–

w imieniu „Unipack” АD – D. Dobrev i L. Angelov, advokati,

–

w imieniu rządu bułgarskiego – L. Zaharieva i E. Petranova, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu Komisji Europejskiej – F. Clotuche-Duvieusart, N. Nikolova, M. Salyková, N. Kuplewatzky i A. Caeiros, w charakterze pełnomocników,

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 172 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (Dz.U. 2015, L 343, s. 1).

2

Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy „Unipack” AD a Direktor na Teritorialna direktsia „Dunavska” kam Agentsia „Mitnitsi” (dyrektorem w dyrekcji terytorialnej „Dunawska” agencji celnej, Bułgaria) i Prokuror ot Varhovna administrativna prokuratura na Republika Bulgaria (prokuraturą przy najwyższym sądzie administracyjnym, Bułgaria) w przedmiocie przywozu towarów dokonanego przez Unipack przed złożeniem wniosku o wydanie pozwolenia na zastosowanie procedury końcowego przeznaczenia.

3

Artykuł 15 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz.U. 2013, L 269, s. 1, zwanego dalej „unijnym kodeksem celnym”), dotyczący udzielania informacji organom celnym, stanowi:

„1.   Na żądanie organu celnego i w określonym terminie każda osoba bezpośrednio lub pośrednio uczestnicząca w załatwianiu formalności celnych lub podlegająca kontrolom celnym dostarcza organom celnym wszelkie wymagane dokumenty i informacje w odpowiedniej formie, jak również udziela im wszelkiej pomocy niezbędnej do zakończenia tych formalności lub kontroli.

2.   Osoba składająca zgłoszenie celne, deklarację do czasowego składowania, przywozową lub wywozową deklarację skróconą, zgłoszenie do powrotnego wywozu, powiadomienie o powrotnym wywozie, wniosek o udzielenie pozwolenia lub o wydanie innego typu decyzji jest odpowiedzialna za:

Przepisy akapitu pierwszego mają również zastosowanie do wszelkich innych form udzielania informacji wymaganych przez organy celne lub dostarczanych organom celnym.

[…]”.

4

Artykuł 33 unijnego kodeksu celnego, zatytułowany „Decyzje w sprawie wiążących informacji”, stanowi:

„1.   Organy celne, na wniosek, wydają decyzję w sprawie wiążącej informacji taryfowej (»decyzję WIT«) lub decyzję w sprawie wiążącej informacji o pochodzeniu (»decyzję WIP«).

[…]

2.   Decyzja WIT lub decyzja WIP wiąże jedynie w zakresie klasyfikacji taryfowej lub ustalania pochodzenia towarów:

3.   Decyzja WIT lub decyzja WIP są ważne przez okres trzech lat od dnia, w którym stały się skuteczne.

[…]”.

5

Artykuł 34 unijnego kodeksu celnego, dotyczący zarządzania decyzjami w sprawie wiążących informacji, stanowi:

„1.   Decyzja WIT traci ważność przed upływem okresu, o którym mowa w art. 33 ust. 3, jeżeli przestaje być zgodna z prawem w wyniku:

ze skutkiem od daty, od której zmiana lub środki mają zastosowanie.

[…]”.

6

Artykuł 129 unijnego kodeksu celnego, dotyczący sprostowania i unieważnienia przywozowej deklaracji skróconej, ma następujące brzmienie:

„1.   Zgłaszający, na wniosek, za zgodą organów celnych może po złożeniu deklaracji sprostować jedną lub kilka jej danych.

[…]”.

7

Artykuł 173 ust. 1 unijnego kodeksu celnego, zatytułowany „Sprostowanie zgłoszenia celnego”, ma następujące brzmienie:

„Zgłaszający, na wniosek, za zgodą organu celnego może po przyjęciu zgłoszenia celnego sprostować jedną lub kilka jego danych. Sprostowanie nie może powodować, że zgłoszenie celne będzie dotyczyć towarów innych niż te, których dotyczyło pierwotnie”.

8

Artykuł 211 unijnego kodeksu celnego, dotyczący procedury pozwolenia, stanowi:

„1.   Pozwolenie wydane przez organy celne jest wymagane w następujących przypadkach:

[…]

2.   Organy celne udzielają pozwolenia z mocą wsteczną, jeżeli spełnione są wszystkie następujące warunki:

[…]

Organy celne mogą udzielić pozwolenia z mocą wsteczną także wówczas, gdy towary, które zostały objęte procedurą celną, nie są już dostępne w chwili przyjmowania wniosku o takie pozwolenie.

[…]”.

9

Zgodnie z art. 254 ust. 1 unijnego kodeksu celnego, zatytułowanym „Procedura końcowego przeznaczenia”:

„W ramach procedury końcowego przeznaczenia towary mogą zostać dopuszczone do obrotu z zastosowaniem zwolnienia z cła lub z zastosowaniem obniżonej stawki celnej ze względu na ich szczególne przeznaczenie”.

10

Artykuł 172 rozporządzenia delegowanego 2015/2446, zatytułowany „Moc wsteczna”, stanowi:

„1.   Jeżeli organy celne udzielają pozwolenia z mocą wsteczną zgodnie z art. 211 ust. 2 [unijnego kodeksu celnego], pozwolenie zaczyna obowiązywać najwcześniej w dniu przyjęcia wniosku.

2.   W wyjątkowych okolicznościach organy celne mogą wyrazić zgodę, aby pozwolenie, o którym mowa w ust. 1, zaczęło obowiązywać najwcześniej w terminie jednego roku, a w przypadku towarów objętych załącznikiem 71‑02 – trzech miesięcy przed dniem przyjęcia wniosku.

[…]”.

11

Rozporządzenie Rady (WE) nr 925/2009 z dnia 24 września 2009 r. nakładające ostateczne cło antydumpingowe i stanowiące o ostatecznym pobraniu cła tymczasowego nałożonego na przywóz niektórych rodzajów folii aluminiowej pochodzących z Armenii, Brazylii i Chińskiej Republiki Ludowej (Dz.U. 2009, L 262, s. 1) stanowi w art. 1:

„1.   Niniejszym nakłada się ostateczne cło antydumpingowe na przywóz folii aluminiowej o grubości nie mniejszej niż 0,008 mm i nie większej niż 0,018 mm, bez podłoża, walcowanej, ale nieobrobionej więcej [ale więcej nie obrobionej], w rolkach o szerokości nieprzekraczającej 650 mm i o gramaturze [wadze] ponad 10 kg, obecnie objętej kodem CN ex76071119 (kod TARIC 7607111910), pochodzącej z Armenii, Brazylii i Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL).

2.   Stawka ostatecznego cła antydumpingowego mająca zastosowanie do ceny netto na granicy Wspólnoty przed ocleniem jest następująca dla produktów opisanych w ust. 1 i wytworzonych przez poniższe przedsiębiorstwa:

[…]”.

12

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/271 z dnia 16 lutego 2017 r. rozszerzające ostateczne cło antydumpingowe, nałożone rozporządzeniem nr 925/2009 wobec przywozu niektórych rodzajów folii aluminiowej pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej, na przywóz nieznacznie zmienionych niektórych rodzajów folii aluminiowej (Dz.U. 2017, L 40, s. 51) stanowi w art. 1:

„1.   Ostateczne cło antydumpingowe stosowane wobec »wszystkich pozostałych przedsiębiorstw«, nałożone art. 1 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 925/2009 na przywóz niektórych rodzajów folii aluminiowej pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej zostaje niniejszym rozszerzone na przywóz do Unii:

[…]

4.   Produkt opisany w ust. 1 jest zwolniony z [rozszerzonego] cła antydumpingowego, jeśli jest on przywożony z innym przeznaczeniem niż do zastosowań jako folia aluminiowa do użytku domowego. Zwolnienie podlega warunkom ustanowionym w odpowiednich unijnych przepisach celnych dotyczących procedury końcowego przeznaczenia, w szczególności w art. 254 unijnego kodeksu celnego.

[…]”.

13

Przedsiębiorstwo Unipack prowadzi działalność w zakresie wytwarzania opakowań wielomateriałowych dla produktów płynnych i sypkich. W dniu 28 września 2015 r. bułgarskie organy celne wydały w stosunku do niego decyzję w sprawie wiążącej informacji taryfowej w rozumieniu art. 33 unijnego kodeksu celnego na okres 6 lat w odniesieniu do klasyfikacji taryfowej towaru „folia aluminiowa”, objętego wówczas kodem TARIC 7607111990.

14

Ów kod taryfowy został uchylony w dniu 1 czerwca 2016 r., wskutek czego wydana wcześniej decyzja w sprawie wiążącej informacji taryfowej wygasła. W okresie obejmującym prawie 10 miesięcy Unipack dokonał 9 kolejnych przywozów, przy czym przedsiębiorstwo nie uwzględniło uchylenia poprzedniego kodu TARIC 7607111990, a bułgarskie organy celne nie sprzeciwiły się przywozowi pod błędnym kodem TARIC.

15

W dniach 13 i 27 czerwca 2017 r. Unipack dwukrotnie dokonał przywozu folii aluminiowej pochodzącej z Chin zgłoszonego pod kodem TARIC 7607111993. Decyzją naczelnika urzędu celnego w Swisztowie (Bułgaria) z dnia 4 września 2017 r. dokonano korekty tak zgłoszonego kodu TARIC poprzez przyjęcie kodu TARIC 7607111930.

16

Wskutek tej decyzji bułgarskie organy celne nałożyły dodatkowe należności celne ze względu na to, że przedmiotowy towar zaczął podlegać cłu antydumpingowemu w wysokości 30% na podstawie rozporządzenia wykonawczego 2017/271.

17

W dniu 13 września 2017 r. naczelnik urzędu celnego w Swisztowie uwzględnił złożony przez Unipack w dniu 18 sierpnia 2017 r. wniosek o uzyskanie pozwolenia na zastosowanie procedury końcowego przeznaczenia, ze skutkiem od dnia 31 sierpnia 2017 r.

18

W drodze skargi wniesionej do Administrativen sad Veliko Tarnovo (sądu administracyjnego w Wielkim Tyrnowie, Bułgaria) Unipack zaskarżył datę, z którą decyzja o udzieleniu pozwolenia na zastosowanie procedury końcowego przeznaczenia stała się skuteczna, i wniósł o zastosowanie tej procedury z mocą wsteczną od dnia 13 czerwca 2017 r. w odniesieniu do towarów stanowiących „folię aluminiową”, powołując się na wystąpienie „wyjątkowych okoliczności” w rozumieniu art. 172 rozporządzenia delegowanego 2015/2446.

19

Orzeczeniem z dnia 31 maja 2018 r. Administrativen sad Veliko Tarnovo (sąd administracyjny w Wielkim Tyrnowie) zmienił zaskarżoną decyzję, nadając jej moc wsteczną od dnia złożenia wniosku przez Unipack, tj. od dnia 18 sierpnia 2017 r., i oddalił ten wniosek w pozostałym zakresie. Unipack wniósł od tego orzeczenia skargę kasacyjną do Varhoven administrativen sad (najwyższego sądu administracyjnego, Bułgaria).

20

Uznawszy, że rozstrzygnięcie zawisłego przed nim sporu wymaga wykładni pojęcia „wyjątkowych okoliczności” zawartego w art. 172 ust. 2 rozporządzenia delegowanego 2015/2446, Varhoven administrativen sad (najwyższy sąd administracyjny) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującym pytaniem prejudycjalnym:

„Czy można stwierdzić, że zaistniały wyjątkowe okoliczności w rozumieniu art. 172 ust. 2 [rozporządzenia delegowanego 2015/2446] – stanowiące podstawę wydania pozwolenia z mocą wsteczną określonego w art. 211 ust. 2 [unijnego kodeksu celnego] w celu zastosowania procedury końcowego przeznaczenia przewidzianej w art. 254 unijnego kodeksu celnego do przywozu towarów zrealizowanego przed złożeniem wniosku o wydanie pozwolenia na zastosowanie wspomnianej procedury – w sytuacji gdy: najpierw wygasła ważność decyzji [w sprawie wiążącej informacji taryfowej], wydanej na rzecz podmiotu uprawnionego do zastosowania procedury końcowego przeznaczenia, dotyczącej tych towarów, ze względu na zmianę nomenklatury scalonej; następnie, w okresie (około 10 miesięcy) między wygaśnięciem ważności decyzji w sprawie wiążącej informacji taryfowej a przywozem, co do którego zażądano zastosowania procedury końcowego przeznaczenia, zrealizowano kilkakrotnie przywóz towarów (9 razy) bez dokonania przez organy celne korekty zadeklarowanego kodu nomenklatury scalonej; i wreszcie towarów użyto w celach zwolnionych z cła antydumpingowego?”.

21

Poprzez swoje pytanie sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 172 ust. 2 rozporządzenia delegowanego 2015/2446 należy interpretować w ten sposób, że za „wyjątkowe okoliczności” w rozumieniu tego przepisu – do celów udzielenia, na podstawie art. 254 unijnego kodeksu celnego, pozwolenia z mocą wsteczną na zastosowanie procedury końcowego przeznaczenia, przewidzianej w tym ostatnim przepisie – można uznać okoliczności takie jak wcześniejsze wygaśnięcie ważności decyzji w sprawie wiążącej informacji taryfowej wskutek zmiany w nomenklaturze scalonej, brak reakcji ze strony organów celnych wobec przywozu oznaczonego błędnym kodem lub okoliczność, że towaru użyto w celach zwolnionych z cła antydumpingowego.

22

Na wstępie należy przypomnieć, że unijny kodeks celny opiera się na systemie zgłoszeniowym (zob. podobnie wyrok z dnia 15 września 2011 r., DP grup, C‑138/10, EU:C:2011:587, pkt 33, 34) w celu ograniczenia do minimum formalności i kontroli celnych przy jednoczesnym zapobieganiu nadużyciom finansowym lub nieprawidłowościom mogącym spowodować szkodę w budżecie Unii. To ze względu na znaczenie, jakie dla prawidłowego funkcjonowania unii celnej mają owe uprzednie zgłoszenia, unijny kodeks celny w art. 15 nakłada na zgłaszających obowiązek dostarczenia prawidłowych i kompletnych informacji.

23

Co się tyczy w szczególności procedury końcowego przeznaczenia przewidzianej w art. 254 unijnego kodeksu celnego – pozwala ona na dopuszczenie towarów do obrotu z zastosowaniem zwolnienia z cła lub z zastosowaniem obniżonej stawki celnej ze względu na szczególne przeznaczenie tych towarów. Opiera się ona na systemie uprzedniego pozwolenia, które wydawane jest na wniosek składany przez zainteresowane podmioty, zgodnie z art. 211 i 254 unijnego kodeksu celnego. Stosownie do art. 172 rozporządzenia delegowanego 2015/2446 pozwolenie, w razie jego udzielenia, zaczyna obowiązywać najwcześniej w dniu przyjęcia wniosku. Jedynie w drodze odstępstwa, gdy zachodzą „wyjątkowe okoliczności”, jak przewiduje ust. 2 tego artykułu, pozwolenie może zacząć obowiązywać przed dniem przyjęcia wniosku.

24

Wreszcie, art. 1 ust. 4 rozporządzenia wykonawczego 2017/271 przewiduje, że ten sam system uprzedniego pozwolenia na zastosowanie procedury końcowego przeznaczenia stosuje się w odniesieniu do wniosków o zwolnienie z cła antydumpingowego dotyczących przywozu niektórych rodzajów folii aluminiowej z przeznaczeniem do użytku innego niż domowy. Rozporządzenie to zatem nie tylko stanowi, że przepisy prawa celnego nadal znajdują zastosowanie, ale ponadto uzależnia zwolnienie z cła antydumpingowego od spełnienia warunków dotyczących zastosowania procedury końcowego przeznaczenia przewidzianej w art. 254 unijnego kodeksu celnego.

25

W tym względzie należy zauważyć, że żadna ze stron w postępowaniu głównym nie kwestionuje braku uprzedniego zgłoszenia ani tego, że przywozu dokonano pod błędnymi kodami taryfowymi i nie skorzystano z możliwości sprostowania przewidzianej w art. 129 i 173 unijnego kodeksu celnego.

26

Wobec tego należy zbadać trzy okoliczności wskazane w postanowieniu odsyłającym w celu ustalenia, czy mogą one stanowić „wyjątkowe okoliczności” w rozumieniu art. 172 ust. 2 rozporządzenia delegowanego 2015/2446.

27

W pierwszej kolejności, co się tyczy zmiany klasyfikacji taryfowej przywożonych towarów i wynikającego z niej wcześniejszego wygaśnięcia ważności decyzji w sprawie wiążącej informacji taryfowej, należy stwierdzić, że importer nie może powoływać się na tę okoliczność w celu uchylenia się od obowiązku dostarczenia prawidłowych i kompletnych informacji, przewidzianego w art. 15 unijnego kodeksu celnego. Zgodnie bowiem z art. 34 ust. 1 lit. a) tego kodeksu decyzja w sprawie informacji taryfowej traci ważność z chwilą, w której przestaje być ona zgodna z prawem, w szczególności wskutek zmiany w nomenklaturze, takiej jak zmiana, jaka miała miejsce w postępowaniu głównym. Przedsiębiorca nie może zatem powoływać się na brak wiedzy o tej zmianie w celu złożenia zgłoszenia nieprawidłowego lub uchylenia się od obowiązku uprzedniego zgłoszenia.

28

W drugiej kolejności, co się tyczy możliwości powołania się w celu uzasadnienia niedokonania zmiany zgłoszonego kodu taryfowego na postawę organów celnych, które przyjęły zgłoszenia zawierające błędne kody, Trybunał miał już sposobność oddalenia takiego argumentu i podkreślił wówczas, że podmiot gospodarczy działający z należytą starannością, zaznajomiwszy się z rozporządzeniem dotyczącym klasyfikacji opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, nie ograniczy się do dokonywania w dalszym ciągu przywozów towarów w ramach błędnego kodu jedynie z tego względu, że klasyfikacja ta została zaakceptowana przez organy celne (wyrok z dnia 20 listopada 2008 r., Heuschen & Schrouff Oriëntal Foods Trading/Komisja, C‑38/07 P, EU:C:2008:641, pkt 64).

29

W trzeciej kolejności, co się tyczy okoliczności, że towaru użyto w celach zwolnionych z cła antydumpingowego, należy zauważyć, że zgodnie z art. 1 ust. 4 rozporządzenia wykonawczego 2017/271 produkt taki jak będący przedmiotem postępowania głównego „jest zwolniony z [rozszerzonego] cła antydumpingowego, jeśli jest on przywożony z innym przeznaczeniem niż do zastosowań jako folia aluminiowa do użytku domowego”, o ile przestrzegane są przepisy celne dotyczące procedury końcowego przeznaczenia, w szczególności art. 254 unijnego kodeksu celnego. W konsekwencji choć przeznaczenie towarów stanowi podstawę zwolnienia z cła antydumpingowego, nie może ono uzasadniać naruszenia przez importera procedury wniosku o zwolnienie z cła antydumpingowego ustanowionej przez to rozporządzenie.

30

Wynika z tego, że żadna z okoliczności wymienionych przez sąd odsyłający nie może stanowić „wyjątkowej okoliczności” w rozumieniu art. 172 ust. 2 rozporządzenia delegowanego 2015/2446, bez konieczności dokładniejszego definiowania tego pojęcia. Uchybienie obowiązkom ustanowionym w unijnym kodeksie celnym i wynikające stąd działania nie mogą bowiem uzasadniać korzystniejszego traktowania przedsiębiorcy, którego zachowanie było przyczyną tego uchybienia.

31

W świetle ogółu powyższych rozważań na zadane pytanie należy odpowiedzieć, że art. 172 ust. 2 rozporządzenia delegowanego 2015/2446 należy interpretować w ten sposób, że za „wyjątkowe okoliczności” w rozumieniu tego przepisu – do celów udzielenia, na podstawie art. 254 unijnego kodeksu celnego, pozwolenia z mocą wsteczną na zastosowanie procedury końcowego przeznaczenia przewidzianej w tym ostatnim przepisie – nie można uznać okoliczności takich jak wcześniejsze wygaśnięcie ważności decyzji w sprawie wiążącej informacji taryfowej wskutek zmiany w nomenklaturze scalonej, brak reakcji ze strony organów celnych wobec przywozu oznaczonego błędnym kodem ani okoliczności, że towaru użyto w celach zwolnionych z cła antydumpingowego.

32

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (ósma izba) orzeka, co następuje:

Artykuł 172 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego należy interpretować w ten sposób, że za „wyjątkowe okoliczności” w rozumieniu tego przepisu – do celów udzielenia, na podstawie art. 254 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny, pozwolenia z mocą wsteczną na zastosowanie procedury końcowego przeznaczenia przewidzianej w tym ostatnim przepisie – nie można uznać okoliczności takich jak wcześniejsze wygaśnięcie ważności decyzji w sprawie wiążącej informacji taryfowej wskutek zmiany w nomenklaturze scalonej, brak reakcji ze strony organów celnych wobec przywozu oznaczonego błędnym kodem ani okoliczności, że towaru użyto w celach zwolnionych z cła antydumpingowego.