52010PC0174

[pic] | KOMISJA EUROPEJSKA |

Bruksela, dnia 21.4.2010

KOM(2010)174 wersja ostateczna

2010/0101 (COD)

Wniosek

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie udzielenia gwarancji UE dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego na pokrycie strat poniesionych w związku z pożyczkami i gwarancjami udzielonymi na zabezpieczenie pożyczek na potrzeby projektów poza granicami Unii Europejskiej

{SEC(2010) 443}

UZASADNIENIE

1. KONTEKST WNIOSKU

Unia Europejska udziela Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu (EBI) gwarancji budżetowej obejmującej ryzyko polityczne i ryzyko kredytowe dłużnika typu państwo związane z operacjami pożyczkowymi i operacjami gwarancji pożyczkowych realizowanymi przez EBI poza granicami Unii Europejskiej w ramach wspierania odpowiednich celów polityki zewnętrznej UE. Gwarancja UE dla operacji zewnętrznych EBI stanowi skuteczny środek służący połączeniu środków budżetowych UE (poprzez zasilanie Funduszu Gwarancyjnego dla działań zewnętrznych, który zabezpiecza gwarancję UE) ze środkami własnymi EBI, w oparciu o siłę finansową tego ostatniego, przy jednoczesnym zagwarantowaniu, że jego kondycja finansowa nie ulegnie osłabieniu.

Ogólny zakres i ogólne warunki gwarancji UE dla operacji zewnętrznych EBI były dotychczas określane w odpowiednich decyzjach Rady, ustanawiających upoważnienie EBI do operacji zewnętrznych. Najnowsze upoważnienie EBI do operacji zewnętrznych na lata 2007-2011 zostało ustanowione decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 633/2009/WE z dnia 13 lipca 2009 r. („decyzja”)[1]. Artykuł 9 tej decyzji nakłada na Komisję wymóg przedstawienia, m.in. na podstawie zewnętrznej oceny (zob. sekcja 2), sprawozdania śródokresowego w sprawie stosowania tejże decyzji, wraz z wnioskiem dotyczącym wprowadzenia zmian do decyzji.

W oparciu o ustalenia przeglądu śródokresowego niniejszy wniosek służy zapewnieniu ciągłości gwarancji UE dla operacji zewnętrznych EBI w pozostałym okresie aktualnej perspektywy finansowej obejmującej lata 2007-2013, a jednocześnie wprowadza szereg nowych elementów do upoważnienia do operacji zewnętrznych.

Wprowadzenie tych nowych elementów wymagałoby dokonania wielu zmian w obowiązującej decyzji w sprawie upoważnienia do operacji zewnętrznych. Ze względu na przejrzystość zamiast na przedłożenie wniosku w sprawie zmian w obowiązującej decyzji zdecydowano się na jej zastąpienie nową decyzją. Proponowana decyzja obejmie operacje finansowe EBI zatwierdzone w okresie od 1 lutego 2007 r. do 31 grudnia 2013 r.

Nowe elementy, które mają zostać wprowadzone do nowej decyzji, obejmują:

* Uruchomienie „upoważnienia fakultatywnego” w wysokości 2 mld EUR , które stanowi rezerwę stworzoną na mocy obowiązującej decyzji. Upoważnienie fakultatywne zostanie uruchomione nie w celu zwiększenia poszczególnych pułapów regionalnych, lecz jako upoważnienie przeznaczone dla projektów, które przyczyniają się do przeciwdziałania zmianie klimatu we wszystkich regionach objętych decyzją.

* Zastąpienie obecnego systemu celów regionalnych dla operacji objętych gwarancją UE horyzontalnymi celami wyższego szczebla obejmującymi wszystkie regiony objęte upoważnieniem do operacji zewnętrznych. Te cele wyższego szczebla zostaną wymienione w artykułach proponowanej decyzji i będą obejmować obszary zmiany klimatu, infrastruktury społecznej i gospodarczej oraz rozwoju lokalnego sektora prywatnego.

* Opracowanie przez Komisję, wspólnie z EBI i w konsultacji z Europejską Służbą Działań Zewnętrznych (ESDZ), wytycznych operacyjnych dla każdego regionu objętego upoważnieniem do operacji zewnętrznych, odzwierciedlających regionalne strategie UE w celu wzmocnienia zależności między realizacją działań EBI zgodnie z ogólnymi celami wyższego szczebla w ramach upoważnienia do operacji zewnętrznych oraz regionalnymi priorytetami UE.

* Zwiększenie możliwości wspierania przez EBI celów UE w zakresie rozwoju poprzez:

- rozszerzenie oceny i monitorowania przez EBI społecznych i rozwojowych aspektów projektów;

- przeniesienie punktu ciężkości działań EBI na sektory, które przyczyniają się do rozwoju krajów trzecich, takie jak infrastruktura służąca ochronie środowiska, w tym poprawie zaopatrzenia w wodę i warunków sanitarnych, zrównoważone systemy transportowe oraz działania łagodzące skutki zmian klimatu i działania adaptacyjne. EBI powinien również stopniowo zintensyfikować swoją działalność w obszarach zdrowia i edukacji.

* Uruchomienie upoważnienia EBI do operacji zewnętrznych w odniesieniu do Islandii, Białorusi, Libii, Iraku i Kambodży.

W dokumencie roboczym służb Komisji[2], który stanowi uzupełnienie niniejszego wniosku, zamieszczono szczegółowe informacje na temat ewentualnych działań EBI na rzecz wsparcia działań służących przeciwdziałaniu zmianie klimatu w ramach upoważnienia fakultatywnego w wysokości 2 mld EUR, jak również uzasadnienie dla propozycji uruchomienia upoważnienia EBI do operacji zewnętrznych w odniesieniu do Islandii, Białorusi, Libii, Iraku i Kambodży.

2. WYNIKI KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI ORAZ OCEN SKUTKÓW

Jak wspomniano w poprzedniej sekcji, obowiązująca decyzja w sprawie upoważnienia do operacji zewnętrznych wymaga dokonania śródokresowego przeglądu jego funkcjonowania. Podstawę przeglądu stanowią: ocena zewnętrzna nadzorowana i zarządzana przez komitet sterujący złożony z ekspertów, ocena przeprowadzona przez zewnętrznego konsultanta oraz oceny specjalne dokonane przez dział ds. oceny w EBI. Zasady i warunki dokonania przeglądu śródokresowego zostały określone w załączniku II do decyzji.

W trakcie procesu oceny, który rozpoczął się w październiku 2008 r. i zakończył w lutym 2010 r., komitet sterujący złożony z ekspertów zorganizował spotkania z pracownikami wyższego szczebla Komisji i EBI, a także z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego, Parlamentu Europejskiego, międzynarodowych instytucji finansowych i europejskich dwustronnych instytucji finansowych[3], a także europejskich zespołów doradców. Członkowie komitetu sterującego złożonego z ekspertów odwiedzili również wybrane kraje-beneficjentów i prowadzili rozmowy z przedstawicielami rządu i sektora prywatnego, a także z zewnętrznym konsultantem oraz działem ds. oceny w EBI. W ramach dokonanej oceny konsultant zewnętrzny przeprowadził rozmowy z pracownikami Komisji i EBI oraz wykonał studia przypadków poświęcone poszczególnym krajom i projektom.

Sprawozdanie komitetu sterującego złożonego z ekspertów dostępne jest na następującej stronie internetowej: http://www.eib.org/about/documents/mtr-external-mandate-report-steering-committee.htm. Sprawozdanie zewnętrznego konsultanta dostępne jest na następującej stronie internetowej:http://ec.europa.eu/economy_finance/evaluation/completed/index_en.htm.

Streszczenie i analizę ustaleń zawartych w sprawozdaniach z oceny przedstawiono w sprawozdaniu Komisji poświęconym przeglądowi śródokresowemu[4], które towarzyszy niniejszemu wnioskowi. Propozycje zmian obecnego upoważnienia przedłożone we wniosku w sprawie decyzji są oparte na tym sprawozdaniu.

Komitet sterujący złożony z ekspertów przedstawił również szereg innych propozycji przyszłej reformy działań zewnętrznych UE, w tym operacji zewnętrznych EBI. Propozycje te będą dalej analizowane w procesie, w który zaangażowane są Komisja, ESDZ, EBI, inne międzynarodowe instytucje finansowe oraz europejskie dwustronne instytucje finansowe, tak by mogły zostać ewentualnie uwzględnione w przyszłych wnioskach Komisji dotyczących nowych ram finansowych.

3. ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU

Wniosek w sprawie decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady opiera się na podwójnej podstawie prawnej, a mianowicie art. 209 i art. 212 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Niniejszy wniosek wchodzi w zakres wyłącznych kompetencji UE. Zasada pomocniczości nie ma zatem zastosowania. Wniosek jest zgodny z zasadą proporcjonalności, ponieważ gwarancja UE sprawdziła się jako skuteczna i niedroga metoda ochrony przed ryzykiem politycznym i ryzykiem kredytowym dłużnika typu państwo, związanym z zewnętrznymi operacjami EBI prowadzonymi w ramach wspierania polityki zewnętrznej UE. Przedłużenie i rozszerzenie gwarancji UE umożliwi dalsze stosowanie istniejących skutecznych i rzetelnych ekonomicznie praktyk. |

4. WPŁYW NA BUDŻET

Fundusz Gwarancyjny dla działań zewnętrznych („Fundusz Gwarancyjny”) ustanowiony rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 480/2009[5], który jest zasilany rocznymi transferami z budżetu ogólnego UE, stanowi bufor dla budżetu UE chroniący przed wstrząsami w wyniku między innymi strat poniesionych w związku z zewnętrznymi operacjami finansowymi EBI.

Wpływ na budżet związany z zasilaniem rezerw Funduszu Gwarancyjnego, a także w kategoriach zasobów ludzkich i administracyjnych zaangażowanych w administrowanie gwarancją UE, został przedstawiony w towarzyszącej wnioskowi ocenie skutków finansowych regulacji.

5. ELEMENTY FAKULTATYWNE

Szczegółowe objaśnienie wniosku

Artykuł 1 przedłuża gwarancję UE na pozostałą część okresu obowiązywania obecnej perspektywy finansowej obejmującej lata 2007-2013, z możliwością przedłużenia o kolejne sześć miesięcy celem zapewnienia ciągłości operacji finansowych EBI. Gwarancja UE jest ograniczona do 65 % łącznej kwoty obejmującej pozostające do spłaty kwoty pożyczek wypłaconych przez EBI i powiązane kwoty (tj. odsetki, prowizje i inne ewentualne opłaty, które są należne EBI od dłużników objętych gwarancją zgodnie z umową pożyczki lub gwarancji), zgodnie z niniejszą decyzją. W artykule tym podkreślono, że EBI stosuje własne zasady i procedury przy przyznawaniu finansowania objętego gwarancją UE, a także uzależniono objęcie gwarancją od spełnienia warunku mówiącego, iż finansowanie realizowane przez EBI służy wsparciu celów polityki zewnętrznej UE.

Artykuł 2 określa pułapy finansowania EBI objętego gwarancją UE. W załączniku do decyzji stanowiącej przedmiot niniejszego wniosku utrzymano obecne pułapy regionalne. Upoważnienie fakultatywne w wysokości 2 mld EUR – którego ewentualne uruchomienie miało nastąpić w wyniku przeglądu śródokresowego – zostaje uruchomione jako kwota specjalna służąca finansowaniu projektów w obszarze przeciwdziałania zmianie klimatu. Artykuł zawiera również definicję projektów, które są uznawane za stanowiące wkład w przeciwdziałanie zmianie klimatu.

Artykuł 3 określa horyzontalne cele wyższego szczebla, których realizacji muszą służyć operacje finansowe EBI objęte gwarancją UE. Dzięki temu upoważnienie nabierze bardziej wyraźnego charakteru poprzez skoncentrowanie go na obszarach, w których EBI posiada względną przewagę i szczególne atuty, takich jak zmiana klimatu, infrastruktura gospodarcza oraz rozwój lokalnego sektora prywatnego (w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw). Celem leżącym u podstaw wszelkiej działalności EBI w zakresie finansowania będzie integracja regionalna.

Artykuł 4 dotyczy wykazu państw objętych proponowanym aktem prawnym oraz warunków ich kwalifikacji. W porównaniu z obowiązującą decyzją w sprawie upoważnienia zmiany polegają na ustanowieniu kwalifikowalności Islandii, Białorusi, Libii, Iraku i Kambodży do celów finansowania przez EBI objętego gwarancją UE. Odzwierciedla to postęp, jaki osiągnięto w stosunkach UE z tymi krajami. Szczegółowe uzasadnienie rozszerzenia gwarancji UE na operacje finansowe EBI w tych krajach zamieszczono w dokumencie roboczym służb Komisji[6] uzupełniającym niniejszy wniosek. Na potrzeby tego uzasadnienia uwzględniono sytuację polityczną w tych krajach i stosunki dwustronne z UE, sytuację w zakresie demokracji, praw człowieka i podstawowych wolności, jak również sytuację makroekonomiczną i potrzeby inwestycyjne na poziomie krajowym. Podobnie jak w obecnie obowiązującej decyzji, włączenie nowych państw do wykazu krajów, w których prowadzone są operacje EBI, bądź też zawieszenie finansowania przez EBI w kraju objętym upoważnieniem w związku z panującą w nim sytuacją w zakresie praw człowieka lub z innych względów, stanowiłoby nadal przedmiot decyzji podejmowanych w drodze zwykłej procedury ustawodawczej.

W art. 5 przedstawiono szczegółowo wymogi dotyczące powiązania działań zewnętrznych EBI z innymi obszarami polityki UE. Służy on zapewnieniu przełożenia celów wyższego szczebla określonych w upoważnieniu na wykonanie upoważnienia przez EBI oraz komplementarności finansowania przez EBI w stosunku do odpowiednich polityk, programów i instrumentów pomocy UE w poszczególnych regionach. Przełożenie tych celów na konkretne operacje miałoby nastąpić poprzez opracowanie wytycznych operacyjnych dotyczących poszczególnych regionów na potrzeby operacji finansowych EBI realizowanych na mocy niniejszej decyzji. Artykuł ten nakłada na Komisję obowiązek informowania Parlamentu Europejskiego i Rady o ustanowionych wytycznych operacyjnych. Wzywa on również EBI do opracowania właściwych strategii finansowania na potrzeby faktycznej realizacji operacji finansowych EBI. Określa on także, że dana operacja finansowa EBI nie zostanie objęta gwarancją UE, jeżeli Komisja wyda negatywną opinię o takiej operacji w ramach procedury przewidzianej w art. 19 statutu EBI.

Artykuł 6 ma na celu zagwarantowanie dokonywania przez EBI starannej i należytej oceny rozwojowych aspektów projektów, które mają zostać objęte gwarancją UE, w tym oceny skutków społecznych, tak by w ramach upoważnienia wspierane były wyłącznie projekty o charakterze zrównoważonym z ekonomicznego, finansowego, środowiskowego i społecznego punktu widzenia.

Artykuł 7 określa szczegółowo zasady ściślejszej współpracy między Komisją a EBI, oraz – w stosownych przypadkach – ESDZ. Ma on zapewnić, by na wszystkich szczeblach, począwszy od oddolnego planowania strategicznego aż po kolejne etapy realizacji projektu, zewnętrzne operacje finansowe EBI były zgodne z polityką UE w zakresie stosunków zewnętrznych i celami wyższego szczebla określonymi w niniejszej decyzji oraz wspierały tę politykę i realizację tych celów.

W art. 8 określono szczegółowo zasady ściślejszej współpracy z innymi międzynarodowymi instytucjami finansowymi.

W art. 9 wyjaśniono charakter gwarancji UE, która pokrywa ryzyko polityczne i ryzyko kredytowe dłużnika typu państwo związane z operacjami finansowymi realizowanymi przez EBI. Określono w nim również wymóg ustanowienia przez EBI zasad mających zastosowanie w przypadku podejmowania decyzji o tym, czy kwalifikujące się operacje mają zostać objęte gwarancją UE, czy też mają być finansowane na własne ryzyko. Zasady takie miałyby gwarantować, by objęcie gwarancją UE było stosowane z jak największą korzyścią dla beneficjenta, np. w krajach i w przypadku operacji, które napotykają problemy z pozyskaniem finansowania na rynku kapitałowym na akceptowalnych warunkach, podczas gdy pożyczkobiorcy w krajach posiadających wiarygodność kredytową na poziomie inwestycyjnym lub posiadające taki poziom wiarygodności struktury w krajach o niższym niż inwestycyjny poziomie wiarygodności kredytowej mogą uzyskać dostęp do operacji finansowych prowadzonych przez EBI na własne ryzyko.

W art. 10 określono wymogi dotyczące sprawozdawczości i przekazywania informacji księgowych obowiązujące EBI i Komisję.

W art. 11 określono odpowiedzialność EBI za dochodzenie ewentualnych roszczeń w imieniu Komisji.

Artykuł 12 stanowi, że szczegółowe przepisy i procedury związane z gwarancją UE zostaną określone w porozumieniu gwarancyjnym między Komisją i EBI.

Artykuł 13 stanowi, że w stosownym momencie Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wniosek w sprawie ustanowienia gwarancji UE w ramach kolejnych ram finansowych.

Artykuł 14 stanowi, że do dnia 31 października 2014 r. Komisja przedstawi sprawozdanie końcowe w sprawie stosowania decyzji, której dotyczy niniejszy wniosek.

Motywy decyzji zawierają między innymi opis politycznego tła wniosku w sprawie utrzymania gwarancji UE oraz główne ustalenia dokonane w trakcie przeglądu śródokresowego.

2010/0101 (COD)

Wniosek

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie udzielenia gwarancji UE dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego na pokrycie strat poniesionych w związku z pożyczkami i gwarancjami udzielonymi na zabezpieczenie pożyczek na potrzeby projektów poza granicami Unii Europejskiej

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 209 i art. 212,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Oprócz realizowania swojej podstawowej misji, którą jest finansowanie inwestycji w Unii Europejskiej, od 1963 r. Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) prowadzi operacje finansowe poza granicami Unii Europejskiej służące wsparciu jej polityki zewnętrznej. Umożliwia to uzupełnienie siłą finansową EBI dostępnych w budżecie UE środków dla regionów zewnętrznych, z korzyścią dla krajów będących beneficjentami pomocy.

(2) Celem wsparcia działań zewnętrznych UE oraz umożliwienia EBI finansowania inwestycji poza granicami UE bez uszczerbku dla jego zdolności kredytowej, większość jego operacji zewnętrznych korzysta z gwarancji budżetowej UE, którą zarządza Komisja.

(3) Najnowsza gwarancja UE została ustanowiona na lata 2007-2011 decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 633/2009/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie udzielenia gwarancji wspólnotowej dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego na pokrycie strat poniesionych w związku z pożyczkami i gwarancjami udzielonymi na zabezpieczenie pożyczek na potrzeby projektów poza granicami Wspólnoty[7].

(4) Fundusz Gwarancyjny dla działań zewnętrznych („fundusz gwarancyjny”), ustanowiony rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 480/2009[8], stanowi bufor płynności dla budżetu UE chroniący przed stratami z tytułu operacji finansowych EBI i innych działań zewnętrznych UE.

(5) Zgodnie z decyzją nr 633/2009/WE Komisja i EBI przygotowały śródokresowy przegląd zewnętrznych operacji finansowych EBI, oparty na niezależnej ocenie zewnętrznej nadzorowanej przez komitet sterujący złożony z ekspertów, ocenie zewnętrznego konsultanta oraz ocenach specjalnych sporządzonych przez EBI. W dniu 12 lutego 2010 r. komitet sterujący przedłożył Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komisji i EBI sprawozdanie zawierające odpowiednie wnioski i zalecenia.

(6) W sprawozdaniu komitetu sterującego stwierdzono, że gwarancja UE dla EBI stanowi skuteczny i silny instrument polityki o znacznym efekcie dźwigni w kategoriach finansowych i politycznych, który należy utrzymać celem uwzględnienia ryzyka o charakterze politycznym i ryzyka dłużnika typu państwo. Celem zapewnienia maksymalnej wartości dodanej i wydajności operacji zewnętrznych EBI zaproponowano pewne zmiany w decyzji nr 633/2009/WE.

(7) Kwoty objęte gwarancją UE w poszczególnych regionach powinny w dalszym ciągu stanowić pułapy finansowania przez EBI w ramach gwarancji UE, nie zaś wartości docelowe poziomu finansowania, które EBI jest zobowiązany osiągnąć.

(8) Oprócz utrzymania pułapów regionalnych należy uruchomić upoważnienie fakultatywne w wysokości 2 mld EUR, które powinno zostać przeznaczone jako kwota specjalna na wspieranie operacji finansowych EBI w obszarze działań łagodzących skutki zmian klimatu i działań adaptacyjnych we wszystkich regionach objętych tym upoważnieniem. W ścisłej współpracy z Komisją EBI mógłby– dzięki swojej wiedzy fachowej i swoim zasobom – wnieść wkład we wspieranie władz publicznych i sektora prywatnego w działaniach podejmowanych przez nie w obszarze zmiany klimatu, a także przyczynić się do jak najlepszego wykorzystania dostępnego finansowania. W przypadku projektów obejmujących działania łagodzące skutki zmian klimatu i działania adaptacyjne zasoby EBI powinny, w miarę możliwości, zostać uzupełnione środkami udostępnianymi na warunkach preferencyjnych z budżetu UE, poprzez wydajne i spójne łączenie dotacji i pożyczek służących finansowaniu działań w obszarze zmiany klimatu w kontekście pomocy zewnętrznej UE.

(9) W ramach upoważnienia związanego z działaniami w obszarze zmiany klimatu należy zapewnić pewien stopień elastyczności jeśli chodzi o regionalną alokację środków, tak by umożliwić jak najszybsze i najskuteczniejsze wykorzystanie dostępnego finansowania w trzyletnim okresie obejmującym lata 2011-2013. Jeżeli łączna wartość przedmiotowych operacji finansowych miałaby przekroczyć dostępną kwotę 2 mld EUR, Komisja i EBI powinny dążyć do zapewnienia zrównoważonego podziału środków między regiony objęte upoważnieniem, w oparciu o ustanowione w ramach upoważnienia ogólnego priorytety w zakresie pomocy zewnętrznej.

(10) Ponadto w ocenie stwierdzono, że mimo iż operacje EBI prowadzone w okresie objętym oceną (2000-2009) były zasadniczo zgodne z polityką zewnętrzną UE, należy wzmocnić, a także w większej mierze uwydatnić i ustrukturyzować zależność między celami polityki UE oraz ich operacyjną realizacją przez EBI.

(11) Celem zwiększenia spójności upoważnienia, położenia w działalności EBI w zakresie finansowania zewnętrznego większego nacisku na wspieranie polityki UE oraz zmaksymalizowania korzyści dla beneficjentów, w niniejszej decyzji należy określić horyzontalne cele wyższego szczebla w upoważnieniu dla operacji finansowych EBI we wszystkich kwalifikujących się krajach, wykorzystując względną przewagę EBI w obszarach, w których dysponuje on uznanym doświadczeniem. Zatem we wszystkich regionach objętych niniejszą decyzją EBI powinien finansować projekty w następujących obszarach: działania łagodzące skutki zmian klimatu i działania adaptacyjne, infrastruktura społeczna i gospodarcza (w szczególności transport, energia, w tym odnawialne źródła energii, bezpieczeństwo energetyczne, infrastruktura służąca ochronie środowiska, w tym poprawie zaopatrzenia w wodę i warunków sanitarnych, a także technologie teleinformatyczne) oraz rozwój lokalnego sektora prywatnego, w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Celem leżącym u podstaw operacji finansowych EBI w tych obszarach powinna być integracja regionalna między krajami partnerskimi, w tym integracja gospodarcza między krajami ubiegającymi się o członkostwo, krajami sąsiadującymi oraz UE.

(12) Operacje finansowe EBI powinny się również przyczyniać do realizacji podstawowych zasad leżących u podstaw działań zewnętrznych UE, o których mowa w art. 21 Traktatu o Unii Europejskiej, jakimi są wspieranie i wzmacnianie demokracji i praworządności, praw człowieka oraz podstawowych wolności, jak również do wykonania międzynarodowych porozumień w zakresie środowiska naturalnego, których stroną jest UE. Zwłaszcza w stosunkach z krajami rozwijającymi się[9] operacje finansowe EBI powinny wspierać: zrównoważony rozwój gospodarczy, społeczny i środowiskowy tych krajów, zwłaszcza tych, w których sytuacja jest najtrudniejsza; ich harmonijną i stopniową integrację z gospodarką światową; walkę z ubóstwem; a także zgodność z celami przyjętymi przez UE w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych i innych kompetentnych organizacji międzynarodowych. EBI powinien stopniowo zbudować właściwe zasoby celem odpowiedniego spełnienia tych wymogów.

(13) Na mocy niniejszej decyzji EBI powinien wzmocnić swoją orientację na kwestie rozwoju, w ścisłej współpracy z Komisją i zgodnie z zasadami Konsensusu europejskiego w sprawie rozwoju. Powinno to nastąpić poprzez szereg konkretnych środków, w szczególności poprzez zwiększenie możliwości EBI w zakresie oceny społecznych i rozwojowych aspektów projektów, w tym ryzyka związanego z prawami człowieka i ewentualnymi konfliktami, a także poprzez wspieranie konsultacji lokalnych. Ponadto EBI powinien skoncentrować się w większym stopniu na sektorach, w których dysponuje solidną wiedzą fachową dzięki operacjom finansowym realizowanym na terytorium UE i które przyczyniają się do rozwoju danego kraju, takich jak infrastruktura służąca ochronie środowiska, w tym poprawie zaopatrzenia w wodę i warunków sanitarnych, zrównoważone systemy transportowe oraz działania łagodzące skutki zmian klimatu i działania adaptacyjne, w szczególności inwestycje w odnawialne źródła energii. EBI powinien również stopniowo zwiększyć swoje wsparcie na rzecz sektorów zdrowia i edukacji, jak również działań służących adaptacji do zmiany klimatu, w stosownych przypadkach we współpracy z innymi międzynarodowymi instytucjami finansowymi i europejskimi dwustronnymi instytucjami finansowymi. Będzie to wymagało dostępu do zasobów udostępnianych na warunkach preferencyjnych oraz stopniowego zwiększenia zasobów ludzkich przeznaczonych na realizację działań zewnętrznych EBI. Działalność EBI powinna mieć również charakter komplementarny w stosunku do celów i priorytetów UE w zakresie rozwoju instytucjonalnego i reform sektorowych. Wreszcie, EBI powinien zdefiniować wskaźniki wykonania powiązane z aspektami rozwojowymi projektów i ich wynikami.

(14) Z chwilą wejścia w życie traktatu lizbońskiego utworzono funkcję Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, przy czym pełniąca ją osoba jest zarazem wiceprzewodniczącym Komisji odpowiedzialnym za stosunki zewnętrzne, co ma na celu zwiększenie wpływu i spójności stosunków zewnętrznych UE. Utworzona zostanie nowa Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ), podlegająca Wysokiemu Przedstawicielowi. W ostatnich latach doszło również do poszerzenia i zintensyfikowania polityki UE w zakresie stosunków zewnętrznych. Dotyczy to w szczególności strategii przedakcesyjnej, europejskiej polityki sąsiedztwa, strategii UE wobec Azji Środkowej, odnowionych partnerstw z Ameryką Łacińską i Azją Południowo-Wschodnią oraz partnerstw strategicznych UE z Rosją, Chinami i Indiami. Dotyczy to również strategii politycznych UE w zakresie rozwoju, które zostały obecnie rozszerzone na wszystkie kraje rozwijające się. Od 2007 r. stosunki zewnętrzne UE są także wspierane przez nowe instrumenty finansowe, w tym Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA), Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa (ENPI), instrument finansowania współpracy na rzecz rozwoju (DCI), europejski instrument na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie (EIDHR) oraz instrument na rzecz stabilności.

(15) Działalność EBI w krajach ubiegających się o członkostwo powinna być prowadzona w ramach ustanowionych w partnerstwach dla członkostwa i partnerstwach europejskich, a w przypadku Kosowa w rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych 1244 (1999), w których określone zostały priorytety dla każdego kraju w celu osiągnięcia postępów na drodze zbliżenia do UE i które stanowią ramy dla pomocy UE. Ramy polityki UE dla Bałkanów Zachodnich stanowi proces stabilizacji i stowarzyszania. Jest on oparty na postępującym partnerstwie, w ramach którego UE oferuje udogodnienia w handlu, pomoc gospodarczą i finansową oraz stosunki umowne poprzez porozumienia stabilizacyjne i stowarzyszeniowe. Przedakcesyjna pomoc finansowa za pośrednictwem IPA pomaga krajom kandydującym i potencjalnym krajom kandydującym przygotować się do wymogów i wyzwań członkostwa w UE. Pomoc ta służy wsparciu procesu reform, w tym przygotowań do ewentualnego członkostwa. Koncentruje się ona na rozwoju instytucjonalnym, dostosowaniu prawa krajowego do dorobku prawnego Unii oraz przygotowaniach do wdrażania instrumentów i polityki UE.

(16) Działalność EBI w krajach sąsiadujących powinna być prowadzona w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa, zgodnie z którą UE dąży do rozwinięcia szczególnych stosunków z krajami sąsiadującymi w celu stworzenia obszaru dobrobytu i dobrego sąsiedztwa, opartego na wartościach UE i cechującego się bliskimi i pokojowymi stosunkami opartymi na współpracy. Aby osiągnąć te cele UE i jej partnerzy wspólnie wdrażają uzgodnione dwustronne plany działania określające zbiór priorytetów, dotyczących między innymi kwestii politycznych i bezpieczeństwa, handlu i kwestii gospodarczych, zagadnień dotyczących środowiska naturalnego oraz integracji sieci transportowych i energetycznych. Europejską politykę sąsiedztwa uzupełniają wielostronne, regionalne inicjatywy służące wspieraniu współpracy między UE i odpowiednimi grupami sąsiadujących krajów partnerskich, stojących przed wspólnymi wyzwaniami i/lub związanych położeniem geograficznym: Unia dla Śródziemnomorza, Partnerstwo Wschodnie oraz synergia czarnomorska. Unia dla Śródziemnomorza wspiera poprawę warunków społeczno-gospodarczych, solidarność, integrację regionalną, zrównoważony rozwój i budowanie wiedzy, podkreślając potrzebę zwiększenia współpracy finansowej celem wsparcia dla projektów o charakterze regionalnym i transnarodowym. Partnerstwo Wschodnie ma na celu stworzenie warunków niezbędnych do przyspieszenia procesu partnerstwa politycznego oraz pogłębienia integracji gospodarczej między UE a krajami Partnerstwa Wschodniego. Federacja Rosyjska i UE zawarły szeroko zakrojone partnerstwo strategiczne, odrębne od europejskiej polityki sąsiedztwa, wyrażające się we wspólnych przestrzeniach oraz uzgodnionych mapach planach działania. Na szczeblu wielostronnym jest ono uzupełnione wymiarem północnym, który określa ramy współpracy między UE, Rosją, Norwegią i Islandią.

(17) Działalność EBI w krajach Ameryki Łacińskiej powinna być prowadzona w ramach partnerstwa strategicznego między UE oraz krajami Ameryki Łacińskiej i Karaibów. Jak podkreślono w komunikacie Komisji z września 2009 r. „Unia Europejska i Ameryka Łacińska: partnerzy na arenie międzynarodowej”[10], do strategicznych priorytetów UE w zakresie współpracy z Ameryką Łacińską należą wspieranie integracji regionalnej oraz ograniczanie ubóstwa i nierówności społecznych celem wspierania zrównoważonego rozwoju gospodarczego i społecznego. Należy wspierać te cele polityczne, przy uwzględnieniu różnego poziomu rozwoju poszczególnych krajów Ameryki Łacińskiej. Należy kontynuować dialog dwustronny w obszarach stanowiących przedmiot wspólnego zainteresowania UE i Ameryki Łacińskiej, takich jak: ochrona środowiska, zmiana klimatu, ograniczenie ryzyka katastrof, energia, nauka, badania naukowe, szkolnictwo wyższe, technologie i innowacje.

(18) W Azji EBI powinien być aktywny zarówno w dynamicznych, rozwijających się gospodarkach, jak i w gorzej prosperujących krajach. W tym tak zróżnicowanym regionie UE pogłębia swoje partnerstwo strategiczne z Chinami oraz Indiami; prowadzone są również negocjacje w sprawie nowych partnerstw i umów o wolnym handlu z krajami Azji Południowo-Wschodniej. Jednocześnie współpraca na rzecz rozwoju stanowi w dalszym ciągu istotny punkt polityki UE w stosunku do Azji – unijna strategia rozwoju dla regionu Azji służy ograniczeniu ubóstwa poprzez wspieranie zdywersyfikowanego, stabilnego wzrostu gospodarczego, promowaniu sprzyjającego środowiska i dobrych warunków dla wymiany handlowej i integracji w obrębie regionu, usprawnieniu systemu rządów, zwiększeniu stabilności politycznej i społecznej oraz wsparciu w działaniach na rzecz osiągnięcia milenijnych celów rozwoju na rok 2015. Wspólnie formułowane są strategie polityczne uwzględniające wspólne wyzwania, takie jak zmiana klimatu, zrównoważony rozwój, bezpieczeństwo i stabilność, system rządów i prawa człowieka, a także zapobieganie katastrofom naturalnym i humanitarnym i reakcja w przypadku ich wystąpienia.

(19) Strategia UE na rzecz nowego partnerstwa z Azją Środkową, która została przyjęta przez Radę Europejską w czerwcu 2007 r., wzmocniła dialog regionalny i dwustronny oraz współpracę UE z krajami Azji Środkowej w zakresie głównych problemów, przed którymi stoi ten region, takich jak ograniczenie ubóstwa, zrównoważony rozwój i stabilność. Wdrożenie tej strategii przyniosło znaczne postępy w obszarach praw człowieka, praworządności, dobrego sprawowania rządów i demokracji, edukacji, rozwoju gospodarczego, handlu i inwestycji, energii i transportu oraz polityki w dziedzinie ochrony środowiska.

(20) Działalność EBI w Republice Południowej Afryki powinna być prowadzona na podstawie dokumentu poświęconego strategii UE wobec tego kraju. Punktami ciężkości działań, określonymi w dokumencie strategicznym, są tworzenie miejsc pracy i rozwijanie możliwości świadczenia usług oraz spójność społeczna. Działalność EBI w Republice Południowej Afryki odbywa się przy wysokiej komplementarności z programem Komisji w zakresie współpracy na rzecz rozwoju, mianowicie poprzez skupienie się przez EBI na wspieraniu sektora prywatnego oraz inwestycji w rozbudowę infrastruktury i usług socjalnych (mieszkalnictwo, infrastruktura elektroenergetyczna i komunalna). W ramach śródokresowego przeglądu krajowej strategii UE wobec republiki Południowej Afryki zaproponowano zintensyfikowanie działań w obszarze zmiany klimatu poprzez wspieranie tworzenia miejsc pracy w ekologicznych sektorach gospodarki.

(21) Mając na uwadze zwiększenie spójności całkowitego wsparcia UE w poszczególnych regionach, należy w stosownych przypadkach dążyć do możliwości połączenia finansowania EBI ze środkami budżetowymi UE w formie – przykładowo – gwarancji, subwencji dla kapitału podwyższonego ryzyka i dotacji na spłatę odsetek bądź współfinansowania inwestycji, a także pomocy technicznej w przygotowaniu wniosku i wdrażaniu projektu, poprzez IPA, ENPI, instrument na rzecz stabilności, EIDHR oraz DCI.

(22) Na wszystkich szczeblach, począwszy od oddolnego planowania strategicznego aż po kolejne etapy realizacji projektu, należy zapewnić, by zewnętrzne operacje finansowe EBI były zgodne z polityką UE w zakresie stosunków zewnętrznych i celami wyższego szczebla określonymi w niniejszej decyzji oraz wspierały tę politykę i realizację tych celów. Mając na uwadze zwiększenie spójności działań zewnętrznych UE, należy wzmocnić dialog na temat polityki i strategii między Komisją, ESDZ oraz EBI. W tym samy celu należy zacieśnić współpracę i zadbać o wczesną wzajemną wymianę informacji między EBI a Komisją na szczeblu operacyjnym. Szczególną wagę ma zapewnienie wczesnej wymiany poglądów między EBI, Komisją i ESDZ, tam gdzie to stosowne, w procesie przygotowywania dokumentów programowych w celu maksymalizacji synergii między działaniami EBI a działaniami realizowanymi przez Komisję.

(23) Praktyczne środki służące powiązaniu celów upoważnienia ogólnego z ich realizacją zostaną określone w regionalnych wytycznych operacyjnych opracowanych przez Komisję wspólnie z EBI oraz – w stosownych przypadkach – w konsultacji z ESDZ w kwestiach politycznych. Wytyczne te powinny mieć za punkt wyjścia szersze ramy polityki UE dla każdego regionu, odzwierciedlać strategie UE wobec poszczególnych krajów oraz służyć zapewnieniu komplementarności finansowania przez EBI w stosunku do odpowiednich polityk, programów i instrumentów pomocy UE w poszczególnych regionach. Wytyczne te powinny być udostępniane Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w ramach składania przez Komisję rocznych sprawozdań na temat upoważnienia EBI do operacji zewnętrznych.

(24) EBI powinien w porozumieniu z Komisją przygotować orientacyjny wieloletni program planowanych wielkości zatwierdzanych operacji finansowych EBI w celu zagwarantowania odpowiedniego planowania budżetowego w zakresie finansowania funduszu gwarancyjnego. Komisja powinna uwzględnić powyższy plan w swoim zwykłym programowaniu budżetowym przekazywanym władzy budżetowej.

(25) Komisja powinna przeanalizować stworzenie „Unijnej platformy na rzecz współpracy i rozwoju”, mając na uwadze optymalizację funkcjonowania mechanizmów łączenia dotacji i pożyczek w regionach zewnętrznych. W trakcie swojej analizy Komisja powinna konsultować się z EBI oraz z pozostałymi europejskimi wielo- i dwustronnymi instytucjami finansowymi. Tego rodzaju platforma kontynuowałaby wspieranie uzgodnień dotyczących wzajemnej zależności, opartych na względnej przewadze poszczególnych instytucji, przy jednoczesnym poszanowaniu roli i uprawnień instytucji UE w wykonywaniu budżetu UE oraz roli pożyczek EBI.

(26) Należy zachęcać EBI do rozszerzania zakresu operacji prowadzonych bez gwarancji UE poza jej granicami w celu wspierania celów polityki zewnętrznej UE, w szczególności w krajach ubiegających się o członkostwo i krajach sąsiadujących oraz w krajach posiadających wiarygodność kredytową na poziomie inwestycyjnym, leżących w innych regionach, jak również w krajach o niższym niż inwestycyjny poziomie wiarygodności kredytowej w przypadku uzyskania przez EBI odpowiednich gwarancji od stron trzecich. W porozumieniu z Komisją EBI powinien opracować politykę służącą podejmowaniu decyzji o przypisaniu poszczególnych projektów bądź to do upoważnienia objętego gwarancją UE, bądź to do operacji finansowych prowadzonych na własne ryzyko. Polityka taka powinna w szczególności uwzględniać wiarygodność kredytową danych krajów i projektów.

(27) EBI powinien poszerzyć zakres oferowanych nowych i nowatorskich instrumentów finansowych, w tym poprzez skupienie większej uwagi na opracowaniu instrumentów gwarancyjnych. Należy ponadto zachęcać EBI do udzielania pożyczek w walutach krajowych i emitowania obligacji na rynkach lokalnych, pod warunkiem że kraje partnerskie dokonają niezbędnych reform strukturalnych, szczególnie w sektorze finansowym, a także wprowadzą inne środki ułatwiające EBI prowadzenie działalności.

(28) Aby zagwarantować spełnianie przez EBI wymogów upoważnienia we wszystkich regionach i subregionach, konieczne będzie przeznaczenie odpowiednich zasobów ludzkich i finansowych na działania zewnętrzne EBI. Obejmuje to w szczególności stworzenie wystarczających zdolności wspierania celów UE w zakresie współpracy na rzecz rozwoju, skoncentrowania się w większym stopniu na ocenie ex-ante środowiskowych, społecznych i rozwojowych aspektów prowadzonych działań oraz skutecznego monitorowania projektów w trakcie ich realizacji.

(29) W ramach swoich operacji finansowych realizowanych poza granicami UE i objętych zakresem zastosowania niniejszej decyzji EBI powinien w odpowiednich przypadkach dążyć do dalszego poszerzania koordynacji i zacieśniania współpracy z międzynarodowymi instytucjami finansowymi i europejskimi dwustronnymi instytucjami finansowymi, obejmującej, w razie potrzeby, współpracę w zakresie warunków sektorowych i wzajemne poleganie na procedurach, stosowanie współfinansowania inicjatyw o charakterze światowym, na przykład promujących koordynację pomocy i służących zwiększeniu jej skuteczności, oraz współudział w takich inicjatywach. Starania te muszą się opierać na wzajemności między EBI i innymi instytucjami, a ich skuteczne wdrożenie wymaga równorzędnych wysiłków ze strony EBI i ze strony innych instytucji finansowych. Warunki realizacji finansowania EBI we wschodnioeuropejskich krajach partnerskich i sąsiadujących oraz w Azji Środkowej i Turcji są określone w trójstronnych protokołach ustaleń między Komisją, EBI oraz Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju.

(30) Należy wzmocnić sprawozdawczość i przekazywanie informacji przez EBI do Komisji, tak by umożliwić Komisji poszerzenie jej rocznego sprawozdania dla Parlamentu Europejskiego i Rady o informacje dotyczące operacji finansowych EBI realizowanych zgodnie z niniejszą decyzją. Sprawozdania te powinny w szczególności zawierać ocenę zgodności operacji finansowych EBI z niniejszą decyzją, z uwzględnieniem wytycznych operacyjnych, oraz część dotyczącą wartości dodanej, zgodnie z polityką Wspólnoty, jak również część dotyczącą współpracy z Komisją, innymi międzynarodowymi instytucjami finansowymi oraz dwustronnymi donatorami, w tym w zakresie współfinansowania. W stosownych przypadkach sprawozdanie powinno zawierać odniesienia do istotnych zmian okoliczności, które uzasadniałyby dalsze zmiany upoważnienia przed końcem okresu jego obowiązywania.

(31) Operacje finansowe EBI powinny być nadal zarządzane zgodnie z wewnętrznymi zasadami i procedurami EBI, w tym odpowiednimi procedurami kontrolnymi i środkami stosowanymi celem zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania, jak również z odpowiednimi zasadami i procedurami dotyczącymi Trybunału Obrachunkowego i Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF),

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1 Gwarancja UE

1. Unia Europejska udziela Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu (EBI) gwarancji budżetowej UE w związku z operacjami realizowanymi poza granicami UE („gwarancja UE”). Gwarancja UE zostaje udzielona jako gwarancja globalna w odniesieniu do nieotrzymanych choć należnych EBI płatności z tytułu pożyczek i gwarancji na zabezpieczenie pożyczek udzielonych na rzecz projektów inwestycyjnych EBI, które kwalifikują się zgodnie z ust. 2.

2. Do objęcia gwarancją UE kwalifikują się pożyczki i gwarancje na zabezpieczenie pożyczek udzielone przez EBI na rzecz projektów inwestycyjnych realizowanych w krajach objętych niniejszą decyzją, przyznane zgodnie z zasadami i procedurami EBI w ramach wspierania odpowiednich celów polityki zewnętrznej UE, w przypadku gdy finansowanie EBI zostało udzielone zgodnie z podpisaną umową, która nie wygasła ani nie została rozwiązana („operacje finansowe EBI”).

3. Gwarancja UE jest ograniczona do 65 % łącznej kwoty pożyczek wypłaconych i gwarancji udzielonych w ramach operacji finansowych EBI, pomniejszonej o zwrócone kwoty, a powiększonej o wszelkie kwoty związane z tymi pożyczkami i gwarancjami.

4. Gwarancja UE obejmuje operacje finansowe EBI zatwierdzone w okresie od dnia 1 lutego 2007 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. Operacje finansowe EBI zatwierdzone na mocy decyzji Rady 2006/1016/WE z dnia 19 grudnia 2006 r. w sprawie udzielenia gwarancji wspólnotowej dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego na pokrycie strat poniesionych w związku z pożyczkami i gwarancjami udzielonymi na zabezpieczenie pożyczek na potrzeby projektów poza granicami Wspólnoty[11], decyzji Rady 2008/847/WE z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie kwalifikowalności krajów Azji Środkowej na mocy decyzji 2006/1016/WE w sprawie udzielenia gwarancji wspólnotowej dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego na pokrycie strat poniesionych w związku z pożyczkami i gwarancjami udzielonymi na zabezpieczenie pożyczek na potrzeby projektów poza granicami Wspólnoty[12] oraz decyzji nr 633/2009/WE pozostają nadal objęte gwarancją UE udzieloną na mocy niniejszej decyzji.

5. Jeżeli do dnia zakończenia okresu, o którym mowa w ust. 4, Parlament Europejski i Rada nie przyjmą, na podstawie wniosku przedłożonego przez Komisję zgodnie z art. 13, decyzji o udzieleniu EBI nowej gwarancji UE dla jego operacji finansowych realizowanych poza granicami UE, okres ten ulega automatycznemu przedłużeniu o sześć miesięcy.

Artykuł 2Pułapy upoważnienia

1. Maksymalny pułap operacji finansowych EBI objętych gwarancją UE w latach 2007–2013, pomniejszony o anulowane kwoty, nie może przekroczyć kwoty 27 800 000 000 EUR, podzielonej na dwie części:

a) upoważnienie ogólne w wysokości 25 800 000 000 EUR;

b) upoważnienie związane z działaniami w zakresie zmiany klimatu w wysokości 2 000 000 000 EUR;

2. Upoważnienie ogólne dzieli się na wiążące pułapy regionalne i szacunkowe pułapy cząstkowe określone w załączniku I. W obrębie pułapów regionalnych EBI dąży do stopniowego zapewnienia zrównoważonego podziału środków między kraje należące do regionów objętych upoważnieniem ogólnym.

3. Operacje finansowe EBI objęte upoważnieniem ogólnym służą realizacji celów określonych w art. 3 niniejszej decyzji.

4. Upoważnienie związane z działaniami w zakresie zmiany klimatu obejmuje operacje finansowe EBI we wszystkich krajach objętych niniejszą decyzją, jeżeli takie operacje finansowe EBI wspierają jeden z głównych celów polityki UE, jakim jest przeciwdziałanie zmianie klimatu poprzez wspieranie projektów w obszarze działań łagodzących skutki zmian klimatu i działań adaptacyjnych, które przyczyniają się do realizacji ogólnego celu Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC), w szczególności poprzez unikanie lub ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w obszarach energii ze źródeł odnawialnych, efektywności energetycznej i transportu zorganizowanego z poszanowaniem zasady zrównoważonego rozwoju, lub poprzez zwiększenie odporności na niekorzystne skutki zmiany klimatu w narażonych krajach, sektorach i społecznościach. Upoważnienie związane z działaniami w zakresie zmiany klimatu jest realizowane w ścisłej współpracy z Komisją, tam gdzie to możliwe i właściwe przy połączeniu finansowania EBI ze środkami budżetowymi UE.

5. W przypadku upoważnienia związanego z działaniami w zakresie zmiany klimatu EBI dąży do zapewnienia zrównoważonego podziału zatwierdzonych operacji finansowych między regiony uwzględnione w załączniku II do niniejszej decyzji, na zakończenie okresu, o którym mowa w art. 1 ust. 4. EBI zapewnia w szczególności, by region wymieniony w pkt A załącznika II nie otrzymał więcej niż 40 %, region wymieniony w pkt B – więcej niż 50 %, region wymieniony w pkt C – więcej niż 30 %, a region wymieniony w pkt D – więcej niż 10 % kwoty przypisanej do tego upoważnienia.

Artykuł 3Cele upoważnienia ogólnego

1. Gwarancją UE są objęte operacje finansowe UE, które wspierają następujące cele ogólne:

a) działania łagodzące skutki zmian klimatu i działania adaptacyjne, określone w art. 2 ust. 4;

b) rozwój infrastruktury społecznej i gospodarczej, w tym infrastruktury w obszarach transportu, energii oraz ochrony środowiska, a także technologii teleinformatycznych;

c) rozwój lokalnego sektora prywatnego, w szczególności wspieranie małych i średnich i przedsiębiorstw.

2. Celem leżącym u podstaw operacji finansowych EBI w obszarach określonych w ust. 1 jest integracja regionalna między krajami partnerskimi, w tym integracja gospodarcza między krajami ubiegającymi się o członkostwo, krajami sąsiadującymi oraz UE.

3. EBI stopniowo intensyfikuje swoją działalność w sektorach społecznych, takich jak ochrona zdrowia i edukacja.

Artykuł 4Kraje objęte gwarancją

1. Wykaz krajów, które kwalifikują się lub mogłyby się kwalifikować do finansowania przez EBI w ramach gwarancji UE, jest zamieszczony w załączniku II.

2. W przypadku krajów wymienionych w załączniku II i oznaczonych symbolem „*”, a także innych krajów niewymienionych w załączniku II, decyzja o kwalifikowalności danego kraju do finansowania przez EBI w ramach gwarancji UE jest podejmowana w każdym przypadku indywidualnie przez Parlament Europejski i Radę zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą.

3. Gwarancja UE obejmuje wyłącznie operacje finansowe EBI realizowane w kwalifikujących się krajach, które zawarły z EBI umowę ramową określającą warunki prawne, na jakich prowadzone są takie operacje.

4. W przypadku poważnych obaw związanych z sytuacją polityczną lub gospodarczą danego kraju, Parlament Europejski i Rada mogą, zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, podjąć decyzję o zawieszeniu w tym kraju nowego finansowania przez EBI w ramach gwarancji UE.

5. Gwarancja UE nie obejmuje operacji finansowych EBI w danym kraju, jeżeli umowa dotycząca takich operacji została podpisana po przystąpieniu tego kraju do Unii Europejskiej.

Artykuł 5Wkład operacji EBI w politykę UE

1. Wspólnie z EBI Komisja opracowuje regionalne wytyczne operacyjne dotyczące finansowania przez EBI realizowanego na mocy niniejszej decyzji. Opracowując te wytyczne, Komisja i EBI w stosownych przypadkach konsultują się w kwestiach politycznych z Europejską Służbą Działań Zewnętrznych (ESDZ). Wytyczne operacyjne mają na celu zagwarantować, by finansowanie przez EBI wspierało politykę UE, a ich punkt wyjścia stanowią szersze ramy polityki regionalnej UE ustanowione przez Komisję oraz – w stosownych przypadkach – ESDZ. Wytyczne operacyjne zapewniają w szczególności komplementarność finansowania przez EBI w stosunku do odpowiednich polityk, programów i instrumentów pomocy UE w poszczególnych regionach, przy uwzględnieniu rezolucji Parlamentu Europejskiego oraz decyzji i konkluzji Rady. Komisja powiadamia Parlament Europejski i Radę o ustanowionych wytycznych. W ramach wyznaczonych przez wytyczne operacyjne EBI określa odpowiednie strategie finansowania i zapewnia ich realizację.

2. Spójność operacji finansowych EBI z celami polityki zewnętrznej UE monitoruje się zgodnie z art. 10.

3. Operacja finansowa EBI nie jest objęta gwarancją UE, jeżeli Komisja wyda negatywną opinię o takiej operacji w ramach procedury przewidzianej w art. 19 statutu EBI.

Artykuł 6Ocena rozwojowych aspektów projektów przez EBI

1. EBI dokonuje starannej i należytej oceny rozwojowych aspektów projektów objętych gwarancją UE. Wewnętrzne zasady i procedury EBI zawierają niezbędne przepisy dotyczące oceny środowiskowych i społecznych skutków projektów oraz ich aspektów związanych z prawami człowieka, tak by zagwarantować, by w ramach niniejszej decyzji wspierane były wyłącznie projekty o charakterze zrównoważonym z gospodarczego, finansowego, środowiskowego i społecznego punktu widzenia.

W stosownych przypadkach ocena obejmuje oszacowanie w jaki sposób możliwości beneficjentów finansowania przez EBI mogą zostać zwiększone w całym cyklu realizacji projektu dzięki pomocy technicznej.

2. W uzupełnieniu dokonywanej ex-ante oceny aspektów związanych z rozwojem EBI powinien wzmocnić monitorowanie projektów na etapie ich realizacji, między innymi w zakresie rozwojowych skutków projektu.

Artykuł 7 Współpraca z Komisją i Europejską Służbą Działań Zewnętrznych

1. W celu maksymalizacji synergii pomiędzy finansowaniem przez EBI i środkami budżetowymi UE zwiększa się spójność działań zewnętrznych EBI z celami polityki zewnętrznej UE, w szczególności poprzez ustanowienie wytycznych operacyjnych, o których mowa w art. 5, a także poprzez regularny i systematyczny dialog oraz konsultacje na wczesnym etapie dotyczące:

a) opracowywanych przez Komisję i/lub – w stosownych przypadkach – ESDZ dokumentów strategicznych, takich jak krajowe i regionalne dokumenty strategiczne, programy indykatywne, plany działania i dokumenty przedakcesyjne;

b) zamierzeń projektowych i dokumentów z zakresu planowania strategicznego EBI;

c) innych aspektów politycznych i operacyjnych.

2. Współpracę prowadzi się na zasadzie odrębności każdego regionu oraz przy uwzględnieniu roli EBI i polityki UE w każdym z nich.

Artykuł 8Współpraca z innymi międzynarodowymi instytucjami finansowymi

1. Aby zmaksymalizować synergie, współpracę oraz efektywność, a także zapewnić rozsądny podział ryzyka oraz spójne warunki dla projektów i sektorów, operacje finansowe EBI w coraz większym stopniu realizuje się – w stosownych przypadkach – we współpracy z innymi międzynarodowymi instytucjami finansowymi lub europejskimi dwustronnymi instytucjami finansowymi.

2. Współpraca, o której mowa w ust. 1, jest ułatwiana przez koordynację, prowadzoną zwłaszcza w ramach odpowiednich protokołów ustaleń lub – w stosownych przypadkach – innych ram współpracy regionalnej UE, zawieranych między Komisją, EBI oraz głównymi międzynarodowymi instytucjami finansowymi i europejskimi dwustronnymi instytucjami finansowymi działającymi w poszczególnych regionach.

Artykuł 9Zakres i warunki gwarancji UE

1. W przypadku operacji finansowych EBI realizowanych z państwem lub gwarantowanych przez państwo, jak również w przypadku innych operacji finansowych EBI realizowanych z władzami regionalnymi lub lokalnymi albo z państwowymi lub kontrolowanymi przez państwo przedsiębiorstwami lub instytucjami, o ile te inne operacje finansowe EBI są realizowane po dokonaniu przez EBI stosownej oceny ryzyka kredytowego uwzględniającej sytuację danego kraju w zakresie ryzyka kredytowego, gwarancja UE obejmuje wszystkie nieotrzymane choć należne EBI płatności („gwarancja ogólna”).

2. Do celów ust. 1 Zachodni Brzeg i Strefa Gazy są reprezentowane przez Autonomię Palestyńską, a Kosowo na mocy rezolucji 1244 (1999) Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych jest reprezentowane przez Misję Tymczasowej Administracji Organizacji Narodów Zjednoczonych w Kosowie lub przez administrację wyznaczoną w wytycznych, o których mowa w art. 5 niniejszej decyzji.

3. W przypadku operacji finansowych EBI innych niż określone w ust. 1, gwarancja UE obejmuje wszystkie nieotrzymane choć należne EBI płatności, jeżeli brak płatności jest spowodowany jednym z następujących zdarzeń z zakresu ryzyka politycznego („gwarancja obejmująca ryzyko polityczne”):

a) zakaz transferu waluty;

b) wywłaszczenie;

c) wojna lub zamieszki;

d) odmowa ochrony prawnej po naruszeniu warunków umowy.

4. W porozumieniu z Komisją EBI opracowuje jasne i przejrzyste zasady podejmowania decyzji o źródłach finansowania operacji, które kwalifikują się zarówno do objęcia gwarancją UE, jak i do finansowania prowadzonego przez EBI na własne ryzyko.

Artykuł 10Roczna sprawozdawczość i księgowość

1. Komisja corocznie składa Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące operacji finansowych EBI realizowanych na mocy niniejszej decyzji. Sprawozdanie to zawiera ocenę operacji finansowych EBI w rozbiciu na poszczególne projekty, sektory, kraje i regiony, a także ocenę wkładu, jaki operacje finansowe EBI wnoszą w realizację celów polityki zewnętrznej i celów strategicznych UE. Sprawozdanie to zawiera w szczególności ocenę zgodności operacji finansowych EBI z niniejszą decyzją, przy uwzględnieniu wytycznych operacyjnych, o których mowa w art. 5, a także część dotyczącą wartości dodanej w zakresie realizacji celów polityki UE oraz część dotyczącą współpracy z Komisją oraz innymi międzynarodowymi instytucjami finansowymi i instytucjami dwustronnymi, w tym w zakresie współfinansowania.

2. Do celów ust. 1 EBI przedstawia Komisji sprawozdania roczne ze swoich operacji finansowych realizowanych na mocy niniejszej decyzji, w rozbiciu na poszczególne projekty, sektory, kraje i regiony, oraz z realizacji celów polityki zewnętrznej i celów strategicznych UE, w tym współpracy z Komisją oraz innymi międzynarodowymi instytucjami finansowymi i instytucjami dwustronnymi.

3. EBI przedstawia Komisji dane statystyczne, finansowe i księgowe dotyczące każdej operacji finansowej EBI, które są niezbędne do realizacji obowiązków Komisji w zakresie sprawozdawczości, lub których zażąda Trybunał Obrachunkowy, a także zaświadczenie biegłego rewidenta dotyczące niespłaconych kwot z tytułu operacji finansowych EBI.

4. Do celów księgowości i sprawozdawczości Komisji w zakresie ryzyka objętego gwarancją ogólną, EBI przedstawia Komisji informacje na temat przeprowadzonej przez siebie oceny i klasyfikacji ryzyka związanego z operacjami finansowymi EBI realizowanymi z innymi niż państwa pożyczkobiorcami lub dłużnikami objętymi gwarancją.

5. Informacje, o których mowa w ust. 2, 3 i 4, EBI przekazuje na własny koszt.

Artykuł 11Zwrot płatności dokonanych przez Komisję

1. W przypadku dokonania przez Komisję jakichkolwiek płatności w ramach gwarancji UE, EBI dąży do odzyskania wypłaconych kwot w imieniu i na rzecz Komisji.

2. Nie później niż w dniu podpisania porozumienia, o którym mowa w art. 12, EBI i Komisja zawierają umowę, w której określają szczegółowe zasady i procedury odzyskiwania należności.

Artykuł 12Porozumienie gwarancyjne

EBI i Komisja zawierają porozumienie gwarancyjne, w którym określają szczegółowe zasady i procedury związane z gwarancją UE.

Artykuł 13Przegląd

W stosownym momencie Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wniosek w sprawie ustanowienia gwarancji UE w ramach kolejnych ram finansowych.

Artykuł 14 Sprawozdanie końcowe

W terminie do dnia 31 października 2014 r. Komisja przedstawi sprawozdanie końcowe w sprawie stosowania niniejszej decyzji.

Artykuł 15Uchylenie

Decyzja nr 633/2009/WE traci moc.

Artykuł 16Wejście w życie

Niniejsza decyzja wchodzi w życie trzeciego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej .

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego W imieniu Rady

Przewodniczący Przewodniczący

ZAŁĄCZNIK I

PUŁAPY REGIONALNE W RAMACH UPOWAŻNIENIA OGÓLNEGO

A. Kraje ubiegające się o członkostwo: 8 700 000 000 EUR;

B. Kraje objęte polityką sąsiedztwa i partnerstwa: 12 400 000 000 EUR;

w podziale na następujące orientacyjne pułapy cząstkowe:

(i) kraje basenu Morza Śródziemnego: 8 700 000 000 EUR;

(ii) Europa Wschodnia, Zakaukazie i Rosja: 3 700 000 000 EUR;

C. Azja i Ameryka Łacińska: 3 800 000 000 EUR;

w podziale na następujące orientacyjne pułapy cząstkowe:

(i) Ameryka Łacińska: 2 800 000 000 EUR;

(ii) Azja (włącznie z Azją Środkową): 1 000 000 000 EUR;

D. Republika Południowej Afryki: 900 000 000 EUR.

W obrębie pułapów regionalnych w ramach upoważnienia ogólnego organy zarządzające EBI mogą podjąć decyzję o przeniesieniu pomiędzy orientacyjnymi pułapami cząstkowymi kwot w wysokości do 10 % danego pułapu regionalnego.

ZAŁĄCZNIK II

REGIONY ORAZ KRAJE, KTÓRE KWALIFIKUJĄ SIĘ LUB MOGŁYBY SIĘ KWALIFIKOWAĆ DO FINANSOWANIA PRZEZ EBI

A. Kraje ubiegające się o członkostwo

1. Kraje kandydujące

Chorwacja, Turcja, Była Jugosłowiańska Republika Macedonii.

2. Potencjalne kraje kandydujące

Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Serbia, Kosowo na mocy rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1244 (1999), Islandia.

B. Kraje objęte polityką sąsiedztwa i partnerstwa

1. Kraje basenu Morza Śródziemnego

Algieria, Egipt, Zachodni Brzeg i Strefa Gazy, Izrael, Jordania, Liban, Libia, Maroko, Syria, Tunezja.

2. Europa Wschodnia, Zakaukazie i Rosja

Europa Wschodnia: Republika Mołdowy, Ukraina, Białoruś;

Zakaukazie: Armenia, Azerbejdżan, Gruzja;

Rosja.

C. Azja i Ameryka Łacińska

1. Ameryka Łacińska

Argentyna, Boliwia, Brazylia, Chile, Ekwador, Gwatemala, Honduras, Kolumbia, Kostaryka, Kuba (*), Meksyk, Nikaragua, Panama, Paragwaj, Peru, Salwador, Urugwaj, Wenezuela.

2. Azja

Azja (bez Azji Środkowej): Afganistan (*), Bangladesz, Bhutan (*), Brunei, Chiny (wraz ze Specjalnymi Regionami Administracyjnymi Hongkong i Makau), Filipiny, Indie, Indonezja, Irak, Jemen, Kambodża, Korea Południowa, Laos, Malediwy, Malezja, Mongolia, Nepal, Pakistan, Singapur, Sri Lanka, Tajlandia, Tajwan (*), Wietnam.

Azja Środkowa: Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan, Turkmenistan, Uzbekistan.

D. Afryka Południowa: Republika Południowej Afryki.

OCENA SKUTKÓW FINANSOWYCH REGULACJI

1. TYTUŁ WNIOSKU:

Wniosek w sprawie decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie udzielenia gwarancji UE dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego na pokrycie strat poniesionych w związku z pożyczkami i gwarancjami udzielonymi na zabezpieczenie pożyczek na potrzeby projektów poza granicami Unii Europejskiej.

2. STRUKTURA ABM/ABB

Dziedzina/dziedziny polityki, których dotyczy wniosek i powiązane działanie/działania:

Dziedzina polityki: Sprawy gospodarcze i finansowe

Działanie ABB: Operacje i instrumenty finansowe

3. POZYCJE W BUDŻECIE

3.1. Pozycje w budżecie (pozycje operacyjne i powiązane pozycje pomocy technicznej i administracyjnej (dawniej pozycje B..A)), wraz z treścią:

01 04 01 06 - „Gwarancja Unii Europejskiej na pożyczki Europejskiego Banku Inwestycyjnego dla państw trzecich”

01 04 01 14 – „Finansowanie Funduszu Gwarancyjnego”

3.2. Czas trwania działania i wpływu finansowego:

Pożyczki i gwarancje pożyczkowe EBI objęte gwarancją UE („operacje finansowe EBI”) mogą być udzielane przez EBI w okresie od 2007 do 2013 r. Przewiduje się przedłużenie tego okresu o sześć miesięcy, jeżeli do końca 2013 r. Parlament Europejski i Rada nie przyjmą decyzji przyznającej EBI nową gwarancję UE obejmującą jego operacje finansowe realizowane poza granicami UE. Całkowity czas trwania działania i jego wpływu finansowego będzie jednak określony na podstawie wymagalności zatwierdzonych operacji finansowych EBI. Zgodnie z tym, co przewiduje porozumienie gwarancyjne między Komisją i EBI, wypłaty w ramach zatwierdzonych operacji powinny nastąpić w ciągu siedmiu lat od daty zakończenia upoważnienia.

3.3. Informacje budżetowe

Pozycja w budżecie | Rodzaj wydatków | Nowe | Wkład EFTA | Wkład krajów ubiegających się o członkostwo | Dział w perspektywie finansowej |

01 04 01 06 01 04 01 14 | Zróżnicowane[13] Zróżnicowane[14] | NIE NIE | NIE NIE | NIE NIE | 4 4 |

4. ZESTAWIENIE ZASOBÓW

4.1. Zasoby finansowe

4.1.1. Zestawienie środków na zobowiązania (CA) i środków na płatności (PA)

- 01 04 01 06 - „Gwarancja Unii Europejskiej na pożyczki Europejskiego Banku Inwestycyjnego dla państw trzecich”

Wpis w budżecie („p.m.”) odzwierciedlający gwarancję budżetową obejmującą pożyczki EBI dla państw trzecich zostanie uruchomiony tylko w razie faktycznego wykorzystania gwarancji, które nie może zostać w całości pokryte przez Fundusz Gwarancyjny.

- 01 04 01 14 – „Finansowanie Funduszu Gwarancyjnego”

Fundusz Gwarancyjny dla działań zewnętrznych musi zostać zasilony wpłatami zgodnie z rozporządzeniem w sprawie Funduszu Gwarancyjnego[15]. Zgodnie z tym rozporządzeniem wpłaty są dokonywane na podstawie kwoty pożyczki pozostającej do spłaty na koniec roku. Wysokość wpłaty jest obliczana na początku roku „n” jako różnica pomiędzy kwotą docelową (wynoszącą 9 % kwoty pozostającej do spłaty) a wartością aktywów netto Funduszu na koniec roku „n-1”. Obliczona w ten sposób wysokość wpłaty jest włączana w roku „n” do budżetu wstępnego na rok „n+1” i faktycznie przekazywana w ramach jednej transakcji na początku roku „n+1” z pozycji w budżecie nr 01 04 01 12.

W poniższym zestawieniu przedstawiono szacunkowe zasoby budżetowe potrzebne do sfinansowania Funduszu Gwarancyjnego w latach 2007-2013. Dane dotyczące lat 2007-2010 odzwierciedlają faktyczne wykonanie budżetu. Podstawę obliczeń stanowi proponowane upoważnienie EBI do prowadzenia operacji pożyczkowych do kwoty 27,8 mld EUR w latach 2007-2013, z czego 2 mld EUR stanowi upoważnienie fakultatywne.

Należy zwrócić uwagę, że Fundusz Gwarancyjny obejmuje również pomoc makrofinansową i pożyczki Euratomu, które nie są objęte zakresem proponowanej decyzji. W związku z tym niezbędne środki budżetowe uwzględniają zarówno istniejące zatwierdzone operacje, jak i nowe operacje w ramach tych dwóch typów działalności.

- Prognozowane wysokości wpłat do Funduszu Gwarancyjnego w latach 2012-2013 opierają się na wielkości udzielanych i wypłacanych pożyczek wg szacunków EBI. Należy podkreślić, że te roczne dane będą ulegać zmianom w zależności od faktycznego przebiegu procesów zatwierdzania, wypłaty i spłaty pożyczek. W prognozach uwzględniono wpływ wynoszącego 2 mld EUR upoważnienia fakultatywnego na zasilanie Funduszu Gwarancyjnego. Zakładając kwotę docelową w wysokości 9 %, wpływ finansowy przyznania upoważnienia w wysokości 2 mld EUR na zasilanie Funduszu osiągnie maksymalnie 180 mln EUR w latach 2012-2020, pod warunkiem że odpowiednie pożyczki zostaną wypłacone w całości.

W programowaniu finansowym rozdziału 4 została zabezpieczona kwota 1,4 mld EUR, podzielona równo na 200 mln EUR rocznie. Całkowita zaprogramowana kwota 1,4 mld EUR powinna zostać utrzymana jako „maksymalne potrzeby budżetowe”. Pierwotnie planowana roczna kwota w wysokości 200 mln EUR może zostać przekroczona w latach 2012 i 2013, biorąc pod uwagę zmiany wysokości wypłat, a także niekorzystne zdarzenia takie jak liczne przypadki niewykonywania zobowiązań[16] i niekorzystna wycena aktywów[17], tak by zareagować w ten sposób na nadzwyczajne okoliczności, jak pokazano w pozycji „maksymalne potrzeby budżetowe” (zob. tabela poniżej).

W poniższej tabeli szczegółowo przedstawiono potrzeby budżetowe oszacowane na podstawie „normalnego” i „nadzwyczajnego” finansowania Funduszu Gwarancyjnego (dane rzeczywiste dla lat 2007-2011).

Wydatki operacyjne[18] |

Środki na zobowiązania (CA) | 8.1. | a | 138,9 | 326,0 | 271,0 |

Środki na płatności (PA) | b | 138,9 | 326,0 | 271,0 |

Wydatki administracyjne w ramach kwoty referencyjnej[19] |

Pomoc techniczna i administracyjna (NDA) | 8.2.4. | c |

KWOTA REFERENCYJNA OGÓŁEM |

Środki na zobowiązania | a+c | 138,9 | 326,0 | 271,0 |

Środki na płatności | b+c | 138,9 | 326,0 | 271,0 |

Wydatki administracyjne nieuwzględnione w kwocie referencyjnej[20] |

Wydatki na zasoby ludzkie i powiązane wydatki (NDA) | 8.2.5. | d | 0,9 | 0,9 | 0,9 |

Wydatki administracyjne, inne niż koszty zasobów ludzkich i powiązane koszty, nieuwzględnione w kwocie referencyjnej (NDA) | 8.2.6. | e | 0,9 | 0,9 | 0,9 |

Indykatywne koszty finansowe interwencji ogółem |

OGÓŁEM CA, w tym koszty zasobów ludzkich | a+c+d+e | 139,8 | 326,9 | 271,9 |

OGÓŁEM PA, w tym koszty zasobów ludzkich | b+c+d+e | 139,8 | 326,9 | 271,9 |

Szczegółowe informacje dotyczące współfinansowania

Nie przewiduje się współfinansowania.

4.1.2. Zgodność z programowaniem finansowym

Wniosek jest zgodny z istniejącym programowaniem finansowym.

4.1.3. Wpływ finansowy na dochody

Wniosek ma następujący wpływ finansowy na dochody:

Jeżeli wartość Funduszu Gwarancyjnego przekracza kwotę docelową, kwota nadwyżki jest zarezerwowana dla budżetu ogólnego.

4.2. Zasoby ludzkie w przeliczeniu na pełne etaty (w tym urzędnicy, pracownicy zatrudnieni na czas określony i personel zewnętrzny) – szczegółowe informacje w pkt 8.2.1.

Zapotrzebowania na dany rok | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 |

Zasoby ludzkie ogółem | 7 | 7 | 7 | 7 |

5. OPIS I CELE

5.1. Potrzeba, która ma zostać zaspokojona w perspektywie krótko- lub długoterminowej

Zgodnie z decyzją nr 633/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady gwarancja UE obejmuje operacje finansowe EBI zatwierdzone między dniem 1 lutego 2007 r. a dniem 31 października 2011 r. Dlatego też jeżeli UE zamierza przedłużyć do dnia 31 grudnia 2013 r. objęcie gwarancją operacji finansowych EBI realizowanych celem wsparcia celów polityki UE, konieczne jest przedłożenie wniosku w sprawie nowej decyzji.

5.2. Wartość dodana z tytułu zaangażowania UE i spójność wniosku z innymi instrumentami finansowymi oraz możliwa synergia

Operacje finansowe EBI poza granicami UE stanowią bardzo widoczne i skuteczne narzędzie wspierające działania zewnętrzne UE. Główne korzyści płynące z interwencji EBI w takich państwach obejmują dzielenie się specjalistyczną wiedzą z promotorami projektów oraz stosowanie unijnych norm w dziedzinach ochrony środowiska i zamówień publicznych w finansowanych projektach. Oprócz tych korzyści, EBI przekazuje końcowym beneficjentom pełne korzyści finansowe płynące z gwarancji UE oraz gwarantuje im atrakcyjne koszty finansowania w formie konkurencyjnego oprocentowania.

Upoważnienie objęte gwarancją UE stanowi konieczne wsparcie polityczne i finansowe ze strony UE dla krajów i projektów, które w innym przypadku nie spełniałyby standardowych wytycznych i kryteriów EBI.

Operacje finansowe EBI uzupełniają działania realizowane w ramach nowych instrumentów pomocy zewnętrznej. W celu dalszego zwiększenia wsparcia dla polityki zewnętrznej UE w każdym wybranym regionie, wzmocnione zostanie powiązanie pomiędzy priorytetami EBI a polityką UE. W tym celu wzmocnione zostaną ramy dialogu i współpracy między EBI a Komisją w zakresie określania polityk regionalnych i strategii krajowych oraz na poziomie projektów. Operacje finansowe EBI można skutecznie połączyć ze środkami budżetowymi UE w postaci dotacji, kapitału podwyższonego ryzyka i pomocy technicznej w przygotowaniu i realizacji projektów lub ulepszeniu ram prawnych i regulacyjnych.

5.3. Cele, spodziewane wyniki oraz wskaźniki związane z wnioskiem w kontekście ABM (zarządzania kosztami działań)

Głównym celem wniosku jest zwiększenie wkładu EBI w realizację celów polityki UE poprzez finansowanie projektów inwestycyjnych. Cele, których realizację mają wspierać operacje finansowe EBI objęte upoważnieniem, są określone w akcie prawnym, którego dotyczy wniosek.

Zakres realizacji celów będzie mierzony wielkością operacji finansowych EBI w poszczególnych regionach i sektorach oraz wielkością operacji finansowych EBI współfinansowanych przez inne międzynarodowe instytucje finansowe i/lub w ramach programów Komisji, a także przy pomocy innych wskaźników w kontekście ocen ex-ante i ex-post operacji finansowych EBI.

5.4. Metoda realizacji (indykatywna)

Zarządzanie wspólne z organizacjami międzynarodowymi.

Uwagi:

Zgodnie z obowiązującymi przepisami wniosek przewiduje finansowanie projektów inwestycyjnych przez EBI zgodnie z wewnętrznymi zasadami i procedurami banku. Za zarządzanie gwarancją UE odpowiedzialna jest Komisja. EBI i Komisja zawierają porozumienie gwarancyjne, w którym określają szczegółowe zasady i procedury związane ze stosowaniem proponowanej decyzji.

6. MONITOROWANIE I OCENA

6.1. System monitorowania

Operacjami finansowymi EBI w ramach gwarancji UE będzie zarządzać EBI zgodnie z własnymi zasadami i procedurami, w tym stosując odpowiednie środki audytu, kontroli i monitorowania. Zgodnie ze statutem EBI, za sprawdzanie prawidłowości operacji oraz prowadzenia ksiąg banku odpowiedzialny jest Komitet Kontroli i Audytu EBI, wspierana przez audytorów zewnętrznych. Sprawozdania finansowe EBI są zatwierdzane co roku przez Radę Gubernatorów.

Ponadto Rada Dyrektorów EBI, w której Komisja ma swoich przedstawicieli w postaci dyrektora i zastępcy dyrektora, zatwierdza każdą operację finansową EBI i monitoruje, czy bank jest zarządzany zgodnie ze swoim statutem i ogólnymi wytycznymi Rady Gubernatorów.

Obowiązujące porozumienie trójstronne między Komisją, Trybunałem Obrachunkowym i EBI z października 2003 r., przedłużone na kolejny czteroletni okres w roku 2007, określa szczegółowe zasady dokonywania przez Trybunał Obrachunkowy audytów operacji finansowych EBI objętych gwarancją UE.

Zgodnie z art. 10 wniosku Komisja składa co roku sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie na temat operacji finansowych EBI realizowanych w ramach upoważnienia, opierając się na rocznych sprawozdaniach sporządzonych przez EBI.

Ponadto EBI przedstawia Komisji dane statystyczne, finansowe i księgowe dotyczące każdej operacji finansowej EBI, które są niezbędne do realizacji obowiązków Komisji w zakresie sprawozdawczości, lub których zażąda Trybunał Obrachunkowy, a także zaświadczenie biegłego rewidenta dotyczące niespłaconych kwot z tytułu operacji finansowych EBI.

6.2. Ocena

6.2.1. Ocena ex ante

Zgodnie z decyzją nr 633/2009/WE Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie śródokresowe, wykorzystując m.in. ustalenia dokonane w ramach zewnętrznej oceny. Nadzór nad oceną zewnętrzną i zarządzanie nią zostały powierzone komitetowi sterującemu, w którego skład wchodzi kilku ekspertów wyznaczonych przez Radę Gubernatorów EBI oraz po jednym przedstawicielu EBI i Komisji. Wyniki tej zewnętrznej oceny zostały również przekazane Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Końcowe ustalenia dokonane w ramach przeglądu śródkresowego stanowią podstawę dla głównych elementów niniejszego wniosku legislacyjnego.

Ocena obowiązującej gwarancji UE dla operacji EBI poza granicami UE znajduje się również w sprawozdaniu Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie działalności Unii Europejskiej w 2008 r. w zakresie zaciągania i udzielania pożyczek (COM(2010) 69) Informacje na ten temat zawiera również sprawozdanie Komisji dla władzy budżetowej w sprawie gwarancji pokrytych z budżetu ogólnego – stan na dzień 31 grudnia 2008 r. (COM(2009) 398) oraz załączony do niego dokument roboczy służb Komisji (SEC(2009) 1063).

6.2.2. Działania podjęte w wyniku oceny pośredniej/ex post (wnioski wyciągnięte z podobnych doświadczeń w przeszłości)

Ustalenia zawarte w sprawozdaniu z oceny zostały streszczone i poddane analizie w sprawozdaniu Komisji poświęconym przeglądowi śródokresowemu, które towarzyszy niniejszemu wnioskowi[21].

6.2.3. Warunki i częstotliwość przyszłych ocen.

Komisja przygotuje sprawozdanie końcowe w sprawie wdrożenia upoważnienia EBI do operacji zewnętrznych do dnia 31 października 2014 r.

7. ŚRODKI ZWALCZANIA NADUżYć FINANSOWYCH

Zasadnicza odpowiedzialność za przyjęcie środków zapobiegania nadużyciom finansowym spoczywa na EBI; obejmuje ona w szczególności stosowanie w odniesieniu do finansowanych operacji dokumentu „Polityka EBI w zakresie zapobiegania korupcji, nadużyciom finansowym, zmowom, praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w ramach działalności Europejskiego Banku Inwestycyjnego”, który został przyjęty w kwietniu 2008 r.

Zasady i procedury EBI przewidują, obok szczegółowych ustaleń dotyczących zwalczania nadużyć finansowych i korupcji, uprawnienie OLAF do przeprowadzania wewnętrznych dochodzeń. W lipcu 2004 r. Rada Gubernatorów EBI zatwierdziła decyzję „dotyczącą warunków prowadzenia wewnętrznych dochodzeń w sprawie zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji oraz każdej innej nielegalnej działalności naruszającej interesy finansowe Wspólnot”.

8. SZCZEGÓŁOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE ZASOBÓW

8.1. Cele wniosku z uwzględnieniem ich kosztu finansowego

Koszty oparte są na szacunkach przepływów finansowych wynikających z wykonania upoważnienia (wysokość zatwierdzonych i wypłaconych pożyczek), przy uwzględnieniu mechanizmu wyrównawczego, który ma zastosowanie w wyjątkowej sytuacji, kiedy to suma niewykonanych zobowiązań przekroczy kwotę 100 mln EUR w jednym roku. Oszacowanie możliwych przypadków niewykonania zobowiązań jest trudne, jednak sporządzane co pół roku sprawozdania Komisji w sprawie gwarancji pokrytych z budżetu umożliwiają uwzględnienie maksymalnego ryzyka pokrywanego przez budżet (zob. sprawozdanie COM(2009) 398 oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji SEC(2009) 1063).

(w mln EUR)

2010 | 2011 | 2012 | 2013 |

Urzędnicy lub pracownicy zatrudnieni na czas określony[22] (XX 01 01) | A*/AD | 4 | 4 | 4 | 4 |

B*, C*/AST | 3 | 3 | 3 | 3 |

Pracownicy finansowani[23] w ramach art. XX 01 02 |

Inni pracownicy[24] finansowani w ramach art. XX 01 04/05 |

OGÓŁEM | 7 | 7 | 7 |

8.2.2. Opis zadań związanych z działaniem

Główne zadania związane z zarządzaniem gwarancją UE to:

- przygotowywanie wniosków legislacyjnych i porozumień gwarancyjnych;

- zarządzanie procedurą zatwierdzania;

- zarządzanie roczną procedurą budżetową;

- sporządzanie sprawozdań rocznych dla Rady i Parlamentu;

- obsługa wniosków o uruchomienie gwarancji;

- monitorowanie zarządzania Funduszem Gwarancyjnym;

- księgowość;

- kontakty z Trybunałem Obrachunkowym, Parlamentem i Radą.

8.2.3. Źródła zasobów ludzkich (stosunek pracy)

( Stanowiska obecnie przypisane do zarządzania programem, które zostaną utrzymane lub przekształcone.

8.2.4. Inne wydatki administracyjne uwzględnione w kwocie referencyjnej (XX 01 04/05 – wydatki na administrację i zarządzanie)

n.d.

8.2.5. Koszt finansowy zasobów ludzkich i powiązane koszty nieuwzględnione w kwocie referencyjnej

mln EUR

Rodzaj zasobów ludzkich | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 |

Urzędnicy i pracownicy zatrudnieni na czas określony (XX 01 01) | 0,854 | 0,854 | 0,854 | 0,854 |

Pracownicy finansowani w ramach artykułu XX 01 02 (personel pomocniczy, oddelegowani eksperci krajowi (END), personel kontraktowy itp.) (należy określić pozycję w budżecie) | - | - | - | - |

Koszt zasobów ludzkich i koszty powiązane (nieuwzględnione w kwocie referencyjnej) ogółem | 0,854 | 0,854 | 0,854 | 0,854 |

8.2.6. Inne wydatki administracyjne nieuwzględnione w kwocie referencyjnej

n.d.

[1] Decyzja w sprawie udzielenia gwarancji wspólnotowej dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego na pokrycie strat poniesionych w związku z pożyczkami i gwarancjami udzielonymi na zabezpieczenie pożyczek na potrzeby projektów poza granicami Wspólnoty (Dz.U L 190 z 22.7.2009, s. 1).

[2] SEC(2010) 443.

[3] Instytucje finansowe w państwach członkowskich, które to instytucje są zaangażowane w projekty inwestycyjne i rozwojowe poza granicami własnego kraju.

[4] COM(2010) 173.

[5] Dz.U. L 145 z 10.6.2009, s. 10.

[6] SEC(2010) 443.

[7] Dz.U. L 190 z 22.7.2009, s. 1.

[8] Dz.U. L 145 z 10.6.2009, s. 10.

[9] Zgodnie z definicją w sporządzanym przez OECD wykazie odbiorców oficjalnej pomocy rozwojowej (obejmującą kraje najsłabiej rozwinięte, kraje o niskim dochodzie, a także kraje o średnim dochodzie).

[10] COM(2009) 495.

[11] Dz.U. L 414 z 30.12.2006, s. 95.

[12] Dz.U. L 301 z 12.11.2008, s. 13.

[13] Środki zróżnicowane

[14] Środki zróżnicowane

[15] Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 480/2009 (Dz.U. L 145 z 10.6.2009, s. 10).

[16] Kwota 100 mln EUR rocznie wynika z uruchomienia gwarancji w przypadku znacznych strat (zob. „mechanizm wyrównawczy” w rozporządzeniu w sprawie Funduszu Gwarancyjnego).

[17] W celu oceny skutków dla zasilania Funduszu Gwarancyjnego wynikających z możliwych wahań w wycenie jego aktywów, przyjęto następujące założenia:- okres obowiązywania portfela: 3,3 roku;- wzrost stóp procentowych o 1 % rocznie;- zmiany aktywów Funduszu Gwarancyjnego wynikające z szacunkowego „normalnego finansowania”Ze względu na okres przejściowy nie występują skutki w latach 2007 i 2008.

[18] Wydatki niewchodzące w zakres rozdziału xx 01 w tytule xx.

[19] Wydatki w ramach art. xx 01 04 w tytule xx.

[20] Wydatki w ramach rozdziału xx 01 z wyłączeniem artykułu xx 01 04 lub xx 01 05.

[21] COM(2010) 173.

[22] Koszty te NIE są uwzględnione w kwocie referencyjnej.

[23] Koszty te NIE są uwzględnione w kwocie referencyjnej.

[24] Koszty te są uwzględnione w kwocie referencyjnej.