów w prosty sposób rafinowanych i niepoddanych dalszej obróbce. Są one klasyfikowane do odpowiednich pozycji, nawet jeśli pakowane są do sprzedaży detalicznej. […]”.

    Prawo Unii

    Rozporządzenie (UE) nr 952/2013

    12

    Zgodnie z art. 57 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz.U. 2013, L 269, s. 1), zatytułowanym „Klasyfikacja taryfowa towarów”:

    „1.   »Klasyfikacja taryfowa« towarów do celów stosowania Wspólnej taryfy celnej polega na określeniu jednej podpozycji lub dalszych podpodziałów w [CN], do których towary te mają zostać zaklasyfikowane.

    2.   »Klasyfikacja taryfowa« towarów do celów stosowania środków pozataryfowych polega na określeniu jednej podpozycji lub dalszych podpodziałów w [CN] lub innej nomenklaturze ustanowionej przepisami unijnymi, która jest całkowicie lub częściowo oparta na [CN], lub która dodaje do niej dalsze podpodziały, do których towary te mają zostać zaklasyfikowane.

    3.   Podpozycja lub dalszy podpodział, określone zgodnie z przepisami ust. 1 i 2, wykorzystywane są do celów stosowania środków związanych z tą podpozycją.

    4.   Komisja może przyjąć środki w celu określenia klasyfikacji taryfowej towarów zgodnie z ust. 1 i 2”.

    CN

    13

    Jak wynika z art. 1 ust. 1 rozporządzenia nr 2658/87, zmienionego rozporządzeniem Rady (WE) nr 254/2000 z dnia 31 stycznia 2000 r. (Dz.U. 2000, L 28, s. 16) (zwanego dalej „rozporządzeniem nr 2658/87”), ustanowiona przez Komisję CN reguluje klasyfikację taryfową towarów przywożonych do Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2658/87 w CN powtórzono pozycje i sześciocyfrowe podpozycje HS, a jedynie cyfry siódma i ósma tworzą podpodziały występujące tylko w CN.

    14

    Zgodnie z art. 12 ust. 1 rozporządzenia nr 2658/87 Komisja przyjmuje każdego roku rozporządzenie przedstawiające pełną wersję CN wraz ze stawkami celnymi zgodnie z art. 1 jako wynik środków przyjętych przez Radę Unii Europejskiej lub Komisję. Rozporządzenie to jest publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej nie później niż w dniu 31 października i stosuje się je od dnia 1 stycznia roku następnego.

    15

    Rozporządzenia wykonawcze 2018/1602 i 2019/1776 zostały przyjęte na podstawie tego przepisu. Każde z tych rozporządzeń wykonawczych zmieniło CN odpowiednio od dnia 1 stycznia 2019 r. i od dnia 1 stycznia 2020 r. Brzmienie przepisów tej nomenklatury mających znaczenie dla sprawy rozpatrywanej w postępowaniu głównym pozostało jednak niezmienione.

    16

    Ogólne reguły interpretacji CN, zawarte w części A sekcji I części pierwszej załącznika I, w brzmieniu ustalonym na mocy wskazanych rozporządzeń wykonawczych, stanowią:

    „Klasyfikacja towarów w [CN] podlega następującym regułom:

    1.

    Tytuły sekcji, działów i poddziałów mają znaczenie wyłącznie orientacyjne; dla celów prawnych klasyfikację towarów należy ustalać zgodnie z brzmieniem pozycji i uwag do sekcji lub działów oraz, o ile nie są one sprzeczne z treścią powyższych pozycji i uwag, zgodnie z następującymi regułami:

    2.

    […]

    b)

    Wszelkie informacje zawarte w treści pozycji o materiale lub substancji odnoszą się do tego materiału lub substancji bądź w stanie czystym, bądź w mieszaninie lub w połączeniu z innymi materiałami lub substancjami. Również każda informacja o wyrobach z określonego materiału lub substancji odnosi się także do wyrobów wykonanych w całości lub w części z tego materiału lub substancji. Klasyfikowanie wyrobów stanowiących mieszaniny lub składających się z różnych materiałów lub substancji należy ustalać według zasad określonych w regule 3.

    3.

    Jeżeli stosując regułę 2 b) lub z innego powodu, towary na pierwszy rzut oka są klasyfikowalne do dwóch lub więcej pozycji, klasyfikacji należy dokonać w następujący sposób:

    a)

    pozycja określająca towar w sposób najbardziej szczegółowy ma pierwszeństwo przed pozycjami określającymi towar w sposób bardziej ogólny. […]”.

    17

    Część druga wskazanego załącznika I, zatytułowana „Tabela stawek celnych”, zawiera sekcję III, zatytułowaną „Tłuszcze i oleje pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego oraz produkty ich rozkładu; gotowe tłuszcze jadalne; woski pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego”. Sekcja ta zawiera dział 15, zatytułowany „Tłuszcze i oleje pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego oraz produkty ich rozkładu; gotowe tłuszcze jadalne; woski pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego”. Zgodnie z uwagą dodatkową 1 do tego działu:

    „W podpozycjach […] 151110, […]:

    a)

    oleje roślinne ciekłe lub stałe, uzyskane przez prasowanie, będą uważane za »surowe«, jeżeli nie podlegały żadnemu innemu przetwarzaniu niż:

    dekantacji w normalnych granicach czasowych,

    odwirowaniu lub filtracji, pod warunkiem że do oddzielenia olejów od ich stałych składników zastosowano tylko techniki mechaniczne, takie jak: grawitacja, ciśnienie lub siły odśrodkowe (wyłączając technologię filtracji adsorpcyjnej lub jakikolwiek inny proces fizyczny lub chemiczny);

    b)

    oleje roślinne ciekłe lub stałe, uzyskane przez ekstrakcję, będą nadal uważane za »surowe«, jeżeli nie mogą być odróżnione kolorem, zapachem lub smakiem ani posiadanymi specjalnymi własnościami analitycznymi od olejów i tłuszczów roślinnych pozyskiwanych ciśnieniowo;

    […]”.

    18

    Wspomniany dział 15 obejmuje następujące pozycje:

    „Kod CN

    Wyszczególnienie

    […]

     

    1511

    Olej palmowy i jego frakcje, nawet rafinowany, ale niemodyfikowany chemicznie

    1511 10

    – Olej surowy

    1511 10 10

    – – Do zastosowań technicznych lub przemysłowych innych niż produkcja artykułów spożywanych przez ludzi

    1511 10 90

    – – Pozostały

    1511 90

    – Pozostałe

     

    – – Frakcje stałe

    1511 90 11

    – – – W bezpośrednich opakowaniach o zawartości netto 1 kg lub mniejszej

    1511 90 19

    – – – Pozostałe

     

    – – Pozostałe

    1511 90 91

    – – – Do zastosowań technicznych lub przemysłowych innych niż produkcja artykułów spożywanych przez ludzi

    1511 90 99

    – – – Pozostałe

    […]

     

    1516

    Tłuszcze i oleje, zwierzęce lub roślinne i ich frakcje, częściowo lub całkowicie uwodornione, estryfikowane wewnętrznie, reestryfikowane lub elaidynizowane, nawet rafinowane, ale dalej nieprzetworzone

    […]

     

    1517

    Margaryna; jadalne mieszaniny lub produkty z tłuszczów lub olejów, zwierzęcych lub roślinnych, lub z frakcji różnych tłuszczów lub olejów, z niniejszego działu, inne niż jadalne tłuszcze lub oleje lub ich frakcje, objęte pozycją 1516

    1517 10

    – Margaryna, z wyłączeniem margaryny płynnej

    1517 10 10

    – – Zawierająca więcej niż 10 % masy, ale nie więcej niż 15 % masy tłuszczów mleka

    1517 10 90

    – – Pozostała

    1517 90

    – Pozostałe

    1517 90 10

    – – Zawierające więcej niż 10 % masy, ale nie więcej niż 15 % masy tłuszczów mleka

     

    – – Pozostałe

    1517 90 91

    – – – Oleje roślinne, ciekłe, zmieszane

    1517 90 93

    – – – Jadalne mieszaniny lub preparaty, w rodzaju stosowanych jako preparaty zapobiegające przyleganiu do formy

    1517 90 99

    – – – Pozostałe

    […]”.

     

    Prawo bułgarskie

    19

    Artykuł 234 Zakon za mitnitsite (ustawy celnej) (DV nr 15 z dnia 6 lutego 1998 r.), w brzmieniu mającym zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym, stanowi:

    „1)   Kto obchodzi lub usiłuje obejść:

    1.

    częściowo lub w całości zapłatę należności celnych lub innych wierzytelności publicznoprawnych państwa pobieranych przez służby celne, lub ustanowienie stosownego zabezpieczenia, lub

    2.

    zakazy lub ograniczenia przywozu lub wywozu towarów lub stosowanie środków polityki handlowej, zostanie ukarany za oszustwo celne.

    2)   Oszustwo celne podlega karze grzywny, w przypadku osób fizycznych, lub karze pieniężnej w przypadku osób prawnych i niezależnych przedsiębiorców, w wysokości od 100 do 200 %:

    1.

    kwoty niezapłaconych wierzytelności publicznoprawnych państwa, w wypadku naruszeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1 […]”.

    Postępowanie główne i pytania prejudycjalne

    20

    W dniu 8 kwietnia 2019 r. do terminalu portowego Warna Zachód (Bułgaria) przybyło z Turcji osiem kontenerów wywiezionych przez Louis Dreyfus Company Asia Pte. Ltd., których odbiorcą była spółka NTK 2004. Zgodnie ze zgłoszeniem celnym zawartym w nich towarem był „olej palmowy MP 36–39 w CA20 – 20 kg netto w kartonach”, objęty kodem TARIC 1511909900, dla którego właściwa stawka należności celnych przywozowych wynosi 9 %.

    21

    W dniu 28 września 2020 r. do tego samego terminalu portowego przybyło pięć kontenerów pochodzących z tego samego miejsca, wysłanych przez tego samego eksportera i przeznaczonych dla tego samego odbiorcy, przy czym w odnośnym zgłoszeniu celnym wskazano tę samą podpozycję taryfową, o której mowa w poprzednim punkcie. Właściwe służby celne przeprowadziły kontrolę i pobrały próbkę owych towarów, która została zbadana przez Tsentralna mitnicheska laboratoria (centralne laboratorium celne, Bułgaria, zwane dalej „CLC”).

    22

    W dniu 7 stycznia 2021 r. CLC wydało sprawozdanie, w którym wskazano, że zgodnie z zastosowaną metodologią próbka ta stanowi „tłuszcz piekarski z oleju palmowego”, czyli preparat składający się wyłącznie z oleju palmowego lub jego frakcji, niemodyfikowany chemicznie, lecz otrzymywany w procesie teksturowania, przeznaczony do stosowania w różnych produktach spożywczych, takich jak ciasta.

    23

    Na podstawie tych cech centralna dyrekcja urzędu celnego postanowiła, że wskazane towary powinny zostać zaklasyfikowane do podpozycji 15179099 i w konsekwencji podlegać stawce celnej w wysokości 16 %, ponieważ zostały one poddane, oprócz rafinacji, dalszej nieodwracalnej obróbce w celu zmiany struktury krystalicznej, a mianowicie teksturowaniu – procesowi wyraźnie wymienionemu w notach wyjaśniających do HS w odniesieniu do pozycji 1517.

    24

    Organ ten uznał ponadto, że wyniki ekspertyz przeprowadzonych przez CLC odnoszą się również do towarów zgłoszonych w dniu 8 kwietnia 2019 r., ponieważ towary te były identyczne z towarami zgłoszonymi w dniu 28 września 2020 r. Decyzją z dnia 20 maja 2021 r., wydaną na podstawie art. 234 ustawy celnej, w brzmieniu mającym zastosowanie do sporu rozpatrywanego w postępowaniu głównym, dyrekcja urzędu celnego nałożyła na spółkę NTK 2004 karę pieniężną w wysokości 17895,95 lewa bułgarskiego (BGN) (około 9153 EUR), stanowiącą 100 % niezapłaconych należności.

    25

    Wyrokiem z dnia 3 grudnia 2021 r. Rayonen sad Devnia (sąd rejonowy w Dewni, Bułgaria), do którego spółka NTK 2004 wniosła skargę, uchylił decyzję z dnia 20 maja 2021 r. ze względu na to, że oszustwo celne nie zostało wykazane. Sąd ten uznał w szczególności, że nie wykazano, iż metodologia zastosowana przez CLC została oficjalnie zatwierdzona, i że w decyzji tej błędnie oparto się na notach wyjaśniających do HS, które odnoszą się do procesu teksturowania, ponieważ noty te nie mają mocy wiążącej.

    26

    Dyrekcja urzędu celnego wniosła odwołanie od tego wyroku do sądu odsyłającego, który ma wydać orzeczenie w ostatniej instancji.

    27

    Sąd ten wskazuje, że sądy bułgarskie przyjmują rozbieżne rozwiązania co do klasyfikacji taryfowej „tłuszczu piekarskiego z oleju palmowego”. Niektóre z nich potwierdziły decyzje, na mocy których organy celne przeklasyfikowały ten towar do pozycji 1517, podczas gdy inne uchyliły analogiczne decyzje w sprawie zmiany klasyfikacji, w szczególności ze względu na to, że o procesie „teksturowania” wspomniano jedynie w notach wyjaśniających do HS, które nie mogą zmieniać zakresu CN.

    28

    Zdaniem spółki NTK 2004 omawiany towar został poddany procesom fizycznym, które nie zmieniły jego składu chemicznego, w związku z czym jest on objęty pozycją 1511. Zdaniem organów celnych towar ten jest „teksturowany”, to znaczy został poddany dalszemu przetworzeniu zmieniającemu jego strukturę krystaliczną, i w związku z tym powinien zostać zaklasyfikowany do pozycji 1517.

    29

    Sąd odsyłający zwraca uwagę, że producent omawianego towaru opisał go w świadectwach, które wystawił w lutym 2019 r., jako „teksturowany olej palmowy”. Tymczasem spółka NTK 2004 podnosi, że termin „teksturowany” został użyty jedynie w celu jednoznacznego odróżnienia rafinowanego i pakowanego oleju palmowego, takiego jak omawiany towar, od oleju rafinowanego o tej samej specyfikacji, który nie jest pakowany, lecz który stanowi surowiec do wytwarzania specjalnych tłuszczów uwodornionych i margaryn, oraz nierafinowanego oleju palmowego. Wszystkie oleje rafinowane poddawane są pewnym etapom procesu teksturowania, który stanowi integralną część rafinacji i pakowania, przy czym nie sprawia to, że produkt staje się „teksturowany” w rozumieniu pozycji 1517. Pozycja ta odnosi się bowiem wyraźnie do późniejszej obróbki chemicznej, której celem jest uzyskanie pewnych dodatkowych cech strukturalnych. Spółka NTK 2004 twierdzi zatem, że nawet jeśli omawiany towar został poddany dalszemu przetworzeniu w celu zmiany jego struktury krystalicznej, to takie „teksturowanie” nie stanowi obróbki chemicznej.

    30

    Sąd odsyłający wskazuje jednak, że ze sprawozdania CLC wynika, iż rafinowany, bielony i dezodoryzowany olej palmowy poddaje się innym procesom technologicznym, które mogą obejmować frakcjonowanie, to znaczy oddzielanie stałych i płynnych frakcji tego oleju, ich późniejsze mieszanie w różnych proporcjach oraz „końcową plastyfikację (teksturowanie) w drodze krystalizacji w celu zmiany struktury krystalicznej”. Zgodnie z tym sprawozdaniem doszło do „znaczącej zmiany konsystencji” próbki omawianego towaru, co dowodzi, że towar ten został poddany „ostatecznemu przetworzeniu polegającemu na modyfikacji jego struktury krystalicznej, określanemu mianem »teksturowania«”.

    31

    Spółka NTK 2004 twierdzi, że CLC nie było upoważnione do przeprowadzania analiz według zastosowanej przez nie metodologii, której wartość naukowa została zakwestionowana przed sądami bułgarskimi w innych sprawach. Sąd odsyłający stwierdza, że ani CN, ani noty wyjaśniające do CN, ani też noty wyjaśniające do HS nie przewidują norm, metod, kryteriów czy wskaźników w odniesieniu do analizy konsystencji oleju palmowego, co obiektywnie uniemożliwia prawidłową ocenę obiektywności i prawidłowości wniosków sformułowanych przez CLC.

    32

    W tych okolicznościach Administrativen sad – Varna (sąd administracyjny w Warnie, Bułgaria) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

    „1)

    Według jakich kryteriów towar taki jak będący przedmiotem postępowania głównego, a mianowicie rafinowany, bielony i dezodoryzowany olej palmowy o nazwie handlowej PALM FAT MP 36–39, który podczas jego technologicznej produkcji był »mieszany, filtrowany, chłodzony, hartowany i pakowany« wyłącznie za pomocą procesów fizycznych, które nie modyfikują go chemicznie, należy zaklasyfikować do pozycji 1511, czy pozycji 1517 działu 15 CN?

    2)

    Jakie znaczenie ma pojęcie »teksturowanie«, które zostało użyte do opisania procesu, w którym zgodnie z wyjaśnieniem pozyskuje się produkty określane w pozycji 1517 not wyjaśniających do [HS] jako »tłuszcze piekarskie«?

    3)

    Jeżeli »olej palmowy i jego frakcje, nawet rafinowany, ale niemodyfikowany chemicznie« został poddany »procesowi teksturowania«, czy jest to wystarczający powód, aby wykluczyć zaklasyfikowanie go do pozycji 1511?

    4)

    Czy wobec braku określenia w CN, notach wyjaśniających do CN i notach wyjaśniających do [HS] norm, metod, kryteriów i wartości referencyjnych do badania konsystencji oleju palmowego i potwierdzania jego przetworzenia poprzez »teksturowanie« dopuszczalne jest, by właściwe władze celne – do celów klasyfikacji celnej towarów odpowiednio do pozycji 1511 względnie do pozycji 1517 – samodzielnie opracowały i stosowały analityczne metody robocze, takie jak zastosowany [w sprawie rozpatrywanej w postępowaniu głównym] RAP 66, wersja 02/17.11.2020, do potwierdzenia teksturowania tłuszczów przy pomocy penetracji, która oparta jest na oficjalnie opublikowanej metodzie AOCS Cc-16-[60]?

    Jeśli nie jest to dopuszczalne, to jakie normy, metody, kryteria i wartości referencyjne można stosować do badania produktu w celu potwierdzenia, że został on poddany »procesowi teksturowania« lub stanowi »tłuszcz piekarski«?

    5)

    Czy [CN] należy interpretować w ten sposób, że produkty opisane jako »tłuszcze piekarskie« otrzymane z rafinowanego oleju palmowego poprzez teksturowanie należy zaklasyfikować do pozycji 1517 tej nomenklatury, a w szczególności do podpozycji 15179099?”.

    W przedmiocie pytań prejudycjalnych

    33

    Na wstępie należy przypomnieć, że zadanie Trybunału związane ze skierowanym do niego pytaniem prejudycjalnym w zakresie klasyfikacji taryfowej polega przede wszystkim na wyjaśnieniu sądowi odsyłającemu kryteriów, których zastosowanie pozwoli temu sądowi na prawidłowe zaklasyfikowanie spornych produktów w ramach CN, a nie na dokonaniu tej klasyfikacji we własnym zakresie. Owa kwalifikacja wynika bowiem z ustalenia czysto faktycznego, które nie jest zadaniem Trybunału w ramach odesłania prejudycjalnego (wyrok z dnia 9 marca 2023 r., SOMEO, C‑725/21, EU:C:2023:194, pkt 27 i przytoczone tam orzecznictwo).

    34

    Sąd odsyłający będzie więc musiał dokonać klasyfikacji rozpatrywanych towarów w świetle odpowiedzi udzielonych przez Trybunał na przedłożone mu pytania.

    35

    Ponadto należy podkreślić, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem w ramach ustanowionej w art. 267 TFUE procedury współpracy między sądami krajowymi a Trybunałem do tego ostatniego należy udzielenie sądowi krajowemu użytecznej odpowiedzi, która umożliwi mu rozstrzygnięcie zawisłego przed tym sądem sporu. W tym aspekcie do Trybunału należy – gdy zajdzie taka potrzeba – przeformułowanie przedstawionych mu pytań (wyrok z dnia 3 czerwca 2021 r., BalevBio, C‑76/20, EU:C:2021:441, pkt 51 i przytoczone tam orzecznictwo).

    36

    W niniejszej sprawie z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym wynika, że sąd odsyłający zwraca się do Trybunału, po pierwsze, w pytaniach od pierwszego do trzeciego i piątym, o dokonanie wykładni pozycji CN 1511 i 1517 dla celów klasyfikacji taryfowej rozpatrywanego towaru, a po drugie, w pytaniu czwartym – o wyjaśnienie, czy w braku metod i kryteriów prawnych dotyczących analizy konsystencji produktu takiego jak ten, o który chodzi w niniejszej sprawie, w celu udowodnienia jego przetworzenia poprzez teksturowanie organy celne są uprawnione do opracowania i stosowania własnych procedur analitycznych.

    W przedmiocie pytań od pierwszego do trzeciego i piątego

    37

    Poprzez pytania od pierwszego do trzeciego i piąte, które należy przeanalizować łącznie, sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy CN należy interpretować w ten sposób, że towar opisany przez producenta jako „teksturowany olej palmowy” jest objęty pozycją 1511, czy też pozycją 1517 tej nomenklatury.

    38

    Zgodnie z regułą 1 ogólnych reguł interpretacji CN klasyfikacja towarów jest dokonywana zgodnie z brzmieniem pozycji i uwag do sekcji lub działów tej nomenklatury. W interesie pewności prawa i ułatwienia kontroli decydującego kryterium dla klasyfikacji taryfowej towarów należy poszukiwać zasadniczo w ich obiektywnych cechach i właściwościach, takich jak określone w treści pozycji rzeczonej nomenklatury oraz uwag do odpowiednich sekcji lub działów (wyrok z dnia 9 marca 2023 r., SOMEO, C‑725/21, EU:C:2023:194, pkt 28 i przytoczone tam orzecznictwo).

    39

    W odniesieniu do not wyjaśniających do HS i do CN Trybunał wielokrotnie orzekał, że pomimo iż nie mają one mocy wiążącej, to jednak stanowią ważne instrumenty służące zapewnieniu jednolitego stosowania Wspólnej taryfy celnej oraz jako takie stanowią pomocne wskazówki dla jej interpretacji (wyrok z dnia 9 marca 2023 r., SOMEO, C‑725/21, EU:C:2023:194, pkt 29 i przytoczone tam orzecznictwo).

    40

    Pozycja CN 1511 obejmuje zgodnie ze swym brzmieniem „olej palmowy i jego frakcje, nawet rafinowany, ale niemodyfikowany chemicznie”.

    41

    W tym względzie należy zauważyć, że z noty wyjaśniającej do HS dotyczącej pozycji HS 1511, której brzmienie jest identyczne z brzmieniem pozycji CN 1511, wynika, że olej palmowy jest przeznaczony do szeregu zastosowań, a gdy jest on rafinowany, przeznacza się go do spożycia, w szczególności jako tłuszcz do gotowania i do produkcji margaryny.

    42

    Co się tyczy pozycji CN 1517, obejmuje ona, oprócz „margaryny”, „jadalne mieszaniny lub produkty z tłuszczów lub olejów, zwierzęcych lub roślinnych, lub z frakcji różnych tłuszczów lub olejów, z niniejszego działu, inne niż jadalne tłuszcze lub oleje lub ich frakcje, objęte pozycją 1516”, to znaczy inne niż „tłuszcze i oleje, zwierzęce lub roślinne i ich frakcje, częściowo lub całkowicie uwodornione, estryfikowane wewnętrznie, reestryfikowane lub elaidynizowane, nawet rafinowane, ale dalej nieprzetworzone”.

    43

    Z jednej strony z noty wyjaśniającej do HS dotyczącej pozycji HS 1517, której to noty brzmienie jest identyczne z brzmieniem noty wyjaśniającej dotyczącej pozycji CN 1517, wynika, że pozycja ta obejmuje między innymi „tłuszcze lub oleje, które mogły zostać wcześniej poddane uwodornieniu, mogą zostać poddane przetworzeniu przez emulgowanie (np. z mlekiem odtłuszczonym), zmaślenie, teksturowanie (modyfikacja tekstury lub struktury krystalicznej) itp.”. Jeśli chodzi konkretnie o pojęcie „teksturowania”, to zostało ono zdefiniowane we wspomnianej nocie wyjaśniającej do HS jako „modyfikacja tekstury lub struktury krystalicznej”. Uściślono w niej ponadto, że pozycja ta obejmuje również preparaty otrzymane z samego tłuszczu lub oleju, nawet uwodornionego, który został poddany obróbce z zastosowaniem jednego z procesów wymienionych w sposób niewyczerpujący w tej nocie wyjaśniającej, wśród których wymieniono teksturowanie. W rzeczonej nocie wyjaśniającej wśród „produktów głównych” objętych pozycją 1517 wymieniono wyraźnie produkty zwane „tłuszczami piekarskimi”, które zgodnie z tą notą są „produkowane z teksturowanych olejów lub tłuszczów”. W nocie tej wskazano wreszcie, że „[n]iniejsza pozycja nie obejmuje pojedynczych tłuszczów lub olejów w prosty sposób rafinowanych i niepoddanych dalszej obróbce. Są one klasyfikowane do odpowiednich pozycji, nawet jeśli pakowane są do sprzedaży detalicznej”.

    44

    Należy z tego wywnioskować, że zasadniczą cechą towarów, które mogą być objęte pozycją 1517, jest to, że stanowią one „mieszaniny”, czyli produkty uzyskane z mieszanek tłuszczów lub olejów, lub „preparaty”, czyli produkty otrzymane z samego tłuszczu lub oleju poddanego obróbce przy użyciu procesów, które wymieniono przykładowo w odnoszących się do nich notach wyjaśniających do HS. Należy stwierdzić, że żaden element treści CN ani not wyjaśniających do CN czy do HS nie wskazuje na to, że aby dana mieszanina lub dany preparat mogły być objęte pozycją 1517, muszą zostać poddane obróbce powodującej chemiczną modyfikację produktów, z których się składają.

    45

    Z drugiej strony pozycja 1511 obejmuje zarówno surowy olej palmowy i jego frakcje, jak i rafinowany olej palmowy i jego frakcje rafinowane, ale niemodyfikowane chemicznie. Pozycja ta nie może zatem obejmować olejów palmowych, które zostały poddane obróbce innej niż rafinacja. W tym względzie kwestia, czy produkty te zostały zmodyfikowane chemicznie ze względu na tę obróbkę, jest bez znaczenia.

    46

    W związku z tym, aby wykluczyć klasyfikację omawianych produktów do pozycji 1511, wystarczy ustalić, czy produkty te zostały poddane jakiejkolwiek obróbce innej niż rafinacja, takiej jak teksturowanie, które zgodnie z odnośną notą wyjaśniającą do HS polega na zmianie tekstury lub struktury krystalicznej danego produktu.

    47

    Z zastrzeżeniem oceny wszystkich okoliczności faktycznych możliwych do ustalenia przez sąd odsyłający, do którego należy dokonanie tej oceny, z postanowienia odsyłającego wynika, że produktem, o który chodzi w niniejszej sprawie, jest rafinowany, bielony i dezodoryzowany olej palmowy. Jak wskazuje sąd odsyłający, z przedstawionych przez producenta tego oleju świadectw wynika ponadto, że jest on „teksturowany”. Co więcej, z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym należy wywnioskować, że w ramach sporu w postępowaniu głównym spółka NTK 2004 nie kwestionuje twierdzenia, iż produkt ten mógł zostać poddany obróbce innej niż rafinacja. Spółka ta podkreśla w tym względzie, po pierwsze, fakt, że wszystkie oleje rafinowane poddawane są pewnym etapom procesu teksturowania stanowiącego integralną część rafinacji i pakowania, a po drugie, fakt, że produkt ten nie został poddany żadnym modyfikacjom chemicznym, co wystarcza do uzasadnienia jego klasyfikacji do pozycji 1511 i wykluczenia jego klasyfikacji do pozycji 1517.

    48

    W świetle powyższego należy stwierdzić, że produkt mający obiektywne cechy i właściwości, takie jak cechy i właściwości produktu, o który chodzi w niniejszej sprawie, może być objęty pozycją 1517, z zastrzeżeniem ustaleń, których powinien dokonać sąd odsyłający w odniesieniu do właściwości fizycznych tego produktu, w szczególności w świetle dotyczących go twierdzeń stron w postępowaniu głównym (zob. analogicznie wyrok z dnia 19 października 2017 r., Lutz, C‑556/16, EU:C:2017:777, pkt 53). Ściślej rzecz ujmując, w celu ustalenia, czy rzeczony produkt jest objęty pozycją 1511, czy pozycją 1517, sąd ten powinien zbadać na podstawie informacji, którymi dysponuje, i wyników analiz przeprowadzonych przez organy celne, czy ów produkt został poddany obróbce innej niż rafinacja.

    49

    W związku z tym na pytania od pierwszego do trzeciego i piąte trzeba odpowiedzieć, że CN należy interpretować w ten sposób, iż pozycją 1517 objęty jest jadalny preparat z oleju palmowego, który nie jest objęty pozycją 1516 tej nomenklatury i który został poddany obróbce innej niż rafinacja, przy czym bez znaczenia jest w tym względzie kwestia, czy w wyniku tej obróbki preparat ten został zmodyfikowany chemicznie.

    W przedmiocie pytania czwartego

    50

    W pytaniu czwartym sąd odsyłający w istocie zwraca się do Trybunału o wyjaśnienie, czy w braku metod i kryteriów prawnych dotyczących analizy konsystencji produktu takiego jak ten, o który chodzi w niniejszej sprawie, w celu wykazania jego obróbki poprzez teksturowanie organy celne są uprawnione do opracowania i stosowania własnych procedur analitycznych.

    51

    Należy stwierdzić, że ani w CN, ani w uwagach wyjaśniających do niej nie wskazano konkretnej metody, zgodnie z którą należałoby w razie potrzeby dokonać analizy konsystencji produktu takiego jak produkt, o który chodzi w niniejszej sprawie.

    52

    Jednakże, nawet jeśli w uwagach wyjaśniających do CN wyraźnie przewidziano konkretną metodę, to nie powinna ona być uważana za jedyną metodę mającą zastosowanie do celów analizy zasadniczych właściwości badanych produktów, takich jak ich konsystencja (zob. podobnie wyrok z dnia 12 czerwca 2014 r., Lukoyl Neftohim Burgas, C‑330/13, EU:C:2014:1757, pkt 51 i przytoczone tam orzecznictwo).

    53

    Wynika z tego, że jeżeli organy celne państwa członkowskiego lub podmiot gospodarczy uważają, że metoda przewidziana w uwagach wyjaśniających do CN nie prowadzi do rezultatu zgodnego z CN, to mogą one wnieść skargę do właściwego organu. W takim przypadku sąd, do którego wniesiono skargę, będzie musiał rozstrzygnąć, jaka metoda jest najwłaściwsza dla określenia cech danych produktów, które to cechy są istotne dla ich klasyfikacji (zob. podobnie wyrok z dnia 12 czerwca 2014 r., Lukoyl Neftohim Burgas, C‑330/13, EU:C:2014:1757, pkt 54, 55). A fortiori należy stwierdzić, że jeżeli obowiązujące przepisy nie przewidują żadnej metody, organy celne mogą zastosować wybraną przez siebie metodę, pod warunkiem że metoda ta pozwala na uzyskanie rezultatów zgodnych z CN, czego zbadanie – w wypadku powstania sporu w tym zakresie – należy do sądu krajowego.

    54

    W świetle powyższych rozważań CN należy interpretować w ten sposób, że w braku określonych w tej nomenklaturze metod i kryteriów umożliwiających ustalenie, czy jadalny preparat z oleju palmowego objęty pozycją 1516 tej nomenklatury został poddany obróbce innej niż rafinacja, organy celne mogą wybrać odpowiednią do tego celu metodę, pod warunkiem że pozwala ona na uzyskanie rezultatów zgodnych z rzeczoną nomenklaturą, czego weryfikacja jest zadaniem sądu krajowego.

    W przedmiocie kosztów

    55

    Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

     

    Z powyższych względów Trybunał (dziesiąta izba) orzeka, co następuje:

     

    1)

    Nomenklaturę scaloną, zawartą w załączniku I do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej taryfy celnej, w brzmieniach ustalonych rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2018/1602 z dnia 11 października 2018 r. i rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2019/1776 z dnia 9 października 2019 r.,

    należy interpretować w ten sposób, że:

    pozycją 1517 objęty jest jadalny preparat z oleju palmowego, który nie jest objęty pozycją 1516 tej nomenklatury i który został poddany obróbce innej niż rafinacja, przy czym bez znaczenia jest w tym względzie kwestia, czy w wyniku tej obróbki preparat ten został zmodyfikowany chemicznie.

     

    2)

    Nomenklaturę scaloną, zawartą w załączniku I do rozporządzenia nr 2658/87, w brzmieniach ustalonych rozporządzeniem wykonawczym 2018/1602 i rozporządzeniem wykonawczym 2019/1776,

    należy interpretować w ten sposób, że:

    w braku określonych w tej nomenklaturze metod i kryteriów umożliwiających ustalenie, czy taki preparat został poddany obróbce innej niż rafinacja, organy celne mogą wybrać odpowiednią do tego celu metodę, pod warunkiem że pozwala ona na uzyskanie rezultatów zgodnych z rzeczoną nomenklaturą, czego weryfikacja jest zadaniem sądu krajowego.

     

    Podpisy


    ( *1 ) Język postępowania: bułgarski.

    Top