52016DC0348

Zalecenie

ZALECENIE RADY

w sprawie krajowego programu reform Zjednoczonego Królestwa na 2016 r.

oraz zawierające opinię Rady na temat przedstawionego przez Zjednoczone Królestwo programu konwergencji na 2016 r.

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 121 ust. 2 i art. 148 ust. 4,

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych 1 , w szczególności jego art. 9 ust. 2,

uwzględniając zalecenie Komisji Europejskiej 2 ,

uwzględniając rezolucje Parlamentu Europejskiego 3 ,

uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej,

uwzględniając opinię Komitetu Zatrudnienia,

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Finansowego,

uwzględniając opinię Komitetu Ochrony Socjalnej,

uwzględniając opinię Komitetu Polityki Gospodarczej,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)W dniu 26 listopada 2015 r. Komisja przyjęła roczną analizę wzrostu gospodarczego 4 , rozpoczynając tym samym europejski semestr na rzecz koordynacji polityki gospodarczej w 2016 r. Priorytety określone w rocznej analizie wzrostu gospodarczego zostały zatwierdzone przez Radę Europejską na posiedzeniu w dniach 17–18 marca 2016 r. W dniu 26 listopada 2015 r. na podstawie rozporządzenia (UE) nr 1176/2011 Komisja przyjęła sprawozdanie przedkładane w ramach mechanizmu ostrzegania 5 , w którym wskazała Zjednoczone Królestwo jako jedno z państw członkowskich, w przypadku których przeprowadzona zostanie szczegółowa ocena sytuacji.

(2)Sprawozdanie krajowe na 2016 r. dotyczące Zjednoczonego Królestwa 6 opublikowano w dniu 26 lutego 2016 r. Zawarto w nim ocenę postępów Zjednoczonego Królestwa w realizacji zaleceń dla tego kraju, przyjętych przez Radę w dniu 14 lipca 2015 r., i postępów Zjednoczonego Królestwa w realizacji jego krajowych celów w ramach strategii „Europa 2020”. Sprawozdanie krajowe zawiera również szczegółową ocenę sytuacji przeprowadzoną na podstawie art. 5 rozporządzenia (UE) nr 1176/2011. W dniu 8 marca 2016 r. Komisja przedstawiła wyniki szczegółowej oceny sytuacji 7 . W wyniku analizy Komisja doszła do wniosku, że w Zjednoczonym Królestwie nie występują zakłócenia równowagi makroekonomicznej. Słabymi punktami mogą być wysokie zadłużenie sektora gospodarstw domowych, wysokie ceny nieruchomości mieszkaniowych i wysoki deficyt obrotów bieżących. Jednocześnie ogólna sytuacja finansowa gospodarstw domowych jest dobra, a odporność sektora bankowego stale się poprawia. Wydaje się, że w perspektywie krótkoterminowej wzrosła odporność sektora gospodarstw domowych oraz szerzej rozumianej gospodarki na ryzyko takie jak gwałtowne zmiany stóp procentowych lub problemy z zatrudnieniem. Jednak kilka inicjatyw rządu, które miało wyrównać brak równowagi między popytem i podażą na rynku nieruchomości mieszkaniowych, nie przyniosło jeszcze istotnych rezultatów. Korzystne ramy instytucjonalne i niskie zobowiązania w walutach obcych łagodzą ryzyko związane z wysokim deficytem obrotów bieżących. Wzrost tego deficytu wiązał się z rosnącym deficytem dochodów pierwotnych i oczekuje się, że spadnie on, gdy zmienią się niekorzystne warunki cyklu koniunkturalnego.

(3)W dniu 24 marca 2016 r. Zjednoczone Królestwo przedłożyło swój krajowy program reform na 2016 r. i swój program konwergencji na 2016 r. W celu uwzględnienia powiązań między tymi dwoma programami poddano je jednoczesnej ocenie.

(4)Zalecenia dla poszczególnych krajów znalazły odzwierciedlenie w programowaniu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na lata 2014–2020. Jak przewidziano w art. 23 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, Komisja może zwrócić się do państwa członkowskiego z wnioskiem o dokonanie przeglądu oraz zaproponowanie zmian w umowie partnerstwa i odpowiednich programach wówczas, gdy jest to konieczne do wsparcia realizacji stosownych zaleceń Rady. Komisja przedstawiła dalsze szczegóły dotyczące wykorzystania przez nią tego przepisu w wytycznych w sprawie stosowania działań łączących skuteczność europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych z należytym zarządzaniem gospodarczym 8 .

(5)Zjednoczone Królestwo jest obecnie objęte funkcją naprawczą paktu stabilności i wzrostu. Jeżeli w latach 2016–2017 zostanie dokonana trwała korekta nadmiernego deficytu, Zjednoczone Królestwo zostanie objęte funkcją zapobiegawczą tego paktu oraz przejściowymi ustaleniami dotyczącymi zgodności z regułą dotyczącą zadłużenia od lat 2017–2018. W swoim programie konwergencji na lata 2015–2016 r. rząd przewiduje, że deficyt nominalny będzie mniejszy niż 3 % PKB w latach 2016–2017 i planuje dalsze jego obniżanie do 2,0 % PKB w latach 2017–2018. Ponowne przeliczenie 9 deficytu strukturalnego wskazuje na ulepszenia strukturalne w wysokości 0,6 p.p. PKB w latach 2015–2016; 0,9 p.p. PKB w latach 2016–2017 oraz 0,7 p.p. PKB w latach 2017–2018. Program konwergencji nie obejmuje średniookresowego celu budżetowego. W programie konwergencji zakłada się, że relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB będzie rosła z poziomu 88,0 % w latach 2015–2016 do najwyższego poziomu 88,3 % w latach 2016–2017, a następnie spadnie do 87,1 % w latach 2017–2018. Scenariusz makroekonomiczny, na którym oparto prognozy budżetowe, jest wiarygodny. Środki niezbędne do osiągnięcia deficytu docelowego począwszy od lat 2016–2017 i 2017–2018 zostały dostatecznie sprecyzowane. Jednak oddziaływanie niektórych środków, których wpływ na budżet szacuje się na ok. 0,2 % PKB, w latach 2017–2018 jest niepewne. W prognozie Komisji z wiosny 2016 r. zakłada się, że w latach 2015–2016 Zjednoczone Królestwo osiągnęło zalecany deficyt nominalny na poziomie 4,1 % PKB i podjęło zalecany wysiłek fiskalny. Prognozuje się, że Zjednoczone Królestwo dokona korekty nadmiernego deficytu do lat 2016–2017 zgodnie z zaleceniami Rady, mimo że nie osiągnie zalecanego docelowego deficytu nominalnego w wysokości 2,7 % PKB. Prognozuje się, że wysiłek fiskalny, nieznacznie niższy od zalecanego, przyniesie skumulowane skutki w okresie objętym procedurą nadmiernego deficytu. Przewiduje się, że przy niezmiennym kursie polityki w latach 2017–2018 Zjednoczone Królestwo dokona zalecanej korekty prowadzącej do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego. Prognozuje się również, że latach 2017–2018 Zjednoczone Królestwo spełni warunki przejściowych ustaleń dotyczących zgodności z regułą dotyczącą zadłużenia. Opierając się na ocenie programu konwergencji i biorąc pod uwagę prognozę Komisji z wiosny 2016 r., Rada jest zdania, że – zgodnie z przewidywaniami – Zjednoczone Królestwo w dużej mierze spełni warunki paktu stabilności i wzrostu.

(6)Od 2008 r. wydajność w Zjednoczonym Królestwie uległa stagnacji. Może to wynikać z szeregu czynników, takich jak niskie inwestycje kapitałowe, niedobór wykwalifikowanej siły roboczej, niedopasowanie umiejętności i przesunięcie struktury gospodarki w kierunku sektorów o niższej wydajności. Pod uwagę należy też tutaj wziąć wyzwania związane z niedoborem nieruchomości mieszkaniowych, w szczególności na obszarach geograficznych o wysokim wzroście gospodarczym. W rządowym dokumencie programowym z lipca 2015 r. „Fixing the foundations – creating a prosperous nation” („Naprawa fundamentów – budowa zamożnego społeczeństwa”) przedstawiono szeroko zakrojone działania mające rozwiązać te problemy. Mając na uwadze, że wciąż istnieją pewne bariery utrudniające inwestycje, a poziom inwestycji publicznych i prywatnych jest w Zjednoczonym Królestwie niski, działania polityczne rządu na rzecz podniesienia poziomu umiejętności i pobudzenia inwestycji w innowacje i infrastrukturę podjęto w odpowiednim momencie, chociaż kluczowe znaczenie będzie miało ich skuteczne wprowadzenie w życie. Jednym z głównych wyzwań inwestycyjnych jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury sieciowej. W krajowym planie infrastruktury, zaktualizowanym w marcu 2016 r., określono szczegóły dotyczące postępów projektów infrastrukturalnych w jednolitych i spójnych ramach. Plan jest uzależniony od zagwarantowania wzrostu finansowania prywatnego na znaczną część inwestycji. Kluczowe znaczenie mają wdrażanie, monitorowanie, przejrzystość i rozliczalność. Pomimo licznych inicjatyw popyt na nieruchomości mieszkaniowe nadal przewyższa podaż. W rezultacie ceny nieruchomości mieszkaniowych są wysokie i nadal rosną. Brak mieszkań jest najbardziej odczuwalny w regionach szybko rozwijających się, czyli w Londynie i na południowym wschodzie kraju. Zasady określone w krajowych ramach polityki w zakresie planowania przestrzennego regulują wykorzystanie gruntów, dlatego skuteczne wprowadzenie w życie zreformowanego systemu planowania przestrzennego może ułatwić pobudzenie budownictwa mieszkaniowego.

(7)Rynek pracy w Zjednoczonym Królestwie nadal jest dynamiczny. W 2015 r. wskaźnik zatrudnienia (w grupie wiekowej 20–64) wyniósł 76,9 %, a stopa bezrobocia kontynuowała trend spadkowy i osiągnęła poziom 5,3 %. Bezrobocie młodzieży i odsetek młodzieży niekształcącej się, niepracującej ani nieszkolącej się również spadły. Wciąż jednak możliwa jest dalsza poprawa perspektyw osób nieaktywnych, pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy i o niskich kwalifikacjach. Poprawienie perspektyw na rynku pracy i bardziej przejrzyste ścieżki do podniesienia kwalifikacji pomogłyby osobom, które znalazły się w pułapce niskich dochodów lub pracy w niepełnym wymiarze godzin. Pomogłyby też rozwiązać problem niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej, który wyraźnie widać w niektórych sektorach gospodarki, na przykład w budownictwie. Skuteczne rozdysponowanie zasobów ze składki na przyuczanie do zawodu będzie trzeba uważnie przemyśleć. Wnioski dotyczące zwiększenia podaży opieki nad dziećmi należy terminowo wdrożyć, gdyż dostępność i przystępność cenowa opieki nad dziećmi pozostaje wyzwaniem.

(8)W ramach europejskiego semestru Komisja przeprowadziła wszechstronną analizę polityki gospodarczej Zjednoczonego Królestwa, którą opublikowała w sprawozdaniu krajowym na 2016 r. Komisja oceniła również program konwergencji i krajowy program reform, a także działania następcze podjęte w odpowiedzi na zalecenia skierowane do Zjednoczonego Królestwa w poprzednich latach. Wzięła pod uwagę nie tylko ich znaczenie dla stabilnej polityki budżetowej i społeczno-gospodarczej w Zjednoczonym Królestwie, ale także ich zgodność z przepisami i wytycznymi UE, ze względu na konieczność wzmocnienia ogólnego zarządzania gospodarczego w Unii Europejskiej przez wnoszenie na szczeblu UE wkładu w przyszłe decyzje krajowe. Zalecenia w ramach europejskiego semestru znajdują odzwierciedlenie w zaleceniach 1–3 poniżej.

(9)W świetle powyższej oceny Rada przeanalizowała program konwergencji, a jej opinia 10 znajduje odzwierciedlenie w szczególności w zaleceniu 1 poniżej,

NINIEJSZYM ZALECA Zjednoczonemu Królestwu podjęcie w latach 2016 i 2017 działań mających na celu:

1.Dołożenie starań na rzecz trwałej korekty nadmiernego deficytu do lat 2016–2017. Osiągnięcie, po korekcie nadmiernego deficytu, korekty budżetowej wynoszącej 0,6 % PKB w latach 2017–2018, prowadzącej do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego.

2.Zaradzenie niedoborom inwestycji w infrastrukturę sieciową, w tym poprzez realizację priorytetów krajowego planu infrastruktury. Podjęcie dalszych działań w celu zwiększenia podaży w sektorze mieszkaniowym, w tym m.in. poprzez reformę krajowej polityki w zakresie planowania przestrzennego.

3.Rozwiązanie problemu niedopasowania umiejętności oraz zapewnienie bardziej zaawansowanych umiejętności, w tym poprzez podniesienie jakości przyuczania do zawodu. Dalsze zwiększenie dostępności całodziennej, przystępnej cenowo i wysokiej jakości opieki nad dziećmi.

Sporządzono w Brukseli dnia r.

W imieniu Rady

Przewodniczący