This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52023PC0089
Proposal for a COUNCIL IMPLEMENTING DECISION authorising the Italian Republic to apply a special measure derogating from Article 285 of Directive 2006/112/EC on the common system of value added tax, and repealing Implementing Decision (EU) 2020/647
Wniosek DECYZJA WYKONAWCZA RADY upoważniająca Republikę Włoską do stosowania szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 285 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i uchylająca decyzję wykonawczą (UE) 2020/647
Wniosek DECYZJA WYKONAWCZA RADY upoważniająca Republikę Włoską do stosowania szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 285 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i uchylająca decyzję wykonawczą (UE) 2020/647
COM/2023/89 final
KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 20.2.2023
COM(2023) 89 final
2023/0040(NLE)
Wniosek
DECYZJA WYKONAWCZA RADY
upoważniająca Republikę Włoską do stosowania szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 285 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i uchylająca decyzję wykonawczą (UE) 2020/647
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 395 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej 1 („dyrektywa VAT”) Rada, stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji, może upoważnić każde państwo członkowskie do wprowadzenia środków szczególnych stanowiących odstępstwo od przepisów wspomnianej dyrektywy w celu upraszczania poboru VAT lub zapobiegania niektórym formom uchylania się od opodatkowania lub unikania opodatkowania.
Zgodnie z decyzją wykonawczą Rady 2020/647 z dnia 11 maja 2020 r. 2 upoważnia się obecnie Włochy do stosowania szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 285 dyrektywy VAT, tj. zwolnienia z VAT podatników, których roczny obrót nie przekracza 65 000 EUR, do 31 grudnia 2024 r.
Pismem, które wpłynęło do Komisji 29 listopada 2022 r., Włochy wystąpiły z wnioskiem o upoważnienie do podwyższenia progu wyżej wymienionego istniejącego środka z 65 000 EUR do 85 000 EUR od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2024 r.
Zgodnie z art. 395 ust. 2 dyrektywy VAT pismem z 8 grudnia 2022 r. Komisja poinformowała pozostałe państwa członkowskie o wniosku złożonym przez Włochy. Pismem z 9 grudnia 2022 r. Komisja powiadomiła Włochy, że posiada wszystkie informacje, które uznaje za niezbędne do rozpatrzenia wniosku.
1.KONTEKST WNIOSKU
•Przyczyny i cele wniosku
Przepisy tytułu XII rozdział 1 dyrektywy VAT umożliwiają państwom członkowskim stosowanie procedury szczególnej w odniesieniu do małych przedsiębiorstw, która przewiduje możliwość przyznania zwolnienia z VAT podatnikom, których roczny obrót nie przekracza określonego progu. Podatnicy objęci tym zwolnieniem nie muszą naliczać podatku VAT za swoje dostawy towarów i świadczone przez siebie usługi i w konsekwencji nie mogą też odliczać VAT od swoich nakładów.
Możliwość stosowania przepisów szczególnych w zakresie VAT do małych przedsiębiorstw, w tym zwolnień lub stopniowego obniżania podatku, została po raz pierwszy wprowadzona w art. 14 dyrektywy Rady 67/228/EWG 3 . Państwa członkowskie, które nie skorzystały z możliwości przewidzianej na mocy tych przepisów, zostały następnie upoważnione, zgodnie z art. 24 ust. 2 lit. b) dyrektywy 77/388/EWG 4 , przekształconym obecnie w art. 285 akapit pierwszy dyrektywy VAT, do przyznawania zwolnienia z VAT tylko podatnikom, których roczny obrót nie przekracza kwoty 5 000 EUR lub jej równowartości w walucie krajowej.
Włochy nigdy nie skorzystały z możliwości przewidzianej w art. 14 dyrektywy Rady 67/228/EWG. W 2007 r. Włochy wystąpiły z wnioskiem o upoważnienie o odstępstwo od art. 285 akapit pierwszy w postaci zwolnienia z VAT podatników, których roczny obrót nie przekracza 30 000 EUR. Przyczyną tego wniosku była struktura włoskiej gospodarki, która w dużym stopniu opiera się na mikroprzedsiębiorstwach zatrudniających bardzo małą liczbę pracowników, a także dążenie Włoch do uproszczenia obowiązków w zakresie VAT dla małych przedsiębiorstw oraz ułatwienia poboru VAT dla krajowej administracji podatkowej. Upoważnienie do stosowania tego środka stanowiącego odstępstwo zostało zatwierdzone decyzją Rady 2008/737/WE na okres do 31 grudnia 2010 r 5 . Środek miał charakter opcjonalny, gdyż umożliwiał małym przedsiębiorstwom wybranie również zasad ogólnych VAT.
Następnie decyzją wykonawczą Rady 2010/688/UE 6 upoważniono Włochy do przedłużenia obowiązywania środka stanowiącego odstępstwo do dnia 31 grudnia 2013 r., później decyzją wykonawczą Rady 2013/678/UE 7 – do dnia 31 grudnia 2016 r. (przy czym decyzją tą podwyższono również maksymalny próg uprawniający do zwolnienia z 30 000 EUR do 65 000 EUR), a następnie decyzją wykonawczą Rady (UE) 2016/1988 8 – do dnia 31 grudnia 2019 r. Na koniec decyzją wykonawczą Rady (UE) 2020/647 upoważniono Włochy do dalszego stosowania środka stanowiącego odstępstwo do dnia 31 grudnia 2024 r.
Wyższy próg, o który wnioskują Włochy, można uznać za środek, który dodatkowo zmniejszy obciążenie administracyjne i koszty przestrzegania przepisów dla przedsiębiorstw kwalifikujących się do zwolnienia, w szczególności dla mikroprzedsiębiorstw, poprzez zwolnienie ich z zobowiązań wynikających z zasad ogólnych VAT, takich jak prowadzenie ewidencji VAT lub składanie deklaracji VAT.
Zastosowanie środka szczególnego umożliwi Włochom skoncentrowanie działań kontrolnych na większych podatnikach oraz przeznaczenie większych zasobów na walkę z oszustwami związanymi z VAT oraz na poprawę egzekwowania przepisów w obecnym systemie VAT. Ponadto Włochy twierdzą, że środek szczególny jest istotną zachętą do zakładania i konsolidowania działalności gospodarczej.
Środek szczególny upraszczający obowiązki małych przedsiębiorstw jest zgodny z celami określonymi przez Unię Europejską w odniesieniu do małych przedsiębiorstw, określonymi w komunikacie Komisji „Najpierw myśl na małą skalę” – Program „Small Business Act” dla Europy.
Ten środek szczególny jest dla podatników nieobowiązkowy. Oznacza to, że małe przedsiębiorstwa, których obrót nie przekracza tego progu, nadal miałyby możliwość korzystania z prawa do stosowania zasad ogólnych VAT.
Włochy zgłosiły, że zgodnie z oświadczeniami złożonymi w 2020 r. za rok budżetowy 2019 liczba przedsiębiorstw istniejących we Włoszech wynosi 5 580 863. Włochy stwierdziły, że jedynie 63 441 z 229 563 podatników, których roczny obrót wynosi od 65 001 EUR do 85 000 EUR, będzie mogło przystąpić do systemu na podstawie obowiązujących warunków prawnych. Środek miałby zatem wpływ na nieco ponad 1,1 % całkowitej liczby przedsiębiorstw.
Zgodnie z szacunkami przedstawionymi przez Włochy wprowadzenie środka szczególnego zmniejszyłoby pobór dochodów z VAT o około 0,06 %, co będzie miało tylko nieznaczny wpływ na ogólną kwotę dochodów z podatków pobieranych przez państwo członkowskie na etapie ostatecznej konsumpcji.
W związku z powyższym należy upoważnić Włochy do stosowania środka szczególnego do 31 grudnia 2024 r.
•Spójność z przepisami obowiązującymi w tej dziedzinie polityki
Środek stanowiący odstępstwo jest zgodny z duchem dyrektywy (UE) 2020/285 9 zmieniającej art. 281–294 dyrektywy VAT dotyczące procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw, która jest wynikiem planu działania w sprawie VAT 10 i ma na celu stworzenie nowoczesnego i uproszczonego systemu dla tych przedsiębiorstw. W szczególności środek ten ma na celu ograniczenie kosztów przestrzegania przepisów w zakresie VAT oraz zakłóceń konkurencji, zarówno na szczeblu krajowym, jak i na szczeblu UE, ograniczenie negatywnych skutków efektu progowego oraz ułatwianie prowadzenia działalności gospodarczej, a także monitorowania przez administracje podatkowe.
Próg 85 000 EUR jest ponadto zgodny z dyrektywą (UE) 2020/285, gdyż dyrektywa ta umożliwia państwom członkowskim ustalenie progu rocznego obrotu wymaganego do zwolnienia z VAT na poziomie nie wyższym niż 85 000 EUR (lub jego równowartości w walucie krajowej).
Podobne odstępstwa, umożliwiające zwolnienie z VAT podatników, których roczny obrót nie przekracza określonego progu, jak przewidziano w art. 285 i 287 dyrektywy VAT, zostały przyznane innym państwom członkowskim. Niderlandom 11 i Belgii 12 przyznano próg w wysokości 25 000 EUR; Luksemburgowi 13 próg w wysokości 35 000 EUR; Polsce 14 , Łotwie 15 i Estonii 16 przyznano próg w wysokości 40 000 EUR; Węgrom 17 próg w wysokości 48 000 EUR; Litwie 18 próg w wysokości 55 000 EUR; Chorwacji 19 próg w wysokości 45 000 EUR; Malcie 20 próg w wysokości 30 000 EUR; Słowenii 21 próg w wysokości 50 000 EUR; Czechom 22 próg w wysokości 85 000 EUR; a Rumunii 23 próg w wysokości 88 500 EUR.
Odstępstwa od dyrektywy VAT powinny być zawsze ograniczone w czasie, aby można było ocenić ich efekty. Co więcej, uwzględnienie daty wygaśnięcia środka szczególnego – 31 grudnia 2024 r., o które ubiegają się Włochy, jest zgodne z wymogami dyrektywy (UE) 2020/285. Dyrektywa ta stanowi, że z dniem 1 stycznia 2025 r. państwa członkowskie będą musiały stosować przepisy krajowe, które będą zobowiązane przyjąć w celu zapewnienia przestrzegania przepisów tej dyrektywy.
Proponowany środek jest zatem zgodny z przepisami dyrektywy VAT.
•Spójność z innymi politykami Unii
Komisja stale podkreśla potrzebę upraszczania przepisów dotyczących małych przedsiębiorstw. W tym względzie Komisja przyjęła w marcu 2020 r. strategię MŚP na rzecz zrównoważonej i cyfrowej Europy 24 , w której to strategii zobowiązała się do dalszej pracy na rzecz zmniejszenia obciążeń dla MŚP. Jednym z filarów tej strategii jest zmniejszenie obciążenia regulacyjnego dotyczącego MŚP. Przedmiotowy środek szczególny jest zgodny z takimi celami, jeśli chodzi o reguły fiskalne. Jest on również spójny z planem działania z 2020 r. na rzecz sprawiedliwego i prostego opodatkowania wspierającego odbudowę gospodarczą 25 , w którym uznano, że koszty przestrzegania przepisów podatkowych w UE są nadal wysokie i że koszty te są zazwyczaj znacznie wyższe w przypadku małych przedsiębiorstw niż w przypadku dużych.
2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ
•Podstawa prawna
Art. 395 dyrektywy VAT.
•Pomocniczość (w przypadku kompetencji niewyłącznych)
Biorąc pod uwagę przepis dyrektywy VAT będący podstawą wniosku, należy stwierdzić, że wniosek wchodzi w zakres wyłącznych kompetencji Unii Europejskiej. Zasada pomocniczości nie ma zatem zastosowania.
•Proporcjonalność
Niniejsza decyzja dotyczy upoważnienia udzielonego państwu członkowskiemu w odpowiedzi na jego własny wniosek i nie stanowi żadnego zobowiązania.
Biorąc pod uwagę ograniczony zakres odstępstwa, omawiany środek szczególny jest proporcjonalny do wyznaczonego celu, tj. uproszczenia poboru podatku VAT dla małych podatników oraz dla organów podatkowych.
•Wybór instrumentu
Proponowany instrument to decyzja wykonawcza Rady.
Zgodnie z art. 395 dyrektywy VAT odstępstwo od wspólnych przepisów dotyczących podatku VAT jest możliwe jedynie na podstawie upoważnienia Rady, stanowiącej jednomyślnie na wniosek Komisji. Decyzja wykonawcza Rady jest najwłaściwszym instrumentem, ponieważ może być skierowana do poszczególnych państw członkowskich.
3.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW
•Konsultacje z zainteresowanymi stronami
Nie przeprowadzono konsultacji z zainteresowanymi stronami. Niniejszy wniosek opiera się na wniosku złożonym przez Włochy i dotyczy wyłącznie tego państwa członkowskiego.
•Ocena skutków
Wniosek dotyczący decyzji wykonawczej Rady ma na celu podwyższenie obecnego progu zwolnienia z 65 000 EUR do 85 000 EUR. To podwyższenie progu stanowi środek upraszczający, który znosi wiele obowiązków związanych z VAT w przypadku przedsiębiorstw, których roczny obrót nie przekracza 85 000 EUR. Będzie to miało zatem pozytywny wpływ na zmniejszenie obciążenia administracyjnego dla przedsiębiorstw i organów podatkowych, bez większego wpływu na całkowite dochody z tytułu VAT. Z uwagi na wąski zakres odstępstwa i ograniczone zastosowanie w czasie oddziaływanie środka będzie w każdym razie ograniczone.
Obecnie, według danych z 2020 r., podniesienie progu do 85 000 EUR przyniosłoby korzyści dla około 63 441 dodatkowych przedsiębiorstw, powodując spadek dochodów z VAT o około 0,06 %.
Ten środek stanowiący odstępstwo będzie dla podatników nieobowiązkowy. Podatnicy nadal będą mogli wybrać stosowanie zasad ogólnych VAT zgodnie z art. 290 dyrektywy 2006/112/WE. Włochy szacują, że wpływ na budżet w zakresie dochodów z tytułu VAT w 2023 r. i kolejnych latach wyniesie około 80,8 mln EUR (0,06 % ogółu dochodów z VAT) i może on zostać uznany za nieistotny.
•Prawa podstawowe
Wniosek nie ma żadnych skutków dla ochrony praw podstawowych.
4.WPŁYW NA BUDŻET
Po wejściu w życie rozporządzenia Rady (UE, Euratom) 2021/769 z dnia 30 kwietnia 2021 r. zmieniającego rozporządzenie (EWG, Euratom) nr 1553/89 w sprawie ostatecznych jednolitych warunków poboru środków własnych pochodzących z podatku od wartości dodanej 26 Włochy nie będą dokonywały obliczenia rekompensaty w odniesieniu do sprawozdania dotyczącego zasobów własnych opartych na VAT za rok budżetowy 2021 i kolejne lata.
2023/0040 (NLE)
Wniosek
DECYZJA WYKONAWCZA RADY
upoważniająca Republikę Włoską do stosowania szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 285 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i uchylająca decyzję wykonawczą (UE) 2020/647
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając dyrektywę Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej 27 , w szczególności jej art. 395 ust. 1 akapit pierwszy,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1)Decyzją wykonawczą Rady (UE) 2020/647 28 upoważniono Włochy do stosowania szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 285 dyrektywy 2006/112/WE, do przyznania zwolnienia z VAT podatnikom, których roczny obrót nie przekracza 65 000 EUR, do dnia 31 grudnia 2024 r.
(2)Pismem, które wpłynęło do Komisji 29 listopada 2022 r., Włochy wystąpiły z wnioskiem o upoważnienie do stosowania do 31 grudnia 2024 r. środka stanowiącego odstępstwo od art. 285 dyrektywy 2006/112/WE w celu zwolnienia z VAT podatników, których roczny obrót nie przekracza 85 000 EUR („środek szczególny”).
(3)Pismem z 8 grudnia 2022 r. Komisja przekazała wniosek Włoch pozostałym państwom członkowskim, zgodnie z art. 395 ust. 2 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE. Pismem z 9 grudnia 2022 r. Komisja powiadomiła Włochy, że posiada wszystkie informacje, które uznaje za niezbędne do rozpatrzenia wniosku.
(4)Środek szczególny jest zgodny z dyrektywą 2006/112/WE zmienioną dyrektywą Rady (UE) 2020/285 29 , której celem jest zmniejszenie kosztów przestrzegania przepisów dla małych przedsiębiorstw oraz zapobieganie zakłóceniom konkurencji na rynku wewnętrznym.
(5)Środek szczególny pozostanie dla podatników nieobowiązkowy i nadal będą oni mogli wybrać stosowanie zasad ogólnych VAT zgodnie z art. 290 dyrektywy 2006/112/WE.
(6)Według informacji przedstawionych przez Włochy środek szczególny będzie miał nieznaczny wpływ na ogólną kwotę dochodów podatkowych pobieranych przez Włochy na etapie ostatecznej konsumpcji.
(7)Po wejściu w życie rozporządzenia Rady (UE, Euratom) 2021/769 30 Włochy nie będą dokonywały obliczenia rekompensaty w odniesieniu do sprawozdania dotyczącego zasobów własnych opartych na VAT za rok budżetowy 2021 i za kolejne lata.
(8)Biorąc pod uwagę oczekiwany pozytywny wpływ środka szczególnego na zmniejszenie obciążenia administracyjnego i kosztów przestrzegania przepisów zarówno dla małych przedsiębiorstw, jak i dla organów podatkowych, a także znikomy wpływ na całkowite dochody z tytułu VAT, należy upoważnić Włochy do stosowania środka szczególnego.
(9)Upoważnienie do stosowania środka szczególnego powinno być ograniczone w czasie. Termin powinien być wystarczający, aby umożliwić Komisji ocenę skuteczności i adekwatności progu. Zgodnie z art. 3 ust. 1 dyrektywy (UE) 2020/285 państwa członkowskie mają ponadto do 31 grudnia 2024 r. przyjąć i opublikować przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania art. 1 pkt 12 tej dyrektywy i stosować te przepisy od 1 stycznia 2025 r. Należy zatem upoważnić Włochy do stosowania środka szczególnego do dnia 31 grudnia 2024 r.
(10)Należy zatem uchylić decyzję wykonawczą (UE) 2020/647,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
Na zasadzie odstępstwa od art. 285 dyrektywy 2006/112/WE upoważnia się Włochy do przyznania zwolnienia z VAT podatnikom, których roczny obrót nie przekracza 85 000 EUR.
Artykuł 2
Decyzja wykonawcza (UE) 2020/647 traci moc.
Artykuł 3
Niniejsza decyzja staje się skuteczna z dniem jej notyfikacji.
Niniejszą decyzję stosuje się do dnia 31 grudnia 2024 r.
Artykuł 4
Niniejsza decyzja skierowana jest do Republiki Włoskiej.
Sporządzono w Brukseli dnia […] r.
W imieniu Rady
Przewodniczący