EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62011CJ0609

Wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 26 września 2013 r.
Centrotherm Systemtechnik gmbH przeciwko centrotherm Clean Solutions GmbH & Co. KG.
Odwołanie – Rozporządzenia (WE) nr 207/2009 i nr 2868/95 – Postępowanie w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia prawa do znaku – Słowny wspólnotowy znak towarowy CENTROTHERM – Rzeczywiste używanie – Pojęcie – Środki dowodowe – Oświadczenie złożone pod przysięgą – Artykuł 134 §§ 1–3 regulaminu postępowania przed Sądem – Przysługująca Sądowi kompetencja o charakterze reformatoryjnym – Zakres żądań i zarzutów wysuwanych przez interwenienta.
Sprawa C-609/11 P.

Court reports – general

ECLI identifier: ECLI:EU:C:2013:592

WYROK TRYBUNAŁU (czwarta izba)

z dnia 26 września 2013 r. ( *1 )

„Odwołanie — Rozporządzenia (WE) nr 207/2009 i nr 2868/95 — Postępowanie w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia prawa do znaku — Słowny wspólnotowy znak towarowy CENTROTHERM — Rzeczywiste używanie — Pojęcie — Środki dowodowe — Oświadczenie złożone pod przysięgą — Artykuł 134 §§ 1 3 regulaminu postępowania przed Sądem — Przysługująca Sądowi kompetencja o charakterze reformatoryjnym — Zakres żądań i zarzutów wysuwanych przez interwenienta”

W sprawie C‑609/11 P

mającej za przedmiot odwołanie w trybie art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wniesione w dniu 25 listopada 2011 r.,

Centrotherm Systemtechnik GmbH, z siedzibą w Brilon (Niemcy), reprezentowana przez A. Schulza i C. Onken, Rechtsanwälte, oraz przez F. Schmidta, Patentanwalt,

wnosząca odwołanie,

w której pozostałymi uczestnikami postępowania są:

centrotherm Clean Solutions GmbH & Co. KG, z siedzibą w Blaubeuren (Niemcy), reprezentowana przez O. Löffela i P. Langego, Rechtsanwälte,

strona skarżąca w pierwszej instancji,

Urząd Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM), reprezentowany przez G. Schneidera, działającego w charakterze pełnomocnika,

strona pozwana w pierwszej instancji,

TRYBUNAŁ (czwarta izba),

w składzie: L. Bay Larsen, prezes izby, J. Malenovský, U. Lõhmus, M. Safjan i A. Prechal (sprawozdawca), sędziowie,

rzecznik generalny: E. Sharpston,

sekretarz: K. Malacek, administrator,

uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 7 lutego 2013 r.,

po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 16 maja 2013 r.,

wydaje następujący

Wyrok

1

W odwołaniu Centrotherm Systemtechnik GmbH (zwana dalej „Centrotherm Systemtechnik”) wnosi o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawie T-427/09 centrotherm Clean Solutions przeciwko OHIM - Centrotherm Systemtechnik (CENTROTHERM), Zb.Orz. s. II-6207 (zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”), na mocy którego uwzględniono skargę centrotherm Clean Solutions GmbH & Co. KG (zwanej dalej „centrotherm Clean Solutions”) mającą na celu stwierdzenie nieważności decyzji Czwartej Izby Odwoławczej Urzędu Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM) z dnia 25 sierpnia 2009 r. (sprawa R 6/2008‑4) (zwanej dalej „sporną decyzją”) dotyczącej postępowania w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia prawa do znaku wszczętego przez centrotherm Clean Solutions wobec słownego wspólnotowego znaku towarowego CENTROTHERM, którego właścicielem jest Centrotherm Systemtechnik.

2

Należy zauważyć ponadto, że w dniu 15 września 2011 r. Sąd wydał w równoległym postępowaniu toczącym się między tymi samymi stronami i dotyczącym również spornej decyzji także wyrok w sprawie T-434/09 Centrotherm Systemtechnik przeciwko OHIM - centrotherm Clean Solutions (CENTROTHERM), Zb.Orz. s. II-6227, na mocy którego oddalono skargę Centrotherm Systemtechnik mającą na celu stwierdzenie częściowej nieważności tej decyzji.

3

Wspomniany wyrok jest przedmiotem odwołania wniesionego przez Centrotherm Systemtechnik w sprawie C‑610/11 P.

Ramy prawne

4

Zgodnie z art. 134 §§ 1–3 regulaminu postępowania przed Sądem:

„1.   Strony postępowania przed izbą odwoławczą, inne niż strona skarżąca, mogą uczestniczyć w postępowaniu przed Sądem w charakterze interwenientów, wnosząc odpowiedź na skargę w przewidzianej formie i w przewidzianym terminie.

2.   Interwenienci, o których mowa w § 1, mają takie same prawa procesowe jak strony.

Mogą oni popierać żądania strony, mogą również wnosić żądania i zarzuty niezależnie od tych wniesionych przez strony.

3.   Interwenient, o którym mowa w § 1, może w odpowiedzi na skargę wniesioną zgodnie z art. 135 § 1 żądać uchylenia [stwierdzenia nieważności] lub zmiany decyzji izby odwoławczej w zakresie nieuwzględnionym w skardze, a także podnosić zarzuty, które nie zostały w skardze zawarte.

[…]”.

Rozporządzenie (WE) nr 207/2009

5

W rozporządzeniu Rady (WE) nr 207/2009 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. L 78, s. 1) dokonano ujednolicenia rozporządzenia Rady (WE) nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. 1994, L 11, s. 1) i uchylono to ostatnie.

6

Artykuł 15 rozporządzenia nr 207/2009, zatytułowany „Używanie wspólnotowego znaku towarowego”, stanowi:

„1.   Jeżeli w okresie pięciu lat od rejestracji wspólnotowy znak towarowy nie był rzeczywiście używany przez właściciela we Wspólnocie w stosunku do towarów lub usług, dla których jest zarejestrowany, lub jeżeli takie używanie było zawieszone przez nieprzerwany okres pięciu lat, wspólnotowy znak towarowy podlega sankcjom przewidzianym w niniejszym rozporządzeniu, chyba że istnieją usprawiedliwione powody jego nieużywania.

[…]”.

7

Artykuł 51 tego rozporządzenia przewiduje:

„1.   Wygaśnięcie prawa właściciela wspólnotowego znaku towarowego stwierdza się na podstawie wniosku do [OHIM] lub roszczenia wzajemnego w postępowaniu w sprawie naruszenia:

a)

w przypadku gdy w okresie pięciu lat znak towarowy nie był rzeczywiście używany we Wspólnocie w odniesieniu do towarów lub usług, dla których został on zarejestrowany, i że [gdy] nie istnieją usprawiedliwione powody nieużywania; […]

[…]

2.   W przypadku gdy podstawy stwierdzenia wygaśnięcia praw istnieją jedynie w odniesieniu do niektórych towarów lub usług, dla których wspólnotowy znak towarowy jest zarejestrowany, stwierdza się wygaśnięcie prawa właściciela jedynie w odniesieniu do tych towarów lub usług”.

8

Artykuł 57 rozporządzenia nr 207/2009, zawarty w jego tytule VI sekcji 5, zatytułowanej „Postępowanie przed urzędem w sprawie wygaśnięcia lub unieważnienia”, stanowi:

„1.   W trakcie rozpatrywania wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia lub unieważnienie [OHIM] wzywa strony, tak często jak jest to konieczne, do przedstawienia w terminie wyznaczonym przez [OHIM] uwag dotyczących materiałów przekazanych przez inne strony lub [OHIM].

2.   Na wniosek właściciela wspólnotowego znaku towarowego właściciel wcześniejszego wspólnotowego znaku towarowego będący stroną w postępowaniu o unieważnienie przedstawia dowód, że w okresie pięciu lat poprzedzających datę złożenia wniosku o unieważnienie wcześniejszy wspólnotowy znak towarowy był rzeczywiście używany we Wspólnocie w związku z towarami lub usługami, dla których został on zarejestrowany i które przytacza on jako uzasadnienie swojego wniosku, lub że istnieją usprawiedliwione powody nieużywania znaku, pod warunkiem że wcześniejszy wspólnotowy znak towarowy był zarejestrowany w tym momencie od co najmniej pięciu lat […]. Wobec braku takiego dowodu wniosek o unieważnienie odrzuca się […].

[…]”.

9

Artykuł 65 rozporządzenia nr 207/2009 stanowi:

„1.   Na decyzje izb odwoławczych w sprawie odwołań mogą być wnoszone skargi do Trybunału Sprawiedliwości.

[…]

3.   Trybunał Sprawiedliwości ma właściwość w sprawie stwierdzenia nieważności lub zmiany zaskarżanej decyzji.

4.   Skargę może wnieść każda strona uczestnicząca w postępowaniu przed izbą odwoławczą, dla której decyzja ma niekorzystny skutek.

[…]”.

10

Artykuł 76 rozporządzenia nr 207/2009, zatytułowany „Badanie przez Urząd stanu faktycznego z urzędu”, zawarty w sekcji 1, zatytułowanej „Postanowienia ogólne”, rozdziału IX, zatytułowanego „Procedura”, stanowi:

„1.   W trakcie postępowania [OHIM] bada stan faktyczny z urzędu; jednakże w postępowaniu odnoszącym się do względnych podstaw odmowy rejestracji [OHIM] ogranicza się w tym badaniu do stanu faktycznego, dowodów i argumentów przedstawionych przez strony oraz poszukiwanego zadośćuczynienia.

2.   [OHIM] może nie wziąć pod uwagę stanu faktycznego lub dowodów, których zainteresowane strony nie przedstawiły w odpowiednim terminie”.

11

Zgodnie z art. 78 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009:

„W każdym postępowaniu przed [OHIM] środki udostępniania i pozyskiwania dowodów obejmują:

[…]

f)

pisemne oświadczenia, dokonywane pod przysięgą lub potwierdzone, lub mające podobny skutek na mocy ustawodawstwa państwa, w którym sporządzono takie oświadczenie”.

Rozporządzenie (WE) nr 2868/95

12

Zasada 22 ust. 2–4 rozporządzenia Komisji (WE) nr 2868/95 z dnia 13 grudnia 1995 r. wykonującego rozporządzenie nr 40/94 w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. L 303, s. 1), zmienionego rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1041/2005 z dnia 29 czerwca 2005 r. (Dz.U. L 172, s. 4) (zwanego dalej „rozporządzeniem nr 2868/95”), stanowi:

„2.

W przypadku gdy strona wnosząca sprzeciw musi dostarczyć dowód używania lub istnienia uzasadnionych powodów nieużywania, [OHIM] wzywa tę stronę do przedstawienia wymaganego dowodu w określonym przez [OHIM] terminie. Jeżeli strona wnosząca sprzeciw nie przedstawi tego dowodu przed upływem terminu, [OHIM] odrzuca sprzeciw.

3.

Wskazania oraz dowody mające na celu udowodnienie używania zawierają wskazania miejsca, czasu, zakresu oraz charakteru używania znaku towarowego będącego podstawą sprzeciwu dla towarów i usług, w odniesieniu do których jest on zarejestrowany oraz co do których wniesiono sprzeciw, jak również dowody na poparcie tych wskazań zgodnie z ust. 4.

4.

Dowody te są przedkładane zgodnie z zasadą 79 oraz 79a i ograniczają się co do zasady do przedłożenia dokumentów i przedmiotów mających znaczenie dowodowe, takich jak opakowania, etykiety, cenniki, katalogi, faktury, fotografie, ogłoszenia prasowe oraz pisemne oświadczenia określone w art. [78] ust. 1 lit. f) [rozporządzenia nr 207/2009]”.

13

Zgodnie z zasadą 40 ust. 5 rozporządzenia nr 2868/95:

„W przypadku wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia na mocy art. [51] ust. 1 lit. a) [rozporządzenia nr 207/2009] [OHIM] wzywa właściciela wspólnotowego znaku towarowego do przedstawienia dowodu rzeczywistego korzystania ze znaku w okresie określonym przez [OHIM]. Jeśli w wyznaczonym terminie dowód nie zostanie przedstawiony, stwierdza się wygaśnięcie wspólnotowego znaku towarowego. Zasad[ę] 22 ust. 2, 3 oraz 4 stosuje się mutatis mutandis”.

Okoliczności powstania sporu

14

Okoliczności powstania sporu zostały przedstawione przez Sąd w pkt 1–12 zaskarżonego wyroku w następujący sposób:

„1

W dniu 7 września 1999 r. [Centrotherm Systemtechnik] złożył[a] w [OHIM] zgłoszenie wspólnotowego znaku towarowego na podstawie rozporządzenia [nr 40/94].

2

Znak towarowy objęty [zgłoszeniem] to oznaczenie słowne CENTROTHERM.

3

Towary i usługi, dla których wniesiono o rejestrację, należą do klas 11, 17, 19 i 42 w rozumieniu Porozumienia nicejskiego dotyczącego międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r., ze zmianami […].

4

W dniu 19 stycznia 2001 r. znak towarowy CENTROTHERM został zarejestrowany dla wszystkich towarów i usług określonych w pkt 3 powyżej jako wspólnotowy znak towarowy.

5

W dniu 7 lutego 2007 r. [centrotherm Clean Solutions] złożyła w OHIM na podstawie art. 15 i art. 50 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 40/94 [obecnie art. 15 i art. 51 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009] wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia prawa do znaku towarowego CENTROTHERM dla wszystkich towarów i usług objętych rejestracją.

6

W dniu 15 lutego 2007 r. o wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa do znaku został[a] powiadomiona [Centrotherm Systemtechnik], któr[ą] wezwano do przedstawienia ewentualnych uwag i dowodów rzeczywistego używania spornego znaku towarowego w terminie trzech miesięcy.

7

W uwagach z dnia 11 maja 2007 r. [Centrotherm Systemtechnik] podważył[a] wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia prawa do znaku i w celu wykazania rzeczywistego używania swojego znaku towarowego przedstawił[a], co następuje:

czternaście fotografii cyfrowych;

cztery faktury;

oświadczenie zatytułowane »eidesstattliche Versicherung« (oświadczenie złożone pod przysięgą), sporządzone przez W. w charakterze osoby zarządzającej [spółką Centrotherm Systemtechnik].

8

[Centrotherm Systemtechnik] oświadczył[a], że jest w posiadaniu licznych innych kopii faktur, z przedstawienia których zrezygnował[a] na wstępie ze względu na poufność. Twierdząc, że może przedstawić inne dokumenty, zwrócił[a] się w rezultacie do Wydziału Unieważnień OHIM o podjęcie środka proceduralnego, w razie gdyby Wydział Unieważnień życzył sobie, by zostały dołączone do akt inne poszczególne dowody i dokumenty.

9

W dniu 30 października 2007 r. Wydział Unieważnień stwierdził wygaśnięcie prawa do znaku towarowego CENTROTHERM, uznając, że środki dowodowe przedstawione przez [Centrotherm Systemtechnik] nie wystarczały do wykazania rzeczywistego używania wspomnianego znaku towarowego.

10

W dniu 14 grudnia 2007 r. [Centrotherm Systemtechnik] [wniosła] odwołanie od tej decyzji, które Czwarta Izba Odwoławcza OHIM częściowo uwzględniła [sporną decyzją].

11

Izba Odwoławcza uchyliła decyzję Wydziału Unieważnień i oddaliła wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia prawa do znaku dla towarów »rury do odprowadzania spalin w instalacjach grzewczych, wyciągi kominowe, rury do kotłów grzewczych; nakładki do palników gazowych; części mechaniczne instalacji grzewczych; części mechaniczne do instalacji gazowych; krany do rur; szuflady piecowe«, należących do klasy 11, »złączki do rur, mufy do rur, zbrojenie do rur, rury giętkie, wszystkie wymienione towary nie z metalu«, należących do klasy 17, i »rury, rurociągi, w szczególności do celów budowlanych; rozgałęźniki; rury kominowe« należących do klasy 19. W pozostałym zakresie Izba Odwoławcza oddaliła odwołanie.

12

W szczególności Izba Odwoławcza uznała, że został przedstawiony dowód rzeczywistego używania znaku towarowego CENTROTHERM w odniesieniu do okresu pięciu lat poprzedzających złożenie wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa, czyli dzień 7 lutego 2007 r. (zwanego dalej »rozpatrywanym okresem«), dla towarów wymienionych w pkt 11 powyżej, gdyż fotografie przedstawione przez [Centrotherm Systemtechnik] wykazują charakter używania znaku towarowego, a przedstawione faktury świadczą o prowadzeniu sprzedaży wymienionych towarów pod spornym znakiem towarowym”.

15

Przedstawione w ten sposób przez Sąd okoliczności leżące u podstaw sporu wymagają następującego doprecyzowania:

16

Z jednej strony, co wynika z pkt 13 ww. wyroku wydanego przez Sąd w równoległej sprawie T‑434/09 Centrotherm Systemtechnik przeciwko OHIM – centrotherm Clean Solutions (CENTROTHERM), Izba Odwoławcza stwierdziła w odniesieniu do pozostałych towarów i usług, dla których został zarejestrowany znak towarowy CENTROTHERM, że Centrotherm Systemtechnik przedstawiła jako dowód jedynie oświadczenie złożone pod przysięgą, co w ocenie Izby Odwoławczej nie wystarczyło, by dowieść rzeczywistego używania wspomnianego znaku towarowego. W tym względzie Izba Odwoławcza zauważyła, że Wydział Unieważnień nie był zobowiązany ani wezwać do przedstawienia innych dokumentów, ani wziąć pod uwagę akt innej sprawy również toczącej się przed OHIM.

17

Z drugiej strony z pkt 36 spornej decyzji wynika, że jeżeli chodzi o uzupełniające dowody przedstawione przez Centrotherm Systemtechnik przed Izbą Odwoławczą, ta ostatnia uznała, iż tego rodzaju „dowód uzupełniający nie został przedstawiony w odpowiednim terminie i nie może zostać wzięty pod uwagę”, ponieważ „termin, o którym mowa w zasadzie 40 ust. 5 zdanie drugie [rozporządzenia nr 2868/95], jest terminem zawitym, którego niedochowanie powoduje wygaśnięcie praw do znaku zgodnie z zasadą 40 ust. 5 zdanie trzecie [tego rozporządzenia]”. W pkt 37 tej decyzji Izba Odwoławcza dodała w tym względzie, że nawet jeśli uznać, iż Izbie Odwoławczej przysługuje na podstawie art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 swoboda oceny w zakresie możliwości uwzględnienia dowodów przedstawionych po terminie, to w niniejszym przypadku brak jest powodów, dla których powinna ona skorzystać z tego uprawnienia na korzyść wnoszącej odwołanie. Izba Odwoławcza wyjaśniła, że wnosząca odwołanie ograniczyła się w tym względzie do przedstawienia ogólnych argumentów dotyczących roli i wartości prawa do znaku i nie podnosiła niemożności przedstawienia dowodu używania już w pierwszej instancji.

Zaskarżony wyrok

18

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 22 października 2009 r. centrotherm Clean Solutions wniosła skargę mającą na celu stwierdzenie nieważności spornej decyzji w zakresie, w jakim oddalony został wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia prawa do znaku towarowego CENTROTHERM.

19

Na poparcie skargi centrotherm Clean Solutions podniosła tylko jeden zarzut, dotyczący błędnej oceny dowodów. Stwierdzając, że dowody przedstawione przez Centrotherm Systemtechnik w postępowaniu przed Wydziałem Unieważnień były wystarczające, by dowieść rzeczywistego używania spornego znaku towarowego, Izba Odwoławcza naruszyła art. 51 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009, a także zasadę 22 ust. 2 i 3 oraz zasadę 40 ust. 5 rozporządzenia nr 2868/95.

20

W zaskarżonym wyroku Sąd uwzględnił wspomnianą skargę, stwierdzając nieważność spornej decyzji w zakresie, w jakim uchylono częściowo decyzję Wydziału Unieważnień z dnia 30 października 2007 r.

21

W pkt 21–24 zaskarżonego wyroku Sąd odniósł się na wstępie do celu, który przyświeca sankcji w postaci wygaśnięcia prawa do znaku, a także do zasad procesowych i zasad przeprowadzania dowodów w postępowaniu w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia prawa do znaku, które wynikają w szczególności z art. 51 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009 i zasady 40 ust. 5 rozporządzenia nr 2868/95.

22

Sąd zawarł w pkt 25–30 zaskarżonego wyroku następujące przemyślenia:

„25

Według orzecznictwa znak towarowy jest rzeczywiście używany wówczas, gdy korzysta się z niego zgodnie z jego podstawową funkcją, jaką jest zagwarantowanie, że towary i usługi, dla których został zarejestrowany, pochodzą z określonego przedsiębiorstwa, w celu wykreowania lub zachowania rynku zbytu dla tych towarów i usług, z wyłączeniem przypadków używania o charakterze symbolicznym, mającym na celu jedynie utrzymanie praw do znaku towarowego. Ponadto przesłanka dotycząca rzeczywistego używania znaku towarowego wymaga, by znak ten w postaci, w jakiej jest chroniony na właściwym terytorium, był używany publicznie i w sposób skierowany na zewnątrz [zob. wyrok Sądu z dnia 27 września 2007 r. w sprawie T‑418/03 La Mer Technology przeciwko OHIM – Laboratoires Goëmar (LA MER), […] pkt 54 i przytoczone tam orzecznictwo].

26

O ile zatem pojęcie rzeczywistego używania należy przeciwstawić używaniu minimalnemu i niewystarczającemu do stwierdzenia, że dany znak towarowy jest faktycznie i istotnie wykorzystywany na danym rynku, o tyle wymóg rzeczywistego używania nie ma na celu ani oceny sukcesu handlowego, ani kontroli strategii gospodarczej danego przedsiębiorstwa, ani też zastrzeżenia ochrony znaków towarowych wyłącznie dla sytuacji, w których dochodzi do handlowego wykorzystania tych znaków na dużą skalę [wyrok Sądu z dnia 23 lutego 2006 r. w sprawie T-194/03 Il Ponte Finanziaria przeciwko OHIM - Marine Enterprise Projects (BAINBRIDGE), Zb.Orz. s. II-445, pkt 32].

27

Ściślej mówiąc, aby w konkretnym przypadku zbadać rzeczywisty charakter używania rozpatrywanego znaku towarowego, należy przeprowadzić całościową ocenę danych znajdujących się w aktach sprawy, uwzględniając wszystkie istotne czynniki danego przypadku. Taka ocena powinna być oparta na wszystkich faktach i okolicznościach pozwalających na ustalenie, czy znak był faktycznie wykorzystywany handlowo, w szczególności zaś powinna ona uwzględniać sposoby korzystania ze znaku uznawane w danym sektorze gospodarczym za uzasadnione dla zachowania lub wykreowania rynku zbytu dla towarów lub usług chronionych danym znakiem towarowym, charakter tych towarów lub usług, cechy danego rynku oraz zasięg i częstotliwość używania znaku (zob. ww. wyrok w sprawie [La Mer Technology przeciwko OHIM – Laboratoires Goëmar (LA MER)], pkt 53–55 i przytoczone tam orzecznictwo).

28

Jeśli chodzi o zakres używania rozpatrywanego znaku towarowego, należy mieć na uwadze w szczególności z jednej strony handlowy wymiar ogółu czynności stanowiących używanie oraz z drugiej strony długość okresu, w którym czynności te miały miejsce, jak również częstotliwość tych czynności (zob. ww. wyrok w sprawie [La Mer Technology przeciwko OHIM – Laboratoires Goëmar (LA MER)], pkt 56 i przytoczone tam orzecznictwo). Ocena ta zakłada pewną współzależność branych pod uwagę czynników. I tak niewielka ilość towarów lub usług sprzedanych pod danym znakiem może być zrekompensowana dużą intensywnością bądź pewną regularnością wykorzystania znaku i odwrotnie (zob. ww. wyrok w sprawie [La Mer Technology przeciwko OHIM – Laboratoires Goëmar (LA MER)], pkt 57 i przytoczone tam orzecznictwo).

29

Jednakże im bardziej ograniczony jest handlowy wymiar wykorzystania znaku towarowego, tym bardziej konieczne jest dostarczenie przez posiadacza znaku towarowego dodatkowych danych pozwalających na rozwianie ewentualnych wątpliwości co do rzeczywistego używania danego znaku towarowego [wyrok Sądu z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie T‑382/08 Advance Magazine Publishers przeciwko OHIM – Capela & Irmãos (VOGUE) […] pkt 31].

30

Ponadto rzeczywiste używanie znaku towarowego nie może zostać dowiedzione za pomocą przypuszczeń dotyczących prawdopodobieństwa wystąpienia danej sytuacji lub domniemań, tylko musi opierać się na konkretnych i obiektywnych dowodach, z których wynika, iż znak był używany faktycznie i na wystarczającą skalę na danym rynku (zob. ww. wyrok w sprawie [La Mer Technology przeciwko OHIM – Laboratoires Goëmar (LA MER)], pkt 59 i przytoczone tam orzecznictwo)”.

23

Wskazawszy w pkt 31 zaskarżonego wyroku, że to właśnie względy przypomniane w pkt 21–30 owego wyroku należało wziąć pod uwagę przy ocenie, czy Izba Odwoławcza słusznie uznała w spornej decyzji, iż przedstawione przez Centrotherm Systemtechnik w postępowaniu przed Wydziałem Unieważnień dowody wykazywały rzeczywiste używanie spornego znaku dla towarów i usług wymienionych w pkt 11 tego wyroku, Sąd orzekł w pkt 32–37 wspomnianego wyroku, co następuje:

„32

W niniejszym przypadku [dowody] przedstawione przez [Centrotherm Systemtechnik] Wydziałowi Unieważnień w celu wykazania rzeczywistego używania [jej] znaku towarowego obejmują złożone pod przysięgą oświadczenie osoby [nią] zarządzającej, cztery faktury i czternaście fotografii cyfrowych.

33

Przede wszystkim należy stwierdzić, że z rozumowania Izby Odwoławczej nie wynika, by jej ustalenie dotyczące wykazania rzeczywistego używania dla towarów przytoczonych w pkt 11 powyżej opierało się na złożonym pod przysięgą oświadczeniu osoby zarządzającej [spółką Centrotherm Systemtechnik]. Jak wskazują bowiem pkt 26–30 [spornej] decyzji, to powiązanie mocy dowodowej fotografii oraz mocy dowodowej czterech faktur skłoniło Izbę Odwoławczą do stwierdzenia, że zostało udowodnione rzeczywiste używanie znaku towarowego CENTROTHERM. Poczynione w pkt 27 i 31 [spornej] decyzji odniesienia do wspomnianego oświadczenia mają jedynie na celu wskazanie jego braków oraz niewystępowania dodatkowych danych potwierdzających jego treść.

34

Wynika z tego, że należy zbadać, czy całościowa ocena fotografii i czterech faktur pozwala na stwierdzenie, że sporny znak towarowy był rzeczywiście używany zgodnie z zasadami wypracowanymi przez orzecznictwo wymienione w pkt 25–29 powyżej.

35

W tym względzie należy zauważyć, że co się tyczy czterech faktur, trzy z nich pochodzą z lipca 2006 r. i odnoszą się do Danii, Węgier i Słowacji, a jedna z nich pochodzi ze stycznia 2007 r. i odnosi się do Niemiec. Słowo »centrotherm« pojawia się w nagłówkach wspomnianych faktur, a towarzyszą mu logo [Centrotherm Systemtechnik], służące jako firma, oraz [jej] adres pocztowy.

36

Faktury te wskazują, że liczne towary związane z branżą sanitarną (rury, mufy, zestawy do podłączania kotłów, kolana rewizyjne, przesłony do systemów odprowadzania spalin) zostały sprzedane przez [Centrotherm Systemtechnik] czterem klientom za kwotę odpowiadającą, z uwzględnieniem faktury z 2007 r., niespełna 0,03% wysokości obrotu, który został osiągnięty według twierdzenia osoby zarządzającej [spółką Centrotherm Systemtechnik] w 2006 r. ze sprzedaży towarów oznaczonych znakiem towarowym CENTROTHERM.

37

Wynika z tego, że przed OHIM [Centrotherm Systemtechnik] przedstawił[a] stosunkowo nikłe dowody sprzedaży w porównaniu z kwotą wskazaną w oświadczeniu osoby zarządzającej. Z tego względu, nawet gdyby Izba Odwoławcza wzięła pod uwagę wspomniane oświadczenie, trzeba byłoby stwierdzić, że w aktach sprawy brak jest wystarczających danych na poparcie treści tego oświadczenia w odniesieniu do wartości sprzedaży. Co więcej, jeśli chodzi o aspekt czasowy używania znaku towarowego, wspomniane faktury dotyczą bardzo krótkiego, wręcz chwilowego okresu, mianowicie 12, 18 i 21 lipca 2006 r. oraz 9 stycznia 2007 r.”.

24

W pkt 38–42 zaskarżonego wyroku Sąd dokonał ponadto oceny mocy dowodowej fotografii przedstawionych przez Centrotherm Systemtechnik.

25

Swoje badanie, prowadzące do uwzględnienia skargi, zakończył on w sposób następujący:

„43

Zatem należy uznać, że całościowa ocena danych przedstawionych w pkt 35–42 powyżej nie pozwala na stwierdzenie – jeśli nie uciekać się do przypuszczeń lub domniemań – że sporny znak towarowy był rzeczywiście używany podczas rozpatrywanego okresu dla towarów wymienionych w pkt 11 powyżej.

44

Wynika z tego, że Izba Odwoławcza popełniła błąd, uznając, [iż] został przedstawiony przez [Centrotherm Systemtechnik] dowód rzeczywistego używania znaku towarowego CENTROTHERM dla wspomnianych towarów.

45

Argumenty [spółki Centrotherm Systemtechnik] przedstawione w pkt 18–20 powyżej, zgodnie z którymi w istocie specyfika rynku utrudnia zebranie dowodów, nie mogą podważać tego stwierdzenia.

46

Nie ma bowiem ograniczeń w odniesieniu do sposobów dowodzenia i środków dowodowych. Stwierdzenie Sądu, zgodnie z którym rzeczywiste używanie nie zostało udowodnione w niniejszym przypadku, nie wynika z narzucenia nadmiernie wysokiego progu dowodowego, ale z okoliczności, że [Centrotherm Systemtechnik] postanowił[a] ograniczyć przedstawienie dowodów (zob. pkt 8 powyżej). Wydział Unieważnień otrzymał fotografie niskiej jakości dotyczące przedmiotów o numerach artykułów nieodpowiadających artykułom, które według nielicznych przedstawionych faktur były sprzedawane. Ponadto wspomniane faktury obejmują krótki okres i wskazują na sprzedaż o wartości bardzo nieznacznej w stosunku do wartości osiągniętej przez [Centrotherm Systemtechnik] według [jej] twierdzeń. Należy także stwierdzić, że [Centrotherm Systemtechnik] potwierdził[a] w toku rozprawy, [iż] nie było żadnego bezpośredniego związku między fakturami a fotografiami, które przedstawiał[a] przed OHIM.

47

Skarga zostaje zatem uwzględniona”.

Żądania stron przed Trybunałem

26

W odwołaniu Centrotherm Systemtechnik wnosi do Trybunału o uchylenie zaskarżonego wyroku, o oddalenie skargi wniesionej przez centrotherm Clean Solutions w pierwszej instancji oraz o obciążenie tej ostatniej kosztami postępowania.

27

OHIM wnosi o uwzględnienie odwołania i o obciążenie spółki centrotherm Clean Solutions kosztami postępowania.

28

Spółka centrotherm Clean Solutions wnosi o oddalenie odwołania i o obciążenie spółki Centrotherm Systemtechnik kosztami postępowania.

W przedmiocie odwołania

29

Centrotherm Systemtechnik podnosi cztery zarzuty na poparcie odwołania.

Wstępne doprecyzowanie

30

W niniejszym przypadku z okoliczności leżących u podstaw sporu przypomnianych w pkt 14 niniejszego wyroku wynika, że chociaż niniejsze postępowanie w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia prawa do znaku zostało wszczęte na podstawie rozporządzenia nr 40/94, to sporna decyzja została wydana przez Izbę Odwoławczą OHIM już po wejściu w życie rozporządzenia nr 207/2009.

31

Zważywszy jednak, że w tym ostatnim rozporządzeniu dokonano ujednolicenia rozporządzenia nr 40/94, a istotne tutaj przepisy nie doznały w ramach tego procesu żadnej modyfikacji, poniżej, w dalszej części niniejszego wyroku będą przywoływane wyłącznie przepisy rozporządzenia nr 207/2009.

W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego naruszenia art. 65 rozporządzenia nr 207/2009 oraz art. 134 §§ 2 i 3 regulaminu postępowania przed Sądem

Argumentacja stron

32

W pierwszym zarzucie Centrotherm Systemtechnik utrzymuje, że zaskarżony wyrok został wydany z naruszeniem przysługującego jej jako interwenientowi na podstawie art. 65 rozporządzenia nr 207/2009 oraz art. 134 §§ 2 i 3 regulaminu postępowania przed Sądem prawa do wnoszenia odrębnych żądań i zarzutów mających na celu zmianę decyzji wydanej przez izbę odwoławczą OHIM.

33

Zdaniem spółki Centrotherm Systemtechnik z pkt 33 i 34 zaskarżonego wyroku wynika bowiem, że do celów rozstrzygnięcia w przedmiocie wniesionej do niego skargi Sąd ograniczył się do rozpoznania kwestii, czy klisze fotograficzne i faktury przedstawione przez Centrotherm Systemtechnik w postępowaniu przed Wydziałem Unieważnień pozwalały na przyjęcie wniosku, do którego doszła Izba Odwoławcza w spornej decyzji, że rzeczywiste używanie rozpatrywanego znaku towarowego zostało dowiedzione.

34

Tymczasem odpowiedź na skargę złożona przez Centrotherm Systemtechnik w postępowaniu przed Sądem wskazywała, że jej żądania nie ograniczały się wyłącznie do oddalenia przez Sąd skargi spółki centrotherm Clean Solutions. W owym piśmie procesowym Centrotherm Systemtechnik zawarła również argumentację dotyczącą nieuwzględnienia przez Izbę Odwoławczą oświadczenia złożonego pod przysięgą, dowodów uzupełniających przedstawionych przez nią w postępowaniu przed Izbą Odwoławczą, a także innych dowodów znajdujących się w aktach dotyczących tego znaku towarowego i służących temu, by Sąd stwierdził na ich podstawie, że rzeczywiste używanie spornego znaku towarowego zostało dowiedzione. W świetle rzeczonej argumentacji Sąd był zobowiązany zinterpretować żądanie spółki Centrotherm Systemtechnik jako mające na celu także utrzymanie zaskarżonej części spornej decyzji w mocy poprzez przywołanie odmiennego uzasadnienia.

35

OHIM podnosi, że Centrotherm Systemtechnik ograniczyła się jedynie do wniesienia o oddalenie skargi spółki centrotherm Clean Solutions i że nie wysuwała żadnego żądania stwierdzenia nieważności lub zmiany spornej decyzji.

36

W opinii spółki centrotherm Clean Solutions z pkt 32 i 37 zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd zapoznał się z dowodami przedstawionymi przez Centrotherm Systemtechnik i że orzekł w przedmiocie wysuwanego przez tę ostatnią argumentu dotyczącego konieczności wzięcia pod uwagę oświadczenia złożonego pod przysięgą, stwierdzając, iż treść tego oświadczenia nie znajdowała poparcia w żadnym z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. Ponadto nie jest konieczne, by Sąd wyraźnie orzekał o każdym aspekcie poruszonym w ramach argumentacji jednej ze stron.

Ocena Trybunału

37

Na wstępie przypomnienia wymaga, iż z art. 65 ust. 1 i 3 rozporządzenia nr 207/2009 wynika, że na decyzje izb odwoławczych OHIM mogą być wnoszone skargi do sądu Unii oraz że ten ostatni ma właściwość w zakresie zarówno stwierdzenia nieważności, jak i zmiany takich decyzji.

38

Ponadto art. 134 §§ 1 i 2 regulaminu postępowania przed Sądem przewiduje, że strony postępowania przed izbą odwoławczą, inne niż strona skarżąca, mogą uczestniczyć w postępowaniu przed Sądem w charakterze interwenientów i jako interwenienci mogą wnosić żądania i zarzuty niezależnie od tych wniesionych przez strony. Artykuł 134 § 3 regulaminu postępowania precyzuje w tym względzie, że taki interwenient może w odpowiedzi na skargę żądać stwierdzenia nieważności lub zmiany decyzji izby odwoławczej w zakresie nieuwzględnionym w skardze, a także podnosić zarzuty, które nie zostały w skardze zawarte.

39

Z powyższego wynika, że jako interwenient w postępowaniu dotyczącym stwierdzenia częściowej nieważności spornej decyzji wszczętym przed Sądem przez Clean Solutions Centrotherm Systemtechnik była uprawniona do podnoszenia ewentualnych żądań mających na celu stwierdzenie nieważności lub zmianę tej decyzji.

40

W niniejszym przypadku należy zauważyć na wstępie, iż w swym zarzucie pierwszym Centrotherm Systemtechnik wcale nie podnosi, że wnosiła do Sądu o stwierdzenie nieważności spornej decyzji.

41

Przeciwnie, twierdzi ona, że zawarte w jej odpowiedzi na skargę do Sądu żądania powinny były, zważywszy na względy przywołane w tym piśmie procesowym, zostać zrozumiane przez Sąd jako żądanie oddalenia skargi centrotherm Clean Solutions po ewentualnym, jeśli okaże się to konieczne, zastąpieniu przez Sąd uzasadnienia przytoczonego przez Izbę Odwoławczą jego własnym uzasadnieniem w drodze skorzystania przez Sąd z przysługującej mu kompetencji o charakterze reformatoryjnym.

42

W tym zakresie należy przede wszystkim stwierdzić, że w petitum swych żądań sformułowanych w złożonej przed Sądem odpowiedzi na skargę Centrotherm Systemtechnik poprzestała na wniesieniu o „oddalenie skargi”, w żaden sposób nie wspominając, choćby posiłkowo, o żądaniach dotyczących stwierdzenia nieważności lub zmiany spornej decyzji.

43

Tymczasem, jak wynika z samego brzmienia art. 134 §§ 2 i 3 regulaminu postępowania przed Sądem, przepis ten uprawnia interwenienta do wysuwania w swej odpowiedzi na skargę odrębnych „żądań” mających na celu stwierdzenie nieważności lub zmianę zaskarżonej decyzji. Stąd też co do zasady to, czego interwenient pragnie domagać się ewentualnie na podstawie tego przepisu, musi wynikać z żądań zawartych w jego odpowiedzi na skargę (zob. podobnie w odniesieniu do skargi wszczynającej postępowanie w sprawie postanowienie z dnia 28 czerwca 2011 r. w sprawie C‑93/11 P Verein Deutsche Sprache przeciwko Radzie, pkt 18).

44

Następnie należy stwierdzić, że podobnie jak petitum odpowiedzi na skargę również argumentacja rozwinięta przez Centrotherm Systemtechnik w tym piśmie procesowym nie wyraża w sposób jasny i bezpośredni żądania zmiany spornej decyzji.

45

Wreszcie zauważenia wymaga, że zakładając nawet, iż twierdzenia zawarte w pkt 49–56 wspomnianej odpowiedzi na skargę, dotyczące oświadczenia złożonego pod przysięgą, i w pkt 23 i 57 tego pisma procesowego, odnoszące się do dowodów znajdujących się w aktach dotyczących spornego znaku towarowego i tych przedstawionych przez Centrotherm Systemtechnik w postępowaniu przed Izbą Odwoławczą, mogą – jak utrzymuje Centrotherm Systemtechnik – zostać zrozumiane w ten sposób, że wzywają one Sąd do wzięcia pod uwagę wskazanych dowodów w ramach wykonywania przez niego kompetencji o charakterze reformatoryjnym, to wciąż zarzut dotyczący tego, że Sąd błędnie powstrzymał się od skorzystania z takiej kompetencji, nie może zostać w niniejszym przypadku uwzględniony.

46

Po pierwsze, należy stwierdzić, że w zakresie, w jakim wspomniany zarzut ma zasadniczo na celu krytykę nieuwzględnienia przez Sąd przedłożonego mu oświadczenia złożonego pod przysięgą, jest on pozbawiony faktycznych podstaw. W pkt 37 zaskarżonego wyroku Sąd stwierdził bowiem, że nawet gdyby Izba Odwoławcza wzięła pod uwagę to oświadczenie, trzeba byłoby stwierdzić, iż w aktach sprawy brak jest wystarczających danych na poparcie treści tego oświadczenia w odniesieniu do wartości sprzedaży.

47

Powyższe wskazuje, że całościowa ocena danych przedstawionych w pkt 35–42 zaskarżonego wyroku, w której następstwie Sąd stwierdził w pkt 43 tego wyroku, że owe dane nie pozwalają na stwierdzenie rzeczywistego używania spornego znaku towarowego, jest właśnie wynikiem wzięcia pod uwagę rzeczonego oświadczenia złożonego pod przysięgą i oceny zarówno jego mocy dowodowej, jak i mocy dowodowej pozostałych dowodów będących przedmiotem badania.

48

Po drugie, w zakresie, w jakim niniejszy zarzut poddaje krytyce nieuwzględnienie przez Sąd w ramach wykonywania przysługującej mu kompetencji o charakterze reformatoryjnym dowodów znajdujących się w aktach dotyczących spornego znaku towarowego i dowodów przedstawionych na etapie postępowania przed Izbą Odwoławczą, należy przypomnieć, że przyznana Sądowi kompetencja o charakterze reformatoryjnym nie oznacza przyznania mu uprawnienia do dokonania oceny, w przedmiocie której izba odwoławcza nie przedstawiła jeszcze swojego stanowiska. Wykonanie kompetencji o charakterze reformatoryjnym powinno w konsekwencji ograniczyć się zasadniczo do sytuacji, w których Sąd, po przeprowadzeniu kontroli oceny dokonanej przez izbę odwoławczą, na podstawie ustalonych elementów stanu faktycznego i prawnego jest w stanie określić, jaką decyzję powinna była wydać izba odwoławcza (wyrok z dnia 5 lipca 2011 r. w sprawie C-263/09 P Edwin przeciwko OHIM, Zb.Orz. s. I-5853, pkt 72).

49

Tymczasem w niniejszym przypadku, co wynika też z pkt 32–37 spornej decyzji, Izba Odwoławcza odmówiła właśnie wzięcia pod uwagę wskazanych dowodów i w rezultacie odstąpiła od dokonania jakiejkolwiek oceny ich mocy dowodowej.

50

W tych okolicznościach należy stwierdzić, że Centrotherm Systemtechnik nie mogła skutecznie wnosić do Sądu o zbadanie, w celu ewentualnego dokonania zmiany spornej decyzji, mocy dowodowej dowodów, które nie zostały rozpatrzone przez Izbę Odwoławczą w tej decyzji.

51

Z ogółu powyższych rozważań wynika, że zarzut pierwszy należy oddalić.

W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia art. 51 ust. 1 lit. a) i art. 76 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009

Argumentacja stron

52

W zarzucie drugim Centrotherm Systemtechnik podnosi, że Sąd naruszył prawo, stwierdzając – co wynika domyślnie z zaskarżonego wyroku, a zwłaszcza z pkt 46 tego wyroku, iż to właśnie na niej spoczywał ciężar udowodnienia rzeczywistego używania spornego znaku.

53

Po pierwsze, zasada, zgodnie z którą OHIM bada stan faktyczny z urzędu, oparta na art. 76 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009, ma zastosowanie do postępowań w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia prawa do znaku.

54

Po drugie, o ile art. 42 ust. 2 i art. 57 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 przewidują, że właściciel wcześniejszego znaku towarowego musi przedstawić dowód rzeczywistego używania tego znaku, gdyż w braku takiego dowodu jego sprzeciw lub wniosek o unieważnienie prawa do znaku zostanie oddalony, o tyle art. 51 tego rozporządzenia nie zawiera podobnego zapisu w stosunku do postępowań w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia prawa do znaku.

55

W tych okolicznościach reguła dotycząca ciężaru dowodu ustanowiona w zasadzie 40 ust. 5 rozporządzenia nr 2868/95 narusza rozporządzenie nr 207/2009 i nie powinna być stosowana. Oznaczałoby to, że Sąd powinien był uwzględnić wszystkie przedłożone mu dowody.

56

Zdaniem OHIM, mając na uwadze, że w przypadku postępowania w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia prawa do znaku mamy do czynienia z postępowaniem inter partes i sui generis, zasada badania stanu faktycznego z urzędu nie znajduje zastosowania i to do właściciela znaku towarowego, który dysponuje właściwymi w tym celu dokumentami, należy dowiedzenie, że rzeczywiście używał tego znaku.

57

Spółka centrotherm Clean Solutions podnosi również, że art. 76 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009 nie ma zastosowania do postępowań w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia prawa do znaku. Natomiast zasada 40 ust. 5 rozporządzenia nr 2868/95 określa przebieg postępowania w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia prawa do znaku, przewidując wyraźnie, że właściciel znaku ma przedstawić dowód jego rzeczywistego używania. Ponadto Sąd w żaden sposób nie twierdził w zaskarżonym wyroku, że ciężar dowodu spoczywał na właścicielu znaku.

Ocena Trybunału

58

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że w zaskarżonym wyroku Sąd absolutnie nie twierdził, iż ciężar dowiedzenia rzeczywistego używania spoczywał na właścicielu wcześniejszego znaku towarowego.

59

W drugiej kolejności należy zwrócić uwagę, że pkt 46 wspomnianego wyroku, w którym wnosząca odwołanie wydaje się dostrzegać takie stanowisko Sądu, nie jest wystarczająco jednoznaczny, by dopuścić taki wniosek.

60

W trzeciej kolejności i przede wszystkim należy stwierdzić, że Centrotherm Systemtechnik nie wyjaśniła, w jaki sposób taka domniemana ocena i naruszenie prawa, na które rzekomo miałaby się ona przekładać, miałyby prowadzić do uchylenia zaskarżonego wyroku.

61

Tymczasem w tym względzie trzeba na wstępie wskazać, że – co zostało już podkreślone w pkt 40 i 42 niniejszego wyroku – w swej odpowiedzi na skargę przed Sądem Centrotherm Systemtechnik w ogóle nie wniosła o stwierdzenie nieważności spornej decyzji. W rezultacie nie może ona w ramach niniejszego odwołania zarzucać Sądowi, że nie stwierdził nieważności tej decyzji z powodu naruszenia prawa, którego dopuściła się rzekomo Izba Odwoławcza, stwierdzając, iż ciężar dowiedzenia rzeczywistego używania znaku towarowego spoczywa na jego właścicielu.

62

Co więcej, Centrotherm Systemtechnik nie może także zarzucać Sądowi, iż ten nie wziął pod uwagę dowodów znajdujących się w aktach dotyczących znaku towarowego i tych przedstawionych w postępowaniu przed Izbą Odwoławczą przy dokonywaniu w zaskarżonym wyroku konstatacji, że nie należało stwierdzić wygaśnięcia prawa do spornego znaku towarowego, ponieważ – jak wynika z pkt 48–50 niniejszego wyroku – do Sądu nie wniesiono żądania zmiany spornej decyzji, której to zmiany tak czy inaczej Sąd nie mógłby dokonać, biorąc pod uwagę wspomniane dowody.

63

Wreszcie przypomnienia wymaga, że w skardze centrotherm Clean Solutions poprzestała na wskazaniu, iż Izba Odwoławcza błędnie stwierdziła, że dowody przedstawione w postępowaniu przed Wydziałem Unieważnień pozwalały ustalić rzeczywiste używanie spornego znaku towarowego.

64

Z powyższego wynika, że Sąd, orzekając w przedmiocie skargi i zarzutów, które zostały przed nim zgłoszone, nie był w żaden sposób zobowiązany do wypowiedzenia się, na kim spoczywał ciężar dowiedzenia rzeczywistego używania spornego znaku towarowego.

65

Stąd też, nawet gdyby należało stwierdzić owo domniemane naruszenie prawa, które Centrotherm Systemtechnik wydaje się dostrzegać w zaskarżonym wyroku, nie mogłoby ono prowadzić do uchylenia tego wyroku.

66

Z ogółu powyższych rozważań wynika, że zarzut drugi podlega oddaleniu.

W przedmiocie zarzutu trzeciego, dotyczącego naruszenia art. 51 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009

Argumentacja stron

67

W zarzucie trzecim Centrotherm Systemtechnik utrzymuje, że – jak wynika z pkt 26 zaskarżonego wyroku – Sąd oparł się na hipotezie, zgodnie z którą pojęcie rzeczywistego używania należy przeciwstawić używaniu minimalnemu i niewystarczającemu. Czyniąc tak, Sąd postąpił niezgodnie z orzecznictwem Trybunału, w myśl którego wymóg istnienia rzeczywistego używania służy jedynie wyłączeniu przypadków używania o charakterze symbolicznym, mających na celu wyłącznie utrzymanie praw do znaku towarowego.

68

Według spółki Centrotherm Systemtechnik owo naruszenie prawa doprowadziło do dokonania przez Sąd w pkt 36 i 37 zaskarżonego wyroku błędnej oceny, zgodnie z którą przedstawione dowody sprzedaży były stosunkowo nikłe, poświadczały bowiem kwotę odpowiadającą niespełna 0,03% zadeklarowanej wysokości obrotu.

69

OHIM i centrotherm Clean Solutions podnoszą, po pierwsze, że pkt 26 zaskarżonego wyroku, w którym mowa o używaniu minimalnym i niewystarczającym „do stwierdzenia, że dany znak towarowy jest faktycznie i istotnie wykorzystywany na danym rynku”, jest całkowicie zgodny z orzecznictwem Trybunału. Po drugie, dokonana przez Sąd ocena, zgodnie z którą przedstawione dowody sprzedaży są niewystarczające, aby stwierdzić rzeczywiste używanie znaku, nie może być przedmiotem kontroli w postępowaniu odwoławczym.

Ocena Trybunału

70

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że zarzut trzeci jest oparty na błędnym zrozumieniu zaskarżonego wyroku. W istocie Centrotherm Systemtechnik, wyciągając z kontekstu część zdania widniejącego w pkt 26 wspomnianego wyroku, wypacza sens wypowiedzi zawartej w tym punkcie.

71

Z jednej strony bowiem ocena zawarta w pkt 26 zaskarżonego wyroku nie może być postrzegana w oderwaniu od pkt 25 tego wyroku, w którym Sąd przypomina między innymi, że znak towarowy jest rzeczywiście używany wówczas, gdy korzysta się z niego zgodnie z jego podstawową funkcją, jaką jest zagwarantowanie, że towary i usługi, dla których został zarejestrowany, pochodzą z określonego przedsiębiorstwa, w celu wykreowania lub zachowania rynku zbytu dla tych towarów i usług, z wyłączeniem przypadków używania o charakterze symbolicznym, mającym na celu jedynie utrzymanie praw do znaku towarowego.

72

To właśnie w świetle przypomnianych w ten sposób zasad Sąd stwierdza w pkt 26 zaskarżonego wyroku, że pojęcie rzeczywistego używania należy „zatem” przeciwstawić używaniu minimalnemu i niewystarczającemu do stwierdzenia, że dany znak towarowy jest faktycznie i istotnie wykorzystywany na danym rynku, a następnie przypomina ponadto w tym samym punkcie orzecznictwo, zgodnie z którym wymóg rzeczywistego używania nie ma na celu ani oceny sukcesu handlowego, ani kontroli strategii gospodarczej danego przedsiębiorstwa, ani też zastrzeżenia ochrony znaków towarowych wyłącznie dla sytuacji, w których dochodzi do handlowego wykorzystania tych znaków na dużą skalę.

73

Z drugiej strony nie można też nie zauważyć, że owe pkt 25 i 26 zaskarżonego wyroku wpisują się w szersze ramy przywołania orzecznictwa dotyczącego pojęcia rzeczywistego używania znaku towarowego, obejmującego także uzupełniające wytyczne związane z zakresem używania, a zwłaszcza z jego handlowym wymiarem, co wynika z pkt 27–29 tego wyroku.

74

A zatem twierdzenia zawarte w pkt 26 zaskarżonego wyroku, w których Sąd ograniczył się do przypomnienia utrwalonej linii orzecznictwa, nie prowadzą do naruszenia prawa.

75

W drugiej kolejności, odnosząc się do pkt 36 i 37 zaskarżonego wyroku, należy zauważyć, że twierdzenia te wpisują się w złożony proces analizy, w której są jedynie jednym z ogniw, zaś sama analiza ma na celu, co zostało wskazane w pkt 34 tego wyroku, zbadanie, czy całościowa ocena fotografii i czterech faktur pozwala na stwierdzenie, że sporny znak towarowy był rzeczywiście używany zgodnie z zasadami wypracowanymi przez orzecznictwo wymienione w pkt 25–29 wspomnianego wyroku.

76

W tym kontekście dokonane przez Sąd stwierdzenia i oceny, w szczególności te zawarte w pkt 36 i 37 zaskarżonego wyroku, odnoszące się do częstotliwości przywołanych działań handlowych, okresu, w jakim miały one miejsce, i ukazywanego przez nie handlowego wymiaru używania spornego znaku, nie mogą być postrzegane w oderwaniu od innych rozważań Sądu skłaniających go do wniosku, że rzeczywiste używanie spornego znaku towarowego nie zostało w tym przypadku ustalone, a zwłaszcza tych dotyczących badania fotografii, figurujących w pkt 38–42 zaskarżonego wyroku.

77

Ponadto tego rodzaju stwierdzenia i oceny należą do zakresu ustaleń faktycznych (zob. podobnie wyrok z dnia 13 września 2007 r. w sprawie C-234/06 P Il Ponte Finanziaria przeciwko OHIM, Zb.Orz. s. I-7333, pkt 75) i nie stanowią zatem, z zastrzeżeniem przypadków przeinaczenia, kwestii prawnych poddanych kontroli Trybunału w postępowaniu odwoławczym.

78

Z całości powyższych rozważań wynika, że zarzut trzeci należy oddalić.

W przedmiocie zarzutu czwartego, dotyczącego naruszenia art. 78 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 207/2009 i zasady 22 rozporządzenia nr 2868/95

Argumentacja stron

79

W zarzucie czwartym Centrotherm Systemtechnik twierdzi, że Sąd dopuścił się naruszenia prawa, gdyż nie uznał za błędne stanowiska Izby Odwoławczej, zgodnie z którym oświadczenie złożone pod przysięgą nie stanowi dowodu w rozumieniu zasady 22 ust. 4 rozporządzenia nr 2968/95 w związku z art. 78 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 207/2009.

80

Zdaniem wnoszącej odwołanie, gdyby Sąd uznał ten punkt widzenia za błędny i wziął pod uwagę fakt, że nie można wymagać, by wszystkie informacje zawarte w takim oświadczeniu złożonym pod przysięgą były potwierdzone innymi dowodami, to zająłby inne stanowisko w przedmiocie istnienia rzeczywistego używania spornego znaku towarowego.

81

Według OHIM, z pkt 37 zaskarżonego wyroku, a także z pkt 34 ww. wyroku wydanego w równoległej sprawie T‑434/09 Centrotherm Systemtechnik przeciwko OHIM – centrotherm Clean Solutions (CENTROTHERM) wynika, że Sąd nie odmówił oświadczeniom składanym pod przysięgą wszelkiej mocy dowodowej in abstracto, lecz ocenił to przedłożone mu w niniejszej sprawie, stwierdzając, po dokonaniu oceny, która nie podlega kontroli w postępowaniu odwoławczym, że w tym wypadku konieczne było przedstawienie dowodów uzupełniających odnośnie do powiązań między osobą, która złożyła to oświadczenie, a spółką Centrotherm Systemtechnik.

82

W opinii spółki centrotherm Clean Solutions z racji tego, że zakwestionowane stwierdzenie Izby Odwoławczej nie było przedmiotem krytyki w ramach skargi, Sąd nie miał obowiązku go podważać. Zresztą Sąd wcale go nie zaaprobował, gdyż w pkt 37 zaskarżonego wyroku ograniczył się do wskazania, że nawet gdyby Izba Odwoławcza wzięła pod uwagę omawiane oświadczenie, to wciąż należałoby stwierdzić, iż jego treść, co się tyczy wartości sprzedaży, nie znajduje wystarczającego poparcia w dokumentach zawartych w aktach sprawy.

Ocena Trybunału

83

Po pierwsze, należy zauważyć, że zarzut czwarty pokrywa się częściowo z pierwszym zarzutem odwołania w zakresie dotyczącym nieuwzględnienia, podobnie jak wcześniej uczyniła to Izba Odwoławcza, przez Sąd oświadczenia złożonego pod przysięgą jako dowodu rzeczywistego używania znaku, mimo że takie uwzględnienie pozwoliłoby Sądowi – poprzez skorzystanie z przysługującej mu kompetencji o charakterze reformatoryjnym – na stwierdzenie, iż rzeczywiste używanie tego znaku zostało dowiedzione.

84

W tym względzie wystarczy wskazać, że z rozważań poświęconych rozpoznaniu zarzutu pierwszego zawartych w pkt 46 i 47 niniejszego wyroku oraz z pkt 37 i 43, a także 46 zaskarżonego wyroku wynika, iż ocena wszystkich dowodów, która skłoniła Sąd do uznania, że rzeczywiste używanie spornego znaku towarowego nie zostało dowiedzione, obejmowała zarówno sporne oświadczenie, jak i inne dowody przedstawione w postępowaniu przed Wydziałem Unieważnień OHIM, a Sąd, dokonując tej oceny, w żaden sposób nie orzekł, że tego rodzaju oświadczenie nie stanowi dopuszczalnego środka dowodowego.

85

Po drugie, odnosząc się do argumentu spółki Centrotherm Systemtechnik, zgodnie z którym Sąd błędnie stwierdził, że wszystkie informacje zawarte w orzeczeniu złożonym pod przysięgą muszą być poparte innymi dowodami i odmówił tego rodzaju oświadczeniom wszelkiej odrębnej mocy dowodowej, wystarczy stwierdzić, że ocena, jakiej Sąd dokonał w pkt 37 zaskarżonego wyroku, absolutnie nie ma takiego wydźwięku. W istocie w punkcie tym Sąd ograniczył się do podkreślenia ogromnej różnicy między twierdzeniami dotyczącymi rocznych obrotów osiągniętych podobno przez Centrotherm Systemtechnik w latach 2002–2006, o których mowa w oświadczeniu złożonym pod przysięgą przez osobę zarządzającą spółką Centrotherm Systemtechnik, a stosunkowo niewielką i ograniczoną do bardzo krótkiego, a wręcz chwilowego okresu wysokością sprzedaży, którą poświadczają faktycznie przedstawione przez Centrotherm Systemtechnik faktury.

86

Z całości powyższych rozważań wynika, że zarzut czwarty należy oddalić.

87

W konsekwencji, ponieważ żaden z zarzutów spółki Centrotherm Systemtechnik nie został uwzględniony, odwołanie należy oddalić.

W przedmiocie kosztów

88

Zgodnie z art. 138 § 1 regulaminu postępowania przed Trybunałem, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 tego regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ centrotherm Clean Solutions wniosła o obciążenie kosztami postępowania wyłącznie Centrotherm Systemtechnik, która przegrała sprawę, należy tej ostatniej nakazać pokrycie, poza własnymi kosztami, kosztów poniesionych przez centrotherm Clean Solutions. W konsekwencji OHIM pokrywa własne koszty.

 

Z powyższych względów Trybunał (czwarta izba) orzeka, co następuje:

 

1)

Odwołanie zostaje oddalone.

 

2)

Centrotherm Systemtechnik GmbH pokrywa, poza własnymi kosztami, koszty poniesione przez centrotherm Clean Solutions GmbH & Co. KG.

 

3)

Urząd Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM) pokrywa własne koszty.

 

Podpisy


( *1 ) Język postępowania: niemiecki.

Top