KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 4.2.2016

COM(2016) 65 final

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie wydatków EFRG

System wczesnego ostrzegania nr 11-12/2015

SPIS TREŚCI

1.Wprowadzenie

2.Dochody przeznaczone na EFRG

3.Uwagi na temat dotychczasowego wykonania budżetu EFRG na rok 2015

4.Wykorzystanie dochodów przeznaczonych na EFRG

5.Wnioski

1.Wprowadzenie

Zgodnie z wstępnym wykonaniem budżetu Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) na 2015 r. przedstawionym w załączniku wydatki wynoszą 44 073,6 mln EUR. Kwota ta odzwierciedla głównie wydatki EFRG podlegające zarządzaniu dzielonemu, zgłoszone przez państwa członkowskie w okresie od 16 października 2014 r. do 15 października 2015 r., oraz środki w ramach comiesięcznych zwrotów objęte w trakcie roku budżetowego obniżeniem. W kwocie tej uwzględniono również szacunkowe wydatki bezpośrednie, w wysokości około 24,5 mln EUR, przewidywane na okres do dnia 31 grudnia 2015 r.

2.Dochody przeznaczone na EFRG

Zgodnie z art. 43 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 dochody z tytułu korekt finansowych dokonanych na podstawie decyzji dotyczących rachunkowości i decyzji w sprawie rozliczenia zgodności, z tytułu nieprawidłowości oraz opłat wyrównawczych za mleko, uznaje się za dochody przeznaczone na finansowanie wydatków w ramach EFRG. Dochody przeznaczone na określony cel mogą być wykorzystywane na finansowanie dowolnych wydatków w ramach EFRG. W przypadku gdy część tych dochodów nie zostanie wykorzystana w danym roku budżetowym, zostaje ona automatycznie przeniesiona na następny rok budżetowy 1 .

Budżet EFRG przyjęty przez władzę budżetową na rok 2015 obejmował:

–szacunki Komisji dotyczące potrzeb w zakresie finansowania przewidywanych wydatków na środki rynkowe i pomoc bezpośrednią, oraz

–szacunki dochodów przeznaczonych na określony cel, które zgodnie z oczekiwaniami powinny wpłynąć w roku budżetowym 2015, oraz kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel przeniesioną z roku budżetowego 2014.

W chwili opracowywania budżetu na 2015 r. Komisja szacowała, że dochody przeznaczone na określony cel wyniosą 1 768,6 mln EUR. Obejmowały one:

–przewidywaną kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel wygenerowanych w roku budżetowym 2015, która miała wynieść 1 438,6 mln EUR, tj.: 868,6 mln EUR z tytułu korekt wynikających z rozliczenia zgodności, 165 mln EUR z tytułu nieprawidłowości oraz 405 mln EUR wpływów z opłat wyrównawczych za mleko.

–Kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel, która miała być przeniesiona z roku budżetowego 2014 na rok 2015, oszacowano na 330 mln EUR.

W budżecie na rok 2015 Komisja przeznaczyła te dochody, szacowane początkowo na kwotę 1 768,6 mln EUR, na następujące artykuły:

–05 02 08 – Owoce i warzywa: 469,3 mln EUR 2 ,

–05 02 12 – Mleko i przetwory mleczne: 54,3 mln EUR 3  

–05 03 01 – Pomoc bezpośrednia niezwiązana z wielkością produkcji: 1 245 mln EUR 4 .

W odniesieniu do tych systemów władza budżetowa ostatecznie przegłosowała środki zgodnie z wnioskiem Komisji. Suma zatwierdzonych środków i dochodów przeznaczonych na określony cel, o których mowa powyżej, odpowiada całkowitej szacowanej sumie potrzeb.

W załączniku dane liczbowe dotyczące środków budżetowych na poziomie artykułu dla sektora owoców i warzyw, dla sektora mleka i przetworów mlecznych oraz dla pomocy bezpośredniej niezwiązanej z wielkością produkcji odpowiadają środkom przegłosowanym dla tych artykułów, które wynoszą odpowiednio 836,2 mln EUR, 77,1 mln EUR i 37 397 mln EUR, bez uwzględnienia wyżej wymienionych dochodów przeznaczonych na określony cel. Przy uwzględnieniu dochodów przeznaczonych na określony cel w ramach tych artykułów całkowite przewidziane środki w budżecie na 2015 r. wynoszą 1 305,5 mln EUR dla sektora owoców i warzyw, 131,4 mln EUR dla sektora mleka i przetworów mlecznych oraz 38 642 mln EUR dla sektora pomocy bezpośredniej niezwiązanej z wielkością produkcji.

3.Uwagi na temat dotychczasowego wykonania budżetu EFRG na rok 2015

Stan dotychczasowego wykonania budżetu za okres od dnia 16 października 2014 r. do dnia 15 października 2015 r. przedstawiono w załączniku. Poniżej przedstawiono krótki komentarz dotyczący niektórych artykułów budżetu, które wykazują najbardziej znaczące rozbieżności między rzeczywiście poniesionymi wydatkami a odpowiednimi środkami zawartymi w budżecie na rok 2015.

3.1.Środki rynkowe

Oczekuje się, że poziom wykorzystania środków na interwencje na rynkach rolnych wyniesie około 2 668,7 mln EUR i powinien przewyższyć poziom środków przegłosowanych w budżecie o 268 mln EUR. Rozbieżność ta jest efektem netto schematów wykonania przede wszystkim w sektorach: owoców i warzyw, mleka i przetworów mlecznych oraz wina.

3.1.1.Programy żywnościowe (– 3,2 mln EUR)

Rok budżetowy 2013 był ostatnim rokiem, w którym realizowano programy żywnościowe w ramach EFRG, a w przepisach nie przewidziano żadnych opóźnionych płatności związanych z programem. Jednak uprzednio wypłacona kwota pomocy w wysokości 3,2 mln EUR została odzyskana i zapisana ponownie w tym artykule.

3.1.2.Oliwa z oliwek (– 2,5 mln EUR)

To niepełne wykorzystanie środków spowodowane jest nieco mniejszymi wydatkami poniesionymi przez niektóre państwa członkowskie w związku z ich programami prac na lata 2014/2015 uwzględnionymi w ramach środków na rzecz poprawy jakości w stosunku do wydatków przewidzianych w budżecie na rok 2015.

3.1.3.Owoce i warzywa (+282,4 mln EUR w porównaniu z przyznanymi środkami)

To nadmierne wykorzystanie środków wynika z porównania wydatków poniesionych przez państwa członkowskie ze środkami przegłosowanymi w budżecie na 2015 r., które nie obejmowały dochodów przeznaczonych na ten sektor. Jeżeli doda się kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel w wysokości 469,3 mln EUR do przegłosowanych środków, zwiększając łączne finansowanie dostępne dla tego sektora do kwoty 1 305,5 mln EUR, wówczas niepełne wykorzystanie wyniosłoby – 186,9 mln EUR..

Jest to wpływ netto niższego wykorzystania wszystkich systemów finansowanych w ramach tego artykułu w porównaniu z wydatkami przewidzianymi w budżecie. W odniesieniu do funduszy operacyjnych dla organizacji producentów, niższy poziom wydatków poniesionych przez państwa członkowskie w większości dotyczył płatności dokonanych w ramach pierwszej raty na rzecz planów na 2015 r. przyjętych dla tych organizacji. Niższy był również poziom wydatków poniesionych na pomoc dla grup producentów w systemie wstępnego uznania. Jeśli chodzi o program „Owoce w szkole”, państwa członkowskie nie wykorzystały w pełni zwiększonej puli środków finansowych przyznanych na rok szkolny 2014/2015 Wreszcie, w odniesieniu do tymczasowych środków nadzwyczajnych przyjętych przez Komisję po wprowadzeniu przez Rosję zakazu importu, państwa członkowskie poniosły mniejsze wydatki niż pierwotnie szacowano. Jednak stosowanie niektórych z tych środków zostało przedłużone do dnia 30 czerwca 2016 r., a zatem odnośne wydatki utrzymają się prawdopodobnie w 2016 r.

3.1.4.Produkty sektora uprawy winorośli (– 63,4 mln EUR)

To niepełne wykorzystanie środków spowodowane jest nieco mniejszymi wydatkami poniesionymi przez niektóre państwa członkowskie na krajowe programy w sektorze wina w porównaniu z pułapami zapisanymi w ich budżetach na te programy na 2015 r.

3.1.5.Działania promocyjne (+ 2,3 mln EUR)

To nadmierne wykorzystanie środków spowodowane jest większymi wydatkami poniesionymi przez niektóre państwa członkowskie na zatwierdzone przez Komisję działania promocyjne w porównaniu z pułapami zapisanymi w ich budżetach na te programy na 2015 r.

3.1.6.Inne produkty roślinne/środki (+ 6,6 mln EUR)

To nadmierne wykorzystanie środków spowodowane jest większymi wydatkami poniesionymi przez niektóre państwa członkowskie na zatwierdzone przez Komisję programy POSEI dotyczące środków rynkowych w porównaniu z pułapami zapisanymi w ich budżetach na te programy na 2015 r.

3.1.7.Mleko i przetwory mleczne (+ 42,5 mln EUR)

To nadmierne wykorzystanie środków wynika z porównania wydatków poniesionych w tym sektorze przez państwa członkowskie ze środkami przegłosowanymi w budżecie na 2015 r., które nie obejmują dochodów przeznaczonych na ten sektor. Jeżeli doda się kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel w wysokości 54,3 mln EUR do przegłosowanych środków, zwiększając łączne finansowanie dostępne dla tego sektora do kwoty 131,4 mln EUR, wówczas niepełne wykorzystanie wyniosłoby – 11,8 mln EUR.

Jest to efekt niższego wykorzystania środków na program dystrybucji mleka w szkole i na tymczasowy nadzwyczajny system dopłat do prywatnego przechowywania niektórych serów, przyjętych przez Komisję po wprowadzeniu przez Rosję zakazu przywozu. W przypadku obu programów państwa członkowskie poniosły wydatki nieco niższe w stosunku do wydatków przewidzianych w budżecie. Należy jednak zauważyć, że program prywatnego przechowywania został wznowiony przez Komisję i w związku z tym odnośne wydatki utrzymają się w roku 2016.

3.1.8.Wieprzowina, jaja i drób, produkty pszczelarskie i inne produkty pochodzenia zwierzęcego (+ 3,4 mln EUR)

To nadmierne wykorzystanie środków wynika z wydatków poniesionych przez państwa członkowskie z tytułu programu prywatnego przechowywania wieprzowiny na podstawie rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/360, przyjętego przez Komisję w celu złagodzenia trudnej sytuacji rynkowej w tym sektorze, na który w budżecie na 2015 r. nie przewidziano żadnych środków.

3.2.Pomoc bezpośrednia

Poziom wykorzystania środków budżetowych na pomoc bezpośrednią w porównaniu z poziomem przegłosowanych środków na 2015 r. został przekroczony o 838,8 mln EUR.

3.2.1.Pomoc bezpośrednia niezwiązana z wielkością produkcji (+ 896,8 mln EUR w porównaniu z zatwierdzonymi środkami)

To nadmierne wykorzystanie środków wynika z porównania wydatków poniesionych w tym sektorze przez państwa członkowskie ze środkami przegłosowanymi w budżecie na 2015 r., które nie obejmują dochodów przeznaczonych na ten sektor. Jeżeli doda się kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel w wysokości 1 245 mln EUR do przegłosowanych środków, zwiększając łączne finansowanie dostępne dla tego sektora do kwoty 38 642 mln EUR, wówczas niepełne wykorzystanie wyniosłoby – 348,2 mln EUR..

Ten nieco niższy poziom wydatków poniesionych przez państwa członkowskie wyniósł jednak 99,1 % szacunkowych potrzeb budżetowych przewidzianych w 2015 r. na pomoc bezpośrednią niezwiązaną z wielkością produkcji i dotyczył głównie systemu jednolitej płatności (SPS) i systemu jednolitej płatności obszarowej (SAPS).

3.2.2.Pozostałe rodzaje pomocy bezpośredniej (– 57,8 mln EUR)

Niższy od przewidywanego poziom realizacji środków przegłosowanych na pozostałe rodzaje pomocy bezpośredniej w porównaniu z wydatkami przewidzianymi w budżecie na 2015 r. był skutkiem niższych płatności dokonywanych przez państwa członkowskie, głównie na wsparcie specjalne związane z wielkością produkcji na podstawie art. 68 oraz na płatności bezpośrednie w ramach POSEI.

3.3.Audyt wydatków rolnych (- 29,3 mln EUR)

W tym obszarze w budżecie na 2015 r. uwzględniono środki na finansowanie bezpośrednich wydatków na środki w zakresie monitorowania i zapobiegania w kwocie 6,8 mln EUR, dodatnie korekty rozliczenia rachunków w wysokości 20 mln EUR oraz na płatności dotyczące rozstrzygania sporów opiewające na kwotę 60,5 mln EUR. Wydatki na monitorowanie i środki zapobiegawcze wyniosły ostatecznie około 9,3 mln EUR. W ramach tego rozdziału państwom członkowskim zwrócono również 20 mln EUR i 29,2 mln EUR z tytułu korekt w odniesieniu do rozliczeń rachunków i kontroli zgodności rozliczeń na ich korzyść. Ogólne niepełne wykorzystanie środków przeznaczonych na ten rozdział wynika głównie z faktu, że państwa członkowskie zapłaciły odsetek wyrównawczy za rozstrzyganie sporów w wysokości jedynie około 1,7 mln EUR. Płatności te były znacznie niższe niż kwota 60,5 mln EUR przewidziana w budżecie na rok 2015. Ponieważ jednak żądania te są uzależnione od wyniku postępowań sądowych w państwach członkowskich, przewiduje się, że płatności z tytułu odsetek wyrównawczych zostaną wykonane i zwrócone z budżetu na rok 2016.

4.Wykorzystanie dochodów przeznaczonych na EFRG

Tabela w załączniku wykazuje, że całkowite dochody przeznaczone na określony cel ostatecznie dostępne w 2015 r. wyniosły 1 972,9 mln EUR. Były one wyższe o 204,3 mln EUR w porównaniu z pierwotnie przewidywaną kwotą wynoszącą 1 768,6 mln EUR.

Różnica ta w części wynika z faktu, ż kwota dochodów na określony cel przeniesiona z 2014 r. na 2015 r. wyniosła 341,3 mln EUR tj.: była ona o 11,3 mln EUR większa niż kwota 330 mln EUR przewidziana w budżecie. Kwota ta została w całości wykorzystana na sfinansowanie wydatków EFRG w ramach roku budżetowego 2015.

Ponadto kwota dochodów przeznaczonych na określony cel uzyskanych w 2015 r. wyniosła 1 631,7 mln EUR w porównaniu z przewidzianą w budżecie kwotą 1 438,6 mln EUR. Było to spowodowane głównie faktem, że korekty przewidziane zgodnie z decyzjami wynikającymi z kontroli zgodności rozliczeń, przyjętymi przez Komisję, były wyższe niż przewidziano w budżecie na 2015 r. Część dodatkowych dochodów przeznaczonych na określony cel, która nie zostanie wykorzystana w 2015 r., zostanie przeniesiona do budżetu na rok 2016.

5.Wnioski

W ramach dotychczasowego wykonania budżetu EFRG na 2015 r., z uwzględnieniem szacunków wydatków bezpośrednich do dnia 31 grudnia 2015 r., kwota przyznanych środków budżetowych została przekroczona o 1 076,3 mln EUR w porównaniu ze środkami przegłosowanymi w budżecie. Brakująca kwota została pokryta przy pomocy dostępnych dochodów przeznaczonych na określony cel w kwocie 1 972,9 mln EUR. Ponadto rezerwa na wypadek kryzysów nie została wykorzystana w 2015 r., a zatem w budżecie na 2015 r. pozostaje niewykorzystana kwota w wysokości 433 mln EUR.

Zgodnie z art. 26 ust. 6 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 5 Komisja przyjęła rozporządzenie (UE) 2015/2094 6 określające kwoty, które mają zostać zwrócone w 2016 r. beneficjentom systemu płatności bezpośrednich, którzy będą podlegali dyscyplinie finansowej w tym roku budżetowym. Niewykorzystane środki w kwocie 409,8 mln EUR, odpowiadające kwocie odjętej w ramach dyscypliny finansowej w państwach członkowskich w roku budżetowym 2015 od kwoty przeznaczonej na pomoc bezpośrednią, powinny zostać przeniesione na rok budżetowy 2016 i wykorzystane w celu pokrycia wydatków poniesionych przez państwa członkowskie w tym zakresie.

Należy jeszcze dokonać pewnej liczby korekt na koniec roku oraz przesunięć środków. Biorąc te dostosowania pod uwagę, jak również potrzeby w zakresie finansowania budżetu na 2015 r. przedstawione powyżej, szacuje się, że kwota pozostałych dochodów przeznaczonych na określony cel, która ma zostać przeniesiona, wyniesie ok. 890 mln EUR i zostanie włączona do budżetu na 2016 r.

(1)

   Art. 14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii stanowi, że wewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel są przenoszone tylko na jeden rok. W związku z tym, w celu zapewnienia należytego zarządzania budżetem, te dochody przeznaczone na określony cel są zasadniczo wykorzystywane w pierwszej kolejności, przed wszelkimi zatwierdzonymi środkami przedmiotowego artykułu budżetowego.

(2)

     362,4 mln EUR przeznaczono na fundusze operacyjne dla organizacji producentów w sektorze owoców i warzyw, a 106,9 mln EUR na pozostałe środki w sektorze owoców i warzyw.

(3)

     0,9 mln EUR przeznaczono na środki związane z przechowywaniem odtłuszczonego mleka w proszku, 2,9 mln EUR na środki związane z przechowywaniem masła i śmietany, a 50,5 mln EUR na pozostałe środki w sektorze mleka i przetworów mlecznych.

(4)

     Całą kwotę przeznaczono na system płatności jednolitych.

(5)

     Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008

(6)

     Rozporządzenie (UE) 2015/2094 z dnia 19 listopada 2015 r. w sprawie zwrotu, zgodnie z art. 26 ust. 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013, środków przeniesionych z roku budżetowego 2015

KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 4.2.2016

COM(2016) 65 final

ZAŁĄCZNIK

do

SPRAWOZDANIA KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie wydatków EFRG

System wczesnego ostrzegania nr 11-12/2015