1.

Trybunał w niniejszej sprawie po raz kolejny zajmuje się wykładnią dyrektywy Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne ( 2 ) (zwanej dalej „dyrektywą OOŚ”). Chodzi jednak o brzmienie nadane jej przez dyrektywę 2003/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia przewidującą udział społeczeństwa w odniesieniu do sporządzania niektórych planów i programów w zakresie środowiska oraz zmieniającą w odniesieniu do udziału społeczeństwa i dostępu do wymiaru sprawiedliwości dyrektywy Rady 85/337/EWG i 96/61/WE ( 3 ), którym Trybunał dotychczas zajmował się raczej rzadko.

2.

W szczególności należy wyjaśnić, czy decyzja o zaniechaniu przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko wymaga uzasadnienia oraz jak powinno wyglądać ewentualne niezbędne uzasadnienie.

3.

Artykuł 2 ust. 1 dyrektywy OOŚ ustanawia jej cel:

„Państwa członkowskie przyjmują wszystkie niezbędne środki, aby zapewnić, że przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko naturalne, między innymi z powodu ich charakteru, rozmiarów lub lokalizacji, podlegają wymaganiom w celu uzyskania zezwolenia na inwestycję i ocenie w odniesieniu do ich skutków, przed udzieleniem zezwolenia. Przedsięwzięcia te określa art. 4”.

4.

Artykuł 3 określa przedmiot oceny oddziaływania na środowisko:

„Ocena wpływu na środowisko określa, opisuje i ocenia we właściwy sposób dla każdego indywidualnego przypadku i zgodnie z art. 4–11 bezpośrednie i pośrednie skutki przedsięwzięcia dla następujących elementów:

5.

Artykuł 4 ust. 1 i 2 definiuje, jakie projekty podlegają ocenie:

„1.   Z zastrzeżeniem art. 2 ust. 3 przedsięwzięcia wymienione w załączniku I podlegają ocenie zgodnie z art. 5–10.

2.   Z zastrzeżeniem art. 2 ust. 3 przedsięwzięcia wymienione w załączniku II państwa członkowskie określają za pomocą:

czy przedsięwzięcie podlega ocenie zgodnie z art. 5–10.

Państwa członkowskie mogą postanowić o stosowaniu obydwu procedur określonych w lit. a) i b).

3.   Podczas przeprowadzania badania indywidualnego lub ustalania progów bądź kryteriów do celów ust. 2 należy uwzględnić odpowiednie kryteria selekcji wymienione w załączniku III.

4.   Państwa członkowskie zapewniają, że ustalenie dokonane przez właściwe władze zgodnie z ust. 2 udostępniane jest opinii publicznej”.

6.

Przedmiotem pkt 10 lit. b) załącznika II są przedsięwzięcia inwestycyjne na obszarach miejskich.

7.

Załącznik III wymienia jako kryteria decyzji o konieczności oceny oddziaływania na środowisko przykładowo różne cechy przedsięwzięcia, jego lokalizacji oraz potencjalnego oddziaływania.

8.

W postępowaniu przed sądem krajowym chodzi o planowaną rozbudowę dawnej bazy wojskowej, położonej na obszarze określonym jako park krajobrazowy. Ma tam zostać zbudowany szpital. Pierwsze zezwolenie zostało skutecznie zaskarżone, ponieważ nie zbadano konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko.

9.

W przeprowadzonym następnie postępowaniu administracyjnym rada właściwej jednostki terytorialnej wydała opinię w sprawie konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. Taka ocena nie jest jej zdaniem konieczna, ponieważ nie należy się spodziewać żadnych znaczących skutków dla środowiska.

10.

C. Mellor, skarżący w postępowaniu przed sądem krajowym, zakwestionował to stanowisko. Jego zdaniem między innymi zniszczone zostanie siedlisko nietoperzy. Na tej podstawie jednostka terytorialna zmieniła swoją ocenę.

11.

Minister środowiska Zjednoczonego Królestwa wydał jednak później pismem z dnia 4 grudnia 2006 r. decyzję, że ocena oddziaływania na środowisko nie jest konieczna. W uzasadnieniu podał on, że nie należy się spodziewać, aby projekt ten ze względu na czynniki takie jak jego charakter, rozmiar i lokalizację wywarł znaczące skutki dla środowiska.

12.

C. Mellor wniósł skargę na tę decyzję. Court of Appeal rozpoznaje sprawę w drugiej instancji i przedstawia Trybunałowi następujące pytania prejudycjalne:

13.

Postępowanie przed sądem krajowym dotyczy wstępnego badania, czy określony projekt wymaga oceny oddziaływania na środowisko.

14.

Zgodnie z art. 4 ust. 2 oraz pkt 10 lit. b) załącznika II do dyrektywy OOŚ państwa członkowskie zobowiązane są do określenia na podstawie badania indywidualnego albo ustalonych przez nie progów lub kryteriów, czy przedsięwzięcia inwestycyjne na obszarach miejskich podlegają ocenie oddziaływania na środowisko. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem art. 4 ust. 2 dyrektywy OOŚ ustanawia dla państw członkowskich pewien zakres uznania. Jest on jednak ograniczony przez zawarte w art. 2 ust. 1 zobowiązanie do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko w przypadku projektów mogących znacząco oddziaływać na środowisko naturalne ( 4 ).

15.

Państwa członkowskie muszą brać pod uwagę charakter, rozmiary i lokalizację projektu, aby stwierdzić, czy może on znacząco oddziaływać na środowisko naturalne ( 5 ). W szczególności dyrektywa OOŚ odwołuje się do całościowej oceny skutków wywieranych na środowisko naturalne przez przedsięwzięcia lub ich zmianę ( 6 ). W konkretnym przypadku należy uwzględnić zarówno bezpośrednie skutki planowanych robót jako takich, jak i skutki wywierane na środowisko naturalne, które mogą wynikać z użytkowania i eksploatacji systemów będących rezultatem tych robót ( 7 ).

16.

W niniejszej sprawie właściwe władze na podstawie badania indywidualnego i uwzględniwszy czynniki takie jak charakter, rozmiary i lokalizacja projektu doszły do wniosku, że nie może on znacząco oddziaływać na środowisko naturalne. Stąd ocena oddziaływania na środowisko nie jest konieczna.

17.

Zdaniem C. Mellora decyzję tę należy uchylić, ponieważ nie jest ona uzasadniona, a w każdym razie jest niewystarczająco uzasadniona.

18.

W pytaniu pierwszym sąd krajowy zmierza do ustalenia, czy decyzja o zaniechaniu przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko wymaga uzasadnienia.

19.

Dyrektywa OOŚ przewiduje wprawdzie w art. 9, że w przypadku wydania zezwolenia na inwestycję w związku z oceną oddziaływania na środowisko do wiadomości społeczeństwa muszą zostać dodatkowo podane rozmaite informacje, jednak w przypadku odmowy przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko art. 4 ust. 4 wymaga jedynie udostępnienia opinii publicznej decyzji o odstąpieniu od oceny.

20.

Jak podnosi Zjednoczone Królestwo, dyrektywa OOŚ nie wymaga zatem wyraźnie uzasadnienia decyzji o nieprzeprowadzaniu oceny oddziaływania na środowisko. Przewiduje ona natomiast wyraźnie obowiązek uzasadnienia w przypadku innych decyzji.

21.

Trybunał stwierdził jednak, że decyzja, mocą której właściwe władze krajowe uznają, iż cechy przedsięwzięcia nie wymagają tego, aby zostało ono poddane ocenie jego wpływu na środowisko, musi zawierać w treści lub w załączniku wszelkie informacje pozwalające na ustalenie, czy jej podstawą było odpowiednie uprzednie badanie przeprowadzone zgodnie z wymogami dyrektywy OOŚ 85/337 ( 8 ).

22.

Zjednoczone Królestwo podnosi jednak słusznie, że to stwierdzenie stanowi jedynie obiter dictum. Przedmiotem omawianego postępowania w sprawie uchybienia traktatowi nie był ewentualny brak uzasadnienia decyzji o nieprzeprowadzaniu oceny oddziaływania na środowisko. Komisja zarzucała Włochom raczej to, że nie została zbadana konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko.

23.

Tak więc uczestnicy tamtego postępowania nie wypowiadali się co do obowiązku uzasadnienia, a inne państwa członkowskie, na przykład Zjednoczone Królestwo, nie miały powodu brać udział w postępowaniu, aby kwestionować istnienie takiego obowiązku. Dlatego też pomimo wyroku w sprawie Komisja przeciwko Włochom należy zbadać konieczność uzasadnienia.

24.

Artykuł 253 WE wymaga uzasadnienia decyzji. Jak podnosi w szczególności C. Mellor, także prawo do dobrej administracji obejmuje zgodnie z art. 41 ust. 2 lit. c) Karty praw podstawowych Unii Europejskiej ( 9 ) obowiązek uzasadniania przez administrację swoich decyzji. Ponieważ traktat z Lizbony nie został dotychczas ratyfikowany, karta nie wywiera jeszcze wprawdzie jako taka wiążących skutków prawnych porównywalnych z prawem pierwotnym, jednak jako źródło poznania prawa daje ona informację o prawach podstawowych ( 10 ), które należy brać pod uwagę przy wykładni prawa wspólnotowego ( 11 ).

25.

Już z brzmienia art. 41 ust. 1 karty wynika jednak, podobnie jak z art. 253 WE, że wymieniony tam obowiązek uzasadnienia dotyczy instytucji Wspólnoty. Nie można go zatem po prostu odpowiednio zastosować do władz państw członkowskich, nawet jeśli wdrażają one prawo wspólnotowe ( 12 ).

26.

Zasadniczo państwa członkowskie regulują procedurę wdrażania prawa wspólnotowego, jeśli to ostatnie nie zawiera szczególnych wymogów. Istnieją wprawdzie regulacje dotyczące uzasadnienia decyzji państw członkowskich przy stosowaniu określonych wymogów wspólnotowych ( 13 ), także w prawie ochrony środowiska ( 14 ), nie ma jednak szczególnej regulacji dotyczącej uzasadnienia decyzji o przeprowadzeniu uprzedniego badania.

27.

Niemniej państwa członkowskie nie mają całkowitej swobody przy wydawaniu przepisów proceduralnych dotyczących stosowania prawa wspólnotowego. Przepisy proceduralne nie mogą być mniej korzystne od uregulowań dotyczących podobnych sytuacji o charakterze wewnętrznym (zasada równoważności albo ekwiwalentności), a ich stosowanie nie może czynić praktycznie niemożliwym lub nadmiernie trudnym wykonywania praw wynikających ze wspólnotowego porządku prawnego (zasada skuteczności) ( 15 ).

28.

Nie ma oznak, aby odstąpienie od obowiązku uzasadnienia powodowało mniej korzystną sytuację w porównaniu z sytuacjami o charakterze wewnętrznym. Wątpliwe jest jednak, czy zostały zachowane granice zasady skuteczności. Konkretnym przejawem zasady skuteczności jest zasada skutecznej ochrony sądowej. Zasada ta wymaga, aby uprawnienia przyznane przez prawo wspólnotowe mogły być dochodzone przed sądem. W szczególności sądy muszą mieć możliwość zbadania decyzji władz o odmowie takiego uprawnienia. Badanie to musi obejmować również uzasadnienie decyzji ( 16 ).

29.

W tym kontekście należy umieścić stwierdzenia wyroku z dnia 10 czerwca 2004 r. w sprawie Komisja przeciwko Włochom dotyczące obowiązku uzasadnienia. Trybunał podkreśla, że w rozpoznawanej wtedy sprawie bez zażądanych informacji nie byłoby możliwe zbadanie, czy miało miejsce uprzednie badanie konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko ( 17 ).

30.

Ten pogląd jest przekonujący. Jeśli w decyzji brakuje odpowiednich informacji, z perspektywy czasu jest co najmniej bardzo trudno stwierdzić, czy organ rozstrzygający w ogóle zbadał ewentualne skutki projektu dla środowiska. Często pozostawałyby wątpliwości, czy w postępowaniu sądowym nie jest uzasadniana następczo jedynie decyzja podjęta na innych podstawach.

31.

Ponadto obowiązek uzasadnienia stwarza dla jednostek możliwość zdecydowania z pełną znajomością rzeczy, czy celowe jest wniesienie sprawy do sądu ( 18 ). W niniejszej sprawie uzasadnienie mogłoby wskazać, jakie zagrożenia dla środowiska zostały uwzględnione. W skardze można by wtedy podnieść brak zbadania tych zagrożeń albo nieuwzględnienie innych istotnych zagrożeń.

32.

Ponadto podanie powodów nie tylko następuje w interesie obywatela, lecz powoduje także pierwszą samokontrolę administracji i może załagodzić stosunki z obywatelem, bowiem jeśli uzasadnienie jest przekonujące, kończy ono istniejące konflikty i zapobiega niepotrzebnym sporom prawnym.

33.

W tym duchu Trybunał stwierdził niedawno, że wszelkie decyzje organów krajowych odmawiające możliwości skorzystania z uprawnienia przyznanego przez prawo wspólnotowe muszą zostać uzasadnione ( 19 ). W tym zakresie art. 41 karty praw podstawowych nie tylko zawiera bowiem zasady dobrego administrowania przez instytucje, lecz dokumentuje ogólną zasadę prawa, której władze państw członkowskich muszą przestrzegać przy stosowaniu prawa wspólnotowego ( 20 ).

34.

Reasumując należy stwierdzić, że państwa członkowskie mają obowiązek ujawniać powody wydania decyzji odmawiającej możliwości skorzystania z uprawnienia przyznanego przez prawo wspólnotowe.

35.

Należy zatem zbadać, czy zaniechanie przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko może zostać uznane za odmowę możliwości skorzystania z uprawnienia przyznanego przez prawo wspólnotowe.

36.

Odmowa możliwości skorzystania z uprawnienia nie może w tym kontekście być rozumiana w taki sposób, że prawo do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko rzeczywiście musiałoby tu występować. W tym przypadku obowiązek uzasadnienia byłby praktycznie bezprzedmiotowy. Niezależnie bowiem od każdego uzasadnienia odmówienie możliwości skorzystania z faktycznie istniejącego uprawnienia jest bezprawne.

37.

Uzasadnienie powinno raczej umożliwiać kontrolę każdej decyzji stwierdzającej, że uprawnienie zasadniczo przyznane przez prawo wspólnotowe w danym przypadku nie występuje. Administracja musi zatem uzasadnić decyzję już w sytuacji, gdy Wspólnota przyznała jednostkom pozycję prawną, która może zostać naruszona przez tę decyzję.

38.

W sprawie przed sądem krajowym uprawnienia wykonawcy projektu nie są ograniczane. Złożył on mianowicie wniosek o przeprowadzenie postępowania o wydanie zezwolenia bez przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko. W stosunku do niego decyzja nie wymaga zatem uzasadnienia.

39.

Jednak dla obowiązku uzasadnienia istotne są także prawa osób trzecich. W ramach procedur wspólnotowych wymóg uzasadnienia należy bowiem oceniać także w odniesieniu do interesu, jaki w uzyskaniu informacji mogą mieć inne osoby, których akt prawny dotyczy bezpośrednio i indywidualnie ( 21 ). Tak więc uzasadnienie jest niezbędne, jeśli Komisja w przypadkach prawa ochrony konkurencji nie wnosi zastrzeżeń przeciwko połączeniu przedsiębiorstw ( 22 ) albo pomocy państwa ( 23 ).

40.

Te kryteria muszą dotyczyć także decyzji, które władze państw członkowskich podejmują stosując prawo wspólnotowe. Odstąpienie od oceny oddziaływania na środowisko dotyczy z konieczności nie tylko wykonawcy projektu, lecz także osób trzecich, w każdym razie w zakresie, w jakim mogłyby one co do zasady wymagać przeprowadzenia takiej oceny.

41.

Trybunał stwierdził już, że osoby trzecie mogą żądać przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. Jeśli ustawodawca albo administracja państwa członkowskiego przekracza przysługujący jej na mocy art. 4 ust. 2 i art. 2 ust. 1 dyrektywy OOŚ zakres uznania, jednostki mogą powołać się na te przepisy przed sądem państwa członkowskiego przeciwko władzom krajowym. W takiej sytuacji do władz państwa członkowskiego należy przyjęcie w ramach ich właściwości wszelkich koniecznych środków ogólnych albo szczególnych dla zbadania projektów pod kątem okoliczności, czy należy obawiać się w związku z nimi istotnych skutków dla środowiska, a jeśli tak, poddać ocenie ich skutki ( 24 ).

42.

Artykuł 10a dyrektywy OOŚ przewiduje ponadto, że członkowie zainteresowanej społeczności albo organizacje pozarządowe mogą pod pewnymi warunkami wymagać kontroli sądowej decyzji, do których znajdują zastosowanie przepisy dyrektywy OOŚ dotyczące udziału społeczeństwa. To prawo byłoby zagrożone, gdyby skarżący ci nie mogli się zwrócić także przeciwko decyzji o niestosowaniu regulacji dotyczących udziału społeczeństwa.

43.

W art. 4 ust. 2, art. 2 ust. 1 i art. 10a dyrektywy OOŚ Wspólnota przyznała zatem uprawnienie jednostce. Skoro decyzja o odstąpieniu od oceny oddziaływania na środowisko może naruszyć to uprawnienie, wymaga ona uzasadnienia.

44.

Należy wskazać tytułem uzupełnienia, że zasada skuteczności nie wymaga ujednolicenia skutków prawnych braku uzasadnienia w porządkach prawnych różnych państw członkowskich. W szczególności państwa członkowskie nie muszą przejmować zasad obowiązujących w przypadku braku uzasadnienia ze strony instytucji.

45.

W systemie wspólnotowym zainteresowany powinien zostać poinformowany o uzasadnieniu w zasadzie w tym samym czasie co o niekorzystnym dla niego akcie. Brak uzasadnienia lub w sposób oczywisty niewystarczające uzasadnienie nie mogą (co do zasady) zostać konwalidowane w ten sposób, że zainteresowany dowie się o uzasadnieniu aktu w trakcie postępowania przed sądem wspólnotowym ( 25 ). Odpowiada temu skądinąd ścisłe rozgraniczenie faktyczne i prawne przedmiotu sporu poprzez środków ofensywnych i defensywnych. Skoro skarżący na ogół nie może rozszerzyć swojej skargi ( 26 ), procesowa równość broni byłaby zagrożona, gdyby pozwana instytucja mogła po prostu ( 27 ) uzupełnić swoje uzasadnienie podczas procesu.

46.

Łagodniejsze potraktowanie konwalidacji braku uzasadnienia nie byłoby jednak wykluczone w ramach inaczej skonstruowanego prawa procesowego. Ma to miejsce w szczególności w sytuacji, gdy przedmiot skargi jest otwarty przykładowo w odniesieniu do prawnych środków ofensywnych, tj. zarzutów prawnych przeciwko zaskarżonej decyzji, albo gdy rozszerzenie skargi jest dopuszczalne w postępowaniu sądowym. Są to jednak kwestie dotyczące krajowego prawa procesowego.

47.

W konsekwencji państwa członkowskie zgodnie z art. 4 dyrektywy OOŚ mają obowiązek ujawniać powody wydania decyzji wskazującej na brak konieczności poddania przedsięwzięcia wymienionego w załączniku II ocenie zgodnie z art. 5–10 tej dyrektywy.

48.

Ponieważ Trybunał nie może zbadać, czy minister środowiska dostatecznie uzasadnił swoją decyzję, pytanie drugie i trzecie należy rozumieć w ten sposób, że zmierzają one do ustalenia, jakie wymogi należy postawić uzasadnieniu decyzji o zaniechaniu przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, a w szczególności czy wystarczy określić jedynie kryteria, w odniesieniu do których nie należy się spodziewać, aby projekt wywarł znaczące skutki dla środowiska.

49.

Treść uzasadnienia musi być dostosowana do celu obowiązku uzasadnienia. W tym względzie Trybunał we wspomnianym już wyroku z dnia 10 czerwca 2004 r. w sprawie Komisja przeciwko Włochom stwierdził, że decyzja o nieprzeprowadzaniu oceny oddziaływania na środowisko musi zawierać w treści lub w załączniku wszelkie informacje pozwalające na ustalenie, czy jej podstawą było odpowiednie uprzednie badanie przeprowadzone zgodnie z wymogami dyrektywy OOŚ ( 28 ). Decydująca jest tym samym okoliczność, czy podane powody wykazują, iż odpowiednie uprzednie badanie zostało przeprowadzone.

50.

W odniesieniu do zakresu odpowiedniego uprzedniego badania należy przypomnieć, że dyrektywa OOŚ odwołuje się do całościowej oceny skutków wywieranych na środowisko naturalne przez przedsięwzięcia, a państwa członkowskie muszą brać pod uwagę charakter, rozmiary i lokalizację projektu, aby stwierdzić, czy może on znacząco oddziaływać na środowisko naturalne ( 29 ).

51.

Jeśli brak znaczących skutków dla środowiska jest oczywisty, takie badanie może zostać wystarczająco udokumentowane jednym zdaniem. Jeśli natomiast mowa już o konkretnych potencjalnych skutkach dla środowiska, konieczne są szersze wyjaśnienia dla udowodnienia, że skutki te zostały odpowiednio zbadane. W tym zakresie orzecznictwo w przedmiocie obowiązku uzasadnienia w prawie pierwotnym oferuje pewną wskazówkę. Zgodnie z nim należy w wystarczający sposób wskazać powody, dla których przedstawione już w procedurze badania uprzedniego aspekty prawne i faktyczne nie dowodzą możliwości wywarcia znaczących skutków na środowisko. Nie jest jednak konieczne zajmowanie stanowiska w przedmiocie tych aspektów, które w oczywisty sposób nie mają związku z przedmiotem sprawy, nie mają znaczenia bądź są wyraźnie drugorzędne, albo uprzedzanie możliwych zastrzeżeń ( 30 ).

52.

Postępowanie przed sądem krajowym wskazuje w szczególności na dwa aspekty, mianowicie z jednej strony położenie projektu na obszarze określonym w prawie krajowym jako park krajobrazowy, a z drugiej strony podniesioną przez C. Mellora w postępowaniu administracyjnym możliwość naruszenia siedliska nietoperzy. Oba aspekty odnoszą się do lokalizacji projektu. Zgodnie z art. 4 ust. 3 oraz pkt 2 załącznika III do dyrektywy OOŚ należy wziąć pod uwagę ekologiczną wrażliwość tego obszaru geograficznego. Należy przy tym szczególnie uwzględnić pewne wyraźnie wymienione punkty.

53.

Walor krajobrazowy lokalizacji, tj. względy estetyczne, jest jedynie zaznaczony w koncepcji wrażliwości środowiskowej: pkt 2 tiret trzecie lit. h) załącznika III wymienia krajobrazy o znaczeniu historycznym, kulturalnym lub archeologicznym. Jeżeli żadna z tych cech nie jest odpowiednia, estetyka nie jest kryterium ekologicznym, lecz raczej kwestią gustu. W tym wypadku ewentualne naruszenie wyglądu krajobrazu nie wskazuje koniecznie na ewentualne znaczące skutki dla środowiska. Ten aspekt miałby więc podrzędne znaczenie, a zatem nie byłoby potrzeby uwzględniania go.

54.

Natomiast możliwość naruszenia siedliska nietoperzy jest kwestią zdolności absorpcji środowiska naturalnego w rozumieniu pkt 2 tiret trzecie załącznika III do dyrektywy OOŚ. Siedliska te zostały wprawdzie wyraźnie nim objęte jedynie w sytuacji, gdy stanowią one zgodnie z lit. e) część obszarów chronionych, w szczególności obszarów w rozumieniu dyrektywy siedliskowej ( 31 ), jednak państwa członkowskie zgodnie z art. 12 ust. 1 lit. d) i załącznikiem IV do dyrektywy siedliskowej muszą zapewnić silną ochronę wszystkim siedliskom nietoperzy, ponieważ chodzi tu o tereny rozrodu lub odpoczynku gatunków ściśle chronionych ( 32 ). Naruszenie siedliska nietoperzy byłoby dopuszczalne jedynie pod określonymi, ściśle ograniczonymi warunkami ( 33 ). Naruszenie siedliska nietoperzy jest zatem zasadniczo znaczącym skutkiem dla środowiska, który wymaga oceny oddziaływania na środowisko ( 34 ).

55.

Decyzja o nieprzeprowadzaniu oceny oddziaływania na środowisko musi zatem zawierać w sobie lub w załączniku do niej wszelkie informacje pozwalające na ustalenie, czy jej podstawą było odpowiednie uprzednie badanie przeprowadzone zgodnie z wymogami dyrektywy OOŚ. W tym kontekście należy w szczególności w wystarczający sposób wskazać powody, dla których przedstawione już w trakcie uprzedniego badania aspekty prawne i faktyczne nie dowodzą możliwości wywarcia znaczących skutków na środowisko.

56.

Proponuję zatem Trybunałowi, aby na pytania prejudycjalne udzielił następującej odpowiedzi: