EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62018CJ0823

Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 25 listopada 2020 r.
Komisja Europejska przeciwko GEA Group AG.
Odwołanie – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Europejskie rynki stabilizatorów termicznych na bazie cyny, epoksydowanego oleju sojowego i estrów – Ustalanie cen, podział rynków i wymiana szczególnie chronionych informacji handlowych – Zastosowanie pułapu 10% obrotu w odniesieniu do jednego z podmiotów tworzących przedsiębiorstwo – Stwierdzenie nieważności decyzji zmieniającej grzywnę ustaloną w pierwotnej decyzji stwierdzającej naruszenie – Grzywny – Pojęcie „przedsiębiorstwa” – Odpowiedzialność solidarna za zapłatę grzywny – Zasada równego traktowania – Data wymagalności grzywny w przypadku zmiany.
Sprawa C-823/18 P.

Court reports – general – 'Information on unpublished decisions' section

ECLI identifier: ECLI:EU:C:2020:955

 WYROK TRYBUNAŁU (druga izba)

z dnia 25 listopada 2020 r. ( *1 )

Odwołanie – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Europejskie rynki stabilizatorów termicznych na bazie cyny, epoksydowanego oleju sojowego i estrów – Ustalanie cen, podział rynków i wymiana szczególnie chronionych informacji handlowych – Zastosowanie pułapu 10% obrotu w odniesieniu do jednego z podmiotów tworzących przedsiębiorstwo – Stwierdzenie nieważności decyzji zmieniającej grzywnę ustaloną w pierwotnej decyzji stwierdzającej naruszenie – Grzywny – Pojęcie „przedsiębiorstwa” – Odpowiedzialność solidarna za zapłatę grzywny – Zasada równego traktowania – Data wymagalności grzywny w przypadku zmiany

W sprawie C‑823/18 P

mającej za przedmiot odwołanie w trybie art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wniesione w dniu 27 grudnia 2018 r.,

Komisja Europejska, którą reprezentowali początkowo T. Christoforou, P. Rossi i V. Bottka, a następnie P. Rossi i V. Bottka, w charakterze pełnomocników,

wnosząca odwołanie,

w której drugą stroną postępowania jest:

GEA Group AG, z siedzibą w Düsseldorfie (Niemcy), którą reprezentowali C. Wagner oraz I. du Mont, Rechtsanwälte,

strona skarżąca w pierwszej instancji,

TRYBUNAŁ (druga izba),

w składzie: A. Arabadjiev (sprawozdawca), prezes izby, K. Lenaerts, prezes Trybunału, pełniący obowiązki sędziego drugiej izby, A. Kumin, T. von Danwitz i P.G. Xuereb, sędziowie,

rzecznik generalny: G. Pitruzzella,

sekretarz: M. Longar, administrator,

uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 5 lutego 2020 r.,

po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 4 czerwca 2020 r.,

wydaje następujący

Wyrok

1

W odwołaniu Komisja Europejska wnosi o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 18 października 2018 r., GEA Group/Komisja (T‑640/16, zwanego dalej zaskarżonym wyrokiem, EU:T:2018:700), w którym Sąd stwierdził nieważność decyzji Komisji C(2016) 3920 final z dnia 29 czerwca 2016 r., zmieniającej decyzję Komisji C(2009) 8682 wersja ostateczna z dnia 11 listopada 2009 r. dotyczącą postępowania na podstawie art. 81 [WE] i art. 53 porozumienia EOG (sprawa COMP/38589 – Stabilizatory termiczne) (zwanej dalej „sporną decyzją”).

I. Ramy prawne

2

Artykuł 23 ust. 2 i 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. 81 i 82 [WE] (Dz.U. 2003, L 1, s. 1) stanowi:

„2.   Komisja może, w drodze decyzji, nałożyć grzywny na przedsiębiorstwa lub związki przedsiębiorstw, jeżeli umyślnie lub w wyniku zaniedbania:

a)

naruszają art. 81 lub 82 [WE], lub

b)

działają wbrew decyzji wydanej na mocy art. 8, nakładającej środki tymczasowe, lub

c)

nie wykonują zobowiązań uznanych za wiążące w decyzji wydanej na mocy art. 9.

Dla każdego przedsiębiorstwa lub związku przedsiębiorstw biorących udział w naruszeniu grzywna nie przekroczy 10% całkowitego obrotu uzyskanego w poprzedzającym roku obrotowym.

Jeżeli naruszenie ze strony związku przedsiębiorstw ma związek z działalnością jego członków, grzywna nie przekroczy 10% sumy całkowitego obrotu każdego z członków prowadzącego działalność na rynku, na który miało wpływ naruszenie dokonane przez związek.

3.   Przy ustalaniu wysokości grzywny uwzględnia się ciężar i czas trwania naruszenia”.

3

Zgodnie z art. 25 ust. 5 tego rozporządzenia:

„Po każdym przerwaniu [biegu terminu] przedawnienia biegnie ono na nowo. Jednakże termin przedawnienia upływa najpóźniej w dniu, w którym upływa okres odpowiadający podwójnemu terminowi przedawnienia, a Komisja nie nałożyła grzywny lub okresowej kary pieniężnej. Okres ten zostaje przedłużony o czas, w którym przedawnienie zostało zawieszone zgodnie z ust. 6”.

II. Okoliczności powstania sporu i sporna decyzja

4

Okoliczności powstania sporu zostały przedstawione w pkt 1–23 zaskarżonego wyroku i można je streścić w podany niżej sposób.

5

GEA Group AG (zwana dalej „spółką GEA”) powstała w wyniku połączenia w 2005 r. spółki Metallgesellschaft AG (zwanej dalej „spółką MG”) i innej spółki. Spółka MG była spółką holdingową posiadającą przed 2000 r., bezpośrednio lub za pośrednictwem spółek zależnych, spółkę Chemson Gesellschaft für Polymer-Additive mbH (zwaną dalej „spółką OCG”) i spółkę Polymer-Additive Produktions- und Vertriebs GmbH (zwaną dalej „spółką OCA”).

6

W dniu 17 maja 2000 r. spółka MG zbyła spółkę OCG, która została przemianowana na Aachener Chemische Werke Gesellschaft für glastechnische Produkte und Verfahren mbH (zwaną dalej „spółką ACW”).

7

Działalność spółki OCA, po jej rozwiązaniu w maju 2000 r., została przejęta przez spółkę noszącą od dnia 30 sierpnia 2000 r. nazwę Chemson Polymer-Additive AG (zwaną dalej „spółką CPA”), która w chwili ogłoszenia zaskarżonego wyroku nie należała już do grupy, której spółka GEA była spółką holdingową.

A. Decyzja z 2009 r.

8

Decyzją C(2009) 8682 wersja ostateczna z dnia 11 listopada 2009 r. dotyczącą postępowania na podstawie art. 81 [WE] oraz art. 53 porozumienia EOG (sprawa COMP/38589 – Stabilizatory termiczne) (zwaną dalej „decyzją z 2009 r.”) Komisja uznała, że pewna liczba przedsiębiorstw naruszyła art. 81 WE i art. 53 Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym z dnia 2 maja 1992 r. (Dz.U. 1994, L 1, s. 3, zwanego dalej „porozumieniem EOG”), uczestnicząc w dwojakiego rodzaju antykonkurencyjnych porozumieniach i uzgodnionych praktykach obejmujących terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego i dotyczących z jednej strony sektora stabilizatorów termicznych na bazie cyny, a z drugiej strony sektora stabilizatorów termicznych na bazie epoksydowanego oleju sojowego i estrów (zwanego dalej „sektorem ESBO/estrów”).

9

W art. 1 ust. 2 lit. k) decyzji z 2009 r. Komisja stwierdziła, że spółka GEA ponosi odpowiedzialność za naruszenia popełnione na rynku sektora ESBO/estrów od dnia 11 września 1991 r. do dnia 17 maja 2000 r.

10

Jej odpowiedzialność, jako następcy spółki MG, została stwierdzona w odniesieniu do całego okresu naruszenia, z tytułu naruszeń popełnionych przez spółkę OCG w okresie od dnia 11 września 1991 r. do dnia 17 maja 2000 r. oraz przez spółkę OCA od dnia 13 marca 1997 r. do dnia 17 maja 2000 r.

11

Ponadto jako następca spółki OCG spółka ACW została ukarana, po pierwsze, za naruszenie popełnione przez spółkę OCG przez cały okres naruszenia, to znaczy od dnia 11 września 1991 r. do dnia 17 maja 2000 r., i, po drugie, za naruszenie popełnione przez spółkę OCA od dnia 30 września 1999 r. do dnia 17 maja 2000 r., kiedy udziały tej ostatniej należały w 100% do spółki OCG.

12

Jako następca spółki OCA spółka CPA została ukarana, po pierwsze, za naruszenie popełnione przez spółkę OCA od dnia 13 marca 1997 r. do dnia 17 maja 2000 r., i, po drugie, za naruszenie popełnione przez spółkę OCG od dnia 30 września 1995 r. do dnia 30 września 1999 r., kiedy udziały tej ostatniej należały w 100% do spółki OCA.

13

Zgodnie z art. 2 decyzji z 2009 r.:

„[…]

Za naruszeni[a] w [sektorze ESBO/estrów] nakłada się następujące grzywny:

[…]

31) [spółka GEA], [spółka ACW] i [spółka CPA] odpowiadają solidarnie na kwotę 1913971 [EUR];

32) [spółka GEA] i [spółka ACW] odpowiadają solidarnie na kwotę 1432229 [EUR].

Grzywny należy zapłacić w walucie euro w terminie trzech miesięcy od daty notyfikacji niniejszej decyzji […]”.

14

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 28 stycznia 2010 r. spółka GEA wniosła skargę o stwierdzenie nieważności decyzji z 2009 r.

15

Wyrokiem z dnia 15 lipca 2015 r., GEA Group/Komisja (T‑45/10, niepublikowanym, EU:T:2015:507), Sąd oddalił tę skargę. Od wyroku tego nie wniesiono odwołania.

B. Decyzja z 2010 r.

16

W dniu 15 grudnia 2009 r. spółka ACW zwróciła uwagę Komisji na fakt, że grzywna nałożona na nią w decyzji z 2009 r. przekroczyła dopuszczalny pułap 10% jej obrotu, o którym mowa w art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003.

17

W tych okolicznościach w dniu 8 lutego 2010 r. Komisja wydała decyzję C(2010) 727 wersja ostateczna, zmieniającą decyzję z 2009 r. (zwaną dalej „decyzją z 2010 r.”).

18

W decyzji z 2010 r. Komisja uznała, że grzywna, która została nałożona na spółkę ACW solidarnie, po pierwsze, ze spółkami GEA i CPA, a po drugie, ze spółką GEA, przekroczyła pułap 10% jej obrotu, wobec czego należy zmienić decyzję z 2009 r.

19

Komisja uściśliła również, że kwota grzywny nałożonej na spółki GEA i CPA pozostaje niezmieniona, natomiast kwota grzywny nałożonej na spółkę ACW powinna zostać zmniejszona, oraz że decyzja z 2010 r. nie ma żadnego wpływu na pozostałych adresatów decyzji z 2009 r.

20

Artykuł 1 decyzji z 2010 r. zmienił art. 2 akapit drugi decyzji z 2009 r. w następujący sposób:

„Artykuł 2 [akapit drugi punkt] 31 otrzymuje brzmienie:

»31.a) [spółka GEA], [spółka ACW] i [spółka CPA] odpowiadają [solidarnie] na kwotę 1086129 [EUR];

31.b) [spółka GEA] i [spółka CPA] odpowiadają [solidarnie] na kwotę 827842 [EUR]«.

Artykuł 2 [akapit drugi punkt] 32 otrzymuje brzmienie:

»32) [spółka GEA] odpowiada na kwotę 1432229 [EUR]«”.

21

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 20 kwietnia 2010 r. spółka GEA wniosła skargę o stwierdzenie nieważności decyzji z 2010 r. i wniosła do Sądu, tytułem żądania ewentualnego, o zmianę kwoty grzywny, która została na nią nałożona.

22

Wyrokiem z dnia 15 lipca 2015 r., GEA Group/Komisja (T‑189/10, EU:T:2015:504), Sąd stwierdził nieważność decyzji z 2010 r. w zakresie dotyczącym spółki GEA. Sąd orzekł, iż wydając tę decyzję bez uprzedniego wysłuchania tej spółki, Komisja naruszyła jej prawo do obrony. Od wyroku tego nie wniesiono odwołania.

C. Sporna decyzja

23

W dniu 29 czerwca 2016 r. Komisja wydała sporną decyzję.

24

Artykuł 1 tej decyzji stanowi dosłowne powtórzenie przytoczonego w pkt 20 niniejszego wyroku art. 1 decyzji z 2010 r., który zmienił brzmienie art. 2 akapit drugi decyzji z 2009 r.

25

Artykuł 2 spornej decyzji określił datę wymagalności grzywien na dzień 10 maja 2010 r.

III. Postępowanie przed Sądem i zaskarżony wyrok

26

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 8 września 2016 r. spółka GEA wniosła skargę o stwierdzenie nieważności spornej decyzji.

27

Na poparcie tej skargi spółka GEA podniosła pięć zarzutów: zarzut pierwszy dotyczył naruszenia przepisów regulujących przedawnienie; zarzut drugi – naruszenia art. 266 TFUE i prawa do obrony; zarzut trzeci – naruszenia art. 23 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 1/2003; zarzut czwarty – naruszenia zasady równego traktowania; zaś zarzut piąty – przekroczenia uprawnień i braku uzasadnienia.

28

W zaskarżonym wyroku Sąd uwzględnił zarzut czwarty oraz część pierwszą zarzutu piątego i, uznając, że nie ma potrzeby badania pozostałych zarzutów skargi, stwierdził nieważność spornej decyzji.

IV. Żądania stron

29

Komisja wnosi do Trybunału o:

uchylenie zaskarżonego wyroku; oraz

obciążenie spółki GEA kosztami poniesionymi w związku z postępowaniem zarówno przed Sądem, jak i przed Trybunałem.

30

Spółka GEA wnosi do Trybunału o:

oddalenie odwołania; oraz

obciążenie Komisji kosztami postępowania.

V. W przedmiocie odwołania

31

Na poparcie odwołania Komisja podnosi dwa zarzuty, z których pierwszy dotyczy błędnego zastosowania zasady równego traktowania, pojęcia przedsiębiorstwa i zasad odpowiedzialności solidarnej, a także naruszenia obowiązku uzasadnienia, drugi zaś – naruszenia zasad ustalania daty wymagalności grzywien w dziedzinie prawa konkurencji oraz naruszenia obowiązku uzasadnienia.

A. W przedmiocie dopuszczalności

1.   Argumentacja stron

32

Spółka GEA uważa, że odwołanie wniesione przez Komisję jest niedopuszczalne.

33

W tym względzie spółka GEA podnosi, po pierwsze, że Komisja nie ma żadnego interesu we wniesieniu odwołania, ponieważ decyzja z 2009 r. nie stanowi już podstawy prawnej umożliwiającej żądanie zapłaty grzywny.

34

Po drugie, spółka GEA uważa, że Komisja nie ma żadnego interesu we wniesieniu odwołania, ponieważ sporna decyzja jest nieważna. Termin przedawnienia dla ustalenia grzywny upłynął bowiem przed wydaniem tej decyzji, ponieważ upłynęło ponad dziesięć lat w rozumieniu art. 25 ust. 5 rozporządzenia nr 1/2003, niezależnie od tego, czy bieg tego terminu został przerwany, czy też nie.

35

Komisja odpowiada, że ma interes we wniesieniu odwołania od zaskarżonego wyroku, ponieważ, po pierwsze, przegrała sprawę przed Sądem, a po drugie, spółka GEA, podnosząc, że instytucja ta nie ma żadnego interesu we wniesieniu wspomnianego odwołania z powodu przekroczenia terminu przedawnienia dla nałożenia grzywny, kwestionuje ważność spornej decyzji. Tymczasem zdaniem Komisji taki zarzut nie został ani podniesiony przed Sądem, ani przez Sąd zbadany. Wynika z tego, że nie ma potrzeby badania tego zarzutu.

2.   Ocena Trybunału

36

Zgodnie z art. 56 akapit trzeci statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, z wyjątkiem spraw dotyczących sporów między Unią Europejską a jej pracownikami, odwołanie może być wniesione przez państwa członkowskie i instytucje Unii, nawet jeśli nie interweniowały one w postępowaniu przed Sądem. Instytucje Unii, niezależnie od tego, czy były stronami postępowania w pierwszej instancji, nie muszą zatem wykazywać żadnego interesu, by wnieść odwołanie od orzeczenia Sądu (wyrok z dnia 8 lipca 1999 r., Komisja/Anic Partecipazioni, C‑49/92 P, EU:C:1999:356, pkt 171).

37

Komisja ma bowiem swobodę oceny, czy stosowne jest wniesienie odwołania od orzeczenia Sądu, a kontrola wyborów dokonanych w tym względzie przez Komisję nie należy do Trybunału (zob. podobnie wyrok z dnia 8 lipca 1999 r., Komisja/Anic Partecipazioni, C‑49/92 P, EU:C:1999:356, pkt 172).

38

Wystarczy zatem stwierdzić, że zastrzeżenia spółki GEA dotyczące rzekomego braku interesu ze strony Komisji są całkowicie bezpodstawne, wobec czego należy uznać, że odwołanie jest dopuszczalne.

B. Co do istoty

1.   W przedmiocie zarzutu pierwszego

39

Zarzut pierwszy dzieli się na dwie części. W części pierwszej tego zarzutu Komisja zarzuca Sądowi, że popełnił błąd przy stosowaniu zasady równego traktowania, pojęcia przedsiębiorstwa i zasad odpowiedzialności solidarnej, uznając, że Komisja mogła inaczej określić część grzywny, za której zapłatę spółki GEA i ACW odpowiadają solidarnie. Część druga tego zarzutu, którą należy zbadać w pierwszej kolejności, dotyczy naruszenia obowiązku uzasadnienia.

a)   W przedmiocie części drugiej zarzutu pierwszego

1) Argumentacja stron

40

W części drugiej zarzutu pierwszego Komisja utrzymuje, że stwierdzenie zawarte w pkt 111 zaskarżonego wyroku, zgodnie z którym Komisja naruszyła zasadę równego traktowania, opiera się na wewnętrznie sprzecznym uzasadnieniu przedstawionym w pkt 108–110 wspomnianego wyroku, a w szczególności na niejasnym stwierdzeniu zawartym w pkt 108 tego wyroku, zgodnie z którym „Komisja z pewnością mogła inaczej określić część grzywny, za której zapłatę spółka ACW i [spółka GEA] odpowiadają solidarnie”.

41

Spółka GEA kwestionuje tę argumentację.

2) Ocena Trybunału

42

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału spoczywający na Sądzie na mocy art. 36 i art. 53 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej obowiązek uzasadnienia nie nakazuje Sądowi dokonania wyjaśnienia, które podejmowałoby w sposób wyczerpujący punkt po punkcie argumentację przedstawioną przez strony sporu. Uzasadnienie to może zatem być dorozumiane, pod warunkiem że umożliwia ono zainteresowanym poznanie podstaw, na których Sąd oparł swe rozstrzygnięcie, a Trybunałowi dostarcza elementów wystarczających do dokonania kontroli w trybie odwołania (wyrok z dnia 14 września 2016 r., Trafilerie Meridionali/Komisja, C‑519/15 P, EU:C:2016:682, pkt 41).

43

W niniejszej sprawie wystarczy stwierdzić, że rozumowanie przedstawione przez Sąd w pkt 106–111 zaskarżonego wyroku zarówno umożliwia Komisji poznanie powodów, dla których Sąd uwzględnił zarzut czwarty podniesiony przez spółkę GEA w pierwszej instancji, jak i dostarcza Trybunałowi elementów wystarczających do dokonania kontroli sądowej.

44

Z punktów tych wynika bowiem jednoznacznie, że Sąd orzekł, iż Komisja powinna była najpierw określić proporcję istniejącą pomiędzy częścią grzywny, co do której spółka ACW była odpowiedzialna solidarnie razem ze spółkami GEA i CPA, a tą częścią, za którą spółka ta była odpowiedzialna solidarnie tylko ze spółką GEA, a następnie –podzielić obniżenie kwoty grzywny nałożonej na spółkę ACW pomiędzy te dwa stosunki solidarności przy zastosowaniu tej samej proporcji.

45

W świetle powyższego należy oddalić część drugą zarzutu pierwszego jako bezzasadną.

b)   W przedmiocie części pierwszej zarzutu pierwszego

1) Argumentacja stron

46

W części pierwszej zarzutu pierwszego Komisja twierdzi, że Sąd błędnie uznał w pkt 108 zaskarżonego wyroku, iż mogła ona inaczej określić część grzywny, za której zapłatę spółki GEA i ACW odpowiadają solidarnie, w celu ograniczenia części grzywny, do której zapłaty spółka GEA mogła być zobowiązana sama. Zdaniem Komisji w pkt 106–111 zaskarżonego wyroku Sąd popełnił błąd przy stosowaniu zasady równego traktowania, nie uwzględniając orzecznictwa Trybunału dotyczącego pojęcia przedsiębiorstwa i odpowiedzialności solidarnej, a także orzecznictwa dotyczącego konsekwencji obniżenia grzywny przyznanego spółce zależnej w ramach jednego przedsiębiorstwa gospodarczego.

47

Zdaniem Komisji odpowiedzialność solidarna jest jedynie wyrazem pojęcia przedsiębiorstwa i nie można jej od niego oddzielać.

48

W tym względzie instytucja ta podnosi, że wbrew temu, co stwierdził Sąd w pkt 55 zaskarżonego wyroku, spółki GEA, ACW i CPA tworzyły w całym okresie trwania rozpatrywanego naruszenia jedno i to samo przedsiębiorstwo, na które nałożyła ona jedną grzywnę, oraz że w tym kontekście art. 2 akapit drugi pkt 31 i 32 decyzji z 2009 r. z jednej strony oraz art. 2 akapit drugi pkt 31.a), 31.b) i 32 decyzji z 2009 r., zmienionej sporną decyzją, z drugiej strony wyrażają różne maksymalne kwoty grzywny, za zapłatę której każda osoba prawna tworząca to przedsiębiorstwo mogła zostać uznana za solidarnie odpowiedzialną.

49

Komisja wyjaśnia, że ponieważ spółki GEA, ACW i CPA stanowiły jedno i to samo przedsiębiorstwo, nie było potrzeby dokonywania oceny równego traktowania tych trzech spółek.

50

Komisja uważa, że mimo iż rozpatrywane spółki wchodziły w skład tego samego przedsiębiorstwa, Sąd w pkt 106–111 zaskarżonego wyroku dokonał sztucznego podziału na dwie grupy podmiotów odpowiedzialnych solidarnie, w związku z czym sąd ten zastosował teorię podobną do teorii wewnętrznego podziału odpowiedzialności solidarnej, które to podejście jest zdaniem Komisji zakazane zgodnie z wnioskami płynącymi z wyroku z dnia 10 kwietnia 2014 r., Komisja i in./Siemens Österreich i in. (od C‑231/11 P do C‑233/11 P, EU:C:2014:256).

51

W tych okolicznościach Komisja uważa, że nic nie uzasadnia wyłączenia tej czy innej spółki należącej do jednego i tego samego przedsiębiorstwa z odpowiedzialności solidarnej za zapłatę jakiejkolwiek części nałożonej na nie grzywny oraz że spółki te dzielą zwykle wspólne udziały w nałożonej na nie grzywnie do wysokości indywidualnych granic każdej z nich.

52

Komisja podnosi, że maksymalna kwota grzywny, do zapłaty której każda spółka wchodząca w skład przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 81 WE była solidarnie zobowiązana, nie odpowiada konkretnemu okresowi uczestnictwa w rozpatrywanym naruszeniu.

53

Wreszcie, jeśli chodzi o fakt, że grzywna nałożona na spółkę ACW została obniżona do mającego zastosowanie względem tej spółki pułapu 10% jej obrotu, z wyroku z dnia 26 listopada 2013 r., Kendrion/Komisja (C‑50/12 P, EU:C:2013:771), wynika, że na odpowiedzialność spółki GEA nie może mieć wpływu obniżenie przyznane jej dawnej spółce zależnej ACW, ponieważ w dniu wydania decyzji z 2009 r. ta ostatnia spółka i spółka GEA nie tworzyły już jednego przedsiębiorstwa.

54

Spółka GEA najpierw odpowiada, że Sąd słusznie uznał, iż Komisja, bez żadnego obiektywnego uzasadnienia, naruszyła zasadę równego traktowania. Wbrew temu, co twierdzi Komisja, rzeczona zasada ma zastosowanie nie tylko w odniesieniu do różnych przedsiębiorstw, ale także w stosunkach między spółkami wchodzącymi w skład tego samego przedsiębiorstwa.

55

Następnie spółka GEA stwierdza, że Komisja nie ustaliła jednej grzywny, lecz dwie odrębne grzywny dla dwóch odrębnych grup solidarnie odpowiedzialnych między sobą podmiotów w ramach każdej grupy za dwa różne okresy naruszenia. Z jednej strony art. 2 akapit drugi pkt 31 decyzji z 2009 r. odnosi się do okresu od dnia 30 września 1995 r. do dnia 17 maja 2000 r., a z drugiej strony art. 2 akapit drugi pkt 32 tej decyzji odsyła do okresu od dnia 11 września 1991 r. do dnia 29 września 1995 r. Podział ten jest konsekwencją faktu, że spółka CPA nie uczestniczyła w rozpatrywanym naruszeniu w tym ostatnim okresie.

56

Ponadto spółka GEA uważa, że wbrew temu, co twierdzi Komisja, Sąd nie zastosował w drodze analogii teorii wewnętrznego podziału odpowiedzialności solidarnej. Zaskarżony wyrok dotyczy nie odpowiedzialności z wewnętrznego punktu widzenia, lecz stopnia, w jakim spółki „grupy GEA” są „zewnętrznie” odpowiedzialne wobec Komisji.

57

Wreszcie, jeśli chodzi o skutki zastosowania wobec spółki ACW pułapu 10% obrotu, spółka GEA podnosi, że wbrew temu, co utrzymuje Komisja, wyroku z dnia 26 listopada 2013 r., Kendrion/Komisja (C‑50/12 P, EU:C:2013:771), nie można interpretować w ten sposób, że na dawną spółkę dominującą nie może mieć wpływu zastosowanie wobec jej dawnej spółki zależnej pułapu 10% jej obrotu.

2) Ocena Trybunału

58

Na wstępie należy przypomnieć, że zasada równego traktowania stanowi ogólną zasadę prawa Unii, ustanowioną w art. 20 i 21 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Zasada ta wymaga, aby porównywalne sytuacje nie były traktowane w odmienny sposób, a odmienne sytuacje nie były traktowane jednakowo, chyba że takie traktowanie jest obiektywnie uzasadnione (wyrok z dnia 24 września 2020 r., Prysmian i Prysmian Cavi e Sistemi/Komisja, C‑601/18 P, EU:C:2020:751, pkt 101 i przytoczone tam orzecznictwo). Komisja jest zobowiązana do przestrzegania tej zasady, gdy korzysta z przysługującego jej na podstawie art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003 uprawnienia do nałożenia grzywny na przedsiębiorstwa, które dopuściły się naruszenia reguł prawa konkurencji Unii, i określa jej wysokość (zob. podobnie wyrok z dnia 26 listopada 2013 r., Kendrion/Komisja, C‑50/12 P, EU:C:2013:771, pkt 63 i przytoczone tam orzecznictwo).

59

Mając to na uwadze, w sytuacji gdy kilka osób prawnych może zostać obciążonych osobistą odpowiedzialnością za uczestnictwo w naruszeniu przepisów Unii w dziedzinie prawa konkurencji ze względu na ich przynależność do jednego przedsiębiorstwa, któremu naruszenie to może zostać zarzucone, Komisja dysponuje, na podstawie tego przepisu, uprawnieniem do nałożenia na nie grzywny solidarnie (wyrok z dnia 10 kwietnia 2014 r., Areva i in./Komisja, C‑247/11 P i C‑253/11 P, EU:C:2014:257, pkt 120).

60

Jednakże w sytuacji gdy Komisja postanawia skorzystać z tego uprawnienia do nałożenia sankcji, nie może ona swobodnie określić zewnętrznego stosunku solidarności, a w szczególności kwoty grzywny, której pełnej zapłaty może dochodzić od każdego z dłużników solidarnych (wyrok z dnia 10 kwietnia 2014 r., Areva i in./Komisja, C‑247/11 P i C‑253/11 P, EU:C:2014:257, pkt 121).

61

W związku bowiem z tym, że występujące w prawie Unii pojęcie solidarności za zapłatę grzywny jest jedynie wyrazem pełnoprawności pojęcia przedsiębiorstwa, ustalenie kwoty grzywny, do której zapłaty w całości może zostać zobowiązany przez Komisję każdy z dłużników solidarnych, jest rezultatem zastosowania w danym wypadku tego pojęcia przedsiębiorstwa (wyrok z dnia 10 kwietnia 2014 r., Areva i in./Komisja, C‑247/11 P i C‑253/11 P, EU:C:2014:257, pkt 122).

62

W tym względzie, w celu określenia sprawcy naruszenia prawa konkurencji, który może zostać ukarany na podstawie art. 81 i 82 WE, autorzy traktatów postanowili posłużyć się pojęciem przedsiębiorstwa, a nie innymi pojęciami, takimi jak pojęcie spółki czy osoby prawnej (wyrok z dnia 10 kwietnia 2014 r., Areva i in./Komisja, C‑247/11 P i C‑253/11 P, EU:C:2014:257, pkt 123).

63

Tym samym pojęciem przedsiębiorstwa prawodawca Unii posłużył się zresztą w art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003 w celu zdefiniowania podmiotu, na który Komisja może nałożyć grzywnę za naruszenie przepisów prawa Unii w dziedzinie konkurencji (wyrok z dnia 10 kwietnia 2014 r., Areva i in./Komisja, C‑247/11 P i C‑253/11 P, EU:C:2014:257, pkt 124).

64

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem pojęcie „przedsiębiorstwa” w rozumieniu prawa konkurencji Unii obejmuje każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą, niezależnie od jego statusu prawnego i sposobu finansowania. Pojęcie to należy rozumieć jako oznaczające jednostkę gospodarczą, nawet jeśli z prawnego punktu widzenia jednostka ta składa się z kilku osób fizycznych lub prawnych (wyroki: z dnia 10 kwietnia 2014 r., Areva i in./Komisja, C‑247/11 P i C‑253/11 P, EU:C:2014:257, pkt 125; a także z dnia 27 kwietnia 2017 r., Akzo Nobel i in./Komisja, C‑516/15 P, EU:C:2017:314, pkt 47, 48).

65

Skoro na podstawie art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003 Komisja ma możliwość obciążenia grzywną solidarnie różnych osób prawnych wchodzących w skład jednego przedsiębiorstwa ponoszącego odpowiedzialność za naruszenie, to ustalenie przez Komisję wysokości tej grzywny – w sytuacji gdy instytucja ta odwołuje się, jak w tym przypadku, do pojęcia przedsiębiorstwa będącego pojęciem prawa Unii – podlega pewnym ograniczeniom, w świetle których trzeba w należyty sposób uwzględnić specyfikę danego przedsiębiorstwa w zakresie jego organizacji w okresie, kiedy naruszenie zostało popełnione (wyrok z dnia 10 kwietnia 2014 r., Komisja i in./Siemens Österreich i in., od C‑231/11 P do C‑233/11 P, EU:C:2014:256, pkt 51).

66

W tym względzie, jak zasadniczo wskazał rzecznik generalny w pkt 49 opinii, skład danego przedsiębiorstwa może przyjąć różne konfiguracje w trakcie uczestnictwa tego przedsiębiorstwa w naruszeniu. Zmiany te mogą mieć miejsce w szczególności w sytuacji, gdy – tak jak w niniejszej sprawie – naruszenie trwa przez długi okres.

67

Ponieważ takie zmiany nie podważają jedności przedsiębiorstwa jako podmiotu, któremu przypisuje się odpowiedzialność za naruszenie, nie wpływają one na przypomniane w pkt 59 niniejszego wyroku uprawnienie Komisji do nałożenia grzywny solidarnie na kilka osób prawnych należących do jednego i tego samego przedsiębiorstwa.

68

W niniejszej sprawie, jak wynika z pkt 1–3 i 6–8 zaskarżonego wyroku, struktura grupy GEA w okresie, w którym popełniono naruszenie, była następująca: między 1991 r. a dniem 17 maja 2000 r. spółka OCG, która po tej ostatniej dacie zmieniła nazwę na ACW, była w 100% spółką zależną spółki MG, która z kolei od 2005 r. stała się spółką GEA; w tym samym okresie spółka OCA, która od dnia 30 sierpnia 2000 r. nosi nazwę CPA, należała w 100% do spółki MG i w różnych okresach była albo spółką zależną, albo bezpośrednią spółką dominującą spółki OCG; spółka OCA była spółką dominującą, która od dnia 30 września 1995 r. do dnia 30 września 1999 r. kontrolowała bezpośrednio w 100% spółkę OCG; od dnia 30 września 1999 r. do dnia 17 maja 2000 r. spółka OCG była spółką dominującą, która kontrolowała bezpośrednio w 100% spółkę OCA i sprawowała nad tą ostatnią spółką bezpośrednią kontrolę.

69

W świetle wniosków płynących z wyroku z dnia 10 września 2009 r., Akzo Nobel i in./Komisja (C‑97/08 P, EU:C:2009:536), Komisja miała prawo stwierdzić w decyzji z 2009 r., że ze względu na powiązania gospodarcze, organizacyjne i prawne łączące rozpatrywane spółki spółka MG, obecnie spółka GEA, wywierając decydujący wpływ na swoje spółki zależne, stanowiła, wraz ze spółkami OCG i OCA, które stały się, odpowiednio, spółkami ACW i CPA, jedno przedsiębiorstwo w rozumieniu prawa konkurencji Unii.

70

Z powyższych rozważań wynika, że Komisja mogła zasadnie uznać, iż spółki GEA, ACW i CPA stanowiły jedno i to samo przedsiębiorstwo, które w różnych następujących po sobie konfiguracjach popełniło rozpatrywane naruszenie.

71

Należy zatem stwierdzić, że uznając w pkt 55 zaskarżonego wyroku, iż z jednej strony istniało przedsiębiorstwo w rozumieniu prawa konkurencji Unii, w skład którego od dnia 30 września 1995 r. do dnia 17 maja 2000 r. wchodziły spółki GEA, ACW i CPA, a z drugiej strony przedsiębiorstwo w rozumieniu tego prawa konkurencji, w skład którego wchodziły od dnia 11 września 1991 r. do dnia 29 września 1995 r. spółki GEA i ACW, Sąd ustalił istnienie dwóch przedsiębiorstw w rozumieniu prawa konkurencji Unii, a zatem naruszył prawo, niewłaściwie interpretując pojęcie „przedsiębiorstwa” w rozumieniu art. 81 WE.

72

Ponieważ odpowiedzialność solidarna jest jedynie wyrazem pełnoprawności pojęcia przedsiębiorstwa, a w niniejszym przypadku istniało jedno i to samo przedsiębiorstwo, Komisja miała prawo ustalić, początkowo w art. 2 akapit drugi pkt 31 i 32 decyzji z 2009 r., a następnie w art. 2 akapit drugi pkt 31.a), 31.b) i 32 decyzji z 2009 r., zmienionej sporną decyzją, maksymalne kwoty grzywny, za zapłatę której spółki GEA, ACW i CPA mogły zostać uznane za solidarnie odpowiedzialne do celów zapłaty jednej grzywny jako podmioty tworzące to samo przedsiębiorstwo, któremu przypisuje się rozpatrywane naruszenie. Jak wskazała bowiem Komisja, w sytuacji takiej jak ta rozpatrywana w niniejszej sprawie ustalenie takich maksymalnych kwot nie odzwierciedla konkretnych okresów uczestnictwa w spornym naruszeniu podmiotów tworzących jedno przedsiębiorstwo.

73

W tych okolicznościach Sąd naruszył prawo, stwierdzając w pkt 106 i 109 zaskarżonego wyroku, że w niniejszym przypadku istniały dwa stosunki solidarności między spółkami GEA, ACW i CPA, podczas gdy spółki te wchodziły w skład jednego i tego samego przedsiębiorstwa, oraz dwie grzywny nałożone za dwa konkretne okresy, odzwierciedlające udział tych trzech spółek w rozpatrywanym naruszeniu, a zatem naruszył zasady ustalania odpowiedzialności solidarnej wynikające z art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003.

74

Jeśli chodzi o fakt, że na mocy spornej decyzji spółka GEA sama odpowiada na kwotę 1432229 EUR, okoliczność ta, jak wskazał rzecznik generalny w pkt 53 opinii, jest czysto automatyczną konsekwencją zastosowanego obniżenia grzywny nałożonej na spółkę ACW.

75

W tym względzie należy zauważyć, że w przypadku gdy dwie oddzielne osoby prawne, takie jak spółka dominująca i jej spółka zależna, nie stanowią już jednego przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 81 WE w dacie wydania decyzji nakładającej na nie grzywnę, każda z nich ma prawo do zastosowania wobec niej w sposób indywidualny pułapu 10% obrotu (zob. podobnie wyrok z dnia 26 listopada 2013 r., Kendrion/Komisja, C‑50/12 P, EU:C:2013:771, pkt 57).

76

W niniejszej sprawie, jak wynika z pkt 2 i 3 zaskarżonego wyroku, jest bezsporne, że w dniu wydania decyzji z 2009 r. spółka GEA nie stanowiła już wraz ze spółkami ACW i CPA podmiotu gospodarczego w rozumieniu art. 81 WE.

77

Ta cecha charakterystyczna doprowadziła Komisję do obliczenia oddzielnie rzeczonego pułapu na podstawie obrotu, jaki został uzyskany w ciągu roku obrotowego poprzedzającego przyjęcie spornej decyzji (zob. analogicznie wyrok z dnia 26 listopada 2013 r., Kendrion/Komisja, C‑50/12 P, EU:C:2013:771, pkt 67).

78

Ponadto, jak wynika z pkt 8 zaskarżonego wyroku, kwota, którą Komisja początkowo uznała za odpowiednią z tytułu odpowiedzialności solidarnej spółki ACW za jej udział w uzgodnionych praktykach, odpowiadała 3346200 EUR, czyli dokładnie tej samej kwocie, co kwota przyjęta w odniesieniu do spółki GEA.

79

Tymczasem należy uznać, że okoliczność, iż w spornej decyzji Komisja uznała, po pierwsze, spółkę GEA za solidarnie odpowiedzialną za zapłatę całkowitej kwoty grzywny, która wynosi 3346200 EUR, a po drugie, spółkę ACW za solidarnie odpowiedzialną za zapłatę kwoty 1086129 EUR, wynika z zastosowania wobec spółki ACW pułapu 10% obrotu przewidzianego w art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003.

80

Zatem fakt, że spółka GEA sama odpowiada na kwotę 1432229 EUR, wynika ze szczególnej okoliczności, że w dniu wydania decyzji z 2009 r. spółka ta nie stanowiła już ze spółkami ACW i CPA jednego przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 81 WE.

81

W tym kontekście spółka GEA nie może skutecznie podnosić, że na jej niekorzyść została naruszona zasada równego traktowania. W tym względzie wystarczy zauważyć, że naruszenia tej zasady nie można stwierdzić w sytuacji takiej jak ta rozpatrywana w niniejszej sprawie, gdy spółka zależna, która w dniu wydania decyzji nakładającej grzywnę na jedno przedsiębiorstwo, któremu podlegała, nie wchodziła już w skład tego jednego przedsiębiorstwa, ma prawo do zastosowania wobec niej, w sposób indywidualny, pułapu 10% obrotu. Ta szczególna okoliczność nie pozwala uznać, że rozpatrywane spółki znajdowały się w porównywalnych sytuacjach (zob. podobnie wyrok z dnia 26 listopada 2013 r., Kendrion/Komisja, C‑50/12 P, EU:C:2013:771, pkt 68).

82

W każdym wypadku nie można skutecznie powoływać się na naruszenie zasady równego traktowania, ponieważ w niniejszej sprawie, jak wynika z pkt 73 niniejszego wyroku, nie ma dwóch stosunków solidarności, które odzwierciedlają konkretne okresy, a zatem nie można dokonać żadnego podziału odpowiedzialności solidarnej.

83

W związku z tym art. 2 akapit drugi pkt 32 decyzji z 2009 r., zmienionej sporną decyzją, który nakłada na spółkę GEA kwotę grzywny w wysokości 1432229 EUR, nie jest skierowany do spółki CPA nie dlatego, że punkt ten dotyczy konkretnego okresu naruszenia, w trakcie którego spółka ta nie uczestniczyła w jednolitym naruszeniu stwierdzonym przez Komisję, co nie ma miejsca w niniejszym przypadku, lecz tylko dlatego, że kwota grzywny, którą spółka CPA jest zobowiązana zapłacić z tytułu jej indywidualnego udziału w tym naruszeniu ze względu na jej przynależność do przedsiębiorstwa, które dopuściło się tego naruszenia, jest w całości ujęta w kwotach grzywny, o których mowa we wspomnianym art. 2 akapit drugi pkt 31.a) i 31.b).

84

W tych okolicznościach należy stwierdzić, że Sąd naruszył prawo, uznając w pkt 111 zaskarżonego wyroku, że Komisja nie wypełniła swoich obowiązków wynikających z zasady równego traktowania.

85

Mając na względzie całość powyższych rozważań, należy uwzględnić część pierwszą zarzutu pierwszego.

2.   W przedmiocie zarzutu drugiego

86

Zarzut drugi dzieli się na dwie części. W części pierwszej tego zarzutu Komisja zarzuca zasadniczo Sądowi, że popełnił błąd, uznając, iż data wymagalności omawianej grzywny mogła być określona dopiero od dnia otrzymania notyfikacji spornej decyzji. Część druga wspomnianego zarzutu, którą należy zbadać w pierwszej kolejności, dotyczy naruszenia obowiązku uzasadnienia.

a)   W przedmiocie części drugiej zarzutu drugiego

1) Argumentacja stron

87

W części drugiej zarzutu drugiego Komisja zarzuca Sądowi, że nie uzasadnił w wystarczający sposób swojego stwierdzenia zawartego w pkt 126 zaskarżonego wyroku, zgodnie z którym należy uznać, iż obowiązek zapłaty grzywien wynika wyłącznie z art. 1 spornej decyzji oraz że data wymagalności tych grzywien mogła być określona dopiero od dnia otrzymania notyfikacji tej decyzji.

88

Spółka GEA odpowiada, że zaskarżony wyrok jest wystarczająco uzasadniony.

2) Ocena Trybunału

89

Jak przypomniano w pkt 42 niniejszego wyroku, ciążący na Sądzie obowiązek uzasadnienia wymaga jasnego i jednoznacznego wskazania przyjętego przezeń rozumowania, tak aby umożliwić zainteresowanym poznanie powodów wydanego orzeczenia, a Trybunałowi sprawowanie kontroli sądowej.

90

W niniejszej sprawie wystarczy stwierdzić, że rozumowanie przedstawione przez Sąd w pkt 122–125 zaskarżonego wyroku zarówno umożliwia Komisji poznanie powodów, dla których Sąd uwzględnił część pierwszą zarzutu piątego podniesionego przez spółkę GEA w pierwszej instancji, jak i dostarcza Trybunałowi elementów wystarczających do dokonania kontroli sądowej.

91

Z punktów tych wynika bowiem zasadniczo, że z uwagi na fakt, iż pierwotne brzmienie art. 2 akapit drugi pkt 31 i 32 decyzji z 2009 r. zostało zastąpione brzmieniem wynikającym z art. 1 spornej decyzji, Sąd w pkt 126 zaskarżonego wyroku doszedł do wniosku, że obowiązek zapłaty grzywien wynika wyłącznie z art. 1 spornej decyzji oraz że data wymagalności tych grzywien mogła być określona dopiero od dnia otrzymania tej decyzji.

92

W związku z tym część drugą zarzutu drugiego należy oddalić jako bezzasadną.

b)   W przedmiocie części pierwszej zarzutu drugiego

1) Argumentacja stron

93

W części pierwszej zarzutu drugiego Komisja zarzuca Sądowi, że naruszył prawo, uznając w pkt 126 zaskarżonego wyroku, że data wymagalności grzywny w niniejszej sprawie mogła być określona dopiero od dnia otrzymania notyfikacji spornej decyzji.

94

Komisja wyjaśnia, że stwierdzenie nieważności decyzji z 2010 r. doprowadziło do przywrócenia brzmienia nie tylko art. 2 akapit drugi pkt 31 i 32 decyzji z 2009 r., lecz również daty pierwotnej wymagalności ustalonej w ostatnim akapicie art. 2 tej decyzji.

95

W tym kontekście Komisja podnosi, że miała prawo zmienić kwotę nałożonej grzywny oraz odpowiedzialność solidarną, bez konieczności ustalania nowej daty wymagalności tej grzywny. Komisja uważa zatem, że nawet jeśli w spornej decyzji zmieniła części sentencji decyzji z 2009 r., które określały kwotę grzywny i odpowiedzialność solidarną, to nie była zobowiązana do ustalenia daty wymagalności nałożonej grzywny, która byłaby późniejsza niż data notyfikacji spornej decyzji.

96

Zdaniem tej instytucji, gdyby Trybunał potwierdził, że Komisja powinna ustalić datę wymagalności grzywien, która byłaby późniejsza od daty notyfikacji decyzji zmieniającej takiej jak sporna decyzja, prowadziłoby to do utraty odsetek naliczonych od pozostałej części grzywny począwszy od pierwotnie ustalonej daty wymagalności, co ograniczałoby przysługujący Komisji zakres uznania oraz skuteczność nakładanych przez nią grzywien.

97

W tych okolicznościach Komisja uważa, że w niniejszej sprawie, aby nie stawiać spółki GEA w mniej korzystnej sytuacji niż spółki ACW i CPA, miała ona prawo ustalić datę wymagalności grzywien na dzień 10 maja 2010 r.

98

Spółka GEA odpowiada, że o ile prawdą jest, że Komisja jest uprawniona do określenia daty wymagalności grzywien i daty, od której naliczane są odsetki za zwłokę, o tyle uprawnienie to nie obejmuje ustalenia daty wymagalności odsetek za zwłokę, która byłaby wcześniejsza niż dzień, w którym zostały ustalone grzywny. Skuteczność prawa Unii nie może uzasadniać ustalenia daty wymagalności grzywny tak, by przypadała przed notyfikacją decyzji stanowiącej podstawę tej grzywny.

99

W konsekwencji, zdaniem spółki GEA, ponieważ data wymagalności grzywny nie może zostać ustalona na dzień przypadający przed dniem doręczenia spornej decyzji, odsetki od zapłaty grzywny mogą zacząć biec dopiero od dnia notyfikacji tej decyzji, zgodnie z zasadą, że roszczenia uboczne podążają za roszczeniem głównym.

2) Ocena Trybunału

100

Decyzje Komisji, na podstawie których nakłada ona grzywny za naruszenia prawa konkurencji Unii, określają w szczególności kwotę danych grzywien oraz odsetki za zwłokę, a także dane rachunku bankowego Komisji, na który zainteresowane przedsiębiorstwa są zobowiązane wpłacić wspomniane grzywny. W decyzjach tych ustala się również termin zapłaty nałożonych grzywien. Aby uniknąć przymusowej egzekucji, płatności należy dokonać przed upływem tego terminu.

101

W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 299 TFUE decyzje Komisji, które nakładają zobowiązanie pieniężne na podmioty inne niż państwa, stanowią tytuł egzekucyjny.

102

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 278 TFUE skargi wniesione do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej na tego rodzaju decyzje nie mają skutku zawieszającego.

103

Wynika z tego, że decyzje Komisji podlegają wykonaniu na warunkach określonych w art. 299 TFUE oraz że zawarte w nich grzywny są co do zasady wymagalne z upływem terminu wyznaczonego w tych decyzjach.

104

W tych okolicznościach i biorąc pod uwagę cel polegający na zapewnieniu skutecznego przestrzegania przepisów prawa konkurencji Unii, należy uznać, że dłużnik powinien co do zasady uiścić należną od niego zapłatę przed datą wymagalności tej zapłaty określoną przez Komisję w decyzji.

105

W niniejszej sprawie Komisja początkowo przewidziała w art. 2 ostatni akapit decyzji z 2009 r., że data wymagalności nałożonych grzywien zostaje ustalona na dzień upływu trzech miesięcy od daty notyfikowania tej decyzji wszystkim przedsiębiorstwom będących jej adresatami.

106

I tak, jak wynika z pkt 124 zaskarżonego wyroku, Sąd w wyroku z dnia 15 lipca 2015 r., GEA Group/Komisja (T‑189/10, EU:T:2015:504), stwierdził nieważność decyzji z 2010 r. – w zakresie, w jakim dotyczyła spółki GEA – którą to decyzją Komisja postanowiła zmienić decyzję z 2009 r., ponieważ, po pierwsze, grzywna nałożona na spółkę ACW przekraczała pułap 10% jej obrotu, a po drugie, należało obniżyć kwotę grzywny, za zapłatę której spółka ACW była solidarnie odpowiedzialna wraz ze spółkami GEA i CPA. To stwierdzenie nieważności pociągnęło za sobą przywrócenie pierwotnego brzmienia art. 2 decyzji z 2009 r., jak wskazał Sąd w pkt 125 zaskarżonego wyroku.

107

Jednakże brzmienie to zostało ponownie zastąpione brzmieniem wynikającym ze spornej decyzji. Artykuł 2 tej decyzji określił nową datę wymagalności grzywien, to znaczy dzień 10 maja 2010 r.

108

Data ta jest z jednej strony wcześniejsza od daty otrzymania notyfikacji spornej decyzji, a z drugiej strony późniejsza niż data wymagalności grzywien ustalona w decyzji z 2009 r. Odpowiada ona dacie wymagalności wskazanej w piśmie Komisji z dnia 9 lutego 2010 r. załączonym do decyzji z 2010 r.

109

W tym kontekście należy zauważyć, że uprawnienia Komisji obejmują możliwość wyznaczenia daty wymagalności grzywny, którą nakłada, i daty rozpoczęcia biegu odsetek za zwłokę, ustalenia stawki tych odsetek i ustanowienia warunków wykonania decyzji poprzez zażądanie w stosownym wypadku ustanowienia gwarancji bankowej pokrywającej wysokość kwoty głównej oraz odsetek od nałożonej grzywny. W braku takich uprawnień korzyści, jakie przedsiębiorstwa mogłyby uzyskać z opóźnionej zapłaty grzywny, powodowałyby osłabienie sankcji nałożonych przez Komisję w ramach powierzonego jej zadania, jakim jest zapewnienie stosowania przepisów prawa konkurencji Unii.

110

W niniejszej sprawie, jak wskazał to rzecznik generalny w pkt 62 opinii, zmiana art. 2 akapit drugi pkt 31 i 32 decyzji z 2009 r., najpierw przez decyzję z 2010 r., której nieważność następnie stwierdzono, a następnie przez sporną decyzję, dotyczyła wyłącznie kwoty grzywny nałożonej na spółkę ACW i ponownego określenia stosunków solidarności, a nie nałożenia grzywny jako takiej ani jej całkowitej kwoty. Należy zatem zauważyć, że wbrew temu, co orzekł Sąd w pkt 126 zaskarżonego wyroku, podstawę prawną obowiązku zapłaty grzywny przez spółki GEA, ACW i CPA stanowi art. 2 decyzji z 2009 r., a nie art. 1 spornej decyzji.

111

W tych okolicznościach należy stwierdzić, że Sąd naruszył prawo, stwierdzając w pkt 126 zaskarżonego wyroku, że termin wymagalności grzywien mógł być określony dopiero od dnia otrzymania notyfikacji spornej decyzji.

112

Mając na względzie całość powyższych rozważań, należy uwzględnić część pierwszą zarzutu drugiego.

113

Zaskarżony wyrok należy w konsekwencji uchylić.

W przedmiocie przekazania sprawy Sądowi do ponownego rozpoznania

114

Zgodnie z art. 61 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jeśli odwołanie jest zasadne, Trybunał uchyla orzeczenie Sądu. W takiej sytuacji Trybunał może wydać orzeczenie ostateczne w sprawie, jeśli stan postępowania na to pozwala, lub skierować sprawę do ponownego rozpoznania przez Sąd.

115

W tym względzie należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie Trybunał nie dysponuje informacjami niezbędnymi do wydania ostatecznego orzeczenia w przedmiocie wszystkich zarzutów podniesionych w pierwszej instancji.

116

Aspekty sporu podniesione we wspomnianych zarzutach wymagają zbadania okoliczności faktycznych w oparciu o informacje, które, po pierwsze, nie były przedmiotem oceny Sądu w zaskarżonym wyroku, ponieważ w pkt 128 tego wyroku Sąd, uwzględniwszy zarzut czwarty oraz część pierwszą zarzutu piątego, które podniosła spółka GEA, uznał, że takie badanie jest zbędne, a po drugie, nie były przedmiotem dyskusji przed Trybunałem, z czego wynika, że stan postępowania nie pozwala na wydanie rozstrzygnięcia w tej kwestii.

117

Niniejszą sprawę należy zatem przekazać Sądowi do ponownego rozpoznania oraz zastrzec dla niego orzeczenie w przedmiocie kosztów postępowania.

W przedmiocie kosztów

118

Ze względu na fakt, że sprawa zostaje przekazana Sądowi do ponownego rozpoznania, rozstrzygnięcie o kosztach nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

 

Z powyższych względów Trybunał (druga izba) orzeka, co następuje:

 

1)

Wyrok Sądu Unii Europejskiej z dnia 18 października 2018 r., GEA Group/Komisja (T‑640/16, EU:T:2018:700), zostaje uchylony.

 

2)

Sprawa T‑640/16 zostaje przekazana do ponownego rozpoznania Sądowi Unii Europejskiej.

 

3)

Rozstrzygnięcie o kosztach nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

 

Podpisy


( *1 ) Język postępowania: angielski.

Top