1

W swym odwołaniu Cap Actions SNCM (zwany dalej „Cap Actions”), fundusz powierniczy, za pośrednictwem którego pracownicy Société nationale maritime Corse Méditerranée (SNCM) posiadają 9% kapitału tej spółki, wnosi o uchylenie postanowienia Sądu z dnia 7 lipca 2015 r., SNCM/Komisja (T‑1/15, EU:T:2015:488, zwanego dalej „zaskarżonym postanowieniem”), oddalającego jego wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta popierającego żądania strony skarżącej w pierwszej instancji w sprawie T‑1/15, której przedmiotem jest stwierdzenie nieważności decyzji Komisji 2014/882/UE z dnia 20 listopada 2013 r. dotyczącej pomocy państwa SA 16237 (C 58/2002) (ex N 118/2002) przyznanej przez Francję na rzecz SNCM (Dz.U. 2014, L 357, s. 1, zwanej dalej „sporną decyzją”).

2

Cap Actions wnosi ponadto do Trybunału o uwzględnienie jego wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta.

3

Komisja Europejska przedstawiła uwagi w przedmiocie odwołania w dniu 7 września 2015 r.

4

Zgodnie z art. 40 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej każdy może interweniować w sprawach rozpatrywanych przez sąd Unii Europejskiej, jeżeli może uzasadnić interes w rozstrzygnięciu sprawy przedłożonej temu sądowi.

5

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem pojęcie „interesu w rozstrzygnięciu sprawy” w rozumieniu tegoż art. 40 akapit drugi należy określić na podstawie samego przedmiotu sprawy i rozumieć je jako bezpośredni i faktyczny interes w rozstrzygnięciu co do samych żądań, a nie jako interes w odniesieniu do podniesionych zarzutów lub argumentów. Zatem przez „rozstrzygnięcie sprawy” należy rozumieć oczekiwane orzeczenie kończące postępowanie w sprawie, i to w taki sposób, w jaki jest ono ujęte w sentencji wyroku, który ma zostać wydany (zob. postanowienie prezesa Trybunału Komisja/EnBW,C‑365/12 P, EU:C:2013:83, pkt 7 i przytoczone tam orzecznictwo).

6

W tym względzie należy w szczególności ustalić, czy zaskarżony akt dotyczy składającego wniosek o dopuszczenie do udziału w sprawie w charakterze interwenienta bezpośrednio i czy jego interes w rozstrzygnięciu sprawy został stwierdzony (zob. postanowienie prezesa Trybunału Mory i in./Komisja, C‑33/14 P, EU:C:2015:135, pkt 7 i przytoczone tam orzecznictwo). Co do zasady interes w rozstrzygnięciu sprawy można uznać za wystarczająco bezpośredni tylko wówczas, gdy to rozstrzygnięcie może zmienić sytuację prawną wnoszącego o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta [zob. podobnie postanowienia prezesa Trybunału National Power i PowerGen/Komisja, C‑151/97 P(I) i C‑157/97 P(I), EU:C:1997:307, pkt 61; Schenker/Air France i Komisja, C‑589/11 P(I), EU:C:2012:332, pkt 14, 15; a także Mory i in./Komisja, C‑33/14 P, EU:C:2015:135, pkt 4, 11].

7

W swym odwołaniu Cap Actions zarzuca Sądowi dokonanie błędnej interpretacji art. 40 akapit drugi statutu Trybunału. Odwołanie to obejmuje pięć zarzutów, dotyczących odpowiednio:

8

Należy w pierwszej kolejności zbadać zarzut pierwszy, a następnie łącznie zarzuty drugi i piąty, które podnoszą zasadniczo tę samą kwestie prawną, a wreszcie kolejno zarzuty trzeci i czwarty.

9

W swym pierwszym zarzucie Cap Actions twierdzi, że Sąd powinien był uwzględnić w zaskarżonym postanowieniu fakt, że przed przyjęciem spornej decyzji nie zostało ponownie podjęte, w następstwie stwierdzenia przez Sąd w wyroku Corsica Ferries France/Komisja (T‑565/08, EU:T:2012:415) nieważności decyzji Komisji 2009/611, formalne postępowanie wyjaśniające przewidziane w art. 108 ust. 2 TFUE.

10

Spowodowało to naruszenie zasady równego dostępu do procedur w zakresie pomocy państwa między dwoma podmiotami wnoszącymi o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta, to znaczy Corsica Ferries France (zwaną dalej „Corsica Ferries”), wnoszącą o dopuszczenie do sprawy T‑1/15 w charakterze interwenienta popierającego żądania Komisji, a Cap Actions, wnoszącym o dopuszczenie do tej sprawy w charakterze interwenienta popierającego żądania SNCM. Cap Actions podkreśla w tym względzie, że w pkt 9 postanowienia SNCM/Komisja (T‑1/15, EU:T:2015:487) Sąd, dopuszczając interwencję Corsica Ferries, odwołał się w szczególności do faktu, że spółka ta, będąca konkurentem SNCM, czynnie uczestniczyła w postępowaniu administracyjnym przed Komisją. Cap Actions twierdzi, że został pozbawiony takiej możliwości z uwagi na odmowę podjęcia przez Komisję, w następstwie stwierdzenia nieważności decyzji 2009/611, formalnego postępowania wyjaśniającego, niezależnie od skierowanych do niej wniosków o takiej treści ze strony Republiki Francuskiej i SNCM.

11

W tym względzie należy przypomnieć, że umożliwienie stronie podniesienia po raz pierwszy przed Trybunałem zarzutu, który mogła była podnieść przed Sądem, lecz tego nie uczyniła, który to zarzut nie odnosi się do uzasadnienia przedstawionego przez Sąd w wydanym przez niego orzeczeniu, byłoby równoznaczne z umożliwieniem jej wniesienia do Trybunału, którego kompetencje w postępowaniu odwoławczym są ograniczone, sprawy o szerszym zakresie niż sprawa rozpoznawana przez Sąd (zob. podobnie wyroki: Langnese‑Iglo/Komisja, C‑279/95 P, EU:C:1998:447, pkt 55; Pêra-Grave/OHIM, C‑249/14 P, EU:C:2015:459, pkt 24).

12

Argumenty Cap Actions, streszczone w pkt 10 niniejszego postanowienia, oparte są na założeniu, zgodnie z którym wziąłby on udział w formalnym postępowaniu wyjaśniającym, gdyby to postępowanie zostało ponownie podjęte w wyniku stwierdzenia przez Sąd nieważności decyzji 2009/611. Tymczasem zgodnie z art. 108 ust. 2 TFUE oraz art. 6 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. [108 TFUE] (Dz.U. L 83, s. 1) to zainteresowane strony w rozumieniu tegoż art. 108 ust. 2 mogą przedstawić uwagi w ramach formalnego postępowania wyjaśniającego. W związku z tym w sposób dorozumiany, lecz niewątpliwy, Cap Actions podnosi przed Trybunałem, że miał taki status w ramach formalnego postępowania wyjaśniającego dotyczącego pomocy, do której odnosiła się sporna decyzja.

13

Jednakże należy stwierdzić, że Cap Actions nie powołał się przed Sądem na podnoszony tu status zainteresowanej strony w rozumieniu art. 108 ust. 2 TFUE. Wynika stąd, że nie jest dopuszczalne powołanie się na ten status przed Trybunałem w celu żądania uchylenia zaskarżonego postanowienia.

14

Bez wątpienia Cap Actions powołuje się przed Trybunałem na rzekome nierówne traktowanie z uwagi na dopuszczenie Corsica Ferries, na mocy postanowienia SNCM/Komisja (T‑1/15, EU:T:2015:487), do udziału w sprawie T‑1/15 w charakterze interwenienta popierającego żądania Komisji, w szczególności z uwagi na fakt, że Corsica Ferries brała czynny udział w formalnym postępowaniu wyjaśniającym dotyczącym pomocy będącej przedmiotem spornej decyzji.

15

Jednakże dopuszczenie przez Sąd do udziału w postępowaniu w charakterze interwenienta osoby składającej taki wniosek na podstawie argumentów, które podniosła ona przed tym sądem, nie może samo w sobie wpłynąć na rozstrzygnięcie wniosku osoby trzeciej w zakresie dopuszczenia do udziału w tym samym postępowaniu w charakterze interwenienta, gdyż sytuacja tej osoby była odmienna i przed Sądem na poparcie swego wniosku powołała się ona na inne argumenty niż osoba dopuszczona do udziału w postępowaniu w charakterze interwenienta.

16

W świetle powyższego pierwszy zarzut należy odrzucić jako niedopuszczalny.

17

W ramach zarzutu drugiego, dotyczącego pkt 11 zaskarżonego postanowienia, Cap Actions przypomina, że reprezentuje on interesy pracowników SNCM posiadających akcje w tej spółce, na których wartość wpływa bezpośrednio sporna decyzja. Pracownicy ci, jako akcjonariusze, mają w związku z tym bezpośredni i faktyczny interes w rozstrzygnięciu sporu, który został wniesiony do Sądu. Dopuszczenie Cap Actions do sprawy w charakterze interwenienta pozwoliłoby uniknąć licznych indywidualnych interwencji i z tego powodu, jak twierdzi on, Trybunał przyjmuje szeroką wykładnię uprawnienia do przystąpienia do sprawy w charakterze interwenienta wobec stowarzyszeń, cytując na poparcie swego stanowiska postanowienie prezesa Trybunału National Power i PowerGen/Komisja [C‑151/97 P(I) i C‑157/97 P(I), EU:C:1997:307, pkt 66]. Zdaniem Cap Actions Sąd naruszył prawo orzekając, niezależnie od tych okoliczności, że nie ma on bezpośredniego i faktycznego interesu w rozstrzygnięciu odnośnego sporu.

18

W swym piątym zarzucie, dotyczącym pkt 14–16 zaskarżonego postanowienia, Cap Actions podważa twierdzenie Sądu, zgodnie z którym nie przedstawił on żadnej konkretnej i popartej dowodami okoliczności pozwalającej na odróżnienie jego interesu od interesu SNCM. Cap Actions podkreśla, że posiada osobowość prawną odrębną od SNCM, a jego interes obejmuje ochronę majątku pracowników-akcjonariuszy, których reprezentuje. Zauważa on, że pracownicy ci są bezpośrednio świadkami utraty wartości ich akcji z uwagi na toczące się postępowania przed sądami Unii dotyczące pomocy państwa przyznanej SNCM, a w szczególności sprawę T‑1/15, w toku przed Sądem, w ramach której złożył on wniosek o przystąpienie w charakterze interwenienta.

19

Bez wątpienia interesy finansowe pracowników-akcjonariuszy bronione przez Cap Actions, tak jak jego własne interesy jako osoby prawnej, mogą zostać w istotnym stopniu naruszone z uwagi na rozstrzygnięcie w sporze zawisłym przed Sądem, w którym SNCM jest stroną postępowania. Rozstrzygniecie przyjęte w tym sporze może bowiem mieć istotny wpływ na sytuację finansową SNCM i w rezultacie wartość akcji posiadanych za pośrednictwem Cap Actions.

20

Jednakże takie naruszenie, choćby poważne, interesów ekonomicznych i finansowych akcjonariuszy spółki, która jest jedną ze stron w sprawie zawisłej przed Sądem, oraz interesów funduszu powierniczego, za pośrednictwem którego niektórzy inwestorzy posiadają akcję w tej spółce, nie może być uznane za bezpośrednie naruszenie interesów tych akcjonariuszy i tego funduszu w rozumieniu orzecznictwa cytowanego w pkt 5 i 6 niniejszego postanowienia, gdyż nie zmienia ono ich sytuacji prawnej. Takie interesy pokrywają się bowiem z interesami samej spółki, która jest stroną w odnośnym sporze, i rozstrzygniecie tego sporu wpływa na te interesy wyłącznie w sposób pośredni, poprzez skutki, jakie rozstrzygniecie to wywołuje wobec tej strony (postanowienie prezesa Trybunału AITEC i in./Komisja, C‑97/92, C‑105/92 i C‑106/92, EU:C:1993:954, pkt 15).

21

Wynika stąd, że Trybunał w żaden sposób nie naruszył prawa, ani w pkt 11 zaskarżonego postanowienia, ani w jego pkt 14–16, orzekając, że na interesy, na które powołuje się przed nim Cap Actions, nie wpływa bezpośrednio rozstrzygnięcie zawisłego przed nim sporu i że nie spełniają one w konsekwencji wymogów z art. 40 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości.

22

Należy zatem oddalić zarzuty drugi i piąty.

23

W swym trzecim zarzucie, dotyczącym pkt 12 zaskarżonego postanowienia, Cap Actions podnosi, że Sąd popełnił błąd w ocenie poprzez orzeczenie, że nie wykazał on, iż będące w toku postępowanie naprawcze zostałoby zawieszone w przypadku stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji. Cap Actions podkreśla fakt, że wynik tego postępowania naprawczego zależy od rozstrzygnięcia zawisłych przed sądami Unii sporów dotyczących pomocy państwa przyznanej SNCM, a w szczególności sprawy T‑1/15, w toku przed Sądem. Spory te stanowią bowiem powód, dla którego główny akcjonariusz SNCM, to znaczy przedsiębiorstwo publiczne Transdev, wszczęło postępowanie naprawcze. Zdaniem Cap Actions gdyby te spory nie zostały wszczęte, deficyt SNCM zostałby pokryty w wyniku restrukturyzacji przedsiębiorstwa.

24

W tym względzie z art. 256 ust. 1 akapit drugi TFUE i art. 58 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości wynika, iż jedynie Sąd jest właściwy do dokonywania, po pierwsze, ustaleń faktycznych, z wyjątkiem sytuacji, gdy nieprawidłowość jego ustaleń wynika z akt sprawy, a po drugie, oceny tych okoliczności faktycznych. Po dokonaniu ustaleń lub oceny okoliczności faktycznych przez Sąd Trybunał jest uprawniony na podstawie tegoż art. 256 do kontroli kwalifikacji prawnej tych okoliczności i skutków prawnych, które wywiódł z nich Sąd (zob. w szczególności wyrok Bavaria/Komisja, C‑445/11 P, EU:C:2012:828, pkt 23 i przytoczone tam orzecznictwo).

25

W niniejszym przypadku Sąd orzekł w pkt 12 zaskarżonego postanowienia, że SNCM uczestniczy w licznych postępowaniach przed Trybunałem i że w związku z tym kwoty, których dotyczy sporna decyzja, stanowią na tym etapie wyłącznie część kwot podlegających zwrotowi przez beneficjenta pomocy. Na podstawie tych twierdzeń Sąd stwierdził, że nie zostało wykazane, że postępowanie naprawcze prowadzone przed sądami krajowymi zostałoby zawieszone w przypadku stwierdzenia nieważności spornej decyzji.

26

Tymczasem przed Trybunałem Cap Actions ogranicza się do twierdzenia w tym zakresie, że zgodnie z dowodami, które przedstawił Sądowi, główny akcjonariusz Transdev postanowił wszcząć postępowanie naprawcze przed sądami krajowymi z uwagi na spory dotyczące pomocy państwa toczące się na szczeblu unijnym. Argumenty te nie mogą przesądzać o rzeczowej nieprawidłowości ustaleń faktycznych, na których oparty jest pkt 12 zaskarżonego postanowienia.

27

Należy zatem stwierdzić, że kwestionując ocenę faktów dokonaną przez Sąd w pkt 12 zaskarżonego postanowienia, bez wykazania, iż rzeczowa nieprawidłowość takiej oceny wynika z dokumentów zawartych w aktach sprawy, Cap Actions podnosi argumenty, które są niedopuszczalne.

28

Z powyższego wynika, że zarzut trzeci należy odrzucić.

29

W swym czwartym zarzucie, dotyczącym pkt 13 zaskarżonego postanowienia, Cap Actions twierdzi, że Sąd naruszył prawo poprzez utożsamienie interesów głównego akcjonariusza, którym jest Transdev, a nie państwo francuskie jako takie, z interesami pracowników-akcjonariuszy reprezentowanych przez Cap Actions. Podnosi on, że Transdev pragnie wycofać się z sektora transportu morskiego, podczas gdy pracownicy-akcjonariusze dążą do zachowania zarówno swego majątku, jak i zatrudnienia. Cap Actions ma zatem własny interes w rozstrzygnięciu sporu zawisłego przed Sądem, który różni się od interesu głównego akcjonariusza.

30

W tym zakresie, jak zostało orzeczone w pkt 20 niniejszego postanowienia, interesy ekonomiczne i finansowe akcjonariuszy spółki zasadniczo są tożsame z interesami samej spółki, która jest stroną w sporze. Bez wątpienia akcjonariusze, których interesy reprezentuje Cap Actions, są w niniejszym przypadku również pracownikami SNCM, lecz należy podkreślić, że Cap Actions reprezentuje ich interesy jako akcjonariuszy, jak twierdzi on wyraźnie w ramach swego odwołania.

31

Sąd słusznie orzekł w pkt 13 zaskarżonego postanowienia, że w charakterze wyjątku od zasady przypomnianej w poprzednim punkcie niniejszego postanowienia okoliczność, że mniejszościowy akcjonariusz spółki ma interesy odmienne od interesów głównego akcjonariusza tej spółki, a zatem, odpowiednio, samej spółki, może stosownie do okoliczności spowodować przyznanie, że ten mniejszościowy akcjonariuszu posiada interes w rozstrzygnięciu sporu, którego jedną ze stron jest spółka, różniący się od interesu tejże spółki. Aby powołać się na ten wyjątek, konieczne jest jednak, żeby mniejszościowy akcjonariusz przedstawił konkretne okoliczności wskazujące na występowanie takiej różnicy interesów w zakresie rozstrzygnięcia odnośnego sporu z uwzględnieniem przedmiotu tego sporu.

32

Tymczasem w niniejszym przypadku Sąd orzekł w pkt 13 zaskarżonego postanowienia, że Cap Actions nie przedstawił żadnej konkretnej okoliczności mogącej świadczyć o takiej różnicy. Zgodnie z orzecznictwem przypomnianym w pkt 24 niniejszego postanowienia Cap Actions kwestionując taką ocenę faktów powołuje się na niedopuszczalne argumenty, bez wykazania, że rzeczowa nieprawidłowość tej oceny wynika z akt sprawy.

33

Wynika stąd, że czwarty zarzut winien zostać odrzucony jako niedopuszczalny.

34

Z ogółu powyższych rozważań wynika, że – skoro żaden z zarzutów podniesionych przez Cap Actions na poparcie jego odwołania nie został uwzględniony – odwołanie należy oddalić w całości.

35

Zgodnie z art. 184 § 2 regulaminu postępowania przed Trybunałem, jeżeli odwołanie jest bezzasadne, Trybunał rozstrzyga o kosztach. Zgodnie z art. 138 § 1 tego regulaminu, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ Komisja wniosła o obciążenie Cap Actions kosztami postępowania, a ten przegrał sprawę, należy obciążyć go jego własnymi kosztami oraz kosztami poniesionymi przez Komisję.

Z powyższych względów wiceprezes Trybunału postanawia, co następuje: