52017IP0055

EUR-Lex

Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

EUROPA
EUR-Lex home
EUR-Lex - 52017IP0055 - EN

Help

Search tips

Need more search options? Use the Advanced search

Document 52017IP0055

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie opóźnienia we wdrażaniu programów operacyjnych europejskich funduszów strukturalnych i inwestycyjnych – wpływ na politykę spójności oraz dalsze działania (2016/3008(RSP))

Dz.U. C 252 z 18.7.2018, p. 294–297 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

HTML

PDF

Official Journal

18.7.2018

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 252/294

P8_TA(2017)0055

Opóźnione wdrażanie programów operacyjnych w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych – wpływ na politykę spójności i dalsze działania

(2018/C 252/29)

Parlament Europejski,

—	uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie przyspieszenia wdrażania polityki spójności (1),

—	uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 listopada 2014 r. w sprawie opóźnień w rozpoczęciu realizacji polityki spójności na lata 2014–2020 (2),

—	uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 stycznia 2014 r. w sprawie gotowości państw członkowskich UE do skutecznego i terminowego rozpoczęcia nowego okresu programowania polityki spójności (3),

—	uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 października 2016 r. w sprawie śródokresowej rewizji WRF na lata 2014–2020 (4),

—	uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie inwestycji na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego – maksymalizowanie wkładu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych: ocena sprawozdania na mocy art. 16 ust. 3 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów (5),

—	uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 listopada 2015 r. w sprawie dążenia do uproszczenia polityki spójności na lata 2014–2020 i ukierunkowania jej na wyniki (6),

—	uwzględniając skierowane do Komisji pytanie dotyczące opóźnienia we wdrażaniu programów operacyjnych europejskich funduszów strukturalnych i inwestycyjnych – wpływ na politykę spójności oraz dalsze działania (O-000005/2017 – B8-0202/2017),

—	uwzględniając Protokół nr 2 do TFUE w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności,

—	uwzględniając art. 128 ust. 5 i art. 123 ust. 2 Regulaminu,

mając na uwadze, że późne zakończenie negocjacji w sprawie WRF na lata 2014–2020 oraz późne przyjęcie rozporządzeń dotyczących europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych spowodowało opóźnienie procesu przyjęcia i wdrożenia umów partnerstwa i programów operacyjnych, wyznaczenia instytucji zarządzających, certyfikujących i audytowych, procesu określania i spełniania warunków wstępnych oraz realizacji projektu na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym; mając na uwadze, że chociaż brakuje informacji faktycznych i analizy przyczyn tych opóźnień, wpływają one w pierwszej części okresu programowania na możliwości wykorzystania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych w celu zwiększenia konkurencyjności oraz wzmocnienia spójności społecznej, gospodarczej i terytorialnej;

mając na uwadze, że jak dotąd przyjęto 564 programy operacyjne europejskich funduszów strukturalnych i inwestycyjnych, a Komisja otrzymała powiadomienia o wyznaczeniu instytucji dla 374 programów operacyjnych; mając na uwadze, że płatności okresowe mogą być dokonywane dopiero po wyznaczeniu instytucji zarządzających; mając na uwadze, że zgodnie z danymi dostępnymi na dzień 30 listopada 2016 r. dokonano płatności okresowych w wysokości 14,750 mld EUR, co oznacza niższe potrzeby w zakresie płatności niż przewidywano;

mając na uwadze, że na tym samym etapie w poprzednim okresie programowania, mimo podobnych opóźnień i przeszkód technicznych związanych z wymogiem zapewnienia systemów zarządzania i kontroli, absorpcję płatności okresowych odnotowano już w lipcu 2009 r. i że zgodnie ze środkami na płatności przewidzianymi w budżecie na 2010 r. wdrażanie programów polityki spójności miało nabrać tempa w tymże roku;

mając na uwadze, że zważywszy na stan zaawansowania okresu programowania, obecny poziom płatności okresowych stanowi stosunkowo małą część ogólnej puli środków przyznanych na program; mając na uwadze, że Parlament jest zaniepokojony, iż według prognoz państw członkowskich z jesieni 2016 r. tempo to zostanie utrzymane;

mając na uwadze, że opóźnione wykonanie i tym samym niższe potrzeby w zakresie płatności spowodowały już zmniejszenie płatności w ramach działu 1b o 7,2 mld EUR w 2016 r. za pośrednictwem projektu budżetu korygującego nr 4/2016; mając na uwadze, że na tym samym etapie w okresie programowania 2007–2013 podobny projekt budżetu korygującego nie był konieczny; mając na uwadze, że środki na płatności na rok 2017 zostały zmniejszone o prawie 24 % w porównaniu do roku 2016;

mając na uwadze, że zaleca się zdecydowanie ściślejszą współpracę między państwami członkowskimi i instytucjami europejskimi w celu zapewnienia stabilnego, zadowalającego poziomu środków na płatności w ramach polityki spójności w budżecie UE na 2018 r. oraz respektowania ogólnego planu płatności na lata 2014–2020 lub dostosowania go w razie potrzeby do stanu faktycznego;

G.	mając na uwadze, że zdolności administracyjne na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym są kluczowym warunkiem skutecznej realizacji polityki spójności;

podkreśla wkład europejskich funduszów strukturalnych i inwestycyjnych w zmniejszanie różnic gospodarczych, społecznych i terytorialnych w regionach europejskich oraz pomiędzy nimi, jak również w pobudzanie inteligentnego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz w tworzenie miejsc pracy; w związku z tym wyraża obawę, że dalsze opóźnienia we wdrażaniu programów operacyjnych w ramach polityki spójności wpłyną negatywnie na realizację tych celów, co będzie też sprzyjać pogłębianiu różnic w rozwoju regionalnym;

uznaje, że wprowadzenie kilku nowych wymogów, np. koncentracji tematycznej, warunków wstępnych i zarządzania finansami, zapewniło wprawdzie lepsze wyniki programów, ale w kontekście późnego przyjęcia ram legislacyjnych przyczyniło się do opóźnień we wdrażaniu; zwraca uwagę na fakt, że obecne tempo wdrażania może prowadzić do znacznych umorzeń w następnych latach, oraz podkreśla, że należy podjąć niezbędne środki, aby tego uniknąć; zwraca się do Komisji o wskazanie planowanych w związku z tym działań;

podkreśla, że z powodu tych opóźnień we wdrażaniu wykorzystanie instrumentów finansowych w ramach programów operacyjnych europejskich funduszów strukturalnych i inwestycyjnych może zwiększyć już istniejące ryzyko niskich wskaźników wypłat, nadmiernego wyposażenia kapitałowego, niemożności przyciągnięcia zadowalających poziomów kapitału prywatnego, niskiego efektu dźwigni oraz problemów z odnawialnością; zauważa, że potrzebne są dalsze wyjaśnienia i działania w celu osiągnięcia w państwach członkowskich równego poziomu zdolności do pracy z instrumentami finansowymi jako dźwignią, a ponadto wzywa państwa członkowskie do zrównoważonego korzystania z tych wprowadzonych przez Komisję i EBI instrumentów; przypomina też o możliwości łączenia finansowania z europejskich funduszów strukturalnych i inwestycyjnych i Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) w celu zrekompensowania spadku inwestycji, szczególnie w sektorach, które w największym stopniu mogą pobudzać wzrost gospodarczy i zatrudnienie;

wzywa Komisję i państwa członkowskie, by w pełni stosowały i wykorzystywały elastyczność przewidzianą w pakcie stabilności i wzrostu, mając na uwadze, że kryzys gospodarczy doprowadził w wielu państwach członkowskich do niedoborów płynności i braku funduszy publicznych na inwestycje publiczne oraz że zasoby pochodzące z polityki spójności stają się głównym źródłem inwestycji publicznych;

w związku z tym wzywa Komisję, aby w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi i na podstawie obiektywnej analizy czynników przyczyniających się do obecnych opóźnień przedstawiła „plan na rzecz przyspieszenia spójności” w pierwszym kwartale 2017 r. w celu ułatwienia i przyspieszenia wdrażania programów operacyjnych europejskich funduszów strukturalnych i inwestycyjnych; w tym kontekście podkreśla jednak konieczność zapewnienia niskich poziomów błędu, walki z nadużyciami finansowymi oraz wzmocnienia potencjału administracyjnego na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, co jest warunkiem wstępnym terminowego osiągnięcia pozytywnych wyników; uważa, że analizie sprawozdania podsumowującego roczne sprawozdania z wykonania dotyczące wdrażania programu w latach 2014–2015, udostępnionego przez Komisję pod koniec 2016 r., powinny towarzyszyć dostosowane do potrzeb środki, a ponadto wzywa państwa członkowskie do stałego monitorowania postępów w realizacji projektów; w związku z tym podkreśla potrzebę i wartość dodaną skoncentrowania wysiłków na celach tematycznych sektorów priorytetowych; ponadto wzywa Komisję do dalszego udzielania wsparcia za pośrednictwem grupy zadaniowej ds. lepszego wdrażania i do przedłożenia Parlamentowi planu działania dotyczącego jej działalności;

wyraża zaniepokojenie z powodu opóźnień w wyznaczaniu instytucji zarządzających, certyfikujących i audytowych, co powoduje opóźnienia w przedkładaniu wniosków o płatności; w związku z tym wzywa państwa członkowskie do zakończenia procesu wyznaczania, a ponadto wzywa Komisję do wykorzystania pomocy technicznej i usług doradczych potrzebnych instytucjom zarządzającym, certyfikującym i audytowym do ułatwienia i przyspieszenia realizacji programów operacyjnych w terenie, w tym do przygotowania serii projektów, uproszczenia i przyspieszenia systemu zarządzania finansowego i kontroli, a także do zawierania umów i monitorowania procedur;

uznaje, że szybsza i skuteczniejsza realizacja programów operacyjnych europejskich funduszów strukturalnych i inwestycyjnych jest związana bezpośrednio z większym uproszczeniem; w tym kontekście zwraca uwagę na priorytety określone w ramach wniosku zbiorczego; zauważa jednak, że konieczne są dalsze wysiłki, zwłaszcza w odniesieniu do kosztów zarządzania projektami, niejednorodności i częstych zmian zasad, skomplikowanych procedur zatwierdzania dużych projektów, zamówień publicznych, nierozwiązanych stosunków majątkowych, długotrwałych procedur uzyskiwania zezwoleń i decyzji, stosowania z mocą wsteczną przepisów dotyczących audytu i kontroli, opóźnień w płatnościach na rzecz beneficjentów, trudności w łączeniu europejskich funduszów strukturalnych i inwestycyjnych z innymi źródłami finansowania, zasad pomocy państwa i powolnego tempa rozwiązywania sporów; wzywa Komisję do zapewnienia odpowiedniej koordynacji i znacznego uproszczenia zasad pomocy państwa oraz do dopilnowania, by były one spójne z polityką spójności; przypomina, że potrzebne są też wysiłki na rzecz poprawy informowania o wynikach inwestycji dokonywanych w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych;

wzywa Komisję do rozważenia i opracowania rozwiązań, w tym dodatkowych form elastyczności, takich jak elastyczność priorytetów i programów operacyjnych na wniosek właściwych organów zarządzających zgodnie z celami strategii „Europa 2020”, przy jednoczesnym zapewnieniu niezbędnej stabilności i przewidywalności, jak również proponowane zwracanie do budżetu UE środków, w tym z działu 1b, umorzonych w wyniku całkowitego lub częściowego braku wdrożenia, m.in. z myślą o przyszłym okresie programowania;

wzywa do zwiększenia wysiłków na rzecz zapewnienia i ułatwienia synergii pomiędzy możliwościami finansowania ze środków UE, takimi jak europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne, „Horyzont 2020” i EFIS, przez wspólne finansowanie, ścisłą współpracę między właściwymi organami, wspieranie działań w zakresie inteligentnej specjalizacji, a także przez ściślejszą współpracę z organami krajowymi gwarantującymi preferencyjne pożyczki dla projektów zgodnych z celami programów operacyjnych;

10.

apeluje o lepszą komunikację pomiędzy strukturami Komisji (odpowiednimi dyrekcjami generalnymi), między Komisją a państwami członkowskimi, jak również z organami krajowymi i regionalnymi, ponieważ jest to zasadniczym warunkiem zwiększenia wskaźnika absorpcji środków i poprawy jakości działań w ramach polityki spójności;

11.

ponownie zwraca uwagę na wartość dodaną przyjęcia podejścia ukierunkowanego na wyniki i z zadowoleniem przyjmuje działania Komisji zmierzające do zapewnienia skuteczności polityki w praktyce; odnotowuje wnioski zawarte w sprawozdaniu podsumowującym roczne sprawozdania z wykonania dotyczące wdrażania programu w latach 2014–2015 i oczekuje na przyszłe sprawozdanie strategiczne Komisji zaplanowane na koniec 2017 r., które dostarczy więcej informacji na temat realizacji priorytetów w odniesieniu do danych finansowych, wskaźników ogólnych i specyficznych dla programu, wartości docelowych ujętych ilościowo, postępów w realizacji celów pośrednich, jak również sytuacji w odniesieniu do ukończenia planów działania związanych z niewypełnionymi warunkami wstępnymi (7);

12.

zwraca uwagę na obowiązujący plan płatności na lata 2014–2020; biorąc pod uwagę zasady umorzenia zobowiązań, wzywa Komisję do opracowania odpowiedniego planu płatności do 2023 r. i do zaproponowania w razie potrzeby wyższych pułapów płatności w ramach działu 1b do końca obecnego okresu programowania; zachęca Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia pełnego funkcjonowania i łatwości wykorzystania e-spójności w celu dostosowania planu płatności do konkretnych sytuacji, a także przygotowania „planu na rzecz przyspieszenia spójności”; w związku z tym zwraca się do państw członkowskich o wprowadzanie danych dotyczących serii projektów, planów związanych z zamówieniami publicznymi z wyszczególnieniem planowanych i faktycznych terminów przetargów, udzielania i realizacji zamówień, a także wszystkich danych finansowych i księgowych dotyczących faktur, współfinansowania, kwalifikowalności wydatków itd.;

13.

oczekuje, że Komisja będzie nadal omawiała te kwestie w ramach Forum Spójności i przedstawi rozwiązania w siódmym sprawozdaniu w sprawie spójności z myślą o zapewnieniu pełnego wdrożenia polityki spójności i realizacji potrzeb inwestycyjnych UE; apeluje również o podjęcie kroków koniecznych do terminowego rozpoczęcia okresu programowania po roku 2020;

14.

zwraca się do Komisji o wyciągnięcie wniosków na podstawie informacji zawartych w sprawozdaniach rocznych z myślą o debacie na temat polityki spójności po 2020 r.;

15.

w tym kontekście wzywa pilnie Komisję do przedłożenia pakietu legislacyjnego dotyczącego następnego okresu programowania najpóźniej do początku 2018 r. oraz do ułatwienia sprawnych i terminowych negocjacji WRF na okres po 2020 r., obejmujących zabezpieczenia regulacyjne i proceduralne, aby nie narażać inwestycji w ramach polityki spójności oraz jej wdrażania na szoki systemowe; uważa, że należy uwzględnić odpowiednio wynik brytyjskiego referendum i przyszłe ustalenia w związku z Brexitem;

16.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie, Komitetowi Regionów, państwom członkowskim oraz ich parlamentom narodowym i regionalnym.

(1) Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0217.

(2) Dz.U. C 289 z 9.8.2016, s. 50.

(3) Dz.U. C 482 z 23.12.2016, s. 56.

(4) Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0412.

(5) Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0053.

(6) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0419.

(7) Niezbędna aktualizacja po opublikowaniu sprawozdania podsumowującego roczne sprawozdania z wykonania dotyczące wdrażania programu w latach 2014–2015.

Top

Choose the experimental features you want to try