KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 21.12.2021

COM(2021) 830 final

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Wzór porozumienia roboczego, o którym mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1896 z dnia 13 listopada 2019 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz uchylenia rozporządzeń (UE) nr 1052/2013 i (UE) 2016/1624

1.Wprowadzenie

Na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 2007/2004 1 ustanawiającego (pod nazwą Europejska Agencja Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej) Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej (zwaną dalej „Agencją”), powszechnie znaną pod nazwą Frontex, „Agencja może współpracować z organami państw trzecich właściwymi w kwestiach objętych niniejszym rozporządzeniem w ramach ustaleń roboczych dokonanych z tymi organami, zgodnie z odpowiednimi postanowieniami Traktatu” 2 . Rozporządzenie (UE) 2016/1624 3 , które w 2016 roku zastąpiło rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004, zawiera taki sam przepis, tym razem przewidujący wymóg, by porozumienia były zawierane „zgodnie z prawem i polityką Unii” 4 . Obecnie obowiązuje 18 porozumień roboczych 5 z organami odpowiedzialnymi za zarządzanie granicami krajów niebędących państwami członkowskimi. Wszystkie oprócz dwóch 6 zostały opracowane w ramach rozporządzenia Rady (WE) nr 2007/2004.

2.Współpraca z organami państw trzecich

W 2019 r. weszło w życie rozporządzenie (UE) 2019/1896 7 , zwane powszechnie rozporządzeniem w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej („rozporządzenie”). Zgodnie z tym rozporządzeniem „Agencja może współpracować, w zakresie niezbędnym do wykonywania jej zajęć, z organami państw trzecich właściwymi w kwestiach objętych niniejszym rozporządzeniem” 8 . Współpracując z organami państw trzecich Agencja zobowiązana jest działać w ramach polityki działań zewnętrznych Unii, przy wsparciu delegatur Unii – a w stosownych przypadkach także misji i operacji w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony – oraz w koordynacji z nimi 9 . W rozporządzeniu wzywa się Agencję do działania w ramach ustaleń roboczych zawartych z organami państw trzecich w kwestiach „związanych z zarządzaniem współpracą operacyjną” 10 . W porozumieniu roboczym należy określić zakres, charakter i cel takiej współpracy 11 .

Rozpoczęcie przez Agencję formalnych negocjacji w sprawie porozumienia roboczego wymaga uprzedniej zgody Komisji. Aby porozumienie robocze mogło zostać zawarte, najpierw musi zostać zatwierdzone przez zarząd Agencji. Przyjęcie projektu decyzji zarządu w sprawie porozumienia roboczego z państwem trzecim możliwe jest wyłącznie wówczas, gdy zagłosują za nim członkowie zarządu reprezentujący państwa członkowskie sąsiadujące z danym państwem trzecim 12 . Ponadto Agencja musi przedstawić Parlamentowi Europejskiemu „szczegółowe informacje na temat stron [porozumienia roboczego] i [jego] przewidywanej treści”. Jest również zobowiązana podawać porozumienia robocze do wiadomości publicznej z własnej inicjatywy 13 .

3.Wzór porozumienia roboczego

W rozporządzeniu wzywa się Komisję – po konsultacjach z Europejską Agencją Straży Granicznej i Przybrzeżnej, Agencją Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Europejskim Inspektorem Ochrony Danych oraz innymi odpowiednimi organami lub jednostkami organizacyjnymi Unii – do sporządzenia wzoru porozumienia roboczego 14 . Wzór musi zawierać postanowienia dotyczące zabezpieczeń w odniesieniu do praw podstawowych i ochrony danych 15 .

W związku z tym wzór zawiera następujące przepisy szczególne:

-art. 1 określa zakres stosowania porozumienia roboczego, który obejmuje stopniowe rozwijanie współpracy operacyjnej w kierunku trwałego partnerstwa operacyjnego w dziedzinie zintegrowanego zarządzania granicami;

-art. 2 określa cele porozumienia roboczego, do których należy wspieranie skutecznego wdrażania zintegrowanego zarządzania granicami, ochrona granic zewnętrznych oraz ułatwianie realizacji powrotów;

-art. 3 określa szeroki zakres potencjalnych sposobów współpracy operacyjnej między stronami;

-art. 4 zapewnia pełne poszanowanie praw podstawowych przez cały czas w odniesieniu do stosowania porozumienia roboczego oraz wskazuje, że czuwać nad nim będzie urzędnik ds. praw podstawowych z ramienia Agencji oraz obserwatorzy praw podstawowych;

-art. 5 umożliwia stronom wymianę, udostępnianie lub rozpowszechnianie informacji w ramach EUROSUR-u zgodnie z warunkami, które mają zostać określone w załączniku do porozumienia;

-art. 6 reguluje wymianę szczególnie chronionych informacji jawnych i uniemożliwia wymianę informacji niejawnych bez zawarcia odrębnego porozumienia administracyjnego między Agencją a państwem trzecim;

-art. 7 zawiera przepisy dotyczące dalszego przekazywania i zachowania stosownej poufności informacji otrzymanych w ramach tego porozumienia;

-art. 8 zawiera przepisy dotyczące przetwarzania i ochrony danych osobowych;

-w art. 9 przewidziano, że państwo trzecie aktywnie powiadamia odpowiednie organy Unii jeżeli dowie się o istnieniu wiarygodnych zarzutów nadużyć finansowych, korupcji lub innych nielegalnych działań, które mogą naruszać interesy Unii Europejskiej;

-art. 10 umożliwia stronom uzgadnianie planów współpracy i mianowanie koordynatorów odpowiedzialnych za wykonywanie porozumienia roboczego;

-w art. 11 wyjaśniono, że kwestię finansowania udziału organów państwa trzeciego w działaniach organizowanych lub koordynowanych przez Agencję należy uzgadniać odrębnie;

-art. 12 reguluje sposób rozstrzygania sporów dotyczących interpretacji porozumienia;

-w art. 13 podkreślono, że porozumienie robocze nie jest instrumentem prawnie wiążącym;

-w art. 14 opisano procedurę stosowania, zmiany i zaprzestania stosowania porozumienia.

4.    Wnioski

Fakt, że rozporządzenie nakłada na Agencję obowiązek współpracy z państwami trzecimi do celów europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami i polityki migracyjnej, podkreśla znaczenie takiej współpracy dla realizacji misji Agencji, wzmocnienia bezpieczeństwa granic Unii i propagowania europejskich standardów zintegrowanego zarządzania granicami. Wzór porozumienia roboczego ustanawia ramy współpracy między Agencją a właściwymi organami zarządzania granicami państw trzecich. Wzór ten powinien stanowić punkt wyjścia dla każdego porozumienia roboczego negocjowanego z państwem trzecim w imieniu Unii Europejskiej. Ostateczna treść takich porozumień będzie jednak się różnić w wyniku różnic w realiach każdego negocjującego partnera oraz zróżnicowanych celów Unii w odniesieniu do tych partnerów. Niezależnie od tego Agencja powinna dążyć do zachowania istoty wzoru porozumienia roboczego w trakcie wspomnianych negocjacji.

(1)

     Rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 z dnia 26 października 2004 r. ustanawiające Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej. Dz.U. L 349 z 25.11.2004, s. 1.

(2)

     Art. 14 rozporządzenia Rady (WE) 2007/2004.

(3)

     Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1624 z dnia 14 września 2016 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 i uchylające rozporządzenie (WE) nr 863/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady, rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 i decyzję Rady 2005/267/WE, Dz.U. L 251 z 16.9.2016, s. 1.

(4)

     Art. 54 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2016/1624.

(5)

     Porozumienia z następującymi organami: Służba Straży Granicznej Federalnej Służby Bezpieczeństwa Rosji, Państwowa Straż Graniczna Ukrainy, Służba Straży Granicznej Mołdawii, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Gruzji, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Serbii, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Albanii, Ministerstwo Bezpieczeństwa Bośni i Hercegowiny, Departament Bezpieczeństwa Wewnętrznego Stanów Zjednoczonych, Dyrekcja Policji Czarnogóry, Komitet ds. Granic Państwowych Białorusi, Kanadyjska Agencja Służb Granicznych, Policja Państwowa Republiki Zielonego Przylądka, Nigeryjska Służba Imigracyjna, Rada Bezpieczeństwa Narodowego Armenii, Ministerstwo Spraw Zagranicznych Turcji, Państwowa Służba Straży Granicznej Azerbejdżanu, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Kosowa, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Macedonii Północnej.

(6)

     Porozumienie z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych Gruzji i porozumienie z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych Albanii.

(7)

     Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1896 z dnia 13 listopada 2019 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz uchylenia rozporządzeń (UE) nr 1052/2013 i (UE) 2016/1624, PE/33/2019/REV/1 Dz.U. L 295 z 14.11.2019, s. 1.

(8)

     Art. 73 ust. 1.

(9)

     Art. 73 ust. 2.

(10)

     Art. 73 ust. 4.

(11)

   Art. 73 ust. 4.

(12)

     Art. 100 ust. 3.

(13)

     Odpowiednio art. 76 ust. 4 i art. 114 ust. 2.

(14)

   Art. 76 ust. 2.

(15)

   Art. 76 ust. 2.

KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 21.12.2021

COM(2021) 830 final

ZAŁĄCZNIK

do

KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Wzór porozumienia roboczego, o którym mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1896 z dnia 13 listopada 2019 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz uchylenia rozporządzeń (UE) nr 1052/2013 i (UE) 2016/1624

Wzór porozumienia roboczego ustanawiającego współpracę operacyjną między Europejską Agencją Straży Granicznej i Przybrzeżnej a [organem państwa trzeciego]

Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej (zwana dalej „Agencją”), ustanowiona rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1896 z dnia 13 listopada 2019 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej 1 (zwanym dalej „rozporządzeniem”), reprezentowana przez dyrektora wykonawczego [...], z jednej strony,

oraz

[Organ państwa trzeciego], reprezentowany przez [...], z drugiej strony,

zwane dalej indywidualnie „Stroną”, a wspólnie „Stronami”,

zamierzają prowadzić współpracę operacyjną w następujący sposób:    

1.Zakres stosowania

1.1Strony podkreślają, że planowana współpraca operacyjna będzie stopniowo rozwijana. Celem tej współpracy jest dążenie do trwałego partnerstwa operacyjnego w dziedzinie zintegrowanego zarządzania granicami, w tym w zakresie wykrywania i zwalczania nielegalnej migracji i przestępczości transgranicznej oraz zapobiegania im, a także w dziedzinie powrotów, zgodnie z mającymi zastosowanie krajowymi, unijnymi i międzynarodowymi ramami prawnymi, w tym w zakresie ochrony danych osobowych.

2.Cel

Strony zamierzają współpracować na rzecz wspierania skutecznego wdrażania zintegrowanego zarządzania granicami, aby ułatwić legalne przekraczanie granic, ochronę granic zewnętrznych Unii Europejskiej i [państwa trzeciego] przed zagrożeniami – w tym przed nielegalną imigracją i przestępczością transgraniczną – a także ułatwić realizację obowiązków w zakresie powrotów i readmisji, przy pełnym poszanowaniu mających zastosowanie instrumentów międzynarodowych, w szczególności [niepotrzebne skreślić: Europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych, Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach dziecka, Konwencji Narodów Zjednoczonych z 1951 r. dotyczącej statusu uchodźców i protokołu do tej konwencji oraz Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym]. Współpraca ta obejmuje:

a)zarządzanie granicami, w tym kontrolę granic, działania poszukiwawczo-ratownicze, orientację sytuacyjną, analizę ryzyka, wymianę informacji, budowanie potencjału, szkolenie, ściganie przestępstw, kontrolę jakości oraz badania naukowe i innowacje;

b)powroty, w tym działania poprzedzające powrót (np. doradztwo, identyfikacja i wydawanie dokumentów podróży), działania związane z przymusowym i dobrowolnym powrotem osób przebywających nielegalnie na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa stowarzyszonego w ramach Schengen, działania następujące po powrocie (np. skuteczna readmisja i reintegracja) oraz inne działania w dziedzinie powrotów.

3.Charakter współpracy

3.1Podczas realizacji współpracy operacyjnej Strony przestrzegają zobowiązań w zakresie praw podstawowych, w szczególności zobowiązań dotyczących dostępu do ochrony międzynarodowej i zasady non-refoulement. W ramach każdego ze wspólnych działań Strony zapewniają w szczególności pełne poszanowanie praw wszystkich osób – zwłaszcza osób potrzebujących ochrony międzynarodowej, małoletnich bez opieki, ofiar handlu ludźmi i innych osób wymagających szczególnego traktowania.

3.2Współpraca Stron powinna być prowadzona zgodnie z dorobkiem prawnym Unii Europejskiej i ramami prawnymi regulującymi działalność Agencji, w ramach polityki działań zewnętrznych Unii Europejskiej i zgodnie z ramami prawnymi [państwa trzeciego].

Wymiana informacji

3.3Strony mogą wymieniać się informacjami i publikacjami analitycznymi – z zastrzeżeniem obowiązujących je przepisów o ochronie danych – aby ulepszyć wspólną orientację sytuacyjną, współpracę w ramach działań operacyjnych i wspólne analizy ryzyka do celów zintegrowanego zarządzania granicami.

W tym celu Strony mogą opracować szczególne ustalenia regulujące wymianę informacji, w stosownych przypadkach zgodnie z postanowieniami [wstawić odniesienie do załącznika].

3.4Strony mogą wyznaczyć ekspertów w dziedzinie analizy ryzyka i uczestniczyć w działaniach wspólnie uzgodnionych regionalnych sieci analizy ryzyka koordynowanych przez Agencję.

Budowanie potencjału

3.5Strony mogą współpracować w zakresie szkoleń i działań na rzecz budowania potencjału ukierunkowanych na wzmacnianie i wspieranie zintegrowanego zarządzania granicami, w tym działań w zakresie powrotów i reintegracji, wsparcia wdrażania wspólnych podstawowych programów szkoleń Agencji w krajowych programach szkoleń funkcjonariuszy straży granicznej i przybrzeżnej, a także współpracy w ramach sieci akademii partnerskich Agencji.

3.6Strony mogą wymieniać się dobrymi praktykami i podejmować w tym celu wspólne działania i szkolenia w dziedzinach takich jak: badania naukowe i innowacje, powroty, readmisja i reintegracja, wymiana informacji, przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów, kontrola jakości na potrzeby zarządzania granicami (w tym ocena narażenia), rozwój zdolności (w tym do celów dochodzeniowych), identyfikacja osób będących przedmiotem zainteresowania, identyfikacja i odsyłanie osób wymagających szczególnego traktowania, a także w innych obszarach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania.

3.7Strony mogą zapraszać swoich przedstawicieli do udziału w projektach i działaniach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, w tym w projektach pilotażowych dotyczących innowacji technologicznych, demonstracjach lub testach technologicznych.

3.8Agencja – we współpracy z właściwymi organami [państwa trzeciego] oraz z właściwymi organami państw członkowskich Unii Europejskiej i państw stowarzyszonych w ramach Schengen, w synergii z innymi działaniami, programami i instrumentami wdrażanymi przy wsparciu Unii Europejskiej – może opracowywać inicjatywy i realizować projekty pomocy technicznej i operacyjnej na rzecz zwiększenia zdolności [państwa trzeciego] do zintegrowanego zarządzania granicami (w tym poprzez zwiększanie jego zdolności do zapobiegania nielegalnej migracji i przestępczości transgranicznej oraz zwalczania tych zjawisk), a także w dziedzinie powrotów.

Reagowanie operacyjne

3.9Agencja może rozmieścić swój personel i członków zespołów utworzonych w ramach stałej służby Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej na terytorium [państwa trzeciego], aby bez uprawnień wykonawczych uczestniczyli w realizowanych na tym terytorium działaniach operacyjnych, zdefiniowanych w szczegółowych planach operacyjnych uzgodnionych między Agencją a [państwem trzecim]. [Państwo trzecie] powinno ułatwiać procedury wymagane przez ustawodawstwo krajowe w odniesieniu do zapewnienia rozmieszczonemu personelowi i członkom zespołów prawa do przebywania na terytorium [państwa trzeciego] przez okres rozmieszczenia. [Przyjmujące państwo trzecie] może wyznaczyć w tym celu punkt kontaktowy. We właściwym planie operacyjnym zostaną także omówione kwestie przywilejów i immunitetów.

3.10Agencja może ułatwiać i propagować współpracę techniczną i operacyjną między innymi działaniami, programami i instrumentami wdrażanymi przy wsparciu Unii Europejskiej, jej państw członkowskich i państw stowarzyszonych w ramach Schengen a właściwymi organami [państwa trzeciego] we wszystkich obszarach objętych mandatem Agencji, w tym współpracę w zakresie funkcji związanych z egzekwowaniem prawa i funkcji straży przybrzeżnej, wykrywania przestępstw przeciwko wiarygodności dokumentów i oszustw dotyczących tożsamości, a także innych działań operacyjnych w ramach cyklu polityki Unii Europejskiej/EMPACT dotyczących poważnej i zorganizowanej przestępczości międzynarodowej.

3.11Agencja może korzystać z portów morskich i lotnisk [państwa trzeciego] w celu prowadzenia współpracy operacyjnej (między innymi wspierania ochrony granic, działań poszukiwawczo-ratowniczych i powrotów) przy wykorzystaniu zasobów morskich i powietrznych zdefiniowanych we właściwym planie operacyjnym uzgodnionym z [organem państwa trzeciego].

Powroty i readmisja

3.12Strony mogą rozwijać współpracę w zakresie powrotów, readmisji i reintegracji zgodnie z obowiązującą polityką i prawodawstwem Unii w celu skutecznej realizacji działań związanych z powrotami, z poszanowaniem praw podstawowych i zobowiązań międzynarodowych. Obejmuje to między innymi współpracę na wszystkich etapach procesu powrotu – w tym w ramach przymusowego i dobrowolnego powrotu osób przebywających bez zezwolenia na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa stowarzyszonego w ramach Schengen – identyfikację i dokumentowanie obywateli państw trzecich podlegających procedurom powrotu oraz pomoc w reintegracji tych obywateli.

3.13Strony mogą dzielić się informacjami istotnymi dla systemów powrotowych [państwa trzeciego], państw członkowskich Unii Europejskiej i państw stowarzyszonych w ramach Schengen, zgodnie z pkt 5–8 niniejszego porozumienia roboczego.

Obserwatorzy

3.14Personel właściwych organów [państwa trzeciego] może zostać zaproszony do udziału w projektach pilotażowych Agencji.

3.15Agencja może zapraszać ekspertów z właściwych organów [państwa trzeciego] do udziału w charakterze obserwatorów w działaniach Agencji – w tym w działaniach operacyjnych prowadzonych przez państwa członkowskie Unii Europejskiej, państwa stowarzyszone w ramach Schengen lub inne państwa – pod warunkiem, że państwo lub państwa przyjmujące wyrażą na to zgodę. Strony uzgadniają szczegółowe zasady takiego uczestnictwa – w tym, w stosownych przypadkach, w odniesieniu do współpracy i wymiany informacji – które powinny znaleźć odzwierciedlenie w planie realizacji danego działania lub operacji, albo w planie operacyjnym. Zasady te powinny być w pełni zgodne z mającymi zastosowanie przepisami prawa Unii i prawa krajowego, w szczególności z przepisami dotyczącymi praw podstawowych, w tym ochrony danych.

3.16 [Organ państwa trzeciego] może zaprosić ekspertów Agencji do udziału w charakterze obserwatorów w działaniach objętych niniejszym porozumieniem roboczym.

Wydarzenia i działania

3.17Strony mogą zapraszać się nawzajem do udziału w posiedzeniach lub innych wydarzeniach skierowanych do organów odpowiedzialnych za powroty i zarządzanie granicami.

Wymiana urzędników łącznikowych

3.18Z zastrzeżeniem odpowiednich przepisów mających zastosowanie odpowiednio do Agencji i do [organu państwa trzeciego] Agencja może rozmieścić w [państwie trzecim] urzędników łącznikowych.

3.19Agencja może przyjmować oficerów łącznikowych z [państwa trzeciego] na zasadzie wzajemności.

4.Prawa podstawowe

4.1Realizując działania na podstawie niniejszego porozumienia roboczego, Strony przestrzegają w pełni swoich zobowiązań do poszanowania podstawowych praw i wolności, w szczególności poszanowania godności człowieka, prawa do życia, zakazu tortur i nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, zakazu handlu ludźmi, prawa do wolności i bezpieczeństwa osobistego, prawa do ochrony danych osobowych, prawa do dostępu do dokumentów, prawa do azylu i ochrony w przypadkach usunięcia z terytorium państwa i wydalenia, zasady non-refoulement, niedyskryminacji oraz praw dziecka.

4.2Uczestnicy działań realizowanych na podstawie niniejszego porozumienia roboczego z ramienia jednej ze Stron nie dyskryminują nikogo z jakichkolwiek powodów, takich jak płeć, rasa, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, język, religia lub przekonania, poglądy polityczne lub wszelkie inne poglądy, przynależność do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie, niepełnosprawność, wiek, orientacja seksualna lub tożsamość płciowa.

4.3Urzędnik ds. praw podstawowych z ramienia Agencji może monitorować zgodność działań realizowanych na podstawie niniejszego porozumienia roboczego z właściwymi standardami w zakresie praw podstawowych, w tym sprawdzać zasadność ewentualnych zarzutów dotyczących naruszenia praw podstawowych. Urzędnik ten lub jego zastępca może przeprowadzać wizyty w miejscach prowadzenia wspólnych działań w [państwie trzecim]; może również wydać opinię, zwrócić się o podjęcie odpowiednich działań następczych i poinformować dyrektora wykonawczego Agencji o potencjalnych naruszeniach praw podstawowych w ramach działań realizowanych na podstawie niniejszego porozumienia. [Państwo trzecie] wspiera – na wniosek – działania urzędnika ds. praw podstawowych w zakresie monitorowania.

4.4Obserwatorzy praw podstawowych Agencji oceniają zgodność działań operacyjnych realizowanych na podstawie niniejszego porozumienia roboczego z prawami podstawowymi. Obserwatorzy praw podstawowych mogą również przeprowadzać wizyty na wszystkich obszarach istotnych dla realizacji działania operacyjnego. Ponadto obserwatorzy praw podstawowych udzielają w tym zakresie porad i pomocy, a także przyczyniają się do ochrony i propagowania praw podstawowych w ramach zintegrowanego zarządzania granicami.

5.Wymiana informacji w ramach EUROSUR-u

Strony mogą wymieniać, udostępniać lub rozpowszechniać informacje na podstawie niniejszego porozumienia roboczego w ramach EUROSUR-u zgodnie z warunkami określonymi w załączniku [wstawić odniesienie do załącznika] do niniejszego porozumienia roboczego. [UWAGA: załącznik powinien zawierać odpowiednie terminy zdefiniowane w modelowych przepisach EUROSUR-u.]

6.Wymiana informacji niejawnych oraz szczególnie chronionych informacji jawnych

6.1Każda wymiana lub rozpowszechnianie informacji niejawnych między Stronami w ramach niniejszego porozumienia roboczego zostanie określona w odrębnym porozumieniu administracyjnym.

6.2Każda wymiana szczególnie chronionych informacji jawnych na podstawie niniejszego porozumienia roboczego:

a)jest prowadzona przez Agencję zgodnie z art. 9 ust. 5 decyzji Komisji (UE, Euratom) 2015/443 2 ;

b)zostaje objęta przez Stronę otrzymującą informacje stopniem ochrony równoważnym pod względem poufności, integralności i dostępności stopniowi ochrony zapewnianemu przez środki zastosowane do tych informacji przez Stronę przekazującą informacje;

c)odbywa się za pośrednictwem systemu wymiany informacji spełniającego kryteria dostępności, poufności i integralności dla szczególnie chronionych informacji jawnych, takiego jak sieć komunikacyjna, o której mowa w art. 14 rozporządzenia.

6.3Strony zobowiązują się przestrzegać praw własności intelektualnej odnośnie do wszelkich danych przetwarzanych w ramach niniejszego porozumienia roboczego.

7.Przejrzystość

7.1Dalsze przekazywanie wszelkich otrzymanych informacji odbywa się zgodnie z odpowiednimi ramami prawnymi i na takich samych warunkach jak te mające zastosowanie do pierwotnego przekazania oraz odbywa się wyłącznie za uprzednią zgodą drugiej Strony.

7.2Strony deklarują zamiar zastosowania wszelkich niezbędnych środków w celu zapewnienia odpowiedniej poufności informacji otrzymanych na podstawie niniejszego porozumienia roboczego.

7.3Bez uszczerbku dla ram prawnych Unii Europejskiej dotyczących przejrzystości działań Agencji, a w szczególności dla prawa dostępu do dokumentów, jak również odpowiednich przepisów [państwa trzeciego] dotyczących przejrzystości, Strony zamierzają dopilnować aby:

a)informacje otrzymane na podstawie niniejszego porozumienia roboczego były wykorzystywane wyłącznie w ramach pełnienia obowiązków związanych ze zintegrowanym zarządzaniem granicami oraz do celów, do których zostały przekazane,

b)jeżeli jedna ze Stron (posiadacz) – zgodnie z zasadami dotyczącymi publicznego dostępu do dokumentów – otrzyma wniosek o ujawnienie dokumentów przekazanych przez drugą Stronę, nie ujawniała takich dokumentów, dopóki nie uzyska zgody Strony przekazującej informacje.

8.Ochrona danych osobowych

8.1Przekazywanie danych osobowych może mieć miejsce wyłącznie, gdy jest to niezbędne do wykonania niniejszego porozumienia przez właściwe organy [państwa trzeciego] lub Agencji i podlega przepisom o ochronie danych Strony przekazującej dane. Przetwarzanie danych osobowych przez Stronę w konkretnej sprawie, w tym przekazywanie takich danych osobowych drugiej Stronie, podlega przepisom o ochronie danych mającym zastosowanie do Strony przetwarzającej dane. Warunkiem wstępnym każdego przekazania danych jest zapewnienie przez Stronę następujących minimalnych zabezpieczeń:

a)dane osobowe muszą być przetwarzane zgodnie z prawem, rzetelnie i w sposób przejrzysty dla osoby, której dotyczą;

b)dane osobowe muszą być zbierane w konkretnym, wyraźnym i prawnie uzasadnionym celu związanym z wykonaniem niniejszego porozumienia i nie mogą być dalej przetwarzane przez Stronę przekazującą ani przez Stronę przyjmującą w sposób niezgodny z tym celem;

c)dane osobowe muszą być adekwatne, stosowne oraz ograniczone do tego, co jest konieczne do realizacji celu, w jakim zostały zebrane lub w jakim są przetwarzane; w szczególności dane osobowe przekazywane zgodnie z prawem właściwym dla organu przekazującego mogą dotyczyć wyłącznie:

– [wykaz kategorii danych, które mogą być wymieniane, oraz celów, dla których mogą one być przetwarzane i przekazywane]

d)dane osobowe muszą być prawidłowe i w razie konieczności aktualizowane;

e)dane osobowe muszą być przechowywane w formie umożliwiającej identyfikację osób, których dotyczą, przez okres nie dłuższy niż jest to niezbędne do celu, w jakim zostały zebrane lub w jakim są przetwarzane;

f)dane osobowe muszą być przetwarzane w sposób zapewniający ich odpowiednie bezpieczeństwo, z uwzględnieniem szczególnych zagrożeń związanych z przetwarzaniem, w tym ochrony przed niedozwolonym lub niezgodnym z prawem przetwarzaniem oraz przypadkową utratą, zniszczeniem lub uszkodzeniem, przy użyciu odpowiednich środków technicznych lub organizacyjnych („naruszenie ochrony danych”). Strona otrzymująca podejmuje odpowiednie kroki, by zaradzić wszelkim naruszeniom ochrony danych, i powiadamia o takim naruszeniu Stronę przekazującą bez zbędnej zwłoki, w ciągu 72 godzin;

g)zarówno Strona przekazująca dane osobowe, jak i ta, która je przyjmuje, w razie potrzeby podejmują wszelkie uzasadnione kroki w celu bezzwłocznego zapewnienia sprostowania lub usunięcia danych osobowych, w przypadku gdy ich przetwarzanie nie jest zgodne z przepisami niniejszego artykułu, zwłaszcza w przypadku gdy nie są one adekwatne, stosowne, prawidłowe lub gdy wykraczają poza cel ich przetwarzania. Obejmuje to także powiadomienie drugiej Strony o wszelkich przypadkach sprostowania lub usunięcia danych;

h)na wniosek Strony przekazującej Strona otrzymująca informuje o sposobie wykorzystania otrzymanych danych;

i)dane osobowe mogą być przekazywane wyłącznie następującym właściwym organom:

–[wykaz organów i zakres ich kompetencji]

Udostępnienie otrzymanych danych innym organom wymaga uprzedniej zgody Strony przekazującej;

j)Strona przekazująca i Strona otrzymująca dane osobowe prowadzą pisemny rejestr przekazywanych i otrzymywanych danych;

k)powołuje się niezależny organ nadzorczy, czuwający nad przestrzeganiem przepisów w zakresie ochrony danych i uprawniony do kontrolowania rejestrów danych; osobom, których dane dotyczą, przysługuje prawo wnoszenia skarg do organu nadzoru oraz otrzymania odpowiedzi bez zbędnej zwłoki;

l)osobom, których dane dotyczą, przysługuje prawo otrzymywania informacji na temat przetwarzania tych danych, dostępu do nich oraz sprostowania lub usunięcia nieprawidłowych lub przetwarzanych niezgodnie z prawem danych, z zastrzeżeniem niezbędnych i proporcjonalnych ograniczeń uzasadnionych ważnym interesem publicznym;

m)w przypadku naruszenia wyżej wymienionych zabezpieczeń osobom, których dane dotyczą, przysługuje prawo do skutecznych administracyjnych i sądowych środków zaskarżenia.

8.2Każda ze Stron przeprowadza okresowe przeglądy polityk i procedur wdrażających niniejszy przepis. Na wniosek drugiej Strony Strona, która otrzymała wniosek, dokona przeglądu swojej polityki i procedur w zakresie przetwarzania danych osobowych w celu ustalenia i potwierdzenia, że zabezpieczenia przewidziane w niniejszym postanowieniu zostały skutecznie wdrożone. Wyniki przeglądu zostaną w rozsądnym terminie przekazane Stronie, która o taki przegląd wystąpiła.

8.3Zabezpieczenia ochrony danych przewidziane w niniejszym porozumieniu podlegają nadzorowi [niezależnego organu publicznego lub innego właściwego organu nadzoru w państwie trzecim] jako organu nadzorczego [państwa trzeciego] oraz Europejskiego Inspektora Ochrony Danych, jako organu nadzorczego Agencji. Strony współpracują z tymi organami.

9.Zwalczanie nadużyć finansowych

9.1[Organ państwa trzeciego] natychmiast powiadamia Agencję, Prokuraturę Europejską lub Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych, jeżeli dowie się o istnieniu wiarygodnych zarzutów nadużyć finansowych, korupcji lub innych nielegalnych działań, które mogą naruszać interesy Unii Europejskiej.

9.2W przypadku gdy takie zarzuty dotyczą środków finansowych Unii Europejskiej wydatkowanych w związku z niniejszym porozumieniem roboczym, [organ państwa trzeciego] zapewnia Europejskiemu Urzędowi ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych, Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu lub Prokuraturze Europejskiej wszelką niezbędną pomoc w odniesieniu do działań dochodzeniowych prowadzonych na jego terytorium, w tym w zakresie ułatwiania przesłuchań, kontroli na miejscu i inspekcji (w tym dostępu do systemów informacyjnych i baz danych w [państwie trzecim]); oraz w zakresie ułatwiania dostępu do wszelkich istotnych informacji dotyczących technicznego i finansowego zarządzania sprawami finansowanymi częściowo lub w całości przez Unię Europejską.

10.Wykonanie niniejszego porozumienia

10.1Strony zamierzają kontynuować dialog w sprawie wykonywania niniejszego porozumienia roboczego. W tym celu Strony mogą uzgadniać wieloletnie lub roczne plany współpracy, w których określą działania realizowane zgodnie z pkt 3.

10.2Wykonanie niniejszego porozumienia roboczego po stronie Agencji koordynuje dział współpracy międzynarodowej, a po stronie [organu państwa trzeciego] – [koordynator państwa trzeciego].

10.3Dodatkowe punkty kontaktowe mogą zostać ustalone dla konkretnych działań, zgodnie z ustaleniami obu Stron.

10.4[Jeżeli istnieje załącznik] Załącznik(-i) stanowi(-ą) integralną część niniejszego porozumienia roboczego.

11.Aspekty finansowe

Udział organów [państwa trzeciego] w działaniach organizowanych lub koordynowanych przez Agencję może być finansowany na warunkach, które Strony uzgodnią odrębnie dla poszczególnych przypadków.

12.Rozstrzyganie sporów

Wszelkie spory wynikające z interpretacji lub wykonywania niniejszego porozumienia roboczego rozstrzyga się na drodze konsultacji lub negocjacji.

13.Status prawny

Niniejsze porozumienie robocze stanowi wyłącznie porozumienie administracyjne na szczeblu technicznym. Nie jest prawnie wiążącą umową na mocy prawa krajowego ani międzynarodowego. Jego praktycznego wykonania nie traktuje się jako wypełnianie międzynarodowych zobowiązań przez Unię Europejską i jej instytucje ani przez [państwo trzecie].

14.Stosowanie, zmiana i zaprzestanie stosowania

14.1Strony zamierzają stosować to porozumienie robocze od chwili podpisania go przez obie Strony.

14.2Niniejsze porozumienie robocze może zostać zmienione wyłącznie na piśmie, w formie uzgodnionej przez Strony.

14.3Strony mogą zaprzestać stosowania niniejszego porozumienia roboczego za obopólną zgodą lub na mocy jednostronnego oświadczenia na piśmie.

Sporządzono i podpisano w [miejscowość], dnia [data] w dwóch egzemplarzach, w języku angielskim [jeżeli porozumienie robocze jest podpisane w więcej niż jednym języku] i [języku].

[Jeżeli porozumienie robocze jest podpisane w co najmniej dwóch językach] W przypadku niezgodności dotyczącej interpretacji postanowień niniejszego porozumienia roboczego wersją nadrzędną jest wersja angielska.

Podpisy

(1)

     Dz.U. L 295 z 14.11.2019, s. 1.

(2)

   Decyzja Komisji (UE, Euratom) 2015/443 z dnia 13 marca 2015 r. w sprawie bezpieczeństwa w Komisji (Dz.U. L 72 z 17.3.2015, s. 41).