This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62021TJ0702
Judgment of the General Court (First Chamber) of 21 December 2022.#Ekobulkos EOOD v European Commission.#State aid – Production of electricity from renewable sources – Complaint – Action for failure to act – Call to act – Admissibility – Obligation to act – None.#Case T-702/21.
Wyrok Sądu (pierwsza izba) z dnia 21 grudnia 2022 r.
Ekobulkos EOOD przeciwko Komisji Europejskiej.
Pomoc państwa – Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych – Skarga do Komisji – Skarga na bezczynność – Wezwanie do działania – Dopuszczalność – Obowiązek działania – Brak.
Sprawa T-702/21.
Wyrok Sądu (pierwsza izba) z dnia 21 grudnia 2022 r.
Ekobulkos EOOD przeciwko Komisji Europejskiej.
Pomoc państwa – Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych – Skarga do Komisji – Skarga na bezczynność – Wezwanie do działania – Dopuszczalność – Obowiązek działania – Brak.
Sprawa T-702/21.
Court reports – general – 'Information on unpublished decisions' section
ECLI identifier: ECLI:EU:T:2022:842
z dnia 21 grudnia 2022 r. ( *1 )
Pomoc państwa – Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych – Skarga do Komisji – Skarga na bezczynność – Wezwanie do działania – Dopuszczalność – Obowiązek działania – Brak
W sprawie T‑702/21
Ekobulkos EOOD, z siedzibą w Todoriczene (Bułgaria), który reprezentował adwokat M. Dimitrov,
strona skarżąca,
przeciwko
Komisji Europejskiej, którą reprezentowały C.‑M. Carrega i C. Georgieva, w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
SĄD (pierwsza izba),
w składzie: D. Spielmann (sprawozdawca), prezes, R. Mastroianni i I. Gâlea, sędziowie,
sekretarz: E. Coulon,
uwzględniając pisemny etap postępowania,
uwzględniając, że w terminie trzech tygodni od dnia powiadomienia stron o zakończeniu pisemnego etapu postępowania nie wpłynął wniosek o przeprowadzenie rozprawy, i zdecydowawszy, na podstawie art. 106 § 3 regulaminu postępowania przed Sądem, o wydaniu rozstrzygnięcia z pominięciem ustnego etapu postępowania,
wydaje następujący
Wyrok
1 |
W skardze opartej na art. 265 TFUE skarżąca, Ekobulkos EOOD, wnosi do Sądu o stwierdzenie, że Komisja Europejska niezgodnie z prawem zaniechała zajęcia stanowiska w przedmiocie złożonej przez skarżącą w dniu 21 lutego 2020 r. skargi administracyjnej dotyczącej domniemanego środka pomocy państwa przyznanego przez Republikę Bułgarii i sprzyjającego niektórym producentom energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. |
Okoliczności powstania sporu
2 |
Skarżąca jest producentem energii elektrycznej prowadzącym działalność na terytorium Bułgarii i posiada elektrownię fotowoltaiczną uruchomioną w dniu 19 maja 2012 r. |
3 |
Decyzją C(2016) 5205 final z dnia 4 sierpnia 2016 r. w sprawie SA.44840 (2016/NN) (zwaną dalej „decyzją w sprawie SA.44840”) Komisja uznała, że bułgarski system pomocy na rzecz produkcji energii ze źródeł odnawialnych zgłoszony przez władze bułgarskie i utworzony przez Zakon za energiata ot vazobnovyaemi iztochnitsi (ustawę o energii ze źródeł odnawialnych), obowiązującą od dnia 3 maja 2011 r. (DV nr 35 z dnia 3 maja 2011 r.), jak również dwa zarządzenia: z dnia 18 marca 2013 r. w sprawie regulacji cen energii elektrycznej i z dnia 20 lutego 2004 r. w sprawie uregulowania cen energii elektrycznej jest zgodny z rynkiem wewnętrznym na podstawie art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE, i postanowiła nie zgłaszać zastrzeżeń. |
4 |
W dniu 21 lutego 2020 r. skarżąca skierowała do Komisji zarejestrowaną pod sygnaturą SA.56620 skargę, w której utrzymywała, że Republika Bułgarii przyznała producentom energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych niezgodną z prawem i z rynkiem wewnętrznym pomoc państwa w postaci preferencyjnych cen zakupu energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych. Skarżąca wyjaśniła w skardze, że pomoc wynika ze zmiany wprowadzonej przez § 18 Zakon za ismenenie i dopalnenie na Zakona za energetikata (ZID-ZE) (ustawy zmieniającej i uzupełniającej ustawę o energii ze źródeł odnawialnych) z dnia 24 lipca 2015 r. (DV nr 56 z dnia 24 lipca 2015 r., zwanej dalej „ustawą zmieniającą”), która znacznie odbiega od środka uprzednio zatwierdzonego przez Komisję. Jej zdaniem zmiana wprowadzona w § 18 ustawy zmieniającej ustanawiała rozróżnienie między identycznymi producentami dokonującymi inwestycji w tej samej wysokości, którzy oddali swoje instalacje do użytku w tym samym momencie i którzy skorzystali z pomocy w takiej samej wysokości, w zależności od daty złożenia wniosku o pomoc. Niektórzy producenci korzystali zatem z kwoty pomocy cztery razy wyższej niż inni ze względu na to, że złożyli wniosek o pomoc w ramach krajowych lub unijnych systemów pomocy po dniu 3 maja 2011 r., co jest sprzeczne w szczególności z zasadą równego traktowania. |
5 |
Komisja potwierdziła otrzymanie tej skargi w dniu 6 marca 2020 r. |
6 |
W dniu 7 października 2020 r. Komisja wysłała do skarżącej pismo wskazujące w szczególności, że – jak wspomniano w pkt 27 i 28 decyzji w sprawie SA.44840 – na podstawie zasad zapobiegania kumulacji oraz pkt 129 wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią w latach 2014–2020 (Dz.U. 2014, C 200, s. 1) otrzymana wcześniej pomoc inwestycyjna powinna zostać odliczona od pomocy operacyjnej mającej ten sam cel. Zdaniem Komisji, skoro pomoc inwestycyjna przyznana przed dniem 3 maja 2011 r., czyli datą wejścia w życie ustawy o energii ze źródeł odnawialnych, nie została odliczona od pomocy operacyjnej, to § 18 ustawy zmieniającej usunął tę różnicę w traktowaniu w celu zniesienia nadmiernej rekompensaty producentów, którzy skorzystali z pomocy przed 2011 r. W ten sposób bułgarski system wsparcia odnawialnych źródeł energii był w jej opinii zgodny z decyzją w sprawie SA.44840, która uznawała system bułgarski za zgodny z rynkiem wewnętrznym i której pkt 29 wskazywał, że „jeżeli pomoc inwestycyjna nie została wstępnie odliczona przy ustalaniu poziomu wsparcia, preferencyjna cena zakupu została obniżona poprzez zmianę ZEVI z dnia 24 lipca 2015 r. w celu zapewnienia przestrzegania zasad kumulacji i wyeliminowania ryzyka nadmiernej rekompensaty”. Komisja wskazała, że zatwierdziła w ten sposób ustawę zmieniającą, w tym jej § 18, oraz że na podstawie informacji dostarczonych w skardze do Komisji nie stwierdziła błędnego zastosowania pomocy dozwolonej w decyzji w sprawie SA.44840 ani nowych środków, które stanowiłyby pomoc państwa. Doszła ona do wniosku, że nie jest w stanie prawidłowo określić domniemanego środka stanowiącego pomoc oraz okoliczności istotnych dla oceny tego środka. Wreszcie, Komisja wezwała skarżącą do przedstawienia jej w razie potrzeby innych dowodów na poparcie jej skargi w terminie jednego miesiąca. W przeciwnym razie jej skarga miała zostać uznana za wycofaną. |
7 |
Pismem z dnia 7 listopada 2020 r. skierowanym do Komisji skarżąca podtrzymała argumenty podniesione w skardze złożonej do tej instytucji. |
8 |
W pierwszej kolejności skarżąca podkreśliła, że otrzymała niepodlegającą zwrotowi subwencję (de minimis) z budżetu Unii na podstawie programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007–2013, przyjętego w wykonaniu rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz.U. 2005, L 277, s. 1). Wskazała ona, że subwencja ta została przyznana dla realizacji celów unijnej polityki rozwoju obszarów wiejskich, służących tworzeniu nowych miejsc pracy w mikroprzedsiębiorstwach nierolniczych na obszarach wiejskich oraz promowaniu przedsiębiorczości na tych obszarach, która to subwencja nie stanowiła pomocy inwestycyjnej i która miała odmienny cel. Skarżąca podniosła, że nie byłoby właściwe, by fundusze przeznaczone na cel polityki rozwoju obszarów wiejskich Unii, polegające na „stworzeniu możliwości zatrudnienia i warunków wzrostu” w ramach wspólnej polityki rolnej (WPR), były traktowane jako fundusze przeznaczone na osiągnięcie orientacyjnego udziału energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii brutto w ramach polityki środowiskowej Unii. Przypomniała ona, że pkt 190 zasad ramowych Unii z 2008 r. dotyczących pomocy państwa na rzecz ochrony środowiska naturalnego pozwala na kumulowanie pomocy inwestycyjnej i operacyjnej, jeżeli jest przyznawana w ramach realizacji różnych celów różnych polityk Unii, pod warunkiem że suma ta nie przekracza pułapów nałożonych przepisami. Ponadto podniosła ona, że nawet jeśli może chodzić o pomoc inwestycyjną, władze bułgarskie nie przestrzegały zasad dotyczących kumulacji pomocy, w szczególności dlatego, że nie odliczyły pomocy inwestycyjnej od pomocy operacyjnej, lecz bez uzasadnienia ograniczyły czterokrotnie pomoc operacyjną, zanim odliczyły pomoc inwestycyjną. Ponadto jej zdaniem ceny narzucone w § 18 ustawy zmieniającej nie odpowiadały temu, co wskazano w pkt 16–19 decyzji w sprawie SA.44840. |
9 |
W drugiej kolejności skarżąca podniosła, że § 18 ustawy zmieniającej jest sprzeczny z zasadą równego traktowania, ponieważ prowadzi on do preferencyjnych cen faworyzujących niektórych producentów w stosunku do innych, znajdujących się w analogicznej sytuacji pod względem istotnych jej elementów, przy czym nie jest to uzasadnione obiektywnymi powodami. Po pierwsze, dyskryminacja ta przejawiała się między poszczególnymi podmiotami objętymi zakresem stosowania przepisów § 18 ustawy zmieniającej, ponieważ podmioty-właściciele instalacji energetycznych, które zostały zbudowane i oddane do użytku w różnych okresach, po różnych kosztach inwestycyjnych i przy różnych stopach zwrotu (ceny instalacji fotowoltaicznych znacznie spadły w okresie 2009–2014), korzystali z tej samej preferencyjnej ceny zakupu energii elektrycznej. Po drugie, dyskryminacja ta przejawia się w stosunku do właścicieli instalacji energetycznych, których wnioski o subwencje zostały złożone po wejściu w życie ustawy o energii ze źródeł odnawialnych oraz w stosunku do innych kategorii producentów energii odnawialnej, którzy również korzystali z pomocy przed wejściem w życie ustawy o energii ze źródeł odnawialnych. Paragraf 18 ustawy zmieniającej narusza zatem zasadę równego traktowania i zasadę niedyskryminacji zagwarantowane w art. 20 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. |
10 |
Pismem z dnia 22 czerwca 2021 r. skierowanym do Komisji skarżąca powtórzyła swoje argumenty mające na celu wykazanie, że § 18 ustawy zmieniającej wprowadził nowy środek stanowiący pomoc niezgodną z prawem, nakładając dyskryminujące warunki na grupę producentów, która wystąpiła o pomoc przed dniem 3 maja 2011 r. Podkreśliła ona, że ustawa zmieniająca nie została wspomniana w decyzji w sprawie SA.44840, że była ona niezgodna z ustawą o energii ze źródeł odnawialnych i z zasadami kumulacji pomocy. Podniosła ona, że nie zachowując zgodności z calami polityki rozwoju obszarów wiejskich Unii, Republika Bułgarii naruszyła art. 72 lit. a) rozporządzenia nr 1698/2005 i art. 175 TFUE. Skarżąca, opierając się na art. 13 ust. 1 rozporządzenia Rady (UE) 2015/1589 z dnia 13 lipca 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. 2015, L 248, s. 9), zwróciła się do Komisji o wydanie decyzji zawieszającej stosowanie środka, o którym mowa w § 18 ustawy zmieniającej, w oczekiwaniu na ostateczną decyzję w sprawie jego zgodności z rynkiem wewnętrznym i uściśliła, że jej pismo stanowi wezwanie do działania w rozumieniu art. 265 akapit drugi TFUE. |
Żądania stron
11 |
Skarżąca wnosi do Sądu o:
|
12 |
Komisja wnosi do Sądu o:
|
Co do prawa
13 |
Skarżąca utrzymuje, że Komisja nie zbadała jej skargi administracyjnej w odpowiednim czasie, jak przewiduje art. 12 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia 2015/1589, i że nie wydała rozstrzygnięcia w drodze decyzji, jak przewidują to art. 4 i art. 15 ust. 1 tego rozporządzenia. |
14 |
Komisja podnosi, że skarga jest niedopuszczalna i bezzasadna. |
W przedmiocie dopuszczalności skargi
15 |
Komisja utrzymuje, że skarga jest niedopuszczalna. Przypomina ona, że wezwanie do usunięcia uchybienia stanowi istotny wymóg proceduralny, którego skutkiem jest w szczególności wyznaczenie granic ewentualnej skargi na bezczynność. Tymczasem w niniejszej sprawie twierdzi ona, że treść wezwania do działania z dnia 22 czerwca 2021 r., oparta na naruszeniu art. 72 lit. a) rozporządzenia nr 1698/2005 i art. 175 TFUE, różni się od przedmiotu skargi, która opiera się na art. 12, 13 i 15 rozporządzenia 2015/1589. |
16 |
Skarżąca utrzymuje, że jej skarga jest dopuszczalna, ponieważ w następstwie dostarczonych przez nią dodatkowych informacji i argumentów Komisja nie zamknęła postępowania w sprawie skargi do Komisji, co zmusiło ją do powtórzenia jej argumentów w ramach wezwania do działania z dnia 22 czerwca 2021 r. Komisja wskazuje, że o ile to wezwanie do działania dotyczyło jedynie art. 13 ust. 1 rozporządzenia 2015/1589, o tyle oczywiste jest, że dotyczy ono decyzji w sprawie zgodności środka, a nie jego tymczasowego zawieszenia. |
17 |
Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 265 akapit drugi TFUE skarga na bezczynność jest dopuszczalna tylko wtedy, gdy dana instytucja została uprzednio wezwana do działania. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem owo wezwanie instytucji do usunięcia uchybienia jest istotnym wymogiem proceduralnym, którego skutkami są, po pierwsze, rozpoczęcie biegu dwumiesięcznego terminu, w którym instytucja ma określić swoje stanowisko, oraz, po drugie, określenie granic skargi, jaka może zostać złożona, w wypadku gdyby instytucja zaniechała zajęcia stanowiska. Mimo że wezwanie do usunięcia uchybienia nie podlega szczególnym wymogom formalnym, konieczne jest jednak, aby było ono wystarczająco jasne i precyzyjne, aby umożliwić Komisji zapoznanie się w konkretny sposób z treścią decyzji, o której wydanie zwrócono się do niej, i aby wykazać, że ma ono na celu zmuszenie Komisji do zajęcia stanowiska (wyroki: z dnia 3 czerwca 1999 r., TF1/Komisja, T‑17/96, EU:T:1999:119, pkt 41; z dnia 29 września 2011 r., Ryanair/Komisja, T‑442/07, niepublikowany, EU:T:2011:547, pkt 22). Jednakże sformułowania w skardze na bezczynność i sformułowania w wezwaniu do usunięcia uchybienia nie muszą być identyczne (wyrok z dnia 10 marca 2021 r., ViaSat/Komisja, T‑245/17, EU:T:2021:128, pkt 39). |
18 |
W niniejszej sprawie należy stwierdzić, że – jak podkreśla Komisja – istnieje rozbieżność pomiędzy z jednej strony żądaniem wzywającym do działania z dnia 22 czerwca 2021 r., który wyznacza ramy niniejszej skargi, a z drugiej strony skargą wniesioną do Sądu. Z jednej strony pismo skarżącej z dnia 22 czerwca 2021 r. wzywa bowiem Komisję do wydania decyzji zawieszającej stosowanie § 18 ustawy zmieniającej do czasu wydania ostatecznej decyzji w przedmiocie jej zgodności z rynkiem wewnętrznym, zgodnie z art. 13 ust. 1 rozporządzenia 2015/1589, który umożliwia Komisji nakazanie zainteresowanemu państwu członkowskiemu zawieszenia wypłaty jakiejkolwiek pomocy przyznanej niezgodną z prawem do czasu wydania przez nią decyzji w sprawie zgodności tej pomocy z rynkiem wewnętrznym. Z drugiej strony skarżąca powołuje się w skardze na naruszenie przepisów dotyczących pomocy państwa, a mianowicie art. 107 i 108 TFUE oraz art. 4, 12 i 15 rozporządzenia 2015/1589, a zatem zmierza do stwierdzenia bezczynności Komisji ze względu na brak wydania decyzji w przedmiocie zgodności z prawem lub zgodności § 18 ustawy zmieniającej z prawem pomocy państwa. |
19 |
Jednakże taka rozbieżność między wezwaniem do działania, która wyznacza ramy sporu, a niniejszą skargą, określoną w piśmie wszczynającym postępowanie, nie może prowadzić do niedopuszczalności niniejszej skargi, zgodnie z orzecznictwem przytoczonym powyżej (zob. pkt 17 powyżej). |
20 |
Ze skargi złożonej do Komisji przez skarżącą w dniu 21 lutego 2020 r., do której odwołuje się ona na początku wezwania do działania, wynika bowiem, że zasadniczo twierdziła, iż § 18 ustawy zmieniającej stanowił w szczególności pomoc przyznaną bezprawnie i niezgodną z rynkiem wewnętrznym. Wynika to również z pisma z dnia 7 listopada 2020 r., z którego można wywodzić, że skarżąca miała na celu nie tylko zawieszenie wykonania § 18 ustawy zmieniającej, ale również uzyskanie decyzji w sprawie zgodności środka z rynkiem wewnętrznym, co potwierdza skarżąca w replice przed Sądem. |
21 |
Ponadto, jak wynika z pkt 10 powyżej, w wezwaniu do działania skarżąca odnosi się w swoim wniosku wprawdzie jedynie do zawieszenia rozpatrywanego środka w oczekiwaniu na ostateczną decyzję w sprawie jego zgodności z rynkiem wewnętrznym. Niemniej jednak powtarza ona swoją analizę, zgodnie z którą § 18 ustawy zmieniającej wprowadza nowy środek stanowiący pomoc przyznaną niezgodnie z prawem, który jest w szczególności sprzeczny z zasadami dotyczącymi kumulacji pomocy przyznanej w celu realizacji różnych celów różnych polityk Unii i zgodnie z którą to analizą chodzi o pomoc niezgodną z prawem, nakładającą dyskryminacyjne warunki na grupę producentów. |
22 |
Ponadto zawieszenie przez Komisję rozpatrywanego środka, takie jak żądane w wezwaniu do działania, wydaje się prima facie bezwzględnie związane z badaniem co do istoty zgodności tego środka z prawem pomocy państwa. |
23 |
W związku z tym pomimo zawartego w wezwaniu do działania z dnia 22 czerwca 2021 r. żądania wzywającego Komisję do zawieszenia stosowania, na podstawie art. 13 rozporządzenia 2015/1589, § 18 ustawy zmieniającej, biorąc pod uwagę informacje zawarte w aktach sprawy, a w szczególności poprzedzające je postępowanie administracyjne, wspomniane wezwanie do działania, które odnosi się do skargi administracyjnej i do oczekiwania na wydanie decyzji w przedmiocie zgodności z rynkiem wewnętrznym, było wystarczająco jasne i precyzyjne, aby umożliwić Komisji zapoznanie się w konkretny sposób z treścią decyzji, o której wydanie zwrócono się do niej, to jest nie tylko w zakresie zawieszenia rozpatrywanego środka, lecz również w zakresie zajęcia stanowiska w przedmiocie zgodności z prawem pomocy państwa. |
24 |
Niniejszą skargę należy zatem uznać za dopuszczalną w zakresie, w jakim ma ona na celu stwierdzenie, że Komisja niezgodnie z prawem zaniechała wydania decyzji dotyczącej kwestii, czy § 18 ustawy zmieniającej stanowił środek pomocy niezgodny z prawem, czy też niezgodny z rynkiem wewnętrznym. |
W przedmiocie zasadności skargi
25 |
Skarżąca podnosi, że § 18 ustawy zmieniającej wprowadza sposób odkupu energii pochodzącej z odnawialnych źródeł energii, co stanowi pomoc przyznaną niezgodnie z prawem i niezgodną z rynkiem wewnętrznym. Utrzymuje ona, że przepis ten nie został uwzględniony w decyzji w sprawie SA.44840. Wskazuje ona, że w następstwie skargi dostarczyła ona pismem z dnia 7 listopada 2020 r. dodatkowe informacje oraz że wobec braku odpowiedzi ze strony Komisji wysłała w dniu 22 czerwca 2021 r. wezwanie do działania. Utrzymuje ona zasadniczo, że Komisja nie zbadała w odpowiednim czasie jej skargi administracyjnej dotyczącej ewentualnej pomocy przyznanej bezprawnie z naruszeniem art. 12 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia 2015/1589, że nie zajęła stanowiska w drodze decyzji, naruszając art. 15 ust. 1 i 2 oraz art. 4 tego rozporządzenia, że nie przesłała jej kopii swojej decyzji i że nie podjęła stosownych środków. Zdaniem skarżącej Komisja była zobowiązana do zajęcia stanowiska w przedmiocie zgodności § 18 ustawy zmieniającej z traktatem FUE, a analiza Komisji przeprowadzona w piśmie z dnia 7 października 2020 r. nie stanowiła ani ostatecznej opinii, ani ostatecznego stanowiska w przedmiocie jej skargi. Stwierdza ona, że Komisja dopuściła się bezczynności. |
26 |
Komisja podważa tę argumentację. |
27 |
Należy przypomnieć utrwalone orzecznictwo, zgodnie z którym w celu rozstrzygnięcia w przedmiocie zasadności żądania stwierdzenia bezczynności należy zbadać, czy w chwili wezwania Komisji do działania w rozumieniu art. 265 TFUE spoczywał na niej obowiązek działania (wyroki: z dnia 15 września 1998 r., Gestevisión Telecinco/Komisja, T‑95/96, EU:T:1998:206, pkt 71; z dnia 19 maja 2011 r., Ryanair/Komisja, T‑423/07, EU:T:2011:226, pkt 25; a także z dnia 29 września 2011 r., Ryanair/Komisja, T‑442/07, niepublikowany, EU:T:2011:547, pkt 28). |
28 |
W dziedzinie pomocy państwa sytuacje, w których Komisja jest zobowiązana do podjęcia działania w przedmiocie pomocy przyznanej niezgodnie z prawem, są uregulowane w rozporządzeniu 2015/1589. |
29 |
Należy przypomnieć, że w dziedzinie pomocy przyznanej niezgodną z prawem art. 12 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia 2015/1589 przewiduje w szczególności, że Komisja bada bez zbędnej zwłoki wszelkie skargi złożone przez zainteresowaną stronę zgodnie z art. 24 ust. 2 tego rozporządzenia. Przepis ten, który dotyczy praw zainteresowanych stron, przewiduje w szczególności, że jeżeli okoliczności faktyczne i prawne przedstawione przez zainteresowaną stronę nie stanowią wystarczającej podstawy, by wykazać – na podstawie badania prima facie – istnienia pomocy niezgodnej z prawem lub pomocy świadczonej niezgodnie z przeznaczeniem, informuje o tym zainteresowaną stronę i wzywa ją do przekazania uwag w wyznaczonym terminie, który zwykle nie przekracza miesiąca. Jeżeli zainteresowana strona nie przekaże swoich uwag w wyznaczonym terminie, skargę uznaje się za wycofaną. |
30 |
Artykuł 15 ust. 1 zdanie pierwsze rozporządzenia 2015/1589 przewiduje, że badanie ewentualnej pomocy przyznanej niezgodnie z prawem prowadzi do wydania decyzji na podstawie art. 4 ust. 2, 3 lub 4 tego rozporządzenia, zgodnie z którym Komisja bada zgłoszenie bezzwłocznie po jego otrzymaniu i wydaje decyzję stwierdzającą, że dany środek nie stanowi pomocy, albo decyzję o niewnoszeniu zastrzeżeń, jeżeli dany środek nie budzi wątpliwości co do jego zgodności z rynkiem wewnętrznym, albo decyzję o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego, jeżeli środek ten budzi wątpliwości co do jego zgodności z rynkiem wewnętrznym. |
31 |
Należy zatem zbadać, czy w niniejszej sprawie do Komisji wpłynęła skarga lub czy Komisja była w posiadaniu informacji dotyczących pomocy, która miała być przyznana bezprawnie lub niezgodna z rynkiem wewnętrznym, co powinno było skutkować wydaniem decyzji na podstawie tych przepisów. |
32 |
Należy stwierdzić, że Komisja w swojej decyzji w sprawie SA.44840 wzięła pod uwagę zmiany wprowadzone do ustawy o energii ze źródeł odnawialnych, a w szczególności ustawę zmieniającą będącą przedmiotem niniejszej sprawy. |
33 |
Po pierwsze, wynika to z przypisu 2 do decyzji w sprawie SA.44840, w którym jest mowa o ustawie zmieniającej. Po drugie, wynika to z pkt 29 tej decyzji, który wskazuje, że jeżeli pomoc inwestycyjna nie została pierwotnie odliczona przy ustalaniu poziomu pomocy, preferencyjna cena zakupu została obniżona przez ustawę zmieniającą w celu zapewnienia przestrzegania zasad dotyczących kumulacji i wyeliminowania ryzyka nadmiernej rekompensaty. Dotyczy to właśnie zmiany wprowadzonej przez § 18 ustawy zmieniającej. Po trzecie, jak wynika z pkt 40 decyzji w sprawie SA.44840, w momencie przeprowadzania analizy systemu zgłoszonego przez Republikę Bułgarii Komisja otrzymała skargi bułgarskiego stowarzyszenia fotowoltaicznego i małych producentów dotyczące w szczególności zmiany wprowadzonej przez § 18 ustawy zmieniającej. Po czwarte, z pkt 46 decyzji w sprawie SA.44840 wynika, że poziomy pomocy dla instalacji zostały obniżone w celu zaradzenia nieprawidłowościom stwierdzonym podczas audytu przeprowadzonego w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich w latach 2007–2013. Jak wskazuje Komisja, owa zmiana ustawodawstwa wprowadzona przez § 18 ustawy zmieniającej miała na celu obniżenie poziomów pomocy dla pewnych instalacji w celu zaradzenia nieprawidłowościom stwierdzonym przez władze bułgarskie. Korekta ta dotyczyła beneficjentów pomocy inwestycyjnej w ramach przywołanego przez skarżącą programu rozwoju obszarów wiejskich, którzy korzystali jednocześnie w całości z preferencyjnych cen oraz z finansowania na podstawie krajowych systemów pomocy i systemów pomocy Unii. Wprowadzenie zmiany przewidzianej w § 18 ustawy zmieniającej skorygowało zatem istniejącą nadmierną rekompensatę przyznaną producentom, którzy złożyli wnioski o pomoc przed wejściem w życie ustawy o energii ze źródeł odnawialnych, czyli przed 2011 r., co Komisja przedstawiła skarżącej w piśmie z dnia 7 października 2020 r. w odpowiedzi na jej skargę (zob. pkt 6 powyżej). |
34 |
Zatem wbrew temu, co twierdzi skarżąca, z decyzji w sprawie SA.44840 wynika, że Komisja uwzględniła § 18 ustawy zmieniającej w ramach tej decyzji i w związku z tym wypowiedziała się również w przedmiocie zgodności tego przepisu z prawem pomocy państwa. |
35 |
Tymczasem żaden przepis rozporządzenia 2015/1589 nie zobowiązuje Komisji do wydania nowej decyzji w przedmiocie zgodności pomocy państwa z rynkiem wewnętrznym, w odniesieniu do której wydała już rozstrzygnięcie. Jak wskazuje Komisja, taki obowiązek pozwoliłby zainteresowanym stronom na zakwestionowanie jej analizy dotyczącej zgodności pomocy państwa z rynkiem wewnętrznym, w tym również po upływie terminu do wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności przewidzianej w art. 263 TFUE. |
36 |
Ponadto w następstwie skargi do Komisji złożonej w dniu 21 lutego 2020 r. przez skarżącą Komisja odpowiedziała jej pismem z dnia 7 października 2020 r. Po przypomnieniu treści swojej decyzji w sprawie SA.44840 wyjaśniła ona, że zbadała w niej przepisy ustawy zmieniającej, w tym § 18. Dodała ona, że na podstawie skargi złożonej do Komisji przez skarżącą nie było możliwe stwierdzenie błędnego zastosowania tego przepisu (zob. pkt 6 powyżej). |
37 |
Tymczasem skarżąca w żaden sposób nie wykazała przed Sądem, że ocena ta jest błędna i dlaczego § 18 ustawy zmieniającej wprowadził inny środek pomocy, który nie został zbadany w decyzji w sprawie SA.44840, w przedmiocie której Komisja powinna była się wypowiedzieć. |
38 |
Ponadto, jak wskazuje Komisja, celem i skutkiem decyzji w sprawie SA.44840 jest jedynie zatwierdzenie systemu pomocy poprzez uznanie go za zgodny z rynkiem wewnętrznym, a państwo członkowskie może odmówić przyznania pomocy lub ją zmniejszyć bez doprowadzenia do ustalenia nowej pomocy państwa. |
39 |
Z całości powyższych rozważań wynika, że w momencie wezwania do działania skierowanego do Komisji nie spoczywał na niej żaden obowiązek działania w rozumieniu mającego zastosowanie orzecznictwa przytoczonego powyżej w pkt 27, wobec czego w niniejszej sprawie nie można tej instytucji zarzucić żadnej bezczynności. |
40 |
Jeśli chodzi o argument skarżącej dotyczący bezczynności Komisji w odniesieniu do terminu zbadania jej skargi, biorąc pod uwagę brak po stronie Komisji obowiązku działania, tego rodzaju bezczynność nie może zostać stwierdzona. |
41 |
Wynika stąd, że niniejszą skargę na bezczynność należy oddalić. |
W przedmiocie kosztów
42 |
Zgodnie z art. 134 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. |
43 |
Ponieważ skarżąca przegrała sprawę, należy – zgodnie z żądaniem Komisji – obciążyć ją jej własnymi kosztami. |
44 |
Zgodnie z żądaniem Komisji należy obciążyć tę ostatnią jej własnymi kosztami. |
Z powyższych względów SĄD (pierwsza izba) orzeka, co następuje: |
|
|
Spielmann Mastroianni Gâlea Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 21 grudnia 2022 r. Podpisy |
( *1 ) Język postępowania: bułgarski.