(1)

W ostatnich latach znacząco przybyło wyzwań związanych z oszustwami podatkowymi i uchylaniem się od opodatkowania; wyzwania te stały się również przedmiotem poważnych obaw w Unii i na całym świecie. Automatyczna wymiana informacji stanowi ważne narzędzie w tym względzie, a Komisja w swoim komunikacie z dnia 6 grudnia 2012 r. zawierającym Plan działania zakładający poprawę skuteczności walki z oszustwami podatkowymi i uchylaniem się od opodatkowania podkreśliła potrzebę zdecydowanego promowania automatycznej wymiany informacji jako przyszłego europejskiego i międzynarodowego standardu dla przejrzystości i wymiany informacji w sprawach podatkowych. W konkluzjach z dnia 22 maja 2013 r. Rada Europejska wezwała do rozszerzenia automatycznej wymiany informacji na poziomie unijnym i globalnym z myślą o zwalczaniu oszustw podatkowych, uchylania się od opodatkowania i agresywnego planowania podatkowego.

(1)

W ostatnich latach znacząco przybyło wyzwań związanych z oszustwami podatkowymi , unikaniem opodatkowania i uchylaniem się od opodatkowania; wyzwania te stały się również przedmiotem poważnych obaw w Unii i na całym świecie. Automatyczna wymiana informacji stanowi ważne narzędzie w tym względzie, a Komisja w swoim komunikacie z dnia 6 grudnia 2012 r. zawierającym Plan działania zakładający poprawę skuteczności walki z oszustwami podatkowymi i uchylaniem się od opodatkowania podkreśliła potrzebę zdecydowanego promowania automatycznej wymiany informacji jako przyszłego europejskiego i międzynarodowego standardu dla przejrzystości i wymiany informacji w sprawach podatkowych. W konkluzjach z dnia 22 maja 2013 r. Rada Europejska wezwała do rozszerzenia automatycznej wymiany informacji na poziomie unijnym i globalnym z myślą o zwalczaniu oszustw podatkowych, uchylania się od opodatkowania i agresywnego planowania podatkowego.

(2)

Ponieważ grupy przedsiębiorstw wielonarodowych działają w różnych krajach, mają możliwość stosowania praktyk agresywnego planowania podatkowego, które nie są dostępne dla przedsiębiorstw krajowych. Wskutek stosowania tych praktyk przez grupy przedsiębiorstw wielonarodowych mogą ucierpieć przede wszystkim przedsiębiorstwa działające wyłącznie na rynku krajowym (zwykle małe i średnie – MŚP), jako że ich obciążenie podatkowe jest wyższe niż w przypadku grup przedsiębiorstw wielonarodowych. Z drugiej strony , wszystkie państwa członkowskie są narażone na uszczuplenie dochodów podatkowych, istnieje zatem ryzyko, że będą one ze sobą konkurowały, oferując grupom przedsiębiorstw wielonarodowych dodatkowe korzyści podatkowe, aby je przyciągnąć. Taka sytuacja utrudnia właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego.

(2)

Ponieważ wielonarodowe grupy przedsiębiorstw działają w różnych krajach, mają możliwość stosowania praktyk agresywnego planowania podatkowego, które nie są dostępne dla przedsiębiorstw krajowych. Wskutek stosowania tych praktyk przez przedsiębiorstwa wielonarodowe mogą ucierpieć przede wszystkim przedsiębiorstwa działające wyłącznie na rynku krajowym (zwykle małe i średnie – MŚP), jako że płacona przez nie zwykle efektywna stawka opodatkowania jest o wiele bliższa stawkom ustawowym niż w przypadku przedsiębiorstw wielonarodowych , co prowadzi do zakłóceń rynku wewnętrznego i jego niewłaściwego funkcjonowania, jak również do zakłócenia konkurencji ze szkodą dla MŚP . Aby uniknąć zakłócenia konkurencji, przedsiębiorstwa działające na rynku krajowym nie powinny być stawiane w gorszej sytuacji ze względu na ich wielkość lub brak obrotu transgranicznego. Ponadto wszystkie państwa członkowskie są narażone na uszczuplenie dochodów podatkowych, istnieje zatem ryzyko, że będą one ze sobą konkurowały w sposób nieuczciwy , oferując wielonarodowym grupom przedsiębiorstw dodatkowe korzyści podatkowe, aby je przyciągnąć. Taka sytuacja utrudnia właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego. W tym kontekście należy podkreślić, że to Komisja odpowiada za właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego.

(2a)

Kluczowe znaczenie dla Unii ma to, aby przepisy podatkowe nie utrudniały wzrostu gospodarczego ani inwestycji, nie stawiały przedsiębiorstw unijnych w niekorzystnej sytuacji w zakresie konkurencji, ani nie zwiększały ryzyka podwójnego opodatkowania, lecz aby przyczyniały się do minimalizacji kosztów i obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw.

(3)

Unijne organy podatkowe potrzebują wyczerpujących i rzetelnych danych na temat struktury grup przedsiębiorstw wielonarodowych , ich polityki cen transferowych oraz transakcji wewnętrznych zarówno w  UE , jak i poza jej terytorium. Informacje te umożliwią organom podatkowym reagowanie na szkodliwe praktyki podatkowe poprzez zmianę prawa lub odpowiednie oceny ryzyka i kontrole podatkowe oraz pozwolą im stwierdzić, czy przedsiębiorstwa stosują praktyki prowadzące do sztucznego przerzucania znacznej części dochodów w celu uzyskania korzyści podatkowych.

(3)

Organy podatkowe państw członkowskich potrzebują wyczerpujących i rzetelnych danych na temat struktury wielonarodowych grup przedsiębiorstw, ich polityki cen transferowych , rozliczeń podatkowych, ulg podatkowych oraz transakcji wewnętrznych zarówno w  Unii , jak i poza jej terytorium. Informacje te umożliwią organom podatkowym reagowanie na szkodliwe praktyki podatkowe poprzez zmianę prawa lub odpowiednie oceny ryzyka i kontrole podatkowe oraz pozwolą im stwierdzić, czy przedsiębiorstwa stosują praktyki prowadzące do sztucznego przerzucania znacznej części dochodów w celu uzyskania korzyści podatkowych. Komisja powinna mieć również dostęp do informacji wymienianych między organami podatkowymi państw członkowskich, aby zagwarantować przestrzeganie odpowiednich reguł konkurencji. Komisja powinna traktować te informacje jako poufne i powinna podjąć wszelkie stosowne działania w celu ochrony tych informacji.

(4)

Większa przejrzystość wobec organów podatkowych może nakłonić grupy przedsiębiorstw wielonarodowych do zaprzestania pewnych praktyk i do uczciwego płacenia podatków w kraju, w którym uzyskują dochód . Wprowadzenie większej przejrzystości po stronie grup przedsiębiorstw wielonarodowych stanowi w związku z tym niezbędny element działań zapobiegających erozji bazy podatkowej i przerzucaniu zysków.

(4)

Odpowiedni poziom informacji przekazywanych organom podatkowym państw członkowskich i wymienianych między nimi oraz między nimi a Komisją mógłby nakłonić wielonarodowe grupy przedsiębiorstw do zaprzestania pewnych praktyk i do płacenia należnych podatków w kraju, w którym tworzona jest wartość. Zwiększyłby on również wzajemną presję państw członkowskich i skoncentrowałaby uwagę rynków finansowych na odpowiedzialności fiskalnej przedsiębiorstw wielonarodowych. Wprowadzenie większej przejrzystości po stronie wielonarodowych grup przedsiębiorstw – bez uszczerbku dla konkurencyjności Unii – stanowi w związku z tym niezbędny element działań zapobiegających erozji bazy podatkowej i przerzucaniu zysków , a co za tym idzie, zapobiegających unikaniu opodatkowania .

(6)

W sprawozdaniu według krajów grupy przedsiębiorstw wielonarodowych powinny zgłaszać co roku – w odniesieniu do każdej jurysdykcji podatkowej, w której prowadzą działalność – wysokość osiągniętych przychodów, dochodu przed opodatkowaniem, zapłaconego podatku dochodowego i należnego podatku dochodowego. W sprawozdaniu powinny się także znaleźć informacje na temat liczby pracowników, kapitału zakładowego, niepodzielonego zysku z lat ubiegłych i rzeczowych aktywów trwałych w każdej jurysdykcji podatkowej. Grupy przedsiębiorstw wielonarodowych powinny również wskazać wszystkie podmioty wchodzące w jej skład, które prowadzą działalność gospodarczą w danej jurysdykcji podatkowej, i informacje na temat typu działalności gospodarczej prowadzonej przez każdy z tych podmiotów.

(6)

W sprawozdaniu według krajów wielonarodowe grupy przedsiębiorstw powinny zgłaszać co roku – w odniesieniu do każdej jurysdykcji podatkowej, w której prowadzą działalność – wysokość osiągniętych przychodów, dochodu przed opodatkowaniem, zapłaconego podatku dochodowego i należnego podatku dochodowego , a także ulg podatkowych . W sprawozdaniu powinny się także znaleźć informacje na temat liczby pracowników, kapitału zakładowego, niepodzielonego zysku z lat ubiegłych i rzeczowych aktywów trwałych w każdej jurysdykcji podatkowej. Wielonarodowe grupy przedsiębiorstw powinny również wskazać wszystkie podmioty wchodzące w jej skład, które prowadzą działalność gospodarczą w danej jurysdykcji podatkowej, i informacje na temat typu działalności gospodarczej prowadzonej przez każdy z tych podmiotów.

(8)

Aby zapewnić właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego, UE musi zadbać o uczciwą konkurencję pomiędzy grupami przedsiębiorstw wielonarodowych z  UE i tymi grupami spoza UE , w których skład wchodzi co najmniej jeden podmiot mający siedzibę w  UE . Obowiązkowi sprawozdawczemu powinny zatem podlegać oba te rodzaje grup.

(8)

Aby zapewnić właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego, Unia musi zadbać o uczciwą konkurencję pomiędzy wielonarodowymi grupami przedsiębiorstw z  Unii i tymi grupami spoza Unii , w których skład wchodzi co najmniej jeden podmiot mający siedzibę w  Unii . Obowiązkowi sprawozdawczemu powinny zatem podlegać oba te rodzaje grup. W związku z tym państwa członkowskie powinny być odpowiedzialne za wdrożenie obowiązku sprawozdawczego dla przedsiębiorstw wielonarodowych, na przykład poprzez wprowadzenie kar dla tych przedsiębiorstw w przypadku niewypełnienia obowiązku sprawozdawczego.

(9a)

Państwa członkowskie powinny zadbać o utrzymanie lub zwiększenie poziomu zasobów ludzkich, technicznych i finansowych przeznaczanych na automatyczną wymianę informacji między organami administracji podatkowej i przetwarzanie danych w organach administracji podatkowej.

(11)

Jeśli chodzi o wymianę informacji pomiędzy państwami członkowskimi, dyrektywa Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylająca dyrektywę 77/799/EWG przewiduje już obowiązkową automatyczną wymianę informacji w szeregu dziedzin. Jej zakres należy rozszerzyć, aby obejmowała również obowiązkową automatyczną wymianę sprawozdań według krajów pomiędzy państwami członkowskimi.

(11)

Jeśli chodzi o wymianę informacji pomiędzy państwami członkowskimi, dyrektywa Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylająca dyrektywę 77/799/EWG przewiduje już obowiązkową automatyczną wymianę informacji w szeregu dziedzin. Jej zakres należy rozszerzyć, aby obejmowała również obowiązkową automatyczną wymianę sprawozdań według krajów pomiędzy państwami członkowskimi oraz przekazywanie takich sprawozdań Komisji. Ponadto Komisja powinna wykorzystać sprawozdania według krajów do dokonania oceny przestrzegania przez państwa członkowskie unijnych zasad pomocy państwa, ponieważ nieuczciwe praktyki podatkowe w dziedzinie opodatkowania osób prawnych mają też aspekt związany z pomocą państwa.

(12)

Obowiązkowa automatyczna wymiana sprawozdań według krajów prowadzona pomiędzy państwami członkowskimi powinna w każdym przypadku obejmować przekazanie określonego zbioru podstawowych informacji wszystkim państwom członkowskim , w których – jak wynika z informacji zawartych w sprawozdaniu według krajów – rezydentem do celów podatkowych jest co najmniej jeden podmiot wchodzący w skład grupy przedsiębiorstw wielonarodowych lub w  którym co najmniej jeden taki podmiot podlega opodatkowaniu w odniesieniu do działalności gospodarczej prowadzonej przez stały zakład grupy przedsiębiorstw wielonarodowych .

(12)

Obowiązkowa automatyczna wymiana sprawozdań według krajów między państwami członkowskimi oraz z Komisją powinna w każdym przypadku obejmować przekazanie określonego zbioru podstawowych informacji , które powinny być oparte o jednolite definicje i które byłyby dostępne dla tych państw członkowskich , w których – jak wynika z informacji zawartych w sprawozdaniu według krajów – rezydentem do celów podatkowych jest co najmniej jeden podmiot wchodzący w skład wielonarodowej grupy przedsiębiorstw lub w  których co najmniej jeden taki podmiot podlega opodatkowaniu w odniesieniu do działalności gospodarczej prowadzonej przez stały zakład wielonarodowej grupy przedsiębiorstw.

(16)

Konieczne jest określenie wymogów językowych na potrzeby wymiany informacji dotyczących sprawozdania według krajów dokonywanej między państwami członkowskimi. Konieczne jest również przyjęcie ustaleń praktycznych niezbędnych do modernizacji sieci CCN. W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania art. 20 ust. 6 i 21 ust. 7 należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011.

(16)

Konieczne jest określenie wymogów językowych na potrzeby wymiany informacji dotyczących sprawozdania według krajów dokonywanej między państwami członkowskimi oraz przekazywania takich informacji Komisji . Konieczne jest również przyjęcie ustaleń praktycznych niezbędnych do modernizacji sieci CCN i dopilnowanie, aby nie prowadziło to do powielania standardów, a co za tym idzie do zwiększenia kosztów administracyjnych po stronie podmiotów gospodarczych . W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania art. 20 ust. 6 i 21 ust. 7 należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011.

(18a)

W corocznych sprawozdaniach składanych Komisji przez państwa członkowskie zgodnie z niniejszą dyrektywą należy szczegółowo opisać zakres dokumentacji na podstawie art. 8aa i załącznika III sekcja II pkt 1 niniejszej dyrektywy oraz umieścić wykaz wszelkich jurysdykcji, których rezydentami są 'ostateczne jednostki dominujące' 'podmiotów wchodzących w skład grupy' mających siedzibę w Unii, jednak w przypadku których nie złożono ani nie wymieniono pełnych sprawozdań.

(18b)

Na mocy niniejszej dyrektywy powinna istnieć możliwość niedokonywania wymiany informacji, jeżeli wymiana taka prowadziłaby do ujawnienia tajemnicy handlowej, przemysłowej lub zawodowej, procesu produkcyjnego lub informacji, których ujawnienie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym.

(18c)

Należy uwzględnić rezolucję Komisji do Spraw Konstytucyjnych Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie interpretacji prawa podatkowego i innych środków o podobnym charakterze lub skutkach, sprawozdanie Parlamentu Europejskiego w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zmiany dyrektywy 2007/36/WE w zakresie zachęcania akcjonariuszy do długoterminowego zaangażowania oraz zmiany dyrektywy 2013/34/UE w zakresie określonych elementów oświadczenia o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego, a także rezolucję Parlamentu z dnia 16 grudnia 2015 r. z zaleceniami dla Komisji dotyczącymi wprowadzenia przejrzystości, koordynacji i konwergencji do polityki opodatkowania osób prawnych w Unii.

(20)

Ponieważ cel niniejszej dyrektywy, a mianowicie skuteczna współpraca administracyjna pomiędzy państwami członkowskimi na warunkach zgodnych z prawidłowym funkcjonowaniem rynku wewnętrznego, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na wymaganą jednolitość i skuteczność możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(20)

Ponieważ cel niniejszej dyrektywy, a mianowicie skuteczna współpraca administracyjna pomiędzy państwami członkowskimi oraz z Komisją na warunkach zgodnych z prawidłowym funkcjonowaniem rynku wewnętrznego, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na wymaganą jednolitość i skuteczność możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

-1)

-a)

2)

„centralne biuro łącznikowe” oznacza biuro wyznaczone jako takie, które jest odpowiedzialne głównie za kontakty z innymi państwami członkowskimi w dziedzinie współpracy administracyjnej;

a)

do celów art. 8 ust. 1 oraz art. 8a i 8aa – systematyczne przekazywanie określonych z góry informacji innemu państwu członkowskiemu, bez uprzedniego wniosku, w ustalonych z góry, regularnych odstępach czasu; do celów art. 8 ust. 1 odniesienie do dostępnych informacji dotyczy informacji zawartych w dokumentacji podatkowej państwa członkowskiego przekazującego informacje, które można wyszukiwać zgodnie z procedurami gromadzenia i przetwarzania informacji w tym państwie członkowskim;

a)

do celów art. 8 ust. 1 oraz art. 8a i 8aa – systematyczne przekazywanie określonych z góry informacji innemu państwu członkowskiemu i Komisji Europejskiej , bez uprzedniego wniosku z ich strony , w ustalonych z góry, regularnych odstępach czasu; do celów art. 8 ust. 1 odniesienie do dostępnych informacji dotyczy informacji zawartych w dokumentacji podatkowej państwa członkowskiego przekazującego informacje, które można wyszukiwać zgodnie z procedurami gromadzenia i przetwarzania informacji w tym państwie członkowskim;

1a)

1b)

1c)

„ea)

sprawozdania według krajów,”;

a)

zagregowane dane dotyczące wysokości osiągniętych przychodów, dochodu (straty) przed opodatkowaniem, zapłaconego podatku dochodowego, należnego podatku dochodowego, kapitału zakładowego, niepodzielonego zysku z lat ubiegłych, liczby pracowników i rzeczowych aktywów trwałych innych niż środki pieniężne i ich ekwiwalenty, w odniesieniu do każdej jurysdykcji, w której 'grupa przedsiębiorstw wielonarodowych ' prowadzi działalność;

a)

zagregowane dane dotyczące wysokości osiągniętych przychodów, dochodu (straty) przed opodatkowaniem, zapłaconego podatku dochodowego, należnego podatku dochodowego, kapitału zakładowego, niepodzielonego zysku z lat ubiegłych, liczby pracowników i rzeczowych aktywów trwałych innych niż środki pieniężne i ich ekwiwalenty, w odniesieniu do każdej jurysdykcji, w której ' wielonarodowa grupa przedsiębiorstw' prowadzi działalność , wysokość otrzymanych dotacji publicznych, wartość aktywów wraz z rocznym kosztem ich utrzymania, a także wartość transakcji sprzedaży i zakupów dokonanych przez grupę ;

ba)

przyszły europejski numer identyfikacji podatkowej (NIP) wielonarodowej grupy przedsiębiorstw, o którym mowa w planie działania Komisji na rok 2012 w celu zwalczania oszustw podatkowych i uchylania się od opodatkowania.

2a)

2b)

4a)

5a)

5b)

5c)

7a)