This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52017AE6223
Opinion of the European Economic and Social Committee on the ‘Proposal for a Council Regulation on the Research and Training Programme of the European Atomic Energy Community (2019-2020) complementing the Horizon 2020 Framework Programme for Research and Innovation’ (COM(2017) 698 final — 2017/312 (NLE))
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego „Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie programu badawczo-szkoleniowego Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (2019–2020) uzupełniającego »Horyzont 2020« – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji” [COM(2017) 698 final – 2017/312 (NLE)]
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego „Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie programu badawczo-szkoleniowego Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (2019–2020) uzupełniającego »Horyzont 2020« – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji” [COM(2017) 698 final – 2017/312 (NLE)]
EESC 2017/06223
Dz.U. C 237 z 6.7.2018, p. 38–39
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
6.7.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 237/38 |
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego „Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie programu badawczo-szkoleniowego Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (2019–2020) uzupełniającego »Horyzont 2020« – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji”
[COM(2017) 698 final – 2017/312 (NLE)]
(2018/C 237/06)
Sprawozdawca: |
Jacques LEMERCIER |
Wniosek o konsultację |
Komisja Europejska, 18.1.2018 Rada Unii Europejskiej, 10.1.2018 |
Podstawa prawna |
Art. 106a traktatu EURATOM i art. 304 TFUE |
Sekcja odpowiedzialna |
Sekcja Jednolitego Rynku, Produkcji i Konsumpcji |
Data przyjęcia przez sekcję |
9.3.2018 |
Data przyjęcia na sesji plenarnej |
14.3.2018 |
Sesja plenarna nr |
533 |
Wynik głosowania (za/przeciw/wstrzymało się) |
178/0/7 |
1. Wnioski i zalecenia
1.1. |
Do programu Euratom na lata 2019–2020 przeniesiono działania badawcze z poprzedniej edycji tego programu (2014–2018). Jest on całkowicie spójny z poprzednim programem. Wniosek Komisji zawiera bardzo niewiele zmian. Dotyczą one przeważnie budżetu i mają na celu zapewnienie ciągłości programu. |
1.2. |
EKES przyjmuje owe zmiany do wiadomości, biorąc pod uwagę swoje wcześniejsze opinie w tej sprawie (1). |
1.3. |
Głównym celem finansowanych przez Euratom badań w zakresie rozszczepienia jest zwiększenie bezpieczeństwa technologii jądrowych. EKES uważa, że kwestie dotyczące bezpieczeństwa jądrowego powinny być przedmiotem najwyższej uwagi. Do priorytetów powinny należeć także ograniczenie i składowanie długożyciowych odpadów promieniotwórczych, kontrola materiałów rozszczepialnych oraz ochrona radiologiczna. Wspomnianymi kierunkami badań należy się dzielić w ramach Europejskiego Forum Energii Jądrowej (ENEF), w którym reprezentowane jest społeczeństwo obywatelskie, w tym EKES. |
1.4. |
EKES zasadniczo ponawia i potwierdza postulat, który w tej sprawie sformułował w poprzednich opiniach: „[…] stan wiedzy na temat technologii jądrowych, ich wykorzystania i ich konsekwencji musi zostać utrzymany i rozwinięty. Ramowy program badań i rozwoju Euratom odgrywa rolę koordynującą oraz umożliwia łączenie zasobów i integrację wspólnych wysiłków, dzięki czemu wnosi w tym kontekście istotną europejską wartość dodaną” (2). |
1.5. |
EKES przypomina też o swoim postulacie, by Komisja Europejska w dalszym ciągu zalecała rozwój energii z odnawialnych źródeł niekopalnych oraz by odpowiednio zrównoważyła udział energii jądrowej w koszykach energetycznych poszczególnych państw. |
1.6. |
Liczne incydenty, które miały miejsce w europejskich elektrowniach jądrowych, wykazały, że podwykonawstwo przyczynia się do braku bezpieczeństwa w zakresie utrzymania elektrowni jądrowych. EKES jest zdania, że podwykonawstwo powinno być ograniczone i ściśle uregulowane. |
1.7. |
EKES wzywa do zwrócenia szczególnej uwagi na te kwestie w kontekście brexitu i porzucenia de facto Traktatu EURATOM przez Zjednoczone Królestwo. |
2. Istota komunikatu Komisji Europejskiej
2.1. |
Celem wniosku Komisji jest przyjęcie nowego rozporządzenia w celu przedłużenia wszystkich działań badawczych realizowanych na podstawie rozporządzenia Rady (Euratom) nr 1314/2013 w sprawie programu badawczo-szkoleniowego Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (2014–2018) uzupełniającego „Horyzont 2020” – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji. |
2.2. |
Wniosek dotyczący programu Euratom na lata 2019–2020 stanowi uzupełnienie programu „Horyzont 2020”. Określa on budżet na działania bezpośrednie i pośrednie, wyznacza cele badawczo-rozwojowe oraz określa instrumenty wsparcia w dziedzinie badań i rozwoju. |
2.3. |
Zgodnie z art. 7 traktatu Euratom aktualny program Euratom (2014–2018) jest ograniczony pięcioletnimi ramami czasowymi. Celem wniosku jest zapewnienie sprawnej kontynuacji programu w latach 2019–2020. Dzięki temu podejściu będzie można zapewnić większą spójność z harmonogramem programu „Horyzont 2020”. Jest to szczególnie ważne z uwagi na fakt, iż programy Euratom i „Horyzont 2020” służą realizacji wzajemnie się wzmacniających celów. |
3. Uwagi ogólne
3.1. |
EKES przyjmuje do wiadomości konkluzje Komisji dotyczące śródokresowej oceny programu Euratom na lata 2014–2018, a w szczególności to, że przeprowadzone przez Komisję analizy „nie przyniosły rozstrzygających ustaleń, które podawałyby w wątpliwość strategię i format programu na lata 2014–2018 lub wymagałyby złożenia przez Komisję wniosku w sprawie przeglądu zakresu programu, działań w nim przewidzianych lub sposobu jego realizacji, z myślą o latach 2019–2020”. |
3.2. |
EKES odnotowuje również, że konsultacje publiczne, które przeprowadzono w okresie od października 2016 r. do stycznia 2017 r., aby uzyskać informacje na potrzeby śródokresowej oceny programu Euratom na lata 2014–2018 oraz przedstawienia wniosku w sprawie programu Euratom na lata 2019–2020, przyniosły ogólnie pozytywne reakcje: 80 % respondentów zgodziło się lub zdecydowanie się zgodziło, że program jest stosowny do potrzeb. Ponadto respondenci docenili w szczególności wyniki osiągnięte w zakresie edukacji i szkoleń, bezpieczeństwa istniejących reaktorów, badań w dziedzinie gospodarowania odpadami oraz w dziedzinie syntezy jądrowej. Natomiast nie wydaje się, aby program przyniósł efekt mnożnikowy odnośnie do inwestycji prywatnych. |
3.3. |
Komisja zobowiązuje się zadbać o to, by zalecenia wydane przez różne zainteresowane strony zostały wzięte pod uwagę przy opracowywaniu programu prac Euratom na lata 2019–2020 lub w ramach jej rutynowych działań nadzorczych i zarządczych w zakresie programu Euratom oraz aby zalecenia dotyczące bardziej długoterminowych aspektów zostały uwzględnione w ocenie skutków ex ante kolejnego programu Euratom realizowanego na podstawie nowych wieloletnich ram finansowych (po roku 2020). |
3.4. |
EKES przyjmuje powyższe do wiadomości i, biorąc pod uwagę swoje wcześniejsze opinie w tej sprawie, wyraża poparcie dla wniosku Komisji. |
3.5. |
W duchu poprzednich opinii EKES zaznacza, że głównym celem finansowanych przez Euratom badań w zakresie rozszczepienia jest zwiększenie bezpieczeństwa technologii jądrowych. EKES uważa, że kwestie dotyczące bezpieczeństwa jądrowego powinny być przedmiotem najwyższej uwagi. Do priorytetów powinny należeć także ograniczenie i składowanie długożyciowych odpadów promieniotwórczych, kontrola materiałów rozszczepialnych oraz ochrona radiologiczna. |
3.6. |
EKES ponownie podkreśla: „[…] stan wiedzy na temat technologii jądrowych, ich wykorzystania i ich konsekwencji musi zostać utrzymany i rozwinięty. Ramowy program badań i rozwoju Euratom odgrywa rolę koordynującą oraz umożliwia łączenie zasobów i integrację wspólnych wysiłków, dzięki czemu wnosi w tym kontekście istotną europejską wartość dodaną” (3). |
Bruksela, dnia 14 marca 2018 r.
Georges DASSIS
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
(1) Dz.U. C 34 z 2.2.2017, s. 66, Dz.U. C 181 z 21.6.2012, s. 111 oraz Dz.U. C 318 z 29.10.2011, s. 127.
(2) Dz.U. C 181 z 21.6.2012, s. 111 i Dz.U. C 318 z 29.10.2011, s. 127.
(3) Dz.U. C 181 z 21.6.2012, s. 111 i Dz.U. C 318 z 29.10.2011, s. 127.