This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62021CJ0626
Judgment of the Court (Fifth Chamber) of 17 May 2023.#Funke Sp. z o.o. v Landespolizeidirektion Wien.#Request for a preliminary ruling from the Verwaltungsgerichtshof.#Reference for a preliminary ruling – Approximation of laws – Directive 2001/95/EC – Article 12 and Annex II – Technical standards and regulations – European Union Rapid Information System (RAPEX) – Guidelines – Dangerous non-food products – Implementing Decision (EU) 2019/417 – Regulation (EC) No 765/2008 – Articles 20 and 22 – Notifications to the European Commission – Administrative decision – Prohibition on the sale of certain pyrotechnic articles and obligation to withdraw – Request from a distributor of the products concerned that the notification be supplemented – Authority competent to give a decision on the request – Article 47 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union – Effective judicial protection.#Case C-626/21.
Wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 17 maja 2023 r.
Funke Sp. z o.o. przeciwko Landespolizeidirektion Wien.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Verwaltungsgerichtshof.
Odesłanie prejudycjalne – Zbliżanie ustawodawstw – Dyrektywa 2001/95/WE – Artykuł 12 i załącznik II – Normy i przepisy techniczne – Unijny system szybkiej informacji (RAPEX) – Wytyczne – Niebezpieczne produkty nieżywnościowe – Decyzja wykonawcza (UE) 2019/417 – Rozporządzenie (WE) nr 765/2008 – Artykuły 20 i 22 – Zgłoszenia przekazane Komisji Europejskiej – Decyzja administracyjna – Zakaz sprzedaży określonych wyrobów pirotechnicznych i obowiązek wycofania z obrotu – Wniosek dystrybutora danych produktów o uzupełnienie zgłoszenia – Organ właściwy do rozpatrzenia wniosku – Artykuł 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej – Skuteczna ochrona sądowa.
Sprawa C-626/21.
Wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 17 maja 2023 r.
Funke Sp. z o.o. przeciwko Landespolizeidirektion Wien.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Verwaltungsgerichtshof.
Odesłanie prejudycjalne – Zbliżanie ustawodawstw – Dyrektywa 2001/95/WE – Artykuł 12 i załącznik II – Normy i przepisy techniczne – Unijny system szybkiej informacji (RAPEX) – Wytyczne – Niebezpieczne produkty nieżywnościowe – Decyzja wykonawcza (UE) 2019/417 – Rozporządzenie (WE) nr 765/2008 – Artykuły 20 i 22 – Zgłoszenia przekazane Komisji Europejskiej – Decyzja administracyjna – Zakaz sprzedaży określonych wyrobów pirotechnicznych i obowiązek wycofania z obrotu – Wniosek dystrybutora danych produktów o uzupełnienie zgłoszenia – Organ właściwy do rozpatrzenia wniosku – Artykuł 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej – Skuteczna ochrona sądowa.
Sprawa C-626/21.
ECLI identifier: ECLI:EU:C:2023:412
z dnia 17 maja 2023 r. ( *1 )
Odesłanie prejudycjalne – Zbliżanie ustawodawstw – Dyrektywa 2001/95/WE – Artykuł 12 i załącznik II – Normy i przepisy techniczne – Unijny system szybkiej informacji (RAPEX) – Wytyczne – Niebezpieczne produkty nieżywnościowe – Decyzja wykonawcza (UE) 2019/417 – Rozporządzenie (WE) nr 765/2008 – Artykuły 20 i 22 –Zgłoszenia przekazane Komisji Europejskiej – Decyzja administracyjna – Zakaz sprzedaży określonych wyrobów pirotechnicznych i obowiązek wycofania z obrotu – Wniosek dystrybutora danych produktów o uzupełnienie zgłoszenia – Organ właściwy do rozpatrzenia wniosku – Artykuł 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej – Skuteczna ochrona sądowa
W sprawie C‑626/21
mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Verwaltungsgerichtshof (trybunał administracyjny, Austria) postanowieniem z dnia 29 września 2021 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 11 października 2021 r., w postępowaniu:
Funke sp. z o.o.
przeciwko
Landespolizeidirektion Wien,
TRYBUNAŁ (piąta izba),
w składzie: E. Regan, prezes izby, D. Gratsias, M. Ilešič, I. Jarukaitis i Z. Csehi (sprawozdawca), sędziowie,
rzecznik generalny: T. Ćapeta,
sekretarz: S. Beer, administratorka,
uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 21 września 2022 r.,
rozważywszy uwagi, które przedstawili:
– |
w imieniu Funke sp. z o.o. – K. Pateter i C. M. Schwaiger, Rechtsanwälte, |
– |
w imieniu rządu austriackiego – A. Posch, J. Schmoll, H. Perz, V. Reichmann i F. Werni, w charakterze pełnomocników, |
– |
w imieniu Komisji Europejskiej – G. Goddin, B.-R. Killmann i F. Thiran, w charakterze pełnomocników, |
po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 1 grudnia 2022 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 |
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 12 dyrektywy 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 grudnia 2001 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (Dz.U. 2002, L 11, s. 4) i załącznika II do niej, zmienionej rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. (Dz.U. 2008, L 218, s. 30), (zwanej dalej „dyrektywą 2001/95”), art. 20 i 22 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającego wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 339/93 (Dz.U. 2008, L 218, s. 30), a także decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2019/417 z dnia 8 listopada 2018 r. ustanawiającej wytyczne dotyczące zarządzania unijnym systemem szybkiej informacji „RAPEX” utworzonym na mocy art. 12 dyrektywy 2001/95/WE w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów oraz funkcjonującym w jego ramach systemem zgłoszeń (Dz.U. 2019, L 73, s. 121). |
2 |
Wniosek ten został złożony w ramach sporu między Funke sp. z o.o. a Landespolizeidirektion Wien (generalną dyrekcją policji w Wiedniu, Austria) (zwaną dalej „LPD”) w przedmiocie zgłoszeń dokonanych przez LPD za pośrednictwem unijnego systemu szybkiej informacji (zwanego dalej „systemem RAPEX”) w odniesieniu do określonych wyrobów pirotechnicznych przywożonych przez tę spółkę. |
Ramy prawne
Prawo Unii
Dyrektywa 2013/29
3 |
Artykuł 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/29/UE z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do udostępniania na rynku wyrobów pirotechnicznych (Dz.U. 2013, L 178, s. 27), zatytułowany „Przedmiot”, ma następujące brzmienie: „1. Niniejsza dyrektywa ustanawia przepisy, których celem jest osiągnięcie swobodnego przepływu wyrobów pirotechnicznych na rynku wewnętrznym przy zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego, bezpieczeństwa publicznego oraz ochrony i bezpieczeństwa konsumentów, przy uwzględnieniu odpowiednich aspektów związanych z ochroną środowiska. 2. Niniejsza dyrektywa określa zasadnicze wymagania bezpieczeństwa, które mają spełniać wyroby pirotechniczne, aby można je było udostępniać na rynku. Wykaz tych wymagań jest zawarty w załączniku I”. |
4 |
Artykuł 3 tej dyrektywy, zatytułowany „Definicje”, stanowi w pkt 12: „Do celów niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje: […] 12) »podmioty gospodarcze« oznaczają producentów, importerów i dystrybutorów”. |
5 |
Artykuł 38 rzeczonej dyrektywy, zatytułowany „Nadzór rynku unijnego i kontrola wyrobów pirotechnicznych wprowadzanych na rynek Unii”, przewiduje w ust. 1 i 2: „1. Państwa członkowskie przyjmują wszelkie odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby wyroby pirotechniczne mogły być wprowadzane do obrotu tylko wówczas, gdy odpowiednio przechowywane i używane zgodnie z przeznaczeniem nie zagrażają zdrowiu i bezpieczeństwu osób. 2. Artykuł 15 ust. 3 i art. 16–29 rozporządzenia [nr 765/2008] mają zastosowanie do wyrobów pirotechnicznych”. |
6 |
Artykuł 39 tej dyrektywy, zatytułowany „Procedura postępowania w przypadku wyrobów pirotechnicznych stanowiących zagrożenie na poziomie krajowym”, stanowi: „1. W przypadku gdy organy nadzoru rynku jednego państwa członkowskiego mają dostateczne powody, by sądzić, że dany wyrób pirotechniczny stwarza zagrożenie dla zdrowia lub bezpieczeństwa osób albo innych aspektów związanych z ochroną interesów publicznych objętych niniejszą dyrektywą, dokonują one oceny obejmującej dany wyrób pirotechniczny pod kątem spełnienia wszystkich odnośnych wymagań określonych w niniejszej dyrektywie. Zainteresowane podmioty gospodarcze, w razie konieczności, współpracują w tym celu z organami nadzoru rynku. Jeśli w toku oceny, o której mowa w akapicie pierwszym, organy nadzoru rynku stwierdzą, że wyrób pirotechniczny nie spełnia wymagań określonych w niniejszej dyrektywie, niezwłocznie wzywają zainteresowany podmiot gospodarczy do podjęcia wszelkich odpowiednich działań naprawczych w celu doprowadzenia wyrobu pirotechnicznego do zgodności z tymi wymaganiami lub do wycofania wyrobu pirotechnicznego z obrotu lub odzyskania go w wyznaczonym przez nie rozsądnym terminie, stosownym do charakteru zagrożenia. Organy nadzoru rynku powiadamiają odpowiednią jednostkę notyfikowaną. Do środków, o których mowa w akapicie drugim niniejszego ustępu, zastosowanie ma art. 21 rozporządzenia [nr 765/2008]. 2. W przypadku gdy organy nadzoru rynku uznają, że niezgodność nie ogranicza się wyłącznie do terytorium państwa, w którym prowadzą nadzór, informują one Komisję oraz pozostałe państwa członkowskie o wynikach oceny oraz działaniach, których podjęcia zażądały od podmiotu gospodarczego. 3. Dany podmiot gospodarczy zapewnia podjęcie wszelkich właściwych działań naprawczych w odniesieniu do wszystkich odnośnych wyrobów pirotechnicznych, które ten podmiot udostępnił na rynku w Unii. 4. W przypadku gdy zainteresowany podmiot gospodarczy nie podejmuje odpowiednich działań naprawczych w terminie, o którym mowa w ust. 1 akapit drugi, organy nadzoru rynku wprowadzają wszelkie odpowiednie środki tymczasowe w celu zakazania lub ograniczenia udostępniania wyrobów pirotechnicznych na rynku krajowym, wycofania danego wyrobu pirotechnicznego z obrotu na tym rynku lub odzyskania tego wyrobu. Organy nadzoru rynku przekazują niezwłocznie Komisji i pozostałym państwom członkowskim informacje na temat tych środków. 5. Informacje, o których mowa w ust. 4 akapit drugi, obejmują wszelkie dostępne szczegóły, przede wszystkim dane konieczne do identyfikacji wyrobu pirotechnicznego niezgodnego z wymaganiami, informacje na temat pochodzenia wyrobu pirotechnicznego, charakteru domniemanej niezgodności i związanego z nią zagrożenia, rodzaju i okresu obowiązywania wprowadzonych środków krajowych, a także stanowisko przedstawione przez zainteresowany podmiot gospodarczy. […] 6. Państwa członkowskie inne niż państwo członkowskie, które wszczęło procedurę na mocy niniejszego artykułu, niezwłocznie informują Komisję i pozostałe państwa członkowskie o wszystkich wprowadzonych środkach i przekazują wszelkie dodatkowe informacje dotyczące niezgodności danego wyrobu pirotechnicznego, którymi dysponują, a w przypadku gdy wyrażają sprzeciw wobec przyjętego środka krajowego, przedstawiają swoje zastrzeżenia. 7. W przypadku gdy w terminie trzech miesięcy od otrzymania informacji, o których mowa w ust. 4 akapit drugi, żadne państwo członkowskie ani Komisja nie zgłosi sprzeciwu wobec środka tymczasowego wprowadzonego przez dane państwo członkowskie, środek ten uznaje się za uzasadniony. 8. Państwa członkowskie zapewniają niezwłoczne przyjęcie właściwych środków ograniczających w odniesieniu do danego wyrobu pirotechnicznego, takich jak wycofanie wyrobu pirotechnicznego z obrotu”. |
Rozporządzenie nr 765/2008
7 |
Motyw 30 rozporządzenia nr 765/2008 ma następujące brzmienie: „Sytuacje poważnego zagrożenia stwarzane przez produkt wymagają szybkiej interwencji, która może pociągać za sobą wycofanie produktu z obrotu, jego odzyskanie lub zakaz jego udostępniania na rynku. W tego rodzaju sytuacjach konieczne jest posiadanie dostępu do systemu szybkiej wymiany informacji pomiędzy państwami członkowskimi i Komisją. System przewidziany w art. 12 dyrektywy 2001/95/WE dowiódł swojej efektywności i skuteczności w obszarze produktów konsumenckich. Aby uniknąć niepotrzebnego dublowania, system ten powinien być wykorzystywany do celów niniejszego rozporządzenia. Ponadto spójny nadzór rynku w całej Wspólnocie wymaga szerokiej wymiany informacji na temat krajowych działań w tym kontekście, wykraczających poza omawiany system”. |
8 |
Artykuł 2 rozporządzenia nr 765/2008, zatytułowany „Definicje”, w pkt 7 stanowi: „Do celów niniejszego rozporządzenia przyjmuje się następujące definicje: […] 7) »podmioty gospodarcze« to producenci, upoważnieni przedstawiciele, importerzy oraz dystrybutorzy;”. |
9 |
Artykuł 20 tego rozporządzenia, zatytułowany „Produkty stwarzające poważne zagrożenie”, przewiduje w ust. 1: „Państwa członkowskie zapewniają, że produkty stwarzające poważne zagrożenie, wymagające szybkiej interwencji, włącznie z zagrożeniem, którego skutki nie są odczuwalne bezpośrednio, są wycofane z obrotu lub odzyskiwane, lub że ich udostępnianie na ich rynku jest zabronione, oraz informują o tym niezwłocznie Komisję zgodnie z art. 22”. |
10 |
Artykuł 21 rzeczonego rozporządzenia, zatytułowany „Środki ograniczające”, stanowi w ust. 1 i 2: „1. Państwa członkowskie zapewniają, że każdy środek, podjęty na mocy odpowiedniego wspólnotowego prawodawstwa harmonizacyjnego w celu zakazania lub ograniczenia udostępniania produktu na rynku albo jego wycofania z obrotu bądź odzyskania, jest współmierny i zawiera dokładną podstawę, w oparciu o którą środek ten podjęto. 2. Środki te są niezwłocznie podawane do wiadomości właściwego podmiotu gospodarczego, który jednocześnie otrzymuje informacje na temat środków odwoławczych dostępnych na mocy prawa krajowego obowiązującego w danym państwie członkowskim oraz terminu na ich wniesienie”. |
11 |
Artykuł 22 tego rozporządzenia, zatytułowany „Wymiana informacji – wspólnotowy system szybkiego informowania”, w ust. 1, 3 i 4 stanowi: „1. W przypadku gdy państwo członkowskie podejmuje lub zamierza podjąć środki zgodnie z art. 20 i uznaje, że przyczyny uzasadniające te środki lub skutki stosowania tych środków wykraczają poza jego terytorium, niezwłocznie notyfikuje Komisji te środki zgodnie z ust. 4 niniejszego artykułu. Powiadamia również niezwłocznie Komisję o zmianie lub wycofaniu każdego tego rodzaju środka. […] 3. Informacje przekazywane zgodnie z ust. 1 i 2 zawierają wszystkie dostępne szczegóły, przede wszystkim dane umożliwiające identyfikację produktu, informacje na temat pochodzenia produktu i łańcucha dostaw, charakteru występującego zagrożenia, rodzaju i okresu obowiązywania przyjętego środka krajowego oraz środków podjętych dobrowolnie przez podmioty gospodarcze. 4. Do celów ust. 1, 2 i 3 stosuje się nadzór rynku i system wymiany informacji przewidziane w art. 12 dyrektywy 2001/95/WE. Artykuł 12 ust. 2, 3 i 4 tej dyrektywy stosuje się odpowiednio”. |
Dyrektywa 2001/95
12 |
Motyw 27 dyrektywy 2001/95 ma następujące brzmienie: „Skuteczny nadzór nad bezpieczeństwem produktów wymaga ustanowienia na szczeblach krajowym i wspólnotowym systemu szybkiej wymiany informacji, w sytuacjach poważnego zagrożenia, wymagających szybkiej interwencji w odniesieniu do bezpieczeństwa produktu. […]”. |
13 |
Zgodnie z art. 12 ust. 2 i 3 dyrektywy 2001/95: „2. Po otrzymaniu takich informacji Komisja zobowiązana jest sprawdzić ich zgodność z niniejszym artykułem oraz z wymogami mającymi zastosowanie w odniesieniu do funkcjonowania systemu RAPEX oraz przesyła je do wiadomości innych państw członkowskich, które z kolei niezwłocznie powiadamiają Komisję o przyjętych środkach. 3. Szczegółowe procedury w odniesieniu do systemu RAPEX zostały wymienione w załączniku II. Komisja dokonuje ich dostosowania. Środki te, mające na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy poprzez jej uzupełnienie, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 15 ust. 5”. |
14 |
Załącznik II do tej dyrektywy, zatytułowany „Procedury związane ze stosowaniem systemu RAPEX i wytyczne dotyczące zgłoszeń”, ma następujące brzmienie: „1. RAPEX obejmuje produkty określone w art. 2 lit. a), które stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów. […] 2. RAPEX jest zasadniczo ukierunkowany na szybką wymianę informacji w przypadku poważnego zagrożenia. Wytyczne, o których mowa w pkt 8, określają szczególne kryteria w celu rozpoznania poważnych zagrożeń. 3. Państwa członkowskie przekazujące informacje na podstawie art. 12 powinny udzielić wszystkich dostępnych informacji szczegółowych. W szczególności zgłoszenie powinno zawierać informacje określone w wytycznych wymienionych w pkt 8 oraz co najmniej: a) informacje umożliwiające identyfikację produktu; b) opis danego zagrożenia, łącznie z podsumowaniem wyników wszelkich badań/analiz oraz wnioski w celu oceny poziomu zagrożenia; c) w stosownych przypadkach – charakter i czas trwania środków lub działań, w sprawie których zapadła decyzja lub które zostały podjęte; d) informacje o sieci zaopatrzenia i dystrybucji danego produktu, w szczególności o krajach przeznaczenia. Informacje takie powinny być przekazywane na specjalnym standardowym formularzu zgłoszeniowym oraz za pomocą środków określonych w wytycznych wymienionych w pkt 8. […] 5. Komisja, możliwie jak najszybciej, weryfikuje zgodność informacji otrzymanych za pośrednictwem RAPEX z przepisami dyrektywy i kiedy uzna za konieczne oraz w celu dokonania oceny bezpieczeństwa produktu, z własnej inicjatywy może przeprowadzić dochodzenie. W przypadku takiego dochodzenia państwa członkowskie są zobowiązane w miarę możliwości udzielić Komisji wymaganych przez nią informacji. […] 7. Państwa członkowskie niezwłocznie powiadamiają Komisję o wszelkich zmianach lub zniesieniu danego środka(-ów) lub działania (działań). 8. Komisja opracowuje i regularnie aktualizuje, zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 15 ust. 3, wytyczne dotyczące zarządzania przez Komisję i państwa członkowskie systemem RAPEX. […] 10. Odpowiedzialność za udzielaną informację spoczywa na powiadamiającym państwie członkowskim. […]”. |
Decyzja wykonawcza 2019/417
15 |
Motywy 11–13 decyzji wykonawczej 2019/417 przewidują:
|
16 |
Artykuł 1 tej decyzji wykonawczej stanowi: „W załączniku do niniejszej decyzji zawarto wytyczne dotyczące zarządzania [systemem RAPEX] utworzonym na mocy art. 12 dyrektywy [2001/95] oraz funkcjonującym w jego ramach systemem zgłoszeń”. |
17 |
Załącznik do rzeczonej decyzji wykonawczej, zatytułowany „Wytyczne dotyczące zarządzania [systemem RAPEX] – utworzonym na mocy art. 12 dyrektywy [2001/95] oraz funkcjonującym w jego ramach systemem zgłoszeń” (zwany dalej „wytycznymi RAPEX”), określa w części I zakres stosowania i adresatów tych wytycznych. |
18 |
Punkt 2 rzeczonej części I tych wytycznych, zatytułowany „Adresaci wytycznych”, stanowi: „Wytyczne skierowane są do wszystkich organów państw członkowskich działających w obszarze bezpieczeństwa produktów konsumenckich i należących do sieci systemu RAPEX, w tym do organów nadzoru rynku odpowiedzialnych za monitorowanie zgodności produktów z wymogami bezpieczeństwa i do organów odpowiedzialnych za kontrole granic zewnętrznych”. |
19 |
Zgodnie z pkt 4 części I wytycznych RAPEX, zatytułowanym „Środki”: „4.1. Rodzaje środków Środki zapobiegawcze i ograniczające mogą być podjęte w stosunku do produktów stwarzających zagrożenie z inicjatywy podmiotu gospodarczego, który wprowadził dany produkt do obrotu lub zajmował się jego dystrybucją na rynku (»środki dobrowolne«), albo na polecenie organu państwa członkowskiego uprawnionego do monitorowania zgodności produktów z wymogami bezpieczeństwa (»środki przymusowe«). […]”. |
20 |
Punkt 1 części II wytycznych RAPEX, zatytułowany „Wstęp”, ma następujące brzmienie: „1.1. Cele systemu RAPEX […] System RAPEX odgrywa istotną rolę w dziedzinie bezpieczeństwa produktów; uzupełnia on inne działania podjęte zarówno na szczeblu krajowym jak i na szczeblu unijnym w celu zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa produktów w UE. Dane systemu RAPEX pomagają:
[…]”. |
21 |
Punkt 3 części II wytycznych RAPEX, zatytułowany „Zgłoszenia”, stanowi: „[…] 3.2. Treść zgłoszeń 3.2.1. Zakres danych Zgłoszenia przesyłane Komisji za pośrednictwem aplikacji RAPEX obejmują następujące rodzaje danych:
[…] 3.2.2. Kompletność danych Zgłoszenia powinny zawierać możliwie kompletne informacje. Elementy, które mają być zawarte w zgłoszeniu, wymieniono w dodatku 1 do niniejszych wytycznych i uwzględniono w aplikacji RAPEX. Należy wypełnić wszystkie pola formularza zgłoszeniowego, podając wymagane dane. W przypadku gdy wymagane informacje nie są dostępne w momencie składania zgłoszenia, zgłaszające państwo członkowskie wyraźnie zaznacza ten fakt na formularzu wraz z wyjaśnieniami w tej kwestii. Z chwilą gdy brakujące informacje staną się dostępne, zgłaszające państwo członkowskie aktualizuje swoje zgłoszenie. Komisja rozpatruje zaktualizowane zgłoszenie, zanim zostanie zatwierdzone i przekazane za pośrednictwem systemu. Punkty kontaktowe RAPEX dostarczają wszystkim organom krajowym, które należą do sieci RAPEX, instrukcje na temat zakresu danych wymaganych do wypełnienia formularza zgłoszenia. Pozwala to zapewnić poprawność i kompletność informacji dostarczanych przez te organy do punktu kontaktowego RAPEX. (Zobacz część II, rozdział 5.1). Także, jeżeli część informacji wymaganych na mocy tych wytycznych nie jest jeszcze dostępna, państwa członkowskie powinny przestrzegać ustalonych terminów i nie powinny opóźniać wysłania zgłoszenia w systemie RAPEX produktu stwarzającego poważne zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa lub życia konsumentów lub innych użytkowników końcowych lub produktu, którego zgłoszenie w systemie RAPEX wymaga podjęcia nadzwyczajnych działań przez wszystkie państwa członkowskie. […] 3.2.3. Aktualizacja danych Zgłaszające państwo członkowskie powiadamia Komisję (jak najszybciej i nie później niż przed upływem terminu określonego w dodatku 4 do niniejszych wytycznych) o wszelkich nowych sytuacjach, które wymagają modyfikacji zgłoszenia przekazanego za pośrednictwem aplikacji RAPEX. W szczególności państwa członkowskie informują Komisję o wszelkich zmianach (np. w związku z decyzją sądu w trakcie postępowania odwoławczego) w statusie zgłoszonych środków, w ocenie ryzyka i w nowych decyzjach dotyczących poufności. Komisja analizuje informacje przekazane przez zgłaszające państwo członkowskie i w stosownych przypadkach aktualizuje odnośne informacje w aplikacji RAPEX oraz na stronie internetowej RAPEX. 3.2.4. Odpowiedzialność za przekazane informacje Odpowiedzialność za udzielaną informację spoczywa na powiadamiającym państwie członkowskim. Zgłaszające państwo członkowskie i właściwy organ krajowy zapewniają poprawność wszystkich danych dostarczonych za pośrednictwem aplikacji RAPEX, aby umożliwić odróżnienie zgłaszanego produktu od podobnych produktów tej samej kategorii lub tego samego rodzaju, które są dostępne na rynku unijnym. Organy zaangażowane w procedurę zgłoszeniową (np. poprzez dokonywanie oceny ryzyka zgłaszanego produktu lub dostarczanie informacji na temat kanałów dystrybucji) ponoszą odpowiedzialność za informacje przekazane za pośrednictwem aplikacji RAPEX. Punkt kontaktowy RAPEX sprawdza i zatwierdza wszystkie zgłoszenia otrzymane od odpowiedzialnych organów przed przekazaniem ich Komisji (zob. również część II, rozdział 5.1). Żadne działania podjęte przez Komisję, np. rozpatrywanie zgłoszeń, zatwierdzanie i rozpowszechnianie ich za pośrednictwem aplikacji RAPEX oraz publikowanie na stronie internetowej RAPEX, nie oznaczają przejęcia odpowiedzialności za przekazane informacje, bowiem odpowiedzialność nadal spoczywa na powiadamiającym państwie członkowskim. 3.3. Podmioty i role zaangażowane w proces zgłaszania Strony zaangażowane w proces zgłaszania i ich obowiązki w tym zakresie są następujące: 3.3.1. Podmioty gospodarcze Podmioty gospodarcze nie są bezpośrednio zaangażowane w przekazywanie zgłoszeń w aplikacji RAPEX. W przypadku produktu stwarzającego zagrożenie podmioty gospodarcze informują jednak niezwłocznie właściwe organy we wszystkich państwach członkowskich, w których został on udostępniony. Warunki i szczegółowe dane dotyczące przekazania takich informacji znajdują się w załączniku I do [dyrektywy 2001/95]. […] 3.3.2. Organy państw członkowskich Organy państw członkowskich powiadamiają Komisję za pośrednictwem aplikacji RAPEX zarówno o obowiązkowych, jak i dobrowolnych środkach zastosowanych na ich własnym terytorium wobec produktów stwarzających zagrożenie. […] 3.4. Przepływ pracy 3.4.1. Utworzenie zgłoszenia 3.4.1.1. Przez organ krajowy Zgodnie z ustaleniami krajowymi zgłoszenia mogą być tworzone przez różne organy krajowe zaangażowane w proces RAPEX (lokalne/regionalne organy nadzoru rynku, organy odpowiedzialne za kontrolę granic zewnętrznych itd.). 3.4.1.2. Przez Komisję W niektórych przypadkach zgłoszenie może utworzyć Komisja, co wyjaśniono w pkt 3.3.4. 3.4.2. Przekazywanie zgłoszeń Komisji Punkt kontaktowy RAPEX jest odpowiedzialny za przekazywanie Komisji wszystkich zgłoszeń do zatwierdzenia. (Zobacz część II, rozdział 5.1). 3.4.3. Rozpatrywanie zgłoszeń przez Komisję Komisja sprawdza wszystkie zgłoszenia otrzymane za pośrednictwem aplikacji RAPEX przed przekazaniem ich państwom członkowskim, aby zapewnić ich poprawność i kompletność. […] 3.4.3.5. Dochodzenie W stosownych przypadkach Komisja może przeprowadzić dochodzenie, aby ocenić bezpieczeństwo produktu. Dochodzenie można przeprowadzić przede wszystkim w sytuacji, gdy istnieją poważne wątpliwości odnośnie do zagrożeń, jakie stwarza produkt zgłoszony za pośrednictwem aplikacji RAPEX. Wątpliwości takie mogą powstać w trakcie rozpatrywania zgłoszenia przez Komisję albo mogą być zgłoszone Komisji przez któreś państwo członkowskie (np. w postaci zgłoszenia uzupełniającego) lub osobę trzecią (np. producenta). […] 3.4.4. Zatwierdzanie i przekazywanie zgłoszeń Komisja zatwierdza i przekazuje za pośrednictwem aplikacji RAPEX, w terminach określonych w dodatku 5 do niniejszych wytycznych, wszystkie zgłoszenia ocenione w trakcie ich rozpatrywania jako poprawne i kompletne. […] 3.4.5. Publikacja zgłoszeń 3.4.5.1. Ujawnianie informacji jako zasada ogólna Opinia publiczna ma prawo do informacji na temat produktów stwarzających zagrożenie. Aby spełnić ten obowiązek, Komisja publikuje na stronie internetowej RAPEX ogólne informacje o nowych zgłoszeniach. Na potrzeby komunikacji zewnętrznej strona internetowa RAPEX będzie w przyszłości nazywana Safety Gate. Podobnie postępują państwa członkowskie, informując opinię publiczną w językach narodowych o produktach stwarzających poważne zagrożenie dla konsumentów i o środkach podjętych w celu przeciwdziałania tym zagrożeniom. Informacje takie mogą być rozpowszechniane za pośrednictwem Internetu, mediów drukowanych i elektronicznych itp. Informacje udostępnione opinii publicznej stanowią streszczenia zgłoszeń i obejmują przede wszystkim elementy, które umożliwiają identyfikację produktu, oraz informacje na temat zagrożeń i środków podjętych, aby zapobiec tym zagrożeniom lub ograniczyć ich wpływ. Komisja i państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o udostępnieniu opinii publicznej innych elementów zgłoszeń tylko wtedy, gdy informacje te, ze względu na swój charakter, nie są poufne (tajemnica zawodowa) i nie muszą być chronione. […] 3.4.6. Działania po dokonaniu zgłoszenia […] 3.4.6.2. Cele działań następczych Po otrzymaniu zgłoszenia państwo członkowskie analizuje informacje zawarte w zgłoszeniu i podejmuje stosowne działania w celu:
3.4.6.3. Techniki działań następczych Aby zapewnić skuteczne i efektywne działania następcze, organy krajowe powinny stosować metody działań następczych zgodne z najlepszymi praktykami, obejmujące:
[…] 3.4.7. Wycofywanie/usuwanie zgłoszeń 3.4.7.1. Trwałe wycofanie zgłoszenia z systemu RAPEX Zgłoszenia przekazywane za pośrednictwem aplikacji RAPEX są zachowywane w systemie przez nieograniczony okres czasu. Jednak w sytuacjach opisanych w niniejszym rozdziale Komisja może usunąć zgłoszenie z aplikacji RAPEX na stałe. 3.4.7.1.1. Przypadki, w których możliwe jest wycofanie złożonego lub zatwierdzonego zgłoszenia
[…] 3.4.7.1.2. Wniosek państw członkowskich o trwałe lub tymczasowe wycofanie Komisja może usunąć zgłoszenia z RAPEX wyłącznie na wniosek zgłaszającego państwa członkowskiego, które ponosi pełną odpowiedzialność za informacje przekazywane za pośrednictwem systemu. Niemniej inne państwa członkowskie są zachęcane do powiadamiania Komisji o wszelkich faktach, które mogą uzasadniać takie usunięcie zgłoszenia. […] 3.4.7.2. Tymczasowe usunięcie zgłoszenia ze strony internetowej RAPEX 3.4.7.2.1. Sytuacje, w których tymczasowe usunięcie jest możliwe W uzasadnionych przypadkach Komisja może tymczasowo usunąć zgłoszenie ze strony internetowej RAPEX, zwłaszcza jeśli zgłaszające państwo członkowskie podejrzewa, że ocena ryzyka przedstawiona w zgłoszeniu została wykonana nieprawidłowo, a tym samym zgłaszany produkt może nie stwarzać poważnego zagrożenia. Zgłoszenie może być tymczasowo usunięte ze strony internetowej RAPEX do czasu wyjaśnienia oceny ryzyka zgłaszanego produktu. 3.4.7.2.2. Wniosek państw członkowskich o tymczasowe usunięcie Komisja może tymczasowo usunąć zgłoszenia z aplikacji RAPEX wyłącznie na wniosek zgłaszającego państwa członkowskiego, które ponosi pełną odpowiedzialność za informacje przekazywane za pośrednictwem aplikacji. Niemniej inne państwa członkowskie są zachęcane do powiadamiania Komisji o wszelkich faktach, które mogą uzasadniać takie usunięcie zgłoszenia. […]”. |
Prawo austriackie
22 |
Bundesgesetz, mit dem polizeiliche Bestimmungen betreffend pyrotechnische Gegenstände und Sätze sowie das Böllerschießen erlassen werden (Pyrotechnikgesetz 2010 – PyroTG 2010) [ustawa federalna ustanawiająca przepisy policyjne dotyczące wyrobów i materiałów pirotechnicznych oraz strzelania z petard (ustawa pirotechniczna z 2010 r. – PyroTG 2010), BGBl. I, 131/2009], w brzmieniu obowiązującym w chwili zaistnienia okoliczności rozpatrywanych w postępowaniu głównym (BGBl. I, 32/2018) (zwana dalej „PyroTG”), stanowi w § 27, zatytułowanym „Nadzór rynku”: „§ 1. Właściwy organ sprawuje nadzór nad rynkiem w celu sprawdzenia, że na rynek są wprowadzone i do obrotu są dopuszczone wyłącznie wyroby i materiały pirotechniczne zgodne z wymogami niniejszej ustawy. Organ prowadzi dochodzenia i podejmuje niezbędne działania w pomieszczeniach podmiotów gospodarczych, takie jak w szczególności kontrole w zakładach produkcyjnych, magazynach i innych obiektach komercyjnych, nieodpłatne pobieranie próbek towarów i wgląd do odnośnych dokumentów handlowych. […]”. |
23 |
Paragraf 27a PyroTG, zatytułowany, „Środki nadzoru”, stanowi: „1. Właściwy organ, na podstawie § 27 dysponuje następującymi środkami nadzoru: […] 3) wycofanie z użytkowania. 2. Środki nadzoru, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, mogą być podejmowane przez każdy właściwy organ, który nadzoruje wprowadzanie na rynek lub dopuszczenie do obrotu wyrobów i materiałów pirotechnicznych objętych takim środkiem, ze skutkiem dla działalności podmiotu gospodarczego na całym terytorium federalnym”. |
24 |
Bundesgesetz zum Schutz vor gefährlichen Produkten (Produktsicherheitsgesetz 2004 – PSG 2004) [ustawa federalna w sprawie ochrony przed niebezpiecznymi produktami (ustawa w sprawie bezpieczeństwa produktów 2004 – PSG 2004, BGBl. I, 16/2005), w brzmieniu obowiązującym w chwili zaistnienia okoliczności rozpatrywanych w postępowaniu głównym (BGBl. I, 32/2018), stanowi w § 10, zatytułowanym „Upoważnienie do międzynarodowej wymiany informacji”: „1. Federalny minister ds. zabezpieczenia społecznego, pokoleń i ochrony konsumentów przekazuje organom przewidzianym w traktatach międzynarodowych, w wyznaczonych terminach, informacje o produktach niebezpiecznych, a także środkach, o których mowa w §§ 11, 15 i 16. Znajduje to zastosowanie w szczególności do procedur zgłaszania zgodnie z art. 11 i 12 dyrektywy [2001/95] oraz art. 22 i 23 rozporządzenia [nr 765/2008]. […]”. |
25 |
Allgemeines Verwaltungsverfahrensgesetz 1991 (ogólna ustawa o postępowaniu administracyjnym z 1991 r., BGBl. 51/1991), w brzmieniu obowiązującym w chwili zaistnienia okoliczności rozpatrywanych w postępowaniu głównym (BGBl. I 58/2018), (zwana dalej „AVG”), w § 8, zatytułowanym „Osoby zainteresowane, strony”, przewiduje: „Osobą zainteresowaną jest każdy, kto korzysta z czynności organu lub do kogo czynność ta się odnosi; stroną jest każdy, kto posiada względem przedmiotu tej czynności roszczenie prawne lub interes prawny”. |
26 |
Paragraf 17 AVG, zatytułowany „Dostęp do akt”, w ust. 1 stanowi: „Strony, chyba że przepisy administracyjne stanowią inaczej, mogą uzyskać od organu administracyjnego dostęp do akt w dotyczącej je sprawie i mogą sporządzić na miejscu kopię części lub całości akt lub złożyć wniosek o uzyskanie za odpowiednią opłatą pełnej lub częściowej kopii. Jeżeli organ administracyjny zajmujący się sprawą prowadzi dokumentacje w formie elektronicznej, dostęp do akt na wniosek może być udzielony stronie w każdej technicznie możliwej formie”. |
Postępowanie główne i pytania prejudycjalne
27 |
W ramach działań nadzoru rynku prowadzonych przez LPD, na podstawie § 27 ust. 1 PyroTG, u dystrybutora wyrobów pirotechnicznych stwierdzono, że użytkowanie niektórych dostępnych u niego wyrobów pirotechnicznych wiąże się z ryzykiem dla użytkowników. W następstwie tego LPD wydała wobec tego dystrybutora decyzję zakazującą sprzedaży odnośnych wyrobów pirotechnicznych i zarządziła wycofanie ich z użytkowania na podstawie § 27a ust. 1 pkt 3 PyroTG. Ponadto LPD przekazała Komisji Europejskiej, za pośrednictwem krajowego punktu kontaktowego RAPEX, trzy zgłoszenia dotyczące rzeczonych wyrobów (zwane dalej „odnośnymi zgłoszeniami”). |
28 |
Skarżąca w postępowaniu głównym, Funke, będąca spółką z siedzibą w Polsce, jest importerem wyrobów, których dotyczą odnośne zgłoszenia. |
29 |
W odpowiedzi na wniosek o udzielenie informacji złożony przez Funke LPD poinformowała tę spółkę o podjętych względem dystrybutora działaniach w odniesieniu do przedmiotowych wyrobów pirotechnicznych. |
30 |
W piśmie z dnia 30 kwietnia 2020 r. Funke zwróciło się do LPD z wnioskiem o uzupełnienie odnośnych zgłoszeń poprzez dodanie numerów seryjnych przedmiotowych wyrobów, a także zwróciło się do Komisji – na podstawie § 17 AVG – z wnioskiem o dostęp do dokumentów procedury zgłoszeniowej w ramach systemu RAPEX, a w szczególności do oceny ryzyka rzeczonych wyrobów. |
31 |
Decyzją z dnia 29 czerwca 2020 r. LPD odrzuciła wniosek Funke o dostęp do dokumentów jako niedopuszczalny oraz oddaliła wniosek o uzupełnienie odnośnych zgłoszeń jako bezpodstawny. |
32 |
Verwaltungsgericht Wien (sąd administracyjny w Wiedniu, Austria) oddalił skargę wniesioną na tę decyzję przez Funke. Sąd ten uznał, że zgłoszenie do Komisji dokonane za pośrednictwem systemu RAPEX stanowi czynności materialne i różni się od aktu administracyjnego (decyzji). Sąd ten uznał również, że wymagana w motywie 37 dyrektywy 2001/95 ochrona sądowa jest co do zasady zagwarantowana poprzez możliwość zaskarżenia do sądów administracyjnych aktów administracyjnych leżących u podstaw procedury zgłoszeniowej dokonywanej za pośrednictwem systemu RAPEX. |
33 |
Ponadto sąd ten uznał w istocie, że ani prawo austriackie ani wytyczne RAPEX nie pozwalają przyjąć, że podmiotowi gospodarczemu, takiemu jak Funke, przysługuje prawo do złożenia wniosku o uzupełnienie zgłoszenia dokonanego za pośrednictwem systemu RAPEX oraz prawo dostępu do dokumentów dotyczących tej procedury, co oznacza, że wnioski złożone przez Funke do LPD były pozbawione podstawy prawnej i były zatem niedopuszczalne. |
34 |
Skarga wniesiona przez Funke na ten wyrok do Verfassungsgerichtshof (trybunału konstytucyjnego, Austria) została oddalona przez ten ostatni i przekazana do Verwaltungsgerichtshof (trybunału administracyjnego, Austria). |
35 |
W następstwie tego Funke wniosło do sądu odsyłającego skargę rewizyjną na wyrok Verwaltungsgericht Wien (sądu administracyjnego w Wiedniu). Zdaniem sądu odsyłającego do celów badania tej skargi kasacyjnej rozstrzygająca jest kwestia, czy w braku przepisu prawa austriackiego przepisy prawa Unii przyznają bezpośrednio Funke prawo złożenia wniosku o uzupełnienie odnośnych zgłoszeń. Od tego prawa uzależnione jest również prawo Funke w zakresie dostępu do dokumentów, które ta ostatnia chciała uzyskać. |
36 |
W tych okolicznościach Verwaltungsgerichtshof (trybunał administracyjny) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi: „Czy
czy też
(w przypadku udzielenia odpowiedzi twierdzącej na pytanie trzecie):
|
W przedmiocie pytań prejudycjalnych
W przedmiocie pytań od pierwszego do trzeciego
37 |
W swych pierwszych trzech pytaniach sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 20 i 22 rozporządzenia nr 765/2008, art. 12 dyrektywy 2001/95 i załącznik II do niej, a także wytyczne RAPEX (zwane dalej „zasadami RAPEX”) należy interpretować w ten sposób, że przyznają one podmiotowi gospodarczemu, którego interesy mogą zostać naruszone w wyniku zgłoszenia dokonanego na podstawie art. 22 tego rozporządzenia przez państwo członkowskie Komisji, takiemu jak importer produktów będących przedmiotem tego zgłoszenia prawo do złożenia wniosku o uzupełnienie rzeczonego zgłoszenia, a w przypadku odpowiedzi twierdzącej, czy rozpatrzenie tego wniosku należy do kompetencji państwa członkowskiego dokonującego tego zgłoszenia czy też kompetencji Komisji. |
38 |
Na wstępie należy zauważyć, że wprowadzenie do obrotu wyrobów pirotechnicznych było przedmiotem szczególnej harmonizacji na poziomie Unii na podstawie dyrektywy 2013/29. W szczególności art. 39 tej dyrektywy określa procedurę mającą zastosowanie do wyrobów stanowiących zagrożenie na poziomie krajowym. Ponadto, zgodnie z art. 38 ust. 2 rzeczonej dyrektywy, art. 15 ust. 3 i art. 16–29 rozporządzenia nr 765/2008 mają zastosowanie również do wyrobów pirotechnicznych. |
39 |
Zgodnie z art. 20 rozporządzenia nr 765/2008 państwa członkowskie zapewniają, że produkty stwarzające poważne zagrożenie, wymagające szybkiej interwencji są wycofane z obrotu lub odzyskiwane lub że ich udostępnianie na rynku jest zabronione. Z art. 21 ust. 2 tego rozporządzenia wynika, że środki te podlegają zaskarżeniu na mocy prawa krajowego obowiązującego w danym państwie członkowskim. |
40 |
Na mocy art. 22 rozporządzenia nr 765/2008, w przypadku gdy państwo członkowskie podejmuje lub zamierza podjąć środki zgodnie z art. 20 tego rozporządzenia i uznaje, że przyczyny uzasadniające te środki lub skutki stosowania tych środków wykraczają poza jego terytorium, niezwłocznie notyfikuje Komisji te środki za pośrednictwem systemu RAPEX. |
41 |
Na podstawie art. 22 ust. 4 rozporządzenia nr 765/2008 art. 12 ust. 2–4 dyrektywy 2001/95 stosuje się odpowiednio do zgłoszeń dokonywanych Komisji za pośrednictwem systemu RAPEX na mocy art. 22 tego rozporządzenia. |
42 |
Co się tyczy systemu RAPEX należy stwierdzić, że jego działanie jest uregulowane, jak wynika z art. 12 ust. 3 dyrektywy 2001/95, w załączniku II do niej. Ponadto zgodnie z pkt 8 załącznika II do tej dyrektywy Komisja opracowuje i regularnie aktualizuje wytyczne dotyczące zarządzania przez Komisję i państwa członkowskie systemem RAPEX. Te wytyczne RAPEX są zawarte w załączniku do decyzji wykonawczej 2019/417. |
43 |
Jak stanowi załącznik II do dyrektywy 2001/95, a w szczególności pkt 2 tego załącznika, system RAPEX jest zasadniczo ukierunkowany na szybką wymianę informacji między państwami członkowskimi i Komisją w przypadku poważnego zagrożenia. |
44 |
Jak wynika z motywu 27 dyrektywy 2001/95, motywu 30 rozporządzenia nr 765/2008 i pkt 1.1 części II wytycznych RAPEX, system RAPEX odgrywa istotną rolę w obszarze bezpieczeństwa produktów i uzupełnia inne działania podjęte zarówno na szczeblu krajowym, jak i na szczeblu unijnym w celu zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa produktów w Unii. |
45 |
Ponadto z motywów 11–13 decyzji wykonawczej 2019/417 oraz pkt 1.1 części II wytycznych RAPEX wynika, że dane znajdujące się w systemie RAPEX przyczyniają się w szczególności, po pierwsze, do zapobiegania i ograniczania dostępności produktów stwarzających poważne zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa lub, stosownie do okoliczności, również dla innych istotnych interesów publicznych oraz po drugie, do zapewniania konsekwentnego egzekwowania wymogów Unii w zakresie bezpieczeństwa produktów, a tym samym sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego. |
46 |
Jeżeli chodzi o zgłoszenie na podstawie art. 22 rozporządzenia nr 765/2008, jak zauważyła rzecznik generalna w pkt 29 opinii, funkcjonowanie systemu RAPEX obejmuje trzy etapy. W pierwszej kolejności, jeżeli przesłanki przewidziane w art. 22 rozporządzenia nr 765/2008 są spełnione, a w szczególności jeżeli właściwe organy państwa członkowskiego przyjęły środki ograniczające, o których mowa w art. 20 tego rozporządzenia, rzeczone organy zgłaszają te środki Komisji za pośrednictwem punktu kontaktowego RAPEX (etap zgłoszenia). W drugiej kolejności Komisja weryfikuje to zgłoszenie, a następnie przesyła je państwom członkowskim, również poprzez publikację na stronie internetowej RAPEX streszczenia zgłoszenia (etap zatwierdzenia i publikacji). W trzeciej kolejności państwa członkowskie badają, po otrzymaniu zgłoszenia w systemie RAPEX, przekazane informacje i podejmują odpowiednie działania, o których również zawiadamiają Komisję (etap działań następczych). |
47 |
Z zasad RAPEX, a w szczególności z wytycznych RAPEX, które zgodnie z pkt 2 części I tych wytycznych skierowane są do właściwych organów państw członkowskich, wynika, że zgłaszające państwo członkowskie odgrywa zasadniczą rolę w tej procedurze, zarówno na płaszczyźnie proceduralnej, jak i materialnej. |
48 |
Po pierwsze, poza dokonaniem zgłoszenia na podstawie art. 22 rozporządzenia nr 765/2008 i przekazaniem go Komisji (zob. w szczególności część II, pkt 3.3.1, 3.4.1.1 i 3.4.2 wytycznych RAPEX), to państwo członkowskie ma powiadomić Komisję o wszelkich nowych sytuacjach, które wymagają modyfikacji zgłoszenia w systemie RAPEX (część II, pkt 3.2.3 wytycznych RAPEX). Ponadto Komisja może wycofać zgłoszenie przekazane jej za pośrednictwem systemu RAPEX wyłącznie na wniosek zgłaszającego państwa członkowskiego (część II, pkt 3.4.7.1.2. wytycznych RAPEX). Odnosi się to również do tymczasowego usunięcia informacji opublikowanych na stronie internetowej RAPEX (część II, pkt 3.4.7.2.2 wytycznych RAPEX). |
49 |
Po drugie, w ramach dokonywanego Komisji zgłoszenia za pośrednictwem systemu RAPEX zgłaszające państwo członkowskie powinno przekazać wszystkie dostępne informacje, w tym w szczególności informacje umożliwiające identyfikację produktu będącego przedmiotem tego zgłoszenia, jak wynika to z art. 22 ust. 3 rozporządzenia nr 765/2008, pkt 3 załącznika II do dyrektywy 2001/95 oraz części II pkt 3.2.1 wytycznych RAPEX. |
50 |
Po trzecie, zgodnie z częścią II pkt 5.1 wytycznych RAPEX każde państwo członkowskie ustanawia jeden punkt kontaktowy RAPEX do obsługi aplikacji RAPEX na szczeblu krajowym. Z części II pkt 3.2.4 i pkt 5.1.2 lit. e) wytycznych RAPEX wynika, że ten punkt kontaktowy odpowiada za sprawdzanie i zatwierdzanie kompletności informacji otrzymanych od właściwych organów przed przekazaniem zgłoszenia Komisji za pośrednictwem aplikacji RAPEX. |
51 |
Po czwarte, z zasad RAPEX, w szczególności z pkt 10 załącznika II do dyrektywy 2001/95 i części II pkt 3.2.4 wytycznych RAPEX wynika, że zgłaszające państwo członkowskie ponosi odpowiedzialność za informacje przekazane Komisji. W związku z tym wytyczne RAPEX wymagają, aby zgłaszające państwo członkowskie zapewniło poprawność wszystkich danych dostarczonych za pośrednictwem aplikacji RAPEX, aby umożliwić odróżnienie zgłaszanego produktu od podobnych produktów tej samej kategorii lub tego samego rodzaju, które są dostępne na rynku unijnym (zob. część II pkt 3.2.4 wytycznych RAPEX). |
52 |
Komisja jest ze swej strony zobowiązana do bezzwłocznego sprawdzenia wszystkich zgłoszeń, aby zapewnić ich poprawność i kompletność, zatwierdza ona zgłoszenia ocenione jako poprawne i kompletne oraz przekazuje je za pośrednictwem aplikacji RAPEX państwom członkowskim, jak wynika to z załącznika II pkt 5 dyrektywy 2001/95 oraz części II pkt 3.4.3 i 3.4.4 wytycznych RAPEX. Ponadto zgodnie z częścią II pkt 3.4.5.1 wytycznych RAPEX Komisja publikuje na stronie internetowej RAPEX ogólne informacje o nowych zgłoszeniach. |
53 |
Zgodnie z częścią II pkt 3.2.4 wytycznych RAPEX żadne działania podjęte przez Komisję, takie jak zatwierdzanie i rozpowszechnianie zgłoszeń za pośrednictwem aplikacji RAPEX oraz ich publikowanie na stronie internetowej RAPEX nie oznacza przejęcia przez nią odpowiedzialności za przekazane informacje. Jak zauważono już w pkt 48 niniejszego wyroku, z części II pkt 3.4.7.1.2 i 3.4.7.2.2 tych wytycznych wynika, że z uwagi na pełną odpowiedzialność ciążącą na zgłaszającym państwie członkowskim Komisja może trwale lub tymczasowo wycofać zgłoszenie wyłącznie na wniosek tego państwa członkowskiego. |
54 |
W tych okolicznościach należy stwierdzić, jak zauważyła rzecznik generalna w pkt 39–42 opinii, że jakkolwiek zasady RAPEX powierzają Komisji zadanie sprawdzenia zgłoszeń przekazanych przez zgłaszające państwo członkowskie w celu upewnienia się, że są one poprawne i kompletne, kontrola ta nie zastępuje ciążącego na tym państwie członkowskim obowiązku zapewnienia poprawności i kompletności zgłoszenia dokonanego za pośrednictwem systemu RAPEX. |
55 |
W rezultacie z art. 22 rozporządzenia nr 765/2008 w związku z załącznikiem II do dyrektywy 2001/95 oraz wytycznymi RAPEX wynika, że rzeczone państwo członkowskie pozostaje odpowiedzialne za zgłoszone dane tak długo, jak zgłoszenie dotyczące określonych produktów pozostaje w systemie RAPEX oraz musi poinformować Komisję o wszelkich nowych sytuacjach, które wymagają modyfikacji tego zgłoszenia. |
56 |
W taki kontekst wpisują się pierwsze trzy pytania przedłożone przez sąd odsyłający. |
57 |
W tym względzie należy zauważyć, że z części II pkt 3.3.1 wytycznych RAPEX wynika wyraźnie, że podmioty gospodarcze nie są bezpośrednio zaangażowane w przekazywanie zgłoszeń w aplikacji RAPEX. Należy w związku z tym dodać, że zgodnie zarówno z art. 3 pkt 12 dyrektywy 2013/29, jak i art. 2 pkt 7 rozporządzenia nr 765/2008 importer odnośnych produktów jest objęty zakresem pojęcia „podmiotu gospodarczego”. |
58 |
Ponadto ciążący na podmiotach gospodarczych, zgodnie z częścią II pkt 3.3.1 wytycznych RAPEX obowiązek niezwłocznego poinformowania właściwych organów we wszystkich państwach członkowskich, w których produkt stwarzający zagrożenie został udostępniony, czy też przyznana im możliwość zgłoszenia Komisji w charakterze osoby trzeciej poważnych wątpliwości odnośnie do zagrożeń, jakie stwarza zgłoszony produkt, zgodnie z częścią II pkt 3.4.3.5 wytycznych RAPEX, nie powodują nadania im statusu strony w procedurze zgłoszenia za pośrednictwem systemu RAPEX. |
59 |
Należy jednak uwzględnić fakt, że jak wynika z pkt 47–55 niniejszego wyroku, zasady RAPEX nakładają na zgłaszające państwo członkowskie szereg obowiązków w zakresie treści zgłoszenia dokonanego przez to państwo członkowskie na podstawie rzeczonego art. 22 za pośrednictwem systemu RAPEX, w tym obowiązek wskazania danych umożliwiających identyfikację zgłaszanego produktu. |
60 |
Zgodnie z szablonem zgłoszenia zawartym w wytycznych RAPEX pewne informacje dotyczące produktu, w tym rodzaj/numer modelu, numer serii/kod kreskowy oraz opis produktu i opakowania, są określone jako pola obowiązkowe, co oznacza, że co do zasady muszą one zostać uzupełnione (zob. część III dodatku 1 do wytycznych RAPEX). |
61 |
Jak wynika z części II pkt 3.2.1 lit. a) wytycznych RAPEX, szczegółowa i trafna identyfikacja produktu jest podstawowym elementem nadzoru rynku i działań egzekwujących, ponieważ pozwala organom krajowym na zidentyfikowanie zgłaszanego produktu, odróżnienie go od innych produktów tego samego lub podobnego rodzaju lub tej samej lub podobnej kategorii, które są dostępne na rynku, a także na wykrycie produktu na rynku i podjęcie lub uzgodnienie właściwych środków. |
62 |
W tym celu, jak podkreślono w wytycznych RAPEX, zgłoszenia przekazane Komisji za pośrednictwem systemu RAPEX powinny być możliwie kompletne, a wszystkie pola formularza zgłoszeniowego powinny być uzupełnione wymaganymi danymi. W przypadku gdy informacje nie są dostępne w momencie składania zgłoszenia, należy wyraźnie zaznaczyć ten fakt w formularzu wraz z wyjaśnieniami w tej kwestii, a gdy informacje staną się dostępne, zgłaszające państwo członkowskie ma obowiązek zaktualizować zgłoszenie (zob. część II pkt 3.2.2 wytycznych RAPEX). |
63 |
Ponadto należy przypomnieć, że zgodnie z częścią II pkt 3.2.3 wytycznych RAPEX zgłaszające państwo członkowskie powiadamia Komisję o wszelkich nowych sytuacjach, które wymagają modyfikacji zgłoszenia przekazanego za pośrednictwem aplikacji RAPEX. |
64 |
W rezultacie, jak podkreśla w istocie Komisja w swych uwagach na piśmie, zasady RAPEX zobowiązują zgłaszające państwo członkowskie do zapewnienia, iż przekazane dane są jak najbardziej poprawne i kompletne, umożliwiając przy tym identyfikację odnośnych produktów poprzez zgłoszenie dokonane w ramach systemu RAPEX, oraz, jeżeli nie ma to miejsca, do skorygowania tych danych lub uzupełnienia ich, aby zapewnić realizację założonych celów, jakimi jest skuteczna kontrola bezpieczeństwa produktów. |
65 |
Co się tyczy wyrobów pirotechnicznych, należy stwierdzić, że szczegółowy i dokładny opis tych wyrobów, gdy są one przedmiotem zgłoszenia Komisji dokonanego za pośrednictwem systemu RAPEX, jest równie istotny w celu odróżnienia ich od wyrobów, które są zgodne z wymogami przewidzianymi w dyrektywie 2013/29 i które zatem mogą być przedmiotem swobodnego obrotu na rynku wewnętrznym. |
66 |
Należy ponadto zauważyć, że opis wyrobów pirotechnicznych, których dotyczy udostępnione za pośrednictwem systemu RAPEX zgłoszenie, którego treść nie jest zgodna z zasadami mającymi zastosowanie do tego systemu, może utrudniać lub czynić mniej atrakcyjną działalność gospodarczą związaną z tymi wyrobami prowadzoną przez podmiot gospodarczy, jakim jest importer takich wyrobów, i to niekiedy ponad to, co jest konieczne do zapewnienia ochrony interesów publicznych, o których mowa w dyrektywie 2013/29, takich jak ochrona zdrowia ludzi i bezpieczeństwa publicznego czy też ochrona i bezpieczeństwo konsumentów. |
67 |
Jakkolwiek udostępnienie przez Komisję innym państwom członkowskim zgłoszenia dokonanego w ramach systemu RAPEX przez państwo członkowskie na podstawie art. 22 rozporządzenia nr 765/2008 nie wpływa bezpośrednio na wprowadzenie do obrotu odnośnych produktów i nie wywołuje zatem bezpośrednich wiążących skutków względem podmiotu gospodarczego, jakim jest importer odnośnych produktów, gdyż takie skutki są wynikiem albo środków przyjętych przez zgłaszające państwo członkowskie lub środków, które państwo to zamierza przyjąć zgodnie z art. 20 rozporządzenia nr 765/2008, albo środków zapobiegawczych lub ograniczających przyjętych przez inne państwa członkowskie w odpowiedzi na zgłoszenie dokonane za pośrednictwem systemu RAPEX, należy przypomnieć, że zgodnie z częścią II pkt 3.4.5.1 wytycznych RAPEX, Komisja publikuje na stronie internetowej RAPEX ogólne informacje o nowych zgłoszeniach. Ta publikacja, której adresatem jest opinia publiczna, obejmująca kluczowe informacje na temat odnośnych produktów, w tym rodzaj/numer modelu, numer serii/kod kreskowy oraz opis produktu i opakowania, ma zniechęcać dystrybutorów do sprzedaży tych produktów, a odbiorców końcowych do ich zakupu. |
68 |
Ponadto zgodnie z pkt 6 załącznika II do dyrektywy 2001/95 oraz z częścią II pkt 3.4.6 wytycznych RAPEX państwa członkowskie będące adresatami zgłoszeń przekazanych za pośrednictwem systemu RAPEX są zobowiązane do zapewnienia odpowiednich działań następczych, z wykorzystaniem technik, takich jak kontrole rynku, współpraca ze zrzeszeniami przedsiębiorców i publikacja danych RAPEX wśród konsumentów i przedsiębiorstw. Te środki wzmacniają zatem odstraszające skutki wynikające z publikacji ogólnych informacji o nowych zgłoszeniach na stronie internetowej RAPEX. |
69 |
Wynika stąd, że podmioty gospodarcze, które w oczywisty sposób prowadzą działalność związaną z produktami będącymi przedmiotem zgłoszenia udostępnionego za pośrednictwem systemu RAPEX, takie jak importerzy takich produktów, mogą ponieść szkodę w wyniku niepoprawnego lub niekompletnego zgłoszenia zgodnie z zasadami RAPEX regulującymi identyfikację zgłaszanych produktów. |
70 |
Otóż należy stwierdzić, że zasady RAPEX nakładające na zgłaszające państwo członkowskie obowiązek zapewnienia, że zgłoszenie dokonane na podstawie art. 22 rozporządzenia nr 765/2008 jest jak najbardziej poprawne i kompletne, w szczególności w odniesieniu do danych wymaganych do identyfikacji odnośnych produktów, i stosownie do okoliczności obowiązek skorygowania lub uzupełnienia zgłoszenia są wystarczająco jasne i precyzyjne, aby podmioty gospodarcze, które mogą ponieść szkodę z uwagi na niekompletny charakter zgłoszenia dokonanego za pośrednictwem systemu RAPEX wynikający z niedostatecznej identyfikacji produktów będących przedmiotem tego zgłoszenia, takie jak importer tych produktów, mogły domagać się ich przestrzegania. |
71 |
Jak wynika zatem z pkt 47–55 niniejszego wyroku, to właściwe organy zgłaszające państwa członkowskiego, które odgrywa zasadniczą rolę w ramach procedury RAPEX i ponosi odpowiedzialność za zgłoszone dane tak długo, jak zgłoszenie dotyczące określonych produktów pozostaje w systemie RAPEX, badają wszystkie wnioski adresowane w tym celu przez te podmioty gospodarcze. |
72 |
W świetle ogółu powyższych rozważań odpowiedź na pierwsze trzy pytania powinna brzmieć następująco: zasady RAPEX należy interpretować w ten sposób, iż przyznają one podmiotowi gospodarczemu, którego interesy mogą zostać naruszone w wyniku zgłoszenia dokonanego na podstawie art. 22 rozporządzenia nr 765/2008 przez państwo członkowskie Komisji, takiemu jak importer produktów będących przedmiotem tego zgłoszenia, prawo zwrócenia się do właściwych organów zgłaszającego państwa członkowskiego z wnioskiem o uzupełnienie rzeczonego zgłoszenia. |
W przedmiocie pytania czwartego
73 |
Poprzez pytanie czwarte sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy zasady RAPEX w związku z art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą”), należy interpretować w ten sposób, że nakazują one przyznanie skutecznej ochrony sądowej w zgłaszającym państwie członkowskim podmiotowi gospodarczemu, takiemu jak importer produktów będących przedmiotem zgłoszenia, dokonanego na podstawie art. 22 rozporządzenia nr 765/2008, który nie jest adresatem środka będącego u podstaw tego zgłoszenia i który uważa, że jego interesy mogą zostać naruszone z uwagi na niekompletny charakter rzeczonego zgłoszenia. |
74 |
Należy na wstępie przypomnieć, że jak wynika z odpowiedzi udzielonej na pierwsze trzy pytania, na mocy zasad RAPEX podmioty gospodarcze, które mogą ponieść szkodę z uwagi na niekompletny charakter zgłoszenia dokonanego przez państwo członkowskie na podstawie art. 22 rozporządzenia nr 765/2008 i udostępnionego za pośrednictwem systemu RAPEX, wynikający w szczególności z niedostatecznej identyfikacji produktów będących przedmiotem tego zgłoszenia, takie jak importer tych produktów, mogą żądać od właściwych organów zgłaszającego państwa członkowskiego, aby to państwo członkowskie wywiązało się z ciążących na nim w tym zakresie obowiązków, i zatem przysługują im w tym celu prawa wynikające z prawa Unii. |
75 |
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem państwa członkowskie, wdrażając prawo Unii, są również zobowiązane do zapewnienia poszanowania prawa do skutecznego środka prawnego, zapisanego w art. 47 akapit pierwszy karty, co stanowi potwierdzenie zasady skutecznej ochrony sądowej [zob. podobnie wyrok z dnia 10 lutego 2022 r., Bezirkshauptmannschaft Hartberg-Fürstenfeld i Österreichische Gesundheitskasse (Termin przedawnienia) (C‑219/20, EU:C:2022:89, pkt 42 i przytoczone tam orzecznictwo). |
76 |
Otóż, ponieważ procedura zgłoszenia za pośrednictwem systemu RAPEX jest uregulowana w prawie Unii, zgłoszenie dokonane przez państwo członkowskie na podstawie art. 22 rozporządzenia nr 765/2008 stanowi stosowanie prawa Unii w rozumieniu art. 51 ust. 1 karty, skutkując możliwością zastosowania art. 47 karty (zob. analogicznie wyrok z dnia 11 listopada 2021 r., Gavanozov II,C‑852/19, EU:C:2021:902, pkt 29 i przytoczone tam orzecznictwo). |
77 |
Wynika stąd, że podmioty gospodarcze, które mogą ponieść szkodę z uwagi na niekompletny charakter zgłoszenia dokonanego przez państwo członkowskie na podstawie art. 22 rozporządzenia nr 765/2008 oraz udostępnionego za pośrednictwem systemu RAPEX, wynikający z niedostatecznej identyfikacji produktów będących przedmiotem tego zgłoszenia, takie jak importer tych produktów, powinny mieć możliwość nie tylko zakwestionowania takiego zgłoszenia przed właściwymi organami krajowymi, ale również stosownie do okoliczności, zwrócenia się do właściwych sądów krajowych, jeżeli uznają, że mające zastosowanie zasady prawa Unii zostały naruszone. |
78 |
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem w razie braku uregulowań Unii do porządku prawnego każdego państwa członkowskiego, zgodnie z zasadą autonomii proceduralnej należy określenie zasad postępowania w sprawach mających na celu zapewnienie ochrony praw jednostek wynikających z prawa Unii (zob. podobnie wyroki: z dnia 14 czerwca 2017 r., Online Games i in., C‑685/15, EU:C:2017:452, pkt 59 i przytoczone tam orzecznictwo, a także z dnia 15 lipca 2021 r., FBF, C‑911/19, EU:C:2021:599, pkt 62, 63). |
79 |
W niniejszym przypadku z akt sprawy przedłożonych Trybunałowi wynika, że Funke zaskarżyło do Verwaltungsgericht Wien (sądu administracyjnego w Wiedniu) decyzję LPD oddalającą jako bezpodstawny jej wniosek o uzupełnienie odnośnych zgłoszeń oraz że sąd ten odrzucił ten wniosek w braku podstawy prawnej dla takiego wniosku, jako niedopuszczalny. |
80 |
W tej sytuacji do sądu odsyłającego należy dokonanie wykładni prawa austriackiego w taki sposób, aby prawa, o których mowa w pkt 77 niniejszego wyroku, zostały zapewnione. |
81 |
W świetle ogółu powyższych rozważań odpowiedź na pytanie czwarte powinna brzmieć następująco: zasady RAPEX w związku z art. 47 karty należy interpretować w ten sposób, iż podmiotowi gospodarczemu, takiemu jak importer produktów będących przedmiotem zgłoszenia dokonanego na podstawie art. 22 rozporządzenia nr 765/2008, który nie jest adresatem środka będącego u podstaw tego zgłoszenia i którego interesy mogą zostać naruszone z uwagi na niekompletny charakter rzeczonego zgłoszenia, powinien przysługiwać środek zaskarżenia w zgłaszającym państwie członkowskim celem doprowadzenia do tego, że to państwo członkowskie wywiąże się z ciążących na nim w tym zakresie obowiązków. |
W przedmiocie kosztów
82 |
Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi. |
Z powyższych względów Trybunał (piąta izba) orzeka, co następuje: |
|
|
Podpisy |
( *1 ) Język postępowania: niemiecki.