52014DC0549

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Sprawozdanie roczne z działalności Unii Europejskiej w zakresie badań naukowych i rozwoju technologicznego w 2013 r.

1.           Informacje ogólne dotyczące sprawozdania rocznego z działalności w zakresie badań naukowych i rozwoju technologicznego

Sprawozdanie roczne z działalności Unii Europejskiej (UE) w zakresie badań naukowych i rozwoju technologicznego opracowano zgodnie z art. 190 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Celem sprawozdania jest przedstawienie przeglądu najważniejszych środków podjętych w roku sprawozdawczym.

2.           Szerszy kontekst polityczny w 2013 r.

W 2013 r. państwa członkowskie rozpoczęły oraz kontynuowały znaczące reformy mające na celu przywrócenie zrównoważonego wzrostu gospodarczego i dobrobytu. Komisja Europejska podjęła istotne środki w celu wzmożenia i uzupełnienia tych wysiłków, w tym zwiększenia zaangażowania partnerów społecznych w ramach europejskiego semestru. W rezultacie od początku 2013 r. rozpoczęło się stopniowe ożywienie gospodarki europejskiej, które stało się bardziej zauważalne w drugim kwartale 2013 r. Bez względu na oczekiwane dalsze ożywienie, Unia Europejska musi nadal współpracować w celu zwiększenia możliwości konkurencyjnych w skali światowej.

Pomimo panujących w ostatnim roku trudnych warunków gospodarczych, UE osiągnęła postępy w zakresie realizacji celów strategii „Europa 2020” dzięki zapoczątkowaniu pozytywnych tendencji strukturalnych, takich jak podniesienie poziomu kształcenia, utworzenie bardziej zrównoważonego koszyka energetycznego, obniżenie intensywności emisji CO2 z gospodarki i postęp w realizacji 3-procentowago celu inwestycji w badania naukowe i innowacje.

Inwestycje w badania naukowe i innowacje są bardzo istotne dla wzmocnienia pozycji Europy jako światowego konkurenta i przywrócenia jej gospodarki na ścieżkę wzrostu. W związku z tym badania naukowe i innowacje pozostawały centralnymi punktami programu UE dotyczącego inteligentnych miejsc pracy i wzrostu gospodarczego oraz były jednym z zasadniczych elementów inwestycji UE.

Program „Horyzont 2020”, rozpoczęty pod koniec 2013 r., jest instrumentem finansowym służącym do realizacji inicjatywy przewodniej w ramach strategii „Europa 2020” zatytułowanej „Unia innowacji”. Nowy program ramowy opracowano w celu sprostania wyzwaniom społecznym i wsparcia dobrobytu gospodarczego poprzez finansowanie nauki, technologii i innowacji na wysokim poziomie.

3.           Program „Horyzont 2020”

W wyniku szeregu negocjacji trójstronnych między instytucjami UE przyjęty został pakiet „Horyzont 2020”. Jego przyjęcie poparła zdecydowana większość zarówno w Parlamencie Europejskim (w dniu 21 listopada 2013 r.), jak i w Radzie Unii Europejskiej (w dniu 3 grudnia 2013 r.).

Nowy program ramowy UE, którego budżet ze środków UE (na lata 2014–2020) wynosi 79,2 mld EUR w cenach bieżących[1], oznacza zerwanie z przeszłością. Program został w dużym stopniu uproszczony, co umożliwia szersze uczestnictwo, wprowadzono w nim także integrację badań naukowych i innowacji oraz podejście oparte na wyzwaniach. „Horyzont 2020” pomoże wypełnić lukę pomiędzy badaniami naukowymi i rynkiem, a jednocześnie będzie promować najwyższą jakość, tym samym zapewniając ogromne możliwości przełożenia nowych przełomowych odkryć naukowych i technologicznych na wysokoinnowacyjne usługi i produkty.

Nowy program ma wszelkie możliwości, aby połączyć publiczne i prywatne źródła finansowania w celu dostarczenia bodźca innowacyjnym przedsiębiorstwom europejskim:

· Zapewniono większe inwestycje prywatne, aby sprostać poważnym wyzwaniom społecznym, a jednocześnie pobudzić konkurencyjność przemysłu europejskiego. W dniu 10 lipca 2013 r. Komisja przedstawiła wnioski dotyczące szeregu inicjatyw w dziedzinie partnerstwa publiczno-prywatnego i publiczno-publicznego, które stanowią część pakietu dotyczącego inwestycji w innowacje[2]. Partnerstwa te będą jednym z najważniejszych elementów programu „Horyzont 2020”, ponieważ umożliwią prowadzenie na szeroką skalę długoterminowych działań innowacyjnych dzięki połączeniu sił sektora prywatnego, UE i państw członkowskich, przy budżecie w wysokości ponad 20 mld EUR.

Wprowadzono środki mające na celu rozwiązanie problemu niedostatecznej dostępności finansów w Europie, który stanowi poważną przeszkodę we wprowadzaniu innowacji na rynek. Poprzez mechanizm finansowania oparty na podziale ryzyka, utworzony wspólnie przez Komisję Europejską i Grupę Europejskiego Banku Inwestycyjnego, zapewniono, że na 1 miliard EUR ze środków budżetowych UE EBI uruchomi 12 mld EUR w postaci pożyczek i ponad 30 mld EUR w formie ostatecznych inwestycji w badania naukowe i innowacje. Dzięki temu od 2007 r. uzyskano dodatkowe środki w wysokości aż 40 mld EUR przeznaczone na działalność w zakresie badań naukowych i innowacji, która w przeciwnym razie nie zostałaby sfinansowana. Zgodnie z przyjętym w programie „Horyzont 2020” podejściem opartym na włączaniu w główny nurt przewidziano środki mające zapewnić utworzenie solidnego systemu wsparcia służącego zwłaszcza MŚP i ułatwiającego im dostęp do możliwości finansowania w ramach całego programu. Nowy specjalny instrument dla MŚP wspiera najbardziej innowacyjne pomysły tych europejskich MŚP, które mają największe ambicje osiągnięcia rozwoju, wzrostu i zdobycia rynków międzynarodowych. W ramach wynoszącego 20 % docelowego poziomu ogólnego finansowania wyzwań społecznych oraz celu szczegółowego „Wiodąca pozycja w zakresie technologii wspomagających i przemysłowych” 5 % przeznaczono na stale otwarte zaproszenie do składania wniosków w latach 2014/2015 i 7 % na cały okres trwania programu.

Oprócz podejmowania decyzji politycznych Komisja poczyniła również niezbędne przygotowania do realizacji nowego programu.

(a)          Programy prac na lata 2014–2015 w ramach programu „Horyzont 2020”

W dniu 10 grudnia 2013 r. Komisja Europejska przyjęła pierwszy program prac w ramach programu „Horyzont 2020”. Komisja wskazała priorytety finansowania w ciągu dwóch lat, co zapewnia badaczom i przedsiębiorstwom większą niż wcześniej pewność co do kierunku możliwości badawczych i innowacyjnych w UE. Zaproszenia do składania wniosków zostały otwarte w dniu 11 grudnia 2013 r. Wśród najważniejszych aspektów:

Szczególną uwagę poświęca się małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP), zwłaszcza dzięki nowemu, przeznaczonemu specjalnie dla nich instrumentowi. W ramach tego nowego, wyłącznego programu tylko w 2014 r. MŚP będą mogły ubiegać się o 253 mln EUR w formie dotacji na innowacje. Jak przewidziano w zaproszeniach na lata 2014/2015, całkowity ogólny budżet wynoszący prawie 20 mln EUR przeznaczono na indywidualne dotacje z Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (prawie 14 mln EUR) i działań „Maria Skłodowska-Curie” (prawie 7 mln EUR) na rzecz szkolenia i mobilności naukowców. Aby pomóc zniwelować przepaść innowacyjną, określono środki poszerzające, które obejmują zaproszenia dotyczące „katedr europejskiej przestrzeni badawczej” (34 mln EUR), działania zespołowe (12 mln EUR) w 2014 r. oraz partnerstwa (74 mln EUR) w 2015 r.

(b)        Uproszczenie dostępu

W dniu 4 grudnia 2013 r. uruchomiono nową wersję portalu dla podmiotów zaangażowanych w badania naukowe i innowacje. Ulepszono zdolności informatyczne portalu, dodane zostały bardziej współczesne technologie, uproszczono i zreorganizowano nawigację, a także dopracowano szablony i treści. Wspólnie opracowano nowe wskazówki online dla uczestników programu „Horyzont 2020” – podręcznik online do programu „Horyzont 2020”, który ma ułatwić zrozumienie działania programu. Do podręcznika można łatwo przejść z każdej zakładki portalu dla podmiotów zaangażowanych[3]. Użytkownik jest kierowany bezpośrednio do odpowiedniej części wskazówek.

4.           Unia innowacji

„Unia innowacji” jest jednym z głównych elementów strategii „Europa 2020”, a jej celem jest wsparcie europejskich zdolności innowacyjnych. „Unii innowacji” udaje się nadać tempa innowacjom dzięki zwiększeniu inwestycji w badania naukowe i innowacje, zmobilizowaniu zainteresowanych stron oraz uwzględnieniu innowacji w najważniejszych dziedzinach polityki na poziomie europejskim, krajowym i regionalnym.

Jako strategia kompleksowa „Unia innowacji” dotyczy wielu różnych elementów, które mają wpływ na ekosystem innowacyjny Europy, i udaje jej się go zmienić. Osiągnięto bardzo duże postępy w zakresie realizacji każdego z priorytetów „Unii innowacji”:

Wzmacnianie podstaw wiedzy i ograniczanie fragmentacji: w Europie następuje wzmacnianie podstaw wiedzy, przede wszystkim poprzez: rozpoczęcie realizacji programu „Horyzont 2020”, koncentrację europejskich funduszy rozwoju regionalnego na strategiach inteligentnej specjalizacji, a także wsparcie rozwoju umiejętności oraz postępy w zakresie tworzenia europejskiej przestrzeni badawczej – zob. poniżej w części 5. Wprowadzanie pomysłów na rynek: podjęto usilne starania, aby opracować narzędzia służące tworzeniu bardziej sprzyjającego innowacjom otoczenia biznesowego w Europie, takie jak jednolity patent i zmienione dyrektywy w sprawie zamówień publicznych, które stwarzają lepsze możliwości dla innowacji. Funkcjonują instrumenty ułatwiające dostęp do finansowania – zwłaszcza instrumenty w ramach programu „Horyzont 2020”, które już wkrótce zaczną przynosić efekty, w tym wzmocniony instrumenty dłużny i kapitałowy oraz paszport dla kapitału wysokiego ryzyka.

Podczas gdy w przeszłości interwencje publiczne stosowano zazwyczaj do stymulowania podaży badań naukowych i nowej wiedzy, obecnie coraz częściej są one wykorzystywane do stymulacji popytu na innowacje za pomocą takich instrumentów jak przedkomercyjne zamówienia publiczne, regulacje sprzyjające innowacjom, ustalanie norm itd. Na przykład ułatwiono udzielanie zamówień na innowacje, opracowano i sprawdzono metodykę badania regulacji pod kątem ich wpływu na innowacje, rozpoczęto realizację planu działania w zakresie ekoinnowacji oraz unowocześniono i przyspieszono ustalanie norm.

Większa spójność społeczna i terytorialna: „Unia innowacji” pozwala również na sprostanie wyzwaniu, którym jest osiągnięcie spójności terytorialnej i społecznej. Na przykład jako warunek ex ante priorytetów inwestycyjnych w ramach badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji ustalono strategie inteligentnej specjalizacji mające pomóc w osiągnięciu większej innowacyjności w regionach europejskich i państwach członkowskich bez obniżania jakości. Większy nacisk na innowacje społeczne i w sektorze publicznym zapewnia szersze upowszechnienie i skutki społeczne innowacji, a także zmianę sposobu myślenia o tym, kogo powinny dotyczyć innowacje, oraz kto może wprowadzać zmiany w UE. W szczególności rozpędu nabierają innowacje w sektorze publicznym, w którym podjęte działania przewyższyły początkowe oczekiwania „Unii innowacji”. Europejskie partnerstwa innowacyjne zapewniają nowe podejście do badań naukowych i innowacji w UE. Działalność rozpoczęło pięć europejskich partnerstw innowacyjnych w najważniejszych obszarach: aktywne starzenie się w dobrym zdrowiu, sektor wodny, rolnictwo, sektor surowców i inteligentne miasta. Obecnie znajdują się one na etapie wdrażania – określiły priorytety, zaangażowały wielu różnych partnerów po stronie popytu na innowacje i ich podaży oraz zaczęły osiągać pierwsze wyniki, np. określenie dobrych praktyk, praktyczne zestawy narzędzi do powielania, zbiory wykazanych skutków i wdrożenie zintegrowanych usług.

Grupa ekspertów oceniła postępy i ogólne funkcjonowanie europejskich partnerstw innowacyjnych. Grupa stwierdziła, że europejskie partnerstwo innowacyjne jest słusznym podejściem pomagającym w przyszłości zapewnić wzrost gospodarczy i dobrobyt w Europie. Jej zalecenia dotyczą możliwych ulepszeń obecnych europejskich partnerstw innowacyjnych oraz znaczących zmian w sposobie uruchamiania i prowadzenia przyszłych europejskich partnerstw innowacyjnych.

Wspieranie polityki z zewnątrz: uwzględniono również światowy wymiar innowacji. Opracowano szereg inicjatyw mających na celu zwiększenie atrakcyjności Europy jako miejsca badań naukowych i innowacji oraz wzmocniono partnerstwa między UE a jej państwami członkowskimi w zakresie określania priorytetów współpracy z państwami trzecimi, w tym rozwoju światowej infrastruktury badawczej. Czas na rezultaty: postępy w badaniach naukowych i innowacyjności Europy i państw członkowskich monitorowano w ramach zintegrowanej koordynacji gospodarczej („europejski semestr”) za pomocą tablicy wyników Unii badań i innowacji[4], sprawozdania dotyczącego konkurencyjności „Unii innowacji” oraz nowego wskaźnika innowacyjności. W nowym wskaźniku wykorzystano cztery wskaźniki bazujące na wynikach i rodzajach działalności przedsiębiorstw w tablicy wyników Unii badań i innowacji, podzielonych na trzy grupy (patenty, zatrudnienie w działalności wymagającej specjalistycznej wiedzy oraz towary i usługi oparte na wiedzy), oraz nowy miernik zatrudnienia w przedsiębiorstwach z szybko rozwijających się, innowacyjnych sektorów.

Monitorowanie będzie nadal prowadzone i ulepszane za pomocą narzędzia wspierania polityki w ramach programu „Horyzont 2020”. UE ułatwiła również wymianę najlepszych praktyk i wzajemne uczenie się.

W ciągu ostatnich lat nastąpiła zasadnicza, idąca we właściwym kierunku zmiana, która polega na zmniejszeniu przepaści innowacyjnej wobec naszych głównych konkurentów. Ostatnia tablica wyników Unii badań i innowacji wykazuje, że od 2008 r. UE udało się zmniejszyć przepaść innowacyjną między UE a USA i Japonią o prawie połowę. Powiększa się jednak przepaść między UE a Koreą Południową, a Chiny szybko nadrabiają zaległości. W związku z tym UE, jej państwa członkowskie i inne zainteresowane strony muszą nadal współpracować w celu poprawy europejskiego ekosystemu innowacji.

5.           Europejska przestrzeń badawcza (EPB)

Po przyjęciu komunikatu Komisji pt. Wzmocnione partnerstwo w ramach europejskiej przestrzeni badawczej na rzecz doskonałości i wzrostu gospodarczego (komunikat w sprawie EPB) w dniu 17 lipca 2012 r. oraz utworzeniu mechanizmu monitorowania EPB służącego do monitorowania postępów w zakresie wdrażania EPB Komisja nadal konsolidowała ten mechanizm w 2013 r. Komisja ściśle współpracowała z nowo utworzoną grupą roboczą ad hoc Komitetu Europejskiej Przestrzeni Badawczej i Innowacji (ERAC) odpowiedzialną za monitorowanie z myślą o dopracowaniu wskaźników EPB i powiązanych metod gromadzenia danych, przede wszystkim za pomocą badania dotyczącego EPB.

Skutkiem prac nad mechanizmem monitorowania EPB było przyjęcie pierwszego sprawozdania z postępów w ramach EPB we wrześniu 2013 r. Przedstawiono w nim obraz sytuacji w państwach członkowskich i niektórych krajach stowarzyszonych oraz określono bazowe założenia pełnej oceny postępów w roku następnym[5]. Sprawozdanie z postępów w ramach EPB za 2013 r. zostało omówione na posiedzeniu Rady ds. Konkurencyjności we wrześniu 2013 r., na którym potwierdzono konieczność przyspieszenia strukturalnych reform systemów krajowych oraz usprawnienia monitorowania postępów w ramach EPB. Dzięki rozpowszechnieniu sprawozdania z postępów w ramach EPB za 2013 r. przedstawiono ocenę postępów osiągniętych w docelowych obszarach, takich jak otwarta i uczciwa rekrutacja badaczy lub lepszy obieg wiedzy naukowej.

Ponadto w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2014 r.[6] przyjętej w 2013 r. podkreślono konieczność przyjęcia przez państwa członkowskie reform zgodnych z komunikatem w sprawie EPB. Analiza ta umożliwiła również pełne włączenie mechanizmu monitorowania EPB i sprawozdania z postępów w cykl polityki dotyczącej europejskiego semestru.

We wdrażaniu komunikatu w sprawie EPB na poziomie zainteresowanych stron z sektora badań naukowych pomocne było rozszerzenie i wzmocnienie platformy zainteresowanych stron. W lipcu 2013 r. do platformy dołączyła szósta organizacja[7]. Sześć organizacji zainteresowanych stron[8] i Komisja podpisały wspólną deklarację w dniu 13 grudnia 2013 r. Wszystkie organizacje potwierdziły łączne zobowiązanie do osiągnięcia celów EPB. Pod koniec 2013 r. wszystkie zainteresowane strony przekazały informacje na temat postępów osiągniętych w zakresie wywiązywania się z zobowiązań dotyczących wdrażania EPB i zapewniły wkład w sprawozdanie z postępów w ramach EPB za 2013 r.

Na poziomie władz krajowych i zainteresowanych stron w dziedzinie badań naukowych nowego bodźca do realizacji działań w ramach EPB dostarczyła również deklaracja EPB – nowa inicjatywa Parlamentu Europejskiego zrzeszająca posłów do Parlamentu Europejskiego i zainteresowane strony z sektora badań naukowych.

6.           Współpraca międzynarodowa

Rok 2013 był pierwszym pełnym rokiem wdrażania komunikatu pt. „Rozwój i koncentracja unijnej współpracy międzynarodowej w dziedzinie badań naukowych i innowacji: podejście strategiczne”[9]. Zgodnie z „Unią innowacji” celem strategii jest wzmacnianie doskonałości i atrakcyjności Unii w zakresie badań naukowych i innowacji oraz jej konkurencyjności gospodarczej i przemysłowej, podejmowanie globalnych wyzwań społecznych oraz wspieranie zewnętrznej polityki Unii. W tym celu podczas debaty międzyinstytucjonalnej zapewniono włączenie tej strategii do pakietu ustawodawczego „Horyzont 2020”. Pakiet obejmuje politykę dotyczącą udziału w programie „Horyzont 2020” z naciskiem na kraje objęte procesem rozszerzenia, kraje EFTA i kraje sąsiadujące. W 2013 r. rozpoczęto negocjacje z szeregiem krajów, a w grudniu parafowano umowę z Izraelem.

Strategiczne Forum ds. Międzynarodowej Współpracy Naukowo-Technicznej przeprowadziło przegląd swojego regulaminu i wprowadziło w nim ulepszenia, aby poprawić koordynację działań państw członkowskich w zakresie współpracy międzynarodowej. Panel Partnerstwa Wschodniego ds. badań naukowych i innowacji zobowiązał się do współpracy w celu opracowania wspólnej strategii współpracy. Na posiedzeniu stron prowadzonego na wysokim szczeblu dialogu między UE a Afryką w sprawie nauki, technologii i innowacji, które odbyło się w listopadzie 2013 r., strony zobowiązały się do rozpoczęcia prac w celu nawiązania długoterminowego, wspólnie finansowanego i stanowiącego wspólną własność partnerstwa na rzecz badań naukowych i innowacji, koncentrującego się przede wszystkim na bezpieczeństwie żywnościowym i bezpieczeństwie żywienia oraz zrównoważonym rolnictwie.

W maju zorganizowano w Galway posiedzenie na wysokim szczeblu pt. „Atlantyk – wspólne zasoby”, którego skutkiem było podpisanie deklaracji z Galway przez UE, Kanadę i Stany Zjednoczone oraz uruchomienie sojuszu transatlantyckiego na rzecz oceanicznych badań naukowych.

W Stanach Zjednoczonych zorganizowano trzy konferencje pt. „Destination Europe”, w których udział wzięły państwa członkowskie i kraje stowarzyszone. Celem konferencji było podwyższenie poziomu wiedzy o najwyższej jakości badań europejskich oraz możliwościach rozwoju kariery i finansowania dostępnych w Europie dla badaczy z całego świata.

Zgodnie z celem, którym jest promowanie równych warunków współpracy oraz zmiana warunków ramowych hamujących współpracę, w listopadzie 2013 r. w Pekinie odbyło się pierwsze zorganizowane na wysokim szczeblu posiedzenie stron dialogu na rzecz współpracy w dziedzinie innowacji z Chinami. Wszyscy uczestnicy byli zainteresowani promowaniem przewidywalnych, przejrzystych i skutecznych warunków ramowych związanych z innowacjami. Ponadto utworzono ekspercką grupę zadaniową ds. współpracy w dziedzinie innowacji, która ma za zadanie wskazanie i promowanie skutecznych praktyk w UE i Chinach.

W listopadzie z powodzeniem zainaugurowano Rok Nauki UE-Rosja. To wydarzenie na wysokim szczeblu umożliwiło obu stronom ponowne zobowiązanie się do współpracy UE i Rosji w dziedzinie nauki i technologii.

7.           Wspólne Centrum Badawcze (JRC)

JRC jest wewnętrzną służbą naukową Komisji Europejskiej i jedyną służbą Komisji, która odpowiada za bezpośrednie badania naukowe. Zadaniem JRC jest zapewnianie polityce UE niezależnego, opartego na dowodach wsparcia naukowego i technicznego w całym cyklu polityki. Ściśle współpracując z dyrekcjami generalnymi ds. polityki, JRC zajmuje się najważniejszymi wyzwaniami społecznymi i jednocześnie stymuluje innowacje poprzez opracowywanie nowych metod, narzędzi i norm oraz przekazuje fachową wiedzę państwom członkowskim, środowisku naukowemu i partnerom międzynarodowym.

W 2013 r. JRC odpowiadało na coraz większą liczbę wniosków o naukowe wsparcie polityki, które złożyły służby Komisji zajmujące się polityką w związku z priorytetami UE, zwłaszcza w ramach planu UE dotyczącego inteligentnego wzrostu gospodarczego, tj. strategii „Europa 2020”. JRC udzieliło bezpośredniego wsparcia naukowego w tematycznych obszarach polityki, takich jak: stabilność finansowa oraz unia gospodarcza i walutowa; jednolity rynek, wzrost gospodarczy, zatrudnienie i innowacje; gospodarka niskoemisyjna, efektywna gospodarka zasobami, środowisko i zmiana klimatu; energia i transport; rolnictwo i bezpieczeństwo żywnościowe; zdrowie i ochrona konsumentów; społeczeństwo informacyjne i agenda cyfrowa; zdrowie i bezpieczeństwo publiczne, bezpieczeństwo jądrowe i ochrona fizyczna obiektów jądrowych.

Aby efektywnie wypełniać zwiększające się obowiązki, JRC przyjęło bardziej interdyscyplinarne i przekrojowe podejście, opracowując pierwszy program prac JRC (lata 2014–2015) w ramach programu „Horyzont 2020”, który opiera się na nowo opracowanym planie kroczącym, oraz strukturę projektów o większej szczegółowości. Większa innowacyjność w połączeniu z nowymi partnerstwami międzynarodowymi pomaga rozwiązać pilne problemy światowe, takie jak zmiana klimatu, ochrona zdrowia, bezpieczeństwo żywnościowe i ubóstwo. Ściślejsze stosunki i powiązania JRC z UE i partnerami międzynarodowymi mają istotne znaczenie z perspektywy jakości badań naukowych na świecie.

Poparcie polityki solidnymi dowodami naukowymi i prawidłową analizą wymaga nowoczesnej infrastruktury działalności naukowej, dobrej jakości danych i odpowiednich narzędzi analitycznych. Za przykład służyć może nowy ekologiczny i energooszczędny budynek naukowy otwarty w siedzibie JRC w Isprze (Włochy).

8.           Realizacja siódmego programu ramowego

W 2012 r. w ramach siódmego programu ramowego (7PR) Komisja ogłosiła największy w historii zbiór zaproszeń do składania wniosków. W celu ułatwienia przejścia na program „Horyzont 2020” mocno skoncentrowano się na integracji całego wachlarza działań, które mogłyby wywrzeć znaczące skutki. W 2013 r. ogłoszono około 45 zaproszeń do składania wniosków, a całkowity orientacyjny budżet na ten cel wyniósł 4,9 mld EUR. Ogółem otrzymano około 20 000 kwalifikujących się wniosków, spośród których do finansowania wybrano około 3 000 wniosków, co daje wskaźnik powodzenia na poziomie 15 %.

We wszystkich kwalifikujących się wnioskach wzięło udział 67 630 uczestników, przy czym całkowity koszt projektów wyniósł ponad 34 mld EUR, a całkowity wymagany wkład UE – prawie 28 mld EUR. Łączna liczba uczestników objętych zakresem wybranych wniosków wyniosła 12 702, przy całkowitych kosztach projektów na poziomie prawie 6 mld EUR oraz całkowitym wkładzie finansowym UE wynoszącym ponad 4 mld EUR. Ogólny wskaźnik powodzenia wyniósł 18,78 % (biorąc pod uwagę liczbę uczestników) i 15,96 % (biorąc pod uwagę wnioskowany wkład UE).

9.           Prognoza na 2014 r.

Komisja nadal dąży do osiągnięcia celów strategii „Europa 2020”. Obecnie pracuje nad wdrożeniem komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów dotyczącego oceny badań naukowych i innowacji jako źródeł przyszłego wzrostu gospodarczego, zatytułowanego „Badania naukowe i innowacje jako źródło ponownego wzrostu gospodarczego”[10].

Jeśli chodzi o opracowanie programu prac „Horyzont 2020” na lata 2016–2017, do priorytetów Komisji należeć będą szersze konsultacje i dyskusje z państwami członkowskimi. Weźmie ona również pod uwagę nowe informacje na temat tendencji i perspektyw naukowych, technologicznych, gospodarczych, rynkowych i społecznych, a także bieżącego i powstającego zapotrzebowania na politykę służącą budowaniu przewagi konkurencyjnej i wykorzystaniu nowych szans.

W 2014 r. Komisja będzie również kontynuować realizację działań podejmowanych w ramach „Unii innowacji”. Zaprezentuje sprawozdanie pt. „Stan Unii innowacji w latach 2010–2014” przedstawiające wyniki i główne ustalenia. W świetle utrzymującego się kryzysu Europa musi jednak kontynuować działania w celu urzeczywistnienia Unii innowacji.

We wrześniu 2013 r. na posiedzeniu Rady ds. Konkurencyjności omówiono sprawozdanie z postępów w ramach EPB za 2013 r., które stanie się podstawą przyjęcia konkluzji Rady w sprawie EPB w 2014 r. Komisja zorganizuje konferencję w związku z publikacją sprawozdania z postępów za 2014 r., które zostanie wydane we wrześniu. Pełna ocena postępów z wdrażania EPB zostanie przeprowadzona za pomocą badania dotyczącego EPB w 2014 r., którego celem jest określenie działań wdrożeniowych niezbędnych do urzeczywistnienia jednolitego rynku badaczy, wiedzy i technologii. Badanie dotyczące EPB w 2014 r. będzie miało istotne znaczenie dla określenia obszarów, w których osiągnięto postępy, i obszarów, w których potrzebne są dalsze działania.

Komisja ponadto rozpoczęła ogólnounijne konsultacje ze wszystkimi zainteresowanymi stronami w sprawie wniosków, które należy wyciągnąć, i głównych czynników, które powinny pomóc ukształtować następne etapy unijnej strategii na rzecz wzrostu gospodarczego po kryzysie na lata 2015–2020. Komisja przedstawi konkretne wnioski na początku 2015 r.

[1]               http://ec.europa.eu/programmes/horizon2020/en/news/horizon-2020-brief-eu-framework-programme-research-innovation.

[2]               Przyjętego przez Parlament Europejski w dniu 15 kwietnia 2014 r. i Radę Unii Europejskiej w dniu 6 maja 2014 r.

[3]               http://ec.europa.eu/research/participants/portal/desktop/en/home.html.

[4]               http://ec.europa.eu/enterprise/policies/innovation/policy/innovation-scoreboard/index_en.htm

[5]               Sprawozdaniu z postępów w ramach EPB za 2013 r. towarzyszyły informacje i liczby pokazujące różne poziomy postępów w dziedzinie wdrażania EPB, odzwierciedlające priorytety krajowe. Zob. http://ec.europa.eu/research/era/era-progress-2013.htm

[6]               COM(2013)800 final.

[7]               Konferencja Uczelni Europejskich o Zaawansowanym Systemie Edukacji Technicznej i Badań (CESAER) dołączyła do platformy zainteresowanych stron dnia 17 lipca 2013 r. jako szósta organizacja zainteresowanych stron i przekazała Komisji jednostronne oświadczenie.

[8] Są to: Europejskie Stowarzyszenie Organizacji Badawczych i Technologicznych (EARTO), Europejskie Stowarzyszenie Uniwersytetów (EUA), Liga Europejskich Uniwersytetów Badawczych (LERU), NordForsk, Science Europe i CESAER.

[9] COM(2012)497.

[10]             COM(2014)339.