14.6.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 168/21

—

uwzględniając swoje rezolucje w sprawie Rosji, zwłaszcza rezolucję z dnia 9 czerwca 2011 r. w sprawie szczytu UE-Rosja, który odbył się w dniach 9-10 czerwca 2011 r. (1) oraz rezolucję z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie szczytu UE-Rosja (2),

—

uwzględniając swoje rezolucje w sprawie stosunków między UE a Rosją, w tym rezolucję z dnia 7 lipca 2011 r. w sprawie przygotowań do wyborów do rosyjskiej Dumy Państwowej w grudniu 2011 r. (3), a także rezolucję z dnia 16 grudnia 2010 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka na świecie za rok 2009 oraz polityki UE w tym zakresie (4),

—

uwzględniając umowę o partnerstwie i współpracy między UE a Federacją Rosyjską (5) oraz rozpoczęte w 2008 r. negocjacje w sprawie nowej umowy między UE a Rosją, a także uwzględniając partnerstwo na rzecz modernizacji zainicjowane w 2010 r.,

—

uwzględniając wspólny cel UE i Rosji, określony we wspólnym oświadczeniu wydanym po zakończeniu XI szczytu UE-Rosja, który odbył się w Petersburgu w dniu 31 maja 2003 r., dotyczący utworzenia wspólnej przestrzeni gospodarczej, wspólnej przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, wspólnej przestrzeni współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa zewnętrznego oraz wspólnej przestrzeni badań naukowych i edukacji z uwzględnieniem aspektów kulturalnych (tzw. cztery wspólne przestrzenie),

—

uwzględniając wspólne oświadczenie końcowe oraz zalecenie wydane przez komisję współpracy parlamentarnej UE-Rosja na posiedzeniu, które odbyło się w dniu 19 i 20 września 2011 r. w Warszawie,

—

uwzględniając wspólne oświadczenie Stałej Rady Partnerstwa Rosja-UE dotyczące wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, wydane na posiedzeniu, które odbyło się w dniu 11 października 2011 r. w Warszawie,

—

uwzględniając uwagi wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Catherine Ashton wygłoszone na VIII posiedzeniu Stałej Rady Partnerstwa UE-Rosja, które odbyło się w dniu 17 listopada 2011 r. w Moskwie,

—

uwzględniając ostatnią rundę dialogu UE-Rosja na temat praw człowieka, która miała miejsce w dniu 29 listopada 2011 r.,

—

uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Catherine Ashton dotyczące wyborów do Dumy w Federacji Rosyjskiej, z dnia 6 i 7 grudnia 2011 r.,

—

uwzględniając wstępne wnioski przedstawione w dniu 5 grudnia przez Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE/ODIHR), Zgromadzenie Parlamentarne OBWE (ZP OBWE) i Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy (ZPRE) po międzynarodowej misji obserwacji wyborów do Dumy Państwowej, które odbyły się w dniu 4 grudnia 2011 r.,

—

uwzględniając program szczytu UE-Rosja, który odbędzie się w Brukseli w dniu 15 grudnia 2011 r.,

—

uwzględniając art. 110 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że UE i Rosja są od siebie wzajemnie uzależnione, zarówno pod względem gospodarczym, jak i politycznym; mając w związku z tym na uwadze, że ściślejsza współpraca i dobrosąsiedzkie stosunki między UE a Rosją mają kluczowe znaczenie dla stabilności, bezpieczeństwa i dobrobytu w Europie i poza nią; mając na uwadze, że Unia Europejska nadal angażuje się w pogłębianie i rozwijanie stosunków z Rosją opartych na silnym przywiązaniu do zasad demokratycznych; mając na uwadze, że zawarcie umowy o partnerstwie strategicznym między UE a Federacją Rosyjską ma olbrzymie znaczenie dla tworzenia autentycznego strategicznego partnerstwa;

B.

mając na uwadze, że bezpieczeństwo dostaw energii to jedno z największych wyzwań dla UE oraz jedna z najważniejszych dziedzin współpracy z Rosją; mając na uwadze, że niebywale ważne jest, by UE mówiła jednym głosem i wykazywała silną solidarność wewnętrzną;

C.

mając na uwadze, że jako stały członek Rady Bezpieczeństwa ONZ Rosja wraz z pozostałymi członkami jest współodpowiedzialna za utrzymanie stabilności na świecie; mając na uwadze, że wiele problemów międzynarodowych, zwłaszcza tych występujących we wspólnym sąsiedztwie (Północny Kaukaz oraz Republika Mołdowy), w Północnej Afryce, Syrii, na Bliskim Wschodzie i w Iranie, a także związanych z terroryzmem, bezpieczeństwem energetycznym, zmianami klimatu oraz kryzysami finansowymi, można rozwiązać tylko przy zastosowaniu skoordynowanego podejścia obejmującego Rosję;

D.

mając na uwadze, że Federacja Rosyjska jest pełnoprawnym członkiem Rady Europy oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, w związku z czym zobowiązała się do przestrzegania zasad demokracji i poszanowania praw podstawowych; mając na uwadze utrzymujące się zaniepokojenie stanem przestrzegania praw człowieka, praworządności i niezawisłości sądów, a także środkami represji wobec dziennikarzy i opozycji;

E.

mając na uwadze, że w 2011 r. przypada 20. rocznica rozpadu ZSRR, który by kamieniem milowym w historii Europy; mając na uwadze, że należy uznać udział, jaki miały w tym wydarzeniu osoby czynnie przeciwstawiające się totalitaryzmowi i przyczyniające się do wyzwolenia od niego;

F.

mając na uwadze, że w dniu 12 kwietnia 2011 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka wyraził krytyczne uwagi na temat uciążliwych procedur rejestracji partii politycznych w Rosji, które to procedury nie spełniają standardów wyborczych ustalonych przez Radę Europy i OBWE; mając na uwadze utrzymujące się poważne zaniepokojenie trudnościami, jakie napotykają partie polityczne chcące wziąć udział w wyborach, które to trudności w istotny sposób ograniczają rywalizację polityczną i pluralizm w Rosji, co zagraża legitymacji prawnej wyborów;

G.

mając na uwadze, że w dniu wyborów donoszono o licznych nieprawidłowościach, w tym o głosowaniu wielokrotnym (tzw. karuzele), utrudnianiu pracy obserwatorom partyjnym oraz podrzucaniu do urn fałszywych kart do głosowania; mając na uwadze, że policja zatrzymała setki działaczy opozycji, którzy w dniu 4 grudnia 2011 r. i w dniach kolejnych próbowali gromadzić się w Moskwie, Petersburgu i innych rosyjskich miastach, by zaprotestować przeciwko sposobowi przeprowadzenia wyborów;

H.

mając na uwadze, że w dniu 10 grudnia 2011 r. co najmniej 50 000 osób zebrało się na Placu Bołotnym w Moskwie, domagając się unieważnienia wyników wyborów z dnia 4 grudnia 2011 r., powtórzenia wyborów, dymisji szefa komisji wyborczej, przeprowadzenia dochodzenia w sprawie zarzutów dotyczących fałszowania wyborów oraz natychmiastowego zwolnienia aresztowanych manifestantów; mając na uwadze, że podobne demonstracje miały miejsce w innych rosyjskich miastach;

I.

mając na uwadze, że minął rok, odkąd Parlament Europejski wezwał Radę, „wobec braku pozytywnych działań ze strony władz rosyjskich […] do współpracy oraz do zbadania sprawy Siergieja Magnickiego, do domagania się od władz rosyjskich postawienia winnych przed wymiarem sprawiedliwości oraz do rozważenia nałożenia zakazu wjazdu do UE”, a także zachęcił „unijne agencje egzekwowania prawa do współpracy w celu zamrożenia kont bankowych i innych aktywów tych rosyjskich urzędników we wszystkich państwach członkowskich UE” (6);

1.

ponownie wyraża przekonanie, że Rosja jest nadal jednym z najważniejszych partnerów Unii Europejskiej, jeśli chodzi o nawiązywanie strategicznej współpracy, mającym nie tylko wspólne interesy gospodarcze i handlowe, ale także ten sam cel, jakim jest ścisła współpraca na arenie światowej;

2.

wzywa UE i Rosję, aby wykorzystały okazję, jaką jest zbliżający się szczyt, by przyspieszyć negocjacje w sprawie nowej umowy o partnerstwie i współpracy; ponownie wyraża poparcie dla kompleksowej, prawnie wiążącej umowy, obejmującej kwestie polityczne, gospodarcze i społeczne oraz wszystkie obszary związane z demokracją, praworządnością i poszanowaniem praw człowieka; ponownie wyraża przekonanie, że demokracja i prawa człowieka muszą być nieodłącznym elementem nowej umowy, zwłaszcza jeśli chodzi o sformułowanie i włączenie do umowy autentycznej i operacyjnej klauzuli dotyczącej praw człowieka;

3.

wzywa do wzmożenia wysiłków o zacieśnienie partnerstwa na rzecz modernizacji między UE a Rosją; jest przekonany, że partnerstwo na rzecz modernizacji będzie wsparciem dla reform i nada nowy impuls stosunkom między UE a Rosją oraz pozwoli rozwinąć korzystną dla obu stron współpracę w dziedzinie handlu, gospodarki i bezpieczeństwa energetycznego, przyczyniając się jednocześnie do naprawy gospodarki światowej; jest zdania, że partnerstwu na rzecz modernizacji musi towarzyszyć ambitny proces reform wewnętrznych obejmujących umocnienie instytucji demokratycznych i niezawodnego systemu prawnego; w związku z tym wzywa UE i rosyjski rząd do określenia działań niezbędnych do osiągnięcia tych celów;

4.

z zadowoleniem przyjmuje zakończenie negocjacji w sprawie przystąpienia Rosji do WTO, co umożliwi stworzenie równych warunków dla przedsiębiorczości po obu stronach oraz ułatwi i zliberalizuje handel w gospodarce światowej; podkreśla, że z chwilą przystąpienia do WTO Rosja jest prawnie zobowiązana do przestrzegania wszystkich zasad tej organizacji, w tym do zaprzestania stosowania środków protekcjonistycznych; w związku z tym wyraża zaniepokojenie z powodu unii celnej między Rosją, Kazachstanem i Białorusią, która doprowadziła do wzrostu skonsolidowanych taryf celnych; wyraża przekonanie, że członkostwo Rosji w WTO będzie również ważnym etapem w pogłębianiu dwustronnej integracji gospodarczej, w tym dzięki ukończeniu trwających negocjacji w sprawie nowej umowy;

5.

podkreśla znaczenie zacieśniania partnerstwa energetycznego z Rosją; przypomina, że dostawy surowców naturalnych nie mogą być wykorzystywane jako narzędzie polityczne; podkreśla znaczenie współpracy energetycznej dla obu stron, będącej szansą na dalszą współpracę handlową i gospodarczą na otwartym i przejrzystym rynku, przy pełnym zrozumieniu potrzeby różnicowania kierunków dostaw i dostawców energii do UE; podkreśla, że podstawą takiej współpracy powinna być zasada współzależności i przejrzystości, a także równy dostęp do rynków, infrastruktury i inwestycji oraz prawnie wiążące ramy dotyczące energetyki, gwarantujące wiarygodne i bezpieczne dostawy energii w oparciu o jednakowe normy dla wszystkich państw członkowskich UE;

6.

wzywa Radę i Komisję, by zagwarantowały włączenie zasad Traktatu Karty energetycznej oraz załączonego doń protokołu tranzytowego do nowej umowy o partnerstwie między UE a Rosją; z zadowoleniem przyjmuje podpisanie w lutym 2011 r. porozumienia w sprawie uaktualnionego mechanizmu wczesnego ostrzegania, mającego dalej usprawniać koordynację w razie sytuacji kryzysowej pod względem dostaw lub zapotrzebowania;

7.

podkreśla, że UE powinna rozszerzyć współpracę z Rosją w dziedzinie energetyki na takie obszary, jak wydajność energetyczna czy badania nad odnawialnymi źródłami energii; ponownie zaznacza, że umowy międzyrządowe oraz porozumienia handlowe w sektorze energetyki zawierane między podmiotami rosyjskimi i europejskimi muszą być zgodne ze zobowiązaniami prawnymi obu stron;

8.

wzywa Federację Rosyjską do wniesienia większego wkładu w rozwiązywanie problemu zmian klimatu przez obniżenie poziomu krajowych emisji gazów cieplarnianych oraz udział w międzynarodowych negocjacjach dotyczących kompleksowych ram polityki klimatycznej na okres po 2012 r. na mocy ramowej konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) i protokołu z Kioto; w związku z tym podkreśla, że aby uzyskać do 2020 r. niezbędną redukcję emisji w stosunku do poziomu z 1990 r. w krajach ujętych w załączniku I, wszystkie kraje uprzemysłowione muszą się zobowiązać do realizacji celów w postaci znacznego obniżenia obecnych poziomów emisji i podniesienia poziomów wychwytywania dwutlenku węgla w lasach;

9.

w związku z tym wzywa Rosję do ratyfikowania i natychmiastowego wypełnienia konwencji z Espoo (konwencja Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ), a także przypomina, że Rosja zobowiązała się do opracowania ujednoliconych norm oceny oddziaływania na środowisko w przedsięwzięciach transgranicznych;

10.

uznaje wspólne wnioski z dnia 11 października 2011 r. zapowiadające ukończenie prac nad listą wspólnych działań zmierzających do wprowadzenia ruchu bezwizowego oraz popiera jej oficjalne zatwierdzenie, a następnie wdrożenie; przypomina o konieczności zapewnienia spójności regionalnej w podejściu do liberalizacji systemu wizowego z Rosją i krajami partnerstwa wschodniego; z zadowoleniem przyjmuje zakończenie negocjacji w sprawie zmian do obowiązującej umowy między UE a Rosją w sprawie ułatwień wizowych z 2006 r., a także rozpoczęcie dialogu między UE a Rosją na temat migracji; podkreśla znaczenie rzeczywistego wdrożenia umowy o readmisji między Rosją a UE; wzywa do dalszej współpracy w dziedzinie nielegalnej imigracji, poprawy kontroli na przejściach granicznych oraz wymiany informacji na temat terroryzmu i przestępczości zorganizowanej;

11.

z zadowoleniem przyjmuje propozycję uproszczenia małego ruchu granicznego w obwodzie kaliningradzkim i podkreśla, że przyczyni się to do dalszego pogłębiania strategicznego partnerstwa między UE a Rosją zgodnie z priorytetami określonymi w planie działania dotyczącym wspólnej przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości;

12.

przyjmuje do wiadomości wyniki wyborów do Dumy z 4 grudnia 2011 r.; podkreśla, że przebieg wyborów pokazał, że Rosja nie spełnia standardów wyborczych określonych przez OBWE; wyraża głębokie zaniepokojenie doniesieniami na temat fałszerstw oraz wstępnymi ustaleniami ze sprawozdania OBWE/ODIHR, wskazującymi na łamanie procedur, stronniczość mediów, nękanie niezależnych obserwatorów oraz brak rozdziału partii od państwa;

13.

ponownie zwraca uwagę, że uciążliwe procedury rejestracji doprowadziły do wykluczenia kilku partii opozycyjnych oraz od początku poważnie szkodziły wolności stowarzyszeń, rywalizacji politycznej i pluralizmowi;

14.

potępia działania podjęte przez władze rosyjskie przeciw rosyjskiemu stowarzyszeniu Gołos, zajmującemu się monitorowaniem wyborów, po utworzeniu przez nie specjalnej strony internetowej do zgłaszania fałszerstw i nieprawidłowości wyborczych;

15.

z zadowoleniem przyjmuje demonstracje w Rosji jako wyraz dążenia narodu rosyjskiego do większej demokracji; potępia rozproszenie przez policję pokojowych protestów przeciwko nieprawidłowościom i fałszerstwom wyborczym, o których donosili międzynarodowi obserwatorzy; wzywa władze rosyjskie do poszanowania wolności zgromadzeń i wypowiedzi, do nieutrudniania pokojowych demonstracji oraz do natychmiastowego i bezwarunkowego zwolnienia wszystkich pokojowo demonstrujących osób aresztowanych w związku z wyborami; apeluje o niezwłoczne przeprowadzenie pełnego dochodzenia w sprawie wszystkich doniesień o fałszerstwach i zastraszaniu oraz o ukaranie winnych, a także wyraża nadzieję, że wydany przez prezydenta Miedwiediewa nakaz przeprowadzenia dochodzeń okaże się ważki i przejrzysty;

16.

odnotowuje niedawne apele o unieważnienie wyborów do Dumy Państwowej, które odbyły się w dniu 4 grudnia 2011 r.; wzywa rosyjskie władze, by dogłębnie zbadały wszelkie przypadki naruszeń prawa wyborczego w celu ukarania urzędników zamieszanych w nieprawidłowości oraz by ponownie przeprowadziły głosowanie tam, gdzie doszło do nieprawidłowości;

17.

wzywa do przeprowadzenia nowych wolnych i uczciwych wyborów po rejestracji wszystkich partii opozycyjnych;

18.

wzywa przewodniczącego Rady Europejskiej, przewodniczącego Komisji oraz wysoką przedstawiciel/ wiceprzewodniczącą Komisji, by w czasie szczytu zdecydowanie postawili sprawę wyborów z dnia 4 grudnia 2011 r., domagając się od Rosji poszanowania jej międzynarodowych zobowiązań, wynikających w szczególności z członkostwa Rosji w Radzie Europy i w OBWE; wzywa Radę Europy i OBWE, aby oceniły, czy Rosja wypełnia zobowiązania wynikające z przynależności do tych organizacji;

19.

wzywa władze rosyjskie, by odniosły się do ustaleń zawartych w sprawozdaniu z misji obserwacji wyborów wydanym przez OBWE/ODIHR, znowelizowały ordynację wyborczą zgodnie ze standardami OBWE i Rady Europy oraz we współpracy z Komisją Wenecką, a także by przestrzegały tych standardów w praktyce z myślą o zapewnieniu wolnych i demokratycznych wyborów prezydenckich w 2012 r., dających równe szanse kandydatom opozycji; wzywa Rosję do stworzenia możliwości prowadzenia dostatecznej i skutecznej obserwacji wyborów, zgodnie z normami OBWE/ODIHR i Rady Europy;

20.

ponownie wyraża zaniepokojenie stanem przestrzegania praw człowieka w Rosji, a także brakiem praworządności i niezależnej władzy sądowniczej; wyraża szczególne zaniepokojenie sprawą Siergieja Magnickiego, w tym faktem, że nie ukarano osób uznanych za winne jego śmierci; odnotowuje sprawozdanie opublikowane w lipcu 2011 r. przez Radę Praw Człowieka powołaną przez prezydenta Miedwiediewa, w którym przedstawiono dowody, że aresztowanie Siergieja Magnickiego było niezgodne z prawem i że w trakcie przetrzymywania bito go i torturowano, aby wymusić przyznanie się do winy; zauważa, że departament stanu USA, ministerstwo spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii i duński parlament podjęły w 2011 r. decyzję o wprowadzeniu zakazu wydawania wiz około 60 rosyjskim urzędnikom uważanym za zamieszanych w śmierć Siergieja Magnickiego w wyniku bezczynności rosyjskich władz;

21.

wzywa komisję śledczą do przeprowadzenia kompleksowego i rzetelnego śledztwa bez żadnych tabu, by szybko przedstawić konkretne wnioski i podjąć wszelkie działania niezbędne, by postawić sprawców przed sądem; apeluje do Rady, by w razie dalszej bezczynności władz rosyjskich rozważyła takie działania jak zakaz wjazdu do całej UE oraz zamrożenie aktywów finansowych osób winnych torturowania i śmierci Siergieja Magnickiego oraz ukrywania prawdy o tej sprawie;

22.

podkreśla znaczenie stałej wymiany poglądów na temat praw człowieka z Rosją w ramach konsultacji między UE a Rosją na temat praw człowieka, gdyż jest to sposób doskonalenia interoperacyjności stron we wszystkich dziedzinach współpracy, a także żąda poprawy formatu posiedzeń, by zwiększyć ich skuteczność, ze szczególnym uwzględnieniem wspólnych działań przeciwko rasizmowi i ksenofobii, a ponadto domaga się otwarcia tego procesu na rzeczywisty udział Parlamentu Europejskiego, Dumy Państwowej i organizacji pozarządowych zajmujących się prawami człowieka bez względu na to, czy dialog odbywa się w Rosji, czy w państwie członkowskim UE;

23.

potępia niedawne propozycje uznania za przestępstwo publicznego informowania o orientacji seksualnej i tożsamości płciowej w różnych regionach Rosji i na szczeblu federalnym;

24.

wzywa wiceprzewodniczącą/ wysoką przedstawiciel oraz Komisję do realizacji wspólnych inicjatyw z rządem Rosji, mających na celu poprawę bezpieczeństwa i stabilności we wspólnym sąsiedztwie; wzywa Rosję, by aktywnie przyczyniała się do rozwiązywania zamrożonych konfliktów w swoim sąsiedztwie oraz by szanowała suwerenność i terytorialną integralność wszystkich państw uwikłanych w te konflikty;

25.

przypomina, że Rosja jest zobowiązana w pełni wdrożyć sześciopunktowe porozumienie o zawieszeniu broni, obejmujące respektowanie suwerenności i integralności terytorialnej Gruzji; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Rosja wyraża gotowość do pracy nad porozumieniem ramowym w dziedzinie operacji zarządzania kryzysowego; w związku z tym wzywa władze Rosji do konsekwencji, a tym samym do umożliwienia misji obserwacji wyborów UE w Gruzji wjazdu na okupowane terytoria Abchazji i Osetii Południowej, zgodnie z postanowieniami zawieszenia broni z 2008 r.;

26.

popiera mińską grupę OBWE i jej współprzewodniczącego w staraniach o rozwiązanie konfliktu w Górskim Karabachu;

27.

z zadowoleniem przyjmuje wznowienie negocjacji w sprawie konfliktu naddniestrzańskiego według formuły 5+2 i odnotowuje pierwsze oficjalne posiedzenie, które odbyło się w dniu 1 grudnia 2011 r. i można postrzegać z nadzieją jako początek rozwiązywania konfliktu;

28.

stwierdza, że Rosja, mająca prawo weta w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, musi wywiązywać się ze swoich obowiązków w przypadku kryzysów międzynarodowych; podkreśla, że bez skoordynowanego podejścia obejmującego Rosję nie można rozwiązać problemów międzynarodowych, szczególnie tych związanych z Syrią i Iranem; wzywa Rosję do przyjęcia bardziej konstruktywnego podejścia, zwłaszcza w odniesieniu do rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ; wzywa Rosję, by przyłączyła się do światowych wysiłków o zablokowanie irańskich prób wzbogacania uranu i innych działań w sektorze jądrowym mających na celu budowę broni jądrowej; wzywa władze Rosji, by poparły międzynarodowe sankcje wobec irańskich podmiotów będące reakcją na atak na brytyjską ambasadę;

29.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej, Radzie Europy oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.