EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62010CC0338

Opinia rzecznika generalnego Bot przedstawione w dniu 6 października 2011 r.
Grünwald Logistik Service GmbH (GLS) przeciwko Hauptzollamt Hamburg-Stadt.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym: Finanzgericht Hamburg - Niemcy.
Dumping - Cło antydumpingowe na przywóz niektórych przetworzonych lub zakonserwowanych owoców cytrusowych pochodzących z Chin - Rozporządzenie (WE) nr 1355/2008 - Ważność - Rozporządzenie (WE) nr 384/96 - Artykuł 2 ust. 7 lit. a) - Ustalenie wartości normalnej - Państwo nieposiadające gospodarki rynkowej - Obowiązek Komisji wykazania się starannością w celu określenia wartości normalnej w oparciu o cenę lub wartość skonstruowaną w państwie trzecim posiadającym gospodarkę rynkową.
Sprawa C-338/10.

ECLI identifier: ECLI:EU:C:2011:636

OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO

YVES’A BOTA

przedstawiona w dniu 6 października 2011 r. ( 1 )

Sprawa C-338/10

Grünwald Logistik Service GmbH (GLS)

przeciwko

Hauptzollamt Hamburg-Stadt

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Finanzgericht Hamburg (Niemcy)]

„Rozporządzenie ustanawiające cło antydumpingowe na przywóz niektórych przetworzonych lub zakonserwowanych owoców cytrusowych pochodzących z Chin — Ważność — Ustalenie wartości normalnej — Państwo eksportujące, którego gospodarka nie jest gospodarką rynkową — Obowiązek Komisji wykazania się starannością w celu określenia normalnej wartości na podstawie ceny produktu podobnego w państwie trzecim o gospodarce rynkowej”

1. 

Finanzgericht Hamburg (Niemcy) zwraca się do Trybunału o wydanie orzeczenia co do ważności dwóch rozporządzeń ( 2 ), na podstawie których na spółkę niemiecką dokonującą przywozu do Wspólnoty Europejskiej konserw z mandarynek i innych owoców cytrusowych pochodzących z Chin zostały nałożone tymczasowe, a następnie ostateczne cła antydumpingowe.

2. 

Sąd krajowy ma wątpliwości co do zgodności z prawem tych rozporządzeń z tego powodu, iż instytucje wspólnotowe określiły normalną wartość towaru objętego postępowaniem na podstawie cen za podobny towar we Wspólnocie, bez przestrzegania wymogów rozporządzenia Rady (WE) nr 384/96 ( 3 ).

3. 

Zgodnie z rozporządzeniem podstawowym normalna wartość towaru importowanego z państwa, którego gospodarka nie jest gospodarką rynkową, może zostać określona na podstawie cen stosowanych we Wspólnocie tylko wówczas, gdy nie jest możliwe odniesienie się do wartości towaru podobnego na rynku innego państwa trzeciego posiadającego gospodarkę rynkową lub też pochodzącego z tego państwa z przeznaczeniem do innego państwa.

4. 

Sąd krajowy zwraca się zatem do Trybunału o sprawdzenie, czy instytucje wspólnotowe wykazały się należytą starannością przed oparciem się na cenach stosowanych we Wspólnocie i zastosowaniem tej pomocniczej metody obliczenia.

5. 

Sąd krajowy wskazuje na swoje wątpliwości dotyczące tej kwestii, ponieważ instytucje te zastosowały wspomnianą metodę już po stwierdzeniu, że w toku dochodzenia dwa tajlandzkie przedsiębiorstwa nie udzieliły żadnej odpowiedzi na przesłane do nich kwestionariusze, nie podejmując innych działań wyjaśniających w Tajlandii ani nie szukając analogicznego państwa trzeciego, podczas gdy w toku dochodzenia jedna strona miała sygnalizować, że podobny towar jest produkowany w Japonii.

6. 

Niniejsze postępowanie w trybie prejudycjalnym powinno zatem umożliwić Trybunałowi sprecyzowanie obowiązków Komisji Europejskiej w przypadku określania przez nią normalnej wartości towaru przywożonego z państwa, które tak jak Chińska Republika Ludowa, nie posiada gospodarki rynkowej.

7. 

W niniejszej opinii zacznę od wskazania, że niniejsze odesłanie prejudycjalne dotyczące oceny ważności jest dopuszczalne tylko wobec rozporządzenia nr 1355/2008 nakładającego ostateczne cło antydumpingowe.

8. 

Następnie wskażę, że choć w ramach postępowania antydumpingowego przewidzianego w tym rozporządzeniu Komisja jest zobowiązana do zachowania terminów, a strony są wzywane do przedstawienia swoich uwag, w szczególności na podstawie obliczenia normalnej wartości, którą ta instytucja zamierza przyjąć, to niemniej jednak zgodnie z rozporządzeniem podstawowym Komisja jest zobowiązana do wykazania należytej staranności przy poszukiwaniu państwa trzeciego posiadającego gospodarkę rynkową, które to państwo można uwzględnić przy obliczaniu tej normalnej wartości.

9. 

Przedstawię, że w przypadku gdy dane Eurostatu dostępne w momencie wszczęcia dochodzenia wskazują na występowanie przywozu do Wspólnoty towarów objętych taką samą klasyfikacją taryfową jak towar wskazany w skardze i pochodzących z jednego lub kilku państw trzecich posiadających gospodarkę rynkową oraz w przypadku gdy wielkość tego przywozu nie jest oczywiście nieznacząca, Komisja musi zbadać z urzędu, czy normalną wartość towaru objętego postępowaniem można określić na podstawie cen stosowanych w jednym lub drugim z tych państw, lub przy wywozie z jednego z nich. Zamierzam wykazać, że Komisja nie może skutecznie obliczyć tej normalnej wartości na podstawie cen podobnego towaru we Wspólnocie bez próby oparcia się na cenach we właściwym państwie trzecim lub przy wywozie z niego i bez przedstawienia uzasadnienia, dlaczego nie mogła tego uczynić.

10. 

Wnioskuję z powyższego, że rozporządzenie nr 1355/2008 jest niezgodne z prawem, ponieważ nie wynika z niego, iż instytucje wspólnotowe podjęły poważne i wystarczające wysiłki w celu określenia wartości normalnej konserwowanych mandarynek i innych owoców cytrusowych na podstawie cen stosowanych w jednym z państw trzecich posiadających gospodarkę rynkową lub przy wywozie z niego, wymienionych w statystykach Eurostatu jako państwa, z których towary objęte tą samą klasyfikacją taryfową jak omawiany towar zostały przywiezione do Wspólnoty w 2006 r. lub w 2007 r. w ilościach, których nie można uznać za oczywiście nieznaczące.

I – Ramy prawne

A – Rozporządzenie podstawowe

11.

Rozporządzenia nr 642/2008 i nr 1355/2008 zostały przyjęte na podstawie rozporządzenia podstawowego. Przepisy tego ostatniego rozporządzenia, które wydają mi się istotne w niniejszej sprawie, dotyczą, po pierwsze, określenia wartości normalnej oraz, po drugie, przebiegu postępowania.

12.

Z motywów 2, 3 i 5 rozporządzenia podstawowego wynika, że w możliwie najszerszym zakresie dokonuje ono transpozycji obowiązków wynikających z art. VI Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu (GATT) oraz porozumienia w sprawie stosowania tego artykułu.

1. Określenie normalnej wartości

13.

Rozporządzenie podstawowe upoważnia Radę Unii Europejskiej i Komisję do nałożenia opłaty na przywóz do Wspólnoty produktu po cenach dumpingowych, w przypadku gdy ceny te powodują szkodę dla przemysłu wspólnotowego. Produkt uznaje się za przedmiot dumpingu, jeżeli jest sprzedawany we Wspólnocie po cenie niższej od jego normalnej wartości.

14.

Rozporządzenie podstawowe przewiduje sposoby obliczania tej normalnej wartości w zależności od tego, czy państwo trzecie, z którego przywożony jest przedmiotowy towar, stosuje gospodarkę rynkową.

15.

W takiej sytuacji wspomniana wyżej wartość odnosi się zasadniczo do cen uiszczanych lub należnych za ten produkt lub produkt podobny w tym państwie w zwykłym obrocie handlowym od nabywców niezależnych. Rozporządzenie podstawowe przewiduje następnie inne sposoby obliczania, jeżeli nie stosuje się pierwszej metody na przykład ze względu na fakt, że w tym państwie produkt objęty postępowaniem ani produkt podobny nie są przedmiotem obrotu, lub są przedmiotem obrotu w ilościach niewystarczających, aby umożliwić odpowiednie porównanie, lub też gdy transakcje handlowe dokonywane są przez strony, które są ze sobą powiązane.

16.

W przypadku gdy państwo eksportujące nie posiada gospodarki rynkowej obowiązujące metody obliczeniowe zostały przewidziane w art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego, który brzmi następująco:

„W przypadku przywozu z krajów nieposiadających gospodarki rynkowej normalną wartość określa się w oparciu o cenę lub wartość skonstruowaną w warunkach gospodarki rynkowej państwa trzeciego lub cenę z takiego kraju przeznaczoną dla innych krajów, łącznie ze Wspólnotą, a, w przypadku gdy jest to niemożliwe, w oparciu o inną uzasadnioną metodę, w tym na podstawie ceny faktycznie płaconej lub należnej we Wspólnocie za produkt podobny, gdy jest to niezbędne, odpowiednio zmodyfikowanej tak, aby uwzględniała odpowiednią marżę zysku.

Wyznaczone zostanie państwo trzecie posiadające gospodarkę rynkową w oparciu o uzasadnioną metodę, z odpowiednim uwzględnieniem wiarygodnych informacji dostępnych w czasie wyznaczania. Uwzględnia się także ograniczenia czasowe. Gdy jest to możliwe, wykorzystuje się państwo trzecie o gospodarce rynkowej, będące przedmiotem tego samego dochodzenia.

Wkrótce po wszczęciu dochodzenia jego strony informuje się o wyznaczeniu państwa trzeciego o gospodarce rynkowej, pozostawiając 10 dni na skomentowanie wyboru”.

17.

Ponadto zgodnie z art. 18 ust. 5 rozporządzenia podstawowego, jeżeli w przypadku braku współpracy przez zainteresowaną stronę, ustalenia, łącznie z tymi, które dotyczą normalnej wartości, oparte są na dostępnych faktach, w tym informacjach przedstawionych w skardze, w miarę możliwości oraz z należytym uwzględnieniem limitu czasowego dochodzenia, zostaną one sprawdzone przez odniesienie do dostępnych informacji z innych, niezależnych źródeł, takich jak publikowane cenniki, oficjalne statystyki przywozu oraz deklaracje celne.

18.

Wreszcie zgodnie z art. 1 ust. 4 rozporządzenia podstawowego przez „podobny produkt” należy rozumieć produkt, który jest identyczny, to znaczy, który przypomina pod wszystkimi względami rozpatrywany produkt lub, w braku takiego produktu, inny produkt, który wprawdzie nie przypomina go pod każdym względem, ale którego właściwości są bardzo zbliżone do cech danego produktu.

2. Zasady postępowania

19.

Zgodnie z art. 5 ust. 1–4 rozporządzenia podstawowego postępowanie zostaje wszczęte na podstawie skargi, która – aby była dopuszczalna – powinna zawierać różne informacje i pochodzić od producentów wspólnotowych reprezentujących znaczną część produkcji europejskiej.

20.

Na mocy art. 5 ust. 9 rozporządzenia podstawowego Komisji przysługuje termin 45 dni od złożenia skargi na podjęcie decyzji o wszczęciu dochodzenia. W przypadku wszczęcia postępowania Komisja powinna opublikować zawiadomienie w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, w którym to zawiadomieniu w szczególności wskazuje towar oraz państwo objęte postępowaniem oraz wyznacza termin, w którym zainteresowane strony mogą się zgłosić, przekazać informacje oraz złożyć wnioski o przesłuchanie.

21.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 i 2 rozporządzenia podstawowego postępowanie obejmuje zarówno stwierdzenie dumpingu, jak i szkody. Komisja wyznacza okres dochodzenia trwający przynajmniej sześć miesięcy, bezpośrednio poprzedzających wszczęcie postępowania. Strony otrzymujące kwestionariusz mają co najmniej 30 dni na udzielenie odpowiedzi, okres ten może zostać przedłużony.

22.

Na podstawie art. 6 ust. 3 i 4 rozporządzenia podstawowego Komisja może zażądać od państw członkowskich dostarczenia informacji oraz dokonania przez te państwa niezbędnych kontroli i inspekcji.

23.

Zgodnie z art. 6 ust. 5 rozporządzenia podstawowego zainteresowane strony, które dokonały zgłoszenia w terminie określonym w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania zostaną wysłuchane, o ile wykażą, że są zainteresowane wynikiem postępowania i że istnieją szczególne powody, dla których strony te powinny zostać wysłuchane.

24.

Artykuł 6 ust. 6 rozporządzenia podstawowego przewiduje ponadto, że może zostać przeprowadzona konfrontacja pomiędzy importerami, eksporterami, przedstawicielami rządu państwa eksportującego, składającymi skargę oraz stronami o przeciwnych interesach, a nieobecność jednej z tych stron nie wpływa negatywnie na jej pozycję. Zgodnie z art. 6 ust. 6 zdanie ostatnie rozporządzenia podstawowego informacje przekazane na podstawie tego ustępu uwzględnia się, jeżeli zostaną one następnie potwierdzone na piśmie.

25.

Artykuł 6 ust. 8 rozporządzenia podstawowego stanowi, że informacje, które zostały udostępnione przez zainteresowane strony i na podstawie których dokonano ustaleń, są w możliwym zakresie badane pod względem zgodności z rzeczywistością.

26.

Na mocy art. 6 ust. 9 rozporządzenia podstawowego dochodzenie zostaje zakończone w ciągu jednego roku, jeśli jest to możliwe. W każdym przypadku dochodzenie zostaje zakończone w ciągu 15 miesięcy od daty wszczęcia.

27.

Artykuł 7 rozporządzenia podstawowego przewiduje, że cło tymczasowe może zostać nałożone na warunkach określonych w tym przepisie nie wcześniej niż 60 dni od wszczęcia postępowania, ale nie później niż dziewięć miesięcy po jego wszczęciu, na okres maksymalnie dziewięciu miesięcy.

28.

Na mocy art. 9 ust. 4 rozporządzenia podstawowego, jeżeli ostatecznie ustalone fakty wykazują istnienie dumpingu i spowodowanej nim szkody oraz uzasadnia to interes Wspólnoty, Rada, na wniosek Komisji i po zasięgnięciu opinii Komitetu Doradczego, nakłada ostateczne cło antydumpingowe. Przepis ten przewiduje również, że kwota cła antydumpingowego nie może przekraczać stwierdzonego marginesu dumpingu, ale powinna być niższa od tego marginesu, jeżeli mniejsze cło jest wystarczające do usunięcia szkody dla przemysłu wspólnotowego.

B – Rozporządzenia nr 642/2008 i 1355/2008

29.

W wyniku skargi złożonej w dniu 6 września 2007 r. przez Hiszpańską Federację Związków Producentów Przemysłu Przetwórczego Owocowo-Warzywnego, zgodnie z zawiadomieniem opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 20 października 2007 r. ( 4 ), Komisja wszczęła postępowanie antydumpingowe dotyczące przywozu przetworzonych lub zakonserwowanych owoców cytrusowych, w tym przypadku mandarynek, pochodzących z Chin.

30.

Punkt 5.1 lit. d) tego zawiadomienia wskazuje, że ponieważ całkowita produkcja towaru objętego postępowaniem odbywa się we Wspólnocie i w Chinach, Komisja planuje określić normalną wartość, zgodnie z art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego, w oparciu o inne uzasadnione podstawy, tj. w oparciu o ceny faktycznie płacone lub należne we Wspólnocie za podobny produkt. Komisja wezwała zainteresowane strony do przedstawienia uwag na temat stosowności dokonanego doboru w terminie 10 dni od daty opublikowania wspomnianego zawiadomienia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

31.

Okres dochodzenia trwał od dnia 1 października 2006 r. do dnia 30 września 2007 r.

32.

W dniu 4 lipca 2008 r. Komisja przyjęła rozporządzenie nr 642/2008. Motywy 40–42 tego rozporządzenia brzmią następująco:

„(40)

Według informacji zawartych w skardze produkt objęty postępowaniem nie jest produkowany w dużych ilościach poza Wspólnotą i krajem, którego dotyczy postępowanie. W zawiadomieniu o wszczęciu postępowania zaproponowano zatem, aby wartość normalną ustalić na jakiejkolwiek innej uzasadnionej podstawie, tj. na podstawie cen faktycznie płaconych lub należnych we Wspólnocie za podobny produkt. Zainteresowane strony zaproszono do wyrażenia uwag w tej sprawie. Sama Komisja prowadziła dalsze poszukiwania jakichkolwiek potencjalnych krajów analogicznych po opublikowaniu zawiadomienia o wszczęciu dochodzenia. Komisja starała się nawiązać współpracę z dwoma przedsiębiorstwami w Tajlandii. Jedno z nich początkowo zgodziło się na współpracę w dochodzeniu, ale później nie przesłało odpowiedzi na kwestionariusz. Drugie przedsiębiorstwo nie udzieliło żadnej odpowiedzi.

(41)

Dwóch producentów eksportujących z kraju, którego dotyczy postępowanie, oraz zrzeszenie importerów i hurtowników nie zgodzi[li] się z ustalaniem wartości normalnej na podstawie cen płaconych lub należnych we Wspólnocie, jednak nie zaproponowa[li] jakiegokolwiek innego rozwiązania, które byłoby zgodne z rozporządzeniem podstawowym.

(42)

W związku z powyższym tymczasowo postanowiono ustalić wartość normalną dla wszystkich producentów eksportujących objętych próbą w oparciu o inne uzasadnione podstawy, w danym przypadku w oparciu o ceny faktycznie płacone lub należne we Wspólnocie za produkt podobny, zgodnie z art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego”.

33.

W dniu 18 grudnia 2008 r. Rada przyjęła rozporządzenie nr 1355/2008. Zgodnie z motywem 17 tego rozporządzenia:

„Po nałożeniu środków tymczasowych trzech współpracujących chińskich producentów eksportujących objętych próbą oraz dwóch niepowiązanych importerów WE zakwestionowało wykorzystanie cen wspólnotowych do obliczenia wartości normalnej. Wskazano, że wartość normalna powinna zostać obliczona na podstawie kosztów produkcji w [Chinach] z uwzględnieniem odpowiednich dostosowań dotyczących różnic między rynkami [Wspólnoty] i [Chin]. W tym zakresie przypomniano, że wykorzystanie informacji pochodzących z kraju o gospodarce nierynkowej, zwłaszcza od przedsiębiorstw, którym nie przyznano MET, byłoby sprzeczne z przepisami art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego. Argument ten został zatem odrzucony. Stwierdzono również, że dane na temat cen z wszystkich innych krajów przywozu lub odpowiednie opublikowane informacje mogły zostać wykorzystane jako prawidłowe rozwiązanie wobec braku współpracy ze strony kraju analogicznego. Jednakże takie ogólne informacje, w przeciwieństwie do danych wykorzystanych przez Komisję, nie mogłyby zostać zweryfikowane pod kątem ich wiarygodności zgodnie z przepisami art. 6 ust. 8 rozporządzenia podstawowego. W związku z tym przedstawiony argument zostaje odrzucony. Nie przedstawiono żadnych innych argumentów podważających zgodność metodyki zastosowanej przez Komisję z przepisami art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego, a w szczególności kwestionujących fakt, że w tej konkretnej sprawie była to jedyna odpowiednia podstawa dla obliczenia wartości normalnej”.

34.

Artykuł 1 ust. 1 rozporządzenia nr 1355/2008 stanowi, że nakłada się ostateczne cło antydumpingowe na przywóz przetworzonych lub zakonserwowanych mandarynek (włączając tangeryny i satsuma), klementynek, wilkingów i innych podobnych hybryd cytrusowych, niezawierających dodatku alkoholu, mogących zawierać dodatek cukru lub innej substancji słodzącej, według definicji określonej w pozycji 2008 Nomenklatury scalonej (zwanej dalej „CN”), pochodzących z Chin, objętych kodami CN 2008 30 55, 2008 30 75 oraz ex 2008 30 90.

35.

Artykuł 1 ust. 2 tego rozporządzenia ustala kwotę należną od każdego z wymienionych w nim przedsiębiorstw w euro za tonę towaru oraz cła należnego od wszystkich pozostałych przedsiębiorstw na kwotę 531,20 EUR za tonę towaru.

36.

Artykuł 3 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że kwoty zabezpieczone tymczasowym cłem antydumpingowym zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 642/2008 zostają ostatecznie pobrane według stawki cła tymczasowego.

II – Okoliczności faktyczne, pytanie prejudycjalne i przebieg postępowania przed Trybunałem

37.

Spółka Grünwald Logistik Service GmbH (GLS) ( 5 ) dokonywała przywozu do Wspólnoty mandarynek w puszkach oraz innych owoców cytrusowych pochodzących z Chin objętych kodem CN 2008 30 55, za które musiała zapłacić cło tymczasowe w formie zabezpieczenia kwoty 5311,92 EUR. To cło tymczasowe zostało następnie pobrane jako cło ostateczne.

38.

Ponieważ odwołanie od decyzji o nałożeniu tego cła zostało oddalone, spółka GLS złożyła skargę do Finanzgericht Hamburg.

39.

Na poparcie swojej skargi GLS podnosi, że rozporządzenie nr 1355/2008 jest niezgodne z prawem, ponieważ Komisja nie podjęła wystarczających wysiłków w celu otrzymania od Królestwa Tajlandii potrzebnych danych do określenia normalnej wartości oraz w ogóle nie zadała sobie trudu, aby znaleźć inne państwo analogiczne, zgodnie z art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego, i to w sytuacji gdy jedna strona wskazała Komisji, że podobny towar jest produkowany w Japonii.

40.

Sąd krajowy wskazuje, że rozstrzygnięcie zawisłego przed nim sporu zależy od tego, czy rozporządzenia nr 642/2008 i nr 1355/2008 są ważne. Sąd ten wyjaśnia, że w świetle powyższych rozważań ma on poważne wątpliwości co do tego, czy wysiłki podjęte przez Komisję w celu znalezienia innego państwa trzeciego są zgodne z wymogami rozporządzenia podstawowego.

41.

Finanzgericht Hamburg postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującym pytaniem prejudycjalnym:

„Czy przepisy antydumpingowe przyjęte przez Komisję […] w postępowaniu na podstawie [rozporządzenia podstawowego] są bezskuteczne, ponieważ Komisja przyjęła je na podstawie normalnej wartości ustalonej w oparciu »o inną uzasadnioną metodę« (tutaj: na podstawie ceny faktycznie płaconej lub należnej we Wspólnocie za produkt podobny) bez dokładniejszych ustaleń dotyczących normalnej wartości, po czym w państwie analogicznym, jakie Komisja najpierw wzięła pod uwagę jako takie, bezskutecznie zwróciła się do dwóch przedsiębiorstw – przy czym jedno nie udzieliło żadnej odpowiedzi, a drugie wykazało gotowość do współpracy, jednakże nie odpowiedziało na wysłany w związku z tym kwestionariusz – a uczestnicy postępowania wskazali Komisji inne ewentualne państwo analogiczne?”.

42.

Po doręczeniu tego orzeczenia przez sekretarza Trybunału, zgodnie z art. 23 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej GLS, Rada i Komisja przedłożyły uwagi na piśmie.

43.

Wobec wskazówek dostarczonych przez sąd krajowy oraz uwag na piśmie, postanowieniem z dnia 15 czerwca 2011 r. Trybunał zażądał od Komisji przedłożenia w terminie trzech tygodni od doręczenia tego postanowienia:

protokołu przesłuchania, które miało miejsce w Komisji w dniu 19 grudnia 2007 r. oraz wszystkich uwag przedstawionych po tym przesłuchaniu, które jeszcze nie zostały przekazane Trybunałowi, oraz

statystyk Eurostatu za lata 2005–2008, które były dostępne w dniu 18 grudnia 2008 r., dotyczących przywozu do Wspólnoty produktów objętych kodami CN 2008 30 55, 2008 30 75 i ex 2008 30 90, wskazujących państwa eksportujące.

44.

Dokumenty te zostały przedstawione w wyznaczonym terminie. Ze statystyk Eurostatu, które były dostępne na koniec 2006 r. i 2007 r., wynika, że produkty objęte kodami CN 2008 30 55, 2008 30 75 i 2008 30 90 zostały przywiezione do Wspólnoty z kilku państw trzecich o gospodarce rynkowej w następujących ilościach wyrażonych w tonach:

Okres od stycznia do grudnia 2006 r.

Państwo przywozu

W tonach

Izrael

3 590,30

Maroko

252,90

Filipiny

149,30

Suazi

3 241,00

Tajlandia

576,80

Turcja

2 176,50

Okres od stycznia do grudnia 2007 r.

Państwo przywozu

W tonach

Izrael

4 319,20

Maroko

234,80

Filipiny

117,90

Suazi

3 230,90

Tajlandia

735,70

Turcja

2 387,30

III – Moja ocena

45.

Sąd krajowy zwraca się do Trybunału o wydanie orzeczenia co do ważności rozporządzenia nr 642/2008 oraz nr 1355/2008. Przed zbadaniem sprawy co do istoty należy przedstawić następujące uwagi w przedmiocie dopuszczalności tego wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.

A – W przedmiocie dopuszczalności wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym

46.

Tak jak podnosiły Rada i Komisja, niniejsze postępowanie jest, moim zdaniem, dopuszczalne wyłącznie w zakresie, w jakim dotyczy rozporządzenia nr 1355/2008.

47.

Przyjmuje się bowiem, że w przypadku gdy w postępowaniu antydumpingowym zostaje pobrane cło tymczasowe na mocy rozporządzenia nakładającego cło ostateczne, podmioty gospodarcze nie mają już interesu prawnego w kwestionowaniu zgodności z prawem rozporządzenia nakładającego cło tymczasowe, ponieważ zostało ono zastąpione rozporządzeniem nakładającym cło ostateczne ( 6 ).

48.

Ze wskazówek dostarczonych przez sąd krajowy w niniejszej sprawie wynika, że nałożone na GLS tymczasowe cła antydumpingowe w wysokości 5311,92 EUR zostały pobrane w całości jako cło ostateczne przez krajowe organy celne. Wynika z nich również, że sąd krajowy rozpatruje złożoną przez GLS skargę o stwierdzenie nieważności decyzji tych organów skutkującej nałożeniem na nią ostatecznego cła antydumpingowego na mocy rozporządzenia nr 1355/2008.

49.

Zgodnie z wyżej wspomnianym orzecznictwem GLS nie ma już interesu prawnego w kwestionowaniu zgodności z prawem rozporządzenia nr 642/2008.

50.

Natomiast jest bezsporne oraz niepodważalne, że GLS ma prawo do podważenia zgodności z prawem rozporządzenia nr 1355/2008, podnosząc taki zarzut przed sądem krajowym.

51.

Z dowodów zawartych w aktach sprawy nie wynika bowiem, że rozporządzenie to dotyczyło GLS bezpośrednio i indywidualnie, a zatem, że jest uprawniona do złożenia wniosku o stwierdzenie jego nieważności przez Sąd Unii Europejskiej. W szczególności z akt sprawy nie wynika i nie twierdzi się, że GLS jest importerem powiązanym z jedną ze spółek wymienionych z nazwy w rozporządzeniu nr 1355/2008, której ceny odsprzedaży rozpatrywanego towaru stanowiły podstawę skonstruowania ceny eksportowej przyjętej przez to rozporządzenie do ustalenia marginesów dumpingu dotyczących tej spółki ( 7 ).

52.

Zgodnie z orzecznictwem rozporządzenie ustanawiające cło antydumpingowe dotyczy importera takiego jak GLS nie ze względu na szczególne dla niego cechy charakterystyczne lub sytuację faktyczną, która odróżnia go od wszelkich innych osób, ale ze względu na samą jego obiektywną rolę importera produktów objętych tym rozporządzeniem, w taki sam sposób jak każdego innego przedsiębiorcy, który rzeczywiście znajduje się lub ewentualnie może się znaleźć w identycznej sytuacji ( 8 ).

53.

W świetle tych rozważań proponuję, aby Trybunał zbadał niniejsze odesłanie prejudycjalne w sprawie kontroli zgodności z prawem wyłącznie w odniesieniu do rozporządzenia nr 1355/2008.

B – Co do istoty

54.

Tak jak podniosły Rada i Komisja w swoich uwagach na piśmie, pytanie postawione przez sąd krajowy powinno zostać przeformułowane. Instytucje te jednak wykazują różnice w kwestii jego ostatecznego brzmienia, które odzwierciedlają ich odmienne zrozumienie postanowienia odsyłającego w odniesieniu do argumentów, którymi uzasadniono zakwestionowanie zgodności z prawem rozporządzenia nr 1355/2008.

55.

A zatem Komisja uważa, że sąd krajowy odnosi się wyłącznie do dwóch następujących powodów stwierdzenia nieważności: po pierwsze, że instytucja ta nie podjęła dalszych działań wobec dwóch tajlandzkich producentów, do których się zwróciła, i po drugie, że nie zbadała, czy Japonia może być właściwym państwem trzecim.

56.

Podobnie jak GLS i Rada, nie zgadzam się na taką zawężającą interpretację postanowienia odsyłającego. Moim zdaniem sąd krajowy wyjaśnia w nim wyraźnie, że jego wątpliwości opierają się w szerszym stopniu na twierdzeniu GLS, zgodnie z którym instytucje wspólnotowe nie podjęły wystarczających kroków w celu znalezienia właściwego państwa trzeciego.

57.

Proponuję więc, aby Trybunał rozumiał pytanie prejudycjalne w ten sposób, że sąd krajowy pyta zasadniczo, czy rozporządzenie nr 1355/2008 jest nieważne ze względu na to, że Komisja określiła normalną wartość rozpatrywanego produktu na podstawie cen płaconych lub należnych we Wspólnocie za produkt podobny, nie podejmując poważnych i odpowiednich wysiłków w celu ustalenia tej wartości na podstawie cen obowiązujących we właściwym państwie trzecim, z naruszeniem wymogów, o których mowa w art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego.

1. Uwagi stron

58.

GLS twierdzi, że Trybunał powinien odpowiedzieć twierdząco na pytanie z wielu powodów, które można streścić w następujący sposób.

59.

W jej opinii Komisja naruszyła przepisy art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego, określając normalną wartość na podstawie cen stosowanych we Wspólnocie, podczas gdy ta metoda obliczenia jest pomocnicza i istnieje wiele państw trzecich, takich jak Japonia, które można przyjąć jako państwa analogiczne.

60.

Uwzględniając obowiązek sformułowany w art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego oraz w orzecznictwie ( 9 ), Komisja powinna była poszukać z urzędu, czy istnieją właściwe państwa trzecie, korzystając ze wszystkich dostępnych źródeł informacji, takich jak dane Eurostatu dotyczące przywozu.

61.

W niniejszej sprawie dane te pokazywały, że podobny towar był produkowany w Izraelu, na Filipinach i w Turcji. Komisja powinna była zatem zbadać, czy jedno z tych państw stanowi państwo właściwe. Zresztą podczas przesłuchania w dniu 19 grudnia 2007 r. jedna strona zgłaszała istnienie takiej produkcji w Japonii.

62.

Podobnie, przed odwołaniem się do cen stosowanych we Wspólnocie, Komisja powinna była poszukać, czy produkt bardzo podobny do produktu objętego postępowaniem, zgodnie z definicją pojęcia „produkt podobny” zawartą w art. 1 ust. 4 rozporządzenia podstawowego, jest wytwarzany w państwach trzecich posiadających gospodarkę rynkową.

63.

Ponieważ instytucja ta wskazała w rozporządzeniu nr 642/2008, że produkty objęte kodem CN 2008 30 90, czyli przetwory z cytrusów niezawierające dodatku alkoholu lub cukru, można uznać za produkty podobne i ponieważ były one produkowane w szczególności w Izraelu, Maroku, Suazi, Turcji oraz w Stanach Zjednoczonych, Komisja powinna była poszukać, czy przedsiębiorstwa z tych państw są gotowe do współpracy.

64.

Wreszcie Komisja nie powinna była ograniczać się do wysłania jednego kwestionariusza do dwóch tajlandzkich przedsiębiorstw, a z braku ich odpowiedzi wnioskować o niemożliwości określenia normalnej wartości na podstawie cen stosowanych w Tajlandii.

65.

Dodatkowo GLS twierdzi, że normalna wartość określona na podstawie cen we Wspólnocie została oceniona nieprawidłowo, ponieważ Komisja nie dokonała koniecznej korekty pod względem korzyści uzyskiwanych przez producentów eksportujących z Chińskiej Republiki Ludowej w stosunku do producentów w Hiszpanii, w szczególności w zakresie dostępu do surowców oraz procesu produkcji. GLS podkreśla, że Komisja dokonała takich korekt w innych sprawach.

66.

GLS podnosi, że w niniejszej sprawie Komisja powinna była uwzględnić to, że koszt surowców jest wyższy o 45% we Wspólnocie w porównaniu do Chin oraz że koszty produkcji są dużo wyższe w Hiszpanii z powodu używania kosztownych urządzeń, które pozostają niewykorzystane przez znaczną część roku.

67.

Rada i Komisja kwestionują, że badane rozporządzenie jest nieważne, i opierają swoje stanowisko na następujących argumentach:

68.

Komisja wyjaśnia, że w skardze wskazano, iż jedynie Hiszpania i Chińska Republika Ludowa produkują przetwory z mandarynek i to właśnie z tego powodu w zawiadomieniu o wszczęciu dochodzenia wspomniała o zamiarze określenia wartości normalnej na podstawie cen we Wspólnocie.

69.

Komisja wyjaśnia również, że posiadała informacje, według których w Tajlandii istnieje dwóch producentów przetworów z mandarynek.

70.

Jeśli chodzi o działania w stosunku do tych dwóch producentów, Komisja podnosi, że napisała do nich w dniu 29 października 2007 r., że jeden nie odpowiedział, a drugi za pośrednictwem przedsiębiorstwa z Europy w piśmie z dnia 5 grudnia 2007 r. zwrócił się o przesłanie kwestionariusza w formie elektronicznej oraz o przedłużenie terminu na udzielenie odpowiedzi. Komisja wskazuje, że odpowiedziała niezwłocznie, iż termin został przedłużony do dnia 17 grudnia 2007 r. oraz że pismem z dnia 14 grudnia 2007 r. to przedsiębiorstwo wskazało, iż nie może wypełnić formularza w tym terminie.

71.

Komisja twierdzi na tej podstawie, że w stosunku do tych tajlandzkich producentów podjęła wysiłki więcej niż wystarczające.

72.

W odniesieniu do tego, czy powinna zbadać możliwość przyjęcia Japonii jako właściwego państwa trzeciego, Komisja na początku przypomina zakres jej zobowiązań wynikających z rozporządzenia podstawowego.

73.

Podnosi, że rozporządzenie to przewiduje postępowanie kontradyktoryjne wszczynane zasadniczo w wyniku wniesienia skargi. Następnie Komisja wyjaśnia, że zgodnie z art. 2 ust. 7 lit. a) akapit drugi tego rozporządzenia winna opierać swoje decyzje w wyznaczonych terminach na wiarygodnych informacjach, które są dostępne.

74.

Komisja przypomina również, że nazwa państwa trzeciego, które ma zamiar przyjąć w celu określenia normalnej wartości jest podawana do wiadomości stron i mają one dziesięciodniowy termin na przedstawienie swoich uwag.

75.

Wreszcie Komisja podkreśla, że zgodnie z orzecznictwem ( 10 ) dysponuje ona szerokim zakresem uznania przy określaniu normalnej wartości. Przypomina, że zostało orzeczone, iż nie można jej zarzucić, iż nie przeprowadziła dogłębnego zbadania innych potencjalnych państw referencyjnych, jeśli strony nie przedstawiły jej żadnych propozycji w tym zakresie.

76.

Komisja twierdzi na tej podstawie, że w niniejszej sprawie nie miała żadnego powodu, aby zbadać, czy Japonia może być państwem właściwym, ponieważ nie znajduje żadnego śladu oświadczenia o istnieniu obecnie produkcji przetworów z mandarynek w tym państwie w czasie przesłuchania w dniu 19 grudnia 2007 r. oraz, że, zakładając, że takie oświadczenie zostało złożone, nie była zobowiązana do podejmowania poszukiwań w stosunku do tego państwa.

77.

Zdaniem Komisji, po pierwsze, Japonia nie została bowiem jej zgłoszona jako państwo referencyjne w terminie 10 dni od ogłoszenia zawiadomienia o wszczęciu dochodzenia, i po drugie, na mocy art. 6 ust. 6 rozporządzenia podstawowego informacje dostarczone w trakcie przesłuchania powinny zostać uwzględnione jedynie w przypadku, gdy zostały potwierdzone na piśmie.

78.

Rada opiera swoje stanowisko na takich samych argumentach jak Komisja oraz dodaje, że obie nie miały żadnego powodu, by z własnej inicjatywy poszukiwać innych właściwych państw trzecich, ponieważ Komisja mogła wyjść z założenia, że zainteresowane strony znają rynek i zgłosiłyby jej potencjalne państwa analogiczne.

2. Moja ocena

79.

Uważam, tak jak GLS, że rozporządzenie nr 1355/2008 zostało przyjęte z naruszeniem przepisów art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego w taki sposób, że instytucje Wspólnoty, a dokładniej mówiąc Komisja, nie poczyniła poważnych i odpowiednich wysiłków w celu ustalenia normalnej wartości rozpatrywanego produktu na podstawie cen obowiązujących w państwie trzecim o gospodarce rynkowej.

80.

Zanim przedstawię powody, dla których uważam, że Komisja nie dopełniła swoich obowiązków w niniejszej sprawie, wydaje się przydatne zwięzłe przypomnienie pojęcia normalnej wartości w postępowaniu antydumpingowym oraz sposobów jej obliczenia.

a) Pojęcie normalnej wartości w postępowaniu antydumpingowym i sposoby jej obliczenia

81.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że normalna wartość stanowi bardzo istotny aspekt postępowania antydumpingowego.

82.

Po pierwsze, umożliwia ona określenie, czy przywóz towaru do Wspólnoty odbywa się po cenach dumpingowych, ponieważ zgodnie z art. 1 ust. 2 rozporządzenia podstawowego produkt uznaje się za przywieziony po cenach dumpingowych, jeżeli jego cena eksportowa do Wspólnoty jest niższa od jego normalnej wartości.

83.

Po drugie, pozwala na ocenę maksymalnej kwoty cła antydumpingowego, jakie Wspólnota może nałożyć na dane przedsiębiorstwo, ponieważ na mocy art. 9 ust. 4 rozporządzenia podstawowego kwota cła antydumpingowego nie może przekraczać ustalonego marginesu dumpingu, który to w uproszczeniu odpowiada różnicy pomiędzy normalną wartością i ceną eksportową, po dokonaniu koniecznych korekt obu tych danych w celu ich porównania.

84.

Wynika z tego, że przy stałej wartości ceny eksportowej im wyższa jest normalna wartość, tym większy jest margines dumpingu, a zatem maksymalna kwota cła antydumpingowego, jakie może zostać nałożone na przedsiębiorstwa zajmujące się wywozem towaru objętego postępowaniem.

85.

W drugiej kolejności normalna wartość jest wartością obiektywną. Jak wynika z art. 2 ust. 1 rozporządzenia podstawowego, jej podstawą jest zasadniczo cena uiszczona za towar objęty postępowaniem przez niezależnych nabywców w państwie eksportującym w zwykłym obrocie handlowym, to znaczy w warunkach idealnych dla stosowania wolnej konkurencji.

86.

Trudność wynika z faktu, że w rzeczywistości cena ta nie zawsze istnieje lub nie zawsze można ją zastosować. Rozporządzenie podstawowe przewiduje zatem szczegółowo różne sposoby obliczenia w celu odtworzenia wspomnianej wyżej ceny w możliwie najbardziej rozsądny sposób: albo na podstawie cen produktu podobnego stosowanych przez sprzedawców w państwie eksportującym, albo na podstawie kosztów produkcji w tym państwie, albo wreszcie na podstawie cen eksportowych we właściwym państwie trzecim.

87.

Należy jednak, o ile jest to możliwe, oprzeć się na cenach towaru objętego postępowaniem zapłaconych przez niezależnych nabywców w państwie eksportującym. Pierwszeństwo tego kryterium w stosunku do innych metod obliczenia wymienionych w art. 2 rozporządzenia podstawowego wynika, moim zdaniem, z założenia, że najlepszym sposobem określenia normalnej wartości jest stwierdzenie obiektywnej rzeczywistości.

88.

W moim przekonaniu to samo założenie uzasadnia wyrażone w art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego pierwszeństwo w przypadku przywozu z państw nieposiadających gospodarki rynkowej.

89.

W takim przypadku nie jest możliwe uwzględnienie cen ustalonych w państwie eksportującym, ponieważ ceny te nie są wynikiem normalnych sił rynkowych ( 11 ). Prawodawca wspólnotowy musiał zatem wybrać inne odniesienia. Dlatego też przewidział, że normalną wartość należy ustalić w pierwszym rzędzie na podstawie cen stosowanych w państwie trzecim posiadającym gospodarkę rynkową, wybranym w rozsądny sposób lub, tylko jeżeli jest to niemożliwe, na każdej innej uzasadnionej podstawie, takiej jak cena rzeczywiście płacona lub należna we Wspólnocie.

90.

To pierwszeństwo ceny produktu podobnego w państwie trzecim wybranym w rozsądny sposób odzwierciedla również, moim zdaniem, chęć uprzywilejowania rzeczywistości obiektywnej będącej w tym przypadku możliwie najbliższą sytuacji w państwie eksportującym. Prawodawca wspólnotowy chciał zatem, aby Komisja w miarę możliwości określała normalną wartość na podstawie cen ustalonych w państwie trzecim, wykazującym najwięcej podobieństw z państwem eksportującym szczególnie w odniesieniu do cech szczególnych produktu, wielkości sprzedaży, dostępu do surowców i energii, procesu produkcji, który to – ze względu na te podobieństwa – można uznać za państwo do niego analogiczne.

91.

Wykorzystanie ceny produktu podobnego we Wspólnocie przewidziano jedynie posiłkowo, ponieważ na te ceny mogą wpływać takie czynniki jak koszt siły roboczej oraz surowców, które to ceny są na ogół wyższe niż w państwie trzecim nieposiadającym gospodarki rynkowej.

92.

Z pewnością, jak to podnosi GLS w podniesionym tytułem ewentualnym zarzucie mającym na celu stwierdzenie nieważności, Komisja może i powinna dokonać korekty w celu skompensowania tych różnic. Jednakże te korekty są dokonywane w kontekście oszacowań, które oczywiście budzą większe wątpliwości niż obiektywne stwierdzenie poprawności cen w państwie trzecim analogicznym do państwa eksportującego towar objęty postępowaniem.

93.

Określone wyraźnie w art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego pierwszeństwo dla cen produktu podobnego w analogicznym państwie trzecim o gospodarce rynkowej ma zatem na celu, moim zdaniem, zagwarantowanie, by kwota cła antydumpingowego nie była wyższa od marginesu dumpingu, zgodnie z wymogiem określonym w art. 9 ust. 4 rozporządzenia podstawowego oraz zasadą zawartą w art. VI ust. 2 GATT oraz w art. 9 porozumienia o stosowaniu tego art. VI.

94.

W tym właśnie kontekście należy zbadać powody uchybienia przez Komisję swoim obowiązkom w niniejszej sprawie.

b) Powody uchybienia przez Komisję swoim obowiązkom

95.

Z art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego wynika, że Komisja może zgodnie z prawem określić normalną wartość na podstawie ceny płaconej we Wspólnocie tylko w razie, gdy nie może dokonać wyboru państwa trzeciego o gospodarce rynkowej, które wydaje się właściwe, w świetle dostępnych wiarygodnych informacji oraz z uwzględnieniem wyznaczonych terminów.

96.

Jak wskazał Sąd w wyroku z dnia 23 października 2003 r. w sprawie Changzhou Hailong Electronics & Light Fixtures i Zhejiang Yankon przeciwko Radzie ( 12 ), Rada i Komisja mogą nie stosować wyrażonej w art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego zasady ogólnej w celu określenia w oparciu o inną uzasadnioną metodę normalnej wartości produktów pochodzących z krajów nieposiadających gospodarki rynkowej tylko w przypadku, gdy ta ogólna zasada nie może być stosowana. Niemożność taka może się pojawić tylko wówczas, gdy dane wymagane do określenia normalnej wartości są niedostępne lub niewiarygodne ( 13 ).

97.

Z tego wyroku możemy wyciągnąć następujące wnioski. Po pierwsze, wbrew aluzjom Komisji zawartym w uwagach na piśmie, zastosowanie posiłkowej metody obliczania zamiast cen stosowanych we właściwym państwie trzecim lub przy wywozie z niego nie jest wyborem, w którym Komisja dysponuje szerokim zakresem uznania. W takim przypadku nie ma zastosowania orzecznictwo, do którego odwołała się ta instytucja, zgodnie z którym dysponuje ona szerokim zakresem uznania przy określaniu normalnej wartości. Kwestia, czy w świetle dostępnych danych Komisja rzeczywiście nie mogła oprzeć się na cenach we właściwym państwie trzecim lub przy wywozie z niego, nie wymaga przeprowadzenia analizy złożonej sytuacji gospodarczej, a więc powinna móc być przedmiotem pełnej kontroli sądowej.

98.

Po drugie, „dostępne informacje” w rozumieniu art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego nie mogą ograniczać się do informacji dostarczonych w skardze przez składającego skargę ani do informacji przekazanych w późniejszym terminie przez strony w ramach dochodzenia.

99.

Jak przypominają Rada i Komisja, dochodzenie przewidziane przez rozporządzenie podstawowe ma oczywiście charakter kontradyktoryjny, na którego podstawie zainteresowane strony mają prawo przedstawiania uwag, w szczególności w przedmiocie rozważanego przez Komisję wyboru metody obliczania normalnej wartości. Jest również prawdą, że postępowanie wszczyna się na ogół w wyniku skargi oraz, że Komisja powinna uwzględnić zawarte w niej informacje, szczególnie w odniesieniu do wytwarzania na całym świecie produktu objętego postępowaniem.

100.

Komisja nie może jednak ograniczyć się do tych informacji. Artykuł 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego nie przewiduje bowiem takiego ograniczenia.

101.

Komisja ma obowiązek zbadania z urzędu wszystkich istotnych informacji, do których sama może mieć dostęp. Rolą tej instytucji przy prowadzeniu postępowania antydumpingowego nie jest bowiem bycie arbitrem, którego kompetencje ograniczają się do rozstrzygania wyłącznie na podstawie informacji i dowodów przedstawionych przez strony.

102.

Tę analizę potwierdza w szczególności art. 6 ust. 3 i 4 rozporządzenia podstawowego, który upoważnia Komisję do zwracania się do państw członkowskich o przekazywanie jej informacji oraz do dokonywania wszelkich koniecznych badań i kontroli.

103.

W świetle znaczenia postępowania antydumpingowego dla zainteresowanych stron Komisja ma obowiązek sprawdzenia z urzędu w będących w jej posiadaniu oraz gwarantujących wystarczającą wiarygodność dokumentach, czy istnieją państwa trzecie posiadające gospodarkę rynkową, w których produkuje się towary identyczne lub porównywalne do towaru objętego postępowaniem, mogące zostać wybrane jako państwa analogiczne do państwa eksportującego.

104.

W tym względzie statystyki Eurostatu, urzędu statystycznego Unii Europejskiej, będącego dyrekcją generalną Komisji, którego zadaniem jest świadczenie wysokiej jakości usług związanych z informacją statystyczną, zasługują bez żadnej wątpliwości na to, by mogły być uznane za źródło informacji, które instytucja ta powinna sprawdzać regularnie.

105.

Dlatego też, jeśli statystyki Eurostatu dostępne w chwili wszczęcia dochodzenia lub w jego toku pozwalają domniemywać, że towary porównywalne z towarem objętym postępowaniem są produkowane w różnych państwach trzecich o gospodarce rynkowej w ilościach, które nie są oczywiście nieznaczące, Komisja ma obowiązek zbadania z urzędu, czy jedno z tych państw może stanowić państwo analogiczne w rozumieniu art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia podstawowego.

106.

Zgodnie z art. 2 ust. 7 lit. a) akapit trzeci rozporządzenia podstawowego Komisja ma również obowiązek niezwłocznego przekazania stronom uznanym przez nią za zainteresowane dochodzeniem nazw państw trzecich o gospodarce rynkowej, które zamierza przyjąć tak, aby w ciągu 10 dni od tej informacji strony te mogły przekazać Komisji swoje uwagi w tej kwestii.

107.

W niniejszej sprawie natomiast należy stwierdzić, że Komisja uchybiła swoim obowiązkom.

108.

Ze statystyk Eurostatu dostępnych w czasie, gdy Komisja przystąpiła do zbadania skargi dotyczącej niniejszej sprawy, wynika bowiem, że towary objęte taką samą klasyfikacją CN jak towar objęty postępowaniem były przywożone do Wspólnoty z Izraela, Maroka, Filipin, Suazi, Tajlandii oraz Turcji. Okoliczność, iż produkty te są objęte taką samą klasyfikacją we Wspólnej taryfie celnej jak produkt objęty postępowaniem pozwala przypuszczać, że mogły być uznane za produkty podobne w rozumieniu rozporządzenia podstawowego.

109.

Analiza tych danych pokazuje również, że przywóz ten, mimo iż w mniejszych ilościach niż pochodzący z Chin, nie jest oczywiście nieznaczący. Te dane mogły zatem pozwolić na uznanie, że towary podobne do towaru objętego postępowaniem są produkowane w tych państwach w ilościach wystarczających, aby ich ceny mogły zostać uznane za reprezentacyjne dla właściwego rynku.

110.

Komisja wyjaśniła podczas rozprawy, że statystyki Eurostatu wskazują, dla każdego z państw trzecich, ilości przywiezionych produktów objętych łącznie trzema kodami CN, co nie pozwala wydzielić znaczącej ilości produktów porównywalnych z produktem stanowiącym przedmiot postępowania. Należy niemniej stwierdzić, że wspomniane statystyki stanowią obiektywny wskaźnik, że istnieją inne państwa trzecie, w których takie produkty mogą być wytwarzane.

111.

Stwierdzam również, że w motywie 17 rozporządzenia nr 1355/2008 Rada wskazuje, iż obliczenie normalnej wartości przeprowadzone przez Komisję na podstawie cen we Wspólnocie stanowi jedyną rozsądną podstawę obliczenia, nie wyjaśniając, dlaczego żadne z wyżej wymienionych państw trzecich o gospodarce rynkowej nie mogło być wybrane jako państwo analogiczne.

112.

Z informacji zawartych w aktach sprawy, a szczególnie z zawiadomienia o wszczęciu dochodzenia, wynika wreszcie, że w świetle wskazówek zawartych w skardze Komisja założyła, iż towar objęty postępowaniem nie jest produkowany poza Wspólnotą i Chinami.

113.

Jak słusznie wyjaśnia GLS, Komisja dokonała zatem błędnej oceny produkcji towaru objętego postępowaniem na poziomie światowym i państw analogicznych, które mogą być ewentualnie brane pod uwagę, podczas gdy miała do dyspozycji statystyki Eurostatu dotyczące przywozu ilości, które nie są oczywiście nieznaczące, produktów mogących stanowić produkty podobne pochodzące z większej liczby państw trzecich o gospodarce rynkowej.

114.

Zresztą Komisja uznała swój błąd, ponieważ w motywie 4 rozporządzenia nr 642/2008 wyjaśnia, że Królestwo Tajlandii mogło stanowić państwo analogiczne i że bezskutecznie skierowała pytania do dwóch przedsiębiorstw tajlandzkich.

115.

Działając w ten sposób, Komisja z pewnością starała się naprawić swój pierwotny błąd w ocenie i, moim zdaniem, nie można jej zarzucić braku należytej staranności wobec tych dwóch przedsiębiorstw.

116.

Podobnie jest bezsporne, że okoliczności zadania pytań oraz określony termin do wypełnienia formularza przez te przedsiębiorstwa pozwalały na udzielenie odpowiedzi, w związku z czym można w pełni przypisać im bezczynność w tym zakresie. Stwierdzić należy ponadto, że Komisja nie dysponuje żadnym środkiem nacisku wobec przedsiębiorstw z państw trzecich umożliwiającym zobowiązanie ich do współpracy.

117.

Takie działanie Komisji nie pozwala jednak na stwierdzenie, że prawidłowo wywiązała się ze swoich obowiązków. Bowiem, po niepowodzeniu wspomnianego wyżej działania w grudniu 2007 r. Komisja nie zbadała, mimo iż miała na to czas, czy jest możliwe wybranie innego państwa trzeciego jako państwa analogicznego spośród innych państw o gospodarce rynkowej znajdujących się w statystykach Eurostatu, i które – tak jak Królestwo Tajlandii – mogły być uznane za państwa wytwarzające produkt objęty postępowaniem. Mimo że Komisja nie była zobowiązana do uwzględnienia państwa takiego jak Japonia, gdyż wzmianka o niej poczyniona w trakcie przesłuchania nie została następnie, niezgodnie z wymogami art. 6 ust. 6 zdanie ostatnie rozporządzenia podstawowego, potwierdzona na piśmie, była natomiast zobowiązana do dokonania niezbędnych weryfikacji dotyczących państw trzecich na podstawie wskazówek wynikających z jej własnych statystyk.

118.

Komisja uchybiła więc, moim zdaniem, przepisom art. 18 ust. 5 rozporządzenia podstawowego, zgodnie z którym – przypomnę – w przypadku braku współpracy zainteresowanej strony ustalenia, w tym dotyczące wartości normalnej, przyjęte w oparciu o dostępne dane, łącznie z informacjami zawartymi we wniosku o wszczęcie postępowania, sprawdza się, o ile to możliwe i z uwzględnieniem terminów postępowania, poprzez odniesienie do informacji pochodzących z innych dostępnych niezależnych źródeł, takich jak opublikowane cenniki, urzędowe statystyki dotyczące przywozu i deklaracje celne.

119.

Dlatego też uważam, tak jak GLS, że w niniejszej sprawie Komisja nie podjęła poważnych i odpowiednich wysiłków w celu ustalenia normalnej wartości towaru objętego postępowaniem na podstawie cen obowiązujących w państwie trzecim o gospodarce rynkowej. Proponuję więc, aby na zadane pytanie Trybunał odpowiedział, że z tego względu rozporządzenie nr 1355/2008 jest niezgodne z prawem.

IV – Wnioski

120.

Mając na względzie powyższe rozważania, proponuję Trybunałowi udzielenie następującej odpowiedzi na pytanie przedstawione przez Finanzgericht Hamburg:

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1355/2008 z dnia 18 grudnia 2008 r. nakładające ostateczne cło antydumpingowe i stanowiące o ostatecznym pobraniu cła tymczasowego nałożonego na przywóz niektórych przetworzonych lub zakonserwowanych owoców cytrusowych (tj. mandarynek itd.) pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej jest nieważne w zakresie, w jakim Komisja Europejska określiła normalną wartość produktu objętego postępowaniem na podstawie cen zapłaconych lub należnych we Wspólnocie Europejskiej za produkt podobny, nie podejmując wystarczających wysiłków w celu ustalenia tej wartości na podstawie cen obowiązujących we właściwym państwie trzecim, z naruszeniem wymogów, o których mowa w art. 2 ust. 7 lit. a) rozporządzenia Rady (WE) nr 384/96 z dnia 22 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony przed przywozem produktów po cenach dumpingowych z krajów niebędących członkami Wspólnoty Europejskiej, w brzmieniu zmienionym rozporządzeniem Rady (WE) nr 2117/2005 z dnia 21 grudnia 2005 r.


( 1 ) Język oryginału: francuski.

( 2 ) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 642/2008 z dnia 4 lipca 2008 r. nakładające tymczasowe cło antydumpingowe na przywóz niektórych przetworzonych lub zakonserwowanych owoców cytrusowych (tj. mandarynek itd.) pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej (Dz.U. L 178, s. 19) oraz rozporządzenie Rady (WE) nr 1355/2008 z dnia 18 grudnia 2008 r. nakładające ostateczne cło antydumpingowe i stanowiące o ostatecznym pobraniu cła tymczasowego nałożonego na przywóz niektórych przetworzonych lub zakonserwowanych owoców cytrusowych (tj. mandarynek itd.) pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej (Dz.U. L 350, s. 35).

( 3 ) Rozporządzenie z dnia 22 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony przed dumpingowym przywozem z krajów niebędących członkami Wspólnoty Europejskiej (Dz.U. 1996, L 56, s. 1), w brzmieniu zmienionym rozporządzeniem Rady (WE) nr 2117/2005 z dnia 21 grudnia 2005 r. (Dz.U. L 340, s. 17), (zwane dalej „rozporządzeniem podstawowym”).

( 4 ) Dz.U. C 246, s. 15.

( 5 ) Zwana dalej „GLS”.

( 6 ) Wyrok z dnia 11 lipca 1990 r. w sprawach połączonych C-305/86 i C-160/87 Neotype Techmashexport przeciwko Komisji i Radzie, Rec. s. I-2945, pkt 13 i przytoczone tam orzecznictwo.

( 7 ) Zobacz w tym zakresie wyrok z dnia 15 lutego 2001 r. w sprawie C-239/99 Nachi Europe, Rec. s. I-1197, pkt 39.

( 8 ) Wyrok z dnia 11 lipca 1990 r. w sprawie C-157/87 Electroimpex i in. przeciwko Radzie, Rec. s. I-3021, pkt 10–13.

( 9 ) GLS wymienia głównie wyrok z dnia 22 października 1991 r. w sprawie C-16/90 Nölle, Rec. s. I-5163.

( 10 ) Komisja odnosi się również do ww. wyroku w sprawie Nölle oraz do wyroku z dnia 29 maja 1997 r. w sprawie C-26/96 Rotexchemie, Rec. s. I-2817 oraz do wyroku Sądu z dnia 28 września 1995 r. w sprawie T-164/94 Ferchimex przeciwko Radzie, Rec. s. II-2681.

( 11 ) Wyżej wymieniony wyrok w sprawie Rotexchemie, pkt 9 i przytoczone tam orzecznictwo.

( 12 ) Wyrok w sprawie T-255/01, Rec. s. II-4741.

( 13 ) Punkt 59.

Top