Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62014TJ0574

    Wyrok Sądu (czwarta izba) z dnia 26 września 2018 r.
    European Association of Euro-Pharmaceutical Companies (EAEPC) przeciwko Komisji Europejskiej.
    Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Handel równoległy produktami leczniczymi – Porozumienie wprowadzające rozróżnienie między cenami mającymi zastosowanie do odsprzedaży w Hiszpanii i wyższymi cenami fakturowanymi w przypadku wywozu do innych państw członkowskich – Wniosek o ponowne zbadanie skargi po wydaniu wyroków przez Trybunał i Sąd – Artykuł 266 TFUE – Odrzucenie skargi do Komisji – Brak interesu Unii – Zaprzestanie praktyki antykonkurencyjnej – Brak utrzymujących się skutków antykonkurencyjnych – Rozpatrzenie sprawy przez organ ochrony konkurencji państwa członkowskiego – Obowiązki w zakresie badania skargi złożonej do Komisji – Artykuł 105 TFUE – Artykuł 7 rozporządzenia (WE) nr 1/2003 – Uprawnienia procesowe podmiotu składającego skargę do Komisji – Obowiązek uzasadnienia.
    Sprawa T-574/14.

    Court reports – general – 'Information on unpublished decisions' section

    ECLI identifier: ECLI:EU:T:2018:605

    WYROK SĄDU (czwarta izba)

    z dnia 26 września 2018 r. ( *1 )

    Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Handel równoległy produktami leczniczymi – Porozumienie wprowadzające rozróżnienie między cenami mającymi zastosowanie do odsprzedaży w Hiszpanii i wyższymi cenami fakturowanymi w przypadku wywozu do innych państw członkowskich – Wniosek o ponowne zbadanie skargi po wydaniu wyroków przez Trybunał i Sąd – Artykuł 266 TFUE – Odrzucenie skargi do Komisji – Brak interesu Unii – Zaprzestanie praktyki antykonkurencyjnej – Brak utrzymujących się skutków antykonkurencyjnych – Rozpatrzenie sprawy przez organ ochrony konkurencji państwa członkowskiego – Obowiązki w zakresie badania skargi złożonej do Komisji – Artykuł 105 TFUE – Artykuł 7 rozporządzenia (WE) nr 1/2003 – Uprawnienia procesowe podmiotu składającego skargę do Komisji – Obowiązek uzasadnienia

    W sprawie T‑574/14

    European Association of Euro-Pharmaceutical Companies (EAEPC), z siedzibą w Brukseli (Belgia), reprezentowana przez adwokatów J.L. Buendíę Sierrę, L. Ortiza Blanca, Á. Givaję Sanza i M. Arauja Boyda,

    strona skarżąca,

    przeciwko

    Komisji Europejskiej, reprezentowanej przez F. Castillę Contreras, F. Jimena Fernándeza oraz C. Vollratha, działających w charakterze pełnomocników,

    strona pozwana,

    popieranej przez:

    GlaxoSmithKline plc, z siedzibą w Brentfordzie (Zjednoczone Królestwo),

    oraz

    GlaxoSmithKline SA, z siedzibą w Madrycie (Hiszpania),

    reprezentowane początkowo przez I.S. Forrestera, QC, oraz adwokata A. Komninosa, a następnie przez A. Komninosa,

    interwenienci,

    mającej za przedmiot opartą na art. 263 TFUE skargę o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji C(2014) 3654 final z dnia 27 maja 2014 r. odrzucającej złożoną przez skarżącą do Komisji skargę dotyczącą naruszenia art. 101 TFUE, jakiego miała dopuścić się Glaxo Wellcome SA (sprawa COMP/AT.36957 – Glaxo Wellcome),

    SĄD (czwarta izba),

    w składzie: H. Kanninen, prezes, E. Buttigieg (sprawozdawca) i L. Calvo-Sotelo Ibáñez-Martín, sędziowie,

    sekretarz: C. Heeren, administrator,

    uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 4 kwietnia 2017 r.,

    wydaje następujący

    Wyrok

    Okoliczności powstania sporu

    1

    Skarżąca, European Association of Euro-Pharmaceutical Companies (EAEPC), jest mającym siedzibę w Brukseli (Belgia) europejskim stowarzyszeniem reprezentującym interesy niezależnych przedsiębiorstw prowadzących działalność w dziedzinie wywozu czy też przywozu oraz przepakowywania gotowych produktów leczniczych w obrębie Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).

    2

    GlaxoSmithKline SA, dawniej Glaxo Wellcome SA, jest spółką prawa hiszpańskiego z siedzibą w Madrycie (Hiszpania), której działalność polega przede wszystkim na opracowywaniu, wytwarzaniu i wprowadzaniu do obrotu leków w Hiszpanii. GlaxoSmithKline plc, spółka dominująca GlaxoSmithKline SA (zwane dalej łącznie „GSK” lub „interwenientami”) ma siedzibę w Brentfordzie (Zjednoczone Królestwo) i jest jednym z największych światowych wytwórców produktów leczniczych.

    Pierwsze postępowanie administracyjne

    3

    Pismem z dnia 6 marca 1998 r. Glaxo Wellcome SA zgłosiła Komisji swe nowe ogólne warunki sprzedaży środków leczniczych do autoryzowanych w Hiszpanii hurtowni (zwane dalej „porozumieniem”) celem uzyskania atestu negatywnego na podstawie art. 2 rozporządzenia Rady nr 17 z dnia 6 lutego 1962 r., pierwszego rozporządzenia wprowadzającego w życie [art. 85 i 86 traktatu WE, następnie art. 81 i 82 WE, obecnie art. 101 i 102 TFUE] (Dz.U. 1962, 13, s. 204) bądź objęcia wyłączeniem indywidualnym na podstawie art. 4 tego rozporządzenia, obecnie uchylonego w drodze rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w [art. 81 i 82 WE (obecnie art. 101 i 102 TFUE) (Dz.U. 2003, L 1, s. 1). Pismem z dnia 28 lipca 1998 r. Glaxo Wellcome plc, spółka dominująca Glaxo Wellcome SA, skierowała do Komisji zgłoszenie uzupełniające, zwracając uwagę tej instytucji na czynniki wywierające wpływ na działalność prowadzoną przez nią i jej spółki zależne na całym terytorium Unii Europejskiej, które to czynniki nie były charakterystyczne dla działalności Glaxo Wellcome.

    4

    Porozumienie to dotyczyło 82 leków przeznaczonych do sprzedaży hurtownikom hiszpańskim, z którymi GSK nawiązała stosunki handlowe. Hurtownicy ci mogli je przeznaczyć albo do odsprzedaży szpitalom i aptekom hiszpańskim, albo szpitalom i aptekom w innych państwach członkowskich. W art. 4 tego porozumienia wprowadzone zaś zostało rozróżnienie pomiędzy fakturowanymi hurtownikom cenami leków przeznaczonych do odsprzedaży i cenami leków przeznaczonych do wywozu. To podpisane przez GSK i 75 hurtowników porozumienie weszło w życie w dniu 9 marca 1998 r. i zostało zawieszone przez Tribunal de Defensa de la Competencia (sąd ochrony konkurencji, Hiszpania) w dniu 16 października 1998 r.

    5

    W dniu 19 stycznia 1999 r. skarżąca złożyła do Komisji skargę na podstawie art. 3 ust. 2 rozporządzenia nr 17 (zwaną dalej „skargą z 1999 r.”), w której zwróciła się do tej instytucji o udzielenie odmowy wydania atestu negatywnego lub objęcia wyłączeniem oraz nakazanie GSK zaprzestania prowadzenia przewidzianej w tym porozumieniu polityki cenowej. Skarżąca twierdziła, że przewidziany w tym porozumieniu system podwójnych cen obejmuje zakaz wywozu pośredniego, stanowi blokujący rynek mechanizm sprzeczny z art. 101 ust. 1 TFUE i nie może być objęty żadnym wyłączeniem z tytułu art. 101 ust. 3 TFUE.

    6

    W dniu 8 maja 2001 r. Komisja przyjęła decyzję 2001/791/WE w sprawie procedury stosowania art. 81 WE [sprawy IV/36.957/F3 Glaxo Wellcome (zgłoszenie), IV/36.997/F3 – Aseprofar i Fedifar (skarga do Komisji), IV/37.121/F3 – Spain Pharma (skarga do Komisji), IV/37.138/F3 – BAI (skarga do Komisji) i IV/37.380/F3 – EAEPC (skarga do Komisji) (Dz.U. 2001, L 302, s. 1, zwaną dalej „decyzją z 2001 r.”), zgodnie z którą celem i skutkiem zgłoszonego porozumienia było ograniczenie konkurencji w rozumieniu art. 101 ust. 1 TFUE. W art. 1 tej decyzji Komisja stwierdzała, iż Glaxo Wellcome „naruszyła art. [101] ust. 1 [TFUE], zawierając z hurtownikami hiszpańskimi porozumienie wprowadzające rozróżnienie między cenami nałożonymi na hurtowników w przypadku odsprzedaży aptekom lub szpitalom na terytorium krajowym produktów leczniczych, których koszt nabycia podlega zwrotowi, a wyższymi cenami nałożonymi w przypadku wywozu produktów leczniczych do każdego innego państwa członkowskiego”. Zgodnie z art. 2 decyzji z 2001 r. zgłoszone warunki sprzedaży nie spełniały określonych w art. 101 ust. 3 TFUE przesłanek wyłączenia. Wreszcie w art. 3 i 4 decyzji z 2001 r. Komisja, odpowiednio, nakazała Glaxo Wellcome „natychmiast zaprzestać naruszenia, o którym mowa w art. 1” i poinformować ją o podjętych w tym względzie środkach.

    Przebieg postępowania przed Sądem i Trybunałem

    7

    W dniu 23 lipca 2001 r. GlaxoSmithKline Services Unlimited, dawniej Glaxo Wellcome plc, wniosła skargę o stwierdzenie nieważności decyzji z 2001 r. Skarżąca wzięła udział w sprawie w charakterze interwenienta popierającego żądania Komisji.

    8

    Wyrokiem z dnia 27 września 2006 r., GlaxoSmithKline Services/Komisja (T‑168/01, zwanym dalej „wyrokiem w sprawie T‑168/01”, EU:T:2006:265) Sąd oddalił skargę w zakresie dotyczącym art. 1 decyzji z 2001 r. Uznał on w tym względzie, że nawet gdyby główny wniosek Komisji, zgodnie z którym celem art. 4 porozumienia było ograniczenie konkurencji, był błędny, to GlaxoSmithKline Services nie zdołała podważyć jej wniosku uzupełniającego, zgodnie z którym skutkiem tego postanowienia umownego było ograniczenie konkurencji i, co za tym idzie, było ono sprzeczne z art. 101 ust. 1 TFUE (wyrok w sprawie T‑168/01, pkt 147, 194). Natomiast Sąd uwzględnił skargę w odniesieniu do artykułów 2–4 decyzji z 2001 r. i stwierdził nieważność tych artykułów ze względu na to, że Komisja nie przeprowadziła odpowiedniej analizy kwestii, czy określone w art. 101 ust. 3 TFUE przesłanki zostały spełnione (wyrok w sprawie T‑168/01, pkt 308, 316–318).

    9

    W swych odwołaniach GlaxoSmithKline Services, Komisja i skarżąca w niniejszej sprawie zwróciły się do Trybunał w wyroku o częściowe uchylenie wyroku w sprawie T‑168/01.

    10

    Wyrokiem z dnia 6 października 2009 r., GlaxoSmithKline Services i in./Komisja i in. (C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, zwanym dalej „wyrokiem w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P”, EU:C:2009:610) Trybunał przede wszystkim obalił przeprowadzone przez Sąd rozumowanie, potwierdzając zawarty w decyzji z 2001 r. wniosek Komisji, zgodnie z którym porozumienie miało na celu ograniczenie konkurencji, z naruszeniem art. 101 ust. 1 TFUE. Jednakże Trybunał uznał, że naruszenie prawa, jakiego dopuścił się Sąd, nie może prowadzić do podważenia zaskarżonego wyroku w zakresie, w jakim stwierdzono w nim, iż rozpatrywane porozumienie jest sprzeczne z art. 101 ust. 1 TFUE (wyrok w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, pkt 64–67). Następnie Trybunał potwierdził wniosek Sądu, zgodnie z którym Komisja nie dokonała pełnej oceny powołanych przez GlaxoSmithKline Services argumentów dotyczących wyłączenia na podstawie art. 101 ust. 3 TFUE (wyrok w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, pkt 68–168). Trybunał oddalił więc wniesione doń odwołania.

    Postępowanie przed Komisją po wydaniu wyroku w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P

    11

    W dniu 26 stycznia 2010 r. GSK oficjalnie wycofała swój wniosek z dnia 6 marca 1998 r. o wydanie atestu negatywnego bądź objęcie indywidualnym wyłączeniem ze względów ekonomii procesowej i w celu uniknięcia niepotrzebnej straty czasu i innych zasobów, podkreślając, że rozpatrywane porozumienie zostało zgłoszone w 1998 r., że nie używa ona już od tamtego czasu w Hiszpanii tego systemu cenowego i że warunki rynkowe uległy znacznym zmianom.

    12

    W następstwie wydania wyroku w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P Komisja odbyła szereg spotkań ze skarżącą i innymi zainteresowanymi stronami, nawiązała kontakty z władzami hiszpańskimi, przeanalizowała nowe uwagi skarżącej i wszczęła w dniu 24 stycznia 2012 r. dochodzenie w sprawie zarzucanych przedsiębiorstwom innym niż GSK praktyk polegających na stosowaniu w Hiszpanii podwójnych cen (sprawa AT.39973 – Systemy ustalania cen w odniesieniu do dystrybucji leków w Hiszpanii).

    13

    Pismem z dnia 9 kwietnia 2013 r. skarżąca zwróciła się do Komisji na podstawie art. 265 TFUE o „wydanie decyzji w sprawie [skargi z 1999 r.] i uczynienie zadość jej obowiązkowi ponownego rozpatrzenia sprawy Glaxo, tak jak zostało to nakazane przez sądy europejskie”.

    14

    Pismem z dnia 6 czerwca 2013 r., opartym na art. 7 rozporządzenia Komisji (WE) nr 773/2004 z dnia 7 kwietnia 2004 r. odnoszącego się do prowadzenia przez Komisję postępowań zgodnie z art. [101 i 102 TFUE] (Dz.U. 2004, L 123, s. 18), Komisja poinformowała skarżącą, że zamierza odrzucić wniesioną do niej skargę z 1999 r. W odpowiedzi na złożony przez skarżącą w dniu 19 czerwca 2013 r. wniosek Komisja udzieliła jej w dniu 5 lipca 2013 r., na podstawie art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 773/2004, dostępu do dokumentów stanowiących podstawę sformułowanej przez siebie wstępnej oceny.

    15

    Pismem z dnia 18 lipca 2013 r. skarżąca przedstawiła swoje uwagi w odpowiedzi na pismo Komisji z dnia 6 czerwca 2013 r., twierdząc, że instytucja ta powinna kontynuować dochodzenie.

    16

    W dniach 11 września i 3 października 2013 r. Komisja spotkała się z przedstawicielami skarżącej, by omówić swoje stanowisko i argumenty zawarte w piśmie z dnia 6 czerwca 2013 r.

    Zaskarżona decyzja

    17

    Decyzją C(2014) 3654 final z dnia 27 maja 2014 r. (sprawa COMP/AT.36957 – Glaxo Wellcome) (zwaną dalej „zaskarżoną decyzją”) Komisja odrzuciła skargę z 1999 r. na podstawie art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 773/2004 z uwagi na brak wystarczającego interesu Unii w dalszym prowadzeniu dochodzenia w sprawie inkryminowanych naruszeń. Po przypomnieniu w pkt 19–22 zaskarżonej decyzji, że dysponuje ona przy rozpoznawaniu wniesionych do niej skarg uprawnieniami dyskrecjonalnymi, które pozwalają jej w szczególności odrzucić skargę z uwagi na brak wystarczającego interesu Unii w dalszym badaniu sprawy, Komisja uznała, że należy odrzucić skargę z 1999 r. z przedstawionych poniżej względów.

    18

    W pierwszej kolejności, w motywach 24 i 25 zaskarżonej decyzji Komisja stwierdziła, że począwszy od dnia 16 października 1998 r. rozpatrywane zachowanie nie miało już miejsca i że w aktach sprawy czy też w całokształcie okoliczności i argumentów przedstawionych w pismach skarżącej nie ma niczego, co by świadczyło o tym, iż GSK ponownie wprowadziła system podwójnych cen w Hiszpanii czy też nosiła się z takim zamiarem.

    19

    W drugiej kolejności, w motywie 26 zaskarżonej decyzji, Komisja odnotowała brak utrzymujących się skutków wskazanych naruszeń. W szczególności Komisja stwierdziła, że nie ma żadnego dowodu na to, że zdolność hurtowników hiszpańskich do wywozu 82 produktów leczniczych, których dotyczyło porozumienie, była od zawieszenia porozumienia w dniu 16 października 1998 r. ograniczona. Ponadto Komisja uznała, iż utrzymywanie się jego skutków jest mało prawdopodobne także ze względu na fakt, że praktyka ta była stosowana tylko przez siedem miesięcy, od 9 marca do 16 października 1998 r. W motywie 27 zaskarżonej decyzji Komisja zauważyła również, że nie istnieje związek przyczynowy między jej postępowaniem w tej sprawie i stosowaniem innych praktyk cenowych przez innych producentów w Hiszpanii.

    20

    W trzeciej kolejności, w motywach 39–41 zaskarżonej decyzji, Komisja uznała, że sprawa ta może zostać podniesiona przed organami krajowymi, zauważając, iż nie wykazano tego, że prawa skarżącej były niewystarczająco chronione przez organy ochrony konkurencji oraz sądy krajowe.

    21

    Wreszcie w czwartej kolejności, w motywach 42–47 zaskarżonej decyzji, w odpowiedzi na argumenty podniesione przez skarżącą Komisja uznała, że w świetle wyroków wydanych w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P nie była zobowiązana do przyjęcia nowej decyzji na podstawie art. 266 TFUE oraz zbadania, czy porozumienie spełnia warunki określone w art. 101 ust. 3 TFUE. Komisja podkreśliła, że po pierwsze, bezczynność w rozumieniu art. 265 i 266 TFUE, polega na zaniechaniu wydania rozstrzygnięcia lub zajęcia stanowiska, a nie na wydaniu aktu innego niż ten, którego domagały się zainteresowane podmioty, po drugie, że nie może ona wydać rozstrzygnięcia w przedmiocie wycofanego wniosku o objęcie wyłączeniem, po trzecie, że nie była zobowiązana do nadania dalszego biegu postępowaniu w sprawie skargi z 1999 r. ze względu na stwierdzenie przez Trybunał nieważności decyzji z 2001 r., i po czwarte, że podmiot składający skargę na podstawie art. 7 rozporządzenia nr 1/2003 nie ma prawa wymagać od Komisji wydania decyzji w przedmiocie istnienia naruszenia.

    Przebieg postępowania i żądania stron

    22

    Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 1 sierpnia 2014 r. skarżąca wniosła niniejszą skargę.

    23

    W dniu 16 października 2014 r. Komisja złożyła odpowiedź na skargę.

    24

    Postanowieniem prezesa Sądu z dnia 28 października 2014 r. niniejsza sprawa została przydzielona nowemu sędziemu sprawozdawcy, należącemu do szóstej izby.

    25

    Skarżąca złożyła replikę w dniu 19 grudnia 2014 r.

    26

    Pismem złożonym w dniu 7 stycznia 2015 r. GSK wystąpiła z wnioskiem o przystąpienie do sprawy w charakterze interwenienta popierającego żądania Komisji, zgodnie z art. 115 regulaminu postępowania przed Sądem z dnia 2 maja 1991 r.

    27

    Komisja przedstawiła duplikę w dniu 25 lutego 2015 r.

    28

    Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 10 marca 2015 r. skarżąca wniosła o zachowanie poufności względem GSK niektórych fragmentów skargi, odpowiedzi na skargę i repliki wraz z załącznikami.

    29

    Postanowieniem z dnia 6 maja 2015 r. prezes szóstej izby Sądu uwzględnił wniosek GSK o dopuszczenie jej do sprawy w charakterze interwenienta. GSK przedstawiła uwagi interwenienta w dniu 8 lipca 2015 r., a Komisja i skarżąca przedstawiły swoje uwagi w przedmiocie tego pisma, odpowiednio, w dniach 8 i 9 września 2015 r.

    30

    Postanowieniem z dnia 9 listopada 2015 r., EAEPC/Komisja (T‑574/14, niepublikowanym, EU:T:2015:872) prezes szóstej izby Sądu częściowo uwzględnił wniosek o zachowanie poufności wobec GSK.

    31

    W dniu 18 kwietnia 2016 r. niniejsza sprawa została przydzielona nowemu sędziemu sprawozdawcy, należącemu początkowo do izby trzeciej, a następnie, z powodu odnowienia składu izb Sądu – do czwartej izby, której w konsekwencji przydzielono niniejszą sprawę.

    32

    Na wniosek sędziego sprawozdawcy Sąd (czwarta izba) zdecydował o otwarciu ustnego etapu postępowania.

    33

    Na rozprawie w dniu 4 kwietnia 2017 r. wysłuchane zostały wystąpienia stron i ich odpowiedzi na pytania Sądu.

    34

    Skarżąca wnosi do Sądu o:

    stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji;

    obciążenie Komisji i interwenientów kosztami postępowania.

    35

    Komisja wnosi do Sądu o:

    oddalenie skargi jako bezzasadnej;

    obciążenie skarżącej kosztami postępowania, w tym kosztami poniesionymi przez nią w związku z interwencją.

    36

    Interwenienci wnoszą do Sądu o:

    oddalenie skargi;

    obciążenie skarżącej kosztami postępowania, w tym kosztami poniesionymi przez nich w związku z interwencją.

    Co do prawa

    37

    W uzasadnieniu skargi strona skarżąca podnosi trzy zarzuty. Zarzut pierwszy jest oparty na oczywistym błędzie w ocenie w zastosowaniu art. 266, 101 i 105 TFUE i art. 7 rozporządzenia nr 1/2003 w zakresie dotyczącym wykładni wyroków w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, a także naruszenia obowiązku uzasadnienia i prawa do bycia wysłuchanym. Zarzut drugi, podniesiony tytułem ewentualnym, dotyczy oczywistego błędu w ocenie i naruszenia obowiązku uzasadnienia w odniesieniu do interesu Unii w prowadzeniu dalszego dochodzenia, a także naruszenia prawa do bycia wysłuchanym. Zarzut trzeci został w istocie oparty na niewystarczającym charakterze uzasadnienia zaskarżonej decyzji ze względu na to, że zdaniem skarżącej nie zawiera ona analizy pewnych okoliczności faktycznych i prawnych przedstawionych przez skarżącą Komisji po ogłoszeniu wyroku w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P.

    38

    Komisja i GDK kwestionują całokształt podniesionych przez skarżącą argumentów.

    W przedmiocie zarzutu pierwszego, opartego na oczywistym błędzie w ocenie w stosowaniu art. 266, 101 i 105 TFUE i art. 7 rozporządzenia nr 1/2003, dotyczącym wykładni wyroków w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, a także na naruszeniu obowiązku uzasadnienia i prawa do bycia wysłuchanym

    39

    W ramach zarzutu pierwszego skarżąca podnosi, że odrzucając skargę z 1999 r., Komisja w oczywiście błędny sposób zastosowała art. 266, 101 i 105 TFUE oraz art. 7 rozporządzenia nr 1/2003. Jej zdaniem zaskarżona decyzja opiera się na błędnej przesłance, zgodnie z którą w wyrokach w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P uznano decyzję z 2001 r. za „nieważną”, podczas gdy decyzja ta pozostaje częściowo ważna w zakresie, w jakim Komisja stwierdziła w niej, że rozpatrywane porozumienie jest niezgodne z art. 101 ust. 1 TFUE. Komisja powinna była więc wykonać wyroki te nie „przeprowadza[jąc] nowe[…] dogłębne[…] dochodzeni[e] na podstawie skargi [z 1999 r.]”, jak wskazuje Komisja, ale wznawiając postępowanie administracyjne dokładnie w tym momencie, w którym wystąpiła niezgodność z prawem, celem sprawdzenia tego, czy rozpatrywane porozumienie może zostać objęte wyłączeniem na podstawie art. 101 ust. 3 TFUE. Ponadto skarżąca podnosi, że Komisja, po pierwsze, uchybiła obowiązkowi uzasadnienia w rozumieniu art. 296 TFUE, gdyż nie wyjaśniła, dlaczego jej zdaniem decyzja z 2001 r. jest „nieważna”, i po drugie, naruszyła jej prawo do bycia wysłuchaną w przedmiocie skutków wydania wyroków w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P.

    40

    Zdaniem Komisji i interwenientów ten pierwszy zarzut jest nieistotny dla sprawy, a w każdym wypadku zupełnie bezpodstawny.

    W przedmiocie istotności zarzutu pierwszego

    41

    Zdaniem Komisji i interwentów zarzut pierwszy należy oddalić jako nieistotny dla sprawy ze względu na to, że ewentualność, iż dokonano błędnej wykładni skutków wyroków Trybunału w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, nie może podważyć zgodności zaskarżonej decyzji z prawem. Dokładnie rzecz ujmując, Komisja odrzuciła skargę z 1999 r. opierając się jedynie na uprawnieniach dyskrecjonalnych, jakie przysługują jej w zakresie rozpatrywania skarg, i argument skarżącej nie może w konsekwencji prowadzić do zgodnego z prawem stwierdzenia jej nieważności. Skarżąca nie zmierza bowiem do zakwestionowania głównej oceny Komisji, na której oparła ona zaskarżoną decyzję, a mianowicie uznania przez tę instytucję, że Unia nie ma interesu w dalszym prowadzeniu tego dochodzenia.

    42

    Na wstępie należy przypomnieć, że w ramach skargi o stwierdzenie nieważności kwestia nieistotności podniesionego zarzutu – przy założeniu, że okaże się on zasadny – odnosi się do możliwości stwierdzenia na jego podstawie nieważności, którego żąda strona skarżąca (wyroki: z dnia 21 września 2000 r., EFMA/Rada, C‑46/98 P, EU:C:2000:474, pkt 38; z dnia 12 września 2007 r., Prym i Prym Consumer/Komisja, T‑30/05, niepublikowany, EU:T:2007:267, pkt 127).

    43

    W niniejszym przypadku w ramach zarzutu pierwszego skarżąca na podstawie stwierdzenia istniejącego po stronie Komisji obowiązku poszanowania sentencji wyroków w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P podnosi, że instytucja ta była zobowiązana, na podstawie przepisów art. 266, 101 i 105 TFUE oraz art. 7 rozporządzenia nr 1/2003, do wydania rozstrzygnięcia w przedmiocie tego, czy warunki wyłączenia z tytułu art. 101 ust. 3 TFUE zostały spełnione, nadając w ten sposób, a fortiori, dalszy bieg postępowaniu co do istoty tej skargi. Innymi słowy – skarżąca uważa, że Komisja nie może bez uchybienia tym wyrokom uznać, że należy umorzyć dalsze dochodzenie. Jej zdaniem Komisja, po pierwsze, jest zobowiązana do skorygowania stwierdzonych w tych wyrokach bezprawności, których dopuściła się w decyzji z 2001 r., i po drugie, nie mogła zakończyć dochodzenia ze względu na brak wystarczającego interesu Unii.

    44

    Z powyższego wynika, że ze względu na to, iż zaskarżona decyzja opiera się właśnie na braku interesu Unii w dalszym badaniu skargi, zarzut pierwszy, gdyby okazał się zasadny, mógłby doprowadzić do żądanego przez skarżącą stwierdzenia nieważności.

    45

    Z powyższych rozważań wynika, że niniejszego zarzutu nie można bynajmniej oddalić jako nieistotnego dla sprawy. Należy zatem zbadać, czy zarzut ten jest zasadny.

    W przedmiocie zasadności zarzutu pierwszego

    46

    Zarzut pierwszy dzieli się w istocie na trzy części, dotyczące, po pierwsze, naruszenia art. 266 TFUE, po drugie, naruszenia art. 101 i 105 TFUE w związku z art. 7 rozporządzenia nr 1/2003, i po trzecie, braku uzasadnienia i naruszenia prawa do bycia wysłuchanym.

    – W przedmiocie części pierwszej zarzutu pierwszego, opartej na naruszeniu art. 266 TFUE

    47

    Skarżąca twierdzi, że Komisja uchybiła swemu obowiązkowi podjęcia wszelkich środków koniecznych do zastosowania się do wyroków w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, naruszając w ten sposób art. 266 TFUE. Jej zdaniem Komisja błędnie zinterpretowała te wyroki, wskazując, po pierwsze, że decyzja z 2001 r. była w istocie „nieważna”, a po drugie, że nie była ona „zobowiązana do nadania dalszego biegu postępowaniu w sprawie skargi ze względu na stwierdzenie nieważności decyzji przez Trybunał”, i po trzecie, że należało „przeprowadzić nowe, dogłębne dochodzenie na podstawie skargi [z 1999 r.]”. Skarżąca podnosi bowiem, że wskutek wydania tych wyroków, po pierwsze, stwierdzona została jedynie częściowa nieważność decyzji z 2001 r., gdyż nie stwierdzono nieważności jej art. 1 stwierdzającego naruszenie art. 101 ust. 1 TFUE, i po drugie, Komisja musiała jedynie, w oparciu o dowody dostarczone jej przez GSK, ocenić, czy stwierdzone naruszenie może ze względu na cel zostać objęte wyłączeniem na podstawie art. 101 ust. 3 TFUE.

    48

    Na wstępie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 266 akapit pierwszy TFUE instytucja będącą autorem aktu, którego nieważność stwierdzono, ma obowiązek przyjęcia środków służących zapewnieniu wykonania wyroku w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P. Postanowienia te ustanawiają podział kompetencji między władzą sądowniczą a władzą administracyjną, zgodnie z którym instytucja będąca autorem aktu, którego nieważność stwierdzono, jest zobowiązana do podjęcia środków, które zapewnią wykonanie wyroku stwierdzającego nieważność (zob. wyrok z dnia 5 września 2014 r., Éditions Odile Jacob/Komisja, T‑471/11, EU:T:2014:739, pkt 55 i przytoczone tam orzecznictwo).

    49

    Z utrwalonego orzecznictwa wynika, że wydane przez sądy Unii wyroki stwierdzające nieważność, gdy tylko staną się prawomocne, nabierają bezwzględnej powagi rzeczy osądzonej. Wspomniana bezwzględna powaga rzeczy osądzonej obejmuje nie tylko sentencję orzeczeń sądowych w sprawie stwierdzenia nieważności, lecz także rozciąga się na uzasadnienie danego orzeczenia, które stanowi niezbędne wsparcie sentencji i którego nie można od niej oddzielić (zob. wyrok z dnia 5 września 2014 r., Éditions Odile Jacob/Komisja, T‑471/11, EU:T:2014:739, pkt 56 i przytoczone tam orzecznictwo).

    50

    Powaga rzeczy osądzonej wyroku obejmuje jednak jedynie okoliczności faktyczne i prawne, które zostały rozstrzygnięte w sposób rzeczywisty lub nieunikniony (wyrok z dnia 19 lutego 1991 r., Włochy/Komisja, C‑281/89, EU:C:1991:59, pkt 14). Tym samym art. 266 TFUE obowiązuje instytucję będącą autorem aktu, którego nieważność stwierdzono, jedynie w takim stopniu, w jakim jest to konieczne do zapewnienia wykonania wyroku stwierdzającego nieważność (wyrok z dnia 6 marca 2003 r., Interporc/Komisja, C‑41/00 P, EU:C:2003:125, pkt 30).

    51

    Ponadto częściowe stwierdzenie nieważności aktu prawa Unii jest możliwe jedynie wtedy, gdy elementy, o których stwierdzenie nieważności wniesiono, mogą zostać oddzielone od reszty aktu. Ten wymóg rozdzielności nie jest spełniony, jeśli konsekwencją stwierdzenia nieważności części aktu byłaby zmiana jego istoty, co należy oceniać na podstawie kryterium obiektywnego, a nie kryterium subiektywnego związanego z wolą polityczną organu, który wydał dany akt (zob. podobnie wyrok z dnia 6 grudnia 2012 r., Komisja/Verhuizingen Coppens, C‑441/11 P, EU:C:2012:778, pkt 38 i przytoczone tam orzecznictwo).

    52

    Ponadto procedura mająca na celu zastąpienie aktu, którego nieważność stwierdzono, musi zostać podjęta na nowo właśnie w tym miejscu, w którym wystąpiła stwierdzona niezgodność z prawem (zob. podobnie wyrok z dnia 3 lipca 1986 r., Rada/Parlament, 34/86, EU:C:1986:291, pkt 47), a stwierdzenie nieważności aktu nie musi wywierać wpływu na ważność aktów przygotowawczych (zob. podobnie wyrok z dnia 13 listopada 1990 r., Fédesa i in., C‑331/88, EU:C:1990:391, pkt 34). Stwierdzenie nieważności aktu kończącego postępowanie administracyjne złożone z różnych etapów nie musi oznaczać stwierdzenia nieważności całego postępowania poprzedzającego przyjęcie zaskarżonego aktu, niezależnie od materialnych lub proceduralnych podstaw wydania wyroku stwierdzającego nieważność (zob. wyrok z dnia 15 października 1998 r., Industrie des poudres sphériques/Rada, T‑2/95, EU:T:1998:242, pkt 91 i przytoczone tam orzecznictwo). Podmiot, który wydał akt, musi cofnąć się do dnia, w którym przyjął zaskarżony akt, aby przyjąć akt go zastępujący [zob. podobnie wyrok z dnia 2 maja 2006 r., O2 (Germany)/Komisja, T‑328/03, EU:T:2006:116, pkt 47, 48]. W nowej decyzji instytucja ta może jednakże wskazać uzasadnienie inne niż to, na którym oparła swoją pierwszą decyzję (zob. podobnie wyrok z dnia 6 marca 2003 r., Interporc/Komisja, C‑41/00 P, EU:C:2003:125, pkt 3032). Ponadto owa instytucja nie jest zobowiązana do ponownego orzekania w tych kwestiach pierwszej decyzji, które nie zostały zakwestionowane przez wyrok stwierdzający nieważność (zob. podobnie wyrok z dnia 27 listopada 1997 r., Tremblay i in./Komisja, T‑224/95, EU:T:1997:187, pkt 53).

    53

    To właśnie w świetle powyższych rozważań należy sprawdzić, czy Komisja w niniejszym przypadku podjęła środki, które miały zapewnić wykonanie wyroków w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, i, w tych ramach, ocenić, czy sentencja i uzasadnienia tych wyroków nakładały na Komisję obowiązek nadania dalszego biegu postępowaniu w sprawie skargi z 1999 r. niezależnie od tego, czy Unia miała wystarczający interes w nadaniu temu postępowaniu dalszego biegu.

    54

    Na wstępie, aby lepiej ocenić środki mające zapewnić wykonanie wyroków w sprawie T‑168/01 i w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, należy przypomnieć sentencje i uzasadnienia tych wyroków.

    55

    Z jednej strony w odniesieniu do naruszenia art. 101 ust. 1 TFUE należy przypomnieć, że w wyroku w sprawie T‑168/01 Sąd w istocie uznał, iż ograniczenie konkurencji w rozumieniu art. 101 ust. 1 TFUE nie było „celem”, tylko skutkiem rozpatrywanego w nim porozumienia (zob. pkt 8 powyżej). Trybunał natomiast stwierdził, że porozumienie to miało za „cel” ograniczenie konkurencji i że w związku z tym Sąd dopuścił się naruszenia prawa w uzasadnieniu swego wyroku. Niemniej jednak zdaniem Trybunału to naruszenie prawa nie może prowadzić do uchylenia wyroku w sprawie T‑168/01, ponieważ sentencję tego wyroku należy uznać za uzasadnioną ze względu na to, że Sąd stwierdził w niej w istocie, iż rozpatrywane porozumienie narusza art. 101 ust. 1 TFUE (zob. pkt 9 powyżej). Wynika stąd, że w rzeczywistości nigdy nie stwierdzono nieważności przytoczonego w pkt 6 powyżej art. 1 decyzji z 2001 r., stwierdzającego naruszenie art. 101 ust. 1 TFUE.

    56

    Z drugiej strony, jeśli chodzi o naruszenie art. 101 ust. 3 TFUE, należy przypomnieć, że Sąd, uznawszy, iż Komisja nie przeprowadziła prawidłowej analizy wniosku o objęcie rozpatrywanego porozumienia wyłączeniem z tytułu art. 101 ust. 3 TFUE, stwierdził nieważność art. 2–4 decyzji z 2001 r., dochodząc w pkt 319 i 320 wyroku w sprawie T‑168/01 do wniosku, iż „[z]godnie z art. [266 akapit pierwszy TFUE] Komisja zobowiązana jest do podjęcia środków, które zapewnią wykonanie niniejszego wyroku” i że „[w] tym celu, mimo że postępowanie w sprawie zgłoszenia przewidziane w rozporządzeniu nr 17 nie istnieje już pod rządami [rozporządzenia nr 1/2003], do Komisji należy, z uwagi na częściowe unieważnienie [zaskarżonej decyzji] i skutek retroaktywny, jaki ono ze sobą niesie, wypowiedzenie się w przedmiocie przedstawionego przez GSK wniosku o wyłączenie, z odniesieniem się do sytuacji, jaka miała miejsce w dniu jego złożenia […], w zakresie, w jakim przysługuje jej prawo do rozpatrzenia tego wniosku”. Trybunał potwierdził analizę Sądu w tym względzie, uznając, że „rola Sądu nie polega na zastępowaniu własną oceną oceny ekonomicznej autora decyzji, której zgodność z prawem jest przedmiotem kontroli” (wyrok w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, pkt 163). Tak więc, jak wynika to z sentencji wyroku w sprawie T‑168/01, stwierdzona została nieważność przytoczonych w pkt 6 art. 2–4 decyzji z 2001 r.

    57

    Z powyższego wynika, że w celu wykonania wyroków w sprawie T‑168/01 i w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P Komisja, ze względu na moc wsteczną częściowego stwierdzenia nieważności decyzji z 2001 r., była zobowiązana jedynie do wydania rozstrzygnięcia w przedmiocie złożonego przez GSK wniosku o objęcie wyłączeniem przyjmując za punkt odniesienia chwilę zgłoszenia porozumienia i, co za tym idzie, przeprowadzając swoją analizę w ramach prawnych rozporządzenia nr 17. W ramach bowiem obowiązującego poprzednio na mocy rozporządzenia nr 17 systemu zezwoleń administracyjnych to jedynie Komisja, po otrzymaniu wniosku o objęcie indywidualnym wyłączeniem na podstawie art. 101 ust. 3 TFUE, mogła wydać decyzję, gdyż instytucja ta nie dysponowała uprawnieniami dyskrecjonalnymi do podjęcia decyzji w przedmiocie tego, czy powinna przeprowadzić badanie wniosku o objęcie wyłączeniem. Ponadto zgodnie z orzecznictwem okoliczność, że w rozporządzeniu nr 1/2003, które począwszy od dnia 1 maja 2004 r. normuje wprowadzanie w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. 101 i 102 TFUE, postępowanie w sprawie zgłoszenia, które istniało poprzednio, zostało zniesione, nie wpływa na wykonanie wyroku, w którym Sąd uwzględnił poniesione żądanie stwierdzenia nieważności [zob. podobnie wyrok z dnia 2 maja 2006 r., O2 (Germany)/Komisja, T‑328/03, EU:T:2006:116, pkt 48].

    58

    Niemniej jednak, jak wynika z pkt 320 wyroku w sprawie T‑168/01, Komisja była zobowiązana do wydania rozstrzygnięcia w przedmiocie wniosku o objęcie wyłączeniem jedynie „w zakresie, w jakim pozostaje ona związana [złożonym do niej wnioskiem]”. Innymi słowy – mogłaby ona zostać zwolniona z tego obowiązku tylko w przypadku cofnięcia wniosku przez wnioskodawcę. Taka właśnie sytuacja miała miejsce w niniejszym przypadku, gdyż w dniu 26 stycznia 2010 r., kilka miesięcy po wydaniu wyroku w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, GSK cofnęła swój złożony w dniu 6 marca 1998 r. wniosek o wydanie atestu negatywnego lub objęcie indywidualnym wyłączeniem na podstawie art. 101 ust. 3 TFUE. Tak więc Komisja rzeczywiście nie miała już obowiązku wydawania rozstrzygnięcia w przedmiocie wniosku o objęcie wyłączeniem, który już nie był już do niej złożony.

    59

    Jeżeli chodzi o rzekomo spoczywający na Komisji obowiązek nadania dalszego biegu postępowaniu w sprawie skargi z 1999 r. tylko ze względu na to, że złożony przez skarżącą wniosek o ponowne zbadanie tej skargi dotyczył decyzji z 2001 r., której jedynie częściową nieważność stwierdzono, należy podkreślić, iż art. 266 TFUE obowiązuje instytucję będącą autorem aktu, którego nieważność stwierdzono, jedynie w takim stopniu, w jakim jest to konieczne do zapewnienia wykonania wyroku stwierdzającego nieważność (zob. pkt 50 powyżej). Jak słusznie zauważają interwenienci, Sąd w pkt 320 wyroku w sprawie T‑168/01 wyraźnie zwrócił się o to, aby Komisja wydała rozstrzygnięcie w przedmiocie wniesionego do niej wniosku o objęcie wyłączeniem, nie zaś – różnego rodzaju wniesionych niej skarg przeciwko GSK.

    60

    Tak więc skoro złożony przez GSK do Komisji wniosek o wydanie atestu negatywnego lub o objęcie wyłączeniem nie pozostawał aktualny, nie uchybiła ona obowiązkowi poszanowania uzasadnienia i sentencji wyroku w sprawie T‑168/01 w rozumieniu art. 266 TFUE, ponieważ z tego wyroku nie wynika, iż Komisja musiała przeprowadzić nowe dochodzenie w przedmiocie skarg dotyczących decyzji z 2001 r., lecz iż miała taki obowiązek jedynie w odniesieniu do wniosku o objęcie wyłączeniem.

    61

    Wniosku tego nie można zakwestionować za pomocą przedstawionych przez skarżącą argumentów odnoszących się do zawartej w motywach 9, 18 i 46 zaskarżonej decyzji i ocenionej jako ewidentnie błędna oceny skutków wyroków w sprawie T‑168/01 i w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P.

    62

    W odniesieniu do, w pierwszej kolejności, rzekomo błędnego zakwalifikowania decyzji z 2001 r. jako w swej istocie „nieważnej” należy stwierdzić, jak wynika z pkt 55 i 56 powyżej, że wyroki w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P wyraźnie skutkowały częściową nieważnością decyzji z 2001 r., gdyż jej art. 1 pozostał ważny, zaś nieważność została stwierdzona w odniesieniu do jej art. 2–4.

    63

    Wynika z tego, że ocena zawarta w motywach 9 i 46 zaskarżonej decyzji, w których, odpowiednio, Komisja stwierdziła, iż „skutek wyroku polegał na stwierdzeniu nieważności decyzji z 2001 r., którą należy traktować tak, jak gdyby Komisja nigdy jej nie wydała” i „zważywszy, że w niniejszym przypadku z wyroku Trybunału wynika, że decyzja [z 2001 r.] została uznana za nieważną i nigdy nie wydaną, Komisja nie była zobowiązana do nadania dalszego biegu postępowaniu w sprawie skargi ze względu na stwierdzenie nieważności decyzji [z 2001 r.] przez Trybunał”, jest błędna, ponieważ w rzeczywistości nigdy nie stwierdzono nieważności art. 1 decyzji z 2001 r.

    64

    To samo dotyczy zawartego w motywie 18 zaskarżonej decyzji co najmniej niejednoznacznego stwierdzenia, zgodnie z którym Komisja powinna była „przeprowadzić nowe dogłębne dochodzenie na podstawie skargi [z 1999 r.]”, jeśli to zdanie należy rozumieć jako odnoszące się do nowego dochodzenia w przedmiocie wszystkich aspektów art. 101 TFUE, w tym również dopuszczenia się, jak twierdzi skarżąca, naruszenia art. 101 ust. 1 TFUE.

    65

    Twierdzeń tych nie można ponadto zakwestionować za pomocą podnoszonej przez Komisję argumentacji, zgodnie z którą z jednej strony skutki prawne decyzji z 2001 r. wynikały jedynie z art. 2–4 tej decyzji, których nieważność stwierdzono, nie zaś z jej art. 1, a z drugiej strony pod rządami rozporządzenia nr 17 GSK nie naruszyłaby art. 101 TFUE jako całości, gdyż sytuacja przedstawiałaby się w taki sposób, jakby nie została wydana żadna decyzja dotycząca wniosku o objęcie wyłączeniem.

    66

    Jednakże nawet jeśli Komisja nie uwzględniła tego, że art. 1 decyzji z 2001 r. był nadal ważny, należy podnieść, że jak stwierdzono w pkt 57 i 58 powyżej, pod rządami rozporządzenia nr 17 Komisja nie miała już obowiązku podjęcia środków wykonawczych po tym, jak GSK wycofała swój wniosek o wydanie atestu negatywnego lub objęcie wyłączeniem. Tak więc skoro wniosek o ponowne rozpatrzenie skargi z 1999 r. został wniesiony do Komisji w dniu 9 kwietnia 2013 r., po upływie ponad trzech lat od wycofania w dniu 26 stycznia 2010 r. złożonego przez GSK wniosku o udzielenie atestu negatywnego lub objęcie wyłączeniem, instytucja ta miała prawo rozpatrzeć skargę z 1999 r. w świetle nowych okoliczności, w tym faktu polegającego na tym, że wniosek o wydanie atestu negatywnego lub o objęcie wyłączeniem został w międzyczasie wycofany. W ramach tej bardzo szczególnej konfiguracji okoliczności faktycznych Komisja miała więc prawo do dokonania oceny interesu Unii według stanu istniejącego w dacie wydania zaskarżonej decyzji, pomimo częściowego utrzymania w mocy decyzji z 2001 r.

    67

    W świetle powyższych rozważań należy oddalić część zarzutu opartą na naruszeniu art. 266 TFUE.

    – W przedmiocie części drugiej zarzutu pierwszego, opartej na naruszeniu artykułów 101 i 105 TFUE w związku z art. 7 rozporządzenia nr 1/2003

    68

    Po pierwsze, skarżąca podnosi, że Komisja, decydując się na „porzucenie sprawy” ze względu na to, iż GSK wycofała swój wniosek o objęcie wyłączeniem, uchybiła ciążącemu na niej na mocy art. 105 TFUE obowiązkowi czuwania nad stosowaniem art. 101 TFUE. Zdaniem skarżącej zarówno pod rządami obowiązującego wcześniej rozporządzenia nr 17, jak i rozporządzenia nr 1/2003, w sytuacji gdy Komisja stwierdzi naruszenie art. 101 ust. 1 TFUE „ze względu na cel”, a GSK odmówiła udowodnienia tego, że określone w art. 101 ust. 3 TFUE warunki mogły zostać spełnione, Komisja, jeśli nie chciała dopuścić się naruszenia art. 105 TFUE, nie miała innego wyboru niż przeprowadzenie wymaganej w art. 101 ust. 3 TFUE analizy „za pomocą własnych środków” lub, gdyby ta opcja okazała się niemożliwa do zrealizowania, zakazanie tego porozumienia i zapobieżenie temu, aby ponownie doszło do danego zachowania. W niniejszej sprawie Komisja powinna była uznać, że wycofując swój wniosek o objęcie wyłączeniem, GSK rezygnuje z obrony w oparciu o art. 101 ust. 3 TFUE.

    69

    Po drugie, skarżąca utrzymuje, że Komisja powinna była przynajmniej zastąpić art. 3 i 4 decyzji z 2001 r., których nieważność została stwierdzona w wyrokach w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, nową decyzją określającą skutki stwierdzonego naruszenia w oparciu o art. 7 rozporządzenia nr 1/2003, który stanowi, że instytucja ta ma obowiązek „skutecznego zakończenia [naruszenia]”, oraz z uwagi na poszanowanie zasady pewności prawa, ponieważ jest ona zobowiązana do informowania przedsiębiorstw w jasny i precyzyjny sposób o skutkach stwierdzenia naruszenia art. 101 ust. 1 TFUE.

    70

    Po trzecie, skarżąca przypomina, że Komisja ma zawsze prawo podjąć indywidualne decyzje zgodnie z art. 101 TFUE i w oparciu o art. 11 ust. 6 rozporządzenia nr 1/2003, nawet jeśli krajowy organ ochrony konkurencji zajmuje się już daną sprawą. W swej replice podkreśla ona bowiem, że w niniejszym przypadku Komisja pozbawiła hiszpański organ ochrony konkurencji przysługującego mu uprawnienia do dalszego rozpoznawania sprawy dotyczącej stosowanego przez GSK systemu podwójnych cen (zob. wydana przez hiszpański organ ochrony konkurencji decyzja R 515/02 z dnia 30 czerwca 2003 r.). Komisja była więc zobowiązana do nadania dalszego biegu dochodzeniu zarówno ze względu na ducha, jak i literę art. 105 TFUE oraz art. 7 i 11 rozporządzenia nr 1/2003.

    71

    Na wstępie należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem art. 7 rozporządzenia nr 1/2003 nie przyznaje podmiotowi składającemu skargę do Komisji prawa do wymagania od tej instytucji wydania ostatecznego rozstrzygnięcia co do istnienia podnoszonego naruszenia albo jego braku, ani też nie nakłada na Komisję obowiązku prowadzenia w każdym wypadku postępowania do etapu decyzji końcowej [zob. podobnie wyroki: z dnia 19 września 2013 r., EFIM/Komisja, C‑56/12 P, niepublikowany, EU:C:2013:575, pkt 57, 82; z dnia 11 stycznia 2017 r., Topps Europe/Komisja, T‑699/14, niepublikowany, EU:T:2017:2, pkt 61; zob. również pkt 41 projektu komunikatu Komisji dotyczącego rozpatrywania przez nią skarg wnoszonych na podstawie art. [101 i 102 TFUE] (Dz.U. 2004, C 101, s. 65, zwanego dalej „komunikatem dotyczącym rozpatrywania skarg”)].

    72

    Komisja, która podstawie art. 105 ust. 1 TFUE czuwa nad stosowaniem art. 101 i 102 TFUE, jest powołana do zdefiniowania i realizacji polityki Unii w dziedzinie konkurencji. Instytucja ta dysponuje zaś tymczasem jedynie ograniczonymi zasobami, które musi wykorzystać do działania w stosunku do potencjalnie dużej liczby zachowań sprzecznych z prawem konkurencji. Aby więc wykonać skutecznie to zadanie, Komisja ma prawo przyznać różne priorytety złożonym do niej skargom i przysługują jej w tym względzie uprawnienia dyskrecjonalne (zob. podobnie wyrok z dnia 11 stycznia 2017 r., Topps Europe/Komisja, T‑699/14, niepublikowany, EU:T:2017:2, pkt 62 i przytoczone tam orzecznictwo).

    73

    Aby ocenić, czy dalsze badanie sprawy leży w interesie Unii, Komisja powinna wziąć pod uwagę okoliczności faktyczne i prawne sprawy, w szczególności zaś te, które zostały jej przedstawione w złożonej do niej skardze (zob. wyrok z dnia 17 maja 2001 r., IECC/Komisja, C‑450/98 P,EU:C:2001:276, pkt 57 i przytoczone tam orzecznictwo). Musi ona, po dokonaniu z całą wymaganą uwagą oceny przedstawionych przez podmiot wnoszący skargę okoliczności faktycznych i prawnych, wyważyć w szczególności znaczenie wpływu, jaki inkryminowane naruszenie może mieć na funkcjonowanie wspólnego rynku, prawdopodobieństwo ustalenia tego naruszenia i zakres środków dochodzeniowych koniecznych do jak najlepszego wykonania jej zadania polegającego na zapewnieniu przestrzegania art. 101 i 102 TFUE (wyroki: z dnia 18 września 1992 r., Automec/Komisja, T‑24/90, EU:T:1992:97, pkt 86; z dnia 12 września 2007 r., UFEX i in./Komisja, T‑60/05, EU:T:2007:269, pkt 178).

    74

    Niemniej jednak ze względu na to, że ocena interesu Unii, jaki przedstawia sobą złożona do Komisji skarga, jest wypadkową okoliczności każdej sprawy, nie należy ani ograniczać liczby kryteriów oceny, do których Komisja może się odnieść, ani odwrotnie, narzucać, by odwoływała się ona wyłącznie do niektórych kryteriów. Biorąc pod uwagę fakt, że w dziedzinie takiej jak dziedzina prawa konkurencji kontekst faktyczny i prawny może się znacznie różnić w zależności od sprawy, możliwe jest z jednej strony stosowanie bardzo zróżnicowanych, nie zaś z góry określonych kryteriów, które miałyby podlegać obowiązkowemu stosowaniu, jak też, z drugiej strony, stosowanie kryteriów, które nie były do tej pory brane pod uwagę lub przyznać przy ocenie interesu Unii priorytet jednemu tylko kryterium (zob. podobnie wyroki: z dnia 19 września 2013 r., EFIM/Komisja, C‑56/12 P, niepublikowany, EU:C:2013:575, pkt 85 i przytoczone tam orzecznictwo; z dnia 11 stycznia 2017 r., Topps Europe/Komisja, T‑699/14, niepublikowany, EU:T:2017:2, pkt 65 i przytoczone tam orzecznictwo; zob. również pkt 43 komunikatu dotyczącego rozpatrywania skarg).

    75

    Należy przypomnieć ponadto orzecznictwo, zgodnie z którym Komisja może podjąć decyzję o nienadania biegu skardze z uwagi na brak wystarczającego interesu Unii nie tylko przed rozpoczęciem badania sprawy, ale również po podjęciu środków dochodzeniowych, jeśli dojdzie do takiego wniosku na tym etapie postępowania (zob. podobnie wyroki z dnia 17 maja 2001 r., IECC/Komisja, C‑449/98 P, EU:C:2001:275, pkt 37; z dnia 24 stycznia 1995 r., BEMIM/Komisja, T‑114/92, EU:T:1995:11, pkt 81; zob. również pkt 45 komunikatu dotyczącego rozpatrywania skarg).

    76

    Uprawnienia dyskrecjonalne Komisji nie są jednak nieograniczone. Z jednej strony przy ocenie tego, czy istnieje interes Unii w dalszym badaniu sprawy, Komisja musi uwzględniać wszystkie okoliczności prawne i faktyczne mające znaczenie dla wydania decyzji o nadaniu dalszego biegu złożonej do niej skardze. W szczególności jest ona zobowiązana do uważnego zbadania wszystkich okoliczności faktycznych i prawnych, o których została poinformowana przez podmiot składający do niej skargę (zob. wyroki: z dnia 17 maja 2001 r., IECC/Komisja, C‑450/98 P, EU:C:2001:276, pkt 57 i przytoczone tam orzecznictwo; z dnia 11 lipca 2013 r., BVGD/Komisja, T‑104/07 i T‑339/08, niepublikowany, EU:T:2013:366, pkt 157 i przytoczone tam orzecznictwo; zob. również pkt 42 komunikatu dotyczącego rozpatrywania skarg). W tym względzie z utrwalonego orzecznictwa wynika, że w przypadku gdy instytucje dysponują szerokim zakresem uznania, poszanowanie gwarancji przyznanych przez porządek prawny Unii w ramach postępowań administracyjnych nabiera jeszcze większego znaczenia, oraz że do gwarancji tych należy między innymi ciążący na właściwej instytucji obowiązek dokładnego i bezstronnego zbadania wszystkich okoliczności danej sprawy (zob. wyrok z dnia 21 stycznia 2015 r., easyJet Airline/Komisja, T‑355/13, EU:T:2015:36, pkt 19 i przytoczone tam orzecznictwo).

    77

    Z drugiej strony Komisja, w przypadku gdy odmawia dalszego badania skargi, ma obowiązek przedstawienia uzasadnienia. Instytucja ta ma obowiązek wskazania elementów stanu faktycznego, od których zależy umotywowanie decyzji, oraz rozważań prawnych, które doprowadziły do jej wydania, ponieważ uzasadnienie powinno być precyzyjne i szczegółowe w stopniu wystarczającym, aby Sąd był w stanie przeprowadzić rzeczywistą kontrolę nad wykonywaniem przez Komisję jej swobody uznania w zakresie określania priorytetów (wyrok z dnia 4 marca 1999 r., Ufex i in./Komisja, C‑119/97 P, EU:C:1999:116, pkt 90, 91; postanowienie z dnia 31 marca 2011 r., EMC Development/Komisja, C‑367/10 P, niepublikowane, EU:C:2011:203, pkt 75).

    78

    Wreszcie należy podnieść, że sprawowana przez sąd Unii kontrola, jakiej poddane jest wykonywanie przez Komisję powierzonych jej w zakresie rozpatrywania złożonych do niej skarg uprawnień dyskrecjonalnych, nie może prowadzić do zastąpienia oceny interesu Unii dokonanej przez Komisję oceną sądu Unii, lecz ma na celu zbadanie tego, czy sporna decyzja nie została oparta na nieprawidłowych ustaleniach faktycznych lub czy nie została wydana z naruszeniem prawa, oraz tego, czy nie jest dotknięta oczywistym błędem w ocenie lub nadużyciem władzy (zob. wyrok z dnia 15 grudnia 2010 r., CEAHR/Komisja, T‑427/08, EU:T:2010:517, pkt 65 i przytoczone tam orzecznictwo). Zadaniem Sądu nie jest bowiem zastąpienie oceny interesu Unii dokonanej przez Komisję swoją oceną poprzez sprawdzenie tego, czy kryteria inne niż te przyjęte przez Komisję w zaskarżonej decyzji powinny by były doprowadzić do przyjęcia przez tę instytucję, że Unia ma interes w dalszym badaniu sprawy (zob. wyroki: z dnia 17 grudnia 2014 r., Si.mobil/Komisja, T‑201/11, EU:T:2014:1096, pkt 89, niepublikowany; z dnia 30 września 2016 r., Trajektna luka Split/Komisja, T‑70/15, EU:T:2016:592, pkt 76, niepublikowany). Tak samo z utrwalonego orzecznictwa odnośnie do odrzucenia wniesionych do Komisji skarg wynika, że dokonywanie przez tę instytucję ocen dotyczących zarzutów popełnienia naruszenia art. 101 TFUE czy też art. 102 TFUE wiąże się z przeprowadzeniem złożonych ocen gospodarczych, a dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy instytucja ta dokonuje analiz prospektywnych, których przeprowadzana przez sąd Unii kontrola ogranicza się do zweryfikowania tego, czy przestrzegano przepisów proceduralnych oraz dotyczących uzasadnienia, a także do sprawdzenia prawidłowości dokonanych ustaleń faktycznych oraz tego, czy nie wystąpił oczywisty błąd w ocenie i czy nie doszło do nadużycia władzy (zob. wyroki: z dnia 27 września 2006 r., Haladjian Frères/Komisja, T‑204/03, EU:T:2006:273, pkt 30 i przytoczone tam orzecznictwo; z dnia 11 lipca 2013 r., Spira/Komisja, T‑108/07 i T‑354/08, niepublikowany, EU:T:2013:367, pkt 185).

    79

    Podnoszone przez skarżącą zastrzeżenia należy więc przeanalizować w świetle tych właśnie zasad, którymi winna się kierować Komisja, gdy wydaje decyzje o oddaleniu wnoszonych do niej skarg.

    80

    W niniejszym przypadku skarżąca w istocie stoi na stanowisku, że Komisja powinna była zapewnić wykonanie wyroków w sprawie T‑168/01 i w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P w oparciu o art. 105 TFUE w związku z art. 7 rozporządzenia nr 1/2003 albo analizując to, czy to antykonkurencyjne ze względu na cel zachowanie może zostać objęte wyłączeniem na podstawie art. 101 ust. 3 TFUE, albo zakazując tego porozumienia i zapobiegając temu, aby ponownie doszło do danego zachowania. Innymi słowy, skarżąca podnosi, że Komisja powinna była wydać ostateczną decyzję w przedmiocie tego, czy doszło do będącego przedmiotem skargi z 1999 r. naruszenia.

    81

    W pierwszej kolejności należy przypomnieć z jednej strony, że zgodnie z orzecznictwem przytoczonym w pkt 71–79 powyżej Komisja dysponuje swobodą uznania przy badaniu spraw zapoczątkowanych wniesioną do niej skargą i nie ma obowiązku wydawania ostatecznej decyzji w przedmiocie tego, czy doszło do będącego przedmiotem skargi naruszenia. Spoczywający na Komisji obowiązek uwzględnienia okoliczności prawnych i faktycznych mających znaczenie dla wydania decyzji o nadaniu dalszego biegu złożonej do niej skardze dotyczy, w przypadku skargi odrzuconej z uwagi na brak wystarczającego interesu Unii, nie znamion naruszenia art. 101 TFUE czy też art. 102 TFUE, lecz elementów istotnych ze względu na przyjęte kryterium, na którym został oparty wniosek o takim braku wystarczającego interesu Unii (wyrok z dnia 11 lipca 2013 r., Spira/Komisja, T‑108/07 i T‑354/08, niepublikowany, EU:T:2013:367, pkt 155).

    82

    Z powyższego wynika, że ponieważ z prawnego punktu widzenia Komisja nie ma obowiązku podejmować ostatecznej decyzji co do tego, czy doszło do będącego przedmiotem skargi naruszenia, należy stwierdzić, że, niezależnie od zasadności twierdzenia opartego na błędnej interpretacji skutków wyroku w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, skarżąca nie może utrzymywać, iż Komisja miała obowiązek wydać ostateczne rozstrzygnięcie w przedmiocie tego, czy doszło do naruszenia przepisów art. 101 TFUE, a konkretnie zająć stanowisko w kwestii tego, czy zachowanie, które narusza art. 101 ust. 1 TFUE, spełnia jednak cztery przesłanki uzyskania wyłączenia indywidualnego na podstawie art. 101 ust. 3 TFUE.

    83

    Z drugiej strony i tytułem uzupełnienia należy przypomnieć, że przysługujące Komisji uprawnienia dyskrecjonalne nie zależą od mniej lub bardziej zaawansowanego charakteru postępowania w sprawie. Zgodnie bowiem z orzecznictwem przytoczonym w pkt 75 powyżej Komisja może podjąć decyzję o nienadania biegu skardze z uwagi na brak wystarczającego interesu Unii nie tylko przed rozpoczęciem badania sprawy, ale również po podjęciu środków dochodzeniowych, jeśli dojdzie do takiego wniosku na tym etapie postępowania. Tak więc swoboda uznania przysługuje Komisji na każdym etapie postępowania, niezależnie od tego, czy badanie, o przeprowadzenie którego wniesiono, dotyczy nowej skargi, czy też, tak jak w niniejszym postępowaniu, skargi rozpatrywanej przez Komisję w następstwie postępowania przed sądami Unii.

    84

    W drugiej kolejności, w odniesieniu, dokładniej rzecz ujmując, do inkryminowanego naruszenia art. 101 TFUE w związku z art. 105 TFUE, Komisja ma niewątpliwie obowiązek czuwania nad stosowaniem zasad określonych w art. 101 TFUE poprzez prowadzenie dochodzenia w przypadkach podejrzenia naruszeń tych zasad i „propon[owanie] środk[ów] właściw[ych] do ich zaprzestania”. Niemniej jednak w niniejszym przypadku to nie tylko hiszpański Tribunal de Defensa de la Competencia (sąd ochrony konkurencji) zawiesił stosowanie porozumienia począwszy od października 1998 r., lecz również Komisja sprawdziła, że skutki zachowań GSK z 1998 r. nie są już odczuwalne na rynku, jak również nie zachodzi prawdopodobieństwo, że znowu dojdzie do tego naruszenia (zob. pkt 18–20 powyżej).

    85

    W trzeciej kolejności, w odniesieniu do podejrzewanego naruszenia art. 7 rozporządzenia nr 1/2003, jak również zasady pewności prawa ze względu na brak zastąpienia art. 3 i 4 decyzji z 2001 r., jak zauważa to Komisja, art. 7 tego rozporządzenia stanowi, że „może [ona] w drodze decyzji nakazać przedsiębiorstwom lub związkom przedsiębiorstw, których sprawa dotyczy, by zaprzestały takiego naruszenia”, pozostawiając jej wybór sposobu postępowania właściwego do tego, aby zasady prawa konkurencji nie były naruszane. Komisja uznała, że w braku interesu Unii w dalszym badaniu porozumienia, którego stosowania zaprzestano dawno temu i które przestało już wywierać skutki, nie ma potrzeby wydawania decyzji na podstawie art. 7 rozporządzenia nr 1/2003. W tym względzie zgodność z prawem zaskarżonej decyzji z powodu braku wystarczającego interesu Unii w dalszym badaniu skargi zostanie zbadana w ramach zarzutu drugiego (zobacz pkt 97–138 poniżej).

    86

    W czwartej kolejności, w odniesieniu do odesłania przez skarżącą do art. 11 ust. 6 rozporządzenia nr 1/2003, należy zauważyć, że niewątpliwie decyzja Komisji o wszczęciu postępowania mającego doprowadzić do wydania decyzji pociągnęła za sobą skutek w postaci pozbawienia hiszpańskiego organu ochrony konkurencji jego uprawnień do stosowania art. 101 TFUE w tej sprawie. Niemniej jednak wbrew temu, co twierdzi skarżąca, sam fakt, że postępowanie zostało wszczęte i że hiszpański organ ochrony konkurencji został pozbawiony swych kompetencji, nie może oznaczać, iż Komisja miała obowiązek wydania decyzji na podstawie art. 7 rozporządzenia nr 1/2003. Jak zostało to wskazane w pkt 83 powyżej, Komisja może podjąć decyzję o nienadaniu biegu skardze z uwagi na brak wystarczającego interesu Unii nawet po podjęciu środków dochodzeniowych, jeśli dojdzie do takiego wniosku na tym właśnie etapie postępowania. Ponadto nic nie stoi na przeszkodzie temu, aby hiszpański organ ochrony konkurencji odzyskał, po odrzuceniu skargi z 1999 r., swe uprawnienia do stosowania art. 101 TFUE. Z orzecznictwa wynika bowiem, że krajowe organy ochrony konkurencji nie zostają pozbawione na podstawie art. 11 ust. 6 rozporządzenia nr 1/2003 swych kompetencji w sposób trwały, lecz tylko na czas trwania postępowania przed Komisją (zob. podobnie wyrok z dnia 14 lutego 2012 r., Toshiba Corporation i in./Komisja, C‑17/10, EU:C:2012:72, pkt 6892).

    87

    W piątej kolejności i tytułem uzupełnienia należy zauważyć, że jak wskazała w swych uwagach Komisja, po wydaniu wyroku w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P ponownie rozpatrzyła ona sprawę i podjęła szereg działań, które doprowadziły w szczególności do wszczęcia odrębnego dochodzenia w sprawie praktyk cenowych stosowanych wówczas w Hiszpanii w handlu równoległym (sprawa AT.39973 – Systemy ustalania cen w odniesieniu do dystrybucji leków w Hiszpanii). Tak więc nieprawdziwe jest stwierdzenie, jakoby Komisja zdecydowała się, jak to twierdzi skarżąca, na „porzucenie” sprawy.

    88

    Część drugą zarzutu pierwszego należy zatem oddalić jako bezzasadną.

    – W przedmiocie części trzeciej zarzutu pierwszego, opartej na braku wystarczającego uzasadnienia i naruszeniu prawa do bycia wysłuchanym

    89

    Skarżąca podnosi, po pierwsze, że Komisja uchybiła obowiązkowi uzasadnienia w rozumieniu art. 296 TFUE, w szczególności ze względu na niepodanie w zaskarżonej decyzji powodów, dla których uznała ona, iż stwierdzona w wyrokach w sprawie T‑168/01 i w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P nieważność odnosiła się też do art. 1 decyzji z 2001 r.

    90

    Po drugie, skarżąca jest zdania, że w braku zamieszczenia w piśmie z dnia 6 czerwca 2013 r., w którym Komisja powiadomiła ją o swym zamiarze oddalenia skargi z 1999 r., jakiejkolwiek wzmianki o skutkach wyroków w sprawie T‑168/01 i w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, nigdy nie miała ona możliwości przedstawienia na piśmie swych uwag dotyczących skutków, jakie pociąga za sobą wydanie tych wyroków, efektem czego naruszone zostało prawo do bycia wysłuchanym przysługujące jej na mocy art. 27 rozporządzenia nr 1/2003 i art. 11 rozporządzenia nr 773/2004.

    91

    W pierwszej kolejności, w odniesieniu do części zarzutu dotyczącej braku uzasadnienia, należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem uzasadnienie indywidualnej decyzji musi przedstawiać w wyraźny i jednoznaczny sposób rozumowanie instytucji, która akt wydała, pozwalając zainteresowanym na zapoznanie się z podstawami podjętego środka, zaś właściwemu sądowi na dokonanie jego kontroli (wyrok z dnia 29 września 2011 r., Elf Aquitaine/Komisja, C‑521/09 P, EU:C:2011:620, pkt 147 i przytoczone tam orzecznictwo).

    92

    W niniejszym przypadku z uzasadnienia zaskarżonej decyzji wynika, że Komisja uznała, iż dodatkowa interwencja z jej strony nie leży w interesie Unii z wyraźnie przedstawionych w tej decyzji powodów (zob. pkt 18–21 powyżej); wynika to także z pisma z dnia 6 czerwca 2013 r. na podstawie art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 773/2004. Tak więc Komisja przedstawiła elementy stanu faktycznego, od których zależy umotywowanie zaskarżonej decyzji, oraz rozważania prawnych, które ją doprowadziły do jej wydania (zob. podobnie wyrok z dnia 9 marca 2012 r., Comité de défense de la viticulture charentaise/Komisja, T‑192/07, niepublikowany, EU:T:2012:116, pkt 69 i przytoczone tam orzecznictwo). Bez wpływu na ten wniosek pozostaje fakt, że Komisja nie przeanalizowała prawidłowo czy też w wystarczający sposób skutków wydania wyroków w sprawie T‑168/01 i w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P (zob. także pkt 106 poniżej). Ponadto należy zauważyć w tym względzie, że Komisja nie musi zajmować stanowiska w sprawie wszystkich argumentów podniesionych przez zainteresowane podmioty na poparcie ich skargi. Wystarczy bowiem, aby przedstawiła fakty oraz odpowiednie rozważania prawne o znaczeniu zasadniczym dla systematyki decyzji (zob. wyrok z dnia 12 lipca 2007 r., AEPI/Komisja, T‑229/05, niepublikowany, EU:T:2007:224, pkt 61 i przytoczone tam orzecznictwo; zob. również podobnie wyrok z dnia 17 stycznia 1984 r., VBVB i VBBB/Komisja, 43/82 i 63/82, EU:C:1984:9, pkt 22). Ponadto skarżąca nie może podnosić, że zaskarżona decyzja dotknięta jest brakiem uzasadnienia w tym zakresie.

    93

    W drugiej kolejności, w odniesieniu do podniesionego naruszenia prawa do bycia wysłuchanym, Sąd przypomina, że z orzecznictwa wynika, iż postępowanie wszczęte w następstwie wniesienia skargi do Komisji nie stanowi postępowania spornego między zainteresowanymi przedsiębiorstwami, lecz jest postępowaniem wszczynanym przez Komisję na wniosek w ramach wykonywania jej zadania polegającego na czuwaniu nad przestrzeganiem reguł konkurencji. Z powyższego wynika, że przedsiębiorstwa, wobec których postępowanie zostało wszczęte, i te, które wniosły skargę do Komisji, nie znajdują się pod względem proceduralnym w tej samej sytuacji i że przedsiębiorstwa wnoszące skargę nie mogą powoływać się na prawo do obrony. Natomiast podmioty wnoszące skargę do Komisji powinny mieć możliwość ochrony swych uzasadnionych interesów w ramach wszczętego przez Komisję postępowania i, co za tym idzie, ścisłej współpracy w jego ramach, nawet jeśli ich prawa proceduralne nie mają tak szerokiego zakresu jak prawa do obrony przysługujące przedsiębiorstwom, przeciwko którym Komisja prowadzi dochodzenie (zob. podobnie wyroki: z dnia 17 listopada 1987 r., British American Tobacco i Reynolds Industries/Komisja, 142/84 i 156/84, EU:C:1987:490, pkt 19, 20; z dnia 30 listopada 2000 r., Industrie des poudres sphériques/Komisja, T‑5/97, EU:T:2000:278, pkt 229; zob. również motyw 8 rozporządzenia nr 773/2004 i pkt 59 komunikatu dotyczącego rozpatrywania skarg). Z orzecznictwa wynika ponadto, że podmioty trzecie nie mogą twierdzić, iż przysługuje im prawo dostępu do posiadanych przez Komisję akt sprawy na warunkach identycznych jak te, na których mogą się go domagać przedsiębiorstwa, wobec których prowadzone jest dochodzenie (wyroki: z dnia 15 lipca 1994 r., Matra Hachette/Komisja, T‑17/93, EU:T:1994:89, pkt 34; z dnia 30 marca 2000 r., Kish Glass/Komisja, T‑65/96, EU:T:2000:93, pkt 34; z dnia 30 listopada 2000 r., Industrie des poudres sphériques/Komisja, T‑5/97, EU:T:2000:278, pkt 229; zob. również pkt 59 komunikatu dotyczącego rozpatrywania skarg). Z pkt 7, 8, 30 i 31 obwieszczenia Komisji dotyczącego zasad dostępu do akt Komisji w sprawach na mocy art. [101 i 102 TFUE], art. 53, 54 i 57 porozumienia EOG oraz rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (Dz.U. 2005, C 325, s. 7) wynika zresztą, że prawo dostępu podmiotów wnoszących skargę do Komisji ogranicza się do dokumentów, na których opiera ona swoją wstępną ocenę, i nie ma ono takiego samego zakresu jak prawo dostępu do akt sprawy Komisji przysługujące osobom, przedsiębiorstwom i związkom przedsiębiorstw będącym adresatami pisma w sprawie przedstawienia zarzutów, które to prawo obejmuje wszystkie dokumenty uzyskane, przedstawione lub zgromadzonych przez Komisję w trakcie dochodzenia.

    94

    W niniejszym przypadku w piśmie z dnia 6 czerwca 2013 r. na podstawie art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 773/2004 Komisja wskazała czynniki mające przesądzające znaczenie jeśli chodzi o brak interesu unijnego w dalszym badaniu skargi, w ramach swej wstępnej oceny nie zaliczając, do tych czynników wykładni dokonanej w wyrokach w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P. W tym względzie skarżąca nie wykazała, w jaki sposób została ona pozbawiona możliwości przedstawienia na piśmie uwag w przedmiocie skutków wywołanych wyroków, ponieważ w swym piśmie z dnia 18 lipca 2013 r., po pierwsze, przedstawiła ona pokrótce pismo Komisji z dnia 6 czerwca 2013 r. jako „opisujące działania podjęte przez Komisję w następstwie wydania wyroku Trybunału”, i po drugie, w pkt 4.3, zatytułowanym „Obowiązek spoczywający na Komisji na mocy art. 266 TFUE”, przedstawiła ona swą interpretację skutków wspomnianych wyroków, nie podnosząc braku jakiejkolwiek analizy tych wyroków w piśmie Komisji.

    95

    Z powyższego wynika więc, że znamiona żadnego z naruszeń podnoszonych przez skarżącą w ramach trzeciej części niniejszego zarzutu nie zostały wyczerpane.

    96

    Ze względów przedstawionych w pkt 47–95 powyżej zarzut pierwszy należy oddalić w całości jako bezzasadny.

    W przedmiocie zarzutu drugiego, opartego na oczywistym błędzie w ocenie w stosowaniu art. 101 i 105 TFUE, na stanowiącym naruszenie art. 296 TFUE braku uzasadnienia przy ocenie istnienia interesu Unii oraz na naruszeniu prawa skarżącej do bycia wysłuchaną

    97

    W swym drugim zarzucie, podniesionym tytułem ewentualnym, skarżąca kwestionuje całokształt dokonanych przez Komisję ocen, na podstawie których instytucja ta oddaliła skargę z 1999 r. ze względu na brak wystarczającego interesu Unii. Bardziej konkretnie rzecz ujmując – jej zdaniem Komisja w ramach dokonywanej oceny interesu Unii dopuściła się naruszenia art. 101 i 105 TFUE, obowiązku uzasadnienia w rozumieniu art. 296 TFUE i prawa podstawowego do bycia wysłuchaną podczas oceny tego, czy istnieje interes Unii w dalszym prowadzeniu dochodzenia.

    98

    Przede wszystkim, przyznając jednocześnie, że Komisja dysponuje przy odrzucaniu skargi uprawnieniami dyskrecjonalnymi, skarżąca twierdzi, że niniejsza sprawa posiada „szczególne cechy charakterystyczne”, w szczególności ze względu na to, że Komisja wydała decyzję, w przedmiocie której wydano dwa ważne wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i w odniesieniu do której nie można dojść do wniosku o braku interesu Unii.

    99

    Następnie, opierając się na różnego rodzaju kryteriach uznanych w orzecznictwie za istotne dla oceny istnienia interesu Unii, skarżąca dochodzi do wniosku, że Komisja w zaskarżonej decyzji wspomina w selektywny i błędny sposób jedynie trzy powody, na których oparła twierdzenie o braku interesu Unii: po pierwsze, okoliczność, że naruszenia przedstawionego w skardze z 1999 r. zaprzestano już od wielu lat, po drugie, okoliczność, że rozpatrywane naruszenie nie wywierało utrzymujących się skutków, i po trzecie, okoliczność, że niniejsza sprawa była – i będzie jeszcze mogła być – rozpatrywana przez sądy i organy krajowe.

    100

    Zarzut drugi dzieli się w istocie na cztery części.

    W przedmiocie części pierwszej zarzutu drugiego, opartej na istnieniu interesu Unii ze względu na sam fakt wydania wyroków w sprawie T‑168/01 i w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P

    101

    Skarżąca podnosi, że interes Unii w niniejszej sprawie istnieje już ze względu na jej szczególną cechę odróżniającą ją od badanych do tej pory przez sądy Unii spraw dotyczących interesu Unii w dalszym badaniu skargi; tą cechą szczególną jest przyjęcie przez Komisję decyzji, która stała się przedmiotem dwóch wydanych przez Trybunał i Sąd wyroków, a mianowicie wyroków w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, które były szeroko dyskutowane w doktrynie.

    102

    Aby ustosunkować się do argumentów skarżącej, zgodnie z orzecznictwem należy sprawdzić, czy Komisja, odrzucając w zaskarżonej decyzji skargę z 1999 r. na podstawie art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 773/2004, nie oparła się na nieprawidłowych ustaleniach faktycznych lub czy nie wydała jej z naruszeniem prawa, oraz to, czy decyzja ta nie jest dotknięta oczywistym błędem w ocenie lub nadużyciem władzy (zob. podobnie wyrok z dnia 15 grudnia 2010 r., CEAHR/Komisja, T‑427/08, EU:T:2010:517, pkt 65 i przytoczone tam orzecznictwo). Zadaniem Sądu nie jest bowiem zastąpienie oceny interesu Unii dokonanej przez Komisję swoją oceną poprzez sprawdzenie tego, czy kryteria inne niż te przyjęte przez Komisję w zaskarżonej decyzji powinny by były doprowadzić do przyjęcia przez tę instytucję, że Unia ma interes w dalszym badaniu sprawy (wyrok z dnia 17 grudnia 2014 r., Si.mobil/Komisja, T‑201/11, EU:T:2014:1096, pkt 89, niepublikowany).

    103

    W niniejszym przypadku, po pierwsze, okoliczność polegająca na tym, że Komisja przy dokonywaniu oceny tego, czy istnieje taki interes Unii, nie wzięła pod uwagę skutków wydania wyroków w sprawie T‑168/01 i w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, nie jest bezprawnością. Jak już bowiem zauważono, po pierwsze, Komisja dysponuje uprawnieniami dyskrecjonalnymi w odniesieniu do wyboru kryteriów, do których można się odnieść w celu oceny istnienia takiego interesu (zob. wyrok z dnia 9 marca 2012 r., Comité de défense de la viticulture charentaise/Komisja, T‑192/07, niepublikowany, EU:T:2012:116, pkt 80), i po drugie, jak zostało to stwierdzone 66 powyżej, w ramach bardzo szczególnej konfiguracji okoliczności faktycznych charakteryzujących niniejszy przypadek Komisja miała prawo do dokonania oceny interesu Unii w świetle nowych okoliczności, według stanu istniejącego w dacie wydania zaskarżonej decyzji.

    104

    W drugiej kolejności należy stwierdzić, że niewątpliwie, jak twierdzi skarżąca, wydanie wyroków w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P spowodowało powstanie interesu prawego dotyczącego analizy systemów podwójnych cen w świetle art. 101 TFUE. Niemniej jednak ten wniosek sam w sobie nie może uzasadnić dalszego prowadzenia postępowania w przedmiocie wniesionej przez skarżącą skargi. Przedmiotem tej decyzji nie jest bowiem istnienie abstrakcyjnie i akademicko ujętego interesu związanego z wykonaniem tych dwóch wyroków, tylko istnienie rzeczywistego i konkretnego interesu uzasadniającego udostępnienie zasobów Komisji celem nadania dalszego biegu postępowaniu w sprawie skargi z 1999 r., z uwzględnieniem wszelkich istotnych w tym względzie okoliczności.

    105

    W związku z powyższym Sąd nie może zastąpić oceny interesu Unii dokonanej przez Komisję swoją oceną uwzględniającą inne kryterium, a mianowicie faktu, że Trybunał wydał już wyrok w tym samym przedmiocie co skarga z 1999 r., i to niezależnie od niewątpliwego znaczenia, jaki ma ten wyrok dla zbadania istoty skargi z 1999 r. Innymi słowy – to powołane przez skarżącą kryterium dodatkowe nie może samo w sobie przeszkodzić Komisji w dojściu do wniosku o braku wystarczającego interesu Unii na podstawie innych względów, a w szczególności trzech powodów przedstawionych powyżej w pkt 99 i następnie przeanalizowanych.

    106

    Na koniec, nawet gdyby argumentację skarżącej należało rozumieć jako odnoszącą się również, odnośnie do istnienia interesu Unii, do nieuwzględnienia przez Komisję zakresu zastosowania wyroków w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P ze względu na to, że utrzymują one częściową nieważność decyzji z 2001 r., należy przypomnieć popełniony w zaskarżonej decyzji błąd stwierdzony w pkt 62–64 powyżej. Pozostaje ocenić, czy ten błąd mógł wywrzeć decydujący w okolicznościach niniejszej sprawy wpływ na dokonaną przez Komisję ocenę istnienia wystarczającego interesu Unii w dalszym prowadzeniu dochodzenia w sprawie wniesionej do tej instytucji skargi (zob. podobnie wyroki: z dnia 14 maja 2002 r., Graphischer Maschinenbau/Komisja, T‑126/99, EU:T:2002:116, pkt 48, 49; z dnia 12 września 2007 r., UFEX i in./Komisja, T‑60/05, EU:T:2007:269, pkt 77, 78). W niniejszym przypadku, jak wynika z motywu 23 zaskarżonej decyzji, Komisja oparła swój wniosek o braku interesu Unii na trzech kryteriach, odnoszących się do zaprzestania rozpatrywanego zachowania w październiku 1998 r., braku wywierania utrzymujących się skutków oraz faktu, że to sądy oraz organy krajowe były odpowiednie do zajęcia się podniesionymi problemami. Komisja miała w tym względzie prawo ograniczyć liczbę kryteriów, na których zamierzała się oprzeć, do tych właśnie trzech (zob. podobnie wyroki z dnia 17 maja 2001 r., IECC/Komisja, C‑449/98 P, EU:C:2001:275, pkt 45, 47; z dnia 24 listopada 2011 r., EFIM/Komisja, T‑296/09, niepublikowany, EU:T:2011:693, pkt 105). Wynika z tego, że należy przeprowadzić ocenę wpływu, jaki mogła mieć dokonana przez Komisję błędna ocena zakresu zastosowania wyroków w sprawie T‑168/01 i w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P i, co za tym idzie, decyzji z 2001 r., pod kątem trzech kryteriów przyjętych w tej decyzji. Częściowe utrzymanie w mocy decyzji z 2001 r. nie miało zaś determinującego wpływu na zastosowanie któregokolwiek z tych trzech kryteriów. Istnienie decyzji z 2001 r., stanowiące okoliczność prawną, pozostaje bowiem bez wpływu na utrzymywanie się rozpatrywanego zachowania bądź jego skutków, stanowiących z kolei okoliczności faktyczne. To samo odnosi się do interwencji organów i sądów krajowych, która, jak wskazano w pkt 86 powyżej, jest możliwa, w tym również po tym, jak sama Komisja podjęła decyzję w przedmiocie rozpatrywanego zachowania (wyrok z dnia 14 lutego 2012 r., Toshiba Corporation i in., C‑17/10, EU:C:2012:72, pkt 6892). Ponadto, jak wynika również z motywów 39–41 zaskarżonej decyzji, Komisja bada to kryterium jedynie w odniesieniu do stosowania w odpowiednim przypadku przez krajowe organy lub sądy art. 101 ust. 3 TFUE, w której to kwestii bezsporne jest, że decyzja z 2001 r., po stwierdzeniu jej częściowej nieważności, nie znajduje zastosowania.

    107

    W związku z tym część pierwszą zarzutu drugiego należy oddalić jako bezzasadną.

    W przedmiocie części drugiej zarzutu drugiego, opartej na oczywiście błędnej ocenie i braku uzasadnienia przez Komisję odnośnie zaprzestania zachowania GSK w 1998 r. jako kryterium oceny istnienia interesu Unii

    108

    Po pierwsze, skarżąca zarzuca Komisji, że ta nie przeanalizowała i nie uzasadniła należycie swych wniosków, zwłaszcza tych przedstawionych w motywach 24 i 25 zaskarżonej decyzji, zgodnie z którymi naruszenia zaprzestano już w 1998 r. i trwało ono tylko siedem miesięcy (od 9 marca do 16 października 1998 r.), zaś Komisja dla uzasadnienia braku interesu Unii oparła się na tym ograniczonym czasie trwania i braku prawdopodobieństwa powrotu GSK do naruszenia. Po drugie, skarżąca stwierdza sprzeczność pomiędzy okolicznością polegającą na tym, że zaprzestano tego zachowania w październiku 1998 r., a podjętą przez Komisję decyzją o dalszym prowadzeniu dochodzenia już po tej dacie, w latach 1998–2009, wyrażającą się wydaniem decyzji z 2001 r. i jej obroną przed sądami Unii.

    109

    Zgodnie z orzecznictwem Komisja może zadecydować, że nie jest właściwym nadanie dalszego biegu postępowaniu w sprawie skargi informującej o praktykach, których następnie zaprzestano. Ponadto Komisja może uznać, że nie istnieje już wystarczający interes Unii, w sytuacji gdy dane przedsiębiorstwa zgadzają się na zmianę swego zachowania na bardziej odpowiadające ogólnemu interesowi (wyrok z dnia 17 maja 2001 r., IECC/Komisja, C‑449/98 P, EU:C:2001:275, pkt 48, 49; zob. również pkt 44 tiret szóste komunikatu dotyczącego rozpatrywania skarg).

    110

    W niniejszym przypadku, w pierwszej kolejności, nie można przyjąć podnoszonej przez skarżącą części zarzutu opartej na oczywiście błędnej ocenie i braku uzasadnienia odnośnie do zaprzestania przez GSK jej zachowania w 1998 r. Po pierwsze bowiem, skarżąca nie zakwestionowała bezpośrednio tego, że GSK rzeczywiście zaprzestała swego zachowania w październiku 1998 r., i nie przedstawia ona też w tym względzie żadnego konkretnego dowodu przeciwnego. Po drugie, uzasadnienie zaskarżonej decyzji jest wystarczające w tym względzie, ponieważ w motywie 7 tej decyzji Komisja wyraźnie wyjaśniła, że Tribunal de Defensa de la Competencia (sąd ochrony konkurencji) zawiesił w dniu 16 października 1998 r. stosowanie zakwestionowanych postanowień tego porozumienia, a GSK nie stosowała ich począwszy od daty tego zawieszenia do dnia wydania decyzji z 2001 r. Po trzecie, w motywie 24 zaskarżonej decyzji Komisja wskazała, że w aktach sprawy nie ma niczego, co by mogło świadczyć o tym, iż GSK zamierzała ponownie stosować te środki w Hiszpanii.

    111

    W drugiej kolejności należy stwierdzić, że nie można zakwestionować daty ustania rozpatrywanego porozumienia za pomocą faktu, iż Komisja postanowiła bronić decyzji z 2001 r. aż do momentu wydania w 2009 r. wyroku w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P. Ta rzekoma sprzeczność nie świadczy bowiem w żaden sposób o tym, że GSK nie zaprzestała swego zachowania i, co za tym idzie, że wniosek Komisji, zgodnie z którym zachowanie to nie miało już miejsca po tej dacie, był błędny.

    112

    W tych okolicznościach, ze względu na niedostarczenie przez skarżącą konkretnych poszlak świadczących o tym, że GSK kontynuowała swe zachowanie po dniu 16 października 1998 r. czy też zamierzała ponownie stosować te środki w Hiszpanii, należy stwierdzić, że wydając zaskarżoną decyzję Komisja, nie dopuściła się oczywistego błędu w ocenie, gdy uznała, iż GSK zaprzestała swego zachowania w 1998 r.

    113

    Drugą część zarzutu drugiego należy więc oddalić.

    W przedmiocie części trzeciej zarzutu drugiego, opartej na dokonaniu przez Komisję oczywiście błędnej oceny braku utrzymujących się na rynku hiszpańskim skutków wynikających z porozumienia

    114

    Skarżąca twierdzi w istocie, że antykonkurencyjne skutki naruszenia utrzymywały się w znacznej mierze na rynku hiszpańskim ze względu na faktyczne stosowanie przez większość wytwórców produktów leczniczych systemów podwójnych cen. Zdaniem skarżącej rozumowanie Komisji przedstawione w motywach 27–37 zaskarżonej decyzji jest dotknięte tak poważnymi i oczywistymi błędami w ocenie, że instytucja ta nie mogła w zgodny z prawem sposób dojść do wniosku, iż Unia nie ma interesu w tej sprawie. W szczególności skarżąca kwestionuje wnioski, zgodnie z którymi brak było jakiegokolwiek związku przyczynowego pomiędzy praktykami GSK a późniejszym ustanowieniem systemu podwójnych cen przez innych wytwórców (motywy 27 i 28 zaskarżonej decyzji).

    115

    Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Komisja nie może opierać się jedynie na stwierdzeniu, że zaprzestano już potencjalnie sprzecznych z TFUE praktyk antykonkurencyjnych, i postanowić o umorzeniu postępowania w sprawie skargi informującej o tych praktykach z powodu braku interesu Unii bez sprawdzenia tego, czy skutki o charakterze antykonkurencyjnym utrzymywały się i czy, w odpowiednim przypadku, waga rozważanych naruszeń konkurencji bądź utrzymywanie się ich skutków nie mogą przesądzić o tym, że badanie skargi złożonej do Komisji pozostaje w interesie Unii (wyroki: z dnia 4 marca 1999 r., Ufex i in./Komisja, C‑119/97 P, EU:C:1999:116, pkt 95; z dnia 14 lutego 2001 r., SEP/Komisja, T‑115/99, EU:T:2001:54, pkt 33; zob. również pkt 44 tiret piąte komunikatu dotyczącego rozpatrywania skarg). Orzecznictwo to ma zastosowanie tylko w przypadku, gdy wydając swoją decyzję, Komisja opiera się na zaprzestaniu tych potencjalnie antykonkurencyjnych praktyk (wyroki: z dnia 12 września 2007 r., UFEX i in./Komisja, T‑60/05, EU:T:2007:269, pkt 74; z dnia 11 lipca 2013 r., Spira/Komisja, T‑108/07 i T‑354/08, niepublikowany, EU:T:2013:367, pkt 178).

    116

    W pierwszej kolejności – z powyższego wynika, że Komisja słusznie nie tylko nie poprzestała w zaskarżonej decyzji na stwierdzeniu zaprzestania stosowania rozpatrywanego porozumienia w 1998 r., ale również sprawdziła to, czy jego antykonkurencyjne skutki nie utrzymywały się po tej dacie.

    117

    W drugiej kolejności należy stwierdzić, że skarżąca nie przedstawiła żadnego konkretnego dowodu świadczącego o tym, iż zdolność hurtowników hiszpańskich do wywozu produktów leczniczych, których bezpośrednio dotyczyło stosowane przez GSK postanowienie w przedmiocie podwójnych cen, była w 1998 r. ograniczona lub też iż zakres tego ograniczenia był w 1998 r. taki, że antykonkurencyjne skutki utrzymywały się nadal na rynku hiszpańskim. Tak więc Komisja nie dopuściła się oczywistego błędu w ocenie dochodząc w motywie 26 zaskarżonej decyzji do wniosku, że „hiszpańscy hurtownicy stawiają dziś czoła cenom i wielkości sprzedaży odnoszącym się do wywozu tych 82 produktów leczniczych, determinowanym raczej aktualną dynamiką sytuacji rynkowej niż zachowaniem GSK w 1998 r.”.

    118

    W trzeciej kolejności należy podkreślić, że głównym motywem przytoczonego w pkt 115 powyżej orzecznictwa są w istocie antykonkurencyjne skutki związane bezpośrednio z potencjalnie antykonkurencyjnymi praktykami, których zaprzestano, ale które były przedmiotem wniesionej do Komisji skargi z 1999 r. Tych antykonkurencyjnych skutków nie można więc co do zasady stwierdzić poprzez odniesienie do praktyk stosowanych przez strony trzecie. Niemniej jednak nie można wykluczyć przeprowadzenia analizy tych antykonkurencyjnych skutków z uwzględnieniem praktyk stosowanych przez strony trzecie w sytuacji, w której wyraźnie stwierdzone zostałoby istnienie związku przyczynowego pomiędzy tymi praktykami a praktyką będącą przedmiotem skargi wniesionej do Komisji. Tymczasem w niniejszym przypadku skarżąca nie dostarcza żadnego dowodu mogącego świadczyć o istnieniu związku przyczynowego pomiędzy praktykami wdrożonymi przez GSK w 1998 r. i późniejszym ustanowieniem przez innych wytwórców systemu podwójnych cen. Ponadto okoliczność polegająca na tym, że te stosowane przez inne przedsiębiorstwa praktyki mogą potencjalnie powodować powstanie takich samych problemów w dziedzinie konkurencji jak te powstałe w sprawie, której dotyczyła skarga z 1999 r., jest sama w sobie pozbawiona znaczenia, skoro porównywalność zachowań rozpatrywanych w dwóch sprawach nie oznacza, że jedno było powodem drugiego czy też miało na nie wpływ.

    119

    W czwartej kolejności należy również oddalić twierdzenie, zgodnie z którym można ustalić taki związek przyczynowy pomiędzy tymi praktykami ze względu na fakt, że zarzucany Komisji brak działania w 1999 r. miał dać „w rzeczywistości zielone światło” dla ustanowienia ograniczeń dla wywozu w Hiszpanii. Z jednej strony, jak słusznie zauważa Komisja, okoliczność polegająca na niewydaniu decyzji w przedmiocie naruszenia nie może sama w sobie być rozstrzygająca dla samooceny dokonywanej przez przedsiębiorstwa w oparciu o art. 101 ust. 3 TFUE, w sytuacji gdy oceny tej należy dokonywać na podstawie aktualnych warunków rynkowych, nie zaś na podstawie decyzji oddalającej skargę ze względu na brak interesu Unii odnośnie do naruszenia, które przestało wywierać skutki począwszy od 1998 r. Z drugiej strony działania Komisji podjęte po wydaniu wyroku w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P (zob. pkt 14 powyżej), a także wszczęcie nowego dochodzenia odnośnie do praktyk stosowania podwójnych cen, jakich miały się dopuszczać w Hiszpanii przedsiębiorstwa inne niż GSK (sprawa AT.39973 – Systemy ustalania cen w odniesieniu do dystrybucji leków w Hiszpanii) nie mogą zostać odebrane przez inne przedsiębiorstwa jako „brak działania” dający im zielone światło dla ustanowienia w Hiszpanii systemów podwójnych cen.

    120

    W piątej kolejności należy stwierdzić, że nie można dostrzec sprzeczności pomiędzy z jednej strony motywem 28 zaskarżonej decyzji, zgodnie z którym rzekomo powszechne stosowanie przez wytwórców w Hiszpanii podwójnych cen jest związane między innymi ze środkami ustawodawczymi wprowadzonymi podczas prowadzenia dochodzenia w sprawie GSK, w szczególności w Ley 29/2006 de garantías y uso racional de los medicamentos y productos sanitarios [ustawie nr 29/2006 o gwarancjach i rozsądnym stosowaniu produktów leczniczych) z dnia 26 lipca 2006 r. (BOE nr 178 z dnia 27 lipca 2006 r., s. 28122), a z drugiej strony odrzucenia pismem Komisji z dnia 4 listopada 2008 r. skargi wniesionej przez skarżącą w odniesieniu do tych nowych zmian ustawodawczych wprowadzonych na mocy tej ustawy nr 29/2006. Z jednej strony z brzmienia motywu 28 zaskarżonej decyzji wynika bowiem, że te środki ustawodawcze stanowią jeden z całego szeregu czynników determinujących poddane ocenie stosowanie systemów podwójnych cen, a z drugiej strony sprzeczność ta jest związana z względami wykraczającymi poza zakres skargi z 1999 r. i w żadnym razie nie może świadczyć o utrzymujących się skutkach kwestionowanej w niniejszym przypadku praktyki.

    121

    W świetle powyższego twierdzenie skarżącej, zgodnie z którym zachowanie GSK nadal wywiera antykonkurencyjne skutki, nie jest zasadne, gdyż nie wykazano istnienia związku przyczynowego pomiędzy systemem wdrożonym na krótko przez GSK w 1998 r. i potencjalnymi „antykonkurencyjnymi skutkami” mającymi wynikać z praktyk wdrażanych obecnie przez innych wytwórców produktów leczniczych.

    122

    Tak więc należy dojść do wniosku, że nie wykazano, by Komisja dopuściła się oczywistego błędu w ocenie odnośnie do braku utrzymujących się na rynku hiszpańskim skutków wynikających z porozumienia.

    W przedmiocie czwartej części zarzutu drugiego, opartej na oczywiście błędnej ocenie, jakiej miała dokonać Komisja w odniesieniu do okoliczności, że sprawa będąca przedmiotem skargi z 1999 r. może zostać skutecznie podniesiona przed organami krajowymi

    123

    Skarżąca utrzymuje, że wbrew temu, co twierdzi Komisja, sprawa będąca przedmiotem skargi z 1999 r. nie może zostać skutecznie podniesiona przed organami krajowymi ze względu na to, iż nie są one odpowiednie do dokonania oceny w sprawie tego rodzaju. Zdaniem skarżącej to Komisja jest ogólnie rzecz biorąc bardziej odpowiednia do dokonania tej oceny niż organy krajowe. Po pierwsze, dysponuje ona istotnymi dowodami włączonymi do akt sprawy. Po drugie, handel równoległy, ze względu na swe cechy szczególne, z definicji oddziałuje na szereg państw członkowskich. Po trzecie, nie ma wątpliwości co do tego, że władze i sądy hiszpańskie nie dysponują środkami, wiedzą czy nawet doświadczeniem koniecznymi do tego, aby uzyskać i przeanalizować złożone dane gospodarcze potrzebne w ramach analizy przeprowadzanej w oparciu o art. 101 ust. 3 TFUE. Po czwarte, skarżąca podnosi, że Komisja dopuściła się oczywistego błędu w interpretacji art. 5 i 10 rozporządzenia nr 1/2003, twierdząc, iż hiszpański organ ochrony konkurencji mógł „wydać w sprawie GSK ważną decyzję dotyczącą art. 101 ust. 3 TFUE”. Zdaniem skarżącej zgodnie z brzmieniem art. 5 rozporządzenia nr 1/2003 organy krajowe nie mogą wydawać indywidualnych decyzji stwierdzających, że spełnione zostały warunki określone w art. 101 ust. 3 TFUE i, zgodnie z brzmieniem art. 10 rozporządzenia nr 1/2003, to tylko Komisja może w drodze decyzji stwierdzić spełnienie czterech określonych w art. 101 ust. 3 TFUE warunków. Po piąte, Komisja była również bardziej odpowiednia do tego, aby dokonać analizy i wydać decyzję dotyczącą art. 101 ust. 3 TFUE celem zapewnienia z jednej strony efektywności działania administracji, skoro włożyła już wiele wysiłku w tę sprawę, a z drugiej strony pewności prawa w odniesieniu do krajowych organów ochrony konkurencji, które w przyszłości zostaną skonfrontowane z podobnymi sprawami.

    124

    W pierwszej kolejności należy przypomnieć, że zgodnie z art. 4 i 5 rozporządzenia nr 1/2003 Komisja i organy ochrony konkurencji państw członkowskich dysponują równoległymi kompetencjami dla celów stosowania art. 101 i 102 TFUE oraz że struktura rozporządzenia nr 1/2003 opiera się na ścisłej współpracy między nimi (wyrok z dnia 16 października 2013 r., Vivendi/Komisja, T‑432/10, niepublikowany, EU:T:2013:538, pkt 26). Zatem Komisja w ramach swojego uznania może również uwzględnić środki podjęte przez organy krajowe (zob. z dnia 3 lipca 2007 r., Au Lys de France/Komisja, T‑458/04, niepublikowany, EU:T:2007:195, pkt 72 i przytoczone tam orzecznictwo). Komisja ma bowiem prawo odrzucić wniesioną do niej skargę ze względu na to, że podmiot ją wnoszący może wnieść powództwo, w którym podnosi swe roszczenia, przed krajowymi organami i sądami (zob. podobnie wyroki: z dnia 18 września 1992 r., Automec/Komisja, T‑24/90, EU:T:1992:97, pkt 8896; z dnia 24 stycznia 1995 r., Tremblay i in./Komisja, T‑5/93, EU:T:1995:12, pkt 6574; z dnia 9 stycznia 1996 r., Koelman/Komisja, T‑575/93, EU:T:1996:1, pkt 78, 79; zob. również pkt 44 tiret pierwsze oraz rozdział II komunikatu dotyczącego rozpatrywania skarg). Ani rozporządzenie nr 1/2003, ani komunikat Komisji w sprawie współpracy w ramach sieci organów ochrony konkurencji (Dz.U. 2004, C 101, s. 43) nie ustanawiają natomiast zasad rozdziału zadań pomiędzy Komisją i organami ochrony konkurencji państw członkowskich ani też nie tworzą praw ani nie dają podstaw, aby dane przedsiębiorstwo mogło oczekiwać, by jego sprawa została rozpatrzona przez konkretny organ ochrony konkurencji (zob. wyroki: z dnia 13 lipca 2011 r., ThyssenKrupp Liften Ascenseurs/Komisja, T‑144/07, od T‑147/07 do T‑150/07 i T‑154/07, EU:T:2011:364, pkt 78; z dnia 17 grudnia 2014 r., Si.mobil/Komisja, T‑201/11, EU:T:2014:1096, pkt 38, 39).

    125

    Nawet więc przy założeniu, jak twierdzi skarżąca, że to Komisja jest najwłaściwszym organem do prowadzenia danej sprawy, a organy krajowe są mniej ku temu odpowiednie, przedsiębiorstwom wnoszącym skargę do Komisji, takim jak skarżąca, nie przysługuje prawo do domagania się rozpatrzenia tej sprawy przez tę instytucję (zob. podobnie wyroki: z dnia 17 grudnia 2014 r., Si.mobil/Komisja, T‑201/11, EU:T:2014:1096, pkt 40; z dnia 30 września 2016 r., Trajektna luka Split/Komisja, T‑70/15, EU:T:2016:592, niepublikowany, pkt 43).

    126

    W drugiej kolejności należy przypomnieć, że z preambuły rozporządzenia nr 1/2003, a w szczególności z jej motywów 1, 6, 8 i 35 wynika, że celem ściślejszego uczestnictwa organów ochrony konkurencji państw członkowskich w wykonywaniu art. 101 i 102 TFUE oraz nałożenia na nie obowiązku stosowania tych postanowień, w sytuacji gdy zachodzi możliwość, iż wywierany jest wpływ na wymianę handlową między państwami członkowskimi, jest właśnie zapewnienie zamierzonej przez prawodawcę w tym rozporządzeniu skuteczności. Ustanowienie tego wymogu zapewnienia skuteczności nie może zaś, bez uszczerbku dla zakresu zastosowania art. 13 rozporządzenia nr 1/2003, na podstawie którego Komisja może odrzucić wniesioną do niej skargę na tej podstawie, że organ ochrony konkurencji państwa członkowskiego zajmuje się tą sprawą, pociągać za sobą nałożenia na Komisję obowiązku sprawdzania tego, czy w ramach wykonywania tego szczególnego przepisu dany krajowy organ ochrony konkurencji dysponuje środkami instytucjonalnymi, finansowymi i technicznymi potrzebnymi do realizacji powierzonego mu w rozporządzeniu nr 1/2003 zadania (zob. wyrok z dnia 17 grudnia 2014 r., Si.mobil/Komisja, T‑201/11, EU:T:2014:1096, pkt 56, 57).

    127

    Tak więc, biorąc pod uwagę ustanowiony w rozporządzeniu nr 1/2003 system współpracy pomiędzy Komisją i organami ochrony konkurencji państw członkowskich, należy stwierdzić, że Komisja mogła, nie dopuszczając się błędu w ocenie, przyjąć, że organy krajowe są zdolne do skutecznego stosowania zasad, norm i polityki składających się na całokształt przepisów Unii (zob. podobnie wyrok z dnia 30 września 2016 r., Trajektna luka Split/Komisja, T‑70/15, EU:T:2016:592, pkt 53), przy czym należy w szczególności wziąć pod uwagę to, że krajowe władze hiszpańskie były w stanie nadać dalszy bieg postępowaniu w sprawie będącej przedmiotem skargi z 1999 r. na poziomie krajowym ze względu na uzyskanie wszystkich potrzebnych dowodów, w tym również dzięki wykorzystaniu mechanizmów współpracy, o których mowa w art. 12 i 15 rozporządzenia nr 1/2003. Ponadto w każdym wypadku dowody przedstawione przez skarżącą przed Komisją, a w szczególności te dotyczące rzekomego braku doświadczenia w przeprowadzaniu analizy gospodarczej czy też trudności w uzyskaniu niezbędnych informacji, nie są wystarczające do tego, aby stwierdzić na ich podstawie istnienie nieudolności po stronie hiszpańskiego organu ochrony konkurencji jako instytucji, która stanowiłaby przeszkodę w wykonywaniu przez ten organ powierzonego mu zadania.

    128

    Tak samo nie wykazano tego, by sądy hiszpańskie nie były w stanie sprawdzić zgodności z prawem decyzji wydanych przez hiszpański organ ochrony konkurencji. Jak słusznie zauważa Komisja, żadne z powoływanych przez skarżącą toczących się obecnie postępowań w przedmiocie rzekomych praktyk polegających na stosowaniu w Hiszpanii podwójnych cen nie może świadczyć o rzekomym braku po stronie sądów hiszpańskich zdolności do prawidłowego stosowania art. 101 ust. 3 TFUE. Z jednej strony żadne z tych postępowań sądowych nie dotyczy rozpatrywanego porozumienia, a z drugiej strony, jeśli chodzi o te z tych postępowań, które dotyczą praktyk, jakich miały dopuścić się inne przedsiębiorstwa, z dowodów przedstawionych przez skarżącą nie wynika, aby sądy krajowe miały błędnie zinterpretować wyrok w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P. Przykładowo wyrok wydany przez Tribunal Supremo (sąd najwyższy, Hiszpania) w dniu 3 grudnia 2014 r. w sprawie nr 4792/2011, Pharma/Pfizer SLU, w którym ponadto powołano się na wyroki w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, mimo tego, że dotyczy głównie wykładni art. 101 ust. 1 TFUE, świadczy o tym, że ten sąd dysponuje wszelkimi środkami umożliwiającymi przeprowadzenie analizy zgodne z orzecznictwem wynikającym z tych wyroków Trybunału, a także, w razie potrzeby, w świetle art. 101 ust. 3 TFUE.

    129

    W trzeciej kolejności należy zauważyć, że nawet jeśli kwestionowana praktyka wywiera, ze względu na szczególny charakter handlu równoległego, wpływ na terytorium kilku państw członkowskich, okoliczność ta nie jest sama w sobie wystarczająca, aby na jej podstawie wyciągnąć wniosek, że rozpatrzenie skargi z 1999 r. leżało w wystarczającym stopniu w interesie Unii. W przeciwnym razie Komisja miałby obowiązek nadania dalszego biegu każdej skardze dotyczącej potencjalnego naruszenia obejmującego kilka państw członkowskich, i to niezależnie od oceny innych kryteriów służących oszacowaniu interesu Unii oraz zasadności wniesionej do tej instytucji skargi (zob. podobnie wyroki: z dnia 12 września 2007 r., UFEX i in./Komisja, T‑60/05, EU:T:2007:269, pkt 158; z dnia 13 września 2012 r., Protégé International/Komisja, T‑119/09, niepublikowany, EU:T:2012:421, pkt 77). Wynika z tego, że ponadnarodowy zasięg danego zachowania nie wystarcza sam w sobie do tego, aby przesądzić o istnieniu interesu Unii.

    130

    W czwartej kolejności, w odniesieniu do zastosowania art. 5 rozporządzenia nr 1/2003, z brzmienia tego artykułu wyraźnie wynika, że „[o]rgany ochrony konkurencji państw członkowskich mają prawo stosowania art. [101 i 102 TFUE] w indywidualnych sprawach” i że „[w] tym celu, działając z urzędu lub na wniosek, mogą wydać następujące decyzje: […] domagające się zaprzestania naruszenia […] zarządzające środki tymczasowe […] akceptujące zobowiązania [i] nakładające grzywny lub okresowe kary pieniężne, lub inne kary przewidziane w krajowych przepisach prawa”. Zgodnie z art. 5 akapit drugi rozporządzenia nr 1/2003 krajowe organy ochrony konkurencji „mogą również zdecydować, że nie ma podstaw do działania z ich strony”. Ponadto należy przypomnieć, że rozporządzenie nr 1/2003 położyło kres ustanowionemu w rozporządzeniu nr 17 scentralizowanemu systemowi, który został oparty na systemie zgłoszeń za pomocą wniosku o wydanie atestu negatywnego lub, w braku takiej możliwości, zastosowanie wyłączenia indywidualnego, zastępując go systemem bezpośrednio stosowanych wyłączeń, w ramach którego organy ochrony konkurencji oraz sądy państw członkowskich są uprawnione do stosowania nie tylko art. 101 ust. 1 i art. 102 TFUE, lecz także art. 101 ust. 3 TFUE. (zob. motywy 3 i 4 rozporządzenia nr 1/2003). Tak więc, wbrew temu, co twierdzi skarżąca, krajowe organy ochrony konkurencji ewidentnie mogą oceniać to, czy warunki określone w art. 101 ust. 3 TFUE zostały spełnione.

    131

    Wniosku tego nie można podważyć za pomocą podnoszonego przez skarżącą argumentu, zgodnie z którym, na podstawie art. 10 rozporządzenia nr 1/2003 i zgodnie z wyrokiem z dnia 3 maja 2011 r., Tele2 Polska (C‑375/09, EU:C:2011:270), tylko Komisja może w drodze decyzji stwierdzić spełnienie czterech określonych w art. 101 ust. 3 TFUE warunków.

    132

    Przede wszystkim należy bowiem zauważyć, że art. 10 rozporządzenia nr 1/2003 stanowi, iż Komisja „może w drodze decyzji stwierdzić, iż art. [101 TFUE] nie ma zastosowania do porozumienia […] ponieważ warunki określone w art. [101 ust. 1 TFUE] nie zostały spełnione lub warunki określone w art. [101 ust. 3 TFUE] zostały spełnione”. Zgodnie z pierwszym zdaniem tego samego artykułu decyzja ta, mająca charakter nie konstytutywnego, tylko czysto deklaratoryjny, może zostać podjęta przez Komisję tylko „z urzędu” i „jeżeli interes publiczny [Unii w zakresie stosowania art. 101 i 102 TFUE] tego wymaga” (zob. także motyw 14 rozporządzenia nr 1/2003). Tę część zarzutu należy też oddalić względu na to, że zaskarżona decyzja nie zawiera wniosku, iż władze krajowe mogą wydać decyzję na podstawie art. 10 rozporządzenia nr 1/2003.

    133

    Następnie, jeśli chodzi o wyrok z dnia 3 maja 2011 r., Tele2 Polska (C‑375/09, EU:C:2011:270), to w pkt 32 tego wyroku Trybunał niewątpliwie podniósł, że „krajowy organ ochrony konkurencji nie może wydać decyzji stwierdzającej brak naruszenia art. 102 TFUE”. Orzecznictwo to znajduje również przez analogię zastosowanie do art. 101 TFUE ze względu na to, że Trybunał uznał, iż „[t]aka »negatywna« decyzja merytoryczna mogłaby bowiem zagrozić osiągnięciu celu w postaci zapewnienia jednolitego stosowania art. 101 TFUE i 102 TFUE” (wyrok z dnia 3 maja 2011 r., Tele2 Polska,C‑375/09, EU:C:2011:270, pkt 28; zob. również podobnie wyrok z dnia 21 stycznia 2015 r., easyJet Airline/Komisja, T‑355/13, EU:T:2015:36, pkt 32).

    134

    Niemniej jednak okoliczność, że organ krajowy nie może wydać decyzji stwierdzających brak naruszenia art. 101 TFUE, nie może sprowadzać się do niemożności zastosowania przez krajowy organ ochrony konkurencji art. 101 ust. 3 TFUE. Dokładniej rzecz ujmując – zgodnie z brzmieniem art. 5 akapit drugi rozporządzenia nr 1/2003 taki krajowy organ ochrony konkurencji może – jeżeli na podstawie informacji, które posiada, dojdzie do wniosku, iż ustanowione w art. 101 TFUE przesłanki ustanowienia zakazu nie zostały spełnione – zdecydować, że nie ma podstaw do działania z jego strony. Tak więc krajowy organ ochrony konkurencji może przeprowadzić ocenę tego, czy warunki określone w art. 101 ust. 3 TFUE zostały spełnione, a w przypadku udzielenia odpowiedzi twierdzącej – zdecydować, że nie ma on podstaw do działania.

    135

    Należy ponadto podkreślić, że przy ocenie tego, czy dana sprawa może zostać skutecznie podniesiona przed organem krajowym, ważne nie jest to, jaki będzie wynik przeprowadzenia analizy skargi przez ten organ ochrony konkurencji, ale to, że istnieje możliwość przeanalizowania jej przez ten organ (zob. analogicznie wyrok z dnia 21 stycznia 2015 r., easyJet Airline/Komisja, T‑355/13, EU:T:2015:36, pkt 27), co niewątpliwie ma miejsce w niniejszym przypadku.

    136

    Po piąte i ostatnie, jeśli chodzi o argument skarżącej, zgodnie z którym Komisja miała też obowiązek dalszego prowadzenia dochodzenia w sytuacji, gdy pozbawiła ona hiszpański organ ochrony konkurencji przysługującego mu uprawnienia do dalszego rozpoznawania sprawy, z jednej strony należy zauważyć, iż zgodnie z orzecznictwem Trybunału z rozporządzenia nr 1/2003 nie wynika, że wszczęcie postępowania przez Komisję pozbawia w sposób trwały i ostateczny krajowe organy ochrony konkurencji ich kompetencji w zakresie stosowania krajowych przepisów konkurencji. Kompetencje krajowych organów ochrony konkurencji zostają przywrócone w momencie zakończenia postępowania wszczętego przez Komisję (wyrok z dnia 14 lutego 2012 r., Toshiba Corporation i in., C‑17/10, EU:C:2012:72, pkt 7880). Z drugiej strony i w każdym wypadku – zgodnie z motywem 18 rozporządzenia nr 1/2003 ewentualne zawieszenie lub umorzenie sprawy przez organ ochrony konkurencji na tej podstawie, że prowadzi ją inny organ lub też że inny organ już ją zakończył „nie powinno ograniczać uprawnienia Komisji do odmowy wszczęcia postępowania z uwagi na brak interesu [Unii], ponieważ zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Komisja może odmówić wszczęcia postępowania, nawet jeżeli żaden inny organ ochrony konkurencji nie wykazał zamiaru zajęcia się sprawą”.

    137

    W świetle powyższych rozważań należy dojść do wniosku, że nie wykazano, by Komisja popełniła oczywisty błąd w ocenie, gdy wskazała, iż rozpatrywana sprawa może zostać podniesiona przed organami krajowymi. Z powyższego wynika, że należy oddalić tę część zarzutu drugiego.

    138

    Z całości powyższych rozważań wynika, że zarzut drugi należy w całości oddalić jako bezzasadny.

    W przedmiocie zarzutu trzeciego, opartego na braku przeprowadzenia analizy i niewystarczającym charakterze uzasadnienia ze względu na pewne okoliczności faktyczne i prawne przedstawione przez skarżącą Komisji po ogłoszeniu wyroków w sprawach C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P

    139

    Zdaniem skarżącej Komisja nie przeanalizowała całokształtu wszystkich okoliczności faktycznych i prawnych, które podała do wiadomości tej instytucji po ogłoszeniu wyroków w sprawie T‑168/01 i w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, czyli wspomnianych w momemorandach przedstawionych w dniach 4 marca 2010 r. i 8 października 2011 r., i że uzasadnienie zaskarżonej decyzji nie świadczy o przeprowadzeniu przez Komisję jakiejkolwiek analizy tych okoliczności.

    140

    W pierwszej kolejności, odnośnie do rzekomego braku przeprowadzenia analizy przez Komisję, przy ocenie tego, czy istnieje interes Unii w dalszym badaniu sprawy, instytucja ta musi uwzględniać wszystkie okoliczności prawne i faktyczne mające znaczenie dla wydania decyzji o nadaniu dalszego biegu złożonej do niej skardze. W szczególności jest ona zobowiązana do uważnego zbadania wszystkich okoliczności faktycznych i prawnych, o których została poinformowana przez podmiot składający do niej skargę (zob. pkt 76 powyżej).

    141

    W niniejszym przypadku należy przypomnieć, że z zaskarżonej decyzji wynika, iż Komisja przeprowadziła postępowanie przewidziane w art. 7 rozporządzenia nr 773/2004. W swym piśmie z dnia 6 czerwca 2013 r. Komisja podała do wiadomości skarżącej wyniki przeprowadzonej przez siebie analizy skargi z 1999 r. i dała jej możliwość poniesienia własnej argumentacji. W dniu 18 lipca 2013 r. skarżąca przedstawiła swe uwagi, które zostały uwzględnione przez Komisję w zaskarżonej decyzji. Jeśli chodzi o będące przedmiotem niniejszego zarzutu memoranda przedstawione przez skarżącą w dniach 4 marca 2010 r. i 8 października 2011 r., z motywu 11 zaskarżonej decyzji wynika, że Komisja je „uważnie przeanalizowała”. W tym względzie należy stwierdzić, że pierwsze z tych memorandów dotyczyło analizy systemu podwójnych cen GSK po wydaniu wyroku w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P i zawierało w istocie wniosek, że rozpatrywane porozumienie nie może zostać objęte wyłączeniem na mocy art. 101 ust. 3 TFUE; drugie z nich dotyczyło zaś potrzeby pilnej reakcji ze strony Komisji wraz z sugerowanymi możliwymi metodami działania. Choćby nie było możliwości potwierdzenia, na podstawie treści zaskarżonej decyzji, że te memoranda zostały zbadane przez Komisję, z ich treści wynika, że nie podniesiono w nich kwestii, które nie zostałyby podniesione w trakcie postępowania administracyjnego, również tego przeprowadzonego po wydaniu wyroku w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P. Słuszne więc jest twierdzenie, że ich uwzględnienie w zaskarżonej decyzji poprzez zawarcie w niej wyraźnego odniesienia do ich treści nie było konieczne. Tak więc część zarzutu opartą na tym, że memoranda te nie zostały uwzględnione, należy oddalić.

    142

    W drugiej kolejności – w odniesieniu do części zarzutu dotyczącej braku uzasadnienia z utrwalonego orzecznictwa wynika, że uzasadnienie musi odpowiadać charakterowi przedmiotowego aktu prawnego oraz musi przedstawiać jasno i jednoznacznie sposób rozumowania instytucji, która wydała akt, umożliwiając zainteresowanym zapoznanie się z podstawami przyjętego aktu, a właściwemu sądowi dokonanie kontroli (wyrok z dnia 29 września 2011 r., Elf Aquitaine/Komisja, C‑521/09 P, EU:C:2011:620, pkt 147 i przytoczone tam orzecznictwo). W tym względzie Komisja, w przypadku gdy odmawia dalszego badania skargi, jest związana obowiązkiem uzasadnienia. Ze względu na to, że uzasadnienie powinno być precyzyjne i szczegółowe w stopniu wystarczającym, aby Sąd był w stanie przeprowadzić rzeczywistą kontrolę nad wykonywaniem przez Komisję jej swobody uznania w zakresie określania priorytetów (zob. wyrok z dnia 21 stycznia 2015 r., easyJet Airline/Komisja, T‑355/13, EU:T:2015:36, pkt 70), instytucja ta ma obowiązek przedstawienia tych elementów stanu faktycznego, od których zależy umotywowanie decyzji, oraz rozważań prawnych, które ją doprowadziły do jej wydania (zob. wyrok z dnia 9 marca 2012 r., Comité de défense de la viticulture charentaise/Komisja, T‑192/07, niepublikowany, EU:T:2012:116, pkt 69 i przytoczone tam orzecznictwo). Wreszcie Komisja nie musi zajmować stanowiska w sprawie wszystkich argumentów podniesionych przez zainteresowane podmioty na poparcie ich skargi. Wystarczy bowiem, aby przedstawiła fakty oraz odpowiednie rozważania prawne o zasadniczym znaczeniu dla systematyki decyzji (wyrok z dnia 17 stycznia 1984 r., VBVB i VBBB/Komisja, 43/82 i 63/82, EU:C:1984:9, pkt 22; zob. również podobnie wyrok z dnia 12 lipca 2007 r., AEPI/Komisja, T‑229/05, niepublikowany, EU:T:2007:224, pkt 61 i przytoczone tam orzecznictwo).

    143

    W niniejszym przypadku, co się tyczy domniemanego uchybienia przez Komisję ciążącemu na niej obowiązkowi uzasadnienia, nawet jeżeli instytucja ta nie udzieliła odpowiedzi na wszystkie argumenty przedstawione przez skarżącą w dwóch wspomnianych w pkt 142 powyżej memorandach, to jednak wyraźnie objaśniła przyjęte przez siebie rozumowanie, a w szczególności trzy wymienione w motywie 23 zaskarżonej decyzji kryteria, na podstawie których sformułowała ona wniosek o braku interesu Unii, umożliwiając w ten sposób skarżącej zrozumienie powodów, dla których jej skarga została odrzucona. Jak wskazano w pkt 142 powyżej, Komisja nie musi zajmować wyraźnego stanowiska w sprawie wszystkich argumentów podniesionych przez zainteresowane podmioty na poparcie wniesionej do niej skargi. Wystarczy bowiem, aby Komisja przedstawiła fakty oraz odpowiednie rozważania prawne o zasadniczym znaczeniu dla treści decyzji.

    144

    Tak więc z powyższych uwag wynika, że Komisja uczyniła zadość swemu obowiązkowi uzasadnienia, przedstawiając w sposób jasny i jednoznaczny okoliczności i rozważania prawne, które doprowadziły ją do odrzucenia skargi z 1999 r. Ze względu na to, że te wyjaśnienia umożliwiły Sądowi dokonanie skutecznej kontroli względem wykonania przez Komisję w zaskarżonej decyzji przysługujących jej uprawnień w zakresie swobody uznania, należy stwierdzić, iż zaskarżona decyzja jest dostatecznie uzasadniona w tym względzie, nawet jeśli instytucja ta nie zajęła stanowiska w przedmiocie argumentów podnoszonych w ramach memorandów z dnia 4 marca 2010 r. i 8 października 2011 r.

    145

    Zarzut trzeci należy zatem oddalić jako bezzasadny, wobec czego skargę należy w całości oddalić.

    W przedmiocie kosztów

    146

    Zgodnie z art. 134 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Niemniej jednak na mocy art. 135 § 1 tego samego regulaminu, jeżeli wymagają tego względy słuszności, Sąd może orzec, że strona przegrywająca sprawę pokryje, oprócz własnych kosztów, część kosztów poniesionych przez stronę przeciwną, a nawet że nie zostanie nimi obciążona w ogóle.

    147

    W niniejszej sprawie żądania skarżącej nie zostały uwzględnione. Niemniej jednak w ramach analizy niniejszej skargi stwierdzono, że Komisja, po pierwsze, dokonała w motywach 9 i 46 zaskarżonej decyzji błędnej kwalifikacji decyzji z 2001 r. (zob. pkt 62 i 63 powyżej), i po drugie, użyła w motywie 18 zaskarżonej decyzji co najmniej niejednoznacznego sformułowania odnośnie do dochodzenia, które winna była przeprowadzić na podstawie skargi z 1999 r. (zob. pkt 64 powyżej).

    148

    W tych okolicznościach Sąd stoi na stanowisku, że zgodnie z zasadą słuszności należy obciążyć każdego z uczestników, w tym interwenientów, poniesionymi przez nich kosztami postępowania.

     

    Z powyższych względów

    SĄD (czwarta izba)

    orzeka, co następuje:

     

    1)

    Skarga zostaje oddalona.

     

    2)

    Każdy z uczestników pokrywa własne koszty.

     

    Kanninen

    Iliopoulos

    Calvo-Sotelo Ibáñez-Martín

    Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 26 września 2018 r.

    Sekretarz

    E. Coulon

    Prezes

    Spis treści

     

    Okoliczności powstania sporu

     

    Pierwsze postępowanie administracyjne

     

    Przebieg postępowania przed Sądem i Trybunałem

     

    Postępowanie przed Komisją po wydaniu wyroku w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P

     

    Zaskarżona decyzja

     

    Przebieg postępowania i żądania stron

     

    Co do prawa

     

    W przedmiocie zarzutu pierwszego, opartego na oczywistym błędzie w ocenie w stosowaniu art. 266, 101 i 105 TFUE i art. 7 rozporządzenia nr 1/2003, dotyczącym wykładni wyroków w sprawie T‑168/01 oraz w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P, a także na naruszeniu obowiązku uzasadnienia i prawa do bycia wysłuchanym

     

    W przedmiocie istotności zarzutu pierwszego

     

    W przedmiocie zasadności zarzutu pierwszego

     

    – W przedmiocie części pierwszej zarzutu pierwszego, opartej na naruszeniu art. 266 TFUE

     

    – W przedmiocie części drugiej zarzutu pierwszego, opartej na naruszeniu artykułów 101 i 105 TFUE w związku z art. 7 rozporządzenia nr 1/2003

     

    – W przedmiocie części trzeciej zarzutu pierwszego, opartej na braku wystarczającego uzasadnienia i naruszeniu prawa do bycia wysłuchanym

     

    W przedmiocie zarzutu drugiego, opartego na oczywistym błędzie w ocenie w stosowaniu art. 101 i 105 TFUE, na stanowiącym naruszenie art. 296 TFUE braku uzasadnienia przy ocenie istnienia interesu Unii oraz na naruszeniu prawa skarżącej do bycia wysłuchaną

     

    W przedmiocie części pierwszej zarzutu drugiego, opartej na istnieniu interesu Unii ze względu na sam fakt wydania wyroków w sprawie T‑168/01 i w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P

     

    W przedmiocie części drugiej zarzutu drugiego, opartej na oczywiście błędnej ocenie i braku uzasadnienia przez Komisję odnośnie zaprzestania zachowania GSK w 1998 r. jako kryterium oceny istnienia interesu Unii

     

    W przedmiocie części trzeciej zarzutu drugiego, opartej na dokonaniu przez Komisję oczywiście błędnej oceny braku utrzymujących się na rynku hiszpańskim skutków wynikających z porozumienia

     

    W przedmiocie czwartej części zarzutu drugiego, opartej na oczywiście błędnej ocenie, jakiej miała dokonać Komisja w odniesieniu do okoliczności, że sprawa będąca przedmiotem skargi z 1999 r. może zostać skutecznie podniesiona przed organami krajowymi

     

    W przedmiocie zarzutu trzeciego, opartego na braku przeprowadzenia analizy i niewystarczającym charakterze uzasadnienia ze względu na pewne okoliczności faktyczne i prawne przedstawione przez skarżącą Komisji po ogłoszeniu wyroków w sprawie T‑168/01 i w sprawach połączonych C‑501/06 P, C‑513/06 P, C‑515/06 P i C‑519/06 P

     

    W przedmiocie kosztów


    ( *1 ) Język postępowania: angielski.

    Top