EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62016CJ0171

Wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 21 września 2017 r.
Trayan Beshkov przeciwko Sofiyska rayonna prokuratura.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Sofiyski rayonen sad.
Odesłanie prejudycjalne – Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości – Decyzja ramowa 2008/675/WSiSW – Zakres stosowania – Uwzględnienie w nowym postępowaniu karnym wyroku skazującego zapadłego uprzednio w innym państwie członkowskim do celów wymierzenia kary łącznej – Postępowanie krajowe w sprawie uprzedniego uznania takiego wyroku – Zmiana zasad wykonania kary wymierzonej w tym innym państwie członkowskim.
Sprawa C-171/16.

Court reports – general – 'Information on unpublished decisions' section

ECLI identifier: ECLI:EU:C:2017:710

WYROK TRYBUNAŁU (piąta izba)

z dnia 21 września 2017 r. ( *1 )

Odesłanie prejudycjalne – Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości – Decyzja ramowa 2008/675/WSiSW – Zakres zastosowania – Uwzględnienie w nowym postępowaniu karnym wyroku skazującego zapadłego uprzednio w innym państwie członkowskim do celów wymierzenia kary łącznej – Postępowanie krajowe w sprawie uprzedniego uznania takiego wyroku – Zmiana zasad wykonania kary wymierzonej w tym innym państwie członkowskim

W sprawie C‑171/16

mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Sofiyski Rayonen sad (sąd rejonowy w Sofii, Bułgaria) postanowieniem z dnia 7 marca 2016 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 24 marca 2016 r., w postępowaniu:

Trayan Beshkov

przeciwko

Sofiyska rayonna prokuratura

TRYBUNAŁ (piąta izba),

w składzie: J.L. da Cruz Vilaça, prezes izby, A. Tizzano (sprawozdawca), wiceprezes Trybunału, M. Berger, A. Borg Barthet i E. Levits, sędziowie,

rzecznik generalny: Y. Bot,

sekretarz: A. Calot Escobar,

uwzględniając pisemny etap postępowania,

rozważywszy uwagi przedstawione:

w imieniu rządu czeskiego przez L. Březinovą, M. Smoleka oraz J. Vláčila, działających w charakterze pełnomocników,

w imieniu rządu austriackiego przez G. Eberharda, działającego w charakterze pełnomocnika,

w imieniu rządu polskiego przez B. Majczynę, działającego w charakterze pełnomocnika,

w imieniu Komisji Europejskiej przez S. Grünheid oraz P. Mihaylovą, działające w charakterze pełnomocników,

po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 17 maja 2017 r.,

wydaje następujący

Wyrok

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni decyzji ramowej Rady 2008/675/WSiSW z dnia 24 lipca 2008 r. w sprawie uwzględniania w nowym postępowaniu karnym wyroków skazujących zapadłych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz.U. 2008, L 220, s. 32).

2

Wniosek ten został przedstawiony w ramach wniosku złożonego przez Trayana Beshkova do Sofiyski Rayonen sad (sądu rejonowego w Sofii, Bułgaria) w celu uwzględnienia przez ten sąd wydanego wcześniej przez sąd innego państwa członkowskiego wyroku skazującego przeciwko T. Beshkovowi.

Ramy prawne

Prawo Unii

3

Motywy 2, 5–7 i 13 decyzji ramowej 2008/675 przewidują:

„(2)

W dniu 29 listopada 2000 r. Rada przyjęła, zgodnie z konkluzjami z posiedzenia Rady Europejskiej w Tampere, program działań mający na celu wprowadzenie w życie zasady wzajemnego uznawania orzeczeń w sprawach karnych […], przewidujący »przyjęcie co najmniej jednego instrumentu prawnego ustanawiającego zasadę, zgodnie z którą sąd jednego z państw członkowskich musi mieć możliwość uwzględniania prawomocnych wyroków karnych zapadłych w sądach innych państw członkowskich – w celu oceny uprzedniej karalności sprawcy i ewentualnego stwierdzenia ponownego popełnienia przez niego przestępstwa oraz w celu określenia rodzaju kary i zasad jej wykonywania«.

[…]

(5)

Powinna zostać potwierdzona zasada, zgodnie z którą wyrok skazujący zapadły w innych państwach członkowskich powinien w danym państwie członkowskim wiązać się ze skutkami równoważnymi skutkom wynikającym z wyroków skazujących wydanych przez jego własne sądy zgodnie z prawem krajowym, niezależnie od tego, czy skutki te uznawane są w prawie krajowym za skutki faktyczne czy proceduralne lub materialne skutki prawne. Niniejsza decyzja ramowa nie ma jednak na celu dokonania harmonizacji skutków przypisywanych przez różne prawodawstwa krajowe istnieniu uprzednich wyroków skazujących, więc obowiązek uwzględniania uprzednich wyroków skazujących zapadłych w innych państwach członkowskich istnieje wyłącznie w takim zakresie, w jakim na mocy prawa krajowego uwzględnia się uprzednie krajowe wyroki skazujące.

(6)

W odróżnieniu od innych instrumentów celem niniejszej decyzji ramowej nie jest wykonywanie w jednym państwie członkowskim orzeczeń sądowych wydanych w innych państwach członkowskich, lecz umożliwienie wiązania skutków z uprzednimi wyrokami skazującymi zapadłymi w jednym państwie członkowskim w toku nowego postępowania karnego w innym państwie członkowskim w zakresie, w jakim na mocy prawa krajowego tego drugiego państwa członkowskiego uwzględnia się uprzednie krajowe wyroki skazujące.

[…]

(7)

Skutki wyroku skazującego zapadłego w innym państwie członkowskim powinny być na etapie przygotowawczym, sądowym i wykonawczym postępowania karnego równoważne skutkom orzeczenia krajowego.

[…]

(13)

W niniejszej decyzji ramowej respektowana jest różnorodność istniejących krajowych rozwiązań i procedur mających na celu uwzględnianie uprzednich wyroków skazujących zapadłych w innym państwie członkowskim. Wykluczenie możliwości rewizji uprzedniego wyroku skazującego nie powinno uniemożliwiać państwom członkowskim wydawania, w razie konieczności, decyzji wiążącej równoważne skutki prawne z takim uprzednim wyrokiem skazującym. Procedury związane z wydaniem takiej decyzji nie powinny jednak, ze względu na czas i wymagane procedury lub formalności, uniemożliwiać wiązania równoważnych skutków prawnych z uprzednim wyrokiem skazującym zapadłym w innym państwie członkowskim”.

4

Artykuł 1 ust. 1 tej decyzji ramowej stanowi:

„Niniejsza decyzja ramowa ma na celu określenie warunków, zgodnie z którymi w postępowaniu karnym prowadzonym przeciwko danej osobie w jednym z państw członkowskich uwzględniane są uprzednie wyroki skazujące dotyczące innych zdarzeń, zapadłe wobec tej samej osoby w innych państwach członkowskich”.

5

Artykuł 3 wspomnianej decyzji ramowej, zatytułowany „Uwzględnianie w nowym postępowaniu karnym wyroku skazującego zapadłego w innym państwie członkowskim”, w ust. 1–4 przewiduje:

„1.   Każde państwo członkowskie dopilnowuje, by w postępowaniu karnym prowadzonym przeciwko danej osobie uwzględnione zostały uprzednie wyroki skazujące, zapadłe wobec tej samej osoby w innych państwach członkowskich i dotyczące innych zdarzeń – które to wyroki są znane dzięki stosownym instrumentom wzajemnej pomocy prawnej lub instrumentom wymiany informacji pochodzących z rejestrów karnych – w zakresie, w jakim zgodnie z prawem krajowym uwzględniane są uprzednie krajowe wyroki skazujące, oraz by wiązały się z nimi skutki prawne równoważne skutkom wiążącym się z uprzednimi krajowymi wyrokami skazującymi.

2.   Przepisy ust. 1 mają zastosowanie do postępowania przygotowawczego, sądowego i wykonawczego, w szczególności w odniesieniu do mających zastosowanie przepisów postępowania, w tym przepisów dotyczących zatrzymania, kwalifikacji przestępstwa, rodzaju i wymiaru kary oraz przepisów dotyczących wykonania orzeczenia.

3.   Uwzględnienie uprzednich wyroków skazujących zapadłych w innych państwach członkowskich, przewidziane w ust. 1, nie skutkuje naruszeniem, uchyleniem ani rewizją ze strony państwa członkowskiego prowadzącego nowe postępowanie uprzednich wyroków skazujących ani jakichkolwiek decyzji związanych z ich wykonaniem.

4.   Zgodnie z ust. 3 przepisy ust. 1 nie mają zastosowania w zakresie, w jakim uwzględnienie uprzedniego wyroku skazującego – gdyby był on krajowym wyrokiem skazującym, który zapadł w państwie członkowskim prowadzącym nowe postępowanie – skutkowałoby, zgodnie z prawem krajowym tego państwa członkowskiego, naruszeniem, uchyleniem lub rewizją uprzedniego wyroku skazującego lub jakichkolwiek decyzji związanych z jego wykonaniem”.

Prawo bułgarskie

Kodeks karny

6

Nakazatelen kodeks (kodeks karny) w art. 8 § 2, który wszedł w życie w dniu 27 maja 2011 r. i ma na celu wdrożenie decyzji ramowej 2008/675 do prawa bułgarskiego, stanowi:

„Prawomocny wyrok skazujący wydany w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej w odniesieniu do czynu, który stanowi przestępstwo zgodnie z bułgarskim kodeksem karnym, uwzględnia się w każdym postępowaniu karnym prowadzonym przeciwko tej samej osobie w Republice Bułgarii”.

7

Artykuł 23 § 1 tego kodeksu przewiduje:

„Gdy jeden czyn wypełnia znamiona kilku przestępstw lub gdy jedna osoba popełniła kilka odrębnych przestępstw przed wydaniem prawomocnego wyroku w odniesieniu do któregokolwiek z nich, sąd, po określeniu kary za każde z przestępstw odrębnie, wymierza karę najsurowszą spośród nich”.

8

Na podstawie art. 25 §§ 1 i 2 wskazanego kodeksu:

„1.   Przepisy [art. 23] stosuje się także wówczas, gdy osobę skazano na podstawie odrębnych wyroków.

2.   W tych wypadkach, jeśli karę wymierzoną w którymś z wyroków odbyto w całości lub w części, zalicza się ją, gdy jest tego samego rodzaju, co wymierzona kara łączna”.

9

Artykuł 66 § 1 tego kodeksu ma następujące brzmienie:

„Gdy sąd wymierza karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą trzech lat, może zawiesić wykonanie wymierzonej kary […], jeśli osoba nie była skazana na karę pozbawienia wolności za przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego […]”.

Kodeks postępowania karnego

10

Artykuł 4 §§ 2 i 3 Nakazatelno-protsesualen kodeks (kodeksu postępowania karnego) stanowi:

„2.   Prawomocny wyrok skazujący wydany przez sąd innego państwa i nieuznany w trybie określonym w bułgarskim prawodawstwie nie podlega wykonaniu przez organy Republiki Bułgarii.

3.   Przepisy [§ 2] nie mają zastosowania, gdy inaczej stanowi umowa międzynarodowa, której stroną jest Republika Bułgarii i która została ratyfikowana, ogłoszona i weszła w życie”.

11

Artykuł 463 tego kodeksu, zawarty w sekcji II jego rozdziału 36, zatytułowany „Uznawanie i wykonywanie wyroku skazującego wydanego przez sąd zagraniczny”, przewiduje:

„Organy Republiki Bułgarii uznają i wykonują prawomocny wyrok skazujący wydany przez sąd zagraniczny, zgodnie z art. 4 § 3, gdy:

1)

czyn, którego dotyczy wniosek, stanowi przestępstwo według prawa bułgarskiego;

2)

sprawca może ponieść odpowiedzialność karną zgodnie z prawem bułgarskim;

3)

wyrok został wydany zgodnie z zasadami określonymi w europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz w załączonych do niej protokołach, których stroną jest Republika Bułgarii;

4)

sprawca nie został skazany za przestępstwo, które uznaje się za polityczne lub za związane z przestępstwem popełnionym z motywów politycznych, ani za przestępstwo wojenne;

5)

w odniesieniu do tego samego sprawcy i tego samego przestępstwa Republika Bułgarii nie uznała wyroku innego sądu zagranicznego;

6)

wyrok nie jest niezgodny z podstawowymi zasadami bułgarskiego prawa karnego i karnoprocesowego”.

12

Artykuł 465 wspomnianego kodeksu, który określa zasady tego uznawania, stanowi:

„1.   Wniosek o uznanie w Republice Bułgarii wyroku skazującego sądu zagranicznego jest kierowany przez właściwy organ innego państwa do ministerstwa sprawiedliwości.

2.   Ministerstwo sprawiedliwości przesyła wniosek wraz z załączonymi do niego wyrokiem skazującym i innymi dokumentami do Okrazhen sad [sądu okręgowego] miejsca zamieszkania skazanego. Jeśli skazany nie przebywa w kraju, właściwy do rozpoznania wniosku jest Sofiyski gradski sad [sąd miasta Sofia].

[…]”.

13

Zgodnie z art. 466 § 1 tego kodeksu, który określa skutki wspomnianego uznania:

„Orzeczenie, w którym uznano wyrok skazujący sądu zagranicznego, ma moc wyroku skazującego wydanego przez sąd bułgarski”.

Spór w postępowaniu głównym i pytania prejudycjalne

14

Trayan Beshkov został skazany prawomocnym wyrokiem wydanym w dniu 13 grudnia 2010 r. przez Landesgericht Klagenfurt (sąd okręgowy w Klagenfurcie, Austria) za przestępstwo paserstwa popełnione w Austrii w dniu 14 listopada 2010 r. na karę 18 miesięcy pozbawienia wolności, z których sześć miesięcy stanowi bezwzględną karę pozbawienia wolności, natomiast wykonanie 12 miesięcy pozbawienia wolności warunkowo zawieszono na trzyletni okres próby. Część kary w wymiarze sześciu miesięcy wykonano, a od dnia 14 maja 2011 r. rozpoczął bieg okres próby.

15

Następnie T. Beshkov został skazany prawomocnym wyrokiem sądu odsyłającego z dnia 29 kwietnia 2013 r. na bezwzględną karę pozbawienia wolności za przestępstwo lekkiego naruszenia czynności narządu ciała wraz z rozstrojem zdrowia w następstwie czynu o charakterze chuligańskim, popełnione w Sofii (Bułgaria) w dniu 19 listopada 2008 r. Ponieważ T. Beshkov jest poszukiwany, w dniu wydania postanowienia odsyłającego kara ta nie została jeszcze wykonana.

16

W dniu 14 maja 2015 r. za pośrednictwem pełnomocnika procesowego T. Beshkov złożył do sądu odsyłającego wniosek na podstawie art. 23 § 1 i art. 25 § 1 kodeksu karnego o wymierzenie w celu wykonania łącznej kary pozbawienia wolności odpowiadającej najsurowszej z kar wymierzonych, po pierwsze, wyrokiem wydanym w dniu 13 grudnia 2010 r. przez Landesgericht Klagenfurt (sąd okręgowy w Klagenfurcie), a po drugie, wyrokiem sądu odsyłającego z dnia 29 kwietnia 2013 r.

17

Te dwa przepisy przewidują bowiem w szczególności, że w przypadku gdy dana osoba popełniła kilka przestępstw przed wydaniem odrębnych wyroków skazujących za każde z nich na odrębne kary, sąd krajowy wymierza tej osobie do celów wykonania tych kar jedną karę łączną odpowiadającą najsurowszej z kar pierwotnie wymierzonych. Co do zasady, z postanowienia odsyłającego wynika, że w tym przypadku mniej surowe pierwotne kary podlegają absorpcji przez karę najsurowszą. Poza tym ze wspomnianych przepisów wynika, że w przypadku gdy jedna z pierwotnych kar została już w całości lub w części wykonana, zostaje ona do celów wykonania odliczona od kary łącznej, jeśli jest tego samego rodzaju.

18

Jednakże sąd odsyłający podnosi, że zgodnie z przeważającym orzecznictwem krajowym, a także według Sofiyska rayonna prokuratura (prokuratury rejonowej w Sofii, Bułgaria), w świetle art. 4 § 2 kodeksu postępowania karnego niemożliwe jest określenie kary łącznej uwzględniającej karę wymierzoną w wyroku skazującym wydanym wcześniej przez sąd innego państwa członkowskiego, jeśli wyrok ten nie został wcześniej uznany przez właściwe sądy bułgarskie zgodnie z przewidzianym w szczególności w art. 463–466 tego kodeksu szczególnym postępowaniem w sprawie uznawania i wykonywania wyroków skazujących wydanych przez sądy zagraniczne. Uwzględniając to orzecznictwo, sąd odsyłający zastanawia się w istocie, czy w celu uwzględnienia wniosku złożonego przez T. Beshkova wyrok skazujący wydany przez Landesgericht Klagenfurt (sąd okręgowy w Klagenfurcie) powinien być uprzednio uznany zgodnie w szczególności ze wspomnianymi art. 463–466, czy też, jak podnosi T. Beshkov, sąd odsyłający może lub musi uwzględnić ten wniosek, nawet jeśli ów wyrok skazujący nie został uprzednio uznany, opierając się na art. 8 § 2 kodeksu karnego, który wprowadza do prawa bułgarskiego decyzję ramową 2008/675.

19

W celu udzielenia odpowiedzi na powyższe pytanie sąd odsyłający twierdzi co do zasady, że konieczne jest ustalenie, czy wspomniana decyzja ramowa ma zastosowanie do postępowania, takiego jak rozpatrywane w postępowaniu głównym, mającego na celu wymierzenie, do celów wykonania, łącznej kary pozbawienia wolności uwzględniającej wyrok skazujący wydany przez sąd innego państwa członkowskiego, a w szczególności karę wymierzoną skazanemu na mocy tego wyroku.

20

Jeśli tak jest, oraz w przypadku gdyby uwzględnienie wyroku skazującego wydanego przez Landesgericht Klagenfurt (sąd okręgowy w Klagenfurcie) było w niniejszym przypadku uzależnione od wcześniejszego przeprowadzenia przewidzianego w szczególności w art. 463–466 kodeksu postępowania karnego postępowania w sprawie uznania, sąd odsyłający zastanawia się także nad zgodnością ze wspomnianą decyzją ramową tego ostatniego postępowania w zakresie, w jakim nie może ono zostać wszczęte bezpośrednio przez skazanego.

21

W tej kwestii sąd odsyłający podkreśla bowiem w istocie, że o ile zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem bułgarskim każda osoba skazana może złożyć do właściwych organów bułgarskich wniosek o wymierzenie kary łącznej na mocy art. 23 i 25 kodeksu karnego, o tyle postępowanie w sprawie uznania przewidziane w odpowiednich przepisach kodeksu postępowania karnego, w szczególności w jego art. 463–466 może zostać przeprowadzone wyłącznie z inicjatywy właściwych organów bułgarskich lub organów państwa, w którym zapadł pierwszy wyrok skazujący. Z powyższego wynikałoby, że osoba skazana nie może w rzeczywistości wszcząć sama postępowania mającego na celu wymierzenie takiej kary łącznej uwzględniającej wyrok skazujący wydany uprzednio w innym państwie członkowskim, w tym również w przypadku braku inicjatywy ze strony właściwych organów.

22

Ponadto sąd odsyłający dąży do ustalenia, czy decyzja ramowa 2008/675 stoi na przeszkodzie temu, aby do celów wymierzenia kary łącznej uwzględniającej karę wymierzoną T. Beshkovowi przez Landesgericht Klagenfurt (sąd okręgowy w Klagenfurcie) sposób wykonania tej ostatniej kary został zmieniony. W niniejszym przypadku bowiem, ponieważ wymierzona T. Beshkovowi przez ten sąd kara 18 miesięcy pozbawienia wolności, z których wykonanie 12 warunkowo zawieszono, jest surowsza od kary określonej przez sąd odsyłający w wyroku z dnia 29 kwietnia 2013 r., sąd ten byłby zobowiązany do zastosowania wobec T. Beshkova kary łącznej odpowiadającej tej pierwszej karze. Jednakże, zgodnie z art. 66 § 1 kodeksu karnego, T. Beshkov, który w przeszłości został już wielokrotnie skazany na kary pozbawienia wolności w Bułgarii, nie mógłby zostać skazany na karę z warunkowym zawieszeniem jej wykonania w tym państwie członkowskim. W konsekwencji sąd odsyłający musiałby zmienić sposób wykonania kary wymierzonej T. Beshkovowi przez Landesgericht Klagenfurt (sąd okręgowy w Klagenfurcie) i zastosować wobec niego bezwzględną karę łączną w wymiarze 18 miesięcy pozbawienia wolności, odliczając od niej sześć miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności, które T. Beshkov już odbył w Austrii.

23

W tych okolicznościach Sofiyski Rayonen sad (sądy rejonowy w Sofii) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

„1)

Jak należy interpretować pojęcie »nowego postępowania karnego« zawarte w decyzji ramowej Rady 2008/675: czy to postępowanie musi być związane z ustaleniem ponoszenia winy za popełnione przestępstwo, czy też dopuszczalne jest, aby chodziło o postępowanie, w ramach którego zgodnie z krajowym prawodawstwem drugiego państwa członkowskiego wymierzona uprzednio na mocy orzeczenia sądu kara powinna absorbować [inną karę] lub być z nią połączona, lub, odpowiednio, czy należy orzec o jej odrębnym odbyciu?

2)

Czy art. 3 ust. 1 w związku z motywem 13 decyzji ramowej 2008/675 należy interpretować w ten sposób, że dopuszcza on krajowe uregulowanie prawne, w którym przewidziano, że postępowanie – niezbędne przy uwzględnieniu uprzedniego wyroku wydanego w innym państwie członkowskim – nie może zostać wszczęte przez skazanego, a jedynie przez państwo członkowskie, w którym wydano uprzedni wyrok, lub, odpowiednio, przez państwo członkowskie, w którym prowadzone jest nowe postępowanie karne?

3)

Czy art. 3 ust. 3 decyzji ramowej 2008/675 należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie temu, aby państwo prowadzące nowe postępowanie karne zmieniło sposób wykonania kary wymierzonej w państwie członkowskim, w którym wydano uprzedni wyrok, w tym także w wypadkach, w których zgodnie z krajowym prawodawstwem drugiego państwa członkowskiego wymierzona w uprzednim orzeczeniu sądu kara powinna absorbować [inną karę] lub być z nią połączona, lub, odpowiednio, należy orzec o jej odrębnym odbyciu?”.

W przedmiocie pytań prejudycjalnych

W przedmiocie pytania pierwszego

24

Poprzez pytanie pierwsze sąd odsyłający zmierza w istocie do ustalenia, czy decyzję ramową 2008/675 należy interpretować w ten sposób, że ma ona zastosowanie wyłącznie do postępowań związanych z ustaleniem ewentualnej winy osoby ściganej, czy też ma ona zastosowanie także do postępowań krajowych mających na celu wymierzenie, do celów wykonania, łącznej kary pozbawienia wolności uwzględniającej karę wymierzoną tej osobie przez sąd krajowy, a także karę wymierzoną w uprzednim wyroku skazującym wydanym przez sąd innego państwa członkowskiego przeciwko tej samej osobie za inne czyny.

25

W celu udzielenia odpowiedzi na to pytanie należy stwierdzić, że art. 1 ust. 1 decyzji ramowej 2008/675 przewiduje, iż ma ona na celu określenie warunków, na jakich wcześniejsze wyroki skazujące wydane w jednym państwie członkowskim wobec danej osoby są uwzględniane w ramach nowego postępowania karnego wszczętego w innym państwie członkowskim przeciwko tej samej osobie, za inne czyny.

26

W tym celu art. 3 ust. 1 wspomnianej decyzji ramowej, w świetle jej motywu 5, nakłada na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia, że po pierwsze, w nowym postępowaniu karnym zostaną uwzględnione uprzednie wyroki skazujące zapadłe w innym państwie członkowskim, które to wyroki są znane dzięki stosownym instrumentom wzajemnej pomocy prawnej lub instrumentom wymiany informacji pochodzących z rejestrów karnych – w zakresie, w jakim zgodnie z prawem krajowym uwzględniane są uprzednie krajowe wyroki skazujące – oraz po drugie, by wiązały się z nimi skutki prawne równoważne skutkom wiążącym się z uprzednimi krajowymi wyrokami skazującymi, zgodnie z prawem krajowym, niezależnie od tego, czy skutki te uznawane są za skutki faktyczne, czy proceduralne lub materialne skutki prawne.

27

Artykuł 3 ust. 2 wspomnianej decyzji ramowej precyzuje, że obowiązek ten ma zastosowanie do postępowania przygotowawczego, sądowego i wykonawczego, w szczególności w odniesieniu do mających zastosowanie przepisów postępowania, w tym przepisów dotyczących kwalifikacji przestępstwa, rodzaju i wymiaru kary oraz przepisów dotyczących wykonania orzeczenia. I tak, motywy 2 i 7 wspomnianej decyzji ramowej stanowią, że sąd krajowy powinien być w stanie uwzględnić wyroki skazujące zapadłe w innych państwach członkowskich, w tym w celu określenia zasad wykonania, jakie mogą być zastosowane, oraz że skutki tych wyroków powinny być równoważne ze skutkami wyroków krajowych na każdym z tych etapów postępowania.

28

Z powyższego wynika, że decyzja ramowa 2008/675 ma zastosowanie nie tylko do postępowań związanych z ustaleniem ewentualnej winy osoby ściganej, ale także do postępowań dotyczących wykonania kary, w przypadku których należy uwzględnić karę wymierzoną w wyroku skazującym zapadłym uprzednio w innym państwie członkowskim. Jak podniósł rzecznik generalny w pkt 59 opinii, z przekazanych do dyspozycji Trybunału akt sprawy wynika, że w niniejszej sprawie postępowanie dotyczące wymierzenia T. Beshkovowi kary łącznej należy do tej drugiej kategorii, tak że objęte jest zakresem stosowania wspomnianej decyzji ramowej.

29

W świetle powyższych rozważań na pytanie pierwsze należy odpowiedzieć, że decyzję ramową 2008/675 należy interpretować w ten sposób, iż ma ona zastosowanie do postępowania krajowego mającego na celu wymierzenie do celów wykonania łącznej kary pozbawienia wolności uwzględniającej karę wymierzoną danej osobie przez sąd krajowy, a także karę wymierzoną w uprzednim wyroku skazującym wydanym przez sąd innego państwa członkowskiego przeciwko tej samej osobie za inne czyny.

W przedmiocie pytania drugiego

30

Na wstępie należy podnieść, jak wspomniano w pkt 18 niniejszego wyroku, że sąd odsyłający zmierza do ustalenia, czy wyrok skazujący wydany przez Landesgericht Klagenfurt (sąd okręgowy w Klagenfurcie), rozpatrywany w sprawie w postępowaniu głównym, musi być uprzednio uznany przez właściwe sądy bułgarskie zgodnie z postępowaniem przewidzianym w szczególności w art. 463–466 kodeksu postępowania karnego, aby mógł być uwzględniony w celu wymierzenia kary łącznej.

31

Jak podniesiono w pkt 20 i 21 tego wyroku, sąd krajowy – wyrażając wątpliwości w tym zakresie – wychodzi jednak z założenia, że owo postępowanie w sprawie uprzedniego uznania powinno być w tym celu przeprowadzone, i zastanawia się w pytaniu drugim, czy decyzja ramowa 2008/675 stoi na przeszkodzie wspomnianym art. 463–466 w zakresie, w jakim przewidują one, że postępowanie to nie może zostać wszczęte bezpośrednio przez skazanego.

32

Jednakże, w celu udzielenia temu sądowi użytecznej odpowiedzi, należy wcześniej sprawdzić, czy wspomniana decyzja ramowa stoi na przeszkodzie takiemu postępowaniu w sprawie uznania.

33

W tym celu należy, zgodnie z możliwością uznaną w utrwalonym orzecznictwie Trybunału (wyrok z dnia 21 grudnia 2016 r., Ucar i Kilic, C‑508/15 i C‑509/15, EU:C:2016:986, pkt 51 i przytoczone tam orzecznictwo), przeformułować pytanie drugie w ten sposób, że jego celem jest w istocie ustalenie, czy decyzję ramową 2008/675 należy interpretować w ten sposób, iż stoi ona na przeszkodzie temu, aby uwzględnienie w jednym państwie członkowskim wyroku skazującego wydanego uprzednio przez sąd innego państwa członkowskiego było uzależnione od przeprowadzenia przez właściwe sądy tego pierwszego państwa członkowskiego przewidzianego w szczególności art. 463–466 kodeksu postępowania karnego i rozpatrywanego w sprawie w postępowaniu głównym postępowania krajowego w sprawie uprzedniego uznania tej decyzji, a w przypadku udzielenia na to pytanie odpowiedzi negatywnej, czy ta decyzja ramowa stoi na przeszkodzie przepisom krajowym przewidującym, że postępowanie to może być wszczęte wyłącznie przez właściwe organy krajowe, lecz nie przez skazanego.

34

W celu udzielenia odpowiedzi na to pytanie należy odesłać do treści art. 463–466 kodeksu postępowania karnego, przedstawionej w pkt 11–13 niniejszego wyroku, z której wynika, że w artykułach tych ustanowiono szczególne postępowanie w sprawie uprzedniego uznania przez właściwe sądy bułgarskie prawomocnych wyroków skazujących wydanych przez sądy zagraniczne, mające na celu przyznanie orzeczeniu, w których wyroki te zostają uznane, skutku wyroku skazującego wydanego przez sąd bułgarski. Postępowanie to obejmuje badanie danego zagranicznego wyroku skazującego w celu sprawdzenia, czy zostały spełnione przesłanki ustanowione w art. 463.

35

W tym zakresie sąd krajowy powinien z pewnością – do celów zastosowania art. 3 ust. 1 decyzji ramowej 2008/675, o którym mowa w pkt 26 niniejszego wyroku – być w stanie sprawdzić w szczególności, czy uprzednie krajowe wyroki skazujące są uwzględniane na mocy prawa krajowego, a jeśli tak, to jakie skutki zgodnie z tym prawem one wywierają.

36

Jednakże, jak stanowi motyw 2 wspomnianej decyzji ramowej, celem tej decyzji jest wprowadzenie w życie zasady wzajemnego uznawania orzeczeń w sprawach karnych, ustanowionej w art. 82 ust. 1 TFUE, który zastąpił art. 31 UE, na podstawie którego została wydana ta decyzja ramowa. Jak podniósł rzecznik generalny w pkt 30, 31 i 64 opinii, zasada ta stoi na przeszkodzie temu, aby uwzględnienie w ramach wspomnianej decyzji ramowej wyroku skazującego wydanego uprzednio w innym państwie członkowskim było uzależnione od przeprowadzania krajowego postępowania w sprawie uprzedniego uznania, takiego jak rozpatrywane w sprawie w postępowaniu głównym, a także aby wyrok ten został z tego tytułu poddany rewizji (zob. analogicznie wyrok z dnia 9 czerwca 2016 r., Balogh, C‑25/15, EU:C:2016:423, pkt 54).

37

I tak, art. 3 ust. 3, a także motyw 13 decyzji ramowej 2008/675 wyraźnie zakazują takiej rewizji, a zatem wyroki skazujące zapadłe uprzednio w innych państwach członkowskich powinny być uwzględniane w brzmieniu, w jakim zostały wydane.

38

W konsekwencji, w przeciwieństwie do tego, co twierdzi rząd austriacki, o ile wspomniany motyw 13 wskazuje także, że ta decyzja ramowa respektuje różnorodność krajowych rozwiązań i procedur mających na celu uwzględnienie uprzedniego wyroku skazującego zapadłego w innym państwie członkowskim i nie zabrania państwu członkowskiemu wydania, w razie konieczności, orzeczenia umożliwiającego nadanie skutków prawnych równoważnych z tym wyrokiem skazującym, o tyle wydanie takiego orzeczenia nie może w żadnym razie wiązać się z przeprowadzeniem krajowego postępowania w sprawie uprzedniego uznania, takiego jak rozpatrywane w postępowaniu głównym.

39

Uwzględniając powyższe, nie ma potrzeby udzielania odpowiedzi na pytanie, czy wspomniana decyzja ramowa wymaga, by skazany mógł sam wszcząć to postępowanie.

40

A zatem na pytanie drugie należy odpowiedzieć, że decyzję ramową 2008/675 należy interpretować w ten sposób, iż stoi ona na przeszkodzie temu, aby uwzględnienie w jednym państwie członkowskim wyroku skazującego wydanego uprzednio przez sąd innego państwa członkowskiego było uzależnione od przeprowadzenia krajowego postępowania w sprawie uprzedniego uznania tego wyroku przez właściwe sądy tego pierwszego państwa członkowskiego, takiego jak postępowanie przewidziane w art. 463–466 kodeksu postępowania karnego, rozpatrywane w sprawie w postępowaniu głównym.

W przedmiocie pytania trzeciego

41

Poprzez pytanie trzecie sąd odsyłający zmierza w istocie do ustalenia, czy art. 3 ust. 3 decyzji ramowej 2008/675 należy interpretować w ten sposób, iż stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym przewidującym, że sąd krajowy, do którego skierowano wniosek o wymierzenie, do celów wykonania, łącznej kary pozbawienia wolności uwzględniającej w szczególności karę wymierzoną w wydanym przez sąd innego państwa członkowskiego uprzednim wyroku skazującym, zmienia w tym celu zasady wykonania tej ostatniej kary.

42

Na wstępie należy podnieść, że z przekazanych do dyspozycji Trybunału akt sprawy wynika, iż w wyroku z dnia 15 października 2014 r. Landesgericht Klagenfurt (sąd okręgowy w Klagenfurcie) orzekł, że przewidziany w wydanym przez niego w dniu 13 grudnia 2010 r. wyroku trzyletni okres próby zakończył się, a upływ tego okresu ostatecznie zakończył część kary wymierzonej T. Beshkovowi, której wykonanie zostało warunkowo zawieszone, tak że należy uznać, iż całość tej kary została w pełni wykonana. W celu zbadania niniejszego pytania należy uwzględnić tę okoliczność, o której sąd odsyłający został poinformowany w ramach wniosku o udzielenie wyjaśnień skierowanego do tego sądu przez Trybunał na podstawie art. 101 regulaminu postępowania przed Trybunałem.

43

W odpowiedzi na to pytanie należy przypomnieć, jak przedstawiono w pkt 26 niniejszego wyroku, że na mocy art. 3 ust. 1 decyzji ramowej 2008/675 wcześniejsze wyroki skazujące zapadłe w innym państwie członkowskim powinny co do zasady zostać uwzględnione w zakresie, w jakim zgodnie z prawem krajowym uwzględniane są uprzednie krajowe wyroki skazujące, oraz powinny wiązać się z nimi skutki prawne równoważne skutkom wiążącym się z uprzednimi krajowymi wyrokami skazującymi zgodnie z tym prawem.

44

Jednakże w art. 3 ust. 3 wspomnianej decyzji ramowej wyjaśniono, że to uwzględnienie nie skutkuje ani naruszeniem uprzednich wyroków skazujących wydanych przez sądy innych państw członkowskich lub naruszeniem jakiegokolwiek orzeczenia dotyczącego ich wykonania w państwie członkowskim, w którym toczy się nowe postępowanie karne, ani uchyleniem tych wyroków. Jak wyjaśniono w pkt 37 niniejszego wyroku, przepis ten wyklucza poza tym jakąkolwiek rewizję wspomnianych wyroków, które należy uwzględnić zatem w brzmieniu, w jakim zostały wydane.

45

Ponadto z motywu 6 wspomnianej decyzji ramowej wynika, że jej celem nie jest wykonywanie w jednym państwie członkowskim orzeczeń sądowych wydanych w innych państwach członkowskich.

46

Z powyższego wynika, że sąd krajowy nie może na mocy tej samej decyzji ramowej zrewidować i zmienić zasad wykonania wyroku skazującego wydanego uprzednio w innym państwie członkowskim i już wykonanego, w szczególności poprzez odwołanie warunkowego zawieszenia wykonania wymierzonej w tym wyroku kary i przekształcenie tej kary w bezwzględną karę pozbawienia wolności. Sąd ten nie może także nakazać z tego tytułu ponownego wykonania w ten sposób zmienionej kary.

47

W świetle powyższych rozważań na pytanie trzecie należy odpowiedzieć, że art. 3 ust. 3 decyzji ramowej 2008/675 należy interpretować w ten sposób, iż stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym przewidującym, że sąd krajowy, do którego skierowano wniosek o wymierzenie, do celów wykonania, łącznej kary pozbawienia wolności uwzględniającej w szczególności karę wymierzoną w wydanym przez sąd innego państwa członkowskiego uprzednim wyroku skazującym, zmienia w tym celu zasady wykonania tej ostatniej kary.

W przedmiocie kosztów

48

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

 

Z powyższych względów Trybunał (piąta izba) orzeka, co następuje:

 

1)

Decyzję ramową Rady 2008/675/WSiSW z dnia 24 lipca 2008 r. w sprawie uwzględniania w nowym postępowaniu karnym wyroków skazujących zapadłych w państwach członkowskich Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, że ma ona zastosowanie do postępowania krajowego mającego na celu wymierzenie, do celów wykonania, łącznej kary pozbawienia wolności uwzględniającej karę wymierzoną danej osobie przez sąd krajowy, a także karę wymierzoną w uprzednim wyroku skazującym wydanym przez sąd innego państwa członkowskiego przeciwko tej samej osobie za inne czyny.

 

2)

Decyzję ramową 2008/675 należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie temu, aby uwzględnienie w jednym państwie członkowskim wyroku skazującego wydanego uprzednio przez sąd innego państwa członkowskiego było uzależnione od przeprowadzenia krajowego postępowania w sprawie uprzedniego uznania tego wyroku przez właściwe sądy tego pierwszego państwa członkowskiego, takiego jak postępowanie przewidziane w art. 463–466 Nakazatelno-protsesualen kodeks (kodeksu postępowania karnego).

 

3)

Artykuł 3 ust. 3 decyzji ramowej 2008/675 należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym przewidującym, iż sąd krajowy, do którego skierowano wniosek o wymierzenie, do celów wykonania, łącznej kary pozbawienia wolności uwzględniającej w szczególności karę wymierzoną w wydanym przez sąd innego państwa członkowskiego uprzednim wyroku skazującym, zmienia w tym celu zasady wykonania tej ostatniej kary.

 

Podpisy


( *1 ) Język postępowania: bułgarski.

Top