52010DC0809

[pic] | KOMISJA EUROPEJSKA |

Bruksela, dnia 6.1.2011

KOM(2010) 809 wersja ostateczna

KOMUNIKAT KOMISJI DO RADY

Ocena działań podjętychprzez Maltęw odpowiedzi na zalecenie Rady z dnia 16 lutego 2010 r. mające na celu likwidację nadmiernego deficytu budżetowego

SEK(2010) 1630 wersja ostateczna

PROCEDURA NADMIERNEGO DEFICYTU I NAJNOWSZE ZALECENIA

Skutki pogorszenia koniunktury gospodarczej i zwiększenia niektórych wydatków uznaniowych w 2008 r. doprowadziły do pogłębienia deficytu maltańskiego sektora instytucji rządowych i samorządowych z 2,3 % PKB w 2007 r. do 4,8 % PKB w 2008 r. i 3,8 % w 2009 r. W związku z powyższym w dniu 7 lipca 2009 r. Rada podjęła decyzję stwierdzającą, że w Malcie istnieje nadmierny deficyt, oraz zgodnie z art. 104 ust. 7 TWE skierowała do tego kraju zalecenia mające na celu likwidację nadmiernego deficytu do roku 2010[1]. W swoich zaleceniach Rada przyznała Malcie czas na podjęcie skutecznych działań do dnia 7 stycznia 2010 r.

W dniu 16 lutego 2010 r. Rada uznała, że władze Malty podjęły skuteczne działania zgodnie z powyższymi zaleceniami, lecz wystąpiły nieprzewidziane niekorzystne zdarzenia gospodarcze, niosące poważne negatywne konsekwencje budżetowe. Dlatego też Rada zaleciła przesunięcie terminu skorygowania nadmiernego deficytu o rok, czyli z roku 2010 na 2011, zgodnie z art. 3 ust. 5 rozporządzenia (WE) nr 1467/97.

W szczególności Rada zaleciła władzom Malty: a) zrealizowanie założonego w budżecie docelowego deficytu na 2010 r., w razie potrzeby poprzez przyjęcie dodatkowych środków konsolidacyjnych, a w roku 2011 zapewnienie wysiłku fiskalnego na poziomie ¾ punktów procentowych PKB; powinno to przyczynić się również do przywrócenia tendencji spadkowej wskaźnika zadłużenia brutto sektora instytucji rządowych i samorządowych, zapewniającej zadowalające tempo zbliżania się do wartości referencyjnej wynoszącej 60 % PKB, poprzez przywrócenie należytego poziomu nadwyżki pierwotnej; oraz b) określenie środków koniecznych do osiągnięcia korekty nadmiernego deficytu do 2011 r., o ile pozwolą na to warunki koniunkturalne, i przyspieszenie tempa zmniejszania deficytu, jeśli warunki gospodarcze lub budżetowe okażą się lepsze niż przewiduje się obecnie. Oprócz tego władze Malty wezwano do wykorzystania wszelkich innych możliwości, w tym wynikających z poprawy warunków gospodarczych, aby przyspieszyć redukcję wskaźnika zadłużenia brutto w kierunku wartości referencyjnej wynoszącej 60 % PKB. Aby ograniczyć zagrożenia dla korekty budżetowej, władzom Malty zalecono wzmocnienie wiążącego charakteru średniookresowych ram budżetowych, a także poprawę monitorowania wykonania budżetu w ciągu roku.

Rada wyznaczyła termin do dnia 16 sierpnia 2010 r. na podjęcie przez rząd Malty skutecznych działań w celu realizacji przewidzianego na 2010 r. deficytu docelowego i na określenie środków, które będą niezbędne dla dokonania postępów w zakresie korekty nadmiernego deficytu.

Rada wezwała również władze Malty do wprowadzenia reform polepszających jakość finansów publicznych poprzez większą efektywność wydatków publicznych, w szczególności w obszarach zdrowia i edukacji.

Komisja dokonuje oceny działań podjętych po przyjęciu przez rząd budżetu na 2011 r., co miało miejsce w dniu 25 października, oraz w oparciu o prognozę służb Komisji z jesieni 2010 r., która uwzględnia zawarte w tym budżecie środki.

OCENA DZIAłAń

Po tym jak wskaźnik deficytu osiągnął poziom 3,8 % PKB w 2009 r., zgodnie z prognozą władz Malty w 2010 r. zwiększy się on nieznacznie do 3,9 % PKB, zgodnie z wyznaczonym w budżecie na ten rok celem będącym podstawą zalecenia Rady. Prognoza ta została dokonana w kontekście wyższego wzrostu realnego PKB niż przewidziano w prognozie służb Komisji z jesieni 2009 r., która stanowiła podstawę zaleceń Rady z 16 lutego 2010 r. Oprócz tego prognoza ta obejmuje jednorazowe środki zmniejszające deficyt wynikające z amnestii podatkowej (0,2 % PKB) oraz sprzedaży wyposażenia stoczni, skutkujące zmniejszeniem deficytu o 0,3 % PKB, uwzględniając jednocześnie przekroczenia bieżących wydatków pierwotnych i mniejsze niż zaplanowano w budżecie na 2010 r. wpływy z podatków bieżących. W prognozie służb Komisji z jesieni 2010 r. przewidziano wyższy wskaźnik deficytu w 2010 r., wynoszący 4,2 %, głównie ze względu na fakt, że różnica pomiędzy planowanymi a faktycznymi wpływami z poboru podatków będzie znacznie większa niż przewidziały to władze. Prognoza z jesieni 2010 r. wskazuje na pogorszenie się salda strukturalnego o ok. 1 % PKB w 2010 r.

Komisja zwraca zatem uwagę na pewne odchylenie od zalecenia Rady dotyczącego osiągnięcia w 2010 r. docelowego deficytu w wysokości 3,9 % PKB, który to cel został ustalony w budżecie na 2010 r. Oprócz tego tempo redukcji deficytu nie przyspieszyło, mimo że poprawa warunków gospodarczych i budżetowych okazuje się wyraźniejsza niż przewidywano w momencie wydania zaleceń przez Radę.

Na 2011 r. władze wyznaczyły docelowy poziom relacji deficytu do PKB wynoszący 2,8 %, który zamierzają osiągnąć dzięki wzrostowi poboru podatków związanemu z bieżącym ożywieniem gospodarczym oraz dzięki środkom zwiększającym dochody, planowanemu stopniowemu wycofaniu większości środków stymulacyjnych wprowadzonych w 2010 r. i większej efektywności wydatków. Niemniej jednak spodziewane jest, że zaplanowane w budżecie oszczędności wydatków zostaną częściowo zniesione szeregiem środków zwiększających wydatki. W prognozie służb Komisji z jesieni 2010 r. przewidziano nieznacznie wyższy wskaźnik deficytu, wynoszący 3 % PKB w 2011 r., co wynika głównie z wyższego deficytu przewidywanego na 2010 r. Prognozowane na 2011 r. zmniejszenie deficytu o 1,2 punktu procentowego PKB w ujęciu rocznym opiera się na założeniu rygorystycznego wykonania budżetu na 2011 r., w tym planowanych przyrostów wydajności, które zgodnie z oczekiwaniami mają ograniczyć wzrost bieżących wydatków pierwotnych. Prognoza służb Komisji wskazuje na poprawę salda strukturalnego wynoszącą 1¼ % PKB w 2011 r.

W związku z powyższym Komisja stwierdza, że Malta zapewniła wysiłek fiskalny na poziomie ¾ punktu procentowego PKB i podjęła skuteczne działania w celu zlikwidowania obecnego nadmiernego deficytu do roku 2011.

Władze Malty przewidują, że dług sektora instytucji rządowych i samorządowych wzrośnie do 69 % PKB w 2010 r., z poziomu 68,6 % w 2009 r., głównie z powodu zwiększającej dług wartości rezydualnej zmiany długu (SFA), związanej częściowo z pomocą finansową na rzecz Grecji. W odniesieniu do 2011 r. władze przewidują nieznaczny spadek wskaźnika zadłużenia, do poziomu 68,7 %, dzięki osiągnięciu niewielkiej nadwyżki pierwotnej oraz dynamicznemu wzrostowi nominalnego PKB, co wyrównuje z nadwyżką przewidywaną, zwiększającą dług, wartość rezydualną zmiany długu (SFA), związaną głównie z pomocą finansową na rzecz Grecji. W prognozie z jesieni 2010 r. służby Komisji szacują, że relacja długu brutto do PKB wzrośnie w Malcie do 70,8 % do 2011 r., m.in. ze względu na fakt uwzględnienia potrzeb finansowych związanych z pożyczką na ratowanie Air Malty przyjętą po przedstawieniu budżetu na 2011 r.

W świetle prognoz służb Komisji nie jest prawdopodobne, aby w okresie objętym prognozą Malta przywróciła spadkową tendencję wskaźnika zadłużenia brutto sektora instytucji rządowych i samorządowych.

Nie zgłoszono postępów w obszarze zarządzania budżetem, chociaż podjęto już pewne inicjatywy mające na celu poprawę efektywności wydatków i toczą się dyskusje nad dalszymi reformami systemu emerytalnego.

WNIOSKI

Według najnowszych informacji można stwierdzić, że Malta podjęła działania stanowiące odpowiedni postęp w zakresie korekty nadmiernego deficytu w terminie określonym przez Radę. W szczególności Malta podjęła środki w celu skorygowania nadmiernego deficytu do 2011 r., zapewniając jednocześnie odpowiedni wysiłek fiskalny w 2011 r., zgodnie z zaleceniami Rady.

Niemniej jednak osiągnięcie w 2010 r. ustalonego w budżecie na 2010 r. docelowego deficytu w wysokości 3,9 % PKB jest mało prawdopodobne, mimo że perspektywy gospodarcze dla Malty okazały się korzystniejsze niż przewidziano w zaleceniach Rady. Zagrożenia dotyczące osiągnięcia docelowego deficytu na 2011 r. są związane głównie ze spłatą pożyczki na ratowanie Air Malty i przyszłym planem restrukturyzacji. Na koszty wynagrodzeń w sektorze publicznym może również wpłynąć nowy układ zbiorowy, który ma wejść w życie w styczniu 2011 r., ale jego szczegółowa treść nie jest jeszcze dostępna. W świetle tych zagrożeń władze Malty muszą uważnie śledzić rozwój sytuacji budżetowej, a w przypadku zmaterializowania się któregokolwiek z tych zagrożeń – być gotowe do podjęcia środków naprawczych.

Oprócz tego Komisja jest zdania, że Malta powinna skuteczniej wzmacniać wiążący charakter średniookresowych ram budżetowych i wprowadzać środki mające na celu stabilność finansów publicznych Malty w długim okresie, zgodnie z zaleceniami i wezwaniami Rady.

W świetle powyższej oceny Komisja uznaje, że w chwili obecnej nie ma potrzeby podejmowania dalszych kroków w ramach procedury nadmiernego deficytu, którą objęta jest Malta. Komisja będzie nadal uważnie obserwowała sytuację budżetową w Malcie zgodnie z Traktatem i paktem stabilności i wzrostu.

Tabela: Porównanie głównych prognoz makroekonomicznych i budżetowych

[1] Wszystkie dokumenty związane z procedurą nadmiernego deficytu dotyczącą Malty dostępne są na następującej stronie internetowej:http://ec.europa.eu/economy_finance/sgp/deficit/countries/malta_en.htm