I — Wprowadzenie

II — Sporna decyzja

III — Postępowanie przed Sądem Pierwszej Instancji i zaskarżony wyrok

IV — Postępowanie przed Trybunałem

V — Odwołanie wniesione przez Sumitomo

A — Zakres zarzutów odwołania

B — Zarzut pierwszy: naruszenie prawa wspólnotowego poprzez naruszenie art. 81 ust. 1 WE w odniesieniu do rur przewodowych projektowych

1. Rozważania Sądu

2. Argumenty wnoszącej odwołanie

a) Oświadczenie p. Bechera

b) Kwestia „Gruber+Weber”

c) Oświadczenia Vallourec

3. Argumenty Komisji

a) Uwaga wstępna

b) Argumenty w przedmiocie oświadczenia p. Bechera

c) Argumenty w przedmiocie odwrócenia ciężaru dowodu: kwestia „Gruber + Weber”

d) Argumenty w przedmiocie oświadczeń p. Verluki

4. Ocena

a) Uwagi wstępne

b) Oświadczenia p. Verluki

c) Oświadczenie p. Bechera

d) Kwestia „Gruber+Weber”

C — Drugi zarzut odwołania: nadmierna długość postępowania

1. Argumenty wnoszącej odwołanie

2. Argumenty Komisji

3. Ocena

VI — Odwołanie wniesione przez Nippon Steel

A — Zarzut pierwszy: Sąd naruszył prawo, stosując błędne kryterium oceny dowodu w odniesieniu do argumentu, że twierdzenia Komisji nie uwzględniają interesu gospodarczego wnoszącej odwołanie, a tym samym są nielogiczne

1. Właściwe fragmenty zaskarżonego wyroku

2. Argumenty wnoszącej odwołanie

3. Argumenty Komisji

4. Ocena

B — Zarzut drugi: Sąd naruszył prawo, stosując błędne kryterium oceny dowodu w sytuacji, w której dowody z dokumentów są dwuznaczne, a wnosząca odwołanie przedstawiła alternatywne i możliwe do przyjęcia wyjaśnienie spornego zachowania

C — Zarzut trzeci: Sąd naruszył prawo, stosując błędne kryterium oceny wymogów, które powinien spełniać dowód, jaki należało przedstawić w celu poparcia spornych oświadczeń uznanych przez Komisję za najważniejszy środek dowodowy, które jednak były mało prawdopodobne i w wysokiej mierze dwuznaczne oraz sprzeczne z innymi dowodami

D — Zarzut czwarty: Sąd naruszył prawo, uzasadniając w wewnętrznie sprzeczny i błędny sposób swoje stwierdzenie, że oświadczenie p. Bechera z dnia 21 kwietnia 1997 r. potwierdza oświadczenia p. Verluki dotyczące zarzucanego naruszenia w odniesieniu do rur przewodowych projektowych

1. Argumenty wnoszącej odwołanie

2. Argumenty Komisji

3. Ocena

VII — W przedmiocie kosztów

VIII — Wnioski

1.

Przedmiotem niniejszej sprawy jest odwołanie wniesione przez spółkę Sumitomo Metal Industries Ltd (zwaną dalej „Sumitomo”) oraz Nippon Steel Corp. (zwaną dalej „Nippon Steel”) wniesione od wyroku Sądu Pierwszej Instancji Wspólnot Europejskich z dnia 8 lipca 2004 r. w sprawach połączonych T-67/00, T-68/00, T-71/00 i T-78/00 JFE Engineering i in. przeciwko Komisji w zakresie, w jakim ten wyrok ich dotyczy ( 2 ).

2.

W zaskarżonym wyroku Sąd obniżył wysokość grzywien nałożonych na wnoszące odwołanie decyzją Komisji 2003/382/WE z dnia 8 grudnia 1999 r. dotyczącą postępowania na podstawie art. 81 traktatu WE (sprawa IV/E-1/35.860-B — rury stalowe bez szwu) (zwaną dalej „decyzją”) ( 3 ), a w pozostałym zakresie oddalił skargę o stwierdzenie nieważności tej decyzji.

3.

Komisja skierowała decyzję do ośmiu przedsiębiorstw produkujących rury bez szwu ze stali węglowej. Wśród tych przedsiębiorstw znajdują się cztery spółki europejskie (zwane dalej „producentami wspólnotowymi”): Mannesmannröhren-Werke AG (zwana dalej „Mannesmannem”), Vallourec SA, Corus UK Ltd (dawniej British Steel, zwana dalej „Corusem”) i Dalmine SpA (zwana dalej „Dalmine”). Pozostali czterej adresaci decyzji to spółki japońskie (zwane dalej „producentami japońskimi”): NKK Corp., Nippon Steel, Kawasaki Steel Corp. i Sumitomo.

4.

Rury stalowe bez szwu są wykorzystywane przez przemysł naftowy i gazowniczy; w ich skład wchodzą dwie duże kategorie produktów.

5.

Pierwsza kategoria produktów obejmuje rury wiertnicze, określane zwykle jako „Oil Country Tubular Goods” lub „OCTG”. Rury te mogą być sprzedawane bez gwintu („rury gładkie”) lub z gwintem. Gwint służy do umożliwienia łączenia rur OCTG. Może on być frezowany zgodnie z normami wydanymi przez American Petroleum Institute (API). Rury z gwintem wyprodukowane zgodnie z tymi normami określane są dalej jako „rury OCTG standard”. Ponadto rury OCTG mogą być gwintowane według specjalnych, z reguły opatentowanych technologii. W tym drugim przypadku mówi się o gwincie lub odpowiednio połączeniach „pierwszej klasy” lub „premium”. Rury stalowe gwintowane tą specjalną metodą określane są dalej jako „rury OCTG premium”.

6.

Druga kategoria produktów składa się z rur przewodowych używanych do transportu ropy naftowej i gazu („line pipe”) ze stali węglowej bez szwu, wśród których rozróżnia się, z jednej strony, rury produkowane według norm, a z drugiej strony, rury produkowane na wymiar w celu realizacji konkretnych projektów (zwane dalej „rurami przewodowymi projektowymi”).

7.

W listopadzie 1994 r. Komisja zdecydowała się przeprowadzić dochodzenie w sprawie istnienia praktyk antykonkurencyjnych w odniesieniu do rur stalowych wykorzystywanych przez przemysł naftowy. W grudniu 1994 r. przeprowadziła ona kontrole różnych przedsiębiorstw, w tym Sumitomo. W okresie pomiędzy wrześniem 1996 r. a grudniem 1997 r. Komisja przeprowadziła dodatkowe kontrole w spółkach Vallourec, Dalmine i Mannesmann.

Podczas kontroli przeprowadzonej w Vallourec w dniu 17 września 1996 r. prezes Vallourec Oil & Gas, p. Verluca, złożył oświadczenie (zwane dalej „oświadczeniem p. Verluki”), które odegrało znaczącą rolę w ramach decyzji Komisji.

Podczas kontroli przeprowadzonej w spółce Mannesmann, dyrektor tego przedsiębiorstwa, p. Becher, udzielił odpowiedzi na liczne pytania Komisji (zwanej dalej „oświadczeniem p. Bechera”). Także to oświadczenie wyraźnie stanowiło podstawę decyzji.

8.

Jak wynika z decyzji, osiem przedsiębiorstw będących jej adresatami zawarło porozumienie, które m.in. miało na celu wzajemne respektowanie ich rynków krajowych (motywy 62–67 decyzji). W myśl tego porozumienia każde przedsiębiorstwo powstrzymywało się od sprzedaży rur OCTG standard i rur przewodowych projektowych na rynku krajowym innej strony porozumienia. Porozumienie to zostało zawarte w ramach tak zwanego „klubu Europa–Japonia”. Zasada respektowania rynków krajowych została nazwana „zasadami podstawowymi” („Fundamentals”). Komisja wskazała ponadto, że te zasady podstawowe rzeczywiście były przestrzegane i że w wyniku tego porozumienie wywierało na wspólnym rynku skutki ograniczające konkurencję.

9.

Rzeczone porozumienie opierało się na trzech filarach, z których pierwszym były zasady podstawowe dotyczące respektowania rynków krajowych, stanowiące naruszenie wskazane w art. 1 decyzji, drugim — ustalanie cen w przetargach i cen minimalnych na „rynkach szczególnych”, a trzecim — podział pozostałych rynków światowych z wyjątkiem Kanady i Stanów Zjednoczonych Ameryki według klucza podziału („sharing keys”) (motyw 61 decyzji).

10.

Komisja oparła swoje stwierdzenie dotyczące istnienia zasad podstawowych na zbiorze wskazujących na to dokumentów, wymienionych w motywach 62–67 decyzji oraz na tabeli przedstawionej w motywie 68 tej decyzji. Z tej tabeli wynika, że udział danego krajowego producenta w dostawach rur OCTG i rur przewodowych realizowanych przez adresatów decyzji w Japonii i na rynku krajowym każdego z czterech producentów wspólnotowych był bardzo wysoki. Komisja wywodzi z tego, że rynki krajowe były rzeczywiście respektowane przez strony porozumienia. Dowody odnoszące się do pozostałych dwóch filarów porozumienia Komisja przedstawiła w motywach 70–77 decyzji.

11.

Jak wynika z ustaleń Komisji (motywy 59 i 60 decyzji), klub Europa–Japonia spotykał się od 1977 r. do 1994 r. z reguły dwa razy do roku.

12.

Za chwilę rozpoczęcia naruszenia Komisja przyjęła 1990 r., ponieważ w latach 1977–1990 obowiązywały porozumienia w sprawie samoograniczenia eksportu zawarte między Wspólnotą Europejską a Japonią (motyw 108 decyzji). Zdaniem Komisji, naruszenie ustało w 1995 r. (motywy 96 i 97 decyzji).

13.

Sentencja decyzji, w części mającej znaczenie dla niniejszego odwołania, brzmi następująco:

„Artykuł 1

1.   […] Sumitomo Metal Industries Limited, [oraz] Nippon Steel Corporation, […] naruszyły postanowienia art. 81 ust. 1 traktatu WE poprzez udział w porozumieniu przewidującym między innymi respektowanie swoich rynków krajowych w odniesieniu do rur OCTG standard i rur przewodowych projektowych bez szwu, w sposób i w zakresie określonym w powyższym uzasadnieniu.

2.   W odniesieniu do przedsiębiorstw […] Sumitomo Metal Industries Limited [oraz] Nippon Steel Corporation […] naruszenie miało miejsce w okresie od 1990 r. do 1995 r. […]

[…]

Artykuł 4

Na przedsiębiorstwa wymienione w art. 1 nałożone zostają z racji określonego tam naruszenia następujące grzywny:

[…]

[…]” [tłumaczenie nieoficjalne, podobnie jak wszystkie cytaty z tej decyzji poniżej].

14.

Siedmioma pismami złożonymi w sekretariacie Sądu między 28 lutego i 3 kwietnia 2000 r., siedem z ośmiu przedsiębiorstw, na które nałożone zostały grzywny, w tym Sumitomo oraz Nippon Steel, zaskarżyło powyższą decyzję. Wszyscy skarżący wnieśli o stwierdzenie nieważności decyzji w całości lub w części, jak również o uchylenie nałożonych na nich grzywien, zaś tytułem żądania ewentualnego, w razie utrzymania decyzji w mocy w całości lub w części, o zmniejszenie kwoty grzywien.

15.

W zaskarżonym wyroku Sąd:

16.

Wnosząca odwołanie Sumitomo zwraca się do Trybunału o:

17.

Wnosząca odwołanie Nippon Steel zwraca się do Trybunału o:

18.

Komisja wnosi o oddalenie obu odwołań i obciążenie wnoszących odwołanie kosztami.

19.

Postanowieniem prezesa Trybunału z dnia 15 marca 2005 r. odwołania wniesione przez Sumitomo oraz Nippon Steel zostały połączone.

20.

Na rozprawie w dniu 8 grudnia 2005 r. wysłuchane zostały wystąpienia stron.

21.

Sumitomo zaznacza w swoim odwołaniu (pkt 2.3), że ze względu na ekonomię procesową popiera ona argumenty przytoczone przez Nippon Steel w jej odwołaniu. Argumenty te dotyczą zarówno rur OCTG standard, jak również rur przewodowych projektowych, natomiast wywody Sumitomo w niniejszym postępowaniu dotyczą jedynie tych rozważań Sądu, z których wynika, że Sumitomo uczestniczyła w naruszeniu art. 81 ust. 1 WE w odniesieniu do rur przewodowych projektowych. Sumitomo wnosi ponadto o połączenie obu odwołań.

22.

W moim przekonaniu nie można zaakceptować prób rozszerzenia zakresu zarzutów odwołania poprzez „poparcie” treści odwołania innej strony.

23.

Zgodnie z art. 112 ust. 1 lit. c) regulaminu Trybunału odwołanie powinno zawierać zarzuty i argumenty.

24.

W obecnie utrwalonym i już obszernym orzecznictwie Trybunał wywodził, że podniesione zarzuty muszą odnosić się do rozstrzygnięcia Sądu ( 4 ) oraz że w celu uniknięcia stwierdzenia niedopuszczalności odwołania należy w wyraźny sposób wskazać, czy i w jakim zakresie Sąd naruszył prawo ( 5 ). Z tego wymogu precyzyjności wynika m.in., że niewystarczające jest podniesienie zarzutu niepopartego faktami i dowodami ( 6 ).

25.

Moim zdaniem zawarcie w odwołaniu ogólnego odesłania do uzasadnienia i argumentacji przytoczonej przez wnoszącego odwołanie w toczącym się jednocześnie postępowaniu odwoławczym nie spełnia rzeczonego wymogu precyzyjności, nawet jeżeli uzasadnienie i argumentacja przytoczona w odwołaniu w ramach toczącego się jednocześnie innego postępowania jest w wystarczającym stopniu poparta faktami i dowodami.

26.

Nawet w sytuacji, gdy istnieje istotne merytoryczne podobieństwo między dwoma lub więcej odwołaniami prowadzące do możliwości ich połączenia w celu przeprowadzenia postępowania i wydania wyroku, w myśl art. 112 regulaminu każdy wnoszący odwołanie zobowiązany jest do precyzyjnego określenia w odwołaniu, z jakich względów i na podstawie jakiej argumentacji podważa on określone części zaskarżonego wyroku, oraz do przedstawienia wniosków, jakie jego zdaniem należy z nich wyciągnąć ( 7 ).

27.

Precyzyjne określenie zakresu oraz szczegółowy opis zarzutów odwołania stanowi niezbędny warunek należytego i odpowiedniego przeprowadzenia postępowania przewidzianego jedynie w celu zbadania kwestii prawnych. Ponadto jest ono wymagane także w interesie strony przeciwnej, którą należy jasno poinformować o zarzutach i argumentach podniesionych przeciwko niej.

28.

Z powyższych względów stwierdzam, że odwołanie wniesione przez Sumitomo jest niedopuszczalne w zakresie, w jakim odsyła ono do zarzutów i argumentów podniesionych przez Nippon Steel w odwołaniu od zaskarżonego rozstrzygnięcia.

29.

W zaskarżonym wyroku Sąd dokonał oceny pierwszego zarzutu skargi podniesionego w pierwszej instancji, w którym wnoszące odwołanie zarzuciły Komisji, że w niedostateczny sposób udowodniła ona naruszenie prawa stwierdzone w art. 1 zaskarżonej decyzji, w przedstawiony poniżej sposób.

30.

W motywach 173–188 zaskarżonego wyroku Sąd przedstawił kryteria, do których przestrzegania zobowiązana jest Komisja w ramach przeprowadzania postępowania dowodowego.

31.

W następnej kolejności Sąd dokonuje najpierw oceny drugiej części pierwszego zarzutu skargi dotyczącej braku mocy dowodowej przedstawionych dowodów, a w ramach żądania ewentualnego, oceny pierwszej części tego zarzutu, opartej na stwierdzeniu, że zarzucane porozumienie było sprzeczne z sytuacją panującą na brytyjskim rynku offshore oraz innych rynkach (motywy 189–337).

32.

Sąd przypisuje istotne znaczenie oświadczeniu p. Verluki z dnia 17 września 1996 r., uzupełnionemu jego oświadczeniem z dnia 14 października 1996 r. oraz dokumentem zatytułowanym „Kontrola w Vallourecu” (zwanymi dalej wspólnie „oświadczeniami p. Verluki”). Jak wywodzi Sąd, oświadczenia p. Verluki mają istotne znaczenie z tego względu, że są jedynymi środkami dowodowymi, które wykazują wszystkie aspekty naruszenia, w szczególności jego czas trwania i objęte nim produkty (motyw 189).

33.

W motywach 205–212 Sąd przedstawia powody, z których oświadczenia p. Verluki uznaje za wiarygodne oraz przyznaje im istotną wagę.

34.

W motywach 219–221 Sąd podsumowuje tę część swojej oceny w następujący sposób:

35.

W dalszej kolejności, w motywach 222–331, Sąd dokonuje oceny pozostałych środków dowodowych przywołanych w spornej decyzji Komisji. Szczególne znaczenie ma dokonana przez Sąd ocena oświadczenia złożonego w imieniu spółki Mannesmann przez p. Bechera, przedstawiona w motywach 294–302.

36.

W przedmiocie wiarygodności oświadczenia p. Bechera kwestionowanego w pierwszej instancji z powodu tego, że nie opierało się ono na bezpośrednio uzyskanych informacjach, Sąd w pkt 297 stwierdził: „Jeżeli bowiem, jak w niniejszym przypadku w imieniu Mannesmanna, osoba nieznająca bezpośrednio istotnych okoliczności składa jako przedstawiciel spółki oświadczenie, w którym przyznaje się do popełnienia naruszenia przez tę spółkę oraz przez inne przedsiębiorstwa, oznacza to, że opiera się ona z konieczności na informacjach dostarczonych przez tę spółkę, a w szczególności przez jej pracowników znających bezpośrednio dane praktyki […]”.

37.

W przedmiocie wiarygodności oświadczenia p. Bechera w motywie 302 Sąd zauważył: „Okoliczność, że p. Becher zaprzeczył istnieniu części wewnątrzeuropejskiej zasad podstawowych w znaczeniu zobowiązania do wzajemnego respektowania rynków krajowych między producentami europejskimi, osłabia w pewnym zakresie jego oświadczenie jako dowód pozwalający na potwierdzenie oświadczenia p. Verluki. Niemniej jednak należy zaznaczyć, że p. Becher w sposób jednoznaczny potwierdził istnienie porozumienia o podziale rynków między producentami europejskimi i japońskimi w zakresie rur OCTG i rur przewodowych projektowych […]. Jego oświadczenie potwierdza zatem oświadczenia p. Verluki w zakresie dotyczącym tego aspektu naruszenia, a tym samym faktu, że skarżący japońscy byli stronami porozumienia o podziale rynków, na podstawie którego zgodzili się oni na niewprowadzanie do obrotu rur OCTG standard i rur przewodowych projektowych na rynkach wspólnotowych […]”.

38.

Na zakończenie swojej oceny dowodów przedstawionych przez Komisję w zaskarżonej decyzji Sąd wywodzi, co następuje:

39.

Argumenty wnoszącej odwołanie na poparcie zarzutu naruszenia prawa wspólnotowego przez Sąd poprzez uznanie, że wnoszące odwołanie przedsiębiorstwa japońskie brały udział w naruszeniu art. 81 ust. 1 WE w odniesieniu do rur przewodowych projektowych, składa się z trzech części:

40.

Poniżej przedstawię te trzy części pierwszego zarzutu w kolejności przytoczonej w odwołaniu.

41.

W przedmiocie oświadczenia p. Bechera wnoszące odwołanie podnoszą po pierwsze, że Sąd przyznał mu niewłaściwą moc dowodową, stwierdzając, że oświadczenie to w wyraźny sposób potwierdza istnienie porozumienia o podziale rynków w odniesieniu do rur przewodowych projektowych.

42.

Zdaniem wnoszących odwołanie, Sąd powinien był w szczególności uwzględnić okoliczność, że p. Becher zawarł w swoim oświadczeniu dwa zastrzeżenia: po pierwsze wskazał on, że chodzi tu o zdarzenia, które miały miejsce przed powołaniem go na stanowisko dyrektora spółki Mannesmann ( 8 ), a po drugie, że użyte przez niego sformułowania odzwierciedlały niepewność lub wątpliwości co do treści informacji dotyczących tych zdarzeń. Wnoszące odwołanie twierdzą, że stwierdzenie Sądu zawarte w pkt 297 zaskarżonego wyroku, zgodnie z którym p. Becher w swoich oświadczeniach opierał się na informacjach dostarczonych przez zarządzane przez niego przedsiębiorstwo, a w szczególności przez jego pracowników znających bezpośrednio sporne praktyki, w kontekście niniejszej sprawy opiera się tylko na przypuszczeniach i stanowi wyraz błędnej oceny mocy dowodowej.

43.

Drugim błędem ma być uznanie przez Sąd, że oświadczenie p. Bechera jest wiarygodnym środkiem dowodowym potwierdzającym pierwsze oświadczenie p. Verluki, mimo przyznania przez Sąd, że zaprzeczenie przez p. Bechera istnieniu wewnątrzeuropejskiego aspektu „Fundamentals” było niezgodne z prawdą ( 9 ).

44.

Wnoszące odwołanie utrzymują, że kiedy Sąd stwierdził, iż treść oświadczenia p. Bechera zawierała istotne błędy, nie mógł on już uwzględnić części tego oświadczenia na poparcie oświadczenia p. Verluki.

45.

W takiej sytuacji wnoszące odwołanie stwierdzają, że oświadczenia p. Bechera nie można było już uznać za potwierdzenie oświadczenia p. Verluki w całości lub w części (por. pierwszy z ww. argumentów), a w zakresie, w jakim potwierdził on jego wypowiedzi dotyczące „Klucza podziału”, oświadczenia te nie mają żadnej mocy dowodowej w odniesieniu do rur przewodowych projektowych, bowiem — jak Sąd stwierdził już w pkt 278 zaskarżonego wyroku — „Klucz podziału” odnosi się tylko do rur OCTG standard ( 10 ).

46.

Jak podnoszą dalej wnoszące odwołanie, trzecim błędem Sądu jest oparcie stwierdzenia, że wspomniane oświadczenie może posłużyć jako potwierdzenie zarzucanego naruszenia w odniesieniu do rur przewodowych projektowych, na sprzecznych i niedostatecznych podstawach.

47.

Zdaniem wnoszących odwołanie, obok argumentów podniesionych powyżej przeciwko temu stwierdzeniu, podejście Sądu jest samo w sobie wewnętrznie sprzeczne z tego względu, że Sąd w pkt 220 zaskarżonego wyroku (ww. w pkt 34) wyszedł z założenia, iż sporne dokumenty mogą zostać przyjęte jako dowody potwierdzające tylko w przypadku, gdy nie są one jawnie sprzeczne z oświadczeniami p. Verluki w sprawie zasadniczej treści porozumienia o podziale rynków.

48.

Sąd uznał oświadczenie p. Bechera za dowód potwierdzający bez względu na okoliczność, że w odniesieniu do istotnej kwestii oświadczenie to było sprzeczne z twierdzeniami p. Verluki o istnieniu porozumienia wewnątrzeuropejskiego. Sąd w żaden sposób nie usprawiedliwił tego istotnego zróżnicowania oceny mocy dowodowej pism i oświadczeń.

49.

Wnoszące odwołanie twierdzą, że z treści pkt 336 zaskarżonego wyroku (cytowanego powyżej w pkt 38) wynika, że zastosowano niedopuszczalne odwrócenie ciężaru dowodu.

50.

Jak twierdzą wnoszące odwołanie, zgodnie z rozważaniami zawartymi w tym punkcie wyroku Komisja mogłaby stwierdzić naruszenie dotyczące danego produktu X nawet wówczas, gdyby nie była w stanie wykazać tego naruszenia w sposób poparty faktami i dowodami, o ile tylko mogłaby ustalić, że pozwane przedsiębiorstwo naruszyło prawo w odniesieniu do pewnej ilości porównywalnych produktów. Sąd, opierając na tym rozumowaniu swoje stwierdzenie, że Komisja wykazała istnienie naruszenia w odniesieniu do rur przewodowych projektowych, odwrócił ciężar dowodu.

51.

Ponadto, jak podnoszą dalej wnoszące odwołanie, za pomocą takiej zręcznej interpretacji Sąd niewłaściwie zrozumiał własny wyrok w sprawie Gruber+Weber przeciwko Komisji ( 11 ) i przyjął, że wyrok ten można odpowiednio zastosować w niniejszej sprawie, podczas gdy w niniejszym przypadku nie pojawia się kwestia, czy określony produkt należy do grupy produktów, w odniesieniu do których stwierdzono naruszenie art. 81 ust. 1 WE, lecz problemem jest to, czy w decyzji Komisja zdołała udowodnić takie naruszenie w odniesieniu do określonego produktu, mianowicie w odniesieniu do rur przewodowych projektowych.

52.

Ponadto, zdaniem wnoszących odwołanie, nie można tutaj przyjąć, że rury OCTG standard oraz rury przewodowe projektowe należą do tej samej grupy produktów. Są to dwie wyraźnie różniące się grupy produktów, nie mają porównywalnego zastosowania i przeznaczenia geograficznego, a Komisja słusznie uznała je w decyzji w sprawie Mannesmann przeciwko Vallourec ( 12 ) za dwie odrębne grupy produktów rynkowych.

53.

Trzecia część pierwszego zarzutu kwestionuje w szczególności rozważania Sądu zawarte w pkt 219 i 220 zaskarżonego wyroku (cytowane powyżej w pkt 34), przyjmujące wyłącznie oświadczenia p. Verluki za podstawę wniosku, że zachowanie zarzucane japońskim producentom odnosi się także do rur przewodowych projektowych.

54.

Według wnoszących odwołanie, po pierwsze, Sąd niesłusznie powołał się na poparcie swojego stanowiska na pkt 1838 wyroku w sprawie Cement ( 13 ). W odróżnieniu od tej sprawy, której przedmiotem była moc dowodowa dokumentu sporządzonego bezpośrednio po spotkaniu, z którego stanowił on protokół, oświadczenia p. Verluki zostały sporządzone długo po zdarzeniach, których dotyczyły. Z tego względu rozważania Sądu są sprzeczne z jego wcześniejszym stanowiskiem przedstawionym w pkt 91 wyroku w sprawie Enso-Gutzeit przeciwko Komisji ( 14 ), zgodnie z którym oświadczenie jednego przedsiębiorstwa niepoparte innymi dowodami nie stanowi wystarczającego dowodu udziału innych przedsiębiorstw w zarzucanym naruszeniu.

55.

Wnoszące odwołanie utrzymują, że w tym kontekście brak jest podstaw także dla stwierdzenia Sądu zawartego w pkt 220 (cytowanego powyżej w pkt 34), że oświadczenia p. Verluki są wiarygodne. Sąd wyraźnie stwierdził, że w dwóch punktach oświadczenia te są błędne (zobacz w szczególności pkt 281–284 zaskarżonego wyroku) lub niejasne (zobacz w szczególności 349 zaskarżonego wyroku).

56.

W ten sam sposób, dzięki zręcznej interpretacji Sąd zataił punkt oświadczenia p. Verluki z dnia 18 grudnia 1997 r., z którego można by wywnioskować, że jego oświadczenia dotyczące możliwości stosowania porozumień do rur przewodowych projektowych były nieprawdziwe.

57.

Biorąc pod uwagę stwierdzenie Sądu, że oświadczenia p. Verluki w dwóch punktach nie były wiarygodne, zdaniem wnoszących odwołanie niezrozumiałe jest, dlaczego zajęto odmienne stanowisko wobec trzeciej kwestii, w odniesieniu do której również mogły utrzymywać się poważne wątpliwości. Jest tak tym bardziej, jeżeli uwzględni się okoliczność, że na podstawie dokumentu „Klucz podziału” porozumienia o podziale rynków miały zastosowanie jedynie w odniesieniu do rur OCTG standard oraz to, że z zeznania p. Jachii, pracownika spółki Dalmine, wynika, że „milczące” porozumienie dotyczyło tylko rur OCTG standard.

58.

Stosując takie podejście, Sąd, zdaniem wnoszących odwołanie, wielokrotnie naruszył prawo:

59.

Na zakończenie wnoszące odwołanie podnoszą, że Sąd naruszył prawo, stwierdzając istnienie naruszenia art. 81 ust. 1 WE w odniesieniu do rur przewodowych projektowych, podczas gdy na podstawie istniejących dowodów nie był on w stanie określić chwili rozpoczęcia i zakończenia tego naruszenia.

60.

W przedmiocie wywodów wnoszących odwołanie dotyczących mocy dowodowej oświadczenia p. Bechera jako potwierdzenia oświadczeń p. Verluki Komisja podnosi na wstępie, że w pkt 333 zaskarżonego wyroku (cytowanym powyżej w pkt 38) Sąd początkowo nadał zbyt małe, a następnie zbyt duże znaczenie wskazówkom potwierdzającym oświadczenie p. Verluki dotyczące rur przewodowych projektowych.

61.

W szczególności Sąd zrezygnował z uznania za dowód potwierdzający oświadczenia p. Verluki okoliczności, że różni uczestnicy kartelu przyznali się do zarzucanych im w decyzji zachowań, także w odniesieniu do rur przewodowych projektowych. W tym kontekście Komisja wskazuje na wyraźne bądź milczące przyznanie się przez Vallourec, Dalmine oraz Corus do działań określonych w decyzji.

62.

Zgodnie ze stanowiskiem Komisji, trzy powyższe argumenty przytoczone przez wnoszącą odwołanie na uzasadnienie jej twierdzeń, jakoby Sąd przyznał oświadczeniu p. Bechera niewłaściwą moc dowodową w związku z uznaniem go za potwierdzenie oświadczeń p. Verluki w sprawie możliwości stosowania porozumienia (porozumień) o podziale rynków do rur przewodowych projektowych, są ukrytą próbą skłonienia Trybunału do ponownego zbadania okoliczności faktycznych na etapie postępowania odwoławczego. W związku z tym są one niedopuszczalne.

63.

W razie uznania powyższych argumentów za dopuszczalne, należy je oddalić jako oczywiście bezzasadne.

64.

Celem pierwszego argumentu jest dokonanie interpretacji szczególnego zastrzeżenia „według posiadanych przeze mnie informacji” (w oryginale: „nach meiner Kenntnis”), która nie znajduje uzasadnienia w tym kontekście. W niniejszym przypadku p. Becher skomentował interpretację faktów, która była odmienna od jego własnej, a która była zawarta w przedstawionym mu dokumencie. Z takiego sformułowania nie można wywnioskować ogólnego zastrzeżenia dotyczącego wiarygodności jego własnego oświadczenia.

65.

Także okoliczność, że p. Becher oparł swoje oświadczenie na faktach pochodzących z relacji pracowników zarządzanego przez niego przedsiębiorstwa, czyli spółki Mannesmann, którzy bezpośrednio zapoznali się z zarzucanymi zachowaniami, nie umniejsza wiarygodności tego oświadczenia. W tym względzie Komisja odsyła do pkt 205 zaskarżonego wyroku, w którym Sąd bezsprzecznie wywodzi: „[…] Odpowiedzi udzielone w imieniu przedsiębiorstwa posiadają większą wiarygodność niż odpowiedź udzielona przez współpracownika, niezależnie od jego osobistego doświadczenia czy opinii […]”.

66.

Zdaniem Komisji, także drugi argument jest chybiony. Chociaż oświadczenie p. Bechera nie ujawnia, że porozumienie o podziale rynków obejmowało swoim zakresem także współpracę między europejskimi uczestnikami, to jest ono wiarygodne w zakresie, w jakim dotyczy rur przewodowych projektowych. W każdym razie ta część oświadczenia z pewnością nie odpowiadała interesom spółki Mannesmann, czyli przedsiębiorstwu zarządzanemu przez p. Bechera. Okoliczność, że oświadczenie danej osoby nie obciąża jej samej tak dalece, jak mogłoby ją obciążać, nie czyni to jej zeznań pozbawionymi wszelkiej wiarygodności.

67.

Według Komisji okoliczność, że p. Becher zaprzeczył istnieniu porozumienia o podziale rynków między producentami europejskimi, nie jest sama w sobie sprzeczna z dokumentem „Klucz podziału”. Dokument ten dotyczy wyłącznie porozumień między producentami europejskimi z jednej strony a producentami japońskimi z drugiej strony. Nie zawiera on żadnych wskazówek na istnienie porozumień wewnątrzeuropejskich.

68.

Komisja wskazuje, że nie można zgodzić się również z trzecim argumentem. Na uzasadnienie swojej argumentacji, według której Sąd oparł swoje stwierdzenie, że oświadczenie p. Bechera potwierdza oświadczenia p. Verluki na niepełnym i niespójnym uzasadnieniu, wnosząca odwołanie odsyła do argumentu pierwszego i drugiego, z którymi również nie można się zgodzić.

69.

Komisja podnosi, że argumentacja wnoszącej odwołanie, jakoby rur OCTG standard oraz rur przewodowych projektowych nie można było uznać za należące do grup produktów porównywalnych w rozumieniu wyroku w sprawie Gruber+Weber ( 15 ), stanowi przytoczenie okoliczności faktycznych. Zapoznanie się z tą argumentacją i jej ocena należy wyłącznie do kompetencji Sądu. Z tego względu powyższa argumentacja nie jest dopuszczalna w odwołaniu.

70.

Ponadto argument ten nie ma związku z niedopuszczalnym odwróceniem ciężaru dowodu, jak podnosi wnosząca odwołanie, lecz z odmienną oceną dowodu dokonaną przez wnoszącą odwołanie i Sąd. Ta różnica zdań dotycząca okoliczności faktycznych nie należy do właściwości Trybunału.

71.

Komisja podnosi niedopuszczalność tej części pierwszego zarzutu ze względu na to, że kwestionuje ona wywody Sądu w pkt 220 zaskarżonego wyroku, w którym Sąd stwierdził, iż przy założeniu, „że pewien zbiór zgodnych poszlak pozwalałby na potwierdzenie istnienia pewnych aspektów szczególnych porozumienia o podziale rynków wskazanego przez p. Verlukę i stwierdzonego w art. 1 zaskarżonej decyzji, to same oświadczenia p. Verluki wystarczą […] dla potwierdzenia innych aspektów zaskarżonej decyzji”.

72.

Ta część zarzutu powinna jednak kwestionować wywody zawarte w pkt 335 wyroku, w którym Sąd właśnie w odniesieniu do rur przewodowych projektowych stwierdził, że „p. Verluca w swoich oświadczeniach jednoznacznie mówi prawdę i że tym samym są one wystarczającymi dowodami dla wykazania, że porozumienie członków klubu Europa–Japonia o podziale rynków krajowych obejmowało nie tylko rury OCTG standard, jak potwierdzają to także inne dowody, lecz również rury przewodowe projektowe. Nie ma bowiem żadnego powodu, aby zakładać, że p. Verluca, który znał bezpośrednio fakty, udzielał nieprawdziwych informacji odnośnie do rur przewodowych, skoro inne dowody potwierdzają jego informacje dotyczące istnienia porozumienia i jego stosowania do rur OCTG standard […]”.

73.

W związku z tym, że wnosząca odwołanie w zbyt nieprecyzyjny sposób określiła fragment wyroku kwestionowany przez nią w tej części zarzutu oraz prawne argumenty podniesione w tym względzie, należy je uznać za niedopuszczalne ( 16 ).

74.

W przypadku, gdyby Trybunał nie podzielał zdania Komisji w tym punkcie, Komisja stoi na stanowisku, że ta część zarzutu oraz argumentacja, na której się on opiera, są również niedopuszczalne.

75.

Zamiarem wnoszącej odwołanie jest podważenie zgodności z prawem decyzji Sądu, aby oprzeć się w głównej mierze na oświadczeniach p. Verluki, a następnie posiłkowe podniesienie, że oświadczenie p. Verluki w każdym razie nie jest wystarczająco wiarygodne dla dostatecznego udowodnienia istnienia naruszenia art. 81 ust. 1 WE w odniesieniu do rur przewodowych projektowych.

76.

Pierwszy etap tej strategii wnoszących odwołanie jest skazany na niepowodzenie, bowiem przyjęta przez wnoszącą odwołanie możliwość zastosowania wyroku Trybunału w sprawie Enso-Gutzeit ( 17 ) zależy właśnie od oceny kwestii należącej do okoliczności faktycznych, a mianowicie, czy w ogóle istnieją jakieś inne dowody, które mogłyby potwierdzić oświadczenie złożone tylko przez jedną osobę.

77.

Także drugi etap tej strategii powinien prima facie zakończyć się stwierdzeniem niedopuszczalności, ponieważ bezwzględnie prowadziłby on do ponownego badania przez Trybunał okoliczności faktycznych już ocenionych przez Sąd Pierwszej Instancji. Zdaniem Komisji ma to zastosowanie także do oceny oświadczenia p. Jachii, zarzucanej niezgodności oświadczeń p. Verluki i oświadczenia p. Bechera oraz rzekomej niezgodności dokumentu w sprawie porozumienia o podziale rynków z oświadczeniami p. Verluki.

78.

Jednocześnie wnosząca odwołanie podnosi nie mniej niż cztery naruszenia popełnione w ramach oceny mocy dowodowej oświadczeń p. Verluki, jednakże nie jest ona w stanie określić rodzaju tych naruszeń w inny sposób niż poprzez zakwestionowanie poczynionych przez Sąd ustaleń w zakresie okoliczności faktycznych.

79.

W przypadku, gdyby Trybunał uznał przytoczoną przez Sumitomo argumentację za dopuszczalną, Komisja posiłkowo podnosi, że Sąd w żadnym z pięciu określonych przez wnoszącą odwołanie przypadków nie dokonał błędnej oceny mocy dowodowej oświadczeń lub dokumentów lub nie uznał ich w niesłuszny sposób za środki dowodowe.

80.

Po pierwsze, Sąd nie wysnuł błędnych wniosków z — pozornej — sprzeczności oświadczeń p. Verluki z dokumentem „Klucz podziału”:

81.

Po drugie, dokonana przez Sąd ocena oświadczeń złożonych przed prokuratorem w Bergamo nie daje podstaw do stwierdzenia naruszenia prawa:

82.

Po trzecie, komentarz p. Verluki dotyczący protokołu spotkania z JF nie umniejsza wiarygodności jego wypowiedzi w odniesieniu do rur przewodowych projektowych:

83.

Po czwarte, jest oczywiste, że Sąd nie zinterpretował wątpliwości na korzyść Komisji oraz że nie odwrócił ciężaru dowodu:

84.

Po piąte, Komisja podnosi, że z okoliczności, że oświadczenia p. Verluki w sprawie okresu zakończenia naruszenia były nieprecyzyjne, nie można wyprowadzać argumentu kwestionującego ich wiarygodność. W tym zakresie na podstawie nieprecyzyjnego brzmienia pkt 349 zaskarżonego wyroku ( 21 ) Sąd doszedł do — słusznego — wniosku, że oświadczenie p. Verluki jest w tym punkcie zbyt niejasne oraz samo w sobie niewystarczające. Ponadto przyjmując, że w kontekście klubu Europa–Japonia zostałoby stwierdzone popełnienie naruszenia w odniesieniu do rur przewodowych projektowych, okres aktywności tego stowarzyszenia stanowiłby kryterium dla określenia czasu trwania naruszenia w odniesieniu do tego produktu. Biorąc pod uwagę powyższe, Komisja stwierdza, że nie można kwestionować uzasadnienia zaskarżonego wyroku.

85.

Z punktów 333–226 zaskarżonego wyroku cytowanych w pkt 38 niniejszej opinii wynika, że Sąd stwierdza udział wnoszących odwołanie w naruszeniu art. 81 ust. 1 WE w odniesieniu do rur przewodowych projektowych na podstawie trzech alternatywnych względów:

86.

Poniżej omówię poszczególne części rozpatrywanego zarzutu w przyjętej powyżej kolejności.

87.

Części zarzutu odnoszące się w szczególności do oświadczeń p. Verluki oraz p. Bechera łączy okoliczność, że zmierzają one do podważenia mocy dowodowej przyznanej tym oświadczeniom przez Sąd w drodze argumentów mających na celu wykazanie, że oświadczenia te są niewiarygodne lub co najmniej w mniejszym stopniu wiarygodne, niż uznał to Sąd.

88.

Dokładniej mówiąc, za pomocą odmiennej interpretacji oświadczeń p. Verluki oraz p. Bechera wnosząca odwołanie usiłuje wykazać, że Sąd wyciągnął z nich błędne wnioski, a tym samym naruszył prawo poprzez błędną ocenę ich mocy dowodowej.

89.

Taki sposób postępowania wymaga dokładnego przytoczenia argumentów wnoszącej odwołanie w celu dokonania ich trafnej oceny, tak jak miało to miejsce powyżej w pkt 39–59.

90.

Wiąże się z tym jednak jeszcze bardziej zasadnicza kwestia, bowiem w przypadku, gdyby Trybunał uznał taki sposób postępowania za dopuszczalny, należałoby w toku instancji odwoławczej dokonać ponownej oceny ustaleń faktycznych, co jest właśnie wyraźnie wykluczone na podstawie art. 225 WE oraz art. 58 statutu Trybunału Sprawiedliwości.

91.

Z tego względu zarzuty i argumenty kwestionujące moc dowodową przyznaną przez Sąd przedstawionym środkom dowodowym należy poddać krytycznej ocenie w celu zapobieżenia sytuacji, w której stanowiłyby one ukryty środek mający na celu uzyskanie ponownego badania okoliczności faktycznych przez Trybunał.

92.

Poparte faktami i dowodami argumenty przywołane przez wnoszącą odwołanie na poparcie jej zarzutów można uznać za dopuszczalne i poddać ponownej ocenie jedynie wtedy, gdy są one w stanie wzbudzić pewne wątpliwości co do dokonania ich prawidłowej oceny przez Sąd.

93.

Dopuszczalność poszczególnych części niniejszego zarzutu zbadam w oparciu o powyższe kryterium mające swe źródło w orzecznictwie Trybunału ( 22 ).

94.

Przytoczone części rozpatrywanego zarzutu kwestionują ocenę mocy dowodowej oświadczeń p. Verluki dokonaną przez Sąd w pkt 219 i 220 zaskarżonego wyroku ( 23 ).

95.

Nie mogę zgodzić się z twierdzeniami Komisji, jakoby wnosząca odwołanie powinna była podnosić zarzuty dotyczące wywodów zawartych w pkt 335 zaskarżonego wyroku, i że w rezultacie niniejszy zarzut jest w całości bezzasadny, bowiem ustalenia Sądu zawarte w tym motywie wyroku z pewnością nie mogą zostać zakwestionowane.

96.

W pkt 219 i 220 Sąd określił przesłanki, na podstawie których — po dokonaniu oceny pozostałych środków dowodowych — mógł on stwierdzić, że w odniesieniu do rur przewodowych projektowych oświadczenia p. Verluki były same w sobie wystarczające dla stwierdzenia naruszenia art. 81 ust. 1 WE.

97.

Rozpatrywane części niniejszego zarzutu kwestionują te przesłanki, a mianowicie, że oświadczenia p. Verluki są na tyle wiarygodne, że jeden dodatkowy dowód wystarczy do wykazania naruszenia, a w konsekwencji również naruszenia w odniesieniu do określonego produktu, nawet jeżeli nie istnieje żaden dodatkowy dowód w tym względzie. Gdyby nie można było zaakceptować tej przesłanki, nie byłoby podstaw nie tylko dla stwierdzenia zawartego w pkt 335, lecz również dla stwierdzeń zawartych w pkt 333 i 336.

98.

Jednakże argumenty przedstawione przez wnoszącą odwołanie w celu podważenia wspomnianych przesłanek uważam częściowo za niedopuszczalne, a częściowo za bezzasadne.

99.

W moim przekonaniu bezzasadny jest argument, że Sąd w niewłaściwy sposób zinterpretował i zastosował „zasadę” ustaloną przez siebie w pkt 1838 wyroku w sprawie Cement ( 24 ).

100.

Zgodnie z tą „zasadą” Komisja może stwierdzić naruszenie art. 81 ust. 1 WE w oparciu o określony środek dowodowy, jeżeli jego moc dowodowa rozwiewa wszelkie wątpliwości oraz jeżeli sam w sobie wyraźnie wykazuje istnienie spornego naruszenia.

101.

Do kompetencji Sądu należy co do zasady ocena mocy dowodowej dokumentu lub oświadczenia oraz określanie zakresu mocy dowodowej w oparciu o tę ocenę.

102.

Z zasady ustalonej w pkt 1838 ww. wyroku nie można wywnioskować, że jej zakres zastosowania ma być ograniczony jedynie do oświadczeń i dokumentów przekazanych lub sporządzonych niezwłocznie po wystąpieniu zdarzeń, których one dotyczą. Decydująca jest jedynie ich jednoznaczność w zakresie ich mocy dowodowej, czyli brak jakichkolwiek wątpliwości w tym zakresie.

103.

Próba wskazania przez wnoszącą odwołanie na fakt, że oświadczenie p. Verluki zostało złożone po rozważanych zdarzeniach w celu stwierdzenia, że oświadczenia te nie spełniają wymogu ustanowionego w wyroku w sprawie Cement, dotyczy w moim przekonaniu kwestii faktycznych, a zatem argument ten jest niedopuszczalny.

104.

Przyjmując zatem, że Sąd mógł uznać oświadczenia p. Verluki za wiarygodne, mógł on również uznać, zgodnie z wyrokiem w sprawie Enso-Gutzeit ( 25 ), że te oświadczenia są wystarczającym dowodem na istnienie naruszenia przy założeniu, że zostały one poparte innymi dowodami, oraz że w niniejszej sprawie wystarczały do stwierdzenia naruszenia dotyczącego danego produktu należącego do danej kategorii produktów.

105.

W moim przekonaniu niedopuszczalna jest argumentacja wnoszącej odwołanie mająca na celu wykazanie, że Sąd niesłusznie uznał oświadczenia p. Verluki za wiarygodne w zakresie, w jakim dotyczyły one rur przewodowych projektowych. Dotyczy to również argumentów, w których wnosząca odwołanie nawiązuje do dokonanej przez Sąd oceny rzekomej sprzeczności oświadczeń p. Verluki z dokumentem „Klucz podziału”, argumentów opartych na nieuwzględnieniu oświadczeń p. Jachii i podnoszonych sprzecznościach między oświadczeniami p. Verluki a oświadczeniem p. Bechera.

106.

Żaden z tych przedstawionych przez wnoszącą odwołanie argumentów faktycznych nawet w niewielkim stopniu nie uzasadnia podejrzenia, że w ramach oceny omawianych oświadczeń i dokumentów Sąd popełnił zarzucane błędy, oraz że w ich konsekwencji dokonał niewłaściwej oceny ich mocy dowodowej.

107.

W drodze powyższej argumentacji wnosząca odwołanie w rzeczywistości porównuje przyjętą przez siebie ocenę rozpatrywanych oświadczeń i dokumentów z mocą dowodową przyznaną im przez Sąd. Stwierdzając na podstawie różnic w ocenie wnoszącej odwołanie i Sądu, że Sąd w błędny sposób ocenił materiał dowodowy, zmierza ona do uzyskania ponownej oceny stanu faktycznego w postępowaniu odwoławczym, co prowadzi do niedopuszczalności tej argumentacji.

108.

Jak wykazałem powyżej w pkt 90–93, powyższe stwierdzenie byłoby sprzeczne z zasadą, że odwołanie ogranicza się do kwestii prawnych.

109.

W moim przekonaniu niedopuszczalny jest również argument, że Sąd w pkt 217 zaskarżonego wyroku przedstawił niedopuszczalne wyjaśnienie oświadczenia p. Verluki, a w konsekwencji dokonał odwrócenia ciężaru dowodu.

110.

Także tutaj wnosząca odwołanie porównuje swoją ocenę z oceną Sądu i na tej podstawie wnioskuje o odwróceniu ciężaru dowodu z zamiarem ponownego poddania ocenie Trybunału ustaleń faktycznych. Taka argumentacja jest niedopuszczalna ( 26 ).

111.

Ponadto nie mogę stwierdzić, z jakiego względu ustalenie faktyczne dokonane w pkt 217 zaskarżonego wyroku, że „w tej wypowiedzi p. Verluca odpowiedział specjalnie na pytania dotyczące protokołu rozmowy z JF”, miałoby stanowić odwrócenie ciężaru dowodu. Dotyczy to również stwierdzenia, że spotkanie z JF dotyczyło wyłącznie rur OCTG oraz wyciągniętego na tej podstawie wniosku, że wspomniane oświadczenie p. Verluki mogło dotyczyć wyłącznie tego produktu. Jeżeli powyższe ustalenia i wnioski potwierdzają wiarygodność oświadczeń p. Verluki, to wynikają one właśnie z dokonanej przez Sąd oceny ustaleń faktycznych, która nie może być podważona w postępowaniu odwoławczym.

112.

Również piątą część niniejszego zarzutu można rozważyć w zwięzły sposób. Nawet gdyby była ona dopuszczalna, to w każdym razie jest ona bezzasadna.

113.

Stwierdzenie Sądu w pkt 349, że oświadczenie p. Verluki w zakresie daty zakończenia naruszenia jest niewystarczająco precyzyjne, w żaden sposób nie narusza wiarygodności treści tego oświadczenia, którą stwierdzono w zaskarżonym wyroku i potwierdzono innymi dowodami.

114.

Ponadto uważam, że nie można kwestionować konsekwencji wynikającej z braku precyzji w odniesieniu do daty zakończenia naruszenia, polegającej na tym, że oświadczenie p. Verluki jest w tym względzie zbyt mało wiarygodne, a więc nie wystarcza ono do określenia tej daty w sposób wystarczający pod względem prawnym.

115.

Argumentacja wnoszącej odwołanie kwestionująca wiarygodność oświadczeń p. Bechera, a zatem i uznanie ich przez Sąd za środek dowodowy mogący potwierdzić oświadczenia p. Verluki, jest w moim przekonaniu częściowo niedopuszczalna i częściowo bezzasadna.

116.

Bezzasadny jest pierwszy argument, jakoby Sąd dokonał błędnej oceny mocy dowodowej oświadczenia p. Bechera z powodu nieuwzględnienia dwóch zastrzeżeń zawartych przez niego w tym oświadczeniu.

117.

Fakt, że p. Becher nie wiedział osobiście o zarzucanym naruszeniu, wyjaśnia jego zastrzeżenie „nach meiner Kenntnis”, tym bardziej że jednocześnie odesłał on do źródła swojej „Kenntnis”, mianowicie do wcześniejszych protokołów, z którymi się zapoznał po wezwaniu go do skomentowania przedłożonego mu dokumentu. Tego zastrzeżenia odnoszącego się jedynie do szczególnego kontekstu określonego fragmentu oświadczenia nie można uznać za ogólne zastrzeżenie odnoszące się do całości oświadczenia.

118.

Również podniesiona przez wnoszącą odwołanie okoliczność, że oświadczenie p. Bechera opiera się na informacjach przekazanych mu przez pracowników przedsiębiorstwa, którym zarządzał, nie podważa wiarygodności tego oświadczenia. Jak wskazał Sąd w pkt 205 zaskarżonego wyroku, odsyłając do wcześniejszego orzecznictwa ( 27 ), odpowiedzi udzielone w imieniu przedsiębiorstwa posiadają większą wiarygodność niż odpowiedź udzielona przez współpracownika.

119.

W związku z powyższym uzasadnione jest również stwierdzenie Sądu zawarte w pkt 297, że gdy osoba nieznająca bezpośrednio istotnych okoliczności składa jako przedstawiciel spółki oświadczenie, w którym przyznaje się do popełnienia przez tę spółkę oraz inne przedsiębiorstwa naruszenia, oznacza to, że opiera się ona z konieczności na informacjach dostarczonych przez tę spółkę, a w szczególności przez jej pracowników znających bezpośrednio dane praktyki. W obliczu związanego z tym istotnego ryzyka prawnego i ekonomicznego, złożenie takiego oświadczenia bez posiadania odpowiednich informacji byłoby szczególnie ryzykowne.

120.

Ten argument, jeżeli jest on w ogóle dopuszczalny, nie pomniejsza zatem w żaden sposób mocy dowodowej przyznanej przez Sąd oświadczeniu p. Bechera.

121.

W treści drugiego argumentu wnosząca odwołanie ponownie przedstawia swoje stanowisko dotyczące wiarygodności, a tym samym mocy dowodowej, oświadczenia p. Bechera i porównuje je ze stanowiskiem Sądu w celu wykazania, że Sąd dokonał błędnej oceny mocy dowodowej.

122.

W takim zarzucie upatruję tylko i wyłącznie ukrytą próbę skłonienia Trybunału do dokonania ponownej oceny ustaleń faktycznych w postępowaniu odwoławczym. Ze względów przedstawionych już powyżej w pkt 91–93 niniejszy argument należy uznać za niedopuszczalny ( 28 ).

123.

Ponadto chciałbym w tym zakresie zauważyć, że kwestie merytoryczne podniesione w ramach tego zarzutu — chociaż prima facie istotne — są jednak niewystarczające dla uzasadnienia domniemania, że Sąd popełnił zasadniczy błąd w ocenie mocy dowodowej oświadczenia p. Bechera. Dotyczy to zarówno wniosków, jakie Sąd wysnuł z podnoszonej sprzeczności między oświadczeniem p. Bechera a dokumentem „Klucz podziału”, jak i rozważań Sądu w przedmiocie konsekwencji ukrycia wewnątrzeuropejskiego aspektu naruszenia dla wiarygodności pozostałych wypowiedzi zawartych w tym oświadczeniu.

124.

Trzeci argument ma na celu poparcia twierdzenia, zgodnie z którym wniosek Sądu, że oświadczenie p. Bechera jest wystarczające dla potwierdzenia oświadczenia p. Verluki w odniesieniu do rur przewodowych projektowych, opiera się na niezupełnym i sprzecznym uzasadnieniu; na tę okoliczność wnosząca odwołanie powoływała się już na poparcie pierwszego i drugiego argumentu.

125.

Niniejszy argument jest oczywiście niedopuszczalny w zakresie, w jakim stanowi on ponowne przytoczenie faktów wskazanych tym razem jako przesądzające o braku uzasadnienia.

126.

Dotyczy to również twierdzeń określonych jako uzupełniające i opartych na okoliczności, że Sąd niesłusznie przyznał oświadczeniu p. Bechera moc dowodową odbiegającą od tej, jaką mógł on przyznać w oparciu o własne wywody w pkt 220 zaskarżonego wyroku.

127.

W ten sposób kolejny raz nawiązano do konsekwencji dla wiarygodności pozostałych wypowiedzi p. Bechera, jakie Sąd wyciągnął z podważenia przez niego aspektu wewnątrzeuropejskiego.

128.

Stwierdzam zatem, że również niniejsza część pierwszego zarzutu jest bezzasadna, i że w związku z tym nie można kwestionować wniosku zawartego w pkt 333 zaskarżonego wyroku, mianowicie że — zgodnie z oświadczeniem p. Verluki — naruszenie dotyczyło również rur przewodowych projektowych.

129.

Trzecia część pierwszego zarzutu odwołania kwestionuje rozważania Sądu oparte na analogicznym zastosowaniu pkt 214 wyroku w sprawie Gruber+Weber ( 29 ) prowadzące do wniosku, że nawet gdyby w pierwszej instancji wnoszącym odwołanie udało się wzbudzić wątpliwości co do poszczególnych produktów objętych porozumieniem ukaranym w zaskarżonej decyzji, to mimo tego nie należałoby stwierdzić nieważności tej decyzji.

130.

Ze sformułowania na początku tego punktu: „W końcu nawet gdyby […], czego jednak nie wykazano […]”, wynika, że chodzi tu jedynie o hipotetyczne założenia, które w żaden sposób nie uzupełniają wniosków Sądu w poprzedzających go punktach 333 i 335.

131.

Jako że w moim przekonaniu pierwsza i druga część zarzutu dotycząca wniosków zawartych w pkt 333 i 335 jest bezzasadna, to także część trzecia kwestionująca pkt 336 jest nieskuteczna w tym sensie, że nawet gdyby była przyjęta, to i tak nie mogłaby wpłynąć na sentencję zaskarżonego wyroku.

132.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, zarzuty kwestionujące rozważania prawne niebędące podstawą rozstrzygnięcia (lub części tych zarzutów) nie podlegają uwzględnieniu ( 30 ).

133.

Z powyższych względów uważam, że trzecia część pierwszego zarzutu odwołania nie podlega ocenie ze względu na jej nieskuteczność.

134.

Zgodnie ze stanowiskiem wnoszącej odwołanie, długość postępowania wynosząca cztery lata i trzy miesiące była nadmierna. Dokładniej mówiąc, nieproporcjonalny był jej zdaniem trwający dwa lata okres między zakończeniem procedury pisemnej i postanowieniem o otwarciu procedury ustnej oraz trwający szesnaście miesięcy okres między zakończeniem rozprawy i wydaniem wyroku.

135.

Z tego względu, jak utrzymuje Sumitomo, Sąd naruszył art. 6 ust. 1 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (zwanej dalej „EKPC”).

136.

Sumitomo zaznacza, że niniejsza sprawa, w której uczestniczyło osiem przedsiębiorstw, z których siedem wniosło odwołanie w trzech językach postępowania, była ostatecznie prostsza od sprawy Baustahlgewebe ( 31 ), której przedmiotem było jedenaście odwołań i w której Trybunał stwierdził, że czas trwania postępowania w pierwszej instancji wynoszący pięć lat i cześć miesięcy stanowi naruszenie ustanowionej w art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka zasady skutecznego dostępu do sądu w rozsądnym terminie.

137.

Sumitomo podnosi, że w każdym razie okres dwóch lat między zakończeniem procedury pisemnej w niniejszych sprawach a otwarciem rozprawy należy uznać za nadmiernie długi przy uwzględnieniu, że środki organizacji postępowania zajęły jedynie dwa miesiące.

138.

Niniejsza sprawa była rozpatrywana nadmiernie długo także na tle średniej długości postępowań przed Sądem w porównywalnych sprawach ( 32 ).

139.

Wnosząca odwołanie twierdzi, że ze względu na nadmierną długość postępowania poniosła ona szkodę finansową, bowiem zobowiązana była do zapłacenia dodatkowych odsetek z tytułu zwłoki z zapłatą ustalonej grzywny, a ustanowienie koniecznej gwarancji bankowej spowodowało dodatkowe koszty. Powstała w ten sposób szkoda wynosi zgodnie z jej obliczeniami 827332 EUR.

140.

Ponadto wnosząca odwołanie ocenia, że biorąc pod uwagę obniżenie kwot grzywien przez Trybunał, właściwe odszkodowanie wyniesie 175000 EUR.

141.

Komisja wskazuje, że Trybunał w ramach przysługującego mu nieograniczonego prawa orzekania może obniżyć kwotę grzywny w celu przyznania słusznego odszkodowania z tytułu naruszenia zasady niezawisłej kontroli sądowej w rozsądnym terminie.

142.

Jednakże zakładając, że Trybunał miałby uchylić grzywnę w całości, to brak byłoby podstawy obniżenia grzywny o kwotę szkody poniesionej przez wnoszącą odwołanie. Biorąc pod uwagę, że postępowanie odwoławcze nie może stanowić samoistnego środka, za pomocą którego dochodzi się roszczeń odszkodowawczych, wnosząca odwołanie musiałaby w takiej sytuacji wnieść skargę zgodnie z art. 235 WE. Ponadto, jak podnosi dalej Komisja, w takiej hipotetycznej sprawie zobowiązanie Komisji do zapłaty odszkodowania nie byłoby słuszne, bowiem to nie ona jest odpowiedzialna za czas trwania postępowania przed Sądem.

143.

Ponadto, zdaniem Komisji, uwzględniając okoliczności sprawy, jak liczba stron, przystąpienie do sprawy Urzędu Nadzoru EFTA w charakterze interwenienta, liczba języków postępowania oraz zakres i złożoność dokumentacji, w oparciu o którą wydano zaskarżoną decyzję, długość postępowania nie była nadmierna, nawet jeżeli porówna się ją z przeciętną długością podobnych postępowań przed Sądem w okresie, w którym rozpatrywano niniejsze sprawy, tj. między 2000 r. i 2004 r.

144.

Komisja podważa ponadto twierdzenie, jakoby wnosząca odwołanie poniosła szkodę finansową z tytułu nadmiernej długości postępowania:

145.

W końcu dodatkowe żądanie zapłaty kwoty 175000 EUR, która stanowi jedynie odpowiednią kompensatę z tytułu naruszenia zasady należytej kontroli sądowej, wnosząca odwołanie oparła na rozumianym w błędny sposób fragmencie wyroku w sprawie Baustahlgewebe. Z pkt 31 tego wyroku wynika, że Trybunał w należyty sposób uwzględnił w tej sprawie poniesioną przez wnoszącą odwołanie szkodę z tytułu zapłaty zbędnych odsetek.

146.

W wyroku w sprawie Baustahlgewebe Trybunał oparł swoje stwierdzenie, że postępowanie w pierwszej instancji trwało nadmiernie długo, na następujących kryteriach ( 33 ):

147.

W porównaniu ze sprawą Baustahlgewebe, trwającą pięć lat i sześć miesięcy, czas trwania niniejszego postępowania w pierwszej instancji był o wiele krótszy, bo wynosił cztery lata i trzy miesiące.

148.

W odniesieniu do znaczenia dla uczestników postępowania, sytuacja w niniejszej sprawie nie odbiega istotnie od sytuacji w sprawie Baustahlgewebe. Wprawdzie czas trwania postępowania nie miał żadnego wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorstwa wnoszącej odwołanie, jednak może on w poważny sposób naruszyć jego interesy finansowe. Nie zmienia tego fakt, że między wnoszącą odwołanie a Komisją istnieje spór co do wysokości poniesionych rzekomo kosztów z tytułu nadmiernej długości postępowania.

149.

Liczba wniesionych odwołań (siedem) jest wyraźnie mniejsza od odwołań w sprawie Baustahlgewebe (jedenaście); liczba języków postępowania jest taka sama (trzy).

150.

Porównanie stopnia złożoności kwestii faktycznych i prawnych, jak również objętości dokumentacji, na której opiera się postępowanie, jest trudne. Mimo to, po zbadaniu wyroków wydanych w pierwszej instancji, skłaniam się do przyjęcia stanowiska, że kwestie faktyczne i prawne podlegające ocenie w niniejszych sprawach są trudniejsze niż w sprawie Baustahlgewebe.

151.

W pierwszej instancji zostały podważone i musiały zostać zbadane niemal wszystkie okoliczności faktyczne, na których opierała się decyzja Komisji, jak również należało ocenić moc dowodową dostępnych oświadczeń i dokumentów.

152.

Ponadto rozważane postępowania cechują się bardzo różnorodnymi trudnymi kwestiami prawnymi dotyczącymi udziału Urzędu Nadzoru EFTA oraz charakteru rynków offshore we Wspólnocie, w szczególności tego w Zjednoczonym Królestwie. Wprawdzie nie wszystkie kwestie prawne były nowe, jednakże ich rozstrzygnięcie w kontekście okoliczności faktycznych niniejszych postępowań wymagało uprzedniego przeprowadzenia dokładnej analizy.

153.

Treść akt sprawy w pierwszej instancji nie wskazuje na to, że wnosząca odwołanie podjęła działania lub wniosła do Sądu o dokonanie czynności mogących przyczynić się do przedłużenia postępowania.

154.

Między zakończeniem procedury pisemnej w dniu 1 lutego 2001 r. a otwarciem procedury ustnej w dniu 4 lutego 2003 r. upłynęły dwa lata.

155.

W dniach 18 czerwca 2002 r., 11 lipca 2002 r. oraz 31 lipca 2002 r. Sąd podjął środki organizacji postępowania.

156.

Między zamknięciem procedury ustnej w dniu 21 marca 2003 r. i ogłoszeniem wyroku w dniu 8 lipca 2004 r. upłynęło niemal 15 i pół miesiąca.

157.

W świetle powyższych rozważań stwierdzam, że biorąc pod uwagę obciążenie Sądu pracą, niniejsze postępowania były ogólnie rzecz biorąc porównywalne z grupą spraw, do których należała sprawa Baustahlgewebe, jednakże w niniejszych sprawach czas trwania całego postępowania w pierwszej instancji był znacznie krótszy, mianowicie o rok i trzy miesiące.

158.

W moim przekonaniu okoliczność, że między zakończeniem procedury pisemnej i formalnym otwarciem procedury ustnej upłynęły dwa lata, nie ma istotnego znaczenia. Badanie obszernych akt sprawy oraz dokumentów leżących u podstaw postępowania, jak również ich zwięzłe przedstawienie w obszernym sprawozdaniu na rozprawę liczącym 135 stron, które musiało zostać przetłumaczone z języka roboczego Sądu na trzy języki postępowania, prowadzi w konieczny sposób do tego, że odpowiednie prace przygotowawcze należy rozpocząć na długo przed wydaniem postanowienia o otwarciu procedury ustnej.

159.

Ponadto różne środki organizacji postępowania podejmowane przez Sąd od połowy czerwca 2002 r. wymagały wstępnej oceny przynajmniej części akt sprawy.

160.

Trwający niemal szesnaście miesięcy okres między rozprawą i wydaniem wyroku jest okresem długim, lecz mam wątpliwości co do możliwości uznania go za nadmierny, biorąc pod uwagę okoliczność, że rozprawy trwały dwa i pół dnia, a długość i struktura samych wyroków odzwierciedla prawną i faktyczną złożoność niniejszych spraw.

161.

Ponadto dochodzi tu okoliczność, do której Komisja wprawdzie tylko nawiązała, która jednak wymaga dokładnej analizy.

162.

W okresie zawisłości niniejszych postępowań przed Sądem — od 2000 r. do 2004 r. — obciążenie Sądu pracą, przyjmując za miarodajną liczbę zawisłych spraw, wzrosło niemal dwukrotnie z 520 do 1012. Ten wzrost obciążenia wskazuje, że w tym okresie potrzeba sądowego rozstrzygnięcia spraw przez Sąd wyraźnie przekraczała istniejące możliwości.

163.

W sytuacji, gdy zwiększa się ilość pracy danego sądu, przedłuża się przeciętny czas trwania postępowań. Również ta okoliczność znajduje wyraz w statystykach Sądu. W okresie między 2001 r. a 2005 r. przeciętny czas trwania postępowań w sprawach kartelowych, do których należą postępowania z zakresu konkurencji, wydłużył się z około 30 miesięcy do około 35 miesięcy ( 34 ).

164.

Zjawisko, że w toku jednej instancji, gdzie sąd jest obciążony pracą w sposób przekraczający jego możliwości, spada średnie tempo przepływu spraw, wynika z tzw. „efektu poczekalni” występującego przede wszystkim po zakończeniu procedury pisemnej oraz po zamknięciu procedury ustnej. W tym okresie skład orzekający najpierw musi przygotować poprzednio rozpatrywane sprawy na rozprawę lub zakończyć je wydaniem wyroku, zanim przystąpi do rozpatrywania następnych spraw. W takiej sytuacji okoliczność, że rozpatrzenie niniejszych spraw trwało krócej niż w przypadku spraw rozstrzygniętych wyrokiem Baustahlgewebe ( 35 ), świadczy o sprawności, z jaką postępuje Sąd.

165.

W świetle powyższych rozważań nie należy uznać za nadmiernie długi okresu czterech lat i trzech miesięcy przeznaczonego na rozpatrzenie niniejszych obszernych i trudnych spraw.

166.

Z powyższego względu stwierdzam, że nie można uwzględnić niniejszego zarzutu.

167.

Ponadto pragnę podkreślić, że w sytuacji, gdy zapotrzebowanie na rozstrzygnięcie spraw przez sądy wspólnotowe przewyższa ich możliwości organizacyjne, a zastosowanie wewnętrznych rozwiązań w celu zwiększenia produktywności nie jest możliwe bez uszczerbku dla wymogów jakości, jakie musi spełniać orzecznictwo wspólnotowe, do zakresu odpowiedzialności ustawodawcy wspólnotowego należy stworzenie warunków, w których Trybunał jako instytucja Wspólnoty nadal może wykonywać zadania powierzone mu na mocy art. 220 WE.

168.

To, że ustawodawca wspólnotowy jest świadomy tej odpowiedzialności, potwierdza Traktat z Nicei ( 36 ), który w odniesieniu do Sądu podejmuje różne środki zmierzające do utrzymania równowagi między jego możliwościami a zapotrzebowaniem na rozstrzygnięcie spraw. Mam tu na myśli w szczególności wprowadzoną na podstawie art. 224 WE możliwość powołania więcej niż tylko jednego sędziego z każdego państwa członkowskiego oraz ustanowioną w art. 225a WE kompetencję do tworzenia izb sądowych rozpoznających w pierwszej instancji.

169.

Niniejszy zarzut dotyczy pkt 173–188 zaskarżonego wyroku, w których Sąd przedstawia zasady dotyczące ciężaru dowodu oraz kryterium oceny dowodu zastosowane przez niego w ramach oceny argumentów producentów japońskich.

170.

W przedmiocie zasad mających zastosowanie do dostarczenia dowodu służącego za podstawę stwierdzenia naruszenia art. 81 ust. 1 WE, Sąd wywodzi w pkt 179 i 180, co następuje:

171.

Ponadto omawiany zarzut kwestionuje istotne okoliczności, których wykazanie jest zdaniem Sądu konieczne w celu stwierdzenia naruszenia art. 81 ust. 1 WE. W tym kontekście wnosząca odwołanie odsyła do następujących fragmentów motywu 181 i 185 zaskarżonego wyroku:

172.

Wnosząca odwołanie podnosi, że Sąd popełnił błąd, ponieważ nie wyciągnął konsekwencji z okoliczności, że producenci japońscy nie mieli żadnego interesu gospodarczego w popełnieniu zarzucanego im naruszenia. Dokładniej mówiąc, błędem jest, że Sąd, określając zasady, które muszą zostać uwzględnione przy dostarczaniu dowodu popełnienia naruszenia art. 81 ust. 1 WE, w oczywisty sposób nie uwzględnił braku interesu gospodarczego. Sąd stał po prostu na stanowisku, że brak interesu gospodarczego nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie, jeżeli na podstawie materiału dowodowego zebranego w aktach sprawy przez Komisję można stwierdzić zawarcie spornego porozumienia.

173.

Natomiast wnosząca odwołanie jest zdania, że:

174.

Komisja stoi na stanowisku, że niniejszy zarzut jest niedopuszczalny, a w każdym razie bezzasadny.

175.

Komisja kwestionuje dopuszczalność tego zarzutu, przytaczając dwa poniższe argumenty:

176.

Komisja uznaje niniejszy zarzut odwołania za bezzasadny ze względu na to, że:

177.

Argumenty przytoczone przez Komisję kwestionujące dopuszczalność niniejszego zarzutu nie są moim zdaniem przekonujące. Kwestia, czy Sąd w ramach oceny materiału dowodowego dostarczonego na potwierdzenie spornego naruszenia zastosował prawnie właściwe kryteria, stanowi kwestię prawną par excellence.

178.

Ponadto sposób, w jaki wnosząca odwołanie przedstawia i uzasadnia ten zarzut, wyprowadzając swe argumenty częściowo z dokonanej przez Sąd oceny okoliczności faktycznych na podstawie dostarczonego materiału dowodowego, stanowczo sprawia wrażenie, że zmierza ona przede wszystkim do tego, by Trybunał w ramach odwołania dokonał ponownej oceny tego materiału dowodowego. W moim przekonaniu taka niezręczność nie może prowadzić do niedopuszczalności.

179.

Nie przekonuje mnie także argument, jakoby wnosząca odwołanie rozszerzała zakres żądań podniesionych w skardze w pierwszej instancji, twierdząc, że Sąd w ramach oceny dowodów powinien był uwzględnić brak jej interesu gospodarczego w spornym porozumieniu. Chociaż wnosząca odwołanie podniosła ten odrębny argument w pierwszej instancji, to właśnie stosując zasadę swobodnej oceny dowodów, co do zasady należy uwzględnić takie okoliczności wynikające z ogólnego kontekstu sprawy.

180.

W ramach merytorycznej oceny niniejszego zarzutu chciałbym ograniczyć się do kwestii, czy podnoszony brak interesu gospodarczego w stwierdzonym przez Komisję w jej decyzji naruszeniu art. 81 ust. 1 WE musiał skłonić Sąd do odmiennej oceny dostarczonego materiału dowodowego od oceny dokonanej w zaskarżonym wyroku.

181.

W tym kontekście należy zbadać słuszność rozważań Sądu zawartych w pkt 179–188 zaskarżonego wyroku, które skłoniły do dokonania w pierwszym rzędzie oceny materiału dowodowego dostarczonego przez Komisję i jedynie pomocniczo do zbadania, czy zawarcie zarzucanego porozumienia w ogóle uwzględniało sytuację panującą na danych rynkach.

182.

Wydaje mi się, że postępowanie Sądu jest jasne, a w świetle utrwalonego orzecznictwa także słuszne.

183.

W pkt 179 Sąd na wstępie przypomina zasadę wynikającą do tej pory z niezwykle obszernego orzecznictwa ( 42 ), że Komisja zobowiązana jest do dostarczenia wystarczająco dokładnych i zgodnych dowodów na poparcie przekonania, że naruszenie zostało popełnione. W dalszej kolejności w pkt 180 Sąd, także tutaj odsyłając do utrwalonego orzecznictwa ( 43 ), wskazuje na to, iż wystarczy, aby zbiór poszlak przywołanych przez Komisję, oceniany globalnie odpowiadał temu wymogowi. W pkt 181 Sąd, powołując się na utrwalone orzecznictwo ( 44 ), na zakończenie pierwszej części swych rozważań wskazuje, że już z treści art. 81 ust. 1 WE wynika, że porozumienia między przedsiębiorstwami są zakazane niezależnie od ich skutków, jeżeli mają cel antykonkurencyjny. W niniejszej sprawie Komisja opierała się przede wszystkim na ograniczającym konkurencję celu porozumienia, którego istnienie i zakres usiłowała wykazać za pomocą licznych dowodów z dokumentów.

184.

Na podstawie tej pierwszej części swych rozważań Sąd stwierdza w pkt 182, że ta okoliczność niesie ze sobą potencjalnie istotne konsekwencje dla pierwszej części niniejszego zarzutu, w której podnosi się, że naruszenie stwierdzone w art. 1 zaskarżonej decyzji nie miało skutków antykonkurencyjnych.

185.

Druga część rozważań Sądu rozpoczyna się stwierdzeniem, że argumentacja wnoszącej odwołanie, iż przedmiotowe porozumienie nie wywarło żadnego wpływu na konkurencję, nawet gdyby była ona słuszna, nie mogłaby zasadniczo samodzielnie prowadzić do stwierdzenia nieważności art. 1 zaskarżonej decyzji (pkt 183) ( 45 ).

186.

Odnośnie do szczególnego przypadku porozumień, które tak jak porozumienie stwierdzone przez Komisję w niniejszej sprawie miały na celu respektowanie rynków krajowych, Sąd w wyroku w sprawie Cement orzekł z jednej strony, że jako takie mają one na celu ograniczenie konkurencji i należą do kategorii porozumień w sposób wyraźny zakazanych przez art. 81 ust. 1 WE, oraz, z drugiej strony, że ten cel porozumienia, którego istnienie w przedmiotowej sprawie zostało wykazane w sposób bezsporny w drodze dowodu z dokumentów, nie może być uzasadniony w drodze analizy kontekstu gospodarczego, w jaki wpisuje się dane zachowanie antykonkurencyjne (pkt 184).

187.

Z tego względu dla istnienia naruszenia nieistotne jest, czy zawarcie spornego porozumienia było w interesie gospodarczym wnoszących odwołanie, jeżeli na podstawie dowodów znajdujących się w aktach Komisji zostanie wykazane, że faktycznie zawarły one takie porozumienie (pkt 185).

188.

Nie ma znaczenia argumentacja oparta na tym, że wnoszące odwołanie wykazały istnienie okoliczności, które stawiały w odmiennym świetle fakty wykazane przez Komisję i które pozwalają tym samym na inne możliwe do przyjęcia wyjaśnienie faktów. Należy bowiem stwierdzić, że orzecznictwo przywołane na poparcie tej argumentacji odnosi się do sytuacji, w której Komisja opiera się wyłącznie na zachowaniu danych przedsiębiorstw na rynku w celu stwierdzenia istnienia naruszenia ( 46 ) (pkt 186).

189.

Także w niniejszym przypadku Komisja dostarczyła dowodu z dokumentów na poparcie swojego stwierdzenia istnienia porozumienia o charakterze antykonkurencyjnym. Orzecznictwo przywołane przez wnoszące odwołanie mogłoby być w niniejszym przypadku właściwe tylko wtedy, gdyby Komisji nie udało się wykazać istnienia naruszenia na podstawie dowodu z dokumentów, na które się powołuje. W tych warunkach wnoszące odwołanie są zobowiązane nie tylko do samego przedstawienia możliwej do przyjęcia alternatywy dla stanowiska Komisji, lecz również do wykazania, że dowody przytoczone w zaskarżonej decyzji w celu stwierdzenia istnienia naruszenia są niewystarczające (pkt 187).

190.

Powyższe rozważania Sądu są w całości zgodne z utrwalonym orzecznictwem Sądu i Trybunału. Argumentacja wnoszącej odwołanie, że w razie istnienia możliwego do przyjęcia wyjaśnienia zarzucanego zachowania, czyli braku jakiegokolwiek interesu gospodarczego, przeprowadzenie dowodu musi spełniać surowsze wymagania, prowadziłaby do znacznego odstąpienia od tego orzecznictwa.

191.

W moim przekonaniu brak jest podstaw dla przyjęcia powyższego stanowiska. Jak Trybunał wywodził w niedawno wydanym wyroku w sprawie Aalborg Portland i in. przeciwko Komisji ( 47 ) (pkt 55–57), przedstawienie dowodów w sprawach z zakresu konkurencji jest często nadzwyczaj trudne, bowiem uczestnicy świadomi są istnienia zakazu praktyk antykonkurencyjnych i ryzyka grzywien. Stąd w większości przypadków o istnieniu zarzucanego zachowania należy wnioskować na podstawie określonej liczby zbieżnych okoliczności i wskazówek, które razem ujęte mogą stanowić, wobec braku innego spójnego wytłumaczenia, dowód naruszenia reguł konkurencji.

192.

W sytuacji, gdy — jak w niniejszej sprawie — Komisji powiedzie się przedstawienie licznych dowodów z dokumentów na istnienie takiego zachowania, jest oczywiste, że Sąd powinien najpierw ocenić ten materiał dowodowy. Tylko w sytuacji, gdy materiał ten okaże się niewystarczający dla wykazania zarzucanego naruszenia, należy w następnej kolejności zbadać, czy to naruszenie można wywnioskować ze zbieżnych okoliczności i wskazówek mających związek z zachowaniem na rynku.

193.

Wnosząca odwołanie zilustrowała swoją argumentację metaforą zaczerpniętą z orzecznictwa House of Lords ( 48 ): jeżeli w Regent’s Park widziano duże brunatne zwierzę, to bardziej prawdopodobne jest, że był to wilczur, a nie lew; a więc twierdzenie, że był to lew, wymaga przedstawienia szczególnych dowodów.

194.

Na powyższą metaforę nie można powołać się w niniejszej sprawie, bowiem nie chodzi tu o badanie dwóch prawdopodobnych okoliczności faktycznych, z których jedna jest w danym kontekście bardziej prawdopodobna od drugiej, lecz o określenie stopnia prawdopodobieństwa w oparciu o przedstawiony materiał dowodowy.

195.

Wymóg przedstawienia przekonujących dowodów jest spełniony w sytuacji, gdy ten materiał dowodowy jest wystarczający dla wykazania zarzucanego naruszenia.

196.

Innymi słowy, jeżeli określonego ptaka na podstawie jego cech można uznać za kaczkę, to nawet jeżeli w pobliżu nie ma stawu, jest on kaczką, a nie wroną.

197.

Wyprowadzam z powyższego wniosek, że pierwszy zarzut wnoszącej odwołanie jest bezzasadny.

198.

Uznaję, że nie jest konieczne przytoczenie argumentów podniesionych przez wnoszącą odwołanie na poparcie tych zarzutów.

199.

W tych dwóch zarzutach wnosząca odwołanie stwierdza najpierw, że Sąd zastosował błędne — zbyt łagodne — kryterium oceny dowodów w ramach badania środków dowodowych w postaci oświadczeń i dokumentów przedstawionych przez Komisję na poparcie istnienia rozważanego naruszenia.

200.

Jak już stwierdziłem powyżej w ramach oceny pierwszego zarzutu, zastosowana przez Sąd metoda badania kwestii wiarygodności dowodów przedstawionych przez Komisję była prawidłowa: zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sąd miał prawo postąpić tak, jak w niniejszej sprawie.

201.

W drodze obu zarzutów, w oparciu o dokonaną przez Sąd ocenę faktycznej mocy dowodowej przedstawionych dowodów, wnosząca odwołanie usiłuje wykazać, że zastosował on zbyt łagodne kryterium oceny.

202.

W moim przekonaniu nie można uwzględnić tej próby skłonienia Trybunału do ponownej oceny okoliczności faktycznych dokonanej przez Sąd, bowiem prowadziłoby to do wykroczenia poza ograniczony do kwestii prawnych zakres badania w postępowaniu odwoławczym.

203.

Biorąc pod uwagę powyższe uwagi, stwierdzam, że oba zarzuty są w oczywisty sposób niedopuszczalne.

204.

Wnosząca odwołanie odsyła do pkt 220 zaskarżonego wyroku, w którym Sąd orzekł: „[…] poza tym, jeżeli jakiś dokument nie jest jawnie sprzeczny z oświadczeniami p. Verluki w sprawie istnienia lub zasadniczej treści porozumienia o podziale rynków […] [to ma już] pewną wartość jako dowód potwierdzający w zbiorze dowodów obciążających […]”.

205.

Jak podnosi wnosząca odwołanie, oceniając znaczenie oświadczenia p. Bechera jako potwierdzenia oświadczeń p. Verluki, Sąd odstąpił jednak od kryteriów określonych przez niego w pkt 220 zaskarżonego wyroku. Stwierdzając, że między producentami europejskimi nie istniało porozumienie o podziale rynku, p. Becher w istotnej kwestii zaprzeczył oświadczeniom p. Verluki. Wnosząca odwołanie zaznacza ponadto, że Sąd dostrzegł to w sposób oczywisty, bowiem w pkt 302 podkreślił, że niniejsza sprzeczność ogranicza wiarygodność oświadczenia p. Bechera. Jednakże mimo tego Sąd zajął stanowisko, że to oświadczenie potwierdza oświadczenie p. Verluki w odniesieniu do możliwości zastosowania porozumienia o podziale rynku do rur przewodowych projektowych.

206.

Jak podnosi wnosząca odwołanie, Sąd zasadniczo dopuszcza wewnętrznie sprzeczny materiał dowodowy dotyczący oświadczenia p. Bechera, natomiast, jeżeli postępowałby zgodnie z ustanowionymi przez siebie zasadami, prawdopodobnie nie uwzględniłby takich wewnętrznie sprzecznych oświadczeń, jeżeli znajdowałyby się one w tych dokumentach. Tym samym Sąd, zdaniem wnoszącej odwołanie, dokonał arbitralnego rozróżnienia między oświadczeniami a dowodami z dokumentów.

207.

Wnosząca odwołanie utrzymuje, że dokonując tego arbitralnego rozróżnienia, Sąd naruszył prawo w ramach oceny mocy dowodowej oświadczenia p. Bechera. Oświadczenia tego nie można zatem uwzględnić także w celu poparcia istnienia porozumienia o podziale rynku w odniesieniu do rur przewodowych projektowych.

208.

Komisja uznaje ten zarzut odwołania za niedopuszczalny i dodaje, że nie można go uwzględnić, bowiem kwestionuje on tylko jeden z trzech osobnych stwierdzeń Sądu (zawartych w pkt 333, 334, 335 oraz 336), zgodnie z którym sporne naruszenie obejmuje również rury przewodowe projektowe.

209.

Pomocniczo Komisja podnosi, że niniejszy zarzut jest bezzasadny, bowiem Sąd mógł dokonać należytego rozróżnienia pomiędzy złożonymi w okresie późniejszym oświadczeniami dotyczącymi badanych naruszeń a współczesnymi dowodami z dokumentów.

210.

Komisja zaznacza, że dokumenty sporządzone w okresie, w którym popełniono naruszenie oraz przed wszczęciem dochodzenia, mają co do zasady tę samą moc dowodową w odniesieniu do ich przedmiotu, bowiem na tym etapie jest mało prawdopodobne, że na ich treść miały wpływ względy taktyczne związane z dochodzeniem. W sytuacji, gdy treść takich dokumentów w wyraźny sposób przeczy złożonym później oświadczeniom, istnieje powód dla powstania poważnych wątpliwości co do wiarygodności tego oświadczenia. W takim przypadku nie można uznać, że przedstawiono spójne dowody.

211.

Zdaniem Komisji odmienna sytuacja zachodzi w odniesieniu do oświadczeń złożonych w okresie późniejszym w ramach dochodzenia. W takich oświadczeniach pewne fakty mogą zostać przyznane, podczas gdy innym faktom zaprzecza się ze względu na to, że zainteresowana osoba w trakcie dochodzenia Komisji mogłaby przypuszczać, że ta posiada już informacje dotyczące określonych faktów i okoliczności. Fakty przyznane w takich oświadczeniach, również te obciążające samą zainteresowaną osobę, mają pełną moc dowodową.

212.

Jak wywodzi Komisja, argumentacja wnoszącej odwołanie zmierza do skłonienia Trybunału do stwierdzenia, że jeżeli oświadczenie obciążające także składającą je osobę jest niepełne lub jeżeli oświadczeniu temu w części zaprzeczono, to nie można mu przyznać mocy dowodowej. Taka argumentacja jest niezgodna z bezspornym stanowiskiem Sądu reprezentowanym w pkt 211 i 297 zaskarżonego wyroku, że takim oświadczeniom sprzecznym z interesem składającej je osoby należy co do zasady przyznać szczególną wiarygodność.

213.

Z brzmienia pkt 334 ( 49 ) zdanie pierwsze zaskarżonego wyroku „W każdym razie stwierdzono już, że jeżeli […] [to jego] oświadczenia wystarczają same w sobie […] dla potwierdzenia innych aspektów zaskarżonej decyzji”, można wywieść, że wniosek, do jakiego doszedł Sąd w pkt 333, a mianowicie że oświadczenie p. Bechera potwierdza oświadczenia p. Verluki w odniesieniu do rur przewodowych projektowych, ma charakter pomocniczy w stosunku do wniosku przedstawionego w pkt 334 i 335, że oświadczenia p. Verluki pozwalają na wykazanie istnienia bezprawnego naruszenia również w odniesieniu do tych produktów.

214.

Ze względu na brak wyraźnego przywołania pkt 334 i 335 przez wnoszącą odwołanie w zarzutach odwołania możliwe jest, że zarzut ten, nawet gdyby był zasadny, nie może prowadzić do uchylenia zaskarżonego wyroku; w związku z tym, z powodu jego nieskuteczności, można wyłączyć go z zakresu oceny prawnej ( 50 ).

215.

Wobec powyższego zbędna jest bliższa merytoryczna ocena tego zarzutu.

216.

Wnosząca odwołanie podnosi zasadniczo zarzut, że Sąd przyjmuje dwojakie kryteria oceny, przyznając dowodowi z dokumentów sprzecznemu z oświadczeniami p. Verluki większe znaczenie niż oświadczeniom częściowo odbiegającym od oświadczeń p. Verluki.

217.

Należy zgodzić się z Komisją, która twierdzi, że oświadczenia złożone w imieniu przedsiębiorstwa podczas dochodzenia, po zakończeniu naruszenia, nie mogą być traktowane pod kątem oceny dowodów tak samo jak dokumenty sporządzone w okresie trwania naruszenia i przed wszczęciem dochodzenia.

218.

Jest oczywiste, że osoby składające takie oświadczenia zmierzają do przemilczenia wszelkich okoliczności, które uznają za możliwe do zatajenia w sposób nieuchybiający ich uczciwości. Z tego względu oświadczenia te mogą wydawać się często niepełne, a przy tym zniekształcające obraz okoliczności. Podobnie, jak Sąd słusznie stwierdził w pkt 211 i 297 zaskarżonego wyroku, za wiarygodne mogą być uznane nawet wypowiedzi obciążające osobę składającą oświadczenie.

219.

Ma to zastosowanie tym bardziej wówczas, gdy okoliczność, co do której różne oświadczenia od siebie odbiegają, wyraźnie odróżnia się od okoliczności, w zakresie których oświadczenia się wzajemnie potwierdzają lub wzmacniają.

220.

W niniejszej sprawie oświadczenia p. Verluki odbiegają od oświadczeń p. Bechera co do terytorialnego zakresu naruszenia, jednakże są ze sobą zgodne co do przedmiotowego zakresu naruszenia.

221.

W związku z powyższym okoliczność, że p. Becher potwierdza w swoim oświadczeniu, iż kierowane przez niego przedsiębiorstwo brało udział w porozumieniu o podziale rynków zawartym również w odniesieniu do rur przewodowych projektowych, a tym samym — w dalszym ciągu — obciąża to przedsiębiorstwo, mogła stanowić wystarczającą podstawę do uznania tego oświadczenia przez Sąd za wiarygodne w zakresie, w jakim dotyczyło ono rur przewodowych projektowych.

222.

Wyprowadzam z powyższego wniosek, że także czwarty zarzut odwołania, o ile nie jest już niedopuszczalny, jest w każdym razie bezzasadny.

223.

W świetle powyższych uwag stwierdzam, że odwołania wniesione przez Sumitomo oraz Nippon są w całości bezzasadne.

224.

Ze względu na to, że Komisja wniosła o obciążenie wnoszących odwołanie kosztami postępowania, zostają one obciążone kosztami zgodnie z art. 122 akapit pierwszy regulaminu Trybunału.

225.

W świetle powyższego proponuję, aby Trybunał:

„283.

[…] Chociaż więc sprzeczność, o której mowa wyżej w pkt 281, osłabia z pewnością wartość dowodową dokumentu „Klucz podziału” oraz w pewnym zakresie również oświadczeń p. Verluki, jej znaczenie [jest] w istotny sposób [zrelatywizowane]. Mianowicie nawet gdyby producenci z Ameryki Łacińskiej zgodzili się na stosowanie klucza podziału na innych rynkach niż rynek europejski, to trzeba zauważyć, że negocjacje z tymi producentami zakończyły się zasadniczo niepowodzeniem z europejskiego punktu widzenia, wobec czego negatywna ocena ich wyniku przez p. Verlukę faktycznie odpowiada dokumentowi „Klucz podziału” w tym zasadniczym punkcie.

284.

Należy stwierdzić, że sprzeczność między stwierdzeniami p. Verluki w jednym z jego oświadczeń i dokumentem „Klucz podziału”, wspomniana przez samą Komisję w motywie 86 zaskarżonej decyzji, nie pomniejsza zasadniczo wiarygodności tych dwóch środków dowodowych”.