EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62016CC0301

Opinia rzecznika generalnego P. Mengozziego przedstawiona w dniu 5 grudnia 2017 r.
Komisja Europejska przeciwko Xinyi PV Products (Anhui) Holdings Ltd.
Odwołanie – Polityka handlowa – Dumping – Przywóz szkła solarnego pochodzącego z Chin – Rozporządzenie (WE) nr 1225/2009 – Artykuł 2 ust. 7 lit. b) i c) – Status przedsiębiorstwa działającego w warunkach gospodarki rynkowej – Pojęcie „znaczących wahań, wynikających z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki” w rozumieniu art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie – Korzyści podatkowe.
Sprawa C-301/16 P.

Court reports – general – 'Information on unpublished decisions' section

ECLI identifier: ECLI:EU:C:2017:938

OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO

PAOLA MENGOZZIEGO

przedstawiona w dniu 5 grudnia 2017 r. ( 1 )

Sprawa C-301/16 P

Komisja Europejska

przeciwko

Xinyi PV Products (Anhui) Holdings Ltd

Odwołanie – Dumping – Przywóz szkła solarnego pochodzącego z Chin – Rozporządzenie (WE) nr 1225/2009 – Artykuł 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie – Status przedsiębiorstwa działającego w warunkach gospodarki rynkowej – Pojęcie „znaczących wahań, wynikających z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki” – Korzyści podatkowe – Obowiązek uzasadnienia – Nieprawidłowości w postępowaniu

1. 

Traktowanie w prawie antydumpingowym Unii przywozu z krajów o gospodarce nierynkowej, w szczególności traktowanie przywozu z Chin, stanowią bardzo aktualne kwestie będące przedmiotem ożywionej dyskusji.

2. 

Po pierwsze, w czasie, kiedy przedstawiam niniejszą opinię, przed właściwymi organami Światowej Organizacji Handlu (World Trade Organization, WTO) ( 2 ) zawisło postępowanie sporne dotyczące tej kwestii wszczęte przez Chińskią Republikę Ludową przeciwko Unii Europejskiej. Wniesiona przez władze chińskie skarga do WTO dotyczy systemu, który w prawie Unii obecnie ma zastosowanie do obliczania wartości normalnej, a wiec marginesu dumpingu, w przypadku przywozu z krajów określanych jako „nieposiadające gospodarki rynkowej”. Skarga dotyczy konkretnie przepisów art. 2 ust. 7 rozporządzenia (UE) 2016/1036 ( 3 ), które zasadniczo odpowiadają przepisom rozpatrywanym w niniejszej sprawie, a mianowicie przepisom zawartym w art. 2 ust. 7 rozporządzenia (WE) nr 1225/2009 ( 4 ) (zwanym dalej „rozporządzeniem podstawowym”).

3. 

Po drugie, system środków antydumpingowych w prawie Unii dotyczący przywozu z krajów nieposiadających gospodarki rynkowej jest obecnie w fazie rozwoju. To bowiem całkiem niedawno negocjatorzy z Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej osiągnęli porozumienie w sprawie przedstawionej przez Komisję Europejską propozycji zmian tego systemu ( 5 ). Przyszłe prawodawstwo wprowadzi nową metodykę obliczania marginesu dumpingu mającą zastosowanie do przywozu z państw spoza Unii, w których występują znaczne zakłócenia na rynku lub państwo systematycznie wpływa na gospodarkę ( 6 ).

4. 

Niniejsza sprawa wpisuje się w dyskusję dotyczącą traktowania w prawie antydumpingowym Unii przywozu z krajów nieposiadających gospodarki rynkowej. Konkretnie dotyczy ona warunków, które producent, taki jak producent z Chin, powinien spełnić w obecnym stanie prawa, aby otrzymać status przedsiębiorstwa działającego w warunkach gospodarki rynkowej (zwany dalej „statusem MET”), zgodnie z art. 2 ust. 7 lit. b) i c) rozporządzenia podstawowego.

5. 

Niniejsza sprawa jest związana z odwołaniem, w którym Komisja Europejska wnosi do Trybunału o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 16 marca 2016 r., Xinyi PV Products (Anhui) Holdings/Komisja ( 7 ), w którym Sąd, uwzględniając skargę wniesioną przez Xinyi PV Products (Anhui) Holdings Ltd (zwaną dalej „Xinyi”) – chińską spółkę, stwierdził nieważność rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 470/2014 ( 8 ) (zwanego dalej „spornym rozporządzeniem”) w zakresie, w jakim dotyczy ono wspomnianej spółki. Podsumowując, Sąd orzekł, że Komisja niesłusznie odmówiła przyznania Xinyi statusu MET, uznając, że ze względu na przewidziane w prawie chińskim dwa systemy podatkowe, z których korzystała Xinyi, jej koszty produkcji i sytuacja finansowa podlegały wahaniom „wynikającym z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”.

6. 

I właśnie interpretacja wyrażenia „wynikający z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”, o którym mowa w art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego jest głównym tematem niniejszej sprawy i stanowi zagadnienie, o którego wyjaśnienie zwrócono się do Trybunału.

I. Ramy prawne

7.

Zgodnie z art. 2 ust. 7 rozporządzenia podstawowego:

„a)

W przypadku przywozu z krajów nieposiadających gospodarki rynkowej, [([t]akich jak Azerbejdżan, Białoruś, Korea Północna, Tadżykistan, Turkmenistan, Uzbekistan)], normalną wartość określa się w oparciu o cenę lub wartość skonstruowaną w warunkach gospodarki rynkowej państwa trzeciego lub cenę z takiego kraju przeznaczoną dla innych krajów, łącznie ze Wspólnotą, a w przypadku gdy jest to niemożliwe, w oparciu o inną uzasadnioną metodę, w tym na podstawie ceny faktycznie płaconej lub należnej we Wspólnocie za produkt podobny, gdy jest to niezbędne, odpowiednio zmodyfikowanej tak, aby uwzględniała odpowiednią marżę zysku.

[…]

b)

W odniesieniu do postępowań antydumpingowych dotyczących przywozu z Kazachstanu oraz z jakiegokolwiek kraju o gospodarce nierynkowej, które jest członkiem WTO w dniu rozpoczęcia postępowania, wartość normalna jest określana zgodnie z ust. 1–6 w wypadku wykazania, na podstawie właściwie uzasadnionych wniosków przedstawianych przez jednego lub wielu producentów poddanych postępowaniu oraz zgodnie z kryteriami i procedurami określonymi w lit. c), że warunki gospodarki rynkowej przeważają w stosunku do tego producenta lub producentów pod względem produkcji i sprzedaży podobnego, odnośnego towaru. Jeśli wyżej wspomniana sytuacja nie będzie miała miejsca, stosuje się zasady określone w lit. a).

c)

Wniosek na mocy lit. b) […] zawiera wystarczające dowody, że producent działa w warunkach gospodarki rynkowej, to jest w takich warunkach, gdzie:

decyzje przedsiębiorstw dotyczące cen, kosztów i nakładów, włączając na przykład surowce, koszty technologii i pracy, produkcję, sprzedaż i inwestycje, podejmowane są w odpowiedzi na sygnały rynkowe odzwierciedlające podaż i popyt oraz bez poważnej ingerencji w tym zakresie ze strony państwa, a koszty ważniejszych nakładów właściwie odzwierciedlają wartości rynkowe,

przedsiębiorstwa posiadają jeden wyraźny zestaw podstawowej dokumentacji księgowej, która jest niezależnie kontrolowana zgodnie z międzynarodowymi standardami księgowości oraz jest stosowana pod każdym względem,

koszty produkcji i sytuacja finansowa przedsiębiorstw nie podlegają znaczącym wahaniom, wynikającym z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki, w szczególności w odniesieniu do amortyzacji środków trwałych, innych odpisów, wymiany barterowej oraz płatności poprzez rekompensatę długów,

rozpatrywane przedsiębiorstwa podlegają przepisom ustawowym dotyczącym upadłości i własności, które gwarantują pewność i stabilność prawną działania tych przedsiębiorstw, oraz

przeliczenie kursów walut dokonywane jest według kursów rynkowych.

[…]”.

II. Okoliczności powstania sporu i sporne rozporządzenie

8.

Okoliczności powstania sporu zostały szczegółowo przedstawione w pkt 1–18 zaskarżonego wyroku, do których odsyłam. Na potrzeby niniejszego postępowania przypomnę tylko, że w dniu 28 lutego 2013 r. Komisja wszczęła postępowanie antydumpingowe dotyczące przywozu niektórych produktów ze szkła solarnego pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej ( 9 ).

9.

W toku postępowania Xinyi, spółka produkująca i eksportująca szkło solarne, z siedzibą w Chinach, której jedynym akcjonariuszem jest Xinyi Solar (Hong Kong) Ltd, z siedzibą w Hongkongu (Chiny), złożyła do Komisji wniosek o przyznanie jej statusu MET zgodnie z art. 2 ust. 7 lit. b) rozporządzenia podstawowego.

10.

Pismem z dnia 22 sierpnia 2013 r. Komisja poinformowała Xinyi, że postanowiła nie uwzględnić tego wniosku wyłącznie na tej podstawie, iż nie spełniła ona trzeciego kryterium przyznania owego statusu określonego w art. 2 ust. 7 lit. c) rozporządzenia podstawowego.

11.

W piśmie tym Komisja stwierdziła, co następuje:

„Dochodzenie wykazało, że [Xinyi] skorzystała z różnych korzyści podatkowych z tytułu podatku dochodowego, takich jak:

program »2 Free 3 Half«. Ten system podatkowy pozwala spółkom z kapitałem zagranicznym na skorzystanie z całkowitego zwolnienia podatkowego (0%) w okresie dwóch lat, a podczas kolejnych trzech lat ze stawki opodatkowania wynoszącej 12,5% zamiast stawki podstawowej 25%;

system podatkowy przedsiębiorstw wysokich technologii. Na podstawie tego systemu spółka podlega obniżonej stawce opodatkowania wynoszącej 15% zamiast stawki podstawowej 25%. Ten preferencyjny system podatkowy stanowi dotację dającą się dostosowywać niemal na bieżąco, która również może być ukierunkowana na przyciągnięcie inwestycji z obniżonymi stawkami opodatkowania, zakłócając w ten sposób konkurencję.

Uważa się, że obniżone stawki opodatkowania powodują znaczące korzyści finansowe, tak że [Xinyi] nie udało się wykazać, iż jej koszty produkcji i sytuacja finansowa nie podlegają znaczącym wahaniom wynikającym z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki […].

W konsekwencji Komisja proponuje oddalić wniosek [Xinyi o przyznanie statusu] MET”.

12.

Następnie w piśmie z dnia 13 września 2013 r., w odpowiedzi na uwagi przedstawione przez Xinyi, Komisja utrzymała w mocy odmowę przyznania statusu MET, będącego przedmiotem wniosku złożonego przez tę spółkę, stwierdzając, co następuje:

„System opodatkowania dochodu [uprzywilejowujący] niektóre spółki lub niektóre sektory gospodarki uważane przez rząd za strategiczne, oznacza, że nie jest to system podatkowy gospodarki rynkowej, lecz [że] wynika on jeszcze w znacznym stopniu z planowania państwowego, a zatem może wchodzić w zakres trzeciego kryterium [art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego]. Stosowanie systemu preferencyjnych stawek opodatkowania zmienia kwotę zysku przed opodatkowaniem, jaki spółka powinna wypracować, aby mogła być atrakcyjna dla inwestorów […].

W tym względzie należy przypomnieć, że możliwe było zastosowanie wobec [Xinyi] obniżonej stawki opodatkowania (14,01%), ponieważ mogła ona połączyć system podatkowy przedsiębiorstw wysokich technologii z innym systemem, czyli programem »2 Free 3 Half«. Łącznym skutkiem tego była wyraźnie obniżona stawka w stosunku do stawki podstawowej (25%), która w szczególności mogła służyć celowi przyciągnięcia kapitałów po obniżonych stawkach i w konsekwencji wpłynąć na ogólną sytuację finansową i ekonomiczną spółki […]”.

13.

W dniu 26 listopada 2013 r. Komisja przyjęła rozporządzenie (UE) nr 1205/2013 nakładające tymczasowe cło antydumpingowe na przywóz szkła solarnego pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej ( 10 ). W rozporządzeniu tym Komisja uznała, że Xinyi, korzystając w szczególności z preferencyjnych systemów podatkowych nie wykazała, że nie doświadczyła znacznych zakłóceń przeniesionych z systemu gospodarki nierynkowej i tym samym przedsiębiorstwo to nie spełniło trzeciego kryterium statusu MET ( 11 ). Tym samym Komisja nałożyła tymczasowe cło antydumpingowe w wysokości 39,3% na przywóz objętego postępowaniem produktu wytworzonego przez Xinyi.

14.

W dniu 13 maja 2014 r. Komisja przyjęła sporne rozporządzenie, w którym podtrzymała ustalenia przedstawione w rozporządzeniu nr 1205/2013, zgodnie z którymi wnioski o status MET, w tym między innymi wniosek złożony przez Xinyi, należy odrzucić ( 12 ). W tych okolicznościach zostało nałożone ostateczne cło antydumpingowe w stawce 36,1% na przywóz niektórych produktów ze szkła solarnego wyprodukowanego przez Xinyi ( 13 ).

III. Postępowanie przed Sądem i zaskarżony wyrok

15.

Pismem, które wpłynęło do sekretariatu Sądu w dniu 7 sierpnia 2014 r., Xinyi wniosła o stwierdzenie nieważności spornego rozporządzenia, powołując cztery zarzuty na poparcie swojej skargi.

16.

W zaskarżonym wyroku Sąd zbadał wyłącznie pierwszy zarzut oparty na naruszeniu art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego, w ramach którego uwzględnił jego pierwszą część.

17.

W ramach tej pierwszej części Xinyi zarzucała Komisji bezprawność spornego rozporządzenia, uznając w szczególności, że wymienione w pkt 11 niniejszej opinii korzyści podatkowe, z jakich skorzystała, stanowią znaczące wahania „wynikające z przejścia od nierynkowego systemu gospodarki” w rozumieniu art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego.

18.

W tym względzie Sąd uznał najpierw, że korzyści „wynikające” z przejścia od nierynkowego systemu gospodarki w rozumieniu wspomnianego przepisu nie mogą dotyczyć jakiejkolwiek korzyści przyznanej przez właściwe władze chińskie, gdyż w przeciwnym wypadku zostałaby podważona skuteczność i obrazowy zakres przykładów powołanych w tym przepisie. Zdaniem Sądu wyrażenie „wynikające” należy interpretować jako oznaczające, że były nierynkowy system gospodarki ma doprowadzić do rozpatrywanych wahań lub je spowodować. W związku z tym znaczenie dla zastosowania wspomnianego przepisu mają jedynie korzyści, które wynikają z byłego nierynkowego systemu gospodarki ( 14 ).

19.

W oparciu o te założenia Sąd orzekł, że w niniejszym przypadku nie można uznać, iż sporne korzyści podatkowe „wynikają” z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki w tym znaczeniu, że są jego skutkiem lub następują po nim. Według Sądu jest bowiem powszechnie wiadome, że kraje gospodarki rynkowej też przyznają przedsiębiorstwom korzyści podatkowe w formie zwolnień przez dany okres lub obniżonych stawek podatkowych, jak zresztą wynika z orzecznictwa Trybunału w dziedzinie pomocy państwa ( 15 ).

20.

Następnie Sąd uznał, że oceny tej nie podważają różne argumenty, jakie Komisja podniosła w toku postępowania ( 16 ).

21.

Po pierwsze, w pkt 69 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że przedstawiony przez Komisję argument oparty na pośrednim związku spornych korzyści podatkowych z planami pięcioletnimi realizowanymi w Chinach stanowi nadmierny formalizm. Według Sądu istnienie tych planów nie musi koniecznie oznaczać, że systemy te wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki w Chinach, oprócz uznania, iż wszystkie środki przyjęte w Chinach i powiązane z planem wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki, co pozbawiłoby art. 2 ust. 7 lit. b) i c) rozporządzenia podstawowego wszelkiej skuteczności.

22.

Po drugie, w pkt 75 i 76 zaskarżonego wyroku Sąd oddalił argument Komisji, że sporne systemy podatkowe nie służą słusznym celom. Z jednej strony, zdaniem Sądu, nie można zakwestionować, że wspieranie pewnych sektorów działalności, takich jak wysokie technologie, uznanych za strategiczne dla danego kraju, stanowi słuszny cel w gospodarce rynkowej, niezależnie od kwestii zgodności z prawem rozpatrywanych środków, w szczególności w kontekście prawa Unii w dziedzinie pomocy państwa. Z drugiej strony, cel przyciągnięcia inwestycji zagranicznych przyświeca wielu krajom o gospodarce rynkowej i okazuje się sprzeczny z formą organizacji ekonomicznej opartej na wspólnej lub państwowej własności przedsiębiorstw poddanych celom produkcyjnym określonym przez scentralizowany plan, co charakteryzuje system gospodarki nierynkowej.

23.

Po trzecie, w pkt 77 i 78 zaskarżonego wyroku Sąd oddalił argument Komisji, zgodnie z którym sporne korzyści podatkowe miały wpływ nie tylko na koszty bezpośrednio związane z celem, lecz na łączny wynik finansowy Xinyi, a zatem na jej globalną sytuację ekonomiczną. Zdaniem Sądu taki argument można skutecznie podnieść tylko w kontekście znaczenia wahań kosztów produkcji i sytuacji finansowej Xinyi w rozumieniu art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego, lecz nie w celu uznania, iż wahania te wynikają z „przejścia” od byłego nierynkowego systemu gospodarki w rozumieniu tego przepisu.

24.

Na podstawie tych rozważań Sąd stwierdził, że Komisja dopuściła się oczywistego błędu w ocenie, odmawiając na podstawie art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego przyznania Xinyi statusu MET. W związku z tym Sąd stwierdził nieważność art. 1 spornego rozporządzenia w zakresie, w jakim dotyczy ono Xinyi, bez badania pozostałych zarzutów powołanych przez tę spółkę.

IV. Postępowanie przed Trybunałem i żądania stron

25.

W odwołaniu Komisja wnosi do Trybunału o uchylenie zaskarżonego wyroku, oddalenie pierwszej części pierwszego zarzutu skargi w pierwszej instancji jako pozbawionej podstawy prawnej, przekazanie sprawy Sądowi w celu ponownego rozpoznania drugiej części pierwszego zarzutu, a także drugiego, trzeciego i czwartego zarzutu skargi w pierwszej instancji oraz o rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów obydwu instancji w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

26.

Xinyi wnosi do Trybunału o oddalenie odwołania oraz o obciążenie Komisji i interwenientów kosztami postępowania.

27.

Postanowieniem prezesa Trybunału z dnia 13 października 2016 r. spółka GMB Glasmanufaktur Brandenburg GmbH (zwana dalej „GMB”) została dopuszczona do udziału w sprawie w charakterze interwenienta popierającego żądania Komisji.

28.

Trybunał zadał stronom szereg pytań, na które należało udzielić odpowiedzi na piśmie. Komisja, spółki Xinyi i GMB udzieliły na nie odpowiedzi w wyznaczonym terminie oraz zostały wysłuchane na rozprawie, która odbyła się w dniu 21 czerwca 2017 r.

V. Ocena

29.

Na poparcie odwołania Komisja przedstawia trzy zarzuty. Pierwszy zarzut oparty jest na naruszeniu prawa przy interpretacji art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego. W zarzutach drugim i trzecim Komisja zarzuca Sądowi odpowiednio naruszenia obowiązku uzasadnienia i uchybienia proceduralne.

A.   W przedmiocie zarzutu pierwszego, opartego na naruszeniu prawa przy interpretacji art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego

1. Uwagi wstępne

30.

W pierwszym zarzucie odwołania Komisja, popierana przez GMB, podnosi, że w zaskarżonym wyroku Sąd naruszył prawo przy interpretacji przepisu art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego.

31.

Wspomniany przepis ustanawia trzecie z pięciu kryteriów, jakie musi spełnić producent pochodzący z kraju o gospodarce nierynkowej, aby móc skorzystać ze statusu MET.

32.

W tym względzie tytułem wstępu należy przypomnieć, że poprzez art. 2 ust. 7 rozporządzenia podstawowego prawodawca Unii miał zamiar przyjąć szczególny system ustanawiający szczegółowe przepisy dotyczące obliczania wartości normalnej w stosunku do przywozów z państw nieposiadających gospodarki rynkowej ( 17 ).

33.

Dokładniej rzecz ujmując, zgodnie z art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego w przypadku przywozu z państw nieposiadających gospodarki rynkowej, w celu unikania uwzględniania stosowanych cen i kosztów, które nie są wynikiem normalnych sił rynkowych, wartość normalną określa się nie na zasadach określonych w tymże art. 2 ust. 1–6, ale zasadniczo zgodnie z tzw. metodą „państwa analogicznego”, to znaczy w oparciu o cenę lub wartość skonstruowaną w państwie trzecim o gospodarce rynkowej ( 18 ) (w niniejszej sprawie wybrano Turcję).

34.

Niemniej na mocy art. 2 ust. 7 lit. b) rozporządzenia podstawowego w postępowaniach antydumpingowych dotyczących przywozu między innymi z Chin wartość normalna może, po spełnieniu określonych warunków, zostać określona nie w oparciu o metodę państwa analogicznego, ale na podstawie cen i kosztów własnych producenta (eksportującego), w stosunku do którego toczy się postępowanie. W tym celu ów producent powinien jednak złożyć właściwie uzasadniony wniosek, w którym może wykazać zgodnie z pięcioma kryteriami i procedurami określonymi w art. 2 ust. 7 lit. c) rozporządzenia postawowego, że warunki gospodarki rynkowej przeważają w przypadku tego producenta w odniesieniu do produkcji oraz sprzedaży rozpatrywanego produktu podobnego ( 19 ).

35.

Na mocy tegoż art. 2 ust. 7 lit. c) każdy producent, który zamierza skorzystać z tych zasad, jest zatem zobowiązany dostarczyć wystarczające dowody, że spełnia pięć kryteriów wskazanych w tym przepisie i że tym samym można go uznać za działającego w warunkach gospodarki rynkowej ( 20 ). Tym samym na instytucjach Unii nie spoczywa ciężar udowodnienia, że dany producent eksportujący nie spełnia przesłanek przewidzianych dla korzystania z tego statusu ( 21 ).

36.

Do Rady i Komisji należy natomiast dokonanie oceny, czy dowody przedstawione przez danego producenta są wystarczające dla wykazania, że zostały spełnione przewidziane w art. 2 ust. 7 lit. c) rozporządzenia podstawowego przesłanki dla przyznania mu statusu MET, a do sądu Unii kontrola, czy ocena ta nie jest dotknięta oczywistym błędem ( 22 ).

37.

W niniejszym przypadku Komisja odmówiła przyznania Xinyi statusu MET wyłącznie na tej podstawie, że korzystając z dwóch systemów podatkowych wymienionych w pkt 11 niniejszej opinii nie wykazała, iż spełnia kryterium ustanowione w art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego. Natomiast pozostałe cztery kryteria przewidziane w art. 2 ust. 7 lit. c) rozporządzenia podstawowego zostały uznane przez Komisję za spełnione.

38.

Na mocy art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego producenta z Chin można uznać za działającego w warunkach gospodarki rynkowej, a zatem przyznać mu status MET, tylko wówczas, gdy przedstawi wystarczające dowody, że „[jego] koszty produkcji i sytuacja finansowa […] nie podlegają znaczącym wahaniom, wynikającym z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”.

39.

W zaskarżonym wyroku Sąd orzekł, że Komisja dopuściła się oczywistego błędu w ocenie, uznając, że wahania powodowane przez korzyści podatkowe przyznane Xinyi przez władze chińskie „wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”. Sąd nie zajął natomiast stanowiska w kwestii, czy Komisja słusznie uznała, że sporne korzyści podatkowe spowodowały wahania, które można uznać za znaczące.

2. Krótkie streszczenie argumentów podnoszonych przez strony

40.

W pierwszym zarzucie, który dzieli się na pięć części, Komisja kwestionuje przyjętą przez Sąd w zaskarżonym wyroku interpretację określenia „wynikające z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”, o którym mowa w art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego.

41.

Po pierwsze, według Komisji, wbrew temu, co orzekł Sąd, z jednej strony, wystarczyło wykazać, że dany środek ma służyć wdrożeniu planu pięcioletniego w Chinach, aby uznać ten środek za „wynikający z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”, a z drugiej strony, taka interpretacja nie pozbawia skuteczności art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego ( 23 ).

42.

Po drugie, nie chodzi o to, że wspieranie niektórych sektorów przemysłu uznanych za strategiczne przez dany kraj stanowi słuszny cel w gospodarce rynkowej ( 24 ). Celem uprawnionych interwencji państwa w społecznej gospodarce rynkowej zawsze była bowiem realizacja interesu ogólnego, a nie wybieranie „przodowników” lub promowanie sektora gospodarki uznanego za „strategiczny” w stosunku do innego.

43.

Po trzecie, sporne systemy podatkowe nie mogą być porównywane z pomocą przyznawaną w gospodarce rynkowej ( 25 ). Systemy te nie są bowiem, tak jak taka pomoc, ukierunkowane i ograniczone do szczególnej kategorii kosztów związanych z daną inwestycją i nie są również ograniczone czasowo.

44.

Po czwarte, Sąd błędnie uznał, że systemy pomocy państwa uznane za niezgodne z prawem w wyrokach przytoczonych w pkt 66 zaskarżonego wyroku, są porównywalne ze spornymi środkami podatkowymi.

45.

Po piąte, pojęcie „państwa nieposiadającego gospodarki rynkowej”, na którym opiera się analiza dokonana w zaskarżonym wyroku, jest błędne. W szczególności wspomniane wyżej pojęcie jest dużo szersze niż pojęcie, które scharakteryzował Sąd w pkt 76 zaskarżonego wyroku, a które odpowiada tradycyjnej definicji państwa o gospodarce państwowej.

46.

Xynyi odpowiada, po pierwsze, że pierwsza część niniejszego zarzutu opiera się na nowym twierdzeniu i tym samym jest niedopuszczalna. Ponadto Komisja nie przedstawiła żadnych dowodów dotyczących charakteru i celów odnośnych planów pięcioletnich oraz nie wyjaśniła, dlaczego jakikolwiek związek między środkiem i takim planem powinien automatycznie prowadzić do odmowy przyznania statusu MET.

47.

Po drugie, celem trzeciego kryterium statusu MET nie jest ocena tego, co jest poprawne w gospodarce rynkowej, ale tego, co stanowi wahania wynikające z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki. Xinyi przedstawiła Sądowi liczne przykłady subwencji przyznawanych przez państwa o gospodarce rynkowej i wyłącznie do Sądu należy ocena przedstawionych i dostępnych mu informacji. Komisja nie podniosła żadnego zarzutu przeinaczenia informacji w tym względzie.

48.

Po trzecie, Komisja nie przedstawiła żadnego dowodu wskazującego na to, że jedynie obecne w gospodarkach rynkowych subwencje są ukierunkowane i ograniczone do publicznych środków finansowych niezbędnych do osiągnięcia założonego celu. Poza tym art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego nie dotyczy kwestii, czy dane wahania należą do takich, które są dopuszczalne w gospodarkach rynkowych, ale czy należą do takich wahań, które istniały w byłym nierynkowym systemie gospodarki.

49.

Po czwarte, Xinyi uważa, że ustalenia dokonane przez Sąd w pkt 66 i 67 zaskarżonego wyroku dotyczące korzyści podatkowych przyznanych w gospodarkach rynkowych są oceną okoliczności faktycznych, która nie może być przedmiotem badania na etapie odwołania, ponieważ Komisja ani nie stwierdziła, ani nie wykazała oczywistego wypaczenia dowodów.

50.

Po piąte, zdaniem Xinyi, określenie „były” zawarte w art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego nie pozostawia żadnych wątpliwości co do tego, że aby ocenić wnioski o przyznanie statusu MET złożone przez chińskich producentów od dnia 1 lipca 1998 r., czyli dnia wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 905/98 ( 26 ), które wprowadziło możliwość uzyskania tego statutu, Komisja powinna zbadać, czy istnieją wahania wynikające z przejścia od nierynkowego systemu gospodarki obowiązującego przed tą datą, a mianowicie kiedy Chińska Republika Ludowa była jeszcze krajem o tradycyjnej gospodarce państwowej. Tak więc w pkt 76 zaskarżonego wyroku Sąd słusznie zinterpretował zawarte w art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego określenie „nierynkowy system gospodarki” jako odpowiadające definicji gospodarki państwowej.

3. Ocena prawna

51.

Zagadnienie przyjętej przez Sąd w zaskarżonym wyroku intepretacji określenia „wynikające z byłego nierynkowego systemu gospodarki” zawartego w art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego, które stanowi istotę pierwszego zarzutu Komisji, jest wyłącznie zagadnieniem prawnym i podlega pełnej kontroli przez sądy Unii, zaś instytucje Unii nie mogą rościć sobie w tym zakresie żadnej swobody oceny ( 27 ).

52.

Aby umożliwić intepretację tego zwrotu i ustosunkowanie się do argumentów podniesionych przez Komisję, uważam za konieczne oparcie się na analizie powodów uzasadniających wprowadzenie statusu MET w prawie Unii. Analiza ta pozwoli określić charakterystyczne cechy chińskiego systemu gospodarczego w prawie antydumpingowym Unii.

a) Uzasadnienie wprowadzenia statusu MET oraz charakterystyka chińskiego systemu gospodarczego w prawie antydumpingowym Unii

53.

Szczególne traktowanie przywozu z państw o gospodarce nierynkowej w regulacjach antydumpingowych Unii sięga lat 50. ( 28 ).

54.

Jednak dopiero w 1979 r. poprzez przyjęcie rozporządzenia (EWG) nr 1681/79 ( 29 ) zostały wprowadzone w prawie Unii szczególne zasady w celu skodyfikowania praktyki, która upowszechniła się w tej dziedzinie.

55.

Możliwość złożenia przez producentów pochodzących m.in. z Chin wniosku o przyznanie statusu MET, przewidziana w rozporządzeniu podstawowym obowiązującym w czasie zaistnienia okoliczności faktycznych mających znaczenie w niniejszej sprawie, została wprowadzona w prawie Unii przez rozporządzenie nr 905/98.

56.

Rozporządzenie to zostało przedstawione w jasno sprecyzowanym celu wprowadzenia poprawek do praktyki antydumpingowej Unii związanej ze statusem państwa o gospodarce nierynkowej dla celów uznania wysiłków Chińskiej Republiki Ludowej i Rosji w zakresie reformy ich systemów gospodarczych ( 30 ).

57.

W tym względzie, jak Trybunał miał już okazję podkreślić ( 31 ), z motywów czwartego i piątego rozporządzenia nr 905/98 wynika, że wprowadzenie do rozporządzenia podstawowego art. 2 ust. 7 lit. b) i c) było uzasadnione tym, iż reformy podjęte m.in. w Chinach w sposób zasadniczy zmieniły gospodarkę tego państwa, jak również doprowadziły do powstania przedsiębiorstw, w stosunku do których przeważają warunki gospodarki rynkowej, tak że odeszło ono od okoliczności gospodarczych, które stanowiły podstawę wykorzystywania metody państwa analogicznego.

58.

Jednakże Trybunał wskazał również, że ponieważ mimo tych reform Chińska Republika Ludowa nadal nie jest państwem o gospodarce rynkowej, do którego wywozów automatycznie stosowałyby się zasady ustanowione w art. 2 ust. 1–6 rozporządzenia podstawowego, prawodawca Unii postanowił, że na mocy art. 2 ust. 7 lit. c) każdy producent, który zamierza skorzystać z tych zasad, jest zobowiązany dostarczyć wystarczające dowody, określone w tym ostatnim przepisie, że działa w warunkach gospodarki rynkowej ( 32 ).

59.

W tym względzie, z odniesienia we wspomnianych motywach czwartym i piątym rozporządzenia nr 905/98 „do powstania przedsiębiorstw, w stosunku do których przeważają warunki gospodarki rynkowej” wynika, że przy wprowadzaniu do rozporządzenia podstawowego przepisów zawartych w art. 2 ust. 7 lit. b) i c) prawodawca Unii był w pełni świadomy, że pomimo reform wdrożonych w Chinach warunki gospodarki rynkowej ogólnie nie przeważały w chińskim systemie gospodarczym. Wprowadzając w prawie Unii status MET prawodawca ten chciał jednak przyznać ( 33 ), że w wyniku tych reform w niektórych dziedzinach i sektorach istnieją w Chinach przedsiębiorstwa, które działają w warunkach właściwych dla gospodarki rynkowej, czyli reagujące na prawa podaży i popytu, w środowisku niezakłóconym przez wpływ państwa.

60.

W tej sytuacji, ponieważ systematyczne wykorzystywanie metody państwa analogicznego nie miało już uzasadnienia w przypadku przywozu z Chin, wprowadzając wyżej wymienione przepisy prawodawca Unii stworzył instrument dający takim przedsiębiorstwom w odpowiednio uzasadnionych przypadkach możliwość oparcia się na swoich własnych cenach i kosztach w celu ustalenia wartości normalnej w dotyczących ich postępowaniach antydumpingowych.

61.

Z rozważań tych wynika, po pierwsze, że wprowadzając do rozporządzenia podstawowego przepisy dotyczące statusu MET prawodawca Unii w żaden sposób nie zamierzał ogólnie uznawać, iż warunki gospodarki rynkowej przeważają w chińskim systemie gospodarczym, w którym to interwencja państwa odbywająca się – poza szczególnymi sektorami – w szczególności poprzez przyjęcie planów pięcioletnich o ogólnym zasięgu i obowiązkowym charakterze, stanowi element dominujący.

62.

Po drugie, o ile prawodawca Unii zamierzał przyznać producentom z Chin możliwość uznania, że działają w warunkach gospodarki rynkowej, a tym samym określenia wartości normalnej na podstawie ich rzeczywistych cen i kosztów, w ustanowionym przez prawodawcę systemie – jak wynika z pkt 34 i 35 oraz 58 niniejszej opinii – ciężar dowodu istnienia takich warunków został jednak wyraźnie nałożony na producentów, którzy chcą skorzystać ze statusu MET.

63.

Tak więc w miejsce systematycznego wykorzystywania metody państwa analogicznego prawodawca Unii wprowadził system umożliwiający indywidualną analizę uwarunkowań ekonomicznych związanych z każdym postępowaniem antydumpingowym. Jednakże w tym systemie w razie braku dowodu przedstawionego przez zainteresowanych producentów wskazujacego, że spełniają pięć warunków określonych w art. 2 ust. 7 lit. c) rozporządzenia podstawowego i że w tej sytuacji można ich uznać za działających w warunkach gospodarki rynkowej, metodę państwa analogicznego stosuje się „domyślnie”. Trybunał zresztą uznał już wyjątkowy charakter przepisów art. 2 ust. 7 lit. b) i c) rozporządzenia podstawowego ( 34 ).

64.

Oznacza to, że jeżeli według prawodawcy chińska gospodarka nie jest już systemem gospodarki państwowej, to nie jest ona również systemem gospodarki rynkowej ( 35 ). Chodzi o system gospodarki, który można określić jako „hybrydę” lub „w okresie przejściowym” ( 36 ), co do którego uważa się, że interwencja państwa zniekształcająca konkurencję generalnie istnieje nadal, tak że gospodarka ta jest traktowana „domyślnie” jako nieposiadająca cech gospodarki rynkowej, ale w której – w niektórych sektorach i w przypadku niektórych przedsiębiorstw – przeważają warunki gospodarki rynkowej. Gospodarka ta charakteryzuje się zatem współistnieniem elementów systemu gospodarki nierynkowej i gospodarki rynkowej, które przeważają w niektórych sektorach gospodarki.

b) Interpretacja wyrażenia „wynikające z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”

65.

I właśnie w świetle powyższych rozważań należy interpretować przepis przewidujący trzeci warunek, który musi spełnić producent w celu uzyskania statusu MET, a mianowicie w art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego, a zwłaszcza wyrażenie „wynikające z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”.

66.

W tym względzie, jeśli chodzi przede wszystkim o wyrażenie „wynikające z przejścia”, w pkt 64 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że wyrażenie to należy interpretować w ten sposób, że „były nierynkowy system gospodarki ma doprowadzić do rozpatrywanych wahań lub je spowodować” i że w związku z tym rozpatrywany przepis dotyczy wyłącznie korzyści, „która wynika z byłego nierynkowego systemu gospodarki” ( 37 ).

67.

Nawet jeśli Komisja nie zakwestionowała wprost przyjętej przez Sąd interpretacji określenia „wynikające z przejścia”, którą to można określić jako intepretację „przyczynowo-skutkową”, w toku postępowania strony szeroko omówiły inną możliwą interpretację tego określenia, która pojawiła się po przedstawieniu niektórych uwag przez Xinyi.

68.

Zgodnie z tym podejściem, mając na uwadze, że art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego odnosi się do „byłego” nierynkowego systemu gospodarki oraz, że pojęcia stosowane w niektórych wersjach językowych ( 38 ), odpowiadające określeniu „induit” (wynikające z przejścia) użytemu we francuskiej wersji językowej, odsyłają do pojęcia „héritage” (spuścizna/spadek), można zastanowić się nad interpretacją rozpatrywanego przepisu jako odsyłającego wyłącznie do wahań „historycznych”. W tym ujęciu za „odziedziczone” po byłym nierynkowym systemie gospodarki można uznawać tylko te wahania, które powstały wskutek środków przyjętych przed dniem 1 lipca 1998 r., czyli przed datą wejścia w życie rozporządzenia nr 905/98. W tej sytuacji w ramach przepisu zawartego w art. 2 ust. 7 lit. c) tiret pierwsze rozporządzenia podstawowego mogłyby może zostać uwzględnione ewentualne „nowe” wahania, których źródłem są środki przyjęte po dniu 1 lipca 1998 r.

69.

Jednak powyższa interpretacja mnie nie przekonuje, mimo że takie podejście niewątpliwie może znaleźć podstawę w treści rozpatrywanego przepisu w jego obecnym brzmieniu w niektórych wersjach językowych.

70.

W tym względzie muszę wskazać przede wszystkim, że jak wynika z przeprowadzonej przez Komisję dogłębnej analizy poszczególnych wersji językowych rozpatrywanego przepisu, w większości wersji językowych (dwunastu ( 39 )) określenia odpowiadające francuskiemu wyrażeniu „induit” wcale nie odsyłają do pojęcia „spuścizny/spadku”, ale zakładają istnienie związku przyczynowego pomiędzy wahaniami i nierynkowym systemem gospodarki, bez konotacji czasowych. Tylko w trzech wersjach językowych ( 40 ) odsyłających do pojęcia „spuścizny/spadku” odnajdziemy taką konotację czasową ( 41 ).

71.

Niemniej jednak, zgodnie z orzecznictwem, w przypadku wystąpienia rozbieżności między różnymi wersjami językowymi dany przepis należy interpretować z uwzględnieniem ogólnej systematyki i celu uregulowania, którego jest częścią ( 42 ).

72.

W tym względzie należy wskazać, po pierwsze, że ani z tekstu rozporządzenia nr 905/98 lub z jego motywów, ani z prac przygotowawczych nie wynika, iż wprowadzając art. 2 ust. 7 lit. c) rozporządzenia podstawowego prawodawca Unii zamierzał uznać datę 1 lipca 1998 r. za datę graniczną, od której to chińska gospodarka nagle zmieniła charakter.

73.

Jak wyjaśniłem w pkt 56 i 57 niniejszej opinii, uzasadnieniem dla wprowadzenia przepisów dotyczących statusu MET jest uznanie dla wyników osiągniętych przez Chińską Republikę Ludową w wysiłkach poczynionych w realizacji reform w celu zbliżenia jej systemu gospodarczego do gospodarki rynkowej. Chodzi o trwający kilka, a nawet kilkadziesiąt lat, proces, który w dniu 1 lipca 1998 r. z pewnością nie był jeszcze zakończony. W rozporządzeniu nr 905/98 prawodawca uznał wprawdzie, że Chińska Republika Ludowa osiągnęła pewien stopień zaawansowania w procesie przekształcania w gospodarkę rynkową w niektórych sektorach, jednakże rozporządzenie nr 905/98 nie wskazało istotnego wydarzenia, które spowodowałoby, że w określonym dniu chiński system gospodarki odszedłby od systemu planowania gospodarczego, ani też nie uznało ono w pełni Chińskiej Republiki Ludowej za gospodarkę rynkową.

74.

Po drugie, moim zdaniem, przepis przewidziany w art. 2 ust. 7 lit. c) tiret pierwsze rozporządzenia podstawowego stanowi inny warunek niż warunek przewidziany w tiret trzecim. Te dwa przepisy nie obejmują takich samych sytuacji, a ich zakres zastosowania nie różni się wyłącznie aspektem czasowym.

75.

W tym względzie należy przypomnieć, że na podstawie art. 2 ust. 7 lit. c) tiret pierwsze rozporządzenia podstawowego w celu uzyskania statusu MET zainteresowany producent powinien przedstawić wystarczające dowody, że jego decyzje dotyczące cen, kosztów i nakładów podejmowane są w odpowiedzi na sygnały rynkowe odzwierciedlające podaż i popyt oraz bez poważnej ingerencji w tym zakresie ze strony państwa, a koszty ważniejszych nakładów właściwie odzwierciedlają wartości rynkowe.

76.

Ów przepis dotyczy zatem decyzji handlowych danego producenta oraz rzeczywistych kosztów ważniejszych nakładów ( 43 ). Natomiast przepis zawarty w tiret trzecim dotyczy wahań „strukturalnych”, wynikających z okoliczności gospodarczych, w jakich działa producent. Te dwa przepisy dotyczą zatem dwóch różnych sytuacji. Taka wykładnia, która jest oparta na niepokrywaniu się odpowiednich przedmiotowych zakresów zastosowania dwóch przepisów, zabezpiecza ponadto pełną skuteczność każdego z nich ( 44 ).

77.

Według mnie, z wszystkich powyższych uwag wynika, że przyjęta przez Sąd w pkt 64 zaskarżonego wyroku wykładnia określenia „wynikający z przejścia” – którą nazwałem „przyczynowo-skutkową” – jest poprawna.

78.

W odniesieniu do pojęcia „byłego nierynkowego systemu gospodarki”, wskazuję, że w toku postępowania strony włożyły dużo wysiłku w przedstawienie podziału poszczególnych systemów gospodarki na kategorie, które zostały uwzględnione w rozporządzeniu podstawowym ( 45 ).

79.

Jednak, jak przyznaje Komisja, w zaskarżonym wyroku Sąd nie zdefiniował tak naprawdę pojęcia „były nierynkowy system gospodarki” użytego w art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego ( 46 ). W tych okolicznościach nie jestem pewien, czy jest konieczne, aby Trybunał zajął stanowisko w celu określenia zakresu rozpatrywanego przepisu.

80.

Uważam, że całość powyższych rozważań umożliwia bowiem dokładne określenie intepretacji, jaką należy nadać przepisowi art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego. Dotyczy on znaczących wahań w odniesieniu do kosztów produkcji i sytuacji finansowej zainteresowanych producentów, które są spowodowane przez środki wchodzące w zakres systemu gospodarki niebędącej gospodarką rynkową (lub wynikają z takich środków), a który to system jest obecnie uznawany w prawie Unii za nadal istniejący „domyślnie” w Chinach, poza sektorami, w których przeważają warunki gospodarki rynkowej.

81.

Właśnie w takim, zarysowanym w poprzednich punktach kontekście prawnym należy zbadać zarzuty przedstawione przez Komisję w odwołaniu dotyczące analizy przeprowadzonej przez Sąd w zaskarżonym wyroku.

c) W przedmiocie skutków prawnych istnienia związku między środkami przynoszącymi korzyść i planami pięcioletnimi przyjętymi przez chiński rząd

82.

W pierwszej części pierwszego zarzutu Komisja podnosi, że Sąd naruszył prawo, orzekając w pkt 63 i 69 zaskarżonego wyroku, iż nie wystarczy, aby dany środek w założeniu służył wdrożeniu planu pięcioletniego w Chinach, aby uznać, że środek ten „wynika z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”. Zdaniem Komisji, wbrew temu, co orzekł Sąd, proponowana przez nią interpretacja nie pozbawi skuteczności art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego.

83.

W zaskarżonym wyroku Sąd orzekł zasadniczo, że pomimo związku – który uznał za pośredni – spornych korzyści podatkowych z planami pięcioletnimi przyjętymi przez chiński rząd, korzyści tych nie można uznać za wynikające z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki, ponieważ jest powszechnie wiadome, że kraje gospodarki rynkowej też przyznają przedsiębiorstwom podobne korzyści podatkowe ( 47 ). Sąd uznał, że argument Komisji oparty na związku z planami pięcioletnimi stanowi nadmierny formalizm, bowiem istnienie tych planów nie musi koniecznie oznaczać, że te systemy podatkowe wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki w Chinach – chyba że uzna się, iż wszystkie środki przyjęte w Chinach i powiązane z planem wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki, co pozbawiłoby art. 2 ust. 7 lit. b) i c) rozporządzenia podstawowego wszelkiej skuteczności (effet utile) ( 48 ).

84.

W tym względzie należy najpierw odrzucić argument Xinyi, że pierwsza część pierwszego zarzutu jest niedopuszczalna ze względu na to, iż opiera się na nowym twierdzeniu.

85.

Zgodnie z art. 58 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliowści Unii Europejskiej odwołanie do Trybunału jest ograniczone do kwestii prawnych i może być oparte na zarzutach odnoszących się między innymi do naruszenia prawa Unii przez Sąd. Ponadto art. 170 regulaminu postępowania przed Trybunałem przewiduje, że odwołanie nie może zmieniać przedmiotu postępowania, które toczyło się przed Sądem.

86.

Niemniej jednak należy stwierdzić, że w pkt 69 zaskarżonego wyroku Sąd w sposób jednoznaczny odrzucił argument Komisji oparty na związku spornych korzyści podatkowych z planami pięcioletnimi realizowanymi w Chinach. Sąd wyraźnie wykluczył, iż konieczne jest powiązanie między z jednej stony istnieniem związku danego środka z tymi planami, a zdrugiej strony okolicznością, że taki środek „wynika z przejścia” od byłej nierynkowej gospodarki. Takiego dokładnie rozumowania dotyczy pierwsza część zarzutu pierwszego odwołania Komisji. W tych okolicznościach Xinyi nie może skutecznie podnosić, że ta część zarzutu opiera się na nowym twierdzeniu, które nie było objęte przedmiotem postępowania przed Sądem.

87.

Co do istoty sprawy należy zauważyć, że zgodnie z tym, co wskazał sam Sąd w pkt 76 zaskarżonego wyroku in fine, stosowanie wieloletnich scentralizowanych planów organizacji gospodarki stanowi charakterystyczną cechę każdego systemu gospodarki nierynkowej.

88.

Bezsporne jest, że w Chinach – pomimo wspomnianych w pkt 57 i 58 niniejszej opinii reform, które skłoniły prawodawcę do wprowadzenia statusu MET – chiński rząd nadal przyjmuje plany pięcioletnie mające na celu ustanowienie wytycznych w sprawie rozwoju gospodarczego dla całego kraju.

89.

Mimo że chińskie plany pięcioletnie uległy zmianie na przestrzeni lat i obecnie nie przewidują już wyznaczonych celów produkcyjnych, bezsporne jest, iż plany te ciągle odgrywają zasadniczą rolę w organizacji chińskiej gospodarki.

90.

Z pism procesowych Komisji i GMB oraz ze złożonych przez nie na rozprawie oświadczeń wynika, że te plany pięcioletnie występują na wszystkich poziomach chińskiej gospodarki i obejmują duży zakres (jeśli nie całość) sektorów gospodarki. Plany te nie ograniczają się tylko do przedstawienia wizji chińskiego rządu w zakresie rozwoju gospodarczego kraju, ale zawierają konkretne cele i mają zasadniczo obowiązkowy charakter na wszystkich szczeblach chińskiej administracji. Uzupełnieniem tych planów są szczególne instrumenty polityczne wykorzystywane do kierowania podmiotów gospodarczych zgodnie z ustalonymi wcześniej celami na szczeblu centralnym.

91.

Xinyi nie zgłosiła zastrzeżeń do klasyfikacji planów pięcioletnich wynikających z tez przedstawionych przez Komisję i GMB, ale ograniczyła się jedynie do stwierdzenia, że Komisja nie przedstawiła dowodu dotyczącego charakteru aktualnych planów pięcioletnich.

92.

W ustanowionym przez prawodawcę Unii reżimie prawnym przyznawania statusu MET, w którym to gospodarka w okresie transformacji, taka jak gospodarka chińska, jest uznawana „domyślnie” za gospodarkę nierynkową, w przypadku przyjęcia środka w celu wdrożenia planów pięcioletnich, takich jak opisane w poprzednich punktach, który zapewnia realizację ustalonych wcześniej na szczeblu centralnym strategii politycznych i celów, wobec braku dowodów przeciwnych można – moim zdaniem – domniemywać, że wahania spowodowane przez takie środki „wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”.

93.

Jeśli bowiem w gospodarce w okresie transformacji elementy gospodarki rynkowej mogą funkcjonować jednocześnie z elementami gospodarki nierynkowej, nie zmienia to faktu, że przyjęcie planów, takich jak opisano w pkt 88–90 niniejszej opinii, pozostaje elementem charakterystycznym dla całego systemu gospodarki nierynkowej. W tych okolicznościach sam fakt, że dany środek został przyjęty w celu wykonania takiego planu jest wystarczający dla domniemania, iż ten środek „wynika z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”, czyli – zgodnie z pkt 80 niniejszej opinii – wynika z przejścia od systemu nieposiadającego cech gospodarki rynkowej, który utrzymuje się w Chinach poza sektorami, w których w następstwie reform podejmowanych przez rząd chiński przeważają warunki gospodarki rynkowej.

94.

Ponadto, jak wynika z orzecznictwa wymienionego w pkt 34–36 niniejszej opinii, w systemie utworzonym przez prawodawcę Unii zadaniem producenta dążącego do uzyskania statusu MET, a nie instytucji, jest udowodnienie, że pomimo iż uzyskuje korzyści wynikające z elementu charakteryzującego każdy system gospodarki nierynkowej, tj. planu pięcioletniego, korzyści te nie wywierają negatywnego wpływu na warunki gospodarki rynkowej, które powinny przeważać w jego wypadku.

95.

Uznana przez Sąd w zaskarżonym wyroku za decydującą okoliczność, że środki analogiczne do środków przyjętych w celu wykonania planu pięcioletniego są przewidziane również w gospodarkach rynkowych – nawet przy założeniu, iż zostanie wykazana w niniejszym przypadku – nie wystarcza, moim zdaniem, sama w sobie, aby wykluczyć, że wahania spowodowane środkami przyjętymi w celu wykonania planu pięcioletniego wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki.

96.

Nie można bowiem rozważać środków podjętych w ramach wdrożenia planu pięcioletniego odrębnie, w oderwaniu od szerszego kontekstu, w którym zostały przyjęte. Oczywiste jest bowiem, że mniej lub bardziej podobne środki przyjęte w gospodarkach rynkowych nie zostaną nigdy przyjęte w ramach takich planów, jakie przyjmuje rząd chiński, zupełnie nieznanych w systemie gospodarki rynkowej.

97.

Błędem, jaki można zarzucić Sądowi, jest, moim zdaniem, nieuwzględnienie kontekstu, tj. planu pięcioletniego, w ramach którego zostały przyjęte środki powodujące wahania. Jest bowiem możliwe, że obowiązkowe cele gospodarcze, których realizacja została wyznaczona na zasadzie scentralizowanej przez chiński rząd, zostaną osiągnięte poprzez różne środki, z których niektóre mogą być mniej lub bardziej porównywalne ze środkami przyjętymi w gospodarkach rynkowych. Jednakże nie zmienia to faktu, że te podobne środki są przyjęte w danym kontekście, jakim jest plan pięcioletni, który zdecydowanie różni się od kontekstu gospodarki rynkowej.

98.

Z tego względu mam poważne wątpliwości co do stosowności przykładów opartych na przywołanym przez Sąd w pkt 66 zaskarżonego wyroku orzecznictwie Unii w dziedzinie pomocy państwa, która to stosowność została zakwestionowana przez Komisję w czwartej części zarzutu pierwszego. Sytuacja gospodarcza i prawna w prawie Unii, w ramach której takie środki pomocy zostały przyjęte i poddane ocenie różni się zasadniczo od sytuacji gospodarczej i prawnej w Chinach.

99.

Ten sam tok rozumowania ma zastosowanie do argumentów przedstawionych przez Komisję w ramach części drugiej i trzeciej jej pierwszego zarzutu. Biorąc pod uwagę całkowicie różny kontekst, interwencja państwa i pomoc przyznawana w ramach społecznej gospodarki rynkowej nie są porównywalne z interwencjami lub systemami wynikającymi z planów pięcioletnich, takich jak opisane w pkt 88–90 niniejszej opinii.

100.

Ponadto – wbrew temu, co orzekł Sąd w pkt 69 zaskarżonego wyroku – wykładnia, zgodnie z którą istnienie związku danego środka z planem pięcioletnim sugeruje, że wahania spowodowane przyjęciem środka wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki, nie może spowodować utraty wszelkiej skuteczności przez art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego.

101.

Po pierwsze, zainteresowany producent, który dąży do uzyskania statusu MET, ma bowiem zawsze możliwość obalenia domiemania, dowodząc, że mimo iż środek przyznający mu korzyści został przyjęty w ramach planu pięcioletniego lub jego wdrożenia, nie powoduje wahań niezgodnych z gospodarką rynkową. Po drugie, nawet jeśli wahania wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki, aby nie zaistniał warunek przewidziany w art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego, konieczne jest również, aby wahania były znaczące. Tym samym wahania, które nie są znaczące, nie mogą wykluczyć przyznania statusu MET, nawet jeśli wynikają one z planu pięcioletniego i w związku z tym zakłada się, że wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki. Po trzecie, środki państwowe, które przynoszą korzyści, przewidując na przykład korzystne systemy podatkowe, ale które nie są powiązane z planem pięcioletnim, nie są objęte zakresem zastosowania rozpatrywanego przepisu i w związku z tym nie stanowią przeszkody w przyznaniu statusu MET producentom, którzy zgłoszą taki wniosek.

102.

Co więcej, powyższej analizy nie może podważyć argument przedstawiony przez Sąd w pkt 76 zaskarżonego wyroku, zgodnie z którym polityka mająca na celu przyciągnięcie inwestycji zagranicznych, przynajmniej w teorii, stoi w sprzeczności z formą organizacji ekonomicznej opartej na wspólnej lub państwowej własności przedsiębiorstw poddanych celom produkcyjnym określonym przez scentralizowany plan, co charakteryzuje system gospodarki nierynkowej. Abowiem, niezależnie od debaty semantycznej i taksonomicznej toczącej się między Komisją a Xinyi w kwestii, czy cechy wskazane przez Sąd odnoszą się bardziej do systemu gospodarki państwowej niż do systemu gospodarki nierynkowej, z pkt 64 niniejszej opinii wynika, iż nie ulega wątpliwości, że chiński system gospodarczy jest gospodarką w okresie przejściowym. Wynika stąd, że w takim kontekście okoliczność, iż niektóre środki są teoretycznie czy w ogóle sprzeczne z systemem gospodarki nierynkowej lub państwowej – zakładając, że zostanie wykazana – nie musi koniecznie oznaczać, że środki te nie wynikają z nadal istniejącego w Chinach systemu gospodarczego nieposiadającego charakteru gospodarki rynkowej – w znaczeniu przyjętym w pkt 80 niniejszej opinii.

d) Zastosowanie w niniejszej sprawie

103.

W niniejszej sprawie bezsporne jest, że sporne środki podatkowe zostały przewidziane w ramach wdrożenia planów pięcioletnich przyjętych przez chiński rząd ( 49 ). Ponadto sam Sąd przyznaje ten fakt w pkt 69 zaskarżonego wyroku, nawet jeśli uznaje za „pośredni” związek istniejący pomiędzy spornymi środkami i wspomnianymi planami wdrożonymi w Chinach. Xinyi również nie kwestionuje tej okoliczności.

104.

W rezultacie, ponieważ sporne środki podatkowe łączą się z elementem charakterystycznym gospodarek nierynkowych, a mianowicie planem pięcioletnim pozostającym zasadniczym elementem organizacji chińskiej gospodarki, Komisja mogła założyć, że środki te „wynika[ją] z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”.

105.

W tych okolicznościach jestem zdania, że Sąd naruszył prawo, orzekając, że – pomimo iż sporne środki podatkowe zostały przewidziane w ramach wdrożenia planów pięcioletnich przyjętych przez chiński rząd – Komisja dopuściła się oczywistego błędu w ocenie, odmawiając przyznania Xinyi statusu MET w oparciu o uznanie, że wahania spowodowane przez te środki nie „wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”.

e) Wnioski

106.

W świetle wszystkich powyższych rozważań proponuję, aby Trybunał uwzględnił pierwszy zarzut odwołania Komisji i uchylił wyrok Sądu.

107.

W przypadku gdyby Trybunał nie zgodził się z moim wnioskiem, posiłkowo przedstawię również analizę zarzutów drugiego i trzeciego przedstawionych przez Komisję względem zaskarżonego wyroku.

B.   W przedmiocie zarzutu drugiego, opartego na naruszeniu obowiązku uzasadnienia

1. Krótkie streszczenie argumentów podnoszonych przez strony

108.

W drugim zarzucie Komisja zarzuca Sądowi naruszenie ciążącego na nim obowiązku uzasadnienia. Zarzut ten dzieli się zasadniczo na dwie części.

109.

W pierwszej części Komisja podnosi brak uzasadnienia w odniesieniu do niektórych twierdzeń zawartych w zaskarżonym wyroku. Komisja wskazuje, po pierwsze, pkt 66 tego wyroku, w którym Sąd stwierdził, według Komisji – bez podania uzasadnienia, że „jest […] powszechnie wiadome, że kraje gospodarki rynkowej też przyznają przedsiębiorstwom korzyści podatkowe w formie zwolnień przez dany okres lub obniżonych stawek podatkowych”. Komisja jest zdania, że Sąd nie wyjaśnił również, dlaczego systemy pomocy państwa wskazane w tym samym punkcie zaskarżonego wyroku są porównywalne ze spornymi środkami.

110.

Po drugie, Komisja wskazuje na brak uzasadnienia w pkt 75 zaskarżonego wyroku, w którym Sąd stwierdził, że „[n]ie można […] zakwestionować, że wspieranie pewnych sektorów działalności, takich jak wysokie technologie, uznanych za strategiczne dla danego kraju, stanowi słuszny cel w gospodarce rynkowej”.

111.

Po trzecie, Sąd nie wyjaśnił również w pkt 69 zaskarżonego wyroku, w jaki sposób argument Komisji, że wszystkie środki przyjęte w Chinach i powiązane z planem wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki, może pozbawić art. 2 ust. 7 lit. b) i c) rozporządzenia podstawowego wszelkiej skuteczności.

112.

W drugiej części Komisja utrzymuje, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku jest wewnętrznie sprzeczne. Z jednej strony bowiem w pkt 76 zaskarżonego wyroku Sąd przyznaje, że scentralizowany plan stanowi cechę charakterystyczną systemu gospodarki nierynkowej, ale z drugiej strony, w pkt 63 i 69 zaskarżonego wyroku, neguje znaczenie takiego planu w ramach oceny, czy dany środek wynika z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki.

113.

Xinyi twierdzi, że argumentacja podniesiona przeciwko pkt 66 i 75 zaskarżonego wyroku jest niedopuszczalna, ponieważ nie dotyczy braku uzasadnienia, lecz braku dowodów potwierdzających powszechnie znane lub bezsporne okoliczności powołane przez Sąd we wspomnianych punktach. Następnie Xinyi podważa co do istoty zarówno pierwszą, jak i drugą część drugiego zarzutu.

2. Ocena

114.

Należy przypomnieć tytułem wstępu, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem uzasadnienie wyroku wymagane w art. 296 TFUE powinno przedstawiać w sposób jasny i jednoznaczny rozumowanie Sądu, pozwalając zainteresowanym na poznanie powodów wydanego orzeczenia, a Trybunałowi na dokonanie jego kontroli sądowej ( 50 ). Tym samym obowiązek uzasadnienia ciążący na Sądzie zgodnie z art. 36 i art. 53 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest spełniony, jeśli uzasadnienie, choćby dorozumiane, pozwala zainteresowanym na poznanie powodów, dla których Sąd nie przychylił się do ich argumentów, a Trybunał dysponuje wystarczającymi elementami do sprawowania kontroli ( 51 ).

115.

W odniesieniu do pierwszej części drugiego zarzutu uważam przede wszystkim, że należy oddalić zarzut niedopuszczalności podniesiony przez Xinyi. Analiza argumentów Komisji podniesionych w odniesieniu do pkt 66 i 75 zaskarżonego wyroku pokazuje bowiem, że nie zarzuca ona Sądowi, iż nie udowodnił w sposób wystarczający pod względem prawnym okoliczności, które w zaskarżonym wyroku uznaje za „powszechnie znane” lub stwierdza, że są bezsporne. Przeciwnie, wspomniana argumentacja dotyczy wyraźnie toku rozumowania Sądu pod kątem uzasadnienia, które to zdaniem Komisji jest błędne.

116.

Co do istoty, po pierwsze, nie sądzę, aby zarzuty dotyczące pkt 66 zaskarżonego wyroku mogły zostać uwzględnione. Z tego punktu jednoznacznie wynika bowiem, że – zdaniem Sądu – uzasadnienie powszechnie wiadomej okoliczności, iż kraje gospodarki rynkowej też przyznają przedsiębiorstwom korzyści podatkowe w formie zwolnień, znajduje się w zawartym w tym samym punkcie odniesieniu do wyroków Trybunału w dziedzinie pomocy państwa. Wszystkie te wyroki dotyczą systemów korzyści podatkowych przyznanych przez państwa członkowskie, które w oczywisty sposób Sąd uznał domyślnie za porównywalne ze spornymi systemami.

117.

Niezależnie od kwestii zasadności takiego stanowiska, które zakwestionowałem w pkt 98 niniejszej opinii, nie ulega moim zdaniem wątpliwości, że zainteresowani i Trybunał z łatwością mogą zroumieć leżące u jego podstaw rozumowanie Sądu.

118.

Po drugie, uważam, że podobną analizę można zastosować do rozumowania Sądu zawartego w pkt 75 zaskarżonego wyroku, nawet jeśli tutaj zrozumienie toku rozumowania Sądu – rzeczywiście raczej skrótowego – wymaga większego wysiłku myślowego.

119.

Jednak w świetle pkt 66, 67, 74 i 76 zaskarżonego wyroku można zrozumieć, że Sąd opiera notoryjny („niezaprzeczalny”) charakter jego twierdzeń dotyczących zgodności z prawem działań podejmowanych w gospodarkach rynkowych w celu wsparcia niektórych sektorów działalności uznanych za stategiczne, na istnieniu w takich gospodarkach środków przyjętych w tym celu i to niezależnie od zgodności danych środków z prawem Unii, w tym przypadku pomocy państwa.

120.

Również i tutaj, niezależnie od kwestii zasadności tej analizy lub wystarczającego charakteru dowodów na jej poparcie, uważam, że przy pewnym wysiłku analitycznym można zrozumieć tok myślenia leżący u jej podstaw. Moim zdaniem zarzut odnoszący się do uzasadnienia pkt 75 zaskarżonego wyroku należy zatem oddalić.

121.

Po trzecie, na podobnej zasadzie uważam, że zarzut dotyczący uzasadnienia pkt 69 zaskarżonego wyroku również należy oddalić, i to niezależnie od kwestii zasadności analizy przedstawionej w tymże punkcie.

122.

Z lektury wspomnianego wyżej pkt 69 można łatwo zrozumieć bowiem, że Sąd uznał, iż gdyby stanowisko Komisji zostało uwzględnione, przepis przewidziany w art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego straciłby całe znaczenie, ponieważ wszyscy producenci czyniący użytek z przyznanej przez chińskie władze korzyści wynikającej z planu pięcioletniego zawsze spotykaliby się z odmową przyznania im statusu MET. W pkt 100 i 101 niniejszej opinii zakwestionowałem zasadność tej analizy. Nie zmienia to jednak faktu, że rozumowanie Sądu – w moim przekonaniu błędne – jest zrozumiałe.

123.

W odniesieniu do drugiej części zarzutu drugiego Komisja twierdzi, że istnieje sprzeczność między pkt 69 i pkt 76 zaskarżonego wyroku.

124.

W istocie rozumowanie Sądu zawarte w tych punktach jest następujące: z jednej strony, we wspomnianym pkt 76 Sąd uważa, że istnienie scentralizowanego planu charakteryzuje każdy system gospodarki nierynkowej; z drugiej strony jednak, w pkt 69 w związku z pkt 66 i 67 zaskarżonego wyroku Sąd uważa, że dany środek związany z planem niekoniecznie „wynika z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki”. Zdaniem Sądu, środków porównywalnych ze środkami przyjętymi w gospodarkach rynkowych, nawet jeśli są związane z planem, nie można uznać za wynikające z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki.

125.

Jak wynika z pkt 87– 97 niniejszej opinii, nie zgadzam się ze stanowiskiem przyjętym przez Sąd. Jednak patrząc z perspektywy rozumowania Sądu, które – powtarzam – uważam za błędne co do istoty, nie ma sprzeczności w rozumowaniu między stwierdzeniami zawartymi w pkt 76 i tymi znajdującymi się w pkt 66, 67 i 69 zaskarżonego wyroku.

126.

Wynika stąd moim zdaniem, że zarówno pierwszą, jak i drugą część drugiego zarzutu należy oddalić. W rezultacie należy oddalić drugi zarzut w całości.

C.  W przedmiocie zarzutu trzeciego, opartego na uchybieniach proceduralnych

127.

W zarzucie trzecim, który dotyczy pkt 66, 67 i 76 zaskarżonego wyroku, Komisja twierdzi, że Sąd dopuścił się uchybień proceduralnych, które uzasadniają uchylenie tego wyroku. Zarzut ten składa się z trzech części.

1. W przedmiocie części pierwszej i drugiej dotyczących wyroków Trybunału wymienionych w pkt 66 zaskarżonego wyroku

128.

W pierwszej części Komisja podnosi, że Sąd wprowadził do postępowania nowy argument merytoryczny, który nie został przedstawiony przez Xinyi, oraz oparł się na nim w celu stwierdzenia nieważności spornego rozporządzenia. Komisja twierdzi bowiem, że Xinyi nigdy nie przedstawiała argumentu opartego na orzecznictwie w dziedzinie pomocy państwa przywołanym w pkt 66 zaskarżonego wyroku. W szczególności Xinyi nigdy nie twierdziła, że pomoc państwa uznana za niezgodną z prawem ma jakiekolwiek znaczenie do celów ustalenia, czy sporne środki wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki. Argumentacja Xinyi opierała się wyłącznie na pomocy dozwolonej.

129.

Według Komisji oznacza to, że Sąd orzekł ultra vires, że naruszył zasadę, zgodnie z którą przedmiot sporu jest określony przez strony, a także naruszył art. 21 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz art. 44 § 1 i art. 48 § 2 regulaminu postępowania przed Sądem, obowiązującymi w chwili wszczęcia postępowania w pierwszej instancji.

130.

W ramach drugiej części zarzutu trzeciego Komisja zarzuca Sądowi, że nie dał jej możliwości złożenia wyjaśnień w kwestii rzekomej porównywalności pomiędzy spornymi środkami i pomocą państwa będącą przedmiotem wyroków przytoczonych w pkt 66 zaskarżonego wyroku. Postępując w ten sposób, bez wysłuchania Komisji w kwestii tej nowej okoliczności faktycznej, Sąd naruszył jej prawo do obrony i prawo do bycia wysłuchanym.

131.

Xinyi kwestionuje argumentację Komisji.

132.

W odniesieniu do pierwszej części trzeciego zarzutu należy przypomnieć najpierw, że z przepisów regulujących procedurę przed sądami Unii, w szczególności z art. 21 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz z art. 44 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem obowiązującym w chwili wniesienia powództwa w pierwszej instancji ( 52 ) wynika, że co do zasady strony określają spór i ustalają jego zakres, oraz że sąd Unii nie może orzekać ultra petita ( 53 ).

133.

Jak wyjaśnił Trybunał, o ile niektóre zarzuty mogą lub powinny być podniesione z urzędu, takie jak brak uzasadnienia bądź niedostateczne uzasadnienie danej decyzji, wchodzące w zakres istotnych wymogów proceduralnych, zarzut w przedmiocie zgodności z prawem materialnym rzeczonej decyzji, dotyczący naruszenia traktatów lub jakiejkolwiek reguły prawnej związanej z ich stosowaniem w rozumieniu art. 263 TFUE może być natomiast rozpatrywany przez sąd Unii tylko wtedy, gdy został podniesiony przez skarżącego ( 54 ).

134.

W tych warunkach należy zbadać, czy w celu stwierdzenia nieważności spornego rozporządzenia Sąd orzekł ultra petita, opierając się na wyrokach Trybunału przytoczonych w pkt 66 zaskarżonego wyroku.

135.

W tym względzie należy wskazać, że pierwszy zarzut podniesiony przez Xinyi przed Sądem był oparty na naruszeniu art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego. Jak wynika z pkt 49 zaskarżonego wyroku, w ramach pierwszej części tego zarzutu Xinyi powołała na poparcie swojej argumentacji praktykę Komisji w dziedzinie pomocy państwa. Przywoływanie tej praktyki miało na celu wykazanie uwzględnionego przez Sąd argumentu Xinyi, zgodnie z którym kraje o gospodarce rynkowej, w tym państwa członkowskie Unii, przyjmują systemy podatkowe analogiczne do systemów będących przedmiotem sporu.

136.

Należy zatem stwierdzić, że przywoływanie praktyki Komisji w dziedzinie pomocy państwa, określonej zarówno w jej decyzjach, jak i w orzecznictwie Trybunału, było częścią argumentacji przedstawionej przez Xinyi w ramach jej zarzutu.

137.

W tych okolicznościach Komisja nie może skutecznie utrzymywać, że Sąd wykroczył poza przedmiot sporu, opierając swoje rozumowanie na przykładach wziętych z wyroków Trybunału w sprawie pomocy państwa.

138.

Podobnie Komisja nie może powoływać się na naruszenie jej prawa do obrony i prawa do bycia wysłuchanym tylko dlatego, że Sąd nie wysłuchał jej w przedmiocie szczególnych orzeczeń dotyczących praktyki Komisji w sprawie pomocy państwa, które przytoczył w zaskarżonym wyroku, podczas gdy wspomniana praktyka była przedmiotem wymiany pism między stronami. W tym względzie należy również wskazać, że Xinyi stwierdza, czego Komisja nie kwestionuje, iż podczas rozprawy przed Sądem strony szeroko omówiły praktykę Komisji i orzecznictwo Trybunału w dziedzinie pomocy podatkowej w odniesieniu do znaczenia przedstawionych okoliczności faktycznych.

139.

W świetle tych rozważań uważam, że pierwszą i drugą część zarzutu trzeciego należy oddalić.

2. W przedmiocie części trzeciej dotyczącej braku odpowiedzi na argumenty przedstawione przez Komisję

140.

Trzecia część trzeciego zarzutu dotyczy pkt 76 zaskarżonego wyroku i błędnego – zdaniem Komisji – pojęcia „systemu gospodarki nierynkowej”, przyjętego przez Sąd w tym punkcie.

141.

Komisja zarzuca Sądowi, że nie wziął pod uwagę przedstawionych przez nią argumentów w odniesieniu do tego pojęcia, a jedynie powtórzył argumentację przedstawioną przez Xinyi. W ten sposób Sąd nie udzielił odpowiedzi na argument przedstawiony przez Komisję, co stanowi uchybienie proceduralne, które powinno spowodować uchylenie zaskarżonego wyroku. W tym celu Komisja odwołuje się do pkt 112 wyroku z dnia 24 października 2013 r., Land Burgenland i in./Komisja (C‑214/12 P, C‑215/12 P i C‑223/12 P, EU:C:2013:682).

142.

Xinyi kwestionuje argumenty Komisji.

143.

W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału spoczywający na Sądzie na mocy art. 36 i art. 53 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej obowiązek uzasadnienia wyroku nie nakazuje Sądowi przedstawienia wywodów, które w wyczerpujący sposób podejmowałyby punkt po punkcie argumentację przedstawioną przez strony sporu ( 55 ).

144.

Sąd może zatem odrzucić w sposób dorozumiany niektóre argumenty przedstawione w szczególności przez stronę pozwaną w celu oddalenia żądania strony skarżącej.

145.

W związku z tym, w swoim rozumowaniu zawartym w pkt 76 zaskarżonego wyroku Sąd mógł odrzucić w sposób dorozumiany niektóre argumenty przedstawione przez Komisję, nie dopuszczając się uchybień proceduralnych.

146.

Wyroku z dnia 24 października 2013 r., Land Burgenland i in./Komisja (C‑214/12 P, C‑215/12 P i C‑223/12 P, EU:C:2013:682), na którym opiera się Komisja, dotyczy zupełnie odmiennej sytuacji od sytuacji w niniejszej sprawie. W tamtym wyroku Trybunał stwierdził bowiem, że Sąd nie udzielił odpowiedzi na argumenty strony skarżącej przedstawione w sposób jednoznaczny w postępowaniu w pierwszej instancji.

147.

Z powyższego wynika moim zdaniem, że należy oddalić również trzecią część zarzutu trzeciego. W konsekwencji należy oddalić trzeci zarzut w całości.

VI. W przedmiocie wniesionej do Sądu skargi

148.

Zgodnie z art. 61 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w przypadku uchylenia orzeczenia Sądu Trybunał może wydać orzeczenie ostateczne w sprawie, jeśli stan postępowania na to pozwala, lub skierować sprawę do ponownego rozpoznania przez Sąd.

149.

W niniejszej sprawie uważam, że Trybunał może ustosunkować się do pierwszej części zarzutu pierwszego przedstawionego przed Sądem przez Xinyi.

150.

Jak wynika bowiem z pkt 103 i 104 niniejszej opinii, wymienione w jej pkt 11 środki wprowadzające sporne systemy podatkowe, z których korzystała Xinyi, zostały przyjęte przez chiński rząd w ramach wdrożenia poszczególnych planów pięcioletnich.

151.

W tych okolicznościach Komisja miała prawo założyć, że wahania spowodowane takimi środkami „wynikają z przejścia od byłego nierynkowego systemu gospodarki” zgodnie z art. 2 ust. 7 lit. c) tiret trzecie rozporządzenia podstawowego.

152.

W tych okolicznościach należy oddalić pierwszą część zarzutu pierwszego Xinyi.

153.

Sąd nie zbadał natomiast drugiej części zarzutu pierwszego, a także drugiego, trzeciego i czwartego zarzutu przedstawionego przez Xinyi.

154.

Ponieważ stan postępowania nie pozwala na wydanie orzeczenia w odniesieniu do drugiej części pierwszego zarzutu oraz zarzutów drugiego, trzeciego i czwartego, w związku z tym uważam za stosowne odesłanie niniejszej sprawy do Sądu w celu zbadania tejże części i tych zarzutów oraz argumentów na ich poparcie.

155.

W tych okolicznościach rozstrzygnięcie o kosztach również nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

VII. Wnioski

156.

W świetle powyższych rozważań proponuję, aby Trybunał orzekł w następujący sposób:

1)

Wyrok Sądu Unii Europejskiej z dnia 16 marca 2016 r., Xinyi PV Products (Anhui) Holdings/Komisja (T‑586/14, EU:T:2016:154) zostaje uchylony.

2)

Pierwsza część zarzutu pierwszego skargi wniesionej do Sądu Unii Europejskiej przez Xinyi PV Products (Anhui) Holdings Ltd zostaje oddalona.

3)

W pozostałym zakresie sprawa zostaje przekazana Sądowi Unii Europejskiej do ponownego rozpoznania.

4)

Rozstrzygnięcie o kosztach nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.


( 1 ) Język oryginału: francuski.

( 2 ) Postępowanie WT/DS516.

( 3 ) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony przed przywozem produktów po cenach dumpingowych z krajów niebędących członkami Unii Europejskiej (Dz.U. 2016, L 176, s. 21).

( 4 ) Rozporządzenie Rady z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony przed przywozem produktów po cenach dumpingowych z krajów niebędących członkami Wspólnoty Europejskiej (Dz.U. 2009, L 343, s. 51). To rozporządzenie zostało uchylone przez rozporządzenie 2016/1036.

( 5 ) Wniosek Komisji z dnia 9 listopada 2016 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie 2016/1036 oraz rozporządzenie (UE) 2016/1037 w sprawie ochrony przed przywozem towarów subsydiowanych z krajów niebędących członkami Unii Europejskiej [COM(2016) 721 final].

( 6 ) Zobacz w tym względzie komunikat prasowy Komisji Europejskiej z dnia 3 października 2017 r. (IP/17/3668) oraz zestawienie informacji z tą samą datą (MEMO/17/3703).

( 7 ) T‑586/14, zwany dalej „zaskarżonym wyrokiem”, EU:T:2016:154.

( 8 ) Rozporządzenie wykonawcze Komisji z dnia 13 maja 2014 r. nakładające ostateczne cło antydumpingowe i stanowiące o ostatecznym pobraniu tymczasowego cła nałożonego na przywóz szkła solarnego pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej (Dz.U. 2014, L 142, s. 1; sprostowanie Dz.U. 2014, L 253, s. 4).

( 9 ) Zawiadomienie o wszczęciu postępowania antydumpingowego dotyczącego przywozu szkła solarnego pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej (Dz.U. 2013, C 58, s. 6).

( 10 ) Dz.U. 2013, L 316, s. 8.

( 11 ) Zobacz motywy 34–47 rozporządzenia nr 1205/2013, w szczególności jego motywy 41 i 43.

( 12 ) Zobacz motyw 34 spornego rozporządzenia.

( 13 ) Zobacz art. 1 ust. 2 spornego rozporządzenia. Ta stawka 36,1% została następnie zastąpiona stawką 75,4% na mocy rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/1394 z dnia 13 sierpnia 2015 r. zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 470/2014, zmienione rozporządzeniem wykonawczym (UE) 2015/588, nakładającym ostateczne cło antydumpingowe i stanowiącym o ostatecznym pobraniu tymczasowego cła nałożonego na przywóz szkła solarnego pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej w następstwie ponownego dochodzenia w sprawie absorpcji na mocy art. 12 rozporządzenia nr 1225/2009 (Dz.U. 2015, L 215, s. 42).

( 14 ) Punkty 63, 64 zaskarżonego wyroku.

( 15 ) Punkty 65, 66 zaskarżonego wyroku.

( 16 ) Zobacz pkt 68–78 zaskarżonego wyroku.

( 17 ) Zobacz wyrok z dnia 16 lipca 2015 r., Komisja/Rusal Armenal (C‑21/14 P, EU:C:2015:494, pkt 47).

( 18 ) Zobacz podobnie wyrok z dnia 19 lipca 2012 r., Rada/Zhejiang Xinan Chemical Industrial Group (C‑337/09 P, EU:C:2012:471, pkt 66).

( 19 ) Zobacz podobnie wyrok z dnia 19 lipca 2012 r., Rada/Zhejiang Xinan Chemical Industrial Group (C‑337/09 P, EU:C:2012:471, pkt 67).

( 20 ) Zobacz podobnie wyrok z dnia 19 lipca 2012 r., Rada/Zhejiang Xinan Chemical Industrial Group (C‑337/09 P, EU:C:2012:471, pkt 69).

( 21 ) Wyrok z dnia 2 lutego 2012 r., Brosmann Footwear (HK) i in./Rada, (C‑249/10 P, EU:C:2012:53, pkt 32).

( 22 ) Wyroki: z dnia 2 lutego 2012 r., Brosmann Footwear (HK) i in./Rada, (C‑249/10 P, EU:C:2012:53, pkt 32); z dnia 19 lipca 2012 r., Rada/Zhejiang Xinan Chemical Industrial Group (C‑337/09 P, EU:C:2012:471, pkt 70).

( 23 ) Punkty 63, 69 zaskarżonego wyroku.

( 24 ) Zobacz pkt 74–76 zaskarżonego wyroku.

( 25 ) Zobacz pkt 77 i 78 zaskarżonego wyroku.

( 26 ) Rozporządzenie z dnia 27 kwietnia 1998 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 384/96 w sprawie ochrony przed dumpingowym przywozem z państw niebędących członkami Wspólnoty Europejskiej (Dz.U. 1998, L 128, s. 18 – wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 11, t. 10, s. 111).

( 27 ) Zobacz podobnie w odniesieniu do przepisu zawartego w art. 2 ust. 7 lit. c) tiret pierwsze rozporządzenia podstawowego opinia rzecznik generalnej J. Kokott w sprawie Rada/Zhejiang Xinan Chemical Industrial Group (C‑337/09 P, EU:C:2012:22, pkt 42).

( 28 ) Zobacz w tym względzie uzasadnienie oraz pkt 4–6 komunikatu Komisji z dnia 12 grudnia 1997 r. do Rady i Parlamentu Europejskiego dotyczącego traktowania dawnych państw nieposiadających gospodarki rynkowej w ramach postępowań antydumpingowych oraz propozycja rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 384/96 [COM(97) 677 wersja ostateczna].

( 29 ) Rozporządzenie Rady z dnia 1 sierpnia 1979 r. zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 459/68 w sprawie ochrony przed przywozem po cenach dumpingowych lub subsydiowanych z państw niebędących członkami Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (Dz.U. 1979, L 196, s. 1), które zmieniło wiele przepisów rozporządzenia Rady (EWG) nr 459/68 z dnia 5 kwietnia 1968 r. w sprawie ochrony przed dumpingiem lub przyznawaniem premii i subsydiów przez państwa niebędące członkami Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (Dz.U. 1968, L 93, s. 1). Zobacz w szczególności motyw szósty rozporządzenia nr 1681/79.

( 30 ) W tym względzie zob. komunikat [COM(97) 677 wersja ostateczna] oraz propozycję rozporządzenia wymienione w przypisie 28 niniejszej opinii. Zobacz również propozycję rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 384/96 w sprawie ochrony przed dumpingowym przywozem z państw niebędących członkami Wspólnoty Europejskiej [COM(2000) 363, wersja ostateczna].

( 31 ) Zobacz podobnie wyrok z dnia 19 lipca 2012 r., Rada/Zhejiang Xinan Chemical Industrial Group (C‑337/09 P, EU:C:2012:471, pkt 68).

( 32 ) Zobacz podobnie wyrok z dnia 19 lipca 2012 r., Rada/Zhejiang Xinan Chemical Industrial Group (C‑337/09 P, EU:C:2012:471, pkt 69).

( 33 ) Również ze względów politycznych mających na celu wspieranie reform m.in. w Chinach. Zobacz w tym względzie pkt 5 uzasadnienia komunikatu [COM(97) 677 wersja ostateczna] oraz propozycję rozporządzenia wymienione w przypisie 28 niniejszej opinii.

( 34 ) Zobacz podobnie wyrok z dnia 19 lipca 2012 r., Rada/Zhejiang Xinan Chemical Industrial Group (C‑337/09 P, EU:C:2012:471, pkt 93) oraz opinia rzecznika generalnego J. Kokott w tej samej sprawie Rada/Zhejiang Xinan Chemical Industrial Group (C‑337/09 P, EU:C:2012:22), pkt 75, 76.

( 35 ) Zobacz w tym względzie pkt 12 komunikatu Komisji [COM(97) 677 wersja ostateczna] wymienionego w przypisie 28 niniejszej opinii.

( 36 ) Jest to określenie użyte przez rzecznika generalnego J. Kokott w opinii dotyczącej sprawy Rada/Zhejiang Xinan Chemical Industrial Group (C‑337/09 P, EU:C:2012:22, pkt 1, 61, 63, 68).

( 37 ) Wyróżnienie moje.

( 38 ) Zobacz w szczególności angielską wersję językową, która stosuje pojęcie „carried over”, i jeszcze wyraźniej wersje językowe hiszpańską i portugalską, które stosują, odpowiednio, pojęcia „heredadas” i „perdadas”.

( 39 ) W szczególności wersje: czeska, niemiecka, estońska, francuska, chorwacka, włoska, maltańska, niderlandzka, polska, rumuńska, fińska i szewdzka.

( 40 ) Są to wersje: hiszpańska, łotewska i portugalska.

( 41 ) W przypadku dziewięciu innych wersji językowych (tj. bułgarskiej, duńskiej, greckiej, angielskiej, irlandzkiej, litewskiej, węgierskiej, słowackiej i słoweńskiej) możliwa jest interpretacja zarówno w kontekście czasowym, jak i przyczynowo-skutkowym.

( 42 ) Wyrok z dnia 25 marca 2010 r., Helmut Müller (C‑451/08, EU:C:2010:168, pkt 38 i przywołane tam orzecznictwo). W tym względzie zob. również pkt 40 i 41 mojej opinii w sprawie British Airways/Komisja (C‑122/16 P, EU:C:2017:406, pkt 40, 41).

( 43 ) Zobacz wyroki: z dnia 19 lipca 2012 r., Rada/Zhejiang Xinan Chemical Industrial Group (C‑337/09 P, EU:C:2012:471, pkt 73); a także z dnia 11 września 2014 r., Gem-Year Industrial i Jinn-Well Auto-Parts (Zhejiang)/Rada (C‑602/12 P, niepublikowany, EU:C:2014:2203, pkt 56).

( 44 ) W tym względzie, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, w przypadku gdy przepis prawa Unii może być interpretowany w różny sposób, pierwszeństwo należy przyznać wykładni, która zagwarantuje jego skuteczność (zob. m.in. wyrok z dnia 14 grudnia 2016 r., Mercedes Benz Italia,C‑378/15, EU:C:2016:950, pkt 39 i przytoczone tam orzecznictwo).

( 45 ) I tak, zdaniem Xinyi, rozporządzenie podstawowe dzieli wszystkie kraje świata na trzy kategorie: i) gospodarki nierynkowe lub kraje o gospodarce państwowej, których wykaz znajduje się w przypisie dodanym do art. 2 ust. 7 lit. a) tego rozporządzenia; ii) gospodarki nierynkowe w trakcie transformacji, obejmujące Chińską Republikę Ludową, podlegające art. 2 ust. 7 lit. b) i c) rozporządzenia podstawowego oraz iii) gospodarki rynkowe, do których należą wszystkie kraje z wyjątkiem krajów objętych art. 2 ust. 7 tego samego rozporządzenia. Komisja kwestionuje tę klasyfikację i uważa, że są cztery kategorie, to znaczy: i) kraje o gospodarce państwowej; ii) kraje o gospodarce nierynkowej; iii) kraje o szczególnej gospodarce rynkowej; oraz iv) gospodarki rynkowe.

( 46 ) Kwestia definicji pojęcia „nierynkowego systemu gospodarki” zgodnie z rozpatrywanym przepisem wynika z piątej części zarzutu pierwszego, w którym Komisja podważa pkt 76 zaskarżonego wyroku. W tej kwestii zob. szczególnie pkt 102 niniejszej opinii.

( 47 ) Punkty 65 i 66 zaskarżonego wyroku.

( 48 ) Punkt 69 zaskarżonego wyroku.

( 49 ) W szczególności, w odniesieniu do programu „2 Free 3 Half”, jak wyraźnie wskazuje „decyzja rady państwa Chińskiej Republiki Ludowej nr 40 w sprawie promulgacji i wdrożenia »tymczasowych przepisów w zakresie promowania dostosowania struktury przemysłowej«” program ten został stworzony w celu wspierania polityki przemysłowej wynikającej z planów pięcioletnich Chińskiej Republiki Ludowej. System podatkowy przedsiebiorstw wykorzystujących zaawansowane technologie został przyjęty w celu wykonania 12. planu pięcioletniego (2011–2015), który do celów tego planu uznaje fotowoltaiczną energię słoneczną za „strategiczny rozwijający się sektor” (zob. rozdział X w 12. planie pięcioletnim 2011–2015).

( 50 ) Zobacz wyrok z dnia 26 stycznia 2017 r., Maxcom/City Cycle Industries (C‑248/15 P, C‑254/15 P i C‑260/15 P, EU:C:2017:62, pkt 87).

( 51 ) Zobacz w szczególności wyrok z dnia 10 kwietnia 2014 r., Areva i in./Komisja (C‑247/11 P i C‑253/11 P, EU:C:2014:257, pkt 54, 55).

( 52 ) Obecnie art. 76 § 1 aktualnie obowiązującego regulaminu postępowania przed Sądem.

( 53 ) Wyrok z dnia 10 grudnia 2013 r., Komisja/Irlandia i in. (C‑272/12 P, EU:C:2013:812, pkt 27). Zobacz w przedmiocie szerszego ujęcia zasady ne ultra petita moja opinia w sprawie British Airways/Komisja (C‑122/16 P, EU:C:2017:406 pkt 82 i nast.).

( 54 ) Wyrok z dnia 10 grudnia 2013 r., Komisja/Irlandia i in. (C‑272/12 P, EU:C:2013:812, pkt 28). Zobacz w tym względzie w szczególności moja opinia w sprawie British Airways/Komisja (C‑122/16 P, EU:C:2017:406, w szczególności pkt 91, 92).

( 55 ) Zobacz m.in. wyrok z dnia 26 lipca 2017 r., Continental Reifen Deutschland/Compagnie générale des établissements Michelin (C‑84/16 P, niepublikowany, EU:C:2017:596, pkt 83).

Top