1

W odwołaniu złożonym w sekretariacie Trybunału w dniu 19 września 2014 r. Republika Grecka wniosła do Trybunału o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej Grecja/Komisja (T‑52/12, EU:T:2014:677, zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”), w którym Sąd oddalił jej skargę o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji 2012/157/UE z dnia 7 grudnia 2011 r. w sprawie pomocy w formie rekompensat wypłacanych przez grecki zakład ubezpieczeń rolniczych (ELGA) w latach 2008 i 2009 (Dz.U. 2012, L 78, s. 21, zwanej dalej „sporną decyzją”).

2

W skardze złożonej w sekretariacie Trybunału w dniu 30 września 2014 r. Republika Grecka złożyła wniosek w przedmiocie środka tymczasowego na podstawie art. 278 TFUE i 279 TFUE, żądając w szczególności zawieszenia przez Trybunał wykonania zaskarżonego wyroku do czasu wydania orzeczenia w sprawie odwołania.

3

Grecki zakład ubezpieczeń rolniczych (Elga) jest organizacją pożytku publicznego ustanowioną ustawą 1790/1988 (FEK A’ 134/20.6.1988). Elga jest osobą prawną prawa prywatnego należącą w całości do państwa. Działalność Elgi polega w szczególności na zapewnieniu ubezpieczenia produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz kapitału roślinnego i zwierzęcego gospodarstw rolnych od szkód związanych z ryzykiem naturalnym.

4

Na podstawie art. 3a ustawy 1790/1988, dodanego w ustawie 2945/2001 (FEK A’ 223/8.10.2001), ubezpieczenie w Eldze jest obowiązkowe i obejmuje ryzyko naturalne. Zgodnie z art. 5a ustawy 1790/1988, dodanym w ustawie 2040/1992 (FEK A’ 70/23.4.1992), producenci produktów rolnych będący beneficjentami tego systemu ubezpieczeń są obowiązani do uiszczania specjalnej składki ubezpieczeniowej na rzecz Elgi.

5

Zarządzeniem międzyresortowym ministra gospodarki i ministra rozwoju obszarów wiejskich i żywności 262037 z dnia 30 stycznia 2009 r. w sprawie wypłacanych wyjątkowo rekompensat z tytułu szkód w zakresie produkcji rolnej (FEK B’ 155/2.2.2009) Republika Grecka przewidziała, że Elga wyjątkowo wypłaci rekompensaty w wysokości 425 mln EUR ze względu na spadek produkcji niektórych roślin uprawnych w roku gospodarczym 2008 spowodowany złymi warunkami klimatycznymi. Ze wspomnianego zarządzenia międzyresortowego wynikało, że obciążające budżet Elgi wydatki związane z zastosowaniem tego zarządzenia będą finansowane z zaciągniętych przez tę instytucję pożyczek bankowych objętych gwarancją państwa.

6

Pismem z dnia 20 marca 2009 r. przesłanym w odpowiedzi na wystosowane przez Komisję Europejską żądanie udzielenia informacji Republika Grecka poinformowała Komisję, że w 2008 r. Elga wypłaciła rolnikom odszkodowania w wysokości 386986648 EUR z tytułu szkód objętych ubezpieczeniem. Wymieniona kwota pochodziła częściowo z zapłaconych przez producentów składek ubezpieczeniowych, których wartość wyniosła 88353000 EUR, a częściowo z dochodów uzyskanych dzięki objętej gwarancją państwa pożyczce bankowej w wysokości 444 mln EUR, zaciągniętej przez Elgę na okres 10 lat.

7

Decyzją z dnia 27 stycznia 2010 r. (Dz.U. C 72, s. 12) Komisja wszczęła formalne postępowanie wyjaśniające przewidziane w art. 108 ust. 2 TFUE w sprawie C 3/10 (ex NN 39/09), dotyczące rekompensat wypłaconych przez Elgę w latach 2008 i 2009 (zwanych dalej „sporną pomocą”). W dniu 7 grudnia 2011 r. Komisja wydała sporną decyzję.

8

Artykuły 1 i 3 sentencji zaskarżonej decyzji brzmią następująco:

„Artykuł 1

1.   Odszkodowania wypłacone przez [Elgę] producentom produktów rolnych w latach 2008 i 2009 stanowią pomoc państwa.

2.   Pomoc z tytułu rekompensaty przyznana w 2008 r. w ramach obowiązkowego systemu ubezpieczeń specjalnych jest zgodna z rynkiem wewnętrznym, jeżeli chodzi o pomoc w wysokości 349493652,03 EUR, którą Elga przyznał[a] producentom w celu naprawienia strat w ich produkcji roślinnej, jak również o pomoc odnoszącą się do strat w produkcji roślinnej spowodowanych przez niedźwiedzia w wysokości 91500 EUR oraz do działań naprawczych podejmowanych w ramach wyżej wymienionej pomocy. Pomoc z tytułu rekompensaty, która odpowiada pozostałej kwocie i którą wypłacono w 2008 r. w ramach systemu ubezpieczeń specjalnych, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym.

3.   Pomoc z tytułu rekompensaty w wysokości 27614905 EUR, którą przyznano w 2009 r. na mocy [zarządzenia międzyresortowego], jest zgodna z rynkiem wewnętrznym.

Pomoc z tytułu rekompensaty w wysokości 387404547 EUR, którą przyznano producentom do dnia 28 października 2009 r., jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym. Wniosek ten pozostaje bez uszczerbku dla pomocy, która w chwili jej przyznania spełniała wszystkie warunki określone w rozporządzeniu [Komisji] (WE) nr 1535/2007 {z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie zastosowania art. [107 TFUE i 108 TFUE] w odniesieniu do pomocy de minimis w sektorze produkcji rolnej (Dz.U. L 337, s. 35)}.

Artykuł 2

1.   [Republika Grecka] podejmuje wszelkie możliwe działania w celu odzyskania od beneficjentów pomocy niezgodnej z rynkiem wewnętrznym, o której mowa w art. 1, już im udostępnionej niezgodnie z prawem.

2.   Do kwot podlegających zwrotowi dolicza się odsetki za cały okres, począwszy od dnia, w którym pomoc została przekazana do dyspozycji beneficjenta, do dnia jej faktycznego odzyskania.

[…]

4.   Odzyskanie pomocy odbywa się w sposób bezzwłoczny, zgodnie z procedurami przewidzianymi w prawie krajowym, o ile pozwalają one na bezzwłoczne i skuteczne wykonanie niniejszej decyzji.

Artykuł 3

Odzyskanie pomocy, o której mowa w art. 1 ust. 2 i 3, odbywa się w sposób bezzwłoczny i skuteczny. [Republika Grecka] zapewnia wykonanie niniejszej decyzji w terminie czterech miesięcy od daty jej notyfikacji”.

9

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 8 lutego 2012 r. Republika Grecka wniosła skargę o stwierdzenie nieważności spornej decyzji. Odrębnym pismem złożonym w sekretariacie Sądu tego samego dnia Republika Grecka wniosła na podstawie art. 278 TFUE i 279 TFUE o zastosowanie środka tymczasowego w postaci zawieszenia wykonania spornej decyzji. Postanowieniem prezesa Sądu Grecja/Komisja (T‑52/12 R, EU:T:2012:447) wykonanie spornej decyzji zostało zawieszone w zakresie, w jakim decyzja ta zobowiązywała Republikę Grecką do odzyskania od beneficjentów wypłaconych im kwot.

10

Republika Grecka podniosła siedem zarzutów na poparcie żądania stwierdzenia nieważności spornej decyzji. Zarzut pierwszy był oparty na błędnej wykładni i błędnym zastosowaniu przez Komisję art. 107 ust. 1 TFUE i art. 108 TFUE w związku z przepisami ustawy 1790/1988 oraz na nieprawidłowej ocenie okoliczności faktycznych w zakresie rekompensat wypłaconych w 2009 r. Zarzut drugi dotyczył błędnej oceny okoliczności faktycznych i naruszenia przez Komisję istotnych wymogów proceduralnych oraz niewystarczającego uzasadnienia, gdy Komisja stwierdziła, że dokonane w 2009 r. wypłaty rekompensat stanowią niezgodną z prawem pomoc państwa. Zarzut trzeci dotyczył błędnej wykładni i błędnego zastosowania art. 107 TFUE i 108 TFUE oraz niewystarczającego uzasadnienia, jako że Komisja włączyła do kwot podlegających odzyskaniu kwotę 186011000,60 EUR odpowiadającą składkom na ubezpieczenie uiszczonym przez rolników w latach 2008 i 2009 w ramach systemu obowiązkowego ubezpieczenia Elgi. Zarzut czwarty, podniesiony pomocniczo, dotyczył błędnej wykładni i błędnego zastosowania art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE oraz skorzystania w niewłaściwy sposób przez Komisję z uznania przysługującego jej w dziedzinie pomocy państwa, gdyż płatności dokonane w 2009 r. powinny były zostać uznane za zgodne z rynkiem wewnętrznym w oparciu o ten przepis. Zarzut piąty, również podniesiony pomocniczo, dotyczył naruszenia przez Komisję art. 39 TFUE, art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE oraz art. 296 TFUE, jak również szeregu ogólnych zasad prawa, z powodu niezastosowania opublikowanego w dniu 22 stycznia 2009 r. komunikatu Komisji dotyczącego tymczasowych wspólnotowych ram prawnych w zakresie pomocy państwa ułatwiających dostęp do finansowania w dobie kryzysu finansowego i gospodarczego (Dz.U. 2009, C 16, s. 1, zwanego dalej „komunikatem dotyczącym tymczasowych wspólnotowych ram prawnych”) począwszy od dnia 17 grudnia 2008 r., od którego to dnia ramy te miały zastosowanie do przedsiębiorstw działających w sektorze produkcji pierwotnej produktów rolnych. Zarzut szósty, także podniesiony pomocniczo, dotyczył błędnej oceny i nieprawidłowego obliczenia przez Komisję kwot pomocy podlegających odzyskaniu. Zarzut siódmy dotyczył błędnej wykładni i błędnego zastosowania przez Komisję wytycznych w sprawie pomocy państwa w sektorze rolnym i leśnym na lata 2007–2013 (Dz.U. 2006, C 319, s. 1) oraz błędnego skorzystania z przysługującego jej uznania w zakresie rekompensat wypłaconych w 2008 r. za szkody w produkcji roślinnej wyrządzone przez niedźwiedzie.

11

W zaskarżonym wyroku Sąd uznał, że żaden z tych siedmiu zarzutów nie był zasadny, w związku z czym oddalił skargę w całości.

12

Republika Grecka wnosi do Trybunału o:

13

Komisja wnosi do Trybunału o:

14

Należy przypomnieć, iż zgodnie z art. 60 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej odwołanie od wyroku Sądu nie ma co do zasady skutku zawieszającego. Jednakże na mocy art. 278 TFUE Trybunał może, jeśli uzna, że okoliczności tego wymagają, zarządzić zawieszenie wykonania zaskarżonego wyroku (postanowienie prezesa Trybunału Front national i Martinez/Parlament, C‑486/01 P-R i C‑488/01 P-R, EU:C:2002:116, pkt 71).

15

Jak słusznie zauważyła Komisja, w niniejszej sprawie wniosek w przedmiocie środka tymczasowego zmierza w sposób dorozumiany, lecz wyraźny nie tylko do tego, by Trybunał zarządził zawieszenie wykonania zaskarżonego wyroku, ale również i w szczególności do tego, by Trybunał zarządził zawieszenie wykonania spornej decyzji.

16

W tym względzie okoliczność, iż celem wniosku o zastosowanie środków tymczasowych jest zawieszenie wykonania spornej decyzji, wykraczające tym samym poza zawieszenie wykonania zaskarżonego wyroku, nie czyni niniejszego wniosku w przedmiocie środka tymczasowego niedopuszczalnym.

17

Wprawdzie w ramach art. 278 TFUE środki objęte wnioskiem nie mogą w zasadzie wykraczać poza formalne ramy odwołania, z którym są związane, jednak należy również wskazać, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem wniosek o zawieszenie wykonania nie może być, poza wyjątkowymi przypadkami, skierowany przeciwko decyzji odmownej, ponieważ zawieszenie nie może skutkować zmianą sytuacji prawnej strony skarżącej (zob. postanowienie prezesa Trybunału Front national i Martinez/Parlament, EU:C:2002:116, pkt 73 i przytoczone tam orzecznictwo). Ze względu na to, że zaskarżony wyrok należy traktować jako decyzję odmowną, ponieważ na mocy tego wyroku Sąd w całości oddalił skargę wniesioną przez Republikę Grecką, i z uwagi na okoliczność, że obowiązek zwrotu spornej pomocy wynika ze spornej decyzji, względy związane z wymogiem zagwarantowania skutecznej ochrony sądowej wymagają, aby w niniejszej sprawie uznać za dopuszczalny wniosek skarżącej o zawieszenie wykonania spornej decyzji (zob. analogicznie postanowienie prezesa Trybunału Le Pen/Parlament, C‑208/03 P‑R, EU:C:2003:424, pkt 78–88).

18

Należy dodać, że niniejszy wniosek w przedmiocie środka tymczasowego jest oparty również na art. 279 TFUE, będącym postanowieniem, na mocy którego Trybunał może zarządzić niezbędne środki tymczasowe w sprawach, które rozpatruje.

19

Artykuł 160 § 3 regulaminu postępowania przed Trybunałem stanowi, że we wnioskach w przedmiocie środków tymczasowych należy określić „przedmiot sporu, okoliczności niecierpiące zwłoki, a także uprawdopodobnić z faktycznego i prawnego punktu widzenia konieczność zastosowania środka”. Sąd rozpatrujący wniosek w przedmiocie środków tymczasowych może zatem zawiesić wykonanie aktu i zastosować inne środki tymczasowe, jeśli uprawdopodobniono na pierwszy rzut oka z faktycznego i prawnego punktu widzenia konieczność zastosowania takich środków (fumus boni iuris) i wykazano ich pilny charakter, czyli to, że ich ustanowienie i obowiązywanie przed wydaniem orzeczenia w postępowaniu głównym jest niezbędne w celu uniknięcia poważnej i nieodwracalnej szkody dla interesów strony, która wnosi o ich zastosowanie. Przesłanki te mają charakter kumulatywny, co oznacza, że wnioski o zastosowanie środków tymczasowych winny zostać oddalone, gdy którakolwiek z nich nie jest spełniona. Sąd orzekający w przedmiocie środków tymczasowych dokonuje także w razie potrzeby wyważenia wchodzących w grę interesów (postanowienie prezesa Trybunału Technische Glaswerke Ilmenau/Komisja, C‑404/04 P‑R, EU:C:2005:267, pkt 10, 11 i przytoczone tam orzecznictwo; postanowienie wiceprezesa Trybunału Komisja/ANKO, C‑78/14 P-R, EU:C:2014:239, pkt 14).

20

W odniesieniu do przesłanki dotyczącej istnienia fumus boni iuris należy stwierdzić, że jest ona spełniona, jeżeli na etapie postępowania w przedmiocie środka tymczasowego istnieje istotny spór prawny lub faktyczny, którego rozstrzygnięcie nie nasuwa się od razu, wobec czego na pierwszy rzut oka skarga w postępowaniu głównym nie jest pozbawiona poważnych podstaw (zob. podobnie postanowienia prezesa Trybunału: Publishers Association/Komisja, 56/89 R, EU:C:1989:238, pkt 31; Komisja/Artegodan i in., C‑39/03 P-R, EU:C:2003:269, pkt 40). Ponieważ celem postępowania w przedmiocie środka tymczasowego jest zagwarantowanie pełnej skuteczności ostatecznego orzeczenia, które ma być wydane, tak aby uniknąć luki w ochronie prawnej zapewnianej przez Trybunał, sąd orzekający w przedmiocie środków tymczasowych musi ograniczyć się do oceny „na pierwszy rzut oka” zasadności zarzutów w postępowaniu głównym w celu ustalenia, czy istnieje wystarczająco duże prawdopodobieństwo uwzględnienia skargi w postępowaniu głównym [postanowienie wiceprezesa Trybunału Komisja/Niemcy, C‑426/13 P(R), EU:C:2013:848, pkt 41].

21

W omawianym przypadku okoliczność, że wniosek w przedmiocie środka tymczasowego ma na celu raczej zawieszenie wykonania spornej decyzji niż zaskarżonego wyroku, wpływa na ocenę spełnienia przesłanki fumus boni iuris (postanowienie prezesa Trybunału Technische Glaswerke Ilmenau/Komisja, EU:C:2005:267, pkt 16).

22

Jakkolwiek poważne mogą być bowiem zarzuty i argumenty podniesione przez skarżącą względem zaskarżonego wyroku, nie wystarczają one same w sobie do stwierdzenia, że zawieszenie wykonania spornej decyzji jest prawnie uzasadnione. Aby wykazać, że przesłanka fumus boni iuris jest spełniona, Republika Grecka powinna ponadto być w stanie wykazać, że zarzuty i argumenty kwestionujące zgodność z prawem rzeczonej decyzji w ramach skargi o stwierdzenie nieważności mogą uzasadnić na pierwszy rzut oka zarządzenie zawieszenia objętego wnioskiem (zobacz analogicznie postanowienie prezesa Trybunału Le Pen/Parlament, EU:C:2003:424, pkt 90).

23

Ponadto należy podkreślić, że wprawdzie sąd orzekający w przedmiocie środków tymczasowych stwierdził istnienie fumus boni iuris na etapie wniosku o zastosowanie środków tymczasowych złożonego w ramach skargi o stwierdzenie nieważności (postanowienie prezesa Sądu Grecja/Komisja, EU:T:2012:447), jednak Sąd oddalił co do istoty w zaskarżonym wyroku wszystkie zarzuty podniesione przez skarżącą.

24

W związku z powyższym, co się tyczy niniejszego wniosku w przedmiocie środka tymczasowego, ocena przesłanki dotyczącej istnienia fumus boni iuris powinna uwzględniać okoliczność, że sporna decyzja, której dotyczy wniosek o zawieszenie wykonania, została już zbadana przez sąd Unii, zarówno co do okoliczności faktycznych, jak również co do prawa, i że sąd ten orzekł, że skarga na tę decyzję nie była zasadna (postanowienie prezesa Trybunału Technische Glaswerke Ilmenau/Komisja, EU:C:2005:267, pkt 19). Konieczność powołania w ramach niniejszego wniosku w przedmiocie środka tymczasowego zarzutów prawnych, które na pierwszy rzut oka wydają się być szczególnie poważne, wynika zatem w szczególności z okoliczności, że zarzuty te powinny móc podważyć ocenę dokonaną przez Sąd rozpatrujący sprawę co do istoty w zakresie argumentacji przedstawionej przez Republikę Grecką w pierwszej instancji (zob. podobnie postanowienie prezesa Trybunału Technische Glaswerke Ilmenau/Komisja, EU:C:2005:267, pkt 20).

25

Republika Grecka podnosi na poparcie swego wniosku w przedmiocie środka tymczasowego trzy zarzuty.

26

W pierwszym zarzucie odwołania, składającym się z dwóch części i zawartym we wniosku w przedmiocie środka tymczasowego, Republika Grecka zarzuca Sądowi zasadniczo, że pominął skutki prawne wynikające z faktu, iż znacząca część spornej pomocy, a mianowicie około 186000000 EUR, odpowiadała obowiązkowym składkom zapłaconym na ubezpieczenie w Eldze przez samych rolników.

27

Po pierwsze, Sąd naruszył art. 107 ust. 1 TFUE, jako że ta część pomocy nie może zostać uznana za przyznaną przy użyciu zasobów państwowych, ponieważ nigdy nie znajdowała się ona w dyspozycji państwa. Tymczasem w pkt 117–120 zaskarżonego wyroku Sąd przypomniał utrwalone orzecznictwo Trybunału i Sądu, zgodnie z którym okoliczności takie jak te przywołane przez Republikę Grecką w odniesieniu do pochodzenia zasobów wykorzystanych w celu finansowania środków pomocy, a w szczególności ich pierwotnie prywatny charakter jako składek uiszczanych przez podmioty w ramach systemu subwencji dla niektórych podmiotów gospodarczych z danego sektora, nie stoją na przeszkodzie temu, by uznać, że są one finansowane przy użyciu zasobów państwowych (zob. podobnie wyroki: Steinike & Weinlig, 78/76, EU:C:1977:52, pkt 22; PreussenElektra, C‑379/98, EU:C:2001:160, pkt 58; Francja/Komisja, C‑482/99, EU:C:2002:294, pkt 23, 24, 37; a także Doux Élevage i Coopérative agricole UKL-ARREE, C‑677/11, EU:C:2013:348, pkt 35 i przytoczone tam orzecznictwo).

28

W pkt 121–129 zaskarżonego wyroku Sąd zastosował przywołane orzecznictwo do okoliczności faktycznych niniejszej sprawy. W szczególności po przypomnieniu w pkt 122 zaskarżonego wyroku, że Trybunał orzekł już, iż świadczenia wypłacane przez Elgę są finansowane przy użyciu zasobów państwowych i że można je przypisać państwu (wyrok Freskot, C‑355/00, EU:C:2003:298, pkt 81), Sąd w oparciu o ustalony przed nim stan faktyczny ocenił charakter i pochodzenie rekompensat wypłaconych w 2008 r. przez Elgę, aby stwierdzić następnie, że kwoty te pochodziły częściowo ze składek ubezpieczeniowych, a częściowo z dochodów uzyskanych dzięki pożyczce. Na tej podstawie doszedł dalej do wniosku, że były one finansowane z zasobów państwowych, w tym ich część wynikająca z tych składek, ponieważ prawodawstwo krajowe przewiduje, iż wspomniane składki powinny być księgowane jako dochody państwa. W pkt 130–133 zaskarżonego wyroku Sąd zajął podobne stanowisko w odniesieniu do wypłat dokonanych w 2009 r., które były finansowane z pożyczki objętej gwarancją państwa.

29

Po drugie, zdaniem Republiki Greckiej Sąd naruszył art. 107 ust. 1 TFUE, ponieważ nie przedstawił powodów, dla których sporną pomoc należało uznać za stanowiącą sprzeczną z prawem korzyść dla jej beneficjentów mogącą prowadzić do zakłócenia konkurencji w Unii, podczas gdy pomoc ta odpowiadała częściowo składkom wpłacanym do Elgi przez tych samych beneficjentów. Tymczasem w pkt 59–64 zaskarżonego wyroku Sąd wyjaśnił szczegółowo przyczyny, dla których wspomniana pomoc stanowiła w rzeczywistości korzyść dla jej beneficjentów, bez względu na fakt uiszczania tych składek. W szczególności w pkt 66–68 tego wyroku Sąd przypomniał również, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału art. 107 ust. 1 TFUE nie wprowadza rozróżnienia interwencji państwa według ich przyczyn lub celów, tak że wyrównawczy lub socjalny charakter danej pomocy nie wystarczy, aby uniknąć uznania jej za pomoc w rozumieniu wspomnianego przepisu (wyroki: Francja/Komisja, C‑251/97, EU:C:1999:480, pkt 37; Hiszpania/Komisja, C‑409/00, EU:C:2003:92, pkt 48; France Télécom/Komisja, C‑81/10 P, EU:C:2011:811, pkt 17 i przytoczone tam orzecznictwo).

30

Ponadto w pkt 102 i następnych zaskarżonego wyroku Sąd wskazał, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem konkurencja zostaje zakłócona, gdy dany środek zmniejsza obciążenia przedsiębiorstwa będącego beneficjentem tego środka i tym samym umacnia jego pozycję w stosunku do konkurujących z nim innych przedsiębiorstw. Sąd wyjaśnił w tym względzie, że Komisja nie ma obowiązku wykazania rzeczywistego wpływu tego środka na wymianę handlową między państwami członkowskimi ani ustalenia rzeczywistego zakłócenia konkurencji (zob. wyroki: Włochy/Komisja, C‑372/97, EU:C:2004:234, pkt 44; Belgia i Forum 187/Komisja, C‑182/03 i C‑217/03, EU:C:2006:416, pkt 131 i przytoczone tam orzecznictwo). Sąd dodał też, że ten wpływ na konkurencję, podobnie jak wpływ na wewnątrzwspólnotową wymianę handlową, istnieje pomimo stosunkowo niskiej kwoty pomocy lub stosunkowo niewielkiego rozmiaru przedsiębiorstw korzystających z tej pomocy, jeżeli dany sektor szczególnie podlega konkurencji, jak ma to miejsce w przypadku sektora rolnego, a w szczególności w niniejszej sprawie (zob. podobnie wyroki: Hiszpania/Komisja, C‑114/00, EU:C:2002:508, pkt 47; Grecja/Komisja, C‑278/00, EU:C:2004:239, pkt 69, 70).

31

Z powyższego wynika, że argumenty przedstawione przez Republikę Grecką w ramach zarzutu pierwszego, podniesionego we wniosku w przedmiocie środka tymczasowego, służą w rzeczywistości zakwestionowaniu stosowania przez Sąd utrwalonego orzecznictwa Trybunału do okoliczności faktycznych ustalonych przez Sąd w zaskarżonym wyroku. Republika Grecka nie wyjaśnia również, w jaki sposób Sąd przeinaczył te okoliczności faktyczne. Tym samym owe argumenty nie pozwalają na stwierdzenie, że prawdopodobieństwo uwzględnienia pierwszej części zarzutu pierwszego jest wystarczająco duże, aby uzasadnić zawieszenie wykonania spornej decyzji.

32

W zarzucie drugim, przedstawionym we wniosku w przedmiocie środka tymczasowego, Republika Grecka utrzymuje zasadniczo, że Sąd naruszył prawo, gdy stwierdził, iż wypłacone w 2009 r. rekompensaty stanowiły selektywną korzyść finansową dla ich beneficjentów, która może powodować zakłócenie konkurencji i mieć wpływ na handel między państwami członkowskimi, przy czym pominął wyjątkową sytuację gospodarki greckiej, a w szczególności sektora rolnictwa. Poprzestając na zastosowaniu orzecznictwa Trybunału streszczonego w pkt 29 i 30 niniejszego postanowienia, Sąd dokonał jego błędnej wykładni, zważywszy, że omawiane wyroki dotyczą korzyści finansowych przyznanych w normalnych warunkach funkcjonowania gospodarki, oraz nie wziął pod uwagę tego, iż inne wyroki wydane w dziedzinie pomocy państwa, w szczególności wyroki: Belgia/Komisja, (C‑75/97, EU:C:1999:311, pkt 66, 67), Włochy/Komisja, (C‑310/99, EU:C:2002:143, pkt 98, 99), a także Włochy/Komisja (EU:C:2004:234, pkt 104), zawierają pewne zastrzeżenia w celu umożliwienia reagowania na wyjątkowe okoliczności.

33

W tym względzie Komisja słusznie zwraca uwagę, że orzecznictwo dotyczące uznania za „pomoc przyznawaną przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych” w rozumieniu art. 107 TFUE, w szczególności orzecznictwo streszczone w pkt 29 i 30 niniejszego postanowienia, powinno znaleźć zastosowanie w niniejszej sprawie, ponieważ taka kwalifikacja jest niezależna od okoliczności, zwłaszcza gospodarczych, w których te korzyści finansowe zostały udzielone, i od powodów, ze względu na które zostały przyznane. Warunki, jakie powinna spełniać pomoc, aby można było ją uznać za zgodną z rynkiem wewnętrznym, zostały określone w ust. 2 i 3 tego artykułu. To właśnie art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE, mimo że bez wpływu na kwalifikację korzyści jako pomocy państwa, pozwala Komisji, w odpowiednich przypadkach, na uznanie pomocy przyznanej w celu zaradzenia poważnym zaburzeniom w gospodarce państwa członkowskiego za zgodną z rynkiem wewnętrznym. W odniesieniu do orzecznictwa przywołanego przez Republikę Grecką i przytoczonego w poprzednim punkcie niniejszego postanowienia wystarczy stwierdzić, że nie ma ono zastosowania do uznania środka państwowego za pomoc, ale do odzyskania pomocy, w przypadku gdy została uznana za niezgodną z rynkiem wewnętrznym.

34

Tak więc w ramach drugiego zarzutu odwołania, który został przedstawiony we wniosku w przedmiocie środka tymczasowego, Republika Grecka próbuje zakwestionować stosowanie przez Sąd utrwalonego orzecznictwa Trybunału do stanu faktycznego ustalonego przez Sąd w zaskarżonym wyroku. Republika Grecka nie wyjaśnia również, w jaki sposób Sąd przeinaczył te okoliczności faktyczne. W związku z powyższym, podobnie jak w przypadku zarzutu pierwszego, nie można stwierdzić, że prawdopodobieństwo uwzględnienia zarzutu drugiego jest wystarczająco duże, aby uzasadnić zawieszenie wykonania spornej decyzji, którego dotyczy wniosek złożony w ramach niniejszego postępowania.

35

W pierwszej części trzeciego zarzutu odwołania, omówionej we wniosku w przedmiocie środka tymczasowego, Republika Grecka zarzuca Sądowi naruszenie art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE, przez to, że nie ocenił on negatywnie błędnej analizy tego przepisu przeprowadzonej przez Komisję. Zdaniem Republiki Greckiej Sąd powinien był uznać, że art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE ma bezpośrednie zastosowanie w niniejszej sprawie, zważywszy na wyjątkowe okoliczności mające wpływ na gospodarkę grecką w 2009 r., lub przynajmniej negatywnie ocenić błąd, jakiego dopuściła się Komisja poprzez niezastosowanie tego przepisu. W istocie Sąd, podobnie jak Komisja, naruszył prawo, uznając, że wspomnianego przepisu nie należy stosować poza szczególnymi przypadkami przewidzianymi w komunikacie dotyczącym tymczasowych wspólnotowych ram prawnych.

36

W pkt 159 i 160 zaskarżonego wyroku Sąd przypomniał w tym względzie, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału wszelkie odstępstwa od ogólnej zasady niezgodności pomocy państwa z rynkiem wewnętrznym, określonej w art. 107 ust. 1 TFUE, winny być interpretowane w sposób ścisły (wyrok Niemcy/Komisja, C‑277/00, EU:C:2004:238, pkt 20 i przytoczone tam orzecznictwo). Ponadto zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, przypomnianym również przez Sąd w pkt 161 zaskarżonego wyroku, przy stosowaniu art. 107 ust. 3 TFUE Komisji przysługuje szeroki zakres uznania, z czym wiąże się dokonywanie złożonych ocen ekonomicznych i społecznych (wyrok Niemcy i in./Kronofrance, C‑75/05 P i C‑80/05 P, EU:C:2008:482, pkt 59 i przytoczone tam orzecznictwo). Poza tym uznanie ewentualnej niezgodności pomocy z rynkiem wewnętrznym stanowi, pod kontrolą sądu Unii, następstwo stosownej procedury, której wszczęcie należy do Komisji (wyrok DM Transport, C‑256/97, EU:C:1999:332, pkt 16 i przytoczone tam orzecznictwo).

37

Ponadto zgodnie z utrwalonym orzecznictwem przypomnianym przez Sąd w pkt 186 i 187 zaskarżonego wyroku, zwłaszcza wyrokiem Niemcy i in./Kronofrance (EU:C:2008:482, pkt 60, 61 i przytoczone tam orzecznictwo) i wyrokiem Holland Malt/Komisja (C‑464/09 P, EU:C:2010:733, pkt 46, 47), oraz przez Komisję w motywie 92 spornej decyzji, a w szczególności wyrokiem Niemcy/Komisja (C‑288/96, EU:C:2000:537, pkt 62), Komisja, przyjmując normy postępowania i ogłaszając poprzez publikację, że będzie je od tej pory stosować do przypadków w nich przewidzianych, sama sobie wyznacza granice uznania i nie może odejść od tych norm bez narażania się w danym przypadku na sankcję z tytułu naruszenia ogólnych zasad prawa, takich jak zasada równego traktowania lub zasada ochrony uzasadnionych oczekiwań. Trybunał podkreślił też, że w szczególnej dziedzinie pomocy państwa Komisja jest związana wytycznymi i komunikatami, które wydaje, o ile nie odbiegają one od postanowień traktatu w tej dziedzinie.

38

W pkt 146–189 zaskarżonego wyroku Sąd zbadał łącznie wszystkie zastrzeżenia podniesione przez Republikę Grecką w ramach zarzutów czwartego i piątego dotyczących stosowania art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE do spornej pomocy. I tak w pkt 148–166 tego wyroku Sąd zbadał szczegółowo i oddalił argumenty objęte zarzutem piątym dotyczące wyłączenia z tymczasowych wspólnotowych ram prawnych pomocy dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w sektorze produkcji pierwotnej produktów rolnych, zaś w pkt 168–184 wspomnianego wyroku – argumenty odnoszące się do nieretroaktywnego charakteru komunikatu Komisji zmieniającego tymczasowe wspólnotowe ramy prawne w zakresie pomocy państwa ułatwiające dostęp do finansowania w dobie kryzysu finansowego i gospodarczego (Dz.U. 2009, C 261, s. 2), który rozszerzył możliwość przyznania ograniczonej kwoty pomocy zgodnej z prawem przedsiębiorstwom działającym w sektorze produkcji pierwotnej produktów rolnych od dnia 28 października 2009 r. W pkt 185–189 zaskarżonego wyroku Sąd oddalił również argumenty objęte zarzutem czwartym, dotyczące braku bezpośredniego stosowania przez Komisję art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE poza przypadkami określonymi szczegółowo w wersji komunikatu Komisji dotyczącego tymczasowych wspólnotowych ram prawnych mającej zastosowanie w momencie przyznania spornej pomocy.

39

A zatem w odniesieniu do argumentu przedstawionego we wniosku w przedmiocie środka tymczasowego, że sam Sąd powinien był bezpośrednio zastosować art. 107 ust. 3 TFUE, należy podkreślić, iż stosowanie tego przepisu należy w pierwszej kolejności do Komisji i że dysponuje ona w tym względzie szerokim zakresem uznania. Dodatkowo należy stwierdzić, że w pierwszej części trzeciego zarzutu odwołania, tak jak została ona przedstawiona we wniosku w przedmiocie środka tymczasowego, Republika Grecka usiłuje zakwestionować stosowanie przez Sąd utrwalonego orzecznictwa Trybunału do stanu faktycznego ustalonego przez Sąd w zaskarżonym wyroku. Republika Grecka nie wyjaśnia również, w jaki sposób Sąd przeinaczył te okoliczności faktyczne. W związku z powyższym tu również nie można stwierdzić, że prawdopodobieństwo uwzględnienia pierwszej części zarzutu trzeciego jest wystarczająco duże, aby uzasadnić zawieszenie wykonania spornej decyzji.

40

Wreszcie druga część zarzutu trzeciego, przedstawiona we wniosku w przedmiocie środka tymczasowego, jest oparta na braku uzasadnienia zaskarżonego wyroku z tego względu, że Sąd nie odniósł się do podniesionego podobno przed nim zastrzeżenia, zgodnie z którym Komisja naruszyła zasadę proporcjonalności przez to, iż nakazała odzyskanie spornej pomocy, podczas gdy w chwili wydania spornej decyzji sytuacja greckiego sektora rolnego, która i tak była już bardzo trudna, pogorszyła się jeszcze bardziej od czasu wypłaty tej pomocy.

41

W ramach zarzutu piątego przedstawionego w pierwszej instancji Republika Grecka podniosła konkretny argument oparty na rzekomym naruszeniu zasady proporcjonalności. Stwierdziła ona bowiem, że Komisja naruszyła w szczególności zasadę proporcjonalności, odmawiając retroaktywnego charakteru komunikatowi Komisji zmieniającemu tymczasowe wspólnotowe ramy prawne, tak aby na tej podstawie sporna pomoc mogła zostać uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym, tak samo jak podobna pomoc przyznana później rolnikom w innych państwach członkowskich. Nakazanie odzyskania spornej pomocy byłoby środkiem o znaczących konsekwencjach dla greckich rolników i stworzyłoby „nieproporcjonalne sytuacje i stosunki”. W pkt 175–179 zaskarżonego wyroku Sąd ustosunkował się do tej argumentacji, wskazując zasadniczo, że Republika Grecka nie wykazała, iż niestosowanie z mocą wsteczną zmiany tych wspólnotowych ram prawnych wykroczyło poza to, co jest konieczne do osiągnięcia zgodnych z prawem celów realizowanych przez omawiane uregulowanie, oraz że w każdym wypadku sytuacja tego państwa członkowskiego różniła się od sytuacji państw członkowskich, które przyznały podobną pomoc po wejściu w życie wspomnianej zmiany.

42

Podobnie, w zakresie, w jakim w zarzucie szóstym przedstawionym w pierwszej instancji Republika Grecka stwierdziła, że Komisja popełniła błędy w ocenie oraz błędy przy obliczeniu kwoty pomocy podlegającej odzyskaniu, gdyż nie odjęła pomocy, którą w świetle obowiązujących przepisów należało uznać za pomoc de minimis, wystarczy stwierdzić, że Sąd szczegółowo zbadał argumentację przedstawioną na poparcie tego zarzutu i oddalił ją w całości w pkt 190–203 zaskarżonego wyroku. W szczególności, po przypomnieniu w pkt 194 tego wyroku, że sporna decyzja wyraźnie uniemożliwia zakwalifikowanie jako pomocy niezgodnej z rynkiem wewnętrznym takiej pomocy, która spełniając przesłanki określone w rozporządzeniu nr 1535/2007, powinna być traktowana jako pomoc de minimis, w pkt 198 zaskarżonego wyroku Sąd stwierdził między innymi, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału Komisja może zasadnie ograniczyć się do stwierdzenia obowiązku zwrotu danej pomocy i pozostawić władzom krajowym obliczenie dokładnych kwot, które podlegają zwrotowi.

43

Z powyższego wynika, że Sąd wyraźnie ustosunkował się do argumentacji przedstawionej w ramach zarzutów piątego i szóstego podniesionych w pierwszej instancji, w których Republika Grecka podniosła zastrzeżenia dotyczące nieproporcjonalnego charakteru odzyskania spornej pomocy zarządzonego przez Komisję w spornej decyzji. Natomiast w zakresie, w jakim w ramach niniejszego postępowania w przedmiocie środka tymczasowego Republika Grecka zamierza odnieść się do innych argumentów podniesionych w pierwszej instancji dotyczących nieproporcjonalnego charakteru decyzji o odzyskaniu pomocy ze względu na trudną sytuację w greckim sektorze rolnym, wystarczy stwierdzić, że nie wskazała ich ona w odpowiedni sposób w swoim wniosku w przedmiocie środka tymczasowego.

44

W związku z tym sąd orzekający w przedmiocie środków tymczasowych nie jest w stanie określić na podstawie wniosku w przedmiocie środka tymczasowego szczegółowych zastrzeżeń przedstawionych odpowiednio przed Sądem, dotyczących naruszenia zasady proporcjonalności ze względu na decyzję o odzyskaniu spornej pomocy oraz w związku z trudną sytuacją greckiego sektora rolnego, do których to zastrzeżeń Sąd nie ustosunkował się w zaskarżonym wyroku.

45

W każdym wypadku, jak zaznacza Komisja, z orzecznictwa Trybunału wynika, że zniesienie bezprawnie przyznanej pomocy poprzez jej odzyskanie jest konsekwencją stwierdzenia jej bezprawnego charakteru, co oznacza, że odzyskanie takiej pomocy w celu przywrócenia wcześniejszej sytuacji nie może co do zasady zostać uznane za środek nieproporcjonalny do celów postanowień traktatów w dziedzinie pomocy państwa (wyrok Belgia/Komisja, C‑142/87, EU:C:1990:125, pkt 66 i przytoczone tam orzecznictwo). Ponadto art. 14 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. [108 TFUE] (Dz.U. L 83, s. 1) stanowi, że „[w] przypadku gdy podjęte zostały decyzje negatywne w sprawach pomocy przyznanej bezprawnie, Komisja podejmuje decyzję, że zainteresowane państwo członkowskie podejmie wszelkie konieczne środki w celu windykacji [odzyskania] pomocy od beneficjenta […]. Komisja nie wymaga windykacji [odzyskania] pomocy, jeżeli byłoby to sprzeczne z ogólną zasadą prawa [Unii]”.

46

Należy jednak stwierdzić, że ograniczając się w swoim wniosku w przedmiocie środka tymczasowego do przywołania trudnej sytuacji greckiego sektora rolnego, Republika Grecka nie wyjaśniła powodów, dla których sąd orzekający w przedmiocie środków tymczasowych powinien jej zdaniem uznać, iż odzyskanie spornej pomocy jest środkiem nieproporcjonalnym do zgodnego z prawem celu w postaci przywrócenia sytuacji istniejącej przed przyznaniem tej pomocy. W związku z powyższym nie można stwierdzić, że prawdopodobieństwo uwzględnienia drugiej części zarzutu trzeciego, przedstawionej we wniosku w przedmiocie środka tymczasowego, jest wystarczająco duże, aby uzasadnić zawieszenie wykonania spornej decyzji.

47

Z całości powyższych rozważań wynika, że przesłanka dotycząca fumus boni iuris nie została spełniona. W związku z tym należy oddalić wniosek w przedmiocie środka tymczasowego, bez konieczności zbadania w niniejszej sprawie przesłanki dotyczącej pilnego charakteru oraz bez konieczności wyważenia interesów stron.

Z powyższych względów wiceprezes Trybunału postanawia, co następuje: