52013DC0710

SPIS TREŚCI

1........... Wprowadzenie............................................................................................................... 3

2........... Ewolucja ram prawnych.................................................................................................. 4

2.1........ Zmiany rozporządzenia (WE) nr 428/2009...................................................................... 4

2.2........ Krajowe środki wykonawcze......................................................................................... 5

2.3........ Sprawozdanie w sprawie wprowadzenia generalnych unijnych zezwoleń na wywóz.......... 5

3........... Wykonanie rozporządzenia — stan prac......................................................................... 6

3.1........ Działalność grupy koordynacyjnej ds. produktów podwójnego zastosowania................... 6

3.2........ Wytyczne UE w sprawie kontroli wywozu produktów podwójnego zastosowania............ 7

3.3........ Wzajemne wizyty............................................................................................................ 8

3.4........ Wymiana informacji i wprowadzenie bezpiecznego, szyfrowanego systemu elektronicznego 8

3.5........ Przejrzystość i dialog z przemysłem i środowiskiem akademickim.................................... 9

3.6........ Monitorowanie i egzekwowanie kontroli wywozu............................................................ 9

4........... Unijna kontrola wywozu — kluczowe dane................................................................... 10

4.1........ Handel produktami podwójnego zastosowania w UE: produkty i miejsca przeznaczenia. 10

4.2........ Wnioski, zezwolenia, odmowy...................................................................................... 12

5........... Unijna kontrola wywozu – wpływ na bezpieczeństwo i handel........................................ 14

5.1........ Kontrola wywozu: kluczowy instrument promowania bezpieczeństwa w zglobalizowanym wielobiegunowym świecie......................................................................................................................... 15

5.2........ Tajemniczy „sektor produktów podwójnego zastosowania”: klucz do innowacji i konkurencyjności w Europie 15

5.3........ Unijny system kontroli wywozu: większy niż suma jego części........................................ 16

5.4........ Kontrola wywozu i konkurencyjność: zakłócenia konkurencji i możliwości równych szans w skali globalnej      17

6........... Unijna kontrola wywozu w zmieniającym się świecie – przegląd polityki kontroli wywozu 17

6.1........ Konsultacje społeczne na temat kontroli wywozu........................................................... 17

6.2........ Perspektywy ewolucji unijnego systemu kontroli wywozu.............................................. 18

6.3........ Przegląd unijnej polityki kontroli wywozu: kolejne kroki................................................. 18

Załącznik I – Wykaz skrótów...................................................................................................... 19

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA RADY I PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 428/2009 ustanawiającego wspólnotowy system kontroli wywozu, transferu, pośrednictwa i tranzytu w odniesieniu do produktów podwójnego zastosowania

1.           Wprowadzenie

Kontrola wywozu produktów i technologii podwójnego zastosowania odgrywa kluczową rolę w walce przeciwko rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia (BMR) i broni konwencjonalnej oraz w znacznym stopniu przyczynia się do regionalnego i międzynarodowego bezpieczeństwa i stabilności. Rozporządzenie (WE) nr 428/2009 ustanawiające wspólnotowy system kontroli wywozu, transferu, pośrednictwa i tranzytu w odniesieniu do produktów podwójnego zastosowania (zwane dalej „rozporządzeniem”) wdraża zobowiązania międzynarodowe podjęte na mocy rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych (RB ONZ) nr 1540 (2004), porozumienia międzynarodowe, takie jak konwencja o zakazie broni chemicznej (CWC) i Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT), oraz wielostronne systemy kontroli wywozu, takie jak porozumienie z Wassenaar, Grupa Dostawców Jądrowych (NSG), Grupa Australijska oraz Reżim Kontrolny Technologii Rakietowych (MTCR).

Unijny system kontroli wywozu utworzono w latach 90. na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 3381/94 i decyzji 94/942/WPZiB; został on znacząco wzmocniony poprzez przyjęcie rozporządzenia (WE) nr 1334/2000. Rozporządzeniem (WE) nr 428/2009 wprowadzono znaczące usprawnienia unijnego systemu kontroli wywozu, w szczególności w odpowiedzi na strategię UE z grudnia 2003 r. przeciwko rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia oraz w świetle sprawozdań przekazanych przez eksporterów i przemysł. Rozporządzenie przewiduje swobodny przepływ produktów podwójnego zastosowania — z pewnymi wyjątkami — wewnątrz UE i ustanawia podstawowe zasady i wspólne reguły kontroli wywozu, transferu, pośrednictwa i tranzytu w odniesieniu do produktów podwójnego zastosowania w ramach wspólnej polityki handlowej. Przewiduje ono także współpracę administracyjną i zharmonizowane polityki i narzędzia służące do wdrażania i egzekwowania odnośnych przepisów. Rozporządzenie jest stosowane bezpośrednio do „eksporterów”, ale wymaga przyjęcia pewnych dodatkowych środków wykonawczych przez państwa członkowskie UE w ramach systemu „hybrydowego”, w którym właściwe organy krajowe są w szczególności odpowiedzialne za decyzje w sprawie zezwoleń.

Artykuł 25 rozporządzenia (WE) 428/2009, zmieniony rozporządzeniem (UE) nr 1232/2011, zobowiązuje Komisję do składania Radzie i Parlamentowi Europejskiemu co trzy lata wyczerpującego sprawozdania z wykonania rozporządzenia oraz oceny skutków, zawierającego, w stosownych przypadkach, propozycje jego zmian. Artykuł 25 ust. 3 stanowi, że szczególne części sprawozdania dotyczą działalności grupy koordynacyjnej ds. produktów podwójnego zastosowania (DUCG), wprowadzenia bezpiecznego, szyfrowanego systemu wymiany informacji między państwami członkowskimi i Komisją, a także wykonania art. 15 ust. 1 i ust. 2 w odniesieniu do aktualizacji wykazów kontrolnych oraz art. 24 w odniesieniu do krajowych kar w przypadku naruszenia przepisów rozporządzenia. Ponadto art. 25 ust. 4 wymaga, by Komisja, nie później niż do dnia 31 grudnia 2013 r., złożyła sprawozdanie dotyczące wprowadzenia generalnych zezwoleń na wywóz na mocy rozporządzenia (UE) nr 1232/2011. Artykuł 25 wskazuje, że państwa członkowskie dostarczają Komisji wszystkich stosownych informacji dla przygotowania tego sprawozdania. Niniejsze sprawozdanie zawiera informacje dotyczące wykonania i skutków rozporządzenia od czasu jego przyjęcia do początku 2013 r., a zatem zasadniczo obejmuje działania w latach 2010, 2011 i 2012.

2.           Ewolucja ram prawnych

Rozporządzenie (UE) nr 428/2009 przyjęto w dniu 5 maja 2009 r. i weszło ono w życie w dniu 27 sierpnia 2009 r. Uchyliło ono rozporządzenie (WE) nr 1334/2000. W związku z wejściem w życie traktatu lizbońskiego oraz zgodnie z art. 207 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) zmieniła się procedura zmiany rozporządzenia i zaczęła obowiązywać zwykła procedura ustawodawcza.

2.1.        Zmiany rozporządzenia (WE) nr 428/2009

W okresie sprawozdawczym rozporządzenie było zmieniane dwa razy:

– rozporządzeniem (UE) nr 1232/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 listopada 2011 r. wprowadzono 5 nowych generalnych unijnych zezwoleń na wywóz (EUGEA) dotyczących wywozu niektórych produktów podwójnego zastosowania do niektórych miejsc przeznaczenia w celu wzmocnienia konkurencyjności przemysłu oraz zapewnienia równych warunków działania dla eksporterów z UE. Z należytym uwzględnieniem związanego z tym ryzyka, nowe zezwolenia EUGEA tym samym ułatwiają wywóz urządzeń telekomunikacyjnych i chemikaliów do niektórych miejsc przeznaczenia oraz wywóz niektórych produktów po naprawie/wymianie i produktów przeznaczonych do czasowej prezentacji na wystawach i targach. Rozporządzeniem (UE) nr 1232/2011 zmieniono również art. 25 rozporządzenia i wprowadzono wzmocnione przepisy dotyczące sprawozdawczości i przejrzystości;

– rozporządzeniem (UE) nr 388/2012 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 kwietnia 2012 r.[1] dokonano aktualizacji unijnego wykazu kontrolnego w załączniku I do przedmiotowego rozporządzenia i włączono do niego zmiany uzgodnione w ramach międzynarodowych systemów kontroli wywozu w 2009 r. i 2010 r. Zmiany obejmują wyłączenie z zakresu kontroli niektórych produktów oraz zmiany opisów i definicji towarów. Nowy uaktualniony i ujednolicony unijny wykaz kontrolny zaczął obowiązywać z dniem 15 czerwca 2012 r., co pozwoliło UE na wypełnienie jej międzynarodowych zobowiązań w zakresie kontroli wywozu oraz udzielenie pomocy eksporterom z UE w przypadkach, w których parametry kontroli zostały złagodzone.

Ponadto w świetle art. 15 rozporządzenia, który stanowi, że unijny wykaz kontrolny powinien być regularnie aktualizowany zgodnie ze zmianami uzgodnionymi w ramach systemów wielostronnych, Komisja w dniu 7 listopada 2011 r. przyjęła wniosek dotyczący zmiany rozporządzenia oraz przekazania Komisji kompetencji w celu aktualizacji unijnego wykazu kontrolnego („akty delegowane”)[2]. Wniosek przekazał również Komisji uprawnienia do zmiany załącznika II do rozporządzenia w odpowiedzi na zmieniające się okoliczności oraz do usunięcia niektórych miejsc przeznaczenia lub produktów z zakresu zezwoleń EUGEA. Parlament Europejski zajął stanowisko w pierwszym czytaniu w październiku 2012 r., jednak ten wniosek legislacyjny jest nadal przedmiotem dyskusji, mającej na celu jego przyjęcie do kwietnia 2014 r.

Dalszy rozwój ram prawnych jest otwarty do analiz. W związku z tym w momencie przyjęcia tego rozporządzenia Rada i Komisja stwierdziły, że wykaz pozycji, dla których wymagane jest zezwolenie w odniesieniu do transferów wewnątrzunijnych, zostanie poddany ocenie, z uwzględnieniem zasad określonych w tytule II, rozdział 9 traktatu Euratom (dotyczących wspólnego rynku atomowego) oraz art. 36 TFUE. Następnie, po przyjęciu rozporządzenia (UE) nr 1232/2011, Komisja ogłosiła zamiar dokonania przeglądu możliwości wprowadzenia do końca 2013 r. zezwolenia EUGEA w odniesieniu do wysyłek o niewielkiej wartości[3]. Kwestie te są obecnie objęte przeglądem polityki kontroli wywozu; na początku 2013 r. ustanowiono nieformalną grupę roboczą w celu zbadania wykazu pozycji podlegających kontroli transferu i warunków kontroli.

2.2.        Krajowe środki wykonawcze

Rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich, przewiduje jednak, że państwa członkowskie powinny podjąć środki w celu wprowadzenia w życie niektórych przepisów, oraz że informacje dotyczące tych środków powinny zostać opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Zawiadomienia od państw członkowskich zostały opublikowane w dniu 6 marca 2012 r.[4] i zawierają opis środków przyjętych przez państwa członkowskie, dotyczących np. rozszerzenia kontroli pośrednictwa, zastosowania kontroli tranzytu, rozszerzenia kontroli na produkty niewymienione w wykazie ze względów bezpieczeństwa publicznego lub ze względu na prawa człowieka, wprowadzenia krajowych generalnych zezwoleń na wywóz, stosowania kontroli transferów wewnątrzunijnych w przypadku produktów niewymienionych w wykazie, a także informacji odnoszących się do krajowych organów kontroli wywozu. Ponadto w zawiadomieniu opublikowanym w dniu 19 września 2012 r.[5] poinformowano, że Włochy zgłosiły wprowadzenie wymogu uzyskania specjalnego krajowego zezwolenia na wywóz do Syrii niektórych produktów telekomunikacyjnych niewymienionych w załączniku I ze względów bezpieczeństwa publicznego lub ze względu na prawa człowieka. Krajowe środki wykonawcze dotyczące warunków i wymogów określonych przez państwa członkowskie w odniesieniu do stosowania zezwoleń EUGEA będą również przedmiotem ogłoszenia informacyjnego.

2.3.        Sprawozdanie w sprawie wprowadzenia generalnych unijnych zezwoleń na wywóz         

W związku z rozporządzeniem (UE) nr 1232/2011 oraz z należytym uwzględnieniem art. 25 ust. 4 rozporządzenia, z późniejszymi zmianami, grupa koordynacyjna ds. produktów podwójnego zastosowania zobowiązała się do przeprowadzenia oceny wdrażania nowo wprowadzonych zezwoleń EUGEA. Jak wskazano powyżej, informacje o warunkach i wymogach dotyczących stosowania zezwoleń zostały zebrane w celu publikacji w Dzienniku Urzędowym. Ponadto konsultacje z właściwymi organami doprowadziły do sformułowania następujących wniosków:

· Jeśli chodzi o warunki i wymogi dotyczące stosowania zezwoleń, w większości państw członkowskich wprowadzono wymogi dotyczące rejestracji oraz wymóg powiadomienia a posteriori po pierwszym zastosowaniu, przy czym niektóre państwa członkowskie wymagają powiadomienia poprzedzającego zastosowanie. Większość państw członkowskich wymaga informacji dotyczących eksportera, opisu i kategorii produktu, wartości i wolumenu transakcji, miejsca przeznaczenia oraz informacji o użytkowniku końcowym. Niektóre państwa członkowskie korzystają również z odpowiednich danych celnych. Ponadto w większości państw członkowskich wprowadzono wymogi w zakresie regularnej sprawozdawczości, jednak o różnej częstotliwości, a w niektórych również obowiązki w zakresie prowadzenia dokumentacji i audytu.

· Ogółem właściwe organy otrzymały ponad 4 000 powiadomień o stosowaniu zezwoleń EUGEA; szacuje się, że zezwolenia EUGEA stosuje ok. 3 500 przedsiębiorstw. Podmioty gospodarcze korzystają ze wszystkich zezwoleń EUGEA, chociaż najczęściej stosowane jest zezwolenie EUGEA 001. Podmioty gospodarcze stosują zezwolenia EUGEA praktycznie we wszystkich państwach członkowskich, lecz w kilku państwach członkowskich podmioty gospodarcze jeszcze nie stosowały nowych zezwoleń EUGEA wprowadzonych w 2011 r.

· Praktycznie wszystkie kategorie produktów podwójnego zastosowania są wywożone na podstawie zezwoleń EUGEA, w szeregu sektorów, w tym „tradycyjnych” sektorów produktów podwójnego zastosowania, takich jak przemysł aeronautyczny, oprogramowanie i elektronika, ale także w innych sektorach, takich jak przemysł spożywczy lub przemysł celulozowy i papierniczy.

· Wywóz na podstawie zezwoleń EUGEA jest w znacznej mierze kierowany do USA i innych państw objętych zezwoleniem EU001 (Australia, Kanada, Japonia, Szwajcaria, Norwegia, Nowa Zelandia), jednak z zezwoleń EUGEA korzystają również inne miejsca przeznaczenia, takie jak Brazylia, Chiny, Korea Południowa, Federacja Rosyjska, Republika Południowej Afryki i Turcja.

3.           Wykonanie rozporządzenia — stan prac

3.1.        Działalność grupy koordynacyjnej ds. produktów podwójnego zastosowania

Artykuł 23 rozporządzenia ustanawia grupę koordynacyjną ds. produktów podwójnego zastosowania (DUCG), skupiającą ekspertów z Komisji i państw członkowskich z zamiarem zbadania wszelkich kwestii dotyczących stosowania kontroli wywozu w celu praktycznej poprawy ich spójności i skuteczności w całej UE. Grupa DUCG stanowi wyjątkowe forum wymiany najlepszych praktyk i informacji między urzędnikami ds. kontroli wywozu i jest podstawą „unijnej sieci” agencji kontroli wywozu. W okresie sprawozdawczym grupa spotykała się regularnie. Od czasu wejścia w życie rozporządzenia odbyło się 16 posiedzeń. Grupa prowadziła rozmowy w sprawie szeregu istotnych kwestii dotyczących wykonania rozporządzenia, takich jak podejścia państw członkowskich do generalnych unijnych zezwoleń na wywóz i krajowych generalnych zezwoleń na wywóz (NGEA), kontroli wywozu w odniesieniu do sektora badań naukowych itp. Grupa była również forum dla konsultacji w sprawie szczególnych przypadków stosowania kontroli, w tym w odniesieniu do kwestii zgłoszonych przez przemysł, np. wywozu turbin gazowych do niektórych miejsc przeznaczenia, wywozu komponentów z grafitu i węgla itp.

Grupa DUCG regularnie organizuje wspólne posiedzenia z zainteresowanymi stronami, a w szczególności odbyła dwa wspólne posiedzenia z funkcjonariuszami służb celnych w październiku 2010 r. i we wrześniu 2011 r., poświęcone głównie wymianie informacji między organami wydającymi zezwolenia a organami celnymi w celu zapobiegania przekierowywaniu do innych miejsc przeznaczenia i nielegalnemu wywozowi. Co jakiś czas grupa DUCG odbywa wspólne posiedzenia z przedstawicielami przemysłu, np. wspólne seminarium z Europejskim Forum Energii Jądrowej w lutym 2013 r. w celu omówienia kontroli wywozu materiałów jądrowych i przeanalizowania obaw branży dotyczących związanych z tym kosztów przestrzegania przepisów, zakłóceń konkurencji i wewnątrzunijnych transferów towarów i technologii jądrowych.

Grupa DUCG omówiła również warianty zwiększenia możliwości technicznych i wiedzy fachowej, będących kluczowym elementem procesu przyznawania zezwoleń i egzekwowania przepisów na granicach. Istnieją różne krajowe inicjatywy szkoleniowe w zakresie kontroli wywozu, a ponadto Wspólne Centrum Badawcze Komisji we współpracy z krajowymi ekspertami z UE i USA zorganizowało seminaria techniczne dla urzędników ds. kontroli wywozu udzielających zezwoleń oraz dla ekspertów technicznych. W tym kontekście grupa zorganizowała pilotażowe sesje szkoleniowe w celu przygotowania ewentualnego przyszłego zorganizowanego programu szkoleniowego „in-reach” w zakresie unijnej kontroli wywozu, który powinien być skierowany przede wszystkim do ekspertów przyznających zezwolenia, ekspertów celnych i technicznych, a także do innych właściwych urzędników państwowych (w dziedzinie spraw zagranicznych, obrony i wywiadu).

3.2.        Wytyczne UE w sprawie kontroli wywozu produktów podwójnego zastosowania

Grupa DUCG opracowała „Wytyczne UE w sprawie kontroli wywozu produktów podwójnego zastosowania” w celu wsparcia praktycznego wdrażania środków kontroli wywozu, a w szczególności wyjaśnienia różnych procedur konsultacji i wymiany informacji przewidzianych w rozporządzeniu. Te wytyczne UE są obecnie przeznaczone do użytku służbowego przez organy kontroli wywozu państw członkowskich; nie są one prawnie wiążące i nie są przeznaczone do publicznego rozpowszechniania. Wytyczne UE stanowią dynamiczny dokument, który będzie regularnie aktualizowany i rozszerzany w celu dostosowania do zmieniających się potrzeb i okoliczności.

Po tym, jak w 2010 r. Komisja przeprowadziła badanie, grupa DUCG opracowała wytyczne w celu ustanowienia „zespołu ekspertów”[6], tj. zorganizowanego mechanizmu wzajemnej wymiany wiedzy fachowej dostępnej w różnych państwach członkowskich z korzyścią dla wszystkich, w celu wspierania spójnych decyzji w zakresie kontroli. Wytyczne te określają znormalizowane szablony i procedury umożliwiające przekazywanie, na zasadzie dobrowolności, niewiążących porad właściwym organom w tak wysoce technicznych kwestiach jak oceny i klasyfikacja towarów.

Wykres 1: Koncepcja grupy ekspertów UE ds. towarów podwójnego zastosowania

3.3.        Wzajemne wizyty

Wzajemne wizyty, organizowane wspólnie przez Komisję i prezydencję UE, stanowią kolejny kluczowy element unijnej sieci kontroli wywozu i stwarzają możliwości szeroko zakrojonej wymiany informacji dotyczących konkretnego zagadnienia kontroli wywozu. W związku z tym w okresie sprawozdawczym zorganizowano ogółem 6 wzajemnych wizyt, które były poświęcone np. kontroli transferów wewnątrzunijnych, prowadzeniu kontroli ogólnej „catch-all”, niematerialnym transferom technologii, kontroli sprzętu informacyjno-komunikacyjnego.

3.4.        Wymiana informacji i wprowadzenie bezpiecznego, szyfrowanego systemu elektronicznego

Elektroniczny system dotyczący produktów podwójnego zastosowania (DUeS) – prowadzony przez Komisję bezpieczny elektroniczny system wymiany informacji pomiędzy państwami członkowskimi – uruchomiono w styczniu 2011 r. W czerwcu 2012 r. osiągnął on pełną funkcjonalność; wszystkie państwa członkowskie uzyskały dostęp do tego systemu i aktywnie z niego korzystają. Od tego czasu opracowano nowe wersje, wprowadzając dodatkowe funkcje i udoskonalenia, w tym m.in. możliwość wprowadzania informacji dotyczących odmów w odniesieniu do produktów podwójnego zastosowania, wymiany dokumentów w bibliotece lub wykonywania pełnego eksportu danych. Grupa DUCG stale pracuje nad dalszym rozwinięciem systemu DUeS, aby umożliwić skuteczną wymianę informacji pomiędzy organami kontroli wywozu a Komisją, np. w celu włączenia funkcji wymaganych w związku z przyjęciem nowego prawodawstwa, takiego jak rozporządzenie (UE) nr 1232/2011, lub środków ograniczających (sankcji) w zakresie handlu produktami podwójnego zastosowania. Rozpoczęto również rozmowy na temat ewentualnego rozszerzenia systemu DUeS na decyzje odmowne w sprawie wywozu broni na mocy wspólnego stanowiska Rady 2008/944 oraz na wywóz produktów zakazanych na mocy rozporządzenia (UE) nr 1236/2005 w sprawie handlu niektórymi towarami, które mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci, tortur lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.

Oprócz systemu DUeS właściwe organy nawiązują również doraźnie bezpośrednią współpracę w konkretnych przypadkach za pomocą punktów kontaktowych unijnej sieci kontroli wywozu, a niektóre z nich podjęły szczególne środki zgodnie z art. 19 ust. 1 i 2 dotyczące wymiany informacji, w tym np. szczegółów transakcji.

Grupa DUCG omawiała i wspierała wprowadzenie elektronicznych systemów zezwoleń przez właściwe organy, ponieważ systemy te upraszczają procedurę wydawania zezwoleń i skracają czas rozpatrywania wniosków, a jednocześnie zapewniają lepszy nadzór nad procedurami wydawania zezwoleń i lepszą koordynację w ramach administracji. Systemy elektroniczne działają obecnie łącznie w ośmiu państwach członkowskich, przy czym sześć państw członkowskich prowadzi prace zmierzające do uruchomienia takich systemów w latach 2012-2013, a trzy podejmują działania przygotowawcze.

3.5.        Przejrzystość i dialog z przemysłem i środowiskiem akademickim

W świetle art. 23 ust. 2 Komisja organizuje regularne spotkania z przedstawicielami przemysłu. Komisja zorganizowała w 2010 r. forum ds. przemysłu, a w 2011 r. konferencję eksporterów, która zgromadziła ponad 200 uczestników reprezentujących przemysł, środowiska akademickie, władze publiczne oraz instytucje UE w celu podniesienia świadomości na temat nowych zezwoleń EUGEA i rozpoczęcia konsultacji społecznych w kontekście zielonej księgi. W 2013 r., po przyjęciu dokumentu roboczego służb Komisji (SWD (2013)7) zawierającego wnioski z debaty publicznej przeprowadzonej w następstwie zielonej księgi, Komisja zorganizowała wspólnie z prezydencją irlandzką konferencję na temat strategii kontroli wywozu, aby zapewnić forum umożliwiające omówienie priorytetów w zakresie przeglądu unijnego systemu kontroli wywozu.

Właściwe organy prowadzą istotne działania informacyjne skierowane do przemysłu oraz przekazują możliwie najwięcej informacji zainteresowanym stronom z kręgów gospodarczych, akademickich i innych na etapie poprzedzającym wydanie zezwolenia, aby podnosić świadomość na temat odpowiedzialnego handlu produktami podwójnego zastosowania. Właściwe organy udzielają informacji głównie na swoich stronach internetowych i niekiedy poprzez biuletyny informacyjne oraz zasadniczo utrzymują bezpośrednie kontakty z podmiotami gospodarczymi i regularnie organizują ogólne sesje informacyjne — „Dzień kontroli wywozu” — lub szczegółowe seminaria dla podmiotów gospodarczych. Niektóre organy wydają szczegółowe wytyczne w rozumieniu art. 19 ust. 5, np. ulotki dotyczące wewnętrznych programów przestrzegania przepisów, niematerialnych transferów technologii, pośrednictwa, a niektóre udostępniają podręcznik na temat kontroli wywozu.

Niektóre właściwe organy składają sprawozdania w sprawie handlu produktami podwójnego zastosowania parlamentom krajowym, a w niektórych państwach członkowskich informacje te są publicznie dostępne.

3.6.        Monitorowanie i egzekwowanie kontroli wywozu

Komisja wspiera skuteczne egzekwowanie kontroli wywozu w UE poprzez różne działania wspierające, takie jak przygotowanie „tabeli korelacji” zapewniającej powiązanie między kodami celnymi i klasyfikacją produktów podwójnego zastosowania, uwzględnienie parametrów kontroli wywozu w unijnej internetowej bazie danych celnych TARIC oraz oceny ryzyka celnego, a także moduły podnoszenia świadomości na temat kontroli wywozu w ramach szkoleń prowadzonych przez Wspólne Centrum Badawcze Komisji, np. dla straży granicznej.

Zgodnie z rozporządzeniem państwa członkowskie muszą określić skuteczne, proporcjonalne i odstraszające kary stosowane w przypadku naruszenia przepisów dotyczących kontroli wywozu. Państwa członkowskie wprowadziły szereg różnorodnych krajowych sankcji administracyjnych i karnych, w tym zwykle grzywny i konfiskatę towarów, jak również kary pozbawienia wolności.

Władze krajowe ponoszą główną odpowiedzialność za egzekwowanie kontroli wywozu. W okresie sprawozdawczym odnotowano kilka naruszeń, np. wywóz towarów bez zezwolenia, co doprowadziło do nałożenia grzywien lub zajęcia towarów, a kilka spraw przekazano do sądów.

4.           Unijna kontrola wywozu — kluczowe dane

Trudno jest uzyskać wiarygodne informacje na temat wywozu produktów podwójnego zastosowania, ponieważ nie ma odpowiednio określonego sektora gospodarki, a dotychczas nie opracowano specjalnej metodyki rejestrowania danych i sporządzania statystyk dotyczących handlu produktami podwójnego zastosowania. Jednakże Komisja i państwa członkowskie gromadzą dane, które umożliwiają przybliżone szacowanie wywozu towarów podwójnego zastosowania na podstawie, z jednej strony, kontroli celnych towarów określonych w tabeli korelacji, które obejmują towary podwójnego zastosowania, a z drugiej strony na podstawie konkretnych danych gromadzonych przez właściwe organy. Należy zauważyć, że przedstawione poniżej szacunki dotyczące wywozu nie obejmują usług i niematerialnych transferów technologii związanych z handlem produktami podwójnego zastosowania.

4.1.        Handel produktami podwójnego zastosowania w UE: produkty i miejsca przeznaczenia

Rozporządzenie stosuje się przede wszystkim do wywozu około 1 600 produktów podwójnego zastosowania wymienionych w załączniku I — wykazie kontrolnym UE, uaktualnionym w 2012 r. — i sklasyfikowanych w 10 kategoriach (wykres 2).

Wykres 2: Liczba produktów podwójnego zastosowania wymienionych w kategoriach w załączniku I.

Te produkty podwójnego zastosowania odnoszą się do około 1 000 towarów objętych opłatami celnymi[7], w tym chemikaliów, metali i wyrobów z mineralnych surowców niemetalicznych, komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych, sprzętu elektrycznego, maszyn, pojazdów i sprzętu transportowego itp., i zwykle obejmują najbardziej zaawansowane technologicznie wyroby z tej dużej, zróżnicowanej grupy towarów. Szacuje się, że o ile wartość wywozu objętych kontrolą produktów podwójnego zastosowania stanowi około 2 % łącznego wywozu, kontrole pośrednio obejmują „dziedzinę wywozu” stanowiącą około 20 % łącznego wywozu (wykres 3).

Wykres 3: Szacunkowa wartość wywozu produktów podwójnego zastosowania w porównaniu z „dziedziną wywozu produktów podwójnego zastosowania” i łącznym wywozem

Znaczna część dziedziny wywozu produktów podwójnego zastosowania dotyczy handlu wewnątrzunijnego lub wywozu do „krajów E001” korzystających z generalnych zezwoleń na wywóz. Odzwierciedla to strukturę rynku wywozu UE w zakresie odnośnych towarów, a także ułatwienia handlu w ramach zezwoleń EUGEA (wykres 4).

Wykres 4: Kraje przeznaczenia dziedziny wywozu produktów podwójnego zastosowania w 2012 r.

4.2.        Wnioski, zezwolenia, odmowy

Grupa DUCG prowadziła wymianę informacji i gromadziła dane na temat handlu pozycjami objętymi kontrolą, aby zapewnić lepsze zrozumienie kontroli wywozu i jej skutków ekonomicznych. Poniżej przedstawiono niektóre zebrane dane dotyczące okresu sprawozdawczego; należy jednak zauważyć, że nie wszystkie państwa członkowskie gromadzą wszystkie dane. W związku z tym informacje przedstawione poniżej stanowią przybliżone szacunki łącznych ilości i wartości ograniczone do danych udostępnionych do czasu sporządzenia niniejszego sprawozdania.

Wykres 5: Liczba zezwoleń i odmów w latach 2010, 2011 i 2012[8]

Wykres 6: Wartość zezwoleń i odmów w latach 2010-2011 i w 2012 r. (w mln EUR)

Wykres 7: Porównawcza liczba licencji i zezwoleń według kategorii (dane za 2011 r.)

Ogółem wnioski zazwyczaj przekraczają obecnie 30 mld EUR rocznie, co stanowi ok. 2,5 % handlu zewnętrznego UE, natomiast ok. 3 500 aktywnych odmów stanowi około 0,01 % łącznego handlu zewnętrznego UE[9]. Szacunkowe dane wskazują jednak na wyraźny wzrost handlu objętego kontrolą w ciągu ostatnich lat. Natomiast liczba odmów w tym okresie wydaje się zmniejszać[10].

5.           Unijna kontrola wywozu – wpływ na bezpieczeństwo i handel

W świetle określonego w art. 25 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 428/2009, z późniejszymi zmianami, wymogu przygotowania przez Komisję wyczerpującego sprawozdania z wykonania rozporządzenia i oceny skutków, sprawozdanie z konsultacji społecznych przedstawione w dokumencie roboczym służb Komisji SWD (2013)7 ze stycznia 2013 r. zawiera liczne uwagi zainteresowanych stron na temat skutków kontroli wywozu zarówno na bezpieczeństwo, jak i na handel. Uwagi zainteresowanych stron na ten temat przedstawiono w skrócie poniżej.

5.1.        Kontrola wywozu: kluczowy instrument promowania bezpieczeństwa w zglobalizowanym wielobiegunowym świecie

Zainteresowane strony przyznają, że kontrola wywozu, jako instrument handlowy związany z bezpieczeństwem, pozostaje, bardziej niż kiedykolwiek, jednym z najważniejszych elementów międzynarodowych wysiłków w zakresie nieproliferacji, który musi być dostosowywany do ryzyka i zagrożeń bezpieczeństwa, w tym różnych form terroryzmu i starań podejmowanych przez niektóre państwa i podmioty niepaństwowe w celu pozyskania broni masowego rażenia i powiązanych technologii nośników i uzbrojenia. Niektóre zainteresowane strony argumentują także, że kontrola wywozu musi zostać dostosowana do wyzwań politycznych i zmieniających się celów polityki zagranicznej UE, np. w związku z arabską wiosną i szybko zmieniającym się krajobrazem geopolitycznym, czy też w związku z zapobieganiem naruszaniu praw człowieka, jakich dopuszczają się reżimy oparte na ucisku poprzez kontrolę państwa nad technologiami informacyjno-komunikacyjnymi.

Zainteresowane strony dostrzegają różnorodne wyzwania dla polityki kontroli wywozu. Dotyczą one rosnącego potencjału innowacyjnego i produkcyjnego gospodarek wschodzących i związanej z tym dostępności „produktów wrażliwych”, przedsiębiorstw wielonarodowych i procesów przemysłowych w światowych sieciach produkcji i łańcuchach dostaw, a także globalizacji i rosnących obrotów handlowych. Szybkie rozpowszechnianie się postępu technologicznego i naukowego oraz mobilność wiedzy, a także powstawanie nowych i zaawansowanych technologii transformacyjnych – takich jak chmura obliczeniowa, cybernarzędzia, badania produktów podwójnego zastosowania w dziedzinie nauk przyrodniczych – również powodują, że kontrola wywozu staje się bardziej skomplikowana.

5.2.        Tajemniczy „sektor produktów podwójnego zastosowania”: klucz do innowacji i konkurencyjności w Europie

Zainteresowane strony zasadniczo zgadzają się, że wywóz produktów podwójnego zastosowania ma większe znaczenie dla gospodarki UE niż wskazywałby odsetek kontrolowanych transakcji, ponieważ mają one znaczący wpływ na kluczowe sektory gospodarki UE. W rzeczywistości kontrola produktów podwójnego zastosowania ma wpływ na badania naukowe i rozwój, produkcję i handel w szeregu branż przemysłu cywilnego — np. energii (jądrowej, ropy naftowej i gazu), aeronautyki, bezpieczeństwa i obrony, laserów i nawigacji, telekomunikacji, w naukach przyrodniczych, przemyśle chemicznym i farmaceutycznym, sprzętu do przetwarzania materiałów, elektronice, branży półprzewodników i komputerowej, medycznej i motoryzacyjnej — a kontrolowane produkty włączane są powszechnie do międzynarodowego łańcucha wartości. Co bardzo istotne, przedsiębiorstwa podkreślają, że produkty podwójnego zastosowania stanowią często produkty zaawansowane technologicznie, w zakresie których przedsiębiorstwa UE są liderami na rynku, tak więc kontrola wywozu ma częściowy lub całościowy wpływ na wiele najnowocześniejszych technologii.

Zainteresowane strony podkreślają, że rozległe branże powiązane z produktami podwójnego zastosowania w UE skupiają tysiące małych, średnich i dużych przedsiębiorstw zapewniających wartościowe miejsca pracy i know-how – w tym znaczące badania naukowe i rozwój – w szeregu kluczowych sektorów gospodarki UE. Wspierają one dużą część handlu UE ze strategicznymi partnerami, tak więc skuteczna kontrola ma decydujący wpływ na dążenie UE do innowacji i konkurencyjności.

5.3.        Unijny system kontroli wywozu: większy niż suma jego części

Większość zainteresowanych stron jest zadowolona, że obecny unijny system kontroli wywozu zapewnia solidne, a zarazem elastyczne ramy, i zwraca uwagę, że struktura tej kontroli jest unikatowa, gdyż zapewnia jednolitą podstawę prawną obejmującą wspólne zasady, definicje, kryteria przyznawania zezwoleń i wspólny wykaz kontrolny, lecz łączy zasady i przepisy ogólnounijne z przepisami i decyzjami krajowymi. Zainteresowane strony uznają fakt, że podstawową korzyścią płynącą z regulacji na poziomie UE jest swobodny obrót produktami podwójnego zastosowania w ramach rynku wewnętrznego. Doceniają one również względną prostotę tego systemu (np. jednego wykazu kontrolnego). Ponadto wiele zainteresowanych stron podkreśla znaczny – i pozytywny – rozwój unijnej kontroli wywozu w ostatnich kilku latach, jaki nastąpił dzięki ważnym inicjatywom, takim jak przyjęcie rozporządzenia (WE) nr 428/2009, wprowadzenie nowych zezwoleń EUGEA, stworzenie systemu DUeS, a także dzięki wnioskom zapewniającym regularną aktualizację wykazu kontrolnego UE.

Niektóre zainteresowane strony są jednak zdania, że unijny system kontroli wywozu nadal ogranicza konkurencyjność, zwłaszcza w związku z tym, że polityczne, prawne i operacyjne różnice istniejące w systemie UE mogą powodować znaczne zróżnicowanie pod względem czasu rozpatrywania zezwoleń na wywóz i rozbieżności w interpretacji przepisów UE. Twierdzą one, że „asymetryczne wdrażanie” unijnej kontroli wywozu powoduje zakłócenia handlu, a czasem prowadzi do rozdrobnienia rynku, co narusza zasadę równego traktowania europejskich przedsiębiorstw. Uważają one, że unijna kontrola wywozu niewystarczająco odnosi się do problemu zróżnicowanego poziomu ryzyka, natomiast egzekwowanie przepisów jest niekiedy rozdrobnione z powodu braku współpracy systemowej między właściwymi organami krajowymi. Z punktu widzenia bezpieczeństwa niektóre zainteresowane strony uważają, że różne poziomy kontroli zwiększają ryzyko eksponowania „słabych ogniw” w łańcuchu kontroli wywozu i mogą mieć negatywny wpływ na ogólną skuteczność unijnej kontroli wywozu.

Ponadto funkcjonowanie unijnego systemu kontroli wywozu na poziomach wielostronnym i międzynarodowym wymaga poprawy, ponieważ ani wszystkie państwa członkowskie, ani UE nie uczestniczą we wszystkich wielostronnych systemach kontroli eksportu[11]. Pomimo tego w całym okresie UE rozwijała stosunki z kluczowymi partnerami w celu omówienia kwestii kontroli wywozu będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, np. z USA, Japonią, Chinami. W szczególności, Komisja i państwa członkowskie ściśle śledzą reformę kontroli wywozu w USA i, od momentu wprowadzenie strategicznego zezwolenia handlowego (STA) w 2011 r., zwracają uwagę na potrzebę rozszerzenia go na wszystkie państwa członkowskie.

5.4.        Kontrola wywozu i konkurencyjność: zakłócenia konkurencji i możliwości równych szans w skali globalnej

Większość zainteresowanych stron przyznaje, że solidna kontrola wywozu ma kluczowe znaczenie dla reputacji branży, ale zwraca uwagę na wysokie koszty przestrzegania przepisów związanych z zarządzaniem procedurami kontroli wywozu, które stanowią prawdziwe obciążenie administracyjne dla niektórych branż. Zasadniczo stwierdzają one, że kontrola wywozu stała się istotnym czynnikiem konkurencyjnym w wyniku wzajemnego powiązania łańcuchów dostaw i międzynarodowej współpracy w dziedzinie badań i innowacji. Podkreślają one, że połączenie zagranicznej dostępności niektórych produktów podwójnego zastosowania przy asymetrycznym wdrażaniu zobowiązań międzynarodowych poprzez zróżnicowane polityki kontroli wywozu ma wpływ na konkurencyjność niektórych podmiotów gospodarczych z UE. Sugerują one, że zakłócenia konkurencji mogą wynikać z różnic w przepisach prawnych i regulacjach, w tym ze zróżnicowanych wyłączeń i zwolnień oraz innych uzgodnień stanowiących ułatwienia, a także z nieaktualnego wykazu kontrolnego UE, z opóźnień w dostawie związanych z systemami ubiegania się o zezwolenia, którym nie podlegają niektórzy konkurenci. Szczególny problem stanowi mniej rygorystyczna lub prostsza kontrola wywozu w państwach trzecich, które nie uczestniczą w wielostronnych systemów kontroli wywozu. Przedsiębiorstwa prowadzące działalność na rynku globalnym domagają się wyrównania szans dla gałęzi przemysłu UE, tak by mogły one konkurować na takich samych warunkach, oraz wzywają do większej wymiany informacji i współpracy w zakresie przepisów między głównymi partnerami handlowymi.

Jednocześnie zainteresowane strony przyznają, że globalizacja niesie ze sobą możliwości wyrównania szans, ponieważ rezolucja RB ONZ nr 1540 wymaga, aby wszystkie kraje miały skuteczną kontrolę wywozu, a międzynarodowe systemy kontroli wywozu prowadzą znaczące działania informacyjne skierowane do nowo powstających dostawców „produktów wrażliwych”. W rezultacie państwa trzecie będące poza systemami wielostronnymi w coraz większym stopniu opracowują krajowe systemy kontroli wywozu we wszystkich regionach świata. Ponadto współpraca UE i programy pomocowe, a także zbliżenia przepisów w krajach kandydujących w procesie rozszerzenia, wspierają międzynarodową zbieżność w tej dziedzinie; można zauważyć, że system UE ma obecnie rangę międzynarodowego systemu odniesienia.

6.           Unijna kontrola wywozu w zmieniającym się świecie – przegląd polityki kontroli wywozu

W okresie sprawozdawczym, oprócz omówionych powyżej zmian legislacyjnych, Komisja rozpoczęła również szeroko zakrojony przegląd polityki kontroli wywozu.

6.1.        Konsultacje społeczne na temat kontroli wywozu

Komisja regularnie organizuje konsultacje społeczne, w których prosi zainteresowane strony o przedstawienie poglądów na temat kontroli wywozu. W kwietniu 2011 r. Komisja przeprowadziła konsultacje techniczne dotyczące wykazu kontrolnego UE w celu zebrania danych dotyczących zagranicznej dostępności produktów podlegających kontroli.

W świetle wymogów art. 25, Komisja wydała w czerwcu 2011 r. zieloną księgę[12], podkreślając rozwój unijnego systemu kontroli wywozu w ciągu ostatnich dziesięciu lat i wszczęcie szeroko zakrojonej debaty publicznej na temat jego funkcjonowania i przyszłych wariantów strategicznych. Zielona księga stanowi pierwszy krok w kierunku przygotowania przeglądu wymaganego na mocy art. 25 rozporządzenia. Jako taka zielona księga zawiera pytania dotyczące stosowania rozporządzenia (WE) nr 428/2009, ale także bardziej strategiczne pytania mające pomóc ustalić, w jakim kierunku powinien rozwijać się unijny systemu kontroli wywozu.

W styczniu 2013 r. w dokumencie roboczym służb Komisji[13] „Strategiczna kontrola wywozu: zapewnienie bezpieczeństwa i konkurencyjności w zmieniającym się świecie” dokonano przeglądu ponad 100 otrzymanych odpowiedzi i określono główne zagadnienia poruszone przez zainteresowane strony (państwa członkowskie, w tym parlamenty narodowe i partie polityczne, posłów do Parlamentu Europejskiego, stowarzyszenia branżowe i podmioty gospodarcze, organizacje społeczeństwa obywatelskiego i środowisk akademickich w ramach konsultacji publicznych), które przedstawiły również swoje poglądy na temat mocnych i słabych stron unijnego systemu kontroli wywozu.

6.2.        Perspektywy ewolucji unijnego systemu kontroli wywozu.

W dokumencie roboczym służb Komisji przedstawiono również opinie zainteresowanych stron na temat możliwych ulepszeń i zmian w kierunku bardziej zintegrowanego unijnego systemu kontroli wywozu „w erze informacji cyfrowej”, które zapewniałoby zarówno równe szanse jak i „zniesienie wspólnego mianownika”. Niektóre zainteresowane strony w szczególności wzywają do większej harmonizacji unijnej polityki kontroli wywozu oraz do uwzględnienia ostatnich zmian w zakresie polityki, np. wykorzystania narzędzi do przechwytywania i monitorowania technologii informacyjno-komunikacyjnych lub „cybernarzędzi”. Niektóre zainteresowane strony zalecają również dostosowania w celu poprawy ram udzielania zezwoleń, np. poprzez rozszerzone i oparte na ryzyku korzystanie z zezwoleń EUGEA i przegląd kontroli krajowych. Wzywają one do optymalizacji mechanizmu „catch-all” i krytycznego przeglądu transferów wewnątrzunijnych w celu ograniczenia zakłóceń konkurencji na jednolitym rynku UE. Niektóre z nich sugerują rozszerzenie kontroli pośrednictwa i tranzytu oraz podkreślają znaczenie regularnej aktualizacji wykazów kontrolnych w związku z rozwojem technologicznym i handlowym.

Zainteresowane strony poświęcają również wiele uwagi kwestii wydajnego wdrożenia działań kontrolnych, a niektóre z nich propagują koncepcje dotyczące rozwoju unijnej sieci kontroli wywozu o wzmocnionej infrastrukturze, opartej np. o współpracę strukturalną, wspólne korzystanie z zasobów i wymianę informacji, wspólne narzędzia, kryteria i ocenę ryzyka oraz szkolenia. Wzywają również do zwiększenia przejrzystości oraz prowadzenia dialogu z sektorem prywatnym i środowiskiem akademickim w celu podniesienia pewności prawa oraz wydajności działań kontrolnych, np. poprzez uznanie wewnętrznych programów zgodności i dostarczenie wytycznych.

6.3.        Przegląd unijnej polityki kontroli wywozu: kolejne kroki

Dokument roboczy służb Komisji oraz sprawozdanie dla Parlamentu Europejskiego i Rady stanowią część szerzej zakrojonego przeglądu unijnego systemu kontroli wywozu. Otwierają drogę do opracowania komunikatu Komisji, który ma zostać wydany na początku 2014 r., i który mógłby nakreślić długoterminową wizję unijnej strategicznej kontroli eksportu oraz umożliwić ogłoszenie konkretnych inicjatyw politycznych w celu zmodernizowania unijnego systemu kontroli wywozu oraz dostosowania go do szybko zmieniających się okoliczności technologicznych, gospodarczych i politycznych, do czego upoważnia art. 25 rozporządzenia w sprawie kontroli wywozu.

Załącznik I – Wykaz skrótów

AG || Grupa Australijska (ang. Australia Group)

CWC   || Konwencja o Zakazie Broni Chemicznej (ang. Chemical Weapons Convention)

DUCG || Grupa koordynacyjna ds. produktów podwójnego zastosowania (ang. Dual-Use Coordination Group)

DUeS || Elektroniczny system powiadomień o odmowach (ang. Dual-Use Electronic System)

DUWP || Grupa robocza ds. towarów podwójnego zastosowania (ang. Dual-Use Working Party)

UE || Unia Europejska

EUGEA || Generalne unijne zezwolenie na wywóz (ang. EU General Export Authorisation)

ICP MTCR || Wewnętrzny program przestrzegania przepisów (ang. Internal Compliance Programme) Reżim Kontrolny Technologii Rakietowych (ang. Missile Technology Control Regime)

NPT NSG || Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (ang. Non-Proliferation Treaty) Grupa dostawców jądrowych (ang. Nuclear Suppliers Group)

TARIC || Zintegrowana Taryfa Celna Wspólnot Europejskich

BMR || Broń masowego rażenia

[1]               Dz.U. L 129 z 16.5.2012, s. 12.

[2]               COM(2011) 704 final.

[3]               Oświadczenie Komisji i oświadczenie Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji w sprawie wysyłek o niewielkiej wartości załączone do rozporządzenia (UE) nr 1232/2011.

[4]               Dz.U. C 67 z 6.3.2012, s. 1.

[5]               Dz.U. C 283 z 19.9.2012, s. 4.

[6]               Grupa ekspertów została pierwotnie utworzona w odpowiedzi na zalecenie w ramach wzajemnej weryfikacji z 2004 r., a następnie została ona sformalizowana i wzmocniona w związku z rosnącym zapotrzebowaniem.

[7]               Pojęcie dziedzina wywozu produktów podwójnego zastosowania dotyczy dużej, różnorodnej grupy towarów, w której skład wchodzą produkty podwójnego zastosowania. Handel produktami podwójnego zastosowania odbywa się w ramach tej grupy towarów, lecz nie pokrywa się z nią, gdyż zdecydowanie nie wszystkie towary z dziedziny wywozu produktów podwójnego zastosowania są objęte kontrolą wywozu, a produkty podwójnego zastosowania zazwyczaj należą do najbardziej zaawansowanych technologicznie produktów z tej dziedziny. Pomiary dokonane przez Wspólne Centrum Badawcze Komisji na podstawie bazy danych COMEXT Eurostatu wskazują na stabilne szacunki „dziedziny wywozu produktów podwójnego zastosowania” stanowiącej około 20 % łącznego wywozu UE (wliczając handel wewnątrzunijny).

[8]               Spadek liczby wniosków w 2012 r. (ilość na wykresie 5 i wartość na wykresie 6) wynika z niekompletności danych, ponieważ nie wszystkie dane za 2012 r. zostały zebrane do czasu sporządzenia sprawozdania. Należy również zauważyć, że wnioski nie zawsze są sumą zezwoleń i odmów, gdyż część wniosków może zostać wycofana a niektóre wnioski mogą nie zostać sfinalizowane w tym samym roku.

[9]               Liczba ta odnosi się do całkowitej liczby odmów nadal ważnych na koniec okresu odniesienia, w tym odmów wydanych wcześniej. Natomiast dane na wykresie 5 i 6 dotyczą jedynie około 1 700 odmów wydanych w okresie sprawozdawczym.

[10]             Należy zwrócić uwagę, że może to wynikać z innych przyczyn, w tym z wyższej świadomości przedsiębiorstw na temat krytycznych przypadków, wprowadzenia systemów zakazów (sankcji) itp.

[11]             Komisja, a od chwili wejścia w życie Traktatu z Lizbony — Unia Europejska jest członkiem Grupy Australijskiej, a Komisja ma również status obserwatora przy NSG i aktywnie uczestniczy w działaniach tych wielostronnych systemów kontroli wywozu. UE nie ma formalnego statusu w innych systemach kontroli wywozu, takich jak Reżim Kontrolny Technologii Rakietowych (MTCR) i porozumienie z Wassenaar. Osiem państw członkowskich nie jest członkami MTCR, a Cypr nie jest również członkiem porozumienia z Wassenaar.

[12]             COM(2011) 393 z 30.6.2011.

[13]             SWD (2013)7 z 17.1.2013.