This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52012AR2203
Opinion of the Committee of the Regions on ‘Blue growth: opportunities for marine and maritime sustainable growth’
Opinia Komitetu Regionów „Niebieski wzrost – szanse dla zrównoważonego wzrostu w sektorach morskich”
Opinia Komitetu Regionów „Niebieski wzrost – szanse dla zrównoważonego wzrostu w sektorach morskich”
Dz.U. C 62 z 2.3.2013, p. 47–50
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
2.3.2013 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 62/47 |
Opinia Komitetu Regionów „Niebieski wzrost – szanse dla zrównoważonego wzrostu w sektorach morskich”
2013/C 62/10
KOMITET REGIONÓW
— |
Zwraca uwagę, że szeroko rozumiana gospodarka morska nie ogranicza się do regionów i podmiotów mających bezpośredni dostęp do mórz i oceanów, ale w sporej części dotyczy też regionów oddalonych od brzegów morskich i portów, m.in. ze względu na wytwarzanie wyposażenia dla statków, a także na działalność w dziedzinie transportu i logistyki oraz badań i rozwoju. |
— |
Apeluje, by opracowując działania na rzecz niebieskiej gospodarki, uwzględnić i wykorzystać w ich realizacji regionalną specyfikę europejskich basenów morskich. |
— |
Zauważa konieczność wpierania finansowego akwakultury ze środków UE. Odrzuca jednak propozycję modyfikowania genetycznego organizmów wodnych mającego na celu wygenerowanie nowych gatunków bardziej odpornych na choroby lub zanieczyszczenie środowiska. |
— |
Zwraca uwagę na pozostałości militarne z okresu wojen światowych oraz okresu zimnej wojny, a także odpady radioaktywne wyrzucane w przeszłości do morza. Uważa, że należy na poziomie Unii Europejskiej wypracować metodologię oraz zabezpieczyć środki na bezpieczne zutylizowanie tych niebezpiecznych materiałów. |
— |
Apeluje, aby Komitet Regionów, jako przedstawiciel władz regionalnych i lokalnych, był systematycznie zapraszany do udziału w dalszych pracach nad koncepcją niebieskiego wzrostu, w tym nad opracowaniem i wprowadzeniem strategii w zakresie basenów morskich, które uważa za istotne narzędzie wdrażania kluczowych aspektów niebieskiego wzrostu. |
Sprawozdawca |
Adam BANASZAK (PL/EA), radny Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego |
Dokument źródłowy |
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Niebieski wzrost – szanse dla zrównoważonego wzrostu w sektorach morskich” COM(2012) 494 final |
Opinia Komitetu Regionów – Niebieski wzrost – szanse dla zrównoważonego wzrostu w sektorach morskich
I. ZALECENIA POLITYCZNE
KOMITET REGIONÓW
1. |
Podkreśla, że koncepcja niebieskiego wzrostu opiera się na założeniu, że morza, wybrzeża i oceany mogą odgrywać kluczową rolę w rozwiązywaniu wielu obecnych wyzwań, i powinna opierać się na zasadach zrównoważonego rozwoju i „inteligentnej specjalizacji”. |
2. |
Zwraca uwagę, że szeroko rozumiana gospodarka morska nie ogranicza się do regionów i podmiotów mających bezpośredni dostęp do mórz i oceanów, ale w sporej części dotyczy też regionów oddalonych od brzegów morskich i portów, m.in. ze względu na wytwarzanie wyposażenia dla statków, a także na działalność w dziedzinie transportu i logistyki oraz badań i rozwoju. |
3. |
Podkreśla wagę wzrostu niebieskiej gospodarki, dzięki której może wzrosnąć konkurencyjność UE na arenie międzynarodowej. |
4. |
Uważa, że niebieski wzrost musi być oparty na ochronie różnorodności biologicznej i środowiska morskiego oraz jego ekosystemów, przez co wzmocnione zostaną naturalne funkcje pełnione przez zdrowe i odporne ekosystemy morskie oraz przybrzeżne. |
5. |
Popiera bieżące i planowane na lata 2014–2020 inicjatywy UE zmierzające do wspierania działań państw członkowskich oraz władz lokalnych i regionalnych, ukierunkowane na wzrost niebieskiej gospodarki. |
6. |
Popiera wysiłki na rzecz ustanowienia uzgodnionego systemu planowania przestrzennego obszarów morskich (PPOM) w całej Unii Europejskiej, który będzie istotnym narzędziem zrównoważenia interesów różnych sektorów niebieskiej gospodarki i pomoże zapewnić wydajne i zrównoważone wykorzystanie cennych zasobów morskich. |
7. |
Uważa, że w Europie brakuje ujednoliconej polityki morskiej. Zauważa też, że w komunikacie nie uwzględniono niektórych obszarów gospodarki morskiej, takich jak transport morski i przemysł stoczniowy. |
Niebieska energia
8. |
Zgadza się, że szeroko rozumiana energetyka morska wykorzystująca odnawialne źródła energii stanowi silną gałąź gospodarki zapewniającą dostęp do energii elektrycznej, która w znikomym stopniu obciąża środowisko naturalne, oraz staje się dźwignią rozwoju danego regionu. |
9. |
Podkreśla, że ważnym instrumentem dynamizującym tę gałąź gospodarki są środki UE, finansujące tego typu inwestycje, prace badawczo-rozwojowe oraz kształcenie zasobów ludzkich. |
10. |
Przypomina, że należy zwracać szczególną uwagę na oddziaływanie powstałych konstrukcji związanych z wytwarzaniem energii ze źródeł odnawialnych na środowisko naturalne. |
11. |
Zwraca uwagę, że rozwój energetyki morskiej wykorzystującej odnawialne źródła energii może stanowić pozytywny impuls dla rozwoju mniejszych portów morskich, w których możliwe będzie logistyczne zabezpieczenie potrzeb tej części gospodarki morskiej. |
12. |
Uważa, że do dalszych dyskusji nad przyszłością energetyki morskiej wykorzystującej odnawialne źródła energii należy zaprosić przedstawicieli administracji morskich, zarządy portów oraz władze regionalne i lokalne. |
13. |
Zauważa szczególną rolę, jaką sektor publiczny będzie musiał odgrywać we wspieraniu przyszłych inicjatyw w tej dziedzinie. |
Akwakultura i rybołówstwo
14. |
Zauważa, że rozwój akwakultury oraz wzrost produkcji, z poszanowaniem środowiska naturalnego, równowagi ekologicznej oraz różnorodności biologicznej, będzie pozytywnie wpływać na wzrost spożycia ryb i innych organizmów wodnych. Przyczyni się to do poprawy zdrowia społeczeństwa, wzmocnienia podmiotów gospodarczo związanych z akwakulturą, zmniejszenia udziału substytutów białka rybnego oraz zwiększenia zatrudnienia w tej części niebieskiej gospodarki. |
15. |
Zauważa konieczność wpierania finansowego akwakultury ze środków UE, co wzmocni znaczenie sektora rybołówstwa i działalności połowowej dla regionów przybrzeżnych. |
16. |
Odrzuca propozycję modyfikowania genetycznego organizmów wodnych mającego na celu wygenerowanie nowych gatunków bardziej odpornych na choroby lub zanieczyszczenie środowiska. |
17. |
Wspiera wymianę silników statków rybackich oraz wprowadzanie na rynek nowych efektywnych energetycznie jednostek połowowych zapewniających prowadzenie selektywnych połowów oraz poprawę bezpieczeństwa i komfortu na statkach. |
18. |
Przypomina swoje stanowisko wyrażone w opinii w sprawie reformy wspólnej polityki rybołówstwa, uznające konieczność powołania Komitetu Doradczego ds. Akwakultury, który skupiałby przedstawicieli przemysłu wytwórczego. |
19. |
Podkreśla rolę Komitetu Naukowo-Technicznego i Ekonomicznego ds. Rybołówstwa (STECF) jako organu naukowego wspierającego działania Komisji Europejskiej na rzecz zrównoważonego zarządzania rybołówstwem. |
Turystyka morska, nadmorska i rejsowa
20. |
Zauważa, że dla wielu mieszkańców wspólnoty europejskiej wypoczynek nad morzem w krajach Unii Europejskiej staje się coraz bardziej atrakcyjny. Ponadto zwiększeniu atrakcyjności wypoczynku nad morzem w krajach Unii Europejskiej sprzyja coraz wyższy poziom usług świadczonych w tej sferze gospodarki. |
21. |
Popiera strategiczne podejście do infrastruktury portów morskich, przystani i szeroko rozumianego transportu oraz podkreśla rolę wspierania finansowego tych działań inwestycyjnych środkami pochodzącymi z Funduszu Spójności, Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Funduszu Morskiego i Rybackiego. |
22. |
Uważa, że inicjatywy łączące w sobie działania związane z ochroną brzegów morskich oraz z uprawianiem turystyki z poszanowaniem środowiska naturalnego powinny być wspierane i promowane w nowej perspektywie ram finansowych 2014–2020. |
23. |
Podkreśla rolę, jaką odgrywają morskie obszary chronione w utrzymaniu i ochronie ekosystemów morskich oraz rozwoju działalności turystycznej opartej na zrównoważonym nurkowaniu, która jest strategicznym instrumentem nabywania wiedzy o środowisku morskim i podnoszenia świadomości społecznej w tym zakresie. |
24. |
Popiera dotychczasowe zaangażowanie władz regionalnych i lokalnych we wspieranie, promowanie i popularyzowanie ochrony środowiska, inicjatyw zwiększających bazę turystyczną oraz kształcenie wysoko wykwalifikowanych kadr tego sektora gospodarki. |
25. |
Zauważa szczególne znaczenie uczelni morskich oraz ośrodków akademickich kształcących pracowników dla sektora gospodarki morskiej legitymujących się dyplomem uczelni wyższej czy też mogących wykazać się wysokimi kwalifikacjami zawodowymi w tej dziedzinie. Należy także wspierać działania platform współpracy uczelni kształcących kadry morskie. |
Morskie zasoby mineralne
26. |
Zgadza się, że wzrastające zapotrzebowanie na surowce niesie za sobą potencjalny wzrost zainteresowania pozyskiwaniem ich z dna mórz i oceanów, co może poważnie wpłynąć na równowagę ekosystemów morskich, z których wiele jest zresztą bardzo słabo znanych, i wywołać niebezpieczne zjawisko degradacji obszaru oraz środowiska naturalnego i ludzkiego (osiadanie gleby, erozja, napływ wody morskiej itp.) tam, gdzie surowce wydobywane są z dna morza w pobliżu wybrzeża. W związku z tym – jak zwracał na to uwagę Komitet w swych opiniach dotyczących zrównoważonego rozwoju – należy położyć nacisk na ponowne wykorzystanie i recykling surowców, aby ograniczyć tę presję gospodarczą. |
27. |
Uważa, że środki wspierające prace badawczo-rozwojowe, finansowanie ośrodków akademickich, badania, programy naukowe oraz stypendia mogą być motorem rozwoju tej sfery gospodarki. |
28. |
Podkreśla wagę wspierania specjalistycznego sektora stoczniowego oraz produkcji wyposażenia statków i innych jednostek morskich (w tym wydobywczych) przyczyniających się do eksploatacji podmorskich złóż z zachowaniem wysokich norm ochrony środowiska. |
29. |
Zwraca uwagę na kwestię, która może mieć szczególne znaczenie dla każdej z przedstawionych gałęzi rozwoju niebieskiej gospodarki, jaką są pozostałości militarne z okresu wojen światowych oraz okresu zimnej wojny, a także odpady radioaktywne wyrzucane w przeszłości do morza. Dlatego też należy na poziomie Unii Europejskiej wypracować metodologię oraz zabezpieczyć środki na bezpieczne zutylizowanie tych niebezpiecznych materiałów. |
Niebieska biotechnologia
30. |
Zgadza się, że cała sfera biotechnologii opartej na zasobach morskich na chwilę obecną jest mało rozwinięta. Przedstawione przykłady dobrych praktyk w postaci leków opracowanych na bazie organizmów morskich dają nadzieję, że badania prowadzone w tym zakresie mogą okazać się bardzo perspektywiczne. |
31. |
Uważa, że monitorowanie badań naukowych może przyczynić się do wdrożenia nowych, innowacyjnych technologii, które – po wprowadzeniu na skalę przemysłową – mogą w znaczący sposób rozwinąć gospodarkę. |
Podsumowanie
32. |
Podkreśla, że rozwój niebieskiej gospodarki musi opierać się na poszanowaniu środowiska naturalnego i zasad zrównoważonego rozwoju. Jednak bardzo istotne jest również to, aby kwestie związane z ochroną środowiska naturalnego zostały uwzględnione w ramach tego rozwoju. |
33. |
Uważa, że w kwestiach związanych z niebieskim wzrostem bardzo istotny jest rozwój niezbędnej infrastruktury, szczególnie portów morskich, przystani oraz sieci transportowych. Dlatego też należy podkreślać i traktować w strategiczny sposób każdą formę jej wspierania, a zwłaszcza programy w dziedzinie badań i rozwoju. |
34. |
Apeluje, by opracowując działania na rzecz niebieskiej gospodarki, uwzględnić i wykorzystać w ich realizacji regionalną specyfikę europejskich basenów morskich. |
35. |
Apeluje, aby Komitet Regionów, jako przedstawiciel władz regionalnych i lokalnych, był systematycznie zapraszany do udziału w dalszych pracach nad koncepcją niebieskiego wzrostu, w tym nad opracowaniem i wprowadzeniem strategii w zakresie basenów morskich, które uważa za istotne narzędzie wdrażania kluczowych aspektów niebieskiego wzrostu. |
Bruksela, 31 stycznia 2013 r.
Przewodniczący Komitetu Regionów
Ramón Luis VALCÁRCEL SISO