POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU (dziewiąta izba)

z dnia 16 stycznia 2023 r.(*)

Odesłanie prejudycjalne – Artykuł 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem – Dyrektywa 2006/112/WE – Podatek od wartości dodanej (VAT) – Artykuł 19 – Pojęcie „przekazania całości lub części majątku” – Umowa sprzedaży dotycząca centrum handlowego – Przeniesienie przedsiębiorstwa – Częściowe przeniesienie składników materialnych i niematerialnych przedsiębiorstwa

W sprawie C‑729/21

mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Naczelny Sąd Administracyjny (Polska) postanowieniem z dnia 27 lipca 2021 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 1 grudnia 2021 r., w postępowaniu:

W. sp. z o.o.

przeciwko

Dyrektorowi Izby Administracji Skarbowej w Łodzi,

TRYBUNAŁ (dziewiąta izba),

w składzie: J.-C. Bonichot (sprawozdawca), pełniący obowiązki prezesa izby, S. Rodin i O. Spineanu-Matei, sędziowie,

rzecznik generalny: J. Kokott,

sekretarz: A. Calot Escobar,

uwzględniając pisemny etap postępowania,

rozważywszy uwagi, które przedstawili:

–        w imieniu W. sp. z o.o. – P. Guzowski, adwokat,

–        w imieniu Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Łodzi – B. Kołodziej, D. Pach i T. Wojciechowski,

–        w imieniu rządu polskiego – B. Majczyna, w charakterze pełnomocnika,

–        w imieniu Komisji Europejskiej – A. Armenia i I. Barcew, w charakterze pełnomocników,

postanowiwszy, po zapoznaniu się ze stanowiskiem rzecznika generalnego, orzec w formie postanowienia z uzasadnieniem, zgodnie z art. 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem,

wydaje następujące

Postanowienie

1        Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 19 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. 2006, L 347, s. 1).

2        Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy W. sp. z o.o. a Dyrektorem Izby Administracji Skarbowej w Łodzi (Polska, zwanym dalej „organem podatkowym”) w przedmiocie wniosku W. o odliczenie podatku od wartości dodanej (zwanego dalej „VAT”) zapłaconego przez W. przy nabyciu centrum handlowego położonego w Polsce.

 Ramy prawne

 Prawo Unii

3        Artykuł 2 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 stanowi:

„Opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje:

a)      odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze;

[…]”.

4        Artykuł 19 akapit pierwszy tej dyrektywy ma następujące brzmienie:

„W przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego”.

 Prawo polskie

5        Artykuł 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004 r., nr 54, poz. 535), w wersji mającej zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym, (zwanej dalej „ustawą o VAT”), stanowi:

„Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa – rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”.

6        Zgodnie z art. 6 ustawy o VAT:

„Przepisów ustawy nie stosuje się do:

1)      Transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa;

[…]”.

7        Artykuł 55¹ Kodeksu cywilnego, w brzmieniu mającym zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym, przewiduje:

„Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1)      oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)      własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)      prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)      wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)      koncesje, licencje i zezwolenia;

6)      patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)      majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)      tajemnice przedsiębiorstwa;

9)      księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej”.

 Postępowanie główne i pytania prejudycjalne

8        W., będąca spółką prawa polskiego, nabyła centrum handlowe znajdujące się w Polsce. Z umowy sprzedaży z dnia 30 sierpnia 2016 r. wynika, że sprzedający przeniósł w ten sposób na rzecz spółki W. nieruchomość, obejmującą grunt z budynkiem wraz ze wszystkimi przynależnościami oraz budowlami znajdującymi się na tym gruncie. Ponadto spółka W. przejęła umowy najmu dotyczące lokali w centrum handlowym, które zostały zawarte przed sprzedażą, i nabyła związane z nimi prawa i obowiązki. Umowa sprzedaży przewidywała również przeniesienie praw własności intelektualnej związanych z prowadzeniem centrum handlowego i stron internetowych.

9        W następstwie tej sprzedaży spółka W. kontynuowała prowadzenie centrum handlowego. W tym celu przedsiębiorstwo to zawarło nowe umowy z dostawcami mediów i z uwagi na to, że nie zatrudniało pracowników, wybrało nowy podmiot sprawujący zarząd nad centrum handlowym.

10      Z punktu widzenia VAT strony umowy uznały, że transakcją będącą przedmiotem umowy sprzedaży było nabycie nieruchomości wraz z wszystkimi jej przynależnościami oraz prawami jej dotyczącymi, w związku z czym transakcję tę należało uznać za „odpłatną dostawę towarów”, dającą nabywcy prawo do odliczenia VAT.

11      W ten sposób strony skorzystały z przyznanej w prawie polskim możliwości wyboru opodatkowania transakcji, nawet jeśli co do zasady sprzedaż zabudowanej nieruchomości jest zwolniona z VAT. Jest bezsporne, że faktura wystawiona przez sprzedawcę została zapłacona, a VAT został zapłacony przez spółkę W.

12      Organ podatkowy odmówił jednak spółce W. prawa do odliczenia VAT związanego z transakcją ze względu na to, że transakcja ta polegała na zbyciu całości przedsiębiorstwa lub przynajmniej zorganizowanej części tego przedsiębiorstwa. Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT transakcja taka nie podlega opodatkowaniu VAT, w związku z czym spółka W. nie mogła odliczyć podatku naliczonego.

13      Spółka wniosła skargę na tę decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi (Polska).

14      Wyrokiem z dnia 10 stycznia 2018 r. sąd ten utrzymał w mocy stanowisko organu podatkowego. Zdaniem tego sądu rozpatrywana umowa sprzedaży nie przewidywała przeniesienia całości przedsiębiorstwa, w związku z czym spółka W. była zmuszona do zawarcia umów z dostawcami mediów i do zatrudniania nowego podmiotu sprawującego zarząd w celu prowadzenia nabytego przez nią centrum handlowego. Jednakże zamiarem stron była sprzedaż nieruchomości i przeniesienie wszystkich praw i obowiązków niezbędnych do jej nieprzerwanego prowadzenia. Składniki materialne i niematerialne rzeczywiście przeniesione na spółkę W. umożliwiły osiągnięcie tego celu. W związku z tym przedmiotem transakcji sprzedaży było „przeniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa”, niepodlegające opodatkowaniu VAT, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

15      Spółka W. zaskarżyła ten wyrok do Naczelnego Sądu Administracyjnego (Polska).

16      Sąd ten ma wątpliwości co do zgodności art. 6 pkt 1 ustawy o VAT z art. 19 dyrektywy 2006/112.

17      Z tego ostatniego ze wskazanych przepisów wynika bowiem, że „następstwo prawne” pomiędzy sprzedającym a nabywcą towarów stanowi jedną z przesłanek jego stosowania. Tymczasem taki warunek nie jest przewidziany w prawie polskim.

18      Ponadto zgodnie z przyjętą obecnie przez sądy polskie wykładnią art. 6 pkt 1 ustawy o VAT stosowanie tego przepisu zależy od tego, czy przedmiotem danej transakcji jest przeniesienie „przedsiębiorstwa” lub „zorganizowanej części przedsiębiorstwa”. To ostatnie wyrażenie oznacza „organizacyjnie i funkcjonalnie wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, zdolnych do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej”.

19      Taka wykładnia prawa polskiego odpowiada wykładni art. 19 dyrektywy 2006/112 przyjętej przez Trybunał w wyrokach z dnia 27 listopada 2003 r., Zita Modes (C‑497/01, EU:C:2003:644) i z dnia 10 listopada 2011 r., Schriever (C‑444/10, EU:C:2011:724). Z wyroków tych wynika, że należy położyć nacisk na zdolność zbywanych składników materialnych i niematerialnych do umożliwienia samodzielnego kontynuowania działalności gospodarczej.

20      Tymczasem takie podejście wywołuje problemy pewności prawa dla podatników związane z trudnością rozróżnienia, z jednej strony, sprzedaży aktywów lub części aktywów przedsiębiorstwa, które należy zakwalifikować jako „dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu”, a z drugiej strony, przeniesienia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

21      Ponadto sąd odsyłający zastanawia się nad charakterem warunku „następstwa prawnego” przewidzianego w art. 19 dyrektywy 2006/112 i podnosi w szczególności kwestię, czy chodzi o szczególną formę następstwa, czy też pojęcie to odnosi się po prostu do przeniesienia prawa własności.

22      W przypadku gdyby należało uznać, że zgodnie z prawem polskim przeniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT pociąga za sobą „następstwo prawne”, sąd odsyłający zmierza ponadto do uzyskania wyjaśnień pozwalających mu na odróżnienie takiego przeniesienia, niepodlegającego opodatkowaniu VAT, od dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu. W szczególności sąd ten pyta, czy dla celów stosowania art. 6 pkt 1 ustawy o VAT konieczne jest, aby nabywca przejął wszystkie aktywa i pasywa, które tworzą wyodrębnioną część przedsiębiorstwa będącego przedmiotem sprzedaży, czy też wystarczy, by zostały przekazane jedynie istotne składniki, które są niezbędne lub wystarczające dla jego funkcjonowania.

23      Sąd odsyłający wyjaśnił, że w zawisłej przed nim sprawie deweloper wybudował centrum handlowe i „rozwinął” je poprzez zawarcie umów najmu i organizację jego prowadzenia, w szczególności poprzez zawarcie umowy z podmiotem sprawującym zarząd. Tymczasem utworzone w ten sposób przedsiębiorstwo nie zostało w całości zbyte na rzecz spółki W., ponieważ umowy o zarządzanie i ubezpieczenie nie zostały zawarte w umowie sprzedaży. Należy zatem ustalić, czy sprzedaż tę należy jednak uznać za „przeniesienie przedsiębiorstwa”.

24      Sąd odsyłający podkreślił w tym względzie znaczenie zarządzania złożoną infrastrukturą nieruchomości, taką jak centrum handlowe zbyte na rzecz spółki W. Wskazał jednak, że składniki materialne i niematerialne nabyte przez spółkę W. umożliwiły jej kontynuowanie prowadzenia tego centrum handlowego, mimo że umowy ubezpieczenia i zarządzania, które zawarł sprzedający, nie stanowiły części zbycia.

25      Dodatkowo sąd odsyłający wskazał, że w 2016 r. spółka W. wystąpiła o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w celu upewnienia się co do zgodności z prawem opodatkowania transakcji sprzedaży, wskazując jednocześnie, że ta część sprawy nie dotyczy jego wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.

26      W tych okolicznościach Naczelny Sąd Administracyjny postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

„1)      Czy unijne przepisy dotyczące opodatkowania VAT należy interpretować w ten sposób, że dopuszczalne jest stosowanie przepisu krajowego – takiego jak art. 6 pkt 1 ustawy [o VAT] – wyłączającego opodatkowanie dostawy zorganizowanej części przedsiębiorstwa bez uzależnienia stosowania takiego wyłączenia od warunku, o którym mowa w art. 19 dyrektywy [2006/112], tj. następstwa prawnego pomiędzy zbywcą a nabywcą?

2)      W razie odpowiedzi twierdzącej na pytanie pierwsze, czy dla zastosowania wyłączenia, o którym mowa w art. 6 pkt 1 [ustawy o VAT] musi dojść do przekazania wszystkich składników takiej zorganizowanej części majątku zbywcy, a zmiana w tym zakresie (w szczególności brak przejęcia umów ubezpieczenia i zarządzania zbywanym majątkiem) oznacza, że doszło do opodatkowanej dostawy towaru?”.

 W przedmiocie pytań prejudycjalnych

27      Zgodnie z art. 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem, jeżeli odpowiedź na pytanie prejudycjalne można wywieść w sposób jednoznaczny z orzecznictwa lub jeżeli odpowiedź na takie pytanie nie pozostawia żadnych uzasadnionych wątpliwości, Trybunał może w każdej chwili, na wniosek sędziego sprawozdawcy i po zapoznaniu się ze stanowiskiem rzecznika generalnego, orzec w formie postanowienia z uzasadnieniem.

28      Powyższy przepis należy zastosować w niniejszej sprawie.

 W przedmiocie pytania pierwszego

29      Na wstępie należy zauważyć, że z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym wynika, iż art. 6 pkt 1 ustawy o VAT ma na celu transpozycję art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 do polskiego porządku prawnego. O ile art. 6 pkt 1 ustawy o VAT wyłącza z zakresu stosowania ustawy o VAT „transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa”, o tyle art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 nie używa tych pojęć, lecz odnosi się do „przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku”.

30      W tym względzie należy przypomnieć, że pojęcie „przekazania […] całości lub części majątku” należy interpretować w taki sposób, iż obejmuje ono przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, lecz nie obejmuje samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów (wyrok z dnia 10 listopada 2011 r., Schriever, C‑444/10, EU:C:2011:724, pkt 24 i przytoczone tam orzecznictwo).

31      Z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym wynika, że w prawie polskim wyrażenie „zorganizowana część przedsiębiorstwa” oznacza „organizacyjnie i funkcjonalnie wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, zdolnych do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej”.

32      W tych okolicznościach należy stwierdzić, że poprzez pytanie pierwsze sąd odsyłający zmierza w istocie do ustalenia, czy art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie przepisowi prawa krajowego, który przewiduje, iż „przekazanie całości lub części majątku” nie podlega opodatkowaniu VAT, bez uzależnienia jego stosowania od warunku, by odbiorca był następcą prawnym przekazującego.

33      W tym względzie należy przypomnieć, że art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 jest sformułowany w identyczny sposób jak art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz.U. 1977, L 145, s. 1), i należy go interpretować w świetle orzecznictwa Trybunału dotyczącego tego ostatniego ze wskazanych przepisów (zob. podobnie wyrok z dnia 19 grudnia 2018 r., Mailat, C‑17/18, EU:C:2018:1038, pkt 13).

34      Należy również przypomnieć, że zgodnie z tym art. 19 akapit pierwszy w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki, całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego.

35      Wynika z tego, że gdy państwo członkowskie skorzystało z tej możliwości, przekazania całości lub części majątku nie uważa się za dostawę towarów w rozumieniu dyrektywy 2006/112, a zatem takie przekazanie nie podlega opodatkowaniu VAT na podstawie art. 2 tej dyrektywy (zob. podobnie wyrok z dnia 10 listopada 2011 r., Schriever, C‑444/10, EU:C:2011:724, pkt 20 i przytoczone tam orzecznictwo).

36      Artykuł 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 przewiduje ponadto, że należy uznać, iż „osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego”. Z jasnego brzmienia tego przepisu wynika, że wbrew temu, co sugeruje sąd odsyłający w treści pytania pierwszego, kontynuacja, o której mowa w pytaniu pierwszym, jest nie warunkiem jego stosowania, lecz konsekwencją okoliczności, że nie uważa się, iż dostawa miała miejsce (zob. podobnie wyroki: z dnia 27 listopada 2003 r., Zita Modes, C‑497/01, EU:C:2003:644, pkt 43; z dnia 19 grudnia 2018 r., Mailat, C‑17/18, EU:C:2018:1038, pkt 29).

37      Taka wykładnia art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 znajduje potwierdzenie w celu tego przepisu, który polega na umożliwieniu państwom członkowskim ułatwienia przekazywania przedsiębiorstw lub części przedsiębiorstw poprzez uproszczenie tych transakcji i unikanie naruszenia płynności finansowej nabywcy nadmiernym obciążeniem podatkowym, które i tak odzyskałby on następnie poprzez odliczenie naliczonego VAT (wyrok z dnia 10 listopada 2011 r., Schriever, C‑444/10, EU:C:2011:724, pkt 23 i przytoczone tam orzecznictwo).

38      W świetle całości powyższych rozważań na pytanie pierwsze należy odpowiedzieć, że art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie przepisowi prawa krajowego, który przewiduje, iż „przekazanie całości lub części majątku” nie podlega opodatkowaniu VAT, bez uzależnienia jego stosowania od warunku, by odbiorca był następcą prawnym przekazującego.

 W przedmiocie pytania drugiego

39      Na wstępie należy wskazać, że poprzez pytanie drugie sąd odsyłający zmierza do ustalenia, w jakich okolicznościach przeniesienie „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT należy zakwalifikować jako „przekazanie całości lub części majątku”, o którym mowa w art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112.

40      Ponadto, jak wynika z pkt 31 niniejszego postanowienia, w prawie polskim określenie „zorganizowana część przedsiębiorstwa” oznacza „organizacyjnie i funkcjonalnie wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, zdolnych do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej”.

41      Z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym wynika również, że w ramach transakcji omawianego zbycia będącego przedmiotem postępowania głównego, z wyjątkiem niektórych umów o zarządzanie i ubezpieczenie, wszystkie składniki materialne i niematerialne omawianego przedsiębiorstwa zostały przeniesione na nabywcę.

42      W tych okolicznościach należy stwierdzić, że poprzez pytanie drugie sąd odsyłający zmierza w istocie do ustalenia, czy art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że pojęcie „przekazania całości lub części majątku” obejmuje przeniesienie części przedsiębiorstwa, nawet jeśli nie zostały przeniesione na nabywcę wszystkie składniki materialne i niematerialne, które wchodzą w skład tej części.

43      W tym względzie, jak wynika z pkt 30 niniejszego postanowienia, pojęcie „przekazania […] całości lub części majątku” należy interpretować w taki sposób, iż obejmuje ono między innymi przeniesienie samodzielnej części przedsiębiorstwa, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej.

44      Trybunał podkreślił w tym względzie, że stwierdzenie, iż nastąpiło przeniesienie samodzielnej części przedsiębiorstwa, wymaga, by całość przekazanych składników była wystarczająca dla umożliwienia prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej (zob. podobnie wyroki: z dnia 10 listopada 2011 r., Schriever, C‑444/10, EU:C:2011:724, pkt 25; z dnia 19 grudnia 2018 r., Mailat, C‑17/18, EU:C:2018:1038, pkt 15).

45      W tym celu należy dokonać całościowej oceny okoliczności faktycznych charakteryzujących daną transakcję. W ramach tej oceny szczególne znaczenie należy nadać charakterowi działalności gospodarczej, której prowadzenie jest planowane (zob. podobnie wyrok z dnia 10 listopada 2011 r., Schriever, C‑444/10, EU:C:2011:724, pkt 26, 32).

46      Ponadto należy wyjaśnić, że objęcie zakresem pojęcia „przekazania całości lub części majątku” w rozumieniu art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 wymaga, aby nabywca miał zamiar prowadzić przekazane przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, a nie tylko natychmiast zlikwidować działalność i ewentualnie sprzedać zapasy (wyrok z dnia 19 grudnia 2018 r., Mailat, C‑17/18, EU:C:2018:1038, pkt 25 i przytoczone tam orzecznictwo).

47      W tym względzie z orzecznictwa Trybunału wynika, że zamiar nabywcy może, a w niektórych przypadkach powinien, być brany pod uwagę przy całościowej ocenie okoliczności transakcji, o ile można go ustalić na podstawie obiektywnych wskazówek (wyrok z dnia 19 grudnia 2018 r., Mailat, C‑17/18, EU:C:2018:1038, pkt 26 i przytoczone tam orzecznictwo).

48      Należy ponadto zauważyć, że z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym wynika, iż w niniejszym przypadku składniki materialne i niematerialne przeniesione na spółkę W. umożliwiły jej kontynuowanie prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa, i to nawet w braku przeniesienia pewnych składników niematerialnych.

49      Jednakże do sądu odsyłającego należy ustalenie, z uwzględnieniem wszystkich okoliczności, w jakich miała miejsce transakcja będąca przedmiotem postępowania głównego, czy transakcję tę należy zakwalifikować jako „przekazanie […] całości lub części majątku” w rozumieniu art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 (zob. analogicznie wyrok z dnia 29 października 2009 r., SKF, C‑29/08, EU:C:2009:665, pkt 73).

50      W świetle całości powyższych rozważań na pytanie drugie należy odpowiedzieć, że art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że pojęcie „przekazania całości lub części majątku” obejmuje przeniesienie części przedsiębiorstwa, nawet jeśli nie zostały przeniesione na nabywcę wszystkie składniki materialne i niematerialne, które wchodzą w skład tej części, pod warunkiem że całość przekazanych składników jest wystarczająca dla umożliwienia temu przedsiębiorstwu prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej.

 W przedmiocie kosztów

51      Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (dziewiąta izba) orzeka, co następuje:

1)      Artykuł 19 akapit pierwszy dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej

należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoi on na przeszkodzie przepisowi prawa krajowego, który przewiduje, iż „przekazanie całości lub części majątku” nie podlega opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, bez uzależnienia jego stosowania od warunku, by odbiorca był następcą prawnym przekazującego.

2)      Artykuł 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112

należy interpretować w ten sposób, że:

pojęcie „przekazania całości lub części majątku” obejmuje przeniesienie części przedsiębiorstwa, nawet jeśli nie zostały przeniesione na nabywcę wszystkie składniki materialne i niematerialne, które wchodzą w skład tej części, pod warunkiem że całość przekazanych składników jest wystarczająca dla umożliwienia temu przedsiębiorstwu prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej.

Sporządzono w Luksemburgu w dniu 16 stycznia 2023 r.

*      Język postępowania: polski.