Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62014TJ0660

Wyrok Sądu (trzecia izba) z dnia 9 września 2015 r.
SV Capital OÜ przeciwko Europejskiemu Organowi Nadzoru Bankowego (EBA).
Polityka gospodarcza i pieniężna – Wniosek o wszczęcie postępowania wyjaśniającego w sprawie domniemanego naruszenia prawa Unii – Decyzja EBA – Decyzja komisji odwoławczej europejskich urzędów nadzoru – Uwzględnienie z urzędu – Brak właściwości organu wydającego akt – Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin do wniesienia skargi – Przekroczenie terminu – Częściowa niedopuszczalność.
Sprawa T-660/14.

Court reports – general

ECLI identifier: ECLI:EU:T:2015:608

WYROK SĄDU (trzecia izba)

z dnia 9 września 2015 r. ( *1 )

„Polityka gospodarcza i pieniężna — Wniosek o wszczęcie postępowania wyjaśniającego w sprawie domniemanego naruszenia prawa Unii — Decyzja EUNB — Decyzja komisji odwoławczej europejskich urzędów nadzoru — Uwzględnienie z urzędu — Brak właściwości organu wydającego akt — Skarga o stwierdzenie nieważności — Termin do wniesienia skargi — Przekroczenie terminu — Częściowa niedopuszczalność”

W sprawie T‑660/14

SV Capital OÜ, z siedzibą w Tallinie (Estonia), reprezentowana przez adwokata M. Greinomana,

strona skarżąca,

przeciwko

Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego (EUNB), reprezentowanemu przez J. Overetta Somniera oraz Z. Giotaki, działających w charakterze pełnomocników, wspieranych przez adwokata F. Tuytschaevera,

strona pozwana,

popieranemu przez

Komisję Europejską, reprezentowaną przez W. Möllsa oraz K.P. Wojcika, działających w charakterze pełnomocników,

interwenient,

mającej za przedmiot żądanie stwierdzenia nieważności, po pierwsze, decyzji EUNB C 2013 002 z dnia 21 lutego 2014 r. dotyczącej nieuwzględnienia wniosku skarżącej o wszczęcie postępowania wyjaśniającego przeciwko urzędom, estońskiemu i fińskiemu, nadzoru sektora finansowego na podstawie art. 17 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE (Dz.U. L 331, s. 12) z uwagi na domniemane naruszenie prawa Unii Europejskiej, a po drugie – decyzji komisji odwoławczej europejskich urzędów nadzoru 2014‑C1‑02 z dnia 14 lipca 2014 r. w sprawie oddalenia skargi wniesionej na tę decyzję,

SĄD (trzecia izba),

w składzie: S. Papasavvas (sprawozdawca), prezes, N.J. Forwood i E. Bieliūnas, sędziowie,

sekretarz: C. Heeren, administrator,

uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 29 czerwca 2015 r.,

wydaje następujący

Wyrok

Okoliczności powstania sporu

1

Pismem z dnia 24 października 2012 r. skarżąca, SV Capital OÜ, złożyła do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB) wniosek o wszczęcie postępowania wyjaśniającego na podstawie art. 17 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE (Dz.U. L 331, s. 12) przeciwko urzędom, fińskiemu i estońskiemu, nadzoru sektora finansowego (zwany dalej „wnioskiem”).

2

W uzasadnieniu wniosku skarżąca powołała się na naruszenie art. 40 i 42 dyrektywy 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe (Dz.U. L 177, s. 1) w zakresie, w jakim wspomniane urzędy nadzoru nie odwołały dwóch dyrektorów filii banku fińskiego, z siedzibą w Estonii, którzy nie spełnili wymogów „dostatecznie nieposzlakowanej opinii i […] należytego doświadczenia” w celu określania kierunku działalności rozpatrywanej instytucji kredytowej, w rozumieniu art. 11 ust. 1 tej dyrektywy. Z tego tytułu skarżąca podniosła, że dyrektorzy, o których mowa, złożyli nieprawdziwe oświadczenia w ramach postępowania cywilnego wszczętego w Estonii przeciwko tej filii.

3

Ponieważ skarżąca nie otrzymała odpowiedzi na wniosek, pismem z dnia 17 stycznia 2013 r. wezwała EUNB do działania, przedkładając jednocześnie dodatkowe dowody oskarżające trzeciego dyrektora tej samej instytucji, który zdaniem skarżącej w trakcie audytu wewnętrznego podpisał sfałszowany dokument.

4

Pismem z dnia 25 stycznia 2013 r. (zwanym dalej „pismem z dnia 25 stycznia 2013 r.”) EUNB odrzucił wniosek jako niedopuszczalny ze względu na brak właściwości, jednocześnie przekazując go urzędom, fińskiemu i estońskiemu, nadzoru sektora finansowego.

5

Pismem z dnia 14 lutego 2013 r. skarżąca wniosła na mocy art. 60 ust. 1 rozporządzenia nr 1093/2010 do komisji odwoławczej Europejskich Urzędów Nadzoru (zwanej dalej „komisją odwoławczą”) odwołanie od pisma z dnia 25 stycznia 2013 r.

6

Decyzją 2013‑008 z dnia 24 czerwca 2013 r. komisja odwoławcza, po pierwsze, uznała odwołanie za dopuszczalne na mocy art. 22 dyrektywy 2006/48 w świetle wytycznych EUNB z dnia 22 listopada 2012 r. w sprawie oceny zdatności członków organu zarządzającego i zajmujących stanowiska kluczowe, a po drugie – na podstawie art. 60 ust. 5 rozporządzenia nr 1093/2010 – przekazała sprawę do rozstrzygnięcia co do istoty właściwemu organowi EUNB.

7

Decyzją DC 2013 03 z dnia 15 października 2013 r. EUNB przyjął do wiadomości dopuszczalny charakter wniosku na podstawie pkt 2.5 i 2.6 swoich wewnętrznych zasad dochodzenia w sprawie naruszenia prawa Unii Europejskiej (zwanych dalej „wewnętrznymi zasadami”), bez uszczerbku dla art. 17 ust. 2 rozporządzenia nr 1093/2010.

8

Decyzją C 2013 002 z dnia 21 lutego 2014 r. (zwaną dalej „decyzją EUNB”) EUNB oddalił wniosek jako pozbawiony wystarczającej podstawy do wszczęcia postępowania wyjaśniającego na mocy art. 17 rozporządzenia nr 1093/2010.

9

Pismem z dnia 31 marca 2014 r. skarżąca wniosła do komisji odwoławczej odwołanie od decyzji EUN.

10

Decyzją 2014‑C1‑2 z dnia 14 lipca 2014 r. (zwaną dalej „decyzją komisji odwoławczej”) komisja odwoławcza oddaliła odwołanie wniesione od decyzji EUNB. We wspomnianej decyzji komisja odwoławcza najpierw uznała odwołanie od decyzji EUNB za dopuszczalne. Następnie oddaliła odwołanie w całości jako bezzasadne.

11

W tym zakresie w odniesieniu najpierw do badania dopuszczalności odwołania komisja odwoławcza stwierdziła, że decyzja EUNB stanowi w konkretnych okolicznościach niniejszego przypadku akt zaskarżalny na podstawie art. 60 rozporządzenia nr 1093/2010, który zezwala każdej osobie fizycznej lub prawnej na odwołanie się od decyzji EUNB, której osoba ta jest adresatem.

12

Następnie, w odniesieniu do badania skargi co do istoty, w pierwszej kolejności komisja odwoławcza stwierdziła, że ocena EUNB, zgodnie z którą dwóch dyrektorów – oskarżonych przez skarżącą we wniosku – nie zajmowało kluczowych stanowisk w ramach rozpatrywanej instytucji finansowej, nie była obarczona błędem oraz że zarzuty dotyczące trzeciego dyrektora nie zostały dowiedzione. W drugiej kolejności komisja odwoławcza podniosła, że ponieważ skarżąca nie należała do podmiotów, które mogą złożyć do EUNB wniosek o wszczęcie postępowania wyjaśniającego w sprawie naruszenia prawa Unii, to niniejszy przypadek dotyczył odmowy ze strony tego organu wszczęcia postępowania wyjaśniającego z własnej inicjatywy. Ponadto komisja odwoławcza stwierdziła, że w świetle dowodów przedstawionych przez skarżącą w uzasadnieniu istnienia podnoszonego przez nią naruszenia prawa Unii i wewnętrznych zasad nie wykazano, iż EUNB popełnił błąd w ramach wykonywania swych uprawnień dyskrecjonalnych. W trzeciej kolejności komisja odwoławcza podniosła, że niewysłuchanie przez EUNB skarżącej przed wydaniem decyzji na podstawie art. 39 ust. 1 rozporządzenia nr 1093/2010 nie stanowi wady formalnej, która może powodować nieważność wspomnianej decyzji. W czwartej kolejności nie wykazano, że procedura przewidziana przed wydaniem decyzji przez EUNB nie została przeprowadzona. Wreszcie w piątej kolejności komisja odwoławcza stwierdziła, że nie wykazano żadnego naruszenia przez EUNB art. 41 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.

Przebieg postępowania i żądania stron

13

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 12 września 2014 r. skarżąca wniosła niniejszą skargę.

14

Odrębnym pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 12 grudnia 2014 r. EUNB podniósł na podstawie art. 114 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem z dnia 2 maja 1991 r. zarzut niedopuszczalności. Skarżąca złożyła swoje uwagi w przedmiocie zarzutu niedopuszczalności w dniu 16 stycznia 2015 r.

15

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 22 stycznia 2015 r. Komisja Europejska złożyła wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta popierającego żądania EUNB. Strony złożyły swoje uwagi w przedmiocie tego wniosku w dniu 17 lutego 2015 r. W dniu 20 lutego 2015 r. prezes trzeciej izby Sądu postanowił zawiesić rozpatrzenie wniosku o przyłączenie się do sprawy w charakterze interwenienta do czasu rozpatrzenia zarzutu niedopuszczalności.

16

Decyzją z dnia 17 marca 2015 r. postanowiono o rozpoznaniu sprawy w pierwszej kolejności zgodnie z art. 55 § 2 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r., o czym strony zostały poinformowane.

17

Postanowieniem Sądu (trzecia izba) z dnia 19 marca 2015 r., wydanym na podstawie art. 114 § 4 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r., badanie zarzutu niedopuszczalności zostało połączone z badaniem istoty sprawy, a rozstrzygnięcie o kosztach zostało odroczone do wydania orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie.

18

W ramach środka organizacji postępowania przyjętego na podstawie art. 64 § 3 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r. strony zostały wezwane do przedstawienia swych stanowisk w przedmiocie zarzutu, który Sąd zamierzał podnieść z urzędu, dotyczącego braku właściwości komisji odwoławczej w świetle art. 60 §§ 1 i 2 rozporządzenia nr 1093/2010 do wydania rozstrzygnięcia w przedmiocie wniesionego do owej komisji na podstawie tych przepisów odwołania od decyzji wydanej przez EUNB.

19

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 15 kwietnia 2015 r. skarżąca przedstawiła na podstawie art. 48 § 2 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r. nowe okoliczności faktyczne i prawne ujawnione w toku postępowania.

20

Pismami złożonymi w sekretariacie Sądu, odpowiednio, w dniach 15 i 20 kwietnia 2015 r. skarżąca i EUNB zastosowały się do wniosku, o którym mowa w pkt 18 powyżej.

21

Postanowieniem z dnia 21 kwietnia 2015 r. prezes trzeciej izby Sądu uwzględnił wniosek Komisji o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta. Zgodnie z art. 64 § 3 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r. Komisja została wezwana do przedstawienia, w ramach uwag interwenienta, swego stanowiska także w przedmiocie zarzutu, który Sąd zamierzał podnieść z urzędu, a o którym mowa w pkt 18 powyżej.

22

Komisja zastosowała się do tego wezwania za pośrednictwem pisma złożonego w sekretariacie Sądu w dniu 20 maja 2015 r.

23

W związku ze sprawozdaniem sędziego sprawozdawcy Sąd (trzecia izba) postanowił o wszczęciu ustnego etapu postępowania i wezwaniu stron zgodnie z art. 64 § 3 lit. b) regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r. do złożenia oświadczeń dotyczących w szczególności właściwości komisji odwoławczej do rozpoznania odwołania od decyzji wydanej przez EUNB.

24

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 15 czerwca 2015 r. skarżąca na podstawie art. 64 § 4 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r. powtórzyła wniosek o zarządzenie środków organizacji postępowania, który złożyła w skardze w uzasadnieniu piątego zarzutu, mający na celu nakazanie EUNB przedstawienia wszystkich dokumentów przekazanych w ramach badania wniosku przez urzędy, fiński i estoński, nadzoru sektora finansowego. Po wysłuchaniu stron Sąd oddalił wspomniany wniosek o zarządzenie środków organizacji postępowania, o czym strony zostały poinformowane pismem z dnia 25 czerwca 2015 r.

25

Na rozprawie w dniu 29 czerwca 2015 r. wysłuchane zostały wystąpienia stron i ich odpowiedzi na pytania Sądu.

26

Skarżąca wnosi do Sądu o:

stwierdzenie nieważności decyzji EUNB;

stwierdzenie nieważności decyzji komisji odwoławczej;

przekazanie sprawy właściwemu organowi EUNB w celu zbadania wniosku co do istoty;

obciążenie EUNB kosztami, w tym kosztami wykonania każdego wyroku lub postanowienia wydanych przez Sąd, zgodnie z art. 87 §§ 1 i 2 oraz art. 89 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r.

27

W swym zarzucie niedopuszczalności EUNB wnosi do Sądu o:

odrzucenie skargi jako niedopuszczalnej;

obciążenie skarżącej kosztami postępowania.

28

W uwagach dotyczących zarzutu niedopuszczalności skarżąca wnosi do Sądu o:

tytułem żądania głównego – odrzucenie zarzutu jako oczywiście niedopuszczalnego, a tytułem żądania ewentualnego – oddalenie go jako bezzasadnego;

stwierdzenie, że rozstrzygnięcie o kosztach nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

29

W odpowiedzi na skargę EUNB, popierany przez Komisję, wnosi do Sądu o:

tytułem żądania głównego – odrzucenie skargi jako niedopuszczalnej,

tytułem żądania ewentualnego – oddalenie skargi jako bezzasadnej;

obciążenie skarżącej kosztami postępowania.

30

Podczas rozprawy skarżąca cofnęła czwarte żądanie podniesione w skardze w zakresie, w jakim dotyczyło ono stosowania art. 89 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r., co zostało odnotowane w protokole z rozprawy.

Co do prawa

W przedmiocie dopuszczalności

31

EUNB, popierany przez Komisję, powołuje się na niedopuszczalność skargi w całości w zakresie, w jakim jego odmowa wszczęcia postępowania wyjaśniającego z jego własnej inicjatywy na podstawie art. 17 rozporządzenia nr 1093/2010 jest pozbawiona skutków prawnych w odniesieniu do skarżącej. W odpowiedzi na skargę EUNB utrzymuje swoje stanowisko, zgodnie z którym skarga jest niedopuszczalna w całości, a jednocześnie podnosi niedopuszczalność czwartego żądania skargi w zakresie, w jakim dotyczy ono obciążenia go kosztami poniesionymi w ramach wykonywania każdego wyroku lub postanowienia wydanego przez Sąd, na podstawie art. 89 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r.

32

Skarżąca utrzymuje, że zarzut niedopuszczalności jest oczywiście niedopuszczalny, a tytułem żądania ewentualnego twierdzi, iż jest on bezzasadny. W tym zakresie skarżąca podnosi, po pierwsze, że wspomniany zarzut jest niezgodny z art. 46 § 1 lit. b) regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r., ponieważ jest niejasny i niespójny, po drugie, że jest sprzeczny z art. 60 ust. 5 i art. 61 ust. 1 rozporządzenia nr 1093/2010 w zakresie, w jakim część decyzji komisji odwoławczej dotycząca dopuszczalności i kosztów, której skarżąca nie podważa przed Sądem, wiąże EUNB, po trzecie, że zarzut ten narusza art. 257 TFUE i art. 47 karty praw podstawowych w zakresie, w jakim, podobnie jak w przypadku odwołań do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, niedopuszczalność skargi nie może być podnoszona po raz pierwszy przed Sądem, gdyż pozbawiłoby to ją środków zaskarżenia, a po czwarte, że jej skarga jest dopuszczalna na mocy art. 263 TFUE, art. 60 ust. 1 i art. 61 ust. 1 rozporządzenia nr 1093/2010.

33

Podczas rozprawy wysłuchano oświadczeń stron w przedmiocie dopuszczalności skargi w zakresie, w jakim dotyczyła ona stwierdzenia nieważności decyzji EUNB, co zostało odnotowane w protokole z rozprawy. W tym zakresie skarżąca – odsyłając do swej argumentacji przedstawionej w piśmie złożonym w dniu 15 kwietnia 2015 r. (zob. pkt 19 powyżej) – podniosła, że skarga na tę decyzję jest dopuszczalna. EUNB i Komisja stwierdziły natomiast, że wspomniana skarga powinna zostać odrzucona jako niedopuszczalna ze względu na przekroczenie terminu do złożenia skargi.

34

Należy zbadać dopuszczalność skargi, po pierwsze, w zakresie, w jakim dotyczy ona stwierdzenia nieważności decyzji EUNB, a po drugie, w zakresie, w jakim dotyczy ona stwierdzenia nieważności decyzji komisji odwoławczej.

35

Ponadto, ponieważ skarżąca częściowo cofnęła czwarte żądanie w zakresie, w jakim dotyczyło ono art. 89 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r., nie ma już potrzeby orzekania w przedmiocie jego dopuszczalności, a w konsekwencji – w przedmiocie przeszkody procesowej podniesionej w tym zakresie przez EUNB.

W przedmiocie dopuszczalności skargi w zakresie, w jakim dotyczy ona stwierdzenia nieważności decyzji EUNB

36

W pierwszej kolejności Sąd przypomina, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem termin do wniesienia skargi ma charakter bezwzględnie wiążący, ponieważ został ustanowiony w celu zapewnienia jasności i pewności stanów prawnych oraz uniknięcia jakiejkolwiek dyskryminacji lub arbitralnego traktowania przy administrowaniu wymiarem sprawiedliwości, a sąd Unii powinien z urzędu weryfikować, czy został on dotrzymany (zob. postanowienie z dnia 13 listopada 2012 r., ClientEarth i in./Komisja, T‑278/11, Zb.Orz., EU:T:2012:593, pkt 30 i przytoczone tam orzecznictwo).

37

Zgodnie z również utrwalonym orzecznictwem terminy do wniesienia skarg nie pozostają do dyspozycji ani sądu, ani stron (zob. ww. w pkt 36 postanowienie ClientEarth i in./Komisja, EU:T:2012:593, pkt 31 i przytoczone tam orzecznictwo).

38

W drugiej kolejności należy przypomnieć, że zgodnie z art. 263 akapit szósty TFUE skargi o stwierdzenie nieważności wnosi się w terminie dwóch miesięcy, stosownie do przypadku, od daty publikacji aktu lub jego notyfikowania skarżącemu, lub, w razie ich braku, od daty powzięcia przez skarżącego wiadomości o tym akcie.

39

W niniejszym przypadku decyzja EUNB została notyfikowana skarżącej w dniu 21 lutego 2014 r.

40

Na mocy art. 58 § 1 lit. b) regulaminu postępowania przed Sądem, zgodnie z którym termin oznaczony w miesiącach upływa z końcem tego dnia w ostatnim miesiącu, który datą odpowiada dniowi, w którym nastąpiło zdarzenie stanowiące początek terminu lub podjęta została czynność, i na mocy art. 60 wspomnianego regulaminu, zgodnie z którym terminy procesowe przedłuża się o dziesięciodniowy termin uwzględniający odległość – termin do wniesienia skargi upłynął w dniu 1 maja 2014 r. o północy.

41

Z powyższego wynika, że w dniu wniesienia niniejszej skargi, czyli w dniu 12 września 2014 r., termin do podważenia decyzji EUNB przez skarżącą już upłynął. W konsekwencji skarga jest niedopuszczalna w zakresie, w jakim dotyczy ona stwierdzenia nieważności tej decyzji.

42

W tym zakresie należy podnieść, że w swym piśmie przedstawionym w dniu 15 kwietnia 2015 r. (zob. pkt 19 powyżej), pod osłoną nowych zarzutów, które miałyby być oparte na nowych okolicznościach prawnych lub faktycznych, skarżąca w rzeczywistości sformułowała argumenty dotyczące dopuszczalności skargi w zakresie, w jakim odnosi się ona do stwierdzenia nieważności decyzji EUNB, a w szczególności dotyczące przestrzegania terminu do wniesienia skargi. Wystarczy stwierdzić, że takie argumenty należy odrzucić jako niedopuszczalne.

43

Zresztą okoliczności przytoczone przez skarżącą w tym piśmie z dnia 15 kwietnia 2015 r. w uzasadnieniu podnoszonego istnienia siły wyższej na podstawie art. 45 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, mającego zastosowanie do postępowania przed Sądem na mocy art. 53 wspomnianego statutu, oraz usprawiedliwionego błędu nie pozwalają na uczynienie wyjątku od upływu terminu do wniesienia skargi. W tym zakresie należy przypomnieć, że pojęcia siły wyższej nie stosuje się do sytuacji, w której staranna i przezorna osoba była obiektywnie w stanie nie dopuścić do upływu terminu do wniesienia skargi (zob. postanowienie z dnia 18 stycznia 2005 r., Zuazaga MeEUN/OHIM, C‑325/03 P, Zb.Orz., EU:C:2005:28, pkt 25 i przytoczone tam orzecznictwo).

44

Tymczasem w niniejszym przypadku skarżąca nie może formułować argumentu w oparciu o okoliczność, że komisja odwoławcza nie uznała się za niewłaściwą w toku postępowania administracyjnego, a w szczególności wtedy, gdy wypowiadała się na temat odwołania wniesionego od pisma z dnia 25 stycznia 2013 r. (zob. pkt 4–6 powyżej). Pomimo bowiem, że decyzją z dnia 24 czerwca 2013 r. komisja odwoławcza uznała odwołanie za dopuszczalne, nie rozpoznała go ona co do istoty, ale przekazała sprawę właściwemu organowi EUNB zgodnie z art. 60 ust. 5 rozporządzenia nr 1093/2010. W tym kontekście skarżącej nie zostało przedstawione żadne konkretne zapewnienie co do właściwości komisji odwoławczej do rozpoznania odwołania od decyzji EUNB, która miałaby zostać później wydana. Ponadto skarżąca nie została pozbawiona możliwości wniesienia, tytułem zabezpieczenia, skargi do Sądu na decyzję EUNB na mocy art. 61 ust. 1 rozporządzenia nr 1093/2010, na mocy którego od decyzji podjętej przez komisję odwoławczą lub – w przypadku gdy nie przysługuje odwołanie do komisji odwoławczej – od decyzji EUNB może zostać wniesiona skarga do Trybunału Sprawiedliwości zgodnie z art. 263 TFUE.

45

Ponadto należy stwierdzić, w celu uzupełnienia wywodu, że nawet w przypadku gdy skarżąca zaskarżyłaby decyzję EUNB w terminach przewidzianych w art. 263 TFUE, w każdym razie skarga na tę decyzję musiałaby zostać odrzucona przez Sąd jako niedopuszczalna, ponieważ decyzja ta nie stanowi aktu zaskarżalnego, jak podnosi EUNB i co sąd Unii byłby zobowiązany uwzględnić z urzędu.

46

W tym zakresie należy przypomnieć, że wniosek skarżącej został oparty na art. 17 ust. 2 rozporządzenia nr 1093/2010, na mocy którego na wniosek co najmniej jednego właściwego organu, Parlamentu Europejskiego, Rady Unii Europejskiej, Komisji lub Bankowej Grupy Interesariuszy, lub z własnej inicjatywy i po poinformowaniu właściwego organu, którego to dotyczy, EUNB „może” przeprowadzać postępowanie wyjaśniające w sprawie domniemanego naruszenia lub niezastosowania prawa Unii.

47

Z powyższego przepisu wynika, że EUNB posiada uprawnienia dyskrecjonalne w zakresie wszczynania postępowań wyjaśniających zarówno w przypadku, gdy zostanie do niego skierowany wniosek przez jeden z podmiotów wymienionych wyraźnie w art. 17 ust. 2 rozporządzenia nr 1093/2010, jak i w przypadku, gdy działa on z własnej inicjatywy.

48

Tymczasem, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem rozwiniętym w ramach skarg o stwierdzenie nieważności wnoszonych na decyzje Komisji dotyczące odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego i mającym zastosowanie przez analogię do niniejszego przypadku, w przypadku gdy instytucja lub organ Unii nie są zobowiązane do wszczęcia postępowania, ale posiadają uprawnienia dyskrecjonalne, które wykluczają prawo jednostek do wymagania przyjęcia przez instytucję lub organ określonego stanowiska, osoby, które złożyły wniosek, nie mają co do zasady możliwości wniesienia do sądu Unii skargi na ewentualną decyzję o umorzeniu postępowania w sprawie ich wniosku. Taka możliwość istnieje bowiem tylko w przypadku, gdy osoby te posiadają prawa proceduralne porównywalne do tych, którymi mogą one dysponować w ramach postępowania na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. [101 TFUE] i [102 TFUE] (Dz.U. L 1, s. 1), które to prawa pozwalają im na wymaganie, aby wspomniane instytucja lub organ poinformowały je lub ich wysłuchały (zob. podobnie postanowienia: z dnia 17 lipca 1998 r., Sateba/Komisja, C‑422/97 P, Rec, EU:C:1998:395, pkt 42; z dnia 14 stycznia 2004 r., Makedoniko Metro i Michaniki/Komisja, T‑202/02, Rec, EU:T:2004:5, pkt 46).

49

Ponieważ skarżąca nie została wyraźnie wymieniona w art. 17 ust. 2 rozporządzenia nr 1093/2010, nie może ona zostać zrównana ze skarżącymi korzystającymi z gwarancji proceduralnych, których przestrzegania można domagać się przed sądem Unii, tak że orzecznictwo dotyczące odrzucenia skarg lub umorzenia postępowania w sprawie skarg wniesionych przez zainteresowane strony w zakresie pomocy państwa w rozumieniu rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. [108 TFUE] (Dz.U. L 83, s. 1) (zob. podobnie wyrok z dnia 17 lipca 2008 r., Athinaïki Techniki/Komisja, C‑521/06 P, Zb.Orz., EU:C:2008:422, pkt 36, 53 i przytoczone tam orzecznictwo) lub przez skarżących w rozumieniu rozporządzenia nr 1/2003 i rozporządzenia Komisji (WE) nr 773/2004 z dnia 7 kwietnia 2004 r. odnoszącego się do prowadzenia przez Komisję postępowań zgodnie z art. [101 TFUE] i [102 TFUE] (Dz.U. L 123, s. 18) (zob. podobnie wyrok z dnia 18 września 1992 r., Automec/Komisja, T‑24/90, Rec, EU:T:1992:97, pkt 79; postanowienie z dnia 5 czerwca 2014 r., Stanleybet Malta i Stanley International Betting/Komisja, T‑416/13, EU:T:2014:567, pkt 23 i przytoczone tam orzecznictwo) nie ma zastosowania do niniejszego przypadku.

50

W świetle powyższych rozważań skargę należy odrzucić jako niedopuszczalną w zakresie, w jakim dotyczy ona stwierdzenia nieważności decyzji EUNB, a w konsekwencji należy oddalić pierwsze żądanie skargi. Ponadto, biorąc pod uwagę przypomniany między innymi w pkt 45 powyżej obowiązek zbadania przez sąd z urzędu dopuszczalności skargi, nie ma potrzeby orzekania w przedmiocie przeszkody procesowej podniesionej przez skarżącą w odniesieniu do zarzutu niedopuszczalności (zob. pkt 32 powyżej).

W przedmiocie dopuszczalności skargi w zakresie, w jakim dotyczy ona stwierdzenia nieważności decyzji komisji odwoławczej

51

Należy podnieść, że mimo iż EUNB podważa dopuszczalność skargi w całości, jednak nie podniósł on szczególnych argumentów co do dopuszczalności skargi w zakresie, w jakim dotyczy ona stwierdzenia nieważności decyzji komisji odwoławczej. W tym zakresie należy podkreślić między innymi, że z przypomnianego w pkt 44 powyżej art. 61 ust. 1 rozporządzenia nr 1093/2010 wynika, iż decyzja ta stanowi akt podlegający zaskarżeniu przed Sądem. Należy zatem stwierdzić, że niniejsza skarga jest dopuszczalna w zakresie, w jakim dotyczy ona stwierdzenia nieważności tej decyzji.

52

W takich okolicznościach nie ma potrzeby orzekania w przedmiocie przeszkody procesowej podniesionej przez skarżącą w odniesieniu do zarzutu niedopuszczalności (zob. pkt 32 powyżej).

W przedmiocie dopuszczalności trzeciego żądania

53

W trzecim żądaniu skarżąca zwraca się do Sądu o przekazanie sprawy właściwemu organowi EUNB w celu wydania przez ten organ rozstrzygnięcia co do istoty. W żądaniu tym skarżąca zwraca się w istocie do Sądu o wydanie wobec EUNB nakazu. Tymczasem zgodnie z utrwalonym orzecznictwem w ramach skargi o stwierdzenie nieważności właściwość sądu Unii ogranicza się do kontroli zgodności z prawem zaskarżonego aktu i Sąd nie może w zakresie wykonywania swoich kompetencji kierować nakazów do instytucji Unii. Do podjęcia środków, które zapewnią wykonanie wyroku stwierdzającego nieważność, jest bowiem zgodnie z art. 266 TFUE zobowiązana dana instytucja (zob. podobnie postanowienie z dnia 12 marca 2014 r., PAN Europe/Komisja, T‑192/12, EU:T:2014:152, pkt 15 i przytoczone tam orzecznictwo).

54

W konsekwencji trzecie żądanie należy odrzucić jako niedopuszczalne.

Co do istoty

55

W uzasadnieniu skargi skarżąca podnosi w istocie pięć zarzutów, dotyczących, po pierwsze, błędów co do oceny okoliczności faktycznych i błędów co do prawa, a także braku uzasadnienia, którymi obarczona jest decyzja EUNB, po drugie, naruszenia obowiązku uzasadnienia, a także błędu co do prawa, którym obarczone są decyzje EUNB i komisji odwoławczej, po trzecie, naruszenia art. 39 ust. 1 rozporządzenia nr 1093/2010 i art. 16 kodeksu dobrej praktyki administracyjnej EUNB, po czwarte, uchybienia proceduralnego i naruszenia prawa do obrony przez komisję odwoławczą ze względu na naruszenie pkt 3 ust. 3, 4 i 5 wewnętrznych zasad, i po piąte, naruszenia zasad bezstronności i równości broni przewidzianych w art. 41 karty praw podstawowych.

56

EUNB podważa argumentację podniesioną w uzasadnieniu tych zarzutów.

57

Na wstępie należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem naruszenie istotnych wymogów proceduralnych w rozumieniu art. 263 TFUE stanowi zarzut związany z naruszeniem nadrzędnego interesu publicznego, który musi być podniesiony przez sąd Unii z urzędu. To samo dotyczy zarzutu braku właściwości w rozumieniu wspomnianego artykułu (zob. wyrok z dnia 13 grudnia 2013 r., Węgry/Komisja, T‑240/10, Zb.Orz., EU:T:2013:645, pkt 70 i przytoczone tam orzecznictwo).

58

Ponadto ciążący na sądzie Unii obowiązek podniesienia z urzędu zarzutu związanego z naruszeniem nadrzędnego interesu publicznego powinien być wykonywany przy poszanowaniu zasady kontradyktoryjności (zob. ww. w pkt 57 wyrok Węgry/Komisja, EU:T:2013:645, pkt 71 i przytoczone tam orzecznictwo).

59

W niniejszym przypadku należy podnieść z urzędu zarzut dotyczący braku właściwości komisji odwoławczej w świetle art. 60 ust. 1 i 2 rozporządzenia nr 1093/2010 w zakresie rozpoznania wniesionego do niej na podstawie tego przepisu odwołania od decyzji EUNB, przy czym strony zostały uprzednio wysłuchane w tym zakresie.

60

W tej kwestii skarżąca, po pierwsze, podnosi, że komisja odwoławcza jest właściwa w zakresie rozpoznania wniesionego do niej odwołania, ponieważ decyzja EUNB, niezależnie od jej formy, objęta jest zakresem stosowania art. 60 ust. 1 rozporządzenia nr 1093/2010. Po drugie, skarżąca utrzymuje, że taka wykładnia jest zgodna z motywem 58 wspomnianego rozporządzenia, a także z zapewnieniem ochrony praw danych stron, o którym mowa w tym motywie.

61

EUNB, popierany przez Komisję, twierdzi, że komisja odwoławcza powinna była uznać wniesione do niej odwołanie od decyzji EUNB za niedopuszczalne, ponieważ nie zostały spełnione wymogi określone w art. 60 ust. 1 rozporządzenia nr 1093/2010, odzwierciedlające wymogi ustanowione w art. 263 TFUE, a w konsekwencji skarga do Sądu w rozumieniu tego ostatniego artykułu także była niedopuszczalna. Jednakże EUNB nie wypowiedział się wyraźnie na temat właściwości komisji odwoławczej w zakresie rozpoznania odwołania. W odpowiedzi na postawione podczas rozprawy pytanie Sądu w tej kwestii EUNB stwierdził, że komisja odwoławcza nie ma właściwości w zakresie rozpoznania wniesionego do niego odwołania.

62

Komisja dodaje, iż z brzmienia art. 58–60 rozporządzenia nr 1093/2010 wynika, że komisja odwoławcza nie jest organem sądowym, ale organem wewnętrznym EUNB, i że jest właściwa jedynie w zakresie utrzymania w mocy decyzji wydanych przez właściwy organ EUNB lub przekazania sprawy do tego organu w celu wydania przez niego decyzji. Podczas rozprawy Komisja dodała, że komisja odwoławcza powinna była uznać wniesione do niej odwołanie za niedopuszczalne na mocy art. 60 ust. 4 rozporządzenia nr 1093/2010.

63

W niniejszym przypadku należy przypomnieć przede wszystkim, że skarżąca złożyła wniosek do EUNB na podstawie art. 17 rozporządzenia nr 1093/2010 w sprawie domniemanego naruszenia niektórych przepisów dyrektywy 2006/48 przez urzędy, estoński i fiński, nadzoru sektora finansowego, które stanowią „właściwe organy” w rozumieniu art. 4 ust. 4 tej dyrektywy w związku z art. 4 ust. 2 ppkt (i) tego rozporządzenia.

64

W tym zakresie należy także przypomnieć, że na mocy art. 17 ust. 1 rozporządzenia nr 1093/2010, w przypadku gdy właściwy organ nie zastosował aktów, o których mowa w art. 1 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia, w tym regulacyjnych standardów technicznych i wykonawczych standardów technicznych ustanowionych zgodnie z art. 10–15 tego rozporządzenia, lub zastosował je w sposób, który wydaje się stanowić naruszenie prawa Unii, w szczególności nie zapewniając spełnienia przez instytucję finansową wymogów ustanowionych w tych aktach, EUNB podejmuje działania zgodnie z uprawnieniami określonymi w art. 17 ust. 2, 3 i 6 wspomnianego rozporządzenia.

65

Następnie należy podnieść, że zgodnie z art. 60 ust. 1 rozporządzenia nr 1093/2010 osoba fizyczna lub prawna, w tym właściwe organy, mogą odwołać się od decyzji EUNB, o których mowa w art. 17–19 tego rozporządzenia, oraz od każdej innej decyzji wydanej przez EUNB zgodnie z aktami prawa Unii, o których mowa w art. 1 ust. 2 tego rozporządzenia, która jest do niej skierowana, oraz od decyzji, która dotyczy jej bezpośrednio i indywidualnie, mimo że została przyjęta w postaci decyzji skierowanej do innej osoby.

66

Z powyższego wynika, że decyzja EUNB, aby można było się od niej odwołać do komisji odwoławczej w rozumieniu art. 60 rozporządzenia nr 1093/2010, musi albo zostać wydana na zgodnie z aktami prawa Unii, o których mowa w art. 1 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia, albo być jedną z decyzji, o których mowa w art. 17–19 tego rozporządzenia.

67

Po pierwsze, mimo że na naruszenie niektórych przepisów dyrektywy 2006/48 powołano się w uzasadnieniu wniosku, decyzja EUNB nie jest oparta na art. 1 ust. 2 rozporządzenia nr 1093/2010. W swej decyzji EUNB nie wypowiedział się bowiem w żaden sposób na temat naruszenia lub braku naruszenia tej dyrektywy przez właściwe organy lub przez rozpatrywaną instytucję kredytową.

68

Po drugie, wystarczy podnieść, że decyzja EUNB w sposób oczywisty nie stanowi jednej z decyzji, o których mowa w art. 18 i 19 rozporządzenia nr 1093/2010, na mocy których EUNB może zobowiązywać krajowe urzędy nadzoru do podejmowania konkretnych działań, odpowiednio, w celu zapobiegania sytuacjom nadzwyczajnym lub w celu rozstrzygania sporów, jakie mogą powstać między tymi urzędami w sprawach transgranicznych, co jest zresztą bezsporne. Ponadto wystarczy stwierdzić, że w uzasadnieniu wniosku skarżąca nie powołała się na żadne naruszenie regulacyjnych lub wykonawczych standardów technicznych ustanowionych zgodnie z art. 10–15 wspomnianego rozporządzenia, o których mowa w art. 17 ust. 1 tego rozporządzenia, co skądinąd skarżąca potwierdziła podczas rozprawy. Poza tym – wbrew twierdzeniom skarżącej – ani ze skierowanego do EUNB pisma z dnia 2 lipca 2013 r., ani ze złożonej przez skarżącą w dniu 20 maja 2014 r. w reakcji na odpowiedź EUNB w ramach postępowania administracyjnego repliki nie wynika, że powołała się ona na naruszenie standardów, o których mowa w art. 10–15 rozporządzenia nr 1093/2010, w następstwie złożenia wniosku.

69

Po trzecie, jak zostało podniesione w pkt 46 i 49 powyżej, wystarczy stwierdzić, że skarżąca nie została wyraźnie wymieniona w art. 17 ust. 2 rozporządzenia nr 1093/2010 wśród podmiotów, które mogą złożyć do EUNB wniosek o wszczęcie postępowania wyjaśniającego w sprawie domniemanego naruszenia lub niezastosowania prawa Unii, w którym to przepisie w sposób wyczerpujący wymieniono: właściwe organy, Parlament, Radę, Komisję i Bankową Grupę Interesariuszy.

70

Skarżąca nie twierdzi także, że należy do Bankowej Grupy Interesariuszy, ustanowionej zgodnie z art. 37 rozporządzenia nr 1093/2010 w celu ułatwienia prowadzenia konsultacji z zainteresowanymi stronami w dziedzinach związanych z zadaniami EUNB. W tym zakresie należy podnieść, że z art. 37 ust. 2 rozporządzenia nr 1093/2010 wynika, iż w skład tej grupy wchodzi 30 członków, reprezentujących w stosunku gwarantującym równowagę instytucje kredytowe i inwestycyjne działające w Unii, przedstawicieli ich pracowników, a także konsumentów i osoby korzystające z usług bankowych oraz przedstawicieli małych i średnich przedsiębiorstw.

71

Po czwarte, należy stwierdzić, że poza przypadkami odmowy wszczęcia postępowania wyjaśniającego na wniosek jednego z podmiotów, które to przypadki w sposób wyczerpujący zostały wymienione w art. 17 ust. 2 rozporządzenia nr 1093/2010, zalecenia lub decyzje, które EUNB musi podjąć na mocy art. 17 ust. 2–6 wspomnianego rozporządzenia, skierowane są albo do właściwych organów, albo do danych instytucji finansowych. Z art. 17 ust. 3 tego rozporządzenia wynika bowiem, że „[EUNB] może skierować do właściwego organu, którego to dotyczy, zalecenie określające działania konieczne do zapewnienia przestrzegania prawa Unii”. Zgodnie z art. 17 ust. 4 „[w] przypadku gdy właściwy organ nie zapewnił przestrzegania prawa Unii […], Komisja może, po uzyskaniu informacji od [EUNB] lub z własnej inicjatywy, wydać formalną opinię nakładającą na właściwy organ obowiązek podjęcia działań niezbędnych do przestrzegania prawa Unii”. Poza tym art. 17 ust. 6 rozporządzenia nr 1093/2010 stanowi, że „w przypadku gdy właściwy organ nie stosuje się do formalnej opinii […], [EUNB] może przyjąć decyzję indywidualną, skierowaną do instytucji finansowej, zobowiązującą ją do podjęcia działań niezbędnych do wypełnienia jej obowiązków wynikających z prawa Unii, w tym do zaprzestania określonych praktyk”.

72

Z badania właściwych przepisów rozporządzenia nr 1093/2010 wynika, że decyzja EUNB, od której w niniejszej sprawie wniesiono odwołanie do komisji odwoławczej, nie może zostać uznana – w świetle jej charakteru – za opartą na jednym z tych przepisów. W konsekwencji komisja odwoławcza nie była organem właściwym w zakresie rozpoznania wniesionego do niej na podstawie art. 60 ust. 1 rozporządzenia nr 1093/2010 odwołania.

73

Z świetle wszystkich powyższych rozważań i bez konieczności badania zasadności podniesionych przez skarżącą zarzutów skargę należy uwzględnić w zakresie, w jakim dotyczy ona stwierdzenia nieważności decyzji komisji odwoławczej ze względu na brak właściwości.

W przedmiocie kosztów

74

Zgodnie z art. 134 § 3 akapit pierwszy regulaminu postępowania w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań każdej ze stron Sąd może orzec, że każda z nich pokrywa własne koszty. Ponieważ w niniejszej sprawie żądania skarżącej i EUNB zostały tylko częściowo uwzględnione, należy orzec, że każda ze stron pokrywa własne koszty.

75

Zgodnie z art. 138 § 1 regulaminu postępowania instytucje interweniujące w sprawie pokrywają własne koszty. Wobec tego należy orzec, że Komisja pokrywa własne koszty.

 

Z powyższych względów

SĄD (trzecia izba)

orzeka, co następuje:

 

1)

Stwierdza się nieważność decyzji komisji odwoławczej europejskich urzędów nadzoru 2014‑C1‑02 z dnia 14 lipca 2014 r.

 

2)

W pozostałym zakresie skarga zostaje oddalona.

 

3)

Każda ze stron pokrywa własne koszty.

 

Papasavvas

Forwood

Bieliūnas

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 9 września 2015 r.

Podpisy


( *1 ) Język postępowania: angielski.

Top