(1)

Unijna polityka na rzecz rozwoju ma na celu zmniejszenie, a ostatecznie wyeliminowanie ubóstwa.

(2)

Unia, jako członek Światowej Organizacji Handlu (WTO), jest zaangażowana we włączanie handlu w strategie na rzecz rozwoju oraz w propagowanie handlu międzynarodowego w celu przyspieszenia rozwoju oraz zmniejszenia i – w dłuższej perspektywie – wyeliminowania ubóstwa na świecie.

(3)

Unia wspiera grupę państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) na ich drodze do zmniejszenia ubóstwa i osiągnięcia trwałego rozwoju gospodarczego i społecznego i uznaje znaczenie sektorów żywnościowych ich gospodarek.

(4)

Unia jest zaangażowana we wspieranie sprawnej i stopniowej integracji krajów rozwijających się do gospodarki światowej w celu osiągnięcia przez nie trwałego rozwoju. Kraje AKP będące głównymi eksporterami bananów mogą napotykać trudności w związku ze zmieniającymi się ustaleniami dotyczącymi handlu, przede wszystkim w wyniku liberalizacji taryf KNU w ramach WTO oraz w wyniku umów dwustronnych lub regionalnych zawartych lub w trakcie zawierania między Unią i krajami Ameryki Łacińskiej. Program środków towarzyszących w sektorze bananów („program”) powinien zatem zostać włączony do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1905/2006 (2).

(5)

Środki pomocy finansowej, jakie należy przyjąć w ramach programu, powinny mieć na celu poprawę poziomu i warunków życia ludzi zamieszkujących obszary uprawy bananów oraz uczestniczących w łańcuchach wartości w sektorze bananów, zwłaszcza drobnych rolników i małych gospodarstw, a także zapewnienie zgodności z normami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz normami środowiskowymi, szczególnie z normami dotyczącymi stosowania pestycydów i narażenia na kontakt z nimi. Środki powinny zatem wspierać dostosowanie i obejmować , w stosownych przypadkach, restrukturyzację obszarów zależnych od eksportu bananów poprzez ukierunkowane wsparcie finansowe lub konkretne działania. Środki te powinny zmierzać do ustanowienia polityki kształtowania odporności socjalnej, dywersyfikacji gospodarczej lub inwestycji w poprawę konkurencyjności w przypadkach, w których wydaje się to efektywne, biorąc pod uwagę rezultaty i doświadczenia uzyskane w ramach specjalnego systemu pomocy dla krajów AKP będących tradycyjnymi dostawcami bananów, ustanowionego rozporządzeniem Rady (WE) nr 2686/94 (3), oraz specjalnych ram pomocy dla krajów AKP będących tradycyjnymi dostawcami bananów, ustanowionych rozporządzeniem Rady (WE) nr 856/1999 (4) i rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1609/1999 (5). Unia uznaje znaczenie propagowania sprawiedliwszego podziału dochodów pochodzących z sektora bananów.

(6)

Program powinien towarzyszyć procesowi dostosowania w krajach AKP, które w ostatnich latach eksportowały do Unii znaczące ilości bananów i które będą odczuwały skutki liberalizacji w ramach porozumienia genewskiego w sprawie handlu bananami (6) oraz w wyniku umów dwustronnych lub regionalnych zawartych lub będących w trakcie zawierania między Unią i krajami Ameryki Łacińskiej. Program opiera się o specjalne ramy pomocy dla krajów AKP będących tradycyjnymi dostawcami bananów. Program jest zgodny ze zobowiązaniami międzynarodowymi Unii w ramach WTO i koncentruje się na restrukturyzacji i poprawie konkurencyjności, a zatem ma określony czas trwania, który wynosi cztery lata (2010-2013).

(7)

Według wniosków z komunikatu Komisji z dnia 17 marca 2010 r., zatytułowanego „Sprawozdanie dwuletnie w sprawie specjalnych ram pomocy dla tradycyjnych dostawców bananów”, programy pomocy realizowane w przeszłości w znaczny sposób przyczyniły się do poprawy zdolności skutecznego zróżnicowania gospodarczego, chociaż nie można jeszcze określić ich pełnego wpływu, a zrównoważony charakter eksportu bananów z krajów AKP pozostaje niepewny.

(8)

Komisja dokonała oceny specjalnych ram pomocy i nie przeprowadziła oceny wpływu środków towarzyszących w sektorze bananów.

(9)

Komisja powinna zapewnić właściwą koordynację tego programu z indykatywnymi programami regionalnymi i krajowymi realizowanymi w krajach korzystających z pomocy, zwłaszcza w odniesieniu do realizacji celów o charakterze gospodarczym, rolnym, społecznym i środowiskowym.

(10)

Prawie 2 % światowego handlu bananami posiada certyfikat organizacji producentów sprawiedliwego handlu. Minimalne ceny w sprawiedliwym handlu ustala się na podstawie obliczenia „zrównoważonych kosztów produkcji”, które ustala się po konsultacji z podmiotami uczestniczącymi, w celu zawarcia w nich kosztów dostosowania do odpowiednich norm socjalnych i środowiskowych oraz uzyskania rozsądnego zysku, dzięki któremu producenci mogą zabezpieczyć swój byt w perspektywie długoterminowej.

(11)

Podmioty łańcucha produkcyjnego w sektorze bananów powinny uzgodnić zapewnienie sprawiedliwego podziału dochodów uzyskiwanych w tym sektorze, aby uniknąć wyzysku lokalnych pracowników,

(11a)

W odniesieniu do geograficznych dokumentów strategicznych, wieloletnich programów indykatywnych oraz dokumentów strategicznych dotyczących programów tematycznych i środków towarzyszących Komisja powinna być uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, ponieważ dokumenty te uzupełniają rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 i mają zasięg ogólny. Szczególnie istotne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym z ekspertami.

(12)

Rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 powinno zatem zostać odpowiednio zmienione,

(1)

art. 4 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 4

Wprowadzanie w życie pomocy unijnej

Zgodnie z ogólnym celem i zakresem zastosowania oraz celami i ogólnymi zasadami niniejszego rozporządzenia, pomoc unijna jest wprowadzana w życie poprzez programy geograficzne i tematyczne określone w art. 5–16 oraz programy określone w art. 17 i 17a.”;

(2)

wprowadza się art. 17a w brzmieniu:

„Artykuł 17a

Kraje AKP będące głównymi dostawcami bananów

1.   Kraje AKP będące dostawcami bananów, wymienione w załączniku IIIa, korzystają ze środków towarzyszących odnoszących się do bananów. Unijna pomoc dla tych krajów ma na celu wsparcie ich procesu dostosowania w związku z liberalizacją rynku bananów w Unii w ramach WTO. Pomoc unijna jest w szczególności przeznaczana na zwalczanie ubóstwa poprzez poprawę poziomu i warunków życia rolników i zainteresowanych osób, w stosownych przypadkach małych gospodarstw, w tym poprzez zapewnianie zgodności z normami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz z normami środowiskowymi, w tym normami dotyczącymi stosowania pestycydów i narażenia na kontakt z nimi. Pomoc unijna bierze pod uwagę strategie dostosowywania tych krajów, jak również ich uwarunkowania regionalne (pod względem odległości od regionów peryferyjnych Unii oraz krajów i terytoriów zamorskich) i ukierunkowana jest w szczególności na następujące obszary współpracy:

2.   W ramach kwoty, o której mowa w załączniku IV, Komisja określa maksymalną kwotę dostępną dla każdego kraju AKP będącego dostawcą bananów, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, w oparciu o następujące obiektywne i wyważone wskaźniki:

Pomiar kryteriów przydziału opiera się na reprezentatywnych danych z lat poprzedzających rok 2010, obejmujących okres nie dłuższy niż pięć lat, oraz na przeprowadzonych przez Komisję badaniach zawierających ocenę skutków, jakie dla krajów AKP ma umowa zawarta w ramach WTO oraz umowy dwustronne lub regionalne zawarte lub będące w trakcie zawierania między Unią i krajami Ameryki Łacińskiej, będącymi głównymi eksporterami bananów.

3.   Komisja przyjmuje wieloletnie strategie wsparcia analogicznie do art. 19 i zgodnie z art. 21. Komisja dba o to, aby strategiom tym towarzyszyły geograficzne dokumenty strategiczne danego kraju i aby środki towarzyszące odnoszące się do bananów miały charakter tymczasowy.

Wieloletnie strategie wsparcia w odniesieniu do środków towarzyszących w sektorze bananów obejmują:

Do 18 miesięcy przed datą wygaśnięcia dokonuje się oceny programu środków towarzyszących w sektorze bananów i postępów krajów, których to dotyczy, obejmującej zalecenia dotyczące wszelkich niezbędnych środków, jakie należy podjąć, i ich charakteru.”;

(3)

art. 21 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 21

Przyjmowanie dokumentów strategicznych oraz wieloletnich programów indykatywnych

Dokumenty strategiczne i wieloletnie programy indykatywne, o których mowa w art. 19 i 20, oraz ich przeglądy, o których mowa w art. 19 ust. 2 oraz w art. 20 ust. 1, oraz środki towarzyszące, o których mowa odpowiednio w art. 17 oraz 17a, przyjmowane są przez Komisję w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 35 i z zastrzeżeniem warunków, o których mowa w art. 35a i 35b. ”;

(3a)

art. 22 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3.     Roczne programy działania są przyjmowane przez Komisję z uwzględnieniem opinii Parlamentu Europejskiego i Rady.”;

(3b)

art. 23 ust. 3 i 4 otrzymują brzmienie:

„3.     Jeżeli koszt takich środków przekracza 10 000 000 EUR, Komisja przyjmuje je z uwzględnieniem opinii Parlamentu Europejskiego i Rady. W przypadku środków specjalnych o kosztach poniżej 10 000 000 EUR Komisja informuje o nich Parlament Europejski i Radę w terminie miesiąca od przyjęcia decyzji.

4.     Parlament Europejski i Rada są w terminie miesiąca informowane o zmianach środków specjalnych, takich jak wprowadzenie korekt technicznych, przedłużenie okresu realizacji, realokacja środków w ramach przewidzianego budżetu, zwiększenie lub zmniejszenie budżetu o kwotę mniejszą niż 20 % budżetu początkowego, pod warunkiem że zmiany te pozostają bez wpływu na początkowe cele określone w decyzji Komisji.”;

(4)

art. 25 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2.   Pomocy Unii co do zasady nie wykorzystuje się w celu uiszczenia podatków, ceł i opłat w krajach korzystających z pomocy.”;

(5)

art. 29 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1.   Zobowiązania budżetowe określa się na podstawie decyzji Komisji podejmowanych zgodnie z art. 17a ust. 3, art. 22 ust. 1, art. 23 ust. 1 i art. 26 ust. 1.”;

(6)

art. 31 ust. 1 akapit trzeci otrzymuje brzmienie:

„W postępowaniach w sprawie udzielania zamówień publicznych lub zawierania umów w sprawie dotacji finansowanych na mocy programu tematycznego, określonego w art. 11–16 oraz programów określonych w art. 17 i 17a, poza osobami fizycznymi lub prawnymi kwalifikującymi się na mocy programu tematycznego lub programów określonych w art. 17 i 17a, mogą uczestniczyć wszystkie osoby fizyczne będące obywatelami kraju rozwijającego się, określonego jako taki przez OECD/DAC oraz wymienionego w załączniku II, lub osoby prawne mające siedzibę w takim kraju. Komisja publikuje i aktualizuje załącznik II na podstawie regularnych przeglądów wykazu odbiorców pomocy, sporządzanego przez OECD/DAC, oraz informuje o tym Radę.”;

(6a)

art. 33 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2.     Komisja przekazuje sprawozdania z oceny Parlamentowi Europejskiemu oraz Radzie w celach informacyjnych. Wyniki są wykorzystywane przy opracowywaniu programu i przydziale środków.”;

(6b)

art. 35 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 35

Wykonanie przekazania uprawnień

1.     Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 17 ust. 2, art. 17a i 21, przyznaje się Komisji na okres stosowania niniejszego rozporządzenia.

2.     Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja powiadamia o nim równocześnie Parlament Europejski i Radę.

3.     Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych przyznaje się Komisji na warunkach określonych w art. 35a i 35b.

Artykuł 35a

Odwołanie przekazania uprawnień

1.     Parlament Europejski lub Rada może w dowolnym momencie odwołać przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 17 ust. 2, art. 17a i 21.

2.     Instytucja, która wszczęła wewnętrzną procedurę mającą na celu podjęcie decyzji o ewentualnym odwołaniu przekazanego uprawnienia, dokłada starań, by powiadomić drugą instytucję i Komisję w rozsądnym czasie, przed podjęciem ostatecznej decyzji, wskazując przekazane uprawnienie, które mogłoby zostać odwołane, oraz ewentualne powody takiego odwołania.

3.     Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie uprawnień określonych w tej decyzji. Staje się ona skuteczna natychmiast lub od późniejszej daty, która jest w niej określona. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych. Decyzja ta zostaje opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 35b

Sprzeciw wobec aktów delegowanych

1.     Parlament Europejski lub Rada może wyrazić sprzeciw wobec aktu delegowanego w terminie dwóch miesięcy, licząc od daty zawiadomienia.

Z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady termin ten może być przedłużony o dwa miesiące.

2.     Jeżeli przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1, ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyrażą sprzeciwu wobec aktu delegowanego, akt ten jest publikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i wchodzi w życie z dniem w nim określonym.

Akt delegowany może zostać opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej oraz wejść w życie przed upływem tego okresu, jeżeli zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie zamierzają wyrażać sprzeciwu.

3.     W przypadku sprzeciwu wobec aktu delegowanego ze strony Parlamentu Europejskiego lub Rady wyrażonego w terminie, o którym mowa w ust. 1, akt delegowany nie wchodzi w życie. Instytucja, która wyraża sprzeciw wobec aktu delegowanego, podaje uzasadnienie tego sprzeciwu.”;

(7)

art. 38 ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:

„1.   Finansowa kwota referencyjna na wdrożenie niniejszego rozporządzenia w latach 2007–2013 wynosi 17 087 000 000 EUR.

2.   Indykatywne kwoty przydzielone na każdy spośród programów, o których mowa w art. 5-10, 11-16 oraz 17 i 17a, są określone w załączniku IV. Kwoty te ustanawia się na lata 2007-2013.”;

(8)

wprowadza się załącznik IIIa o treści zawartej w załączniku I do niniejszego rozporządzenia;

(9)

załącznik IV zastępuje się treścią załącznika II do niniejszego rozporządzenia.