52008PC0311

PL

Bruksela, dnia 23.5.2008 r.

KOM(2008) 311 wersja ostateczna

2008/0098 (COD)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

USTANAWIAJĄCE ZHARMONIZOWANE WARUNKI WPROWADZANIA DO OBROTU WYROBÓW BUDOWLANYCH

(przedstawiona przez Komisję)

{SEK(2008) 1900}

{SEK(2008) 1901}

UZASADNIENIE

Przeprowadziwszy szeroko zakrojone konsultacje z zainteresowanymi stronami oraz ocenę skutków, w ramach programu uproszczenia i lepszego stanowienia prawa Komisja proponuje zastąpienie dyrektywy Rady 89/106/EWG rozporządzeniem, aby ściślej zdefiniować cele prawodawstwa wspólnotowego i ułatwić ich realizację dzięki wprowadzeniu pewnych usprawnionych mechanizmów służących w szczególności zmniejszeniu obciążeń administracyjnych nakładanych na przedsiębiorstwa, a zwłaszcza na MŚP.

1. Kontekst wniosku

1.1. Podstawa i cele wniosku

Celem dyrektywy w sprawie wyrobów budowlanych (89/106/EWG) [1], dalej zwanej DWB, jest umożliwienie swobodnego obrotu wyrobami budowlanymi i ich użytkowania na rynku wewnętrznym.

W październiku 2005 r. Komisja zainicjowała trzyletni program na rzecz stopniowego upraszczania, będący częścią strategii upraszczania prawa na rzecz lepszych uregulowań prawnych [2].. Jej celem jest uczynić przepisy prawa unijnego mniej uciążliwymi, łatwiejszymi w stosowaniu, a zatem bardziej skutecznymi, przy poszanowaniu dalekosiężnych celów polityki UE. Zarazem należy rozważyć, czy pierwotnie obrane rozwiązanie jest rzeczywiście najskuteczniejszym z punktu widzenia postawionych przed unijnym prawodawstwem celów. Uproszczenie DWB jest jedną z inicjatyw w ramach tej strategii, której celem jest „wyjaśnienie oraz zmniejszenie kosztów i obciążeń administracyjnych towarzyszących dyrektywie, w szczególności dla MŚP, poprzez większą elastyczność w formułowaniu i stosowaniu specyfikacji technicznych, uproszczenie zasad certyfikacji oraz likwidację przeszkód stojących na drodze wdrożenia dyrektywy, które dotychczas utrudniały powstanie w pełni wewnętrznego rynku wyrobów budowlanych” [3].

Wyroby budowlane to półprodukty przeznaczone do wbudowania w obiekty budowlane. Zagadnienia użyteczności publicznej lub bezpieczeństwa odnoszą się zatem do wyrobów budowlanych jedynie w zakresie, w jakim wiążą się ze spełnieniem wymagań towarzyszących obiektom, w których mają one zostać wbudowane.

Nowe podejście nie wydaje się właściwą techniką legislacyjną do osiągnięcia celu, jakim jest zapewnienie swobody obrotu wyrobami budowlanymi i ich wykorzystywania. W niniejszym proponowanym rozporządzeniu w obszarach takich jak kryteria notyfikacji jednostek wykonujących w charakterze stron trzecich zadania w ramach procesu poświadczania deklarowanych właściwości użytkowych zastosowano jednak zasady nowych ram prawnych określone w pakiecie dotyczącym rynku wewnętrznego towarów [4].

W tym kontekście zdefiniowane w niniejszym wniosku oznakowanie CE jest właściwe dla wyrobów budowlanych: poświadcza ono mianowicie, że informacje towarzyszące danemu wyrobowi zostały uzyskane zgodnie z wnioskowanym rozporządzeniem i powinny być tym samym uznawane za dokładne i wiarygodne.

Do cech charakterystycznych dla wyrobów budowlanych, wymagających odstępstwa od nowych ram prawnych, należą również systemy poświadczania deklarowanych właściwości użytkowych; elementy wnioskowane w ramach nowych ram prawnych nie mogłyby być stosowane bez istotnych dostosowań sektorowych. Proponowane są natomiast pewne nieznaczne zmiany w stosunku do obowiązujących obecnie na mocy DWB systemów.

W skrócie: celem rozporządzenia nie jest zdefiniowanie bezpieczeństwa wyrobów, ale zagwarantowanie, by wyrobom towarzyszyły wiarygodne dane dotyczące właściwości użytkowych. W tym celu określa się wspólny język opisu technicznego do zastosowania przez producentów wprowadzających na rynek oraz organy władz publicznych przy definiowaniu wymagań technicznych obiektów budowlanych, które wpływają pośrednio lub bezpośrednio na wyroby wykorzystywane w tych obiektach. Taki wspólny język opisu technicznego określono w zharmonizowanych specyfikacjach technicznych (zharmonizowanych normach europejskich (ZNE) oraz Europejskich Dokumentach Oceny (EDO)), sporządzanych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Proponowane podstawowe wymogi dotyczące obiektów budowlanych (PWO) mają uwzględniać tak krajowe, jak i europejskie wymagania prawne obowiązujące w odniesieniu do obiektów budowlanych. Wspólny język techniczny zharmonizowanych specyfikacji technicznych ma posłużyć jako konieczne narzędzie charakteryzowania i oceny wymaganych własności wyrobów budowlanych; jego stosowanie winno zatem pozwolić organom krajowym na przeprowadzanie wszelkich koniecznych badań w odniesieniu do konkretnych wyrobów, zaś budowniczym na wykorzystywanie tych wyrobów w możliwie najbardziej właściwy i efektywny sposób. Tak przy określaniu przez państwa członkowskie, jak i w deklaracjach producentów, właściwości użytkowe wyrobów powinny być sformułowane we wspólnym języku technicznym.

1.2. Spójność z pozostałymi obszarami polityki i celami Unii

Zarówno ogólny cel polityki, jak i bardziej szczegółowe cele operacyjne, jakie przyświecają przeglądowi DWB, są nie tylko w pełni zgodne z wieloma innymi dziedzinami polityki Wspólnoty, takimi jak strategia lizbońska czy też dążenie do prostszego i lepiej stanowionego prawa, ale wypływają z ich założeń jako bezpośrednie i nieuniknione konsekwencje.

W szczególności strategie związane z trwałym i zrównoważonym rozwojem powinny być uwzględniane przy stosowaniu PWO, w dalszym ciągu stanowiąc podstawę do opracowywania specyfikacji technicznych wyrobów budowlanych.

Wspólny język techniczny konieczny dla prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego może być zatem użytecznym narzędziem służącym również realizowaniu polityki ochrony środowiska przez Unię i państwa członkowskie.

2. Konsultacje z zainteresowanymi stronami oraz ocena skutków

2.1. Metody konsultacji i ogólny profil respondentów

Konsultacje publiczne prowadzono drogą internetową od 17 marca 2006 r. do 15 czerwca 2006 r. Wpłynęło ogółem 319 odpowiedzi, co stanowi proporcjonalnie dobry wynik. Wszystkie strony zainteresowane przedmiotem DWB, w tym branże przemysłu, organy administracji publicznej oraz inne zainteresowane strony, były reprezentowane w odpowiedziach na kwestionariusz, czy to indywidualnie, czy to grupowo. Przedstawiciele branży budowlanej byli wystarczająco reprezentatywni: kwestionariusz został wypełniony przez 94 stowarzyszenia branżowe, tak krajowe, jak i europejskie, oraz 102 indywidualnych producentów.

- Podsumowanie otrzymanych odpowiedzi opublikowano w internecie:

http://ec.europa.eu/enterprise/construction/cpdrevision/consultation_results_en.pdf http://ec.europa.eu/enterprise/construction/cpdrevision/consultation_statistics_en.pdf

- Pośród najważniejszych ustaleń można wymienić:

· prawie wszystkie odpowiedzi potwierdzają potrzebę zharmonizowania ram prawnych, stosowanie wzajemnego uznawania uważa się ogólnie za niewystarczające dla zapewnienia swobodnego obrotu;

· bezwzględna konieczność większej przejrzystości znalazła również potwierdzenie w odniesieniu do podstawowych elementów DWB: ogólna koncepcja (oparta na właściwościach użytkowych, w odróżnieniu od koncepcji normatywnej), zawartość i status (wymagany lub dobrowolny) oznakowania CE, uznawanie wiarygodności oznakowania CE przez władze krajowe oraz użytkowników wyrobów budowlanych, jak również rola, jaką odgrywają normy i Europejskie Zatwierdzenia Techniczne;

· DWB wyraźnie pozostawia pole do uproszczeń. Systemy poświadczania zgodności należy uprościć, zmniejszając ich liczbę. Ścieżka Europejskiego Zatwierdzenia Technicznego w przypadku oznakowania CE uważana jest za konieczną, jednak towarzyszące jej procedury administracyjne należy usprawnić, a wytyczne ws. Europejskich Zatwierdzeń Technicznych – znieść. Opcja „Właściwości użytkowe nieustalone” powinna być utrzymana, przy jej jednoczesnym precyzyjniejszym określeniu jako środek usprawniający wdrażanie DWB i oszczędzający zbędnych kosztów przedsiębiorcom;

· pozostają nieskrywane obawy dotyczące ewentualnych konkretnych skutków DWB dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Na szczególne uwypuklenie zasługuje konieczność odpowiedniego traktowania przysługującego wyłącznie wyrobom pozaseryjnym. Wszelkie zmiany w DWB powinny przebiegać bez nakładania zbędnych obciążeń na działalność gospodarczą MŚP;

· i wreszcie, jednogłośnie domagano się zwiększenia wiarygodności całego systemu, w szczególności poprzez uściślenie kryteriów wyznaczania i notyfikacji właściwych organów oraz poprawę koordynacji nadzoru rynkowego.

2.2. Ocena skutków alternatywnych opcji polityki

Komisja wykonała ocenę skutków alternatyw danej polityki w ramach polityki lepszego stanowienia prawa. Rozważono trzy alternatywy: opcja 1 – brak działań na szczeblu UE: bez zmian; opcja 2 – brak nowego prawodawstwa; opcja 3 – przegląd DWB.

Opcja 1 – brak działań na szczeblu UE: bez zmian;

Opcją minimalną byłoby utrzymanie DWB w obecnie obowiązującym kształcie. Zawarte w dyrektywie wymagania nie uległyby uproszczeniu ani doprecyzowaniu w żaden inny sposób aniżeli za pomocą zmian związanych z naturalną ewolucją prawodawstwa w obecnym kształcie oraz pozostałych aktów prawnych odnoszących się do tej dziedziny.

Pewne rozbieżności dzielące krajowe wymagania i systemy badań i certyfikacji można byłoby wprawdzie ograniczyć na drodze już podjętych środków współpracy administracyjnej między władzami krajowymi.

Jak wykazuje pogłębiona analiza tej opcji, wielu spośród obecnie obserwowanych trudności (takich jak niejasne znaczenie oznakowania CE, różne koncepcje jego obowiązkowego lub dobrowolnego stosowania, złożoność systemu, niewystarczający poziom uznawania oznakowania CE oraz ogromne zróżnicowanie krajowych symboli) nie dałoby się w ten sposób zażegnać. Potwierdzają to najświeższe dane dotyczące skarg i naruszeń w dziedzinach już uregulowanych zharmonizowanymi specyfikacjami technicznymi. Tak więc DWB w dalszym ciągu nie będzie spełniała swojego zadania, jakim jest umożliwienie swobody obrotu wyrobami budowlanymi i ich użytkowania na rynku wewnętrznym.

Opcja 2 – brak nowego prawodawstwa;

Opcja ta pociągałaby za sobą uchylenie DWB bez jakiegokolwiek aktu zastępującego i powrót do praktyki wzajemnego uznawania przy uwzględnieniu nowych ram prawnych.

W praktyce rynek wewnętrzny opierałby się wówczas jedynie na zasadzie, w myśl której wyrób legalnie wprowadzony do obrotu w jednym z państw członkowskich może być wprowadzany na rynki pozostałych państw członkowskich, nawet gdyby nie spełniał całkowicie technicznych regulacji państwa członkowskiego przeznaczenia, dopóki państwo członkowskie nie uzasadni w sposób wystarczający powodów, dla których nie dopuszcza danego wyrobu na rynek na swoim terytorium.

Komunikat COM(1999)299, wersja ostateczna, w sprawie poprawy w zakresie przestrzegania zasady wzajemnego uznawania w ramach jednolitego rynku wymienia budownictwo jako jeden z pięciu czołowych sektorów obarczonych odnotowanymi w latach 1996-1998 przypadkami naruszania zasady wzajemnego uznawania na mocy art. 28 (dawny art. 30) Traktatu. Do czasu przedstawienia wersji ostatecznej COM(2002)419, liczba naruszeń w sektorze budowlanym wzrastała nieznacznie w latach 1998-2001, lokując się ostatecznie wśród czterech sektorów przewodzących w statystykach w tym względzie. Najbardziej aktualne dostępne dane potwierdzają te trendy i wykazują, że wzajemne uznawanie nie wystarcza dla zapewnienia sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego wyrobów budowlanych.

Ukończone w maju 2006 r. konsultacje wykazały, że producenci stwierdzają niemal jednogłośnie, że wzajemne uznawanie nie pozwala na zapewnienie swobody obrotu materiałami budowlanymi i ich użytkowania na rynku wewnętrznym.

Specjalne opracowanie zewnętrzne [5] zlecone w kontekście przygotowywanej oceny skutków przeglądu DWB było poświęcone analizie możliwości rozwiązania problemów występujących w związku z DWB przy zastosowaniu opcji „brak nowego prawodawstwa”. Zważywszy na podsumowane wyżej rozważania ostateczne wnioski wskazywałyby, że opcja ta nie pozwala osiągnąć celu, jakim jest swobodny obrót materiałami budowlanymi na rynku wewnętrznym.

Opcja 3 – przegląd DWB: opcja wskazana

Jako najlepsza wskazana została opcja 3, polegająca na wprowadzeniu zmian w prawodawstwie unijnym. Składa się ona z pakietu odzwierciedlającego występujące zapotrzebowanie, i charakteryzuje się najkorzystniejszą oceną skutków. Jest to jedyna opcja odpowiadająca w pełni na wszystkie kwestie wymagające działania, jak również uwzględniająca ustalenia płynące z konsultacji przeprowadzonych w tej sprawie. W ten sposób da się optymalnie zaradzić wszystkim rozpoznanym czynnikom wywołującym problemy, umożliwiając najlepsze z możliwych usprawnień z punktu widzenia zainteresowanych podmiotów. Zabezpiecza się jednocześnie ogólny dorobek oraz specyfikacje techniczne wypracowane na mocy obecnie obowiązującej DWB. I wreszcie zapewnia się ścisłe uszanowanie równowagi pomocniczości osiągniętej w dziedzinie budownictwa, z pozostawieniem państwom członkowskim kompetencji w sferze regulacji projektowania i budowy obiektów budowlanych, przy czym prawodawstwo UE zapewnia działanie rynku wewnętrznego wyrobów, stosowanych w takich obiektach.

3. Zaradzenie rozpoznanym trudnościom

3.1. Potrzeba zwiększenia przejrzystości

Proponowane rozporządzenie zawiera ścisłe definicje zakresu jego przedmiotu oraz większości istotnych pojęć w dziedzinie rynku wewnętrznego wyrobów budowlanych. Co ważniejsze, doprecyzowuje ono szczegółowe znaczenie oznakowania CE w odniesieniu do wyrobów budowlanych. Przyczynia się tym samym do zażegnania niejasności i konfliktów z innymi aktami prawodawstwa stanowiącymi o zasadach opatrywania oznakowaniem CE.

Oznakowanie CE na wyrobach budowlanych oznacza deklarację odpowiednich danych w odniesieniu do właściwości użytkowych wyrobu, towarzyszącą wprowadzeniu danego wyrobu na rynek; przy czym wymagane informacje zostały uzyskane zgodnie z przepisami rozporządzenia.

Mając na uwadze zmniejszenie obciążenia MŚP przewiduje się specjalne przepisy dotyczące mikroprzedsiębiorstw oraz dla wyrobów wytwarzanych na indywidualne zamówienie.

Co więcej, szczególna rola i znaczenie zharmonizowanych specyfikacji technicznych, to jest zharmonizowanych norm europejskich oraz Europejskich Dokumentów Oceny (EDO), są również wyraźnie określone: powinny się one opierać na pojęciu właściwości użytkowych. W konsekwencji rolą zharmonizowanych specyfikacji technicznych jest zapewnienie metod wymaganych prób lub obliczeń, które są najbardziej odpowiednie dla oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych danych wyrobów.

I wreszcie, oznakowanie CE jest obowiązkowe przy deklaracji właściwości użytkowych wyrobów objętych normami zharmonizowanymi. Wniosek zachowuje natomiast dobrowolność stosowania zharmonizowanych norm, umożliwiając producentom alternatywną ścieżkę w postaci Europejskiej Oceny Technicznej (EOT) zmierzającej do uzyskania oznakowania CE.

3.2. Bardziej wiarygodny system

Zgodnie z nowymi ramami prawnymi we wniosku wprowadza się nowe, zaostrzone kryteria notyfikacji jednostek wykonujących w charakterze stron trzecich zadania w ramach procesu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych. Idąc w tym samym kierunku, we wniosku określa się równie surowe kryteria wyznaczania jednostek ds. oceny technicznej (JOT). W konsekwencji można oczekiwać zwiększenia stopnia uznawalności oznakowania CE przez władze państw członkowskich i przez klientów (projektantów, wykonawców i inwestorów), jako jedynego oznakowania poświadczającego spełnianie przez wyroby budowlane deklarowanych właściwości użytkowych.

Co więcej, niniejszy wniosek zawiera przepisy określające procedurę ochronną zgodną z nowymi ramami prawnymi, co tym bardziej zwiększa wiarygodność całego systemu.

3.3. Konieczne uproszczenia

Uproszczenie jest naczelnym celem całego wniosku. Zważywszy na doświadczenia zgromadzone w czasie wdrażania DWB i w konsekwencji uproszczeń, jakich wymaga uproszczenie, wniosek uwzględnia również istotną liczbę środków zmierzających do uproszczenia ścieżki uzyskania oznakowania CE, przy jednoczesnym zmniejszeniu obciążenia administracyjnego spoczywającego na przedsiębiorstwach, a w szczególności na mikroprzedsiębiorstwach. Niektóre ze wspomnianych środków stosuje się bezpośrednio – jak te odnoszące się do mikroprzedsiębiorstw, którym zapewnia się ułatwiony dostęp do oznakowania CE, o ile wyroby wprowadzane przez nie na rynek nie budzą znaczących obaw z uwagi na bezpieczeństwo. Przewidziane są ponadto szczególne, uproszczone środki w odniesieniu do wyrobów wytwarzanych na indywidualne zamówienie i poza serią.

Uproszczenia i wyjaśnienia wymagają również procedury zmierzające do uzyskania Europejskiej Oceny Technicznej (EOT). Poza tym zachęca się europejskie organy normalizacyjne oraz jednostki ds. oceny technicznej do zastępowania prób stosowanych w ramach zharmonizowanych specyfikacji technicznych innymi, mniej kosztownymi metodami, np. opisowymi, a także do wprowadzania – w miarę możności – klas norm zharmonizowanych, usprawniających stosowanie procedur „bez badań” lub „bez dalszych badań”.

I wreszcie wprowadzenie Specjalnej Dokumentacji Technicznej (SDT) usprawni wymianę wyników badań przeprowadzanych przez strony trzecie, jak również kaskadowy przepływ wyników badań (to znaczy: przekazywanie wyników badań z wcześniejszych na kolejne stadia produkcji lub od dostawców systemów lub projektantów wzorów do wykonawców takich układów lub wzorów).

Środki te powinny w sposób znaczący ograniczyć koszty administracyjne towarzyszące wprowadzaniu na rynek europejski wyrobów budowlanych, bez obniżenia poziomu bezpieczeństwa obiektów budowlanych. Najbardziej znaczące spośród środków upraszczających przewidzianych w niniejszym wniosku można podzielić na następujące grupy:

3.3.1. Środki zastosowania ogólnego

Systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych

– ograniczenie liczby systemów z 6 do 5 poprzez wyeliminowanie dotychczasowego systemu 2;

– uproszczenie dotychczasowego systemu 1+ poprzez usunięcie badań testowych przeprowadzanych na budowie oraz badań rynkowych. System, najbardziej wymagający spośród przewidzianych w DWB, wymaga, oprócz badań prowadzonych w zakładzie produkcyjnym przed wprowadzeniem wyrobu na rynek, zestawu prób prowadzonych bądź to na wyrobie już wprowadzonym na rynek, bądź też na budowie. Wymóg takich badań został zniesiony;

– wprowadzenie „badań naocznych”, to jest możliwości przeprowadzania badań w zakładzie produkcyjnym producenta w celu uniknięcia przewozu prób wyrobów do laboratoriów jednostek notyfikowanych.

Metody służące ograniczeniu kosztów badań

– wprowadzenie elastycznego systemu, w którym producent deklaruje właściwości użytkowe wyrobu, a za dowód uznaje się Specjalną Dokumentację Techniczną (SDT), przechowywaną przez niego w zakładzie produkcyjnym do okazania właściwym organom nadzoru rynkowego.

SDT pozwala na zastosowanie następujących narzędzi:

– zwolnienie z badań: w określonych warunkach sprecyzowanych przez zharmonizowane specyfikacje techniczne lub decyzję Komisji, zgłoszony wyrób należy bez badań uznać za właściwy dla konkretnego użytku lub zdolny do spełnienia konkretnego poziomu lub klasy właściwości użytkowych;

– zwolnienie z dalszych badań: w oparciu o wyniki serii badań przeprowadzonych przez strony trzecie i na określonych warunkach sprecyzowanych przez zharmonizowane specyfikacje techniczne lub decyzję Komisji, zgłoszony wyrób należy bez dalszych badań uznać za właściwy dla konkretnego użytku lub zdolny do spełnienia konkretnego poziomu lub klasy właściwości użytkowych;

– uogólnienie wyników badań dla wyrobów określonego typu: producent będzie mógł skorzystać z wyników badań prowadzonych przez strony trzecie, o ile jego wyrób podziela cechy charakteryzujące dany typ wyrobu, to znaczy: wytwarzany jest przy użyciu podobnych systemów produkcji, z wykorzystaniem tych samych surowców;

– kaskadowy przepływ wyników badań: Producenci montujący zestawy lub systemy mogą wykorzystywać wyniki badań przeprowadzonych przez dostawców takich zestawów lub systemów, za ich zgodą i zgodnie z ich zaleceniami. Dodatkowo badania przeprowadzane we wcześniejszych stadiach produkcji nie muszą być powtórnie prowadzone na jej dalszych etapach, pod warunkiem, że parametry właściwości użytkowych nie ulegają zmianie. Środki te wywrą poważny wpływ na ograniczenie kosztów wprowadzanych na rynek wyrobów, nie obniżając przy tym poziomu bezpieczeństwa budowanych obiektów. Są one korzystne w szczególności dla MŚP.

Niezależnie od powyższych, konkretnych środków, twórcy specyfikacji technicznych są formalnie zobowiązani do posługiwania się przy ich opracowywaniu, gdy tylko to możliwe, metodami oceny mniej kosztownymi niż badania.

3.3.2. Środki zastosowania szczególnego

Traktowanie wyrobów wytwarzanych na indywidualne zamówienie

Traktowanie wyrobów wytwarzanych na indywidualne zamówienie ulegnie również uproszczeniu dzięki nowej SDT. Również ten środek upraszczający miałby zastosowanie do wszystkich przedsiębiorstw wytwarzających takie wyroby, w szczególności jednak odnosząc się do MŚP, a zwłaszcza do pracy rzemieślników i mikroprzedsiębiorstw.

Traktowanie mikroprzedsiębiorstw

Wniosek przewiduje ponadto specjalne traktowanie dla mikroprzedsiębiorstw, którym umożliwia się zastąpienie obowiązującego systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych Specjalną Dokumentacją Techniczną (SDT), bez konieczności interwencji stron trzecich – z wyjątkiem wyrobów o szczególnym znaczeniu dla bezpieczeństwa obiektów budowlanych.

3.3.3. System Europejskiej Oceny Technicznej (EOT)

Zgodnie z DWB system Europejskiej Oceny Technicznej jest ścieżką prowadzącą do oznakowania CE, zastrzeżonego dla wyrobów, które nie zostały ujęte w żadnych normach zharmonizowanych. System ten podlegał często krytyce, skoncentrowanej przede wszystkim na jego znacznej zawiłości, kosztowności i braku przejrzystości.

Po pierwsze należy rozważyć, iż wobec braku normy zharmonizowanej obowiązek wystawienia Europejskiego Zatwierdzenia Technicznego sprowadza się do utworzenia nowej specyfikacji technicznej, to jest określenia badań lub innych metod oceny mających zastosowanie do danego wyrobu w celu oceny jego właściwości użytkowych. Jest to faktycznie złożone i trudne zadanie, konieczne dla dopuszczenia do wprowadzenia na rynek wyrobu opatrzonego znakiem CE. Praktyka ta od lat istniała już w państwach członkowskich, co tłumaczy powstanie poważnych organów krajowych kompetentnych w tej dziedzinie.

Wyniki konsultacji z zainteresowanymi podmiotami wskazywałyby, że ta ścieżka nadal wykorzystywana i ważna, z zastrzeżeniem pewnych koniecznych zmian. Celem przeglądu dyrektywy jest zatem uproszczenie systemu na miarę możliwości poprzez uproszczenie procedur, zwiększenie przejrzystości systemu oraz nadanie większej roli przy określaniu zawartości oceny producentowi.

Proponowane istotne zmiany w systemie można podsumować następująco:

1. System Europejskiej Oceny Technicznej (EOT) zostanie utrzymany jako dobrowolna droga do uzyskania oznakowania CE, zastępująca ścieżkę norm zharmonizowanych. Możliwe będzie korzystanie z EOT nawet w przypadku wyrobów, dla których istnieją normy zharmonizowane, co poszerza wybór stojący przed producentami i daje im więcej swobody.

2. W obecnym kształcie DWB nie zawiera kryteriów odnoszących się do kompetencji sektorowych jednostek ds. oceny technicznej (JOT). Niniejszy wniosek natomiast określa wyraźnie ścisłe kryteria w tej sferze, w tym także odnoszące się do kompetencji sektorowych, ale również do kompetencji technicznych w jednej lub więcej z 11 określonych dziedzin sektorowych.

3. Obecny system uznaje dwie ścieżki uzyskania Europejskiego Zatwierdzenia Technicznego: według wytycznych ws. Europejskich Zatwierdzeń Technicznych (ETAG) oraz procedurę zatwierdzenia za porozumieniem stron: Common Understanding Assessment Procedure (CUAP). Obie te ścieżki zastąpi jedna uproszczona ścieżka, a mianowicie Europejski Dokument Oceny (EDO).

4. Producent pełni kluczową rolę w opracowaniu EDO - to on decyduje o charakterystykach, które należy uwzględnić; uczestniczy również w procedurze i podpisuje ostateczne porozumienie wyłącznie znając szczegółowy program prac, harmonogram i koszt procedury

5. W odniesieniu do harmonogramu proponowana procedura przewiduje docelowo termin 4,5 miesiąca na opracowanie EDO w porównaniu z szacunkowymi przeciętnymi (nie określanymi przez DWB) sięgającymi 14,5 miesiąca w przypadku CUAP, i przekraczającymi 24 miesiące w przypadku ścieżki ETAG.

4. Aspekty prawne wniosku

4.1. Krótki opis proponowanych działań

Proponowane rozporządzenie przewiduje uchylenie DWB. Zasadniczo w przypadku uchylenia aktu prawnego obowiązuje zasada „symetrii form”, co oznacza, że uchylenie dyrektywy powinno zostać przeprowadzone przy pomocy dyrektywy uchylającej. Jednak ze względu na szczególne okoliczności niniejszego przypadku, a mianowicie:

· względy skuteczności rozporządzenia w sferze urzeczywistnienia swobodnego rynku wewnętrznego;

· doświadczenia płynące ze stosowania obecnej DWB, wskazujące na poważne zróżnicowanie zawartości i terminowości transpozycji w poszczególnych państwach członkowskich, niosące niekorzystne skutki dla funkcjonowania rynku wewnętrznego wyrobów budowlanych;

· trudności natury praktycznej wywoływane przez rozmaite formy transponowania, których dobitnym przykładem jest stan uznawania oznakowania CE. DWB została transponowana w taki sposób, że oznakowanie CE uznaje się za dobrowolne w czterech państwach członkowskich, a w pozostałych – za obowiązkowe. Sytuacja taka nie jest zadowalająca z punktu widzenia zainteresowanej branży przemysłu; a jednak problemu jak dotąd nie udało się rozwiązać.

Z powyższych względów uznaje się, że najskuteczniejszym środkiem służącym zastąpieniu DWB byłby akt prawny o bezpośrednim stosowaniu. Uznaje się zatem, że najbardziej stosowną formą prawną aktu będzie bezpośrednio stosowane rozporządzenie. Powinno to zapobiec trudnościom związanym z rozbieżnością wykładni i wdrożenia w poszczególnych państwach członkowskich.

4.2. Podstawa prawna:

Wniosek opiera się na art. 95 Traktatu.

4.3. Pomocniczość

Wniosek opiera się na przejrzystej zasadzie podziału kompetencji i odpowiedzialności między Unią a państwami członkowskimi w dziedzinie budownictwa.

Państwa członkowskie ponoszą odpowiedzialność za dopilnowanie, aby powstające na ich terytorium budynki i budowle były projektowane i wykonywane w sposób, który nie zagraża bezpieczeństwu ludzi, zwierząt domowych i mienia, uwzględniając przy tym, w interesie dobra ogólnego, inne zasadnicze wymogi.

Z drugiej strony celem niniejszego aktu prawodawstwa Wspólnoty jest zapewnienie ram prawnych dla urzeczywistnienia nieskrępowanego rynku wewnętrznego wyrobów budowlanych, co na mocy Traktatu leży w kompetencji Unii.

Usunięcie przeszkód technicznych w dziedzinie budownictwa, w zakresie, w jakim nie można ich wyeliminować dzięki wzajemnemu uznawaniu równoważności pomiędzy państwami członkowskimi, jest możliwe wyłącznie poprzez ustanowienie wspólnego języka technicznego, w jakim producenci będą określali właściwości użytkowe w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych, jakie wprowadzają na rynek. Nadrzędnym celem niniejszego wniosku prawodawczego jest zapewnienie koniecznych wymagań pozwalających na ustalenie takiego zharmonizowanego języka technicznego.

4.4. Zasada proporcjonalności

Wniosek opiera się w istotnej mierze na obecnie obowiązujących praktykach, procedurach i infrastrukturze, które ma on skonsolidować, usprawnić i uprościć, bez tworzenia nowych środków i infrastruktury.

W odniesieniu do umocnienia kryteriów notyfikacji jednostek wykonujących w charakterze stron trzecich zadania w ramach procesu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych, a także przepisów klauzuli ochronnej, zasady nowych ram prawnych są ściśle przestrzegane.

Kryteria wyznaczania i notyfikacji jednostek ds. oceny technicznej nie ulegają głębszym zmianom, przy pewnych dostosowaniach uwzględniających szczególne funkcje podejmowane przez te jednostki.

2008/0098 (COD)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

USTANAWIAJĄCE ZHARMONIZOWANE WARUNKI WPROWADZANIA DO OBROTU WYROBÓW BUDOWLANYCH

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,

uwzględniając wniosek Komisji [6],

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego [7],

uwzględniając opinię Komitetu Regionów [8],

stanowiąc zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 251 Traktatu [9],

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Przepisy państw członkowskich wymagają, by projektowanie i budowanie obiektów budowlanych było wykonywane w sposób niezagrażający bezpieczeństwu ludzi, zwierząt domowych ani mienia.

(2) Zasady te mają bezpośredni wpływ na wymagania w odniesieniu do wyrobów budowlanych. W konsekwencji wymogi te znajdują odzwierciedlenie w krajowych normach dotyczących takich wyrobów, krajowych zatwierdzeniach technicznych i innych krajowych specyfikacjach i regulacjach technicznych związanych z wyrobami budowlanymi. Wszelkie rozbieżności takich wymagań stanowią przeszkodę w handlu na terenie Wspólnoty.

(3) Dyrektywa Rady 89/106/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich odnoszących się do wyrobów budowlanych [10] miała na celu usuwanie barier technicznych dla handlu w dziedzinie wyrobów budowlanych, stojących na przeszkodzie urzeczywistnieniu swobodnego przepływu takich wyrobów na rynku wewnętrznym.

(4) Dążąc do realizacji tego celu, dyrektywa 89/106/EWG przewidywała ustanowienie norm zharmonizowanych dla wyrobów budowlanych oraz udzielanie Europejskiego Zatwierdzenia Technicznego.

(5) Dyrektywę 89/106/EWG należy zastąpić, zmierzając do uproszczenia obecnych ram prawnych i uczynienia ich przejrzystszymi, jak również do poprawy przejrzystości i skuteczności obecnie obowiązujących środków.

(6) Konieczne jest wprowadzenie uproszczonych procedur sporządzania deklaracji właściwości użytkowych, w celu zmniejszenia towarzyszącego im ciężaru finansowego, nakładanego na MŚP, a zwłaszcza na mikroprzedsiębiorstwa.

(7) Rozporządzenie [...] Parlamentu Europejskiego i Rady określające wymagania w dziedzinie zatwierdzania i nadzoru rynkowego w odniesieniu do wprowadzania produktów na rynek wraz z decyzją [...] Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych ram prawnych wprowadzania produktów na rynek wprowadzają wszechstronne ramy prawne wprowadzania produktów na rynek wewnętrzny. Niniejsze rozporządzenie powinno zatem uwzględniać te ramy prawne.

(8) Usunięcie przeszkód technicznych w dziedzinie budownictwa możliwe jest wyłącznie poprzez ustanowienie zharmonizowanych specyfikacji technicznych służących do oceny właściwości użytkowych wyrobów budowlanych.

(9) Do takich zharmonizowanych specyfikacji technicznych powinny się zaliczać badania, kalkulacje i inne środki zdefiniowane przez normy zharmonizowane oraz w Europejskich Dokumentach Oceny (EDO), dla celów oceny właściwości użytkowych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych.

(10) Metody zastosowane przez państwa członkowskie w przyjętych przez nie wymaganiach dotyczących obiektów budowlanych, jak również inne przepisy krajowe odnoszące się do zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych powinny być zgodne ze zharmonizowanymi specyfikacjami technicznymi.

(11) Konieczne jest ustalenie podstawowych wymogów dotyczących obiektów budowlanych w celu zapewnienia podstaw dla przygotowania upoważnień i norm zharmonizowanych, a także dla opracowania wzorów EDO dla wyrobów budowlanych.

(12) W stosownych przypadkach poziomy właściwości użytkowych odnoszące się do zasadniczych charakterystyk, jakie mają spełniać wyroby budowlane w państwach członkowskich, powinny zostać określone w zharmonizowanych specyfikacjach technicznych, w celu uwzględnienia różnych poziomów podstawowych wymogów dotyczących obiektów budowlanych dla poszczególnych obiektów, jak również zróżnicowań klimatycznych, geologicznych i geograficznych, i innych warunków panujących w poszczególnych państwach członkowskich.

(13) Europejski Komitet Normalizacji (CEN) oraz Europejski Komitet Normalizacji Elektrotechnicznej (CENELEC) są upoważnione jako właściwe organy do przyjmowania norm zharmonizowanych zgodnie z ogólnymi wytycznymi dotyczącymi współpracy Komisji z tymi dwiema organizacjami, podpisanymi dnia 28 marca 2003 r.

(14) Wspomniane normy zharmonizowane powinny stanowić odpowiednie narzędzie zharmonizowanej oceny właściwości użytkowych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych. Normy zharmonizowane powinno się określać na podstawie wydanych przez Komisję zgodnie z art. 6 dyrektywy 98/34/WE upoważnień obejmujących odpowiednie rodziny wyrobów budowlanych.

(15) Przewidziane dyrektywą 89/106/EWG procedury oceny właściwości użytkowych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych, których nie obejmują normy zharmonizowane, należy uprościć tak, aby stały się bardziej przejrzyste, przy jednoczesnym zmniejszeniu kosztów ponoszonych przez producentów wyrobów budowlanych.

(16) W celu umożliwienia producentom i importerom wyrobów budowlanych sporządzania deklaracji właściwości użytkowych w odniesieniu do wyrobów budowlanych, których nie obejmują normy zharmonizowane, należy wprowadzić Europejską Ocenę Techniczną (EOT).

(17) Dla zwiększenia przysługującej producentowi i importerowi elastyczności w dziedzinie oceny właściwości użytkowych wyrobu budowlanego wprowadzanego na rynek, należy uprawnić ich do wnioskowania o Europejską Ocenę Techniczną również w przypadku wyrobów ujętych w normach zharmonizowanych.

(18) Producenci i importerzy wyrobów budowlanych powinni mieć prawo występowania o przeprowadzenie Europejskiej Oceny Technicznej na podstawie wytycznych dla Europejskich Zatwierdzeń Technicznych ustanowionych na podstawie dyrektywy 89/106/EWG. Dlatego też należy zadbać o kontynuację ważności tych wytycznych w odniesieniu do EDO.

(19) Opracowanie wzorów EDO oraz wydawanie Europejskiej Oceny Technicznej powinno zostać powierzone jednostkom ds. oceny technicznej (JOT) wyznaczanym przez państwa członkowskie. Celem zagwarantowania, że JOT posiadają konieczne kompetencje dla potrzeb wypełniania swoich zadań, należy określić wymagania wspólnotowe obowiązujące przy ich wyznaczaniu. Dlatego też konieczne jest ustanowienie obowiązkowych regularnych ocen tych jednostek przeprowadzanych przez JOT z innych państw członkowskich.

(20) Jednostki ds. oceny technicznej (JOT) powinny powołać organizację koordynującą opracowywanie wzorów EDO oraz wydawanie Europejskiej Oceny Technicznej.

(21) Wprowadzeniu na rynek wyrobów budowlanych, objętych normami zharmonizowanymi, lub też zatwierdzonych w drodze Europejskiej Oceny Technicznej, powinno towarzyszyć złożenie deklaracji właściwości użytkowych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego, zgodnej z odpowiednią zharmonizowaną specyfikacją techniczną.

(22) Producentowi powinno przysługiwać prawo zaniechania deklaracji właściwości użytkowych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego, którego nie obejmują żadne wymagania na rynku, na który zamierza go wprowadzić.

(23) W przypadku braku obowiązujących określonych wymagań w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego na rynku, na który producent zamierza go wprowadzić, należy zezwolić mu na wprowadzenie go na rynek bez konieczności składania deklaracji właściwości użytkowych.

(24) Konieczne jest wprowadzenie uproszczonych procedur sporządzania deklaracji właściwości użytkowych, w celu zmniejszenia towarzyszącego im ciężaru finansowego, jaki spada na MŚP, a zwłaszcza na mikroprzedsiębiorstwa.

(25) Mając na uwadze zapewnienie dokładności i wiarygodności deklaracji właściwości użytkowych wyrobu budowlanego, powinno się je zbadać, a produkcja w zakładzie powinna być skontrolowana zgodnie z odpowiednim systemem oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych.

(26) Zważywszy na szczególny charakter wyrobów budowlanych i na szczególną wagę systemu ich oceny, procedury oceny zgodności przewidziane w decyzji (WE) ……, i jej oceny ustanowione tą samą decyzją, nie są odpowiednie dla tych wyrobów. Dlatego należy określić specjalne metody oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych w odniesieniu do ich zasadniczych charakterystyk.

(27) Zważywszy na zróżnicowane znaczenie oznakowania CE umieszczanego na wyrobach budowlanych w porównaniu z ogólnymi zasadami, jakie określono w rozporządzeniu (WE) …, należy wprowadzić przepisy szczegółowe gwarantujące przejrzystość obowiązku umieszczania oznakowania CE na wyrobach budowlanych oraz konsekwencji, jakie z niego wypływają.

(28) Poprzez umieszczenie lub zlecenie umieszczenia oznakowania CE na wyrobie budowlanym, producent bierze na siebie odpowiedzialność za zgodność tego wyrobu z deklarowanymi właściwościami użytkowymi.

(29) Oznakowanie CE powinno się umieszczać na wszystkich wyrobach budowlanych, dla których producent sporządził deklarację właściwości użytkowych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. W przypadku niesporządzenia deklaracji właściwości użytkowych oznakowania CE umieszczać nie należy.

(30) Oznakowanie CE powinno być jedynym oznakowaniem potwierdzającym zgodność wyrobu budowlanego z deklarowanymi właściwościami użytkowymi i z obowiązującymi wymogami. Dlatego też ani państwa członkowskie, ani organy publiczne czy też organizacje prywatne działające jako przedsiębiorstwo publiczne lub działające jako organ publiczny na podstawie pozycji monopolistycznej lub na rzecz ogólnego interesu nie powinny wymagać żadnego dodatkowego oznakowania wyrobów budowlanych noszących oznakowanie CE, jeśli wymogi dla tego zastosowania w danym państwie członkowskim odpowiadają deklarowanym właściwościom użytkowym.

(31) Aby uniknąć zbędnych badań wyrobów budowlanych, których właściwości użytkowe zostały wystarczająco potwierdzone stałymi wynikami wcześniejszych badań lub innymi dostępnymi danymi, producentowi należy umożliwić – na warunkach określonych przez zharmonizowane specyfikacje techniczne lub decyzją Komisji – deklarowanie pewnych poziomów czy też klas właściwości użytkowych z pominięciem wszelkich badań lub bez obowiązku dalszych badań.

(32) W celu uniknięcia dublowania już przeprowadzonych badań, producent wyrobów budowlanych powinien mieć możliwość korzystania z wyników badań uzyskanych przez stronę trzecią.

(33) W celu zmniejszenia kosztów wprowadzania wyrobów na rynek w przypadku mikroprzedsiębiorstw należy ustalić uproszczone procedury oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych, o ile wyroby wprowadzane przez nie na rynek nie budzą znaczących obaw z uwagi na bezpieczeństwo.

(34) W przypadku wyrobów budowlanych projektowanych i wytwarzanych na indywidualne zamówienie, producentowi należy zezwolić na skorzystanie z uproszczonych procedur oceny i weryfikacji właściwości użytkowych, o ile da się dowieść zgodności wyrobów wprowadzanych przezeń na rynek z obowiązującymi przepisami wykonawczymi.

(35) Istotne znaczenie ma zapewnienie dostępności krajowych przepisów technicznych, tak by przedsiębiorstwa, w szczególności MŚP, mogły gromadzić wiarygodne i dokładne informacje na temat prawa obowiązującego w państwie członkowskim, na którego rynek zamierzają wprowadzić swoje wyroby. Punkty kontaktowe ds. produktów ustanowione zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr … Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia […2008 r.] ustanawiającym procedury dotyczące stosowania niektórych krajowych przepisów technicznych do produktów wprowadzonych zgodnie z prawem do obrotu w innym państwie członkowskim oraz uchylającym decyzję 3052/95/WE powinny zatem udostępniać informacje na temat przepisów mających zastosowanie w przypadku wbudowywania, montażu lub instalacji określonego typu wyrobu budowlanego.

(36) Dla zapewnienia równoważności i spójności we wdrażaniu wspólnotowego prawodawstwa harmonizacyjnego państwa członkowskie powinny sprawować skuteczny nadzór rynkowy. W rozporządzeniu (WE) [...] Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia […2008 r.] określającym wymagania w dziedzinie zatwierdzania i nadzoru rynkowego w odniesieniu do wprowadzania produktów do obrotu ustanawia się podstawowe warunki funkcjonowania takiego nadzoru rynkowego.

(37) Odpowiedzialność państw członkowskich na ich terytorium za bezpieczeństwo, zdrowie i inne problemy objęte podstawowymi wymogami dotyczącymi obiektów budowlanych powinna być uwzględniona w klauzuli ochronnej zapewniającej właściwe środki ochronne.

(38) Jako że należy zapewnić na terenie całej Wspólnoty jednolity poziom wykonywania zadań przez jednostki dokonujące oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych i jako że wszystkie takie jednostki powinny wykonywać swoje zadania na tym samym poziomie i w warunkach uczciwej konkurencji, należy ustanowić wymogi dla jednostek dokonujących oceny właściwości użytkowych, które winny być notyfikowane do celów niniejszego rozporządzenia. Należy również ustanowić przepisy dotyczące udostępnienia odpowiednich informacji o takich jednostkach i monitorowania ich działalności.

(39) Aby zapewnić spójny poziom jakości w wykonywaniu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych, należy również ustanowić przepisy określające wymogi, które mają być spełnione przez organy odpowiedzialne za notyfikowanie jednostek pełniących te obowiązki Komisji i pozostałym państwom członkowskim.

(40) Ponieważ cele proponowanych działań, to jest zagwarantowanie prawidłowego działania rynku wewnętrznego wyrobów budowlanych poprzez ustanowienie zharmonizowanych specyfikacji technicznych do celów wyrażania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych, nie mogą być osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast z uwagi na rozmiary i skutki możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości, określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, zakres niniejszego rozporządzenia nie wykracza poza to, co jest konieczne dla osiągnięcia powyższych celów.

(41) Środki niezbędne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji [11].

(42) W szczególności Komisja powinna być upoważniona do ustanowienia warunków, na jakich deklaracje właściwości użytkowych można udostępniać na stronie internetowej, do określenia długości okresu, w którym producenci, importerzy oraz dystrybutorzy zobowiązani są do udostępniania deklaracji właściwości użytkowych i dokumentacji technicznej, do określenia klas właściwości użytkowych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego, do ustanowienia systemu oceny właściwości użytkowych i weryfikacji stałości deklarowanych właściwości użytkowych danego wyrobu budowlanego lub rodziny wyrobów budowlanych, do ustalenia formatu Europejskiej Oceny Technicznej (EOT), do określenia procedury oceny jednostek ds. oceny technicznej (JOT) oraz do wprowadzenia zmian w załącznikach I-V. Ponieważ środki te mają zakres ogólny i mają na celu zmianę innych niż istotne elementów niniejszego rozporządzenia, w tym uzupełnienia go poprzez dodanie nowych innych niż istotne elementów, powinny one zostać przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, przewidzianą w art. 5a decyzji 1999/468/WE.

(43) Wprowadzenie ram prawnych koniecznych dla prawidłowego funkcjonowania niniejszego rozporządzenia wymaga czasu; dlatego też data jego stosowania powinna być odroczona, wyjąwszy stosowanie przepisów dotyczących wyznaczania jednostek ds. oceny technicznej (JOT), organów notyfikujących oraz jednostek notyfikowanych, powoływania organizacji JOT oraz powołania Stałego Komitetu ds. Budownictwa.

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

Przepisy ogólne

Artykuł 1

Przedmiot

W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się zasady określania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych w odniesieniu do ich zasadniczych charakterystyk oraz zasady stosowania oznakowania CE na tych wyrobach.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

1. „wyrób budowlany” oznacza każdy wyrób lub zestaw wyprodukowany i wprowadzony do obrotu w celu wbudowania go na stałe w obiekty budowlane lub ich części w taki sposób, że demontaż wyrobu obniża właściwości użytkowe obiektów budowlanych, a demontaż lub zastąpienie wyrobu stanowią prace budowlane;

2. „obiekty budowlane” oznaczają budynki i budowle;

3. „zasadnicze charakterystyki” oznaczają te charakterystyki wyrobu budowlanego, które odnoszą się podstawowych wymogów dotyczących obiektów budowlanych;

4. „zharmonizowane specyfikacje techniczne” oznaczają normy zharmonizowane i europejskie dokumenty oceny;

5. „udostępnianie na rynku” oznacza dostarczanie wyrobu budowlanego do celów dystrybucji lub wykorzystania na rynku wspólnotowym w ramach działalności handlowej, odpłatnie lub nieodpłatnie;

6. „wprowadzenie do obrotu” oznacza udostępnienie po raz pierwszy wyrobu budowlanego na rynku wspólnotowym ;

7. „producent” oznacza osobę fizyczną lub prawną, która wytwarza wyrób budowlany lub która zleca wytworzenie wyrobu budowlanego, pod własną nazwą lub znakiem firmowym;

8. „dystrybutor” oznacza osobę fizyczną lub prawną w łańcuchu dostaw, inną niż producent lub importer, która udostępnia wyrób budowlany na rynku;

9. „importer” oznacza osobę fizyczną lub prawną prowadzącą działalność we Wspólnocie, wprowadzającą wyrób budowlany z kraju trzeciego na rynek wspólnotowy;

10. „podmioty gospodarcze” oznaczają producentów, importerów, dystrybutorów i upoważnionych przedstawicieli;

11. „upoważniony przedstawiciel” oznacza osobę fizyczną lub prawną prowadzącą działalność we Wspólnocie, która otrzymała od producenta pełnomocnictwo do występowania w jego imieniu w zakresie określonych zadań;

12. „norma zharmonizowana” oznacza normę przyjętą przez jeden z europejskich organów normalizacyjnych wymienionych w załączniku I do dyrektywy 98/34/WE, na podstawie wniosku wydanego przez Komisję, zgodnie z art. 6 tej dyrektywy;

13. „europejski dokument oceny” oznacza dokument przyjęty przez organizację jednostek ds. oceny technicznej;

14. „akredytacja” ma znaczenie nadane temu pojęciu w rozporządzeniu (WE) nr [...];

15. „wycofanie z obrotu” oznacza każdy środek, którego celem jest zapobieżenie udostępnianiu na rynku wyrobu budowlanego w łańcuchu dostaw;

16. „wycofanie od użytkowników” oznacza każdy środek, którego celem jest doprowadzenie do zwrotu wyrobu budowlanego już udostępnionego na rynku;

17. „typ wyrobu” oznacza właściwości użytkowe wyrobu budowlanego wyprodukowanego przy użyciu danej kombinacji surowców lub innych składników w określonym procesie produkcyjnym;

18. „fabryczna kontrola produkcji” oznacza stałą wewnętrzną kontrolę produkcji w fabryce;

19. „mikroprzedsiębiorstwo” oznacza mikroprzedsiębiorstwo spełniające wymogi definicji zawartej w zaleceniu Komisji z dnia 6 maja 2003 r. dotyczącym definicji mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw [12];

20. „cykl życia” oznacza kolejne powiązane ze sobą etapy cyklu życia wyrobu, od nabycia surowca lub jego pozyskania z zasobów naturalnych do ostatecznego usunięcia wyrobu.

Artykuł 3

Podstawowe wymogi dotyczące obiektów i zasadnicze charakterystyki wyrobu

1. Zasadnicze charakterystyki wyrobów budowlanych określa się w zharmonizowanych specyfikacjach technicznych w odniesieniu do podstawowych wymogów dotyczących obiektów budowlanych, przedstawionych w załączniku I.

ROZDZIAŁ II

Deklaracja właściwości użytkowych

i oznakowanie CE

Artykuł 4

Warunki dotyczące sporządzania deklaracji właściwości użytkowych

1. Producent lub importer, wprowadzając wyrób budowlany do obrotu, składa deklarację właściwości użytkowych, jeśli spełnione są następujące warunki:

a) wyrób budowlany objęty jest normą zharmonizowaną lub wydano europejską ocenę techniczną dla tego wyrobu; oraz

b) istnieją wymogi odnoszące się do zasadniczych charakterystyk tego wyrobu, gdy producent lub importer zamierza wprowadzić wyrób do obrotu.

Producent lub importer może złożyć deklarację właściwości użytkowych, gdy nie istnieją wymogi, o których mowa w lit. b).

2. Deklaracja właściwości użytkowych, o której mowa w ust. 1, obejmuje co najmniej zasadnicze charakterystyki, dla których istnieją wymogi, o których mowa w ust. 1 lit. b).

3. Państwa członkowskie przyjmują, że deklaracja właściwości użytkowych sporządzona przez producenta lub importera jest dokładna i wiarygodna.

Artykuł 5

Zawartość deklaracji właściwości użytkowych

1. Deklaracja właściwości użytkowych wyraża właściwości użytkowe wyrobów budowlanych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk tych wyrobów zgodnie z odpowiednimi zharmonizowanymi specyfikacjami technicznymi.

2. Deklaracja właściwości użytkowych zawiera następujące informacje:

a) typ wyrobu, dla którego została sporządzona;

b) wykaz zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego, dla którego deklarowane są właściwości użytkowe, oraz poziomy i klasy tych właściwości;

c) numer referencyjny normy zharmonizowanej, europejskiego dokumentu oceny lub specjalnej dokumentacji technicznej, które zostały wykorzystane do oceny każdej z zasadniczych charakterystyk.

Artykuł 6

Forma deklaracji właściwości użytkowych

1. Dla każdego wyrobu udostępnianego na rynku dostarcza się kopię deklaracji właściwości użytkowych.

W przypadku, gdy partia tego samego wyrobu jest dostarczana jednemu użytkownikowi, może jej jednak towarzyszyć jedna kopia deklaracji właściwości użytkowych.

2. Kopię deklaracji właściwości użytkowych można dostarczać środkami elektronicznymi jedynie za wyraźną zgodą odbiorcy.

3. W drodze odstępstwa od ust. 1 i 2 zawartość deklaracji właściwości użytkowych można udostępniać na stronie internetowej zgodnie z warunkami ustalonymi przez Komisję.

Środki te, mające na celu zmianę innych niż istotne elementów niniejszego rozporządzenia poprzez jego uzupełnienie, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 51 ust. 2.

4. Deklarację właściwości użytkowych sporządza się, stosując model przedstawiony w załączniku III.

Artykuł 7

Stosowanie oznakowania CE

1. Oznakowanie CE umieszcza się tylko na tych wyrobach budowlanych, dla których producent sporządził deklarację właściwości użytkowych zgodnie z art. 4, 5 i 6.

Jeśli producent nie sporządził deklaracji właściwości użytkowych zgodnie z art. 4, 5 i 6, nie można umieszczać oznakowania CE na wyrobach budowlanych.

Poprzez umieszczenie lub zlecenie umieszczenia oznakowania CE producent bierze na siebie odpowiedzialność za zgodność wyrobu budowlanego z deklarowanymi właściwościami użytkowymi.

2. Oznakowanie CE jest jedynym oznakowaniem potwierdzającym zgodność wyrobu budowlanego z deklarowanymi właściwościami użytkowymi.

Państwa członkowskie nie wprowadzają środków krajowych lub wycofują wszelkie odniesienia do oznakowania dotyczącego zgodności innego niż oznakowanie CE.

3. Państwa członkowskie nie zakazują ani nie utrudniają, na swoim terytorium lub w zakresie ich odpowiedzialności, udostępniania na rynku ani stosowania wyrobów budowlanych noszących oznakowanie CE, jeśli wymogi dla tego zastosowania w danym państwie członkowskim odpowiadają deklarowanym właściwościom użytkowym.

4. Państwa Członkowskie gwarantują, że stosowanie wyrobów budowlanych noszących oznakowanie CE nie jest utrudnione przez przepisy lub warunki wprowadzane przez organy publiczne lub przez organizacje prywatne działające jako przedsiębiorstwo publiczne lub działające jako organ publiczny na podstawie pozycji monopolistycznej lub na rzecz ogólnego interesu, jeśli wymogi dla tego zastosowania w danym państwie członkowskim odpowiadają deklarowanym właściwościom użytkowym.

Artykuł 8

Zasady i warunki umieszczania oznakowania CE.

1. Oznakowanie CE podlega ogólnym zasadom określonym w art. 26a rozporządzenia (WE) nr …

2. Oznakowanie CE umieszcza się na wyrobie budowlanym lub na jego tabliczce znamionowej w sposób widoczny, czytelny i trwały. W przypadku, gdy nie ma takiej możliwości lub nie można tego zapewnić z uwagi na charakter wyrobu, umieszcza się je na opakowaniu lub na dokumentach towarzyszących.

3. Oznakowaniu CE towarzyszą dwie ostatnie cyfry roku, w którym zostało ono umieszczone, nazwa lub znak identyfikujący producenta, niepowtarzalny kod identyfikacyjny wyrobu budowlanego i numer deklaracji właściwości użytkowych.

4. Oznakowanie CE umieszcza się przed wprowadzeniem wyrobu budowlanego do obrotu. Może mu towarzyszyć piktogram lub inny znak wskazujący na szczególne zagrożenie lub zastosowanie.

Artykuł 9

Punkty kontaktowe ds. produktów

Każde państwo członkowskie gwarantuje, że punkty kontaktowe ds. produktów ustanowione zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr … również dostarczają informacji dotyczących przepisów technicznych lub przepisów wykonawczych mających zastosowanie do wbudowywania, montażu lub instalacji określonego typu wyrobu budowlanego na terytorium danego państwa członkowskiego.

ROZDZIAŁ III

Obowiązki podmiotów gospodarczych

Artykuł 10

Obowiązki producentów

1. Producenci sporządzają wymaganą dokumentację techniczną opisującą wszystkie istotne elementy związane z mającym zastosowanie poświadczaniem deklarowanych właściwości użytkowych.

Producenci sporządzają deklarację właściwości użytkowych zgodnie z art. 4, 5 i 6 i umieszczają oznakowanie CE zgodnie z art. 7 i 8.

2. Producenci przechowują dokumentację techniczną i deklarację właściwości użytkowych przez okres ustalony przez Komisję dla każdej rodziny wyrobów budowlanych na podstawie spodziewanego trwania cyklu życia oraz roli wyrobu budowlanego w obiektach budowlanych.

Środki te, mające na celu zmianę innych niż istotne elementów niniejszego rozporządzenia poprzez jego uzupełnienie, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 51 ust. 2.

3. Producenci zapewniają stosowanie procedur mających na celu utrzymanie deklarowanych właściwości użytkowych w produkcji seryjnej. Należy odpowiednio uwzględnić zmiany w typie produktu oraz zmiany w mających zastosowanie zharmonizowanych specyfikacjach technicznych.

We wszystkich stosownych przypadkach producenci przeprowadzają badania wyrywkowe wprowadzanych do obrotu wyrobów budowlanych, badają skargi i, jeśli wystąpi taka konieczność, prowadzą ich ewidencję oraz informują dystrybutorów o tego rodzaju działaniach w zakresie monitorowania.

4. Producenci zapewniają, aby ich wyroby budowlane były opatrzone numerem typu, partii lub serii lub inną informacją umożliwiającą ich identyfikację, lub w przypadku gdy wielkość lub charakter wyrobu to uniemożliwiają, aby wymagane informacje były umieszczone na opakowaniu lub w dokumencie towarzyszącym wyrobowi budowlanemu.

5. Producenci umieszczają swoją nazwę, nazwę zastrzeżoną lub zastrzeżony znak towarowy i swój adres kontaktowy na wyrobie budowlanym lub jeśli nie jest to możliwe – na jego opakowaniu lub w dokumencie towarzyszącym wyrobowi budowlanemu.

6. Producenci, którzy uważają lub mają powody uważać, że wprowadzony przez nich do obrotu wyrób budowlany nie jest zgodny z deklarowanymi właściwościami użytkowymi, niezwłocznie podejmują niezbędne środki naprawcze w celu zapewnienia zgodności wyrobu budowlanego lub jego wycofania z obrotu bądź wycofania od końcowych użytkowników, zależnie od okoliczności. W tym celu niezwłocznie informują oni o tym organy krajowe państw członkowskich, w których udostępnili wyrób budowlany, podając szczegółowe informacje, w szczególności na temat niezgodności oraz podjętych środków naprawczych.

7. Na uzasadniony wniosek właściwych organów krajowych producenci dostarczają im wszelkie informacje i dokumentację niezbędne do wykazania zgodności wyrobu budowlanego z deklarowanymi właściwościami użytkowymi. Na żądanie tych organów podejmują z nimi współpracę w zakresie działań mających na celu zapobieganie zagrożeniom, jakie stwarzają wyroby budowlane wprowadzone przez producentów do obrotu.

Artykuł 11

Upoważnieni przedstawiciele

1. Producenci mogą ustanowić upoważnionego przedstawiciela, udzielając mu pisemnego pełnomocnictwa.

Sporządzanie dokumentacji technicznej nie może wchodzić w zakres pełnomocnictwa udzielonego upoważnionemu przedstawicielowi.

2. W przypadku ustanowienia upoważnionego przedstawiciela przez producenta, upoważniony przedstawiciel wykonuje co najmniej następujące obowiązki:

a) przechowuje deklarację właściwości użytkowych i dokumentację techniczną do dyspozycji krajowych organów nadzoru przez okres, o którym mowa w art. 10 ust. 2;

b) na żądanie właściwych organów krajowych dostarcza im wszelkie informacje i dokumentację niezbędne do wykazania zgodności wyrobu z deklarowanymi właściwościami użytkowymi;

c) na żądanie właściwych organów podejmuje z nimi współpracę w zakresie działań mających na celu zapobieganie zagrożeniom, jakie stwarzają wyroby budowlane objęte udzielonym mu pełnomocnictwem.

Artykuł 12

Obowiązki importerów

1. Wprowadzając wyrób budowlany do obrotu we Wspólnocie, importerzy zachowują w swoich działaniach należytą staranność w odniesieniu do wymogów niniejszego rozporządzenia.

2. Przed wprowadzeniem produktu do obrotu importerzy upewniają się, czy producent przeprowadził ocenę i weryfikację stałości deklarowanych właściwości użytkowych. Upewniają się oni, czy producent sporządził dokumentację techniczną, o której mowa w art. 10 ust. 1 akapit pierwszy. Importerzy sporządzają deklarację właściwości użytkowych zgodnie z art. 4, 5 i 6. Upewniają się również, czy wyrób jest opatrzony wymaganym oznakowaniem CE, czy towarzyszą mu wymagane dokumenty i czy producent spełnił wymagania określone w art. 10 ust. 4 i w art. 10 ust. 5.

W przypadku gdy importer uważa lub ma powody uważać, że wyrób budowlany nie jest zgodny z deklaracją właściwości użytkowych, nie może on wprowadzić wyrobu budowlanego do obrotu, dopóki wyrób nie będzie odpowiadał towarzyszącej mu deklaracji właściwości użytkowych lub dopóki deklaracja właściwości użytkowych nie zostanie poprawiona.

3. Importerzy umieszczają swoją nazwę, nazwę zastrzeżoną lub zastrzeżony znak towarowy i swój adres kontaktowy na wyrobie budowlanym lub jeśli nie jest to możliwe – na jego opakowaniu lub w dokumencie towarzyszącym wyrobowi.

4. Importerzy zapewniają, aby podczas gdy ponoszą oni odpowiedzialność za wyrób budowlany, warunki jego przechowywania i przewożenia nie wpływały niekorzystnie na jego zgodność z deklarowanymi właściwościami użytkowymi.

5. Importerzy którzy uważają lub mają powody uważać, że wprowadzony przez nich do obrotu wyrób budowlany nie jest zgodny z deklaracją właściwości użytkowych, niezwłocznie podejmują niezbędne środki naprawcze w celu zapewnienia zgodności wyrobu budowlanego lub jego wycofania z obrotu bądź wycofania od końcowych użytkowników, zależnie od okoliczności. W tym celu niezwłocznie informują oni o tym organy krajowe państw członkowskich, w których udostępnili wyrób budowlany, podając szczegółowe informacje, w szczególności na temat niezgodności oraz podjętych środków naprawczych.

6. Importerzy przechowują kopię deklaracji właściwości użytkowych do dyspozycji organów nadzoru rynkowego przez okres, o którym mowa w art. 10 ust. 2, i zapewniają, by dokumentacja techniczna mogła być udostępniana tym organom na ich żądanie.

7. Na uzasadniony wniosek właściwych organów krajowych importerzy dostarczają im wszelkie informacje i dokumentację niezbędne do wykazania zgodności wyrobu budowlanego z deklarowanymi właściwościami użytkowymi. Na żądanie tych organów podejmują z nimi współpracę w zakresie działań mających na celu zapobieganie zagrożeniom, jakie stwarzają wyroby budowlane wprowadzone przez importerów do obrotu.

Artykuł 13

Obowiązki dystrybutorów

1. Udostępniając wyrób budowlany na rynku, dystrybutorzy zachowują w swoich działaniach należytą staranność w odniesieniu do wymogów niniejszego rozporządzenia.

2. Przed udostępnieniem wyrobu budowlanego na rynku dystrybutorzy upewniają się, czy wyrób jest opatrzony wymaganym oznakowaniem CE i czy towarzyszą mu dokumenty wymagane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem oraz instrukcje i informacje dotyczące bezpieczeństwa w języku zrozumiałym dla użytkowników w państwie członkowskim, w którym wyrób jest udostępniany na rynku, i czy producent i importer spełniają wymagania określone odpowiednio w art. 10 ust. 4, w art. 10 ust. 5 i w art. 12 ust. 3.

W przypadku gdy dystrybutor uważa lub ma powody uważać, że wyrób budowlany nie jest zgodny z deklaracją właściwości użytkowych, może on udostępnić wyrób na rynku dopiero po tym, gdy wyrób będzie odpowiadał towarzyszącej mu deklaracji właściwości użytkowych lub deklaracja właściwości użytkowych zostanie poprawiona. W tym celu dystrybutor informuje producenta lub importera oraz organy nadzoru rynkowego, w przypadku gdy wyrób stwarza zagrożenie.

3. Dystrybutor zapewnia, aby podczas gdy ponosi on odpowiedzialność za wyrób budowlany, warunki jego przechowywania i przewożenia nie wpływały niekorzystnie na jego zgodność z deklarowanymi właściwościami użytkowymi.

4. Dystrybutorzy, którzy uważają lub mają powody uważać, że wyrób budowlany udostępniony przez nich na rynku nie jest zgodny z deklaracją właściwości użytkowych, niezwłocznie upewniają się, że podjęte zostały niezbędne środki naprawcze w celu zapewnienia zgodności wyrobu budowlanego lub jego wycofania z obrotu bądź wycofania od końcowych użytkowników, zależnie od okoliczności. W tym celu niezwłocznie informują oni o tym organy krajowe państw członkowskich, w których udostępnili wyrób budowlany, podając szczegółowe informacje, w szczególności na temat niezgodności oraz podjętych środków naprawczych.

5. Na uzasadniony wniosek właściwych organów krajowych dystrybutorzy dostarczają im wszelkie informacje i dokumentację niezbędne do wykazania zgodności wyrobu budowlanego z deklarowanymi właściwościami użytkowymi. Na żądanie tych organów podejmują z nimi współpracę w zakresie działań mających na celu zapobieganie zagrożeniom, jakie stwarzają wyroby budowlane udostępnione przez dystrybutorów na rynku.

Artykuł 14

Przypadki, w których obowiązki producentów dotyczą importerów i dystrybutorów

Importera lub dystrybutora uważa się za producenta dla celów niniejszego rozporządzenia, w przypadku gdy importer lub dystrybutor wprowadza wyrób do obrotu pod własną nazwą lub znakiem towarowym lub gdy zmienia on w taki sposób wyrób budowlany wcześniej wprowadzony do obrotu, że wpływa to na zgodność z deklarowanymi właściwościami użytkowymi, wskutek czego importer lub dystrybutor podlega obowiązkom producenta określonym w art. 10.

Artykuł 15

Identyfikacja podmiotów gospodarczych

Podmioty gospodarcze są w stanie przez okres, o którym mowa w art. 10 ust. 2, zidentyfikować na żądanie organów nadzoru rynkowego następujące podmioty:

a) każdy podmiot gospodarczy, który dostarczył im wyrób;

b) każdy podmiot gospodarczy, któremu dostarczyły wyrób.

ROZDZIAŁ IV

Zharmonizowane specyfikacje techniczne

Artykuł 16

Normy zharmonizowane

1. Normy zharmonizowane ustanawiane są przez europejskie organy normalizacyjne wymienione w załączniku I do dyrektywy 98/34/WE, na podstawie upoważnienia przyjętego przez Komisję zgodnie z art. 6 tej dyrektywy.

2. Normy zharmonizowane zawierają metody i kryteria oceny właściwości użytkowych wyrobów budowlanych w odniesieniu do ich zasadniczych charakterystyk.

Normy zharmonizowane zawierają w stosownych przypadkach mniej uciążliwe od badań metody oceny właściwości użytkowych wyrobów budowlanych w odniesieniu do ich zasadniczych charakterystyk.

3. Europejskie organy normalizacyjne określają w normach zharmonizowanych obowiązującą fabryczną kontrolę produkcji, która uwzględnia szczególne warunki procesu produkcyjnego danego wyrobu budowlanego.

4. Komisja ocenia zgodność norm zharmonizowanych ustanowionych przez europejskie organy normalizacyjne z odpowiednim upoważnieniem.

Komisja publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej wykaz odniesień do norm zharmonizowanych, które są zgodne z odpowiednimi upoważnieniami, i ustala datę, od której normy te zaczynają obowiązywać.

Komisja publikuje aktualizacje tego wykazu.

Artykuł 17

Oficjalny sprzeciw wobec norm zharmonizowanych

1. Jeżeli państwo członkowskie lub Komisja uważa, że norma zharmonizowana nie odpowiada w pełni wymogom określonym w odpowiednim upoważnieniu, Komisja lub dane państwo członkowskie kieruje sprawę do komitetu ustanowionego art. 5 dyrektywy 98/34/WE, przytaczając swoje argumenty. Komitet, po konsultacji z odpowiednimi europejskimi organami normalizacyjnymi, niezwłocznie przedstawia swoją opinię.

2. W świetle opinii komitetu Komisja podejmuje decyzję, czy opublikować odniesienia do danej normy zharmonizowanej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, nie publikować ich, opublikować je z zastrzeżeniami, utrzymać, utrzymać z zastrzeżeniami lub wycofać.

3. Komisja informuje o tym fakcie zainteresowany europejski organ normalizacyjny oraz, w razie konieczności, żąda zmiany danych norm zharmonizowanych.

Artykuł 18 [17]

Poziomy lub klasy właściwości użytkowych

1. Komisja może ustanowić klasy właściwości użytkowych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych.

Środki te, mające na celu zmianę innych niż istotne elementów niniejszego rozporządzenia poprzez jego uzupełnienie, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 51 ust. 2.

2. W przypadku gdy klasy właściwości użytkowych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych nie zostały ustanowione przez Komisję, mogą one zostać ustanowione przez europejskie organy normalizacyjne w normach zharmonizowanych.

W przypadku gdy Komisja ustanowiła klasy właściwości użytkowych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych, europejskie organy normalizacyjne stosują te klasy w normach zharmonizowanych.

3. Europejskie organy normalizacyjne mogą ustalić w zharmonizowanych specyfikacjach technicznych warunki, pod którymi uznaje się bez badań lub bez dalszych badań, że wyrób posiada określony poziom właściwości użytkowych.

4. Państwa członkowskie mogą określać poziomy lub klasy właściwości użytkowych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych jedynie zgodnie z systemami klasyfikacji ustanowionymi przez europejskie organy normalizacyjne w normach zharmonizowanych lub przez Komisję.

Artykuł 19 [18]

Ocena i weryfikacja stałości właściwości użytkowych

1. Ocenę i weryfikację stałości deklarowanych właściwości użytkowych wyrobów budowlanych w odniesieniu do ich zasadniczych charakterystyk przeprowadza się zgodnie z jednym z systemów przedstawionych w załączniku V.

2. Komisja ustala, który system stosuje się dla danego wyrobu budowlanego lub rodziny wyrobów budowlanych, na podstawie następujących kryteriów:

a) znaczenia, jakie odgrywa wyrób, w odniesieniu do podstawowych wymogów dotyczących obiektów budowlanych;

b) rodzaju wyrobu;

c) skutków zmienności zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego podczas okresu eksploatacji wyrobu;

d) prawdopodobieństwa powstania wad wyrobu w trakcie jego produkcji.

W każdym przypadku Komisja wybiera najmniej uciążliwą procedurę zgodną z wymogami dotyczącymi bezpieczeństwa.

Środki te, mające na celu zmianę innych niż istotne elementów niniejszego rozporządzenia poprzez jego uzupełnienie, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 51 ust. 2.

3. Ustalony w powyższy sposób system wskazuje się w upoważnieniach do przyjęcia norm zharmonizowanych i w zharmonizowanych specyfikacjach technicznych.

Artykuł 20 [19]

Europejski dokument oceny

1. Organizacja jednostek ds. oceny technicznej, o której mowa w art. 25 ust. 1, przyjmuje europejski dokument oceny (EDO) w następstwie wniosku o wydanie europejskiej oceny technicznej złożonego przez producenta lub importera, zgodnie z procedurą przedstawioną w załączniku II.

2. Organizacja jednostek ds. oceny technicznej, o której mowa w art. 25 ust. 1, określa w EDO metody i kryteria oceny właściwości użytkowych w odniesieniu do tych zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego, które odnoszą się do przeznaczenia wskazanego przez producenta.

3. Organizacja jednostek ds. oceny technicznej, o której mowa w art. 25 ust. 1, ustala w EDO określoną fabryczną kontrolę produkcji, która ma być stosowana, uwzględniając szczególne warunki procesu produkcyjnego danego wyrobu budowlanego.

Artykuł 21 [20]

Europejska ocena techniczna

1. Jednostka ds. oceny technicznej wydaje europejską ocenę techniczną (EOT) dla wyrobów budowlanych na wniosek producenta lub importera, w oparciu o EDO, zgodnie z procedurą przedstawioną w załączniku II.

2. Komisja ustala formę EOT.

Środki te, mające na celu zmianę innych niż istotne elementów niniejszego rozporządzenia poprzez jego uzupełnienie, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 51 ust. 2.

ROZDZIAŁ V

Jednostki ds. oceny technicznej

Artykuł 22 [21]

Wyznaczenie jednostek ds. oceny technicznej

1. Państwa członkowskie mogą wyznaczyć jednostki ds. oceny technicznej (JOT) dla obszarów wyrobów wymienionych w tabeli 1 załącznika IV.

Państwa członkowskie, które wyznaczyły JOT, przekazują pozostałym państwom członkowskim i Komisji nazwę i adres tej JOT oraz obszary wyrobów, dla których została wyznaczona.

2. Komisja podaje do wiadomości publicznej wykaz JOT ze wskazaniem obszarów wyrobów, dla których zostały one wyznaczone.

Komisja podaje do wiadomości publicznej aktualizacje tego wykazu.

Artykuł 23 [22]

Wymogi dotyczące JOT

1. JOT spełnia wymogi przedstawione w tabeli 2 załącznika IV.

2. W przypadku gdy JOT przestaje spełniać wymogi, o których mowa w ust. 1, państwo członkowskie cofa wyznaczenie tej JOT.

3. Państwa członkowskie informują Komisję i pozostałe państwa członkowskie o swych krajowych procedurach oceny JOT, o nadzorowaniu ich działalności, oraz o wszelkich zmianach w tym zakresie. Komisja podaje te informacje do wiadomości publicznej.

Artykuł 24 [23]

Ocena JOT

1. JOT sprawdzają, czy inne JOT spełniają odpowiednie kryteria przedstawione w tabeli 2 załącznika IV.

Ocena jest organizowana przez organizację, o której mowa w art. 25 ust. 1, i odbywa się co cztery lata dla obszarów wyrobów wymienionych w tabeli 1 załącznika IV, dla których JOT zostały wyznaczone.

2. Komisja ustala procedury przeprowadzania oceny, w tym odpowiednie procedury odwoławcze przeciwko decyzjom przyjętym w wyniku oceny.

Środki te, mające na celu zmianę innych niż istotne elementów niniejszego rozporządzenia poprzez jego uzupełnienie, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 51 ust. 2.

Ocena JOT nie może być przeprowadzana przez JOT z tego samego państwa członkowskiego.

3. Organizacja, o której mowa w art. 25 ust. 1, przekazuje wyniki ocen JOT wszystkim państwom członkowskim i Komisji.

Komisja we współpracy z państwami członkowskimi nadzoruje przestrzeganie zasad i właściwy przebieg oceny JOT.

Artykuł 25 [24]

Koordynacja działania JOT

1. JOT ustanawiają organizację ds. oceny technicznej, zwaną dalej „organizacją JOT”.

2. Organizacja JOT wykonuje następujące zadania:

a) koordynuje stosowanie zasad i procedur określonych w art. 19 i w załączniku II oraz zapewnia potrzebne w tym celu wsparcie;

b) dwa razy w roku informuje Komisję o wszelkich sprawach związanych z przygotowywaniem EDO oraz o wszelkich kwestiach dotyczących interpretacji zasad i procedur określonych w art. 19 i w załączniku II;

c) przyjmuje EDO;

d) organizuje ocenę JOT;

e) zapewnia koordynację JOT.

3. Komisja może udzielać pomocy organizacji JOT w wykonywaniu zadań, o których mowa w ust. 2 lit. e). W tym celu Komisja może zawrzeć z organizacją JOT umowę ramową o partnerstwie.

4. Państwa członkowskie gwarantują, że JOT udostępnią zasoby finansowe i ludzkie organizacji JOT.

ROZDZIAŁ VI

PROCEDURY UPROSZCZONE

Artykuł 26 [25]

Stosowanie specjalnej dokumentacji technicznej

1. Gdy producent określa typ wyrobu, może zastąpić badanie typu lub obliczenie typu specjalną dokumentacją techniczną (SDT), wykazując że:

a) w odniesieniu do jednej lub kilku zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego wprowadzanego przez producenta do obrotu uznaje się, że wyrób ten osiąga określony poziom lub klasę właściwości użytkowych bez badań lub obliczeń, lub bez dalszych badań lub obliczeń, zgodnie z warunkami określonymi w odpowiednich zharmonizowanych specyfikacjach technicznych lub w decyzji Komisji;

b) wyrób budowlany wprowadzany przez producenta do obrotu należy do tego samego typu wyrobu, co inny wyrób budowlany, wytwarzany przez innego producenta i już zbadany zgodnie z odpowiednią zharmonizowaną specyfikacją techniczną. Gdy te warunki są spełnione, producent jest uprawniony do deklarowania właściwości użytkowych odpowiadających wszystkim lub części wyników badań, którym poddano ten inny wyrób.

c) wyrób budowlany wprowadzany przez producenta do obrotu jest systemem składającym się z części składowych, który producent montuje, ściśle przestrzegając dokładnych instrukcji udzielonych przez dostawcę takiego systemu lub jego części składowej, który to dostawca poddał już ten system lub tę część składową badaniom w odniesieniu do jednej lub kilku zasadniczych charakterystyk, zgodnie z odpowiednią zharmonizowaną specyfikacją techniczną. Gdy te warunki są spełnione, producent jest uprawniony do deklarowania właściwości użytkowych odpowiadających wszystkim lub części wyników badań, którym poddano dostarczony mu system lub część składową.

Producent może wykorzystywać wyniki badań uzyskane przez innego producenta jedynie po otrzymaniu upoważnienia ze strony tego producenta, który w dalszym ciągu odpowiada za ścisłość, wiarygodność i trwałość tych wyników badań.

2. Jeśli wyrób budowlany, o którym mowa w ust. 1, należy do rodziny wyrobów budowlanych, dla których obowiązującym systemem oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych jest system 1 lub 2 przedstawiony w załączniku V, weryfikacji SDT dokonuje odpowiednia jednostka certyfikująca, o której mowa w załączniku V.

Artykuł 27 [26]

Stosowanie specjalnej dokumentacji technicznej przez mikroprzedsiębiorstwa

1. Mikroprzedsiębiorstwa mogą zastąpić obowiązujący system oceny deklarowanych właściwości użytkowych wyrobu budowlanego specjalną dokumentacją techniczną. SDT wykazuje, że wyrób budowlany spełnia obowiązujące wymogi.

2. Jeśli wyrób budowlany należy do rodziny wyrobów budowlanych, dla których obowiązującym systemem oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych jest system 1 lub 2 przedstawiony w załączniku V, weryfikacji SDT dokonuje odpowiednia jednostka certyfikująca, o której mowa w załączniku V.

Artykuł 28 [27]

Stosowanie specjalnej dokumentacji technicznej w odniesieniu do wyrobów wytwarzanych na indywidualne zamówienie

1. W przypadku wyrobu budowlanego projektowanego i wytwarzanego w nieprzemysłowym procesie produkcyjnym w odpowiedzi na konkretne zamówienie i instalowanego w jednym określonym obiekcie budowlanym, producent może zastąpić obowiązujący system oceny właściwości użytkowych specjalną dokumentacją techniczną, wykazując, że ten wyrób budowlany spełnia obowiązujące wymogi.

2. Jeśli wyrób budowlany należy do rodziny wyrobów budowlanych, dla których obowiązującym systemem oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych jest system 1 lub 2 przedstawiony w załączniku V, weryfikacji SDT dokonuje odpowiednia jednostka certyfikująca, o której mowa w załączniku V.

ROZDZIAŁ VII

Organy notyfikujące i jednostki notyfikowane

Artykuł 29 [28]

Notyfikacja

Państwa członkowskie notyfikują Komisji i pozostałym państwom członkowskim instytucje upoważnione do wykonywania w charakterze stron trzecich zadań w ramach procesu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych na podstawie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 30 [29]

Organy notyfikujące

1. Państwa członkowskie wyznaczają organ notyfikujący, który odpowiada za opracowanie i stosowanie procedur koniecznych dla oceny i notyfikowania instytucji, które mają być upoważnione do wykonywania w charakterze stron trzecich zadań w ramach procesu oceny i weryfikacji stałości deklarowanych właściwości użytkowych do celów niniejszego rozporządzenia, oraz dla monitorowania jednostek notyfikowanych, w tym za zgodność z przepisami art. 33.

2. W przypadku gdy notyfikacja odbywa się w oparciu o świadectwo akredytacji, państwa członkowskie mogą zdecydować, by ocena oraz monitorowanie, o których mowa w ust. 1, były przeprowadzane przez ich krajowe jednostki akredytujące w rozumieniu oraz zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) nr […].

3. W przypadku gdy organ notyfikujący przekazuje, zleca lub w inny sposób powierza ocenę, notyfikację lub monitorowanie, o których mowa w ust. 1, podmiotowi, który nie jest jednostką administracji rządowej, podmiot, któremu przekazano lub w inny sposób powierzono wymienione wyżej zadania, musi być osobą prawną oraz musi spełniać, z uwzględnieniem niezbędnych zmian, wymogi ustanowione w art. 30. Podmiot taki musi być ponadto przygotowany na pokrycie zobowiązań wynikających z działalności, którą prowadzi.

4. Organ notyfikujący bierze na siebie pełną odpowiedzialność za zadania wykonywane przez podmiot, któremu je przekazano lub w inny sposób powierzono.

Artykuł 31 [30]

Wymogi dotyczące organów notyfikujących

1. Organ notyfikujący ustanawia się w sposób niepowodujący konfliktu interesów z jednostkami notyfikowanymi.

2. Sposób organizacji i prowadzenia organu notyfikującego zapewnia obiektywność i bezstronność jego działalności.

3. Sposób organizacji organu notyfikującego gwarantuje, że każda decyzja dotycząca notyfikowania jednostki dokonującej oceny właściwości użytkowych podejmowana jest przez kompetentne osoby spoza grona osób, które przeprowadziły tę ocenę.

4. Organ notyfikujący nie może oferować ani realizować żadnych zadań pozostających w gestii jednostek notyfikowanych, ani dostarczać usług doradczych na zasadach komercyjnych bądź konkurencyjnych.

5. Organ notyfikujący zabezpiecza poufność informacji, które otrzymuje.

6. Dla właściwego wykonywania swoich zadań organ notyfikujący musi dysponować wystarczającą liczbą posiadających odpowiednie kompetencje pracowników.

Artykuł 32 [31]

Obowiązki organów notyfikujących w zakresie informowania

Państwa członkowskie informują Komisję i pozostałe państwa członkowskie o swych krajowych procedurach oceny i notyfikowania jednostek dokonujących oceny właściwości użytkowych oraz nadzoru nad jednostkami notyfikowanymi, oraz o wszelkich zmianach w tym zakresie.

Komisja podaje te informacje do wiadomości publicznej.

Artykuł 33 [32]

Wymogi dotyczące jednostek notyfikowanych

1. Do celów notyfikacji, jednostka dokonująca oceny właściwości użytkowych spełnia wymogi określone w ust. 2-11.

2. Jednostkę dokonującą oceny właściwości użytkowych powołuje się zgodnie z prawem krajowym i posiada ona osobowość prawną.

3. Jednostka dokonująca oceny właściwości użytkowych jest stroną trzecią, niezależną od organizacji lub wyrobu budowlanego, które ocenia.

Jednostka należąca do stowarzyszenia gospodarczego lub federacji zawodowej reprezentującej przedsiębiorstwa zajmujące się projektowaniem, wytwarzaniem, dostarczaniem, montażem, stosowaniem lub konserwacją wyrobów budowlanych, które jednostka ta ocenia, może być uważana za jednostkę taką, jak powyżej opisana, pod warunkiem, że wykaże swoją niezależność i brak jakichkolwiek konfliktów interesów.

4. Jednostka dokonująca oceny właściwości użytkowych, jej ścisłe kierownictwo oraz pracownicy, odpowiedzialni za wykonywanie w charakterze stron trzecich zadań w ramach procesu oceny i weryfikacji stałości deklarowanych właściwości użytkowych, nie mogą być projektantami, producentami, dostawcami, instalatorami, nabywcami, właścicielami, użytkownikami czy konserwatorami wyrobów budowlanych, które oceniają, ani upoważnionymi przedstawicielami żadnej z wymienionych stron. Nie wyklucza to wykorzystania ocenianych wyrobów potrzebnych jednostce notyfikowanej do realizacji jej zadań ani wykorzystania wyrobów do celów osobistych.

Nie mogą się oni bezpośrednio angażować w projektowanie, wytwarzanie lub konstruowanie, wprowadzanie do obrotu, instalację, stosowanie lub konserwację tych wyrobów budowlanych ani nie mogą reprezentować stron zaangażowanych w taką działalność. Nie mogą się angażować w żadną działalność, która mogłaby uchybiać ich niezależności lub wygłaszanym przez nich opiniom oraz rzetelności związanej z działalnością, w odniesieniu do której zostali notyfikowani.

Jednostka notyfikowana gwarantuje, że działalność jej spółek zależnych lub podwykonawców nie wpływa na poufność, obiektywność i bezstronność jej działalności związanej z oceną i weryfikacją.

5. Jednostka notyfikowana i jej pracownicy wykonują w charakterze stron trzecich zadania w ramach procesu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych, wykazując najwyższy stopień uczciwości zawodowej i wymaganej technicznej kompetencji w danej dziedzinie oraz nie mogą być poddawani żadnym naciskom czy motywacji, zwłaszcza finansowej, mogącym wpływać na ich opinię lub wyniki oceny i weryfikacji, szczególnie ze strony osób lub grup osób posiadających interes w wynikach danej działalności.

6. Jednostka notyfikowana jest zdolna do wykonywania w charakterze strony trzeciej wszystkich zadań w ramach procesu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych, przydzielonych jej zgodnie z załącznikiem V i w odniesieniu do których została notyfikowana, niezależnie od tego, czy dana jednostka notyfikowana wykonuje wspomniane zadania samodzielnie, czy też są one realizowane w jej imieniu i na jej odpowiedzialność.

Przez cały czas, dla każdego systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych oraz dla każdego rodzaju lub każdej kategorii wyrobów budowlanych, charakterystyk i zadań, w odniesieniu do których została notyfikowana, dana jednostka notyfikowana dysponuje potrzebnymi:

a) pracownikami, posiadającymi wiedzę techniczną oraz wystarczające i odpowiednie doświadczenie do wykonywania w charakterze stron trzecich zadań w ramach procesu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych;

b) opisami procedur, zgodnie z którymi odbywa się ocena właściwości użytkowych, zapewniającymi przejrzystość oraz możliwość odtworzenia tych procedur. Jednostka stosuje odpowiednią politykę i procedury pozwalające na rozróżnienie zadań, które wykonuje jako jednostka notyfikowana, oraz wszelkiej pozostałej działalności;

c) procedurami służącymi prowadzeniu jej działalności, uwzględniającymi wielkość, sektor i strukturę przedsiębiorstw, stopień złożoności technologii danego wyrobu oraz masowy lub seryjny charakter procesu produkcyjnego.

Jednostka posiada środki konieczne do prawidłowej realizacji zadań o charakterze technicznym i administracyjnym związanych z działalnością, w odniesieniu do której została notyfikowana, oraz ma dostęp do wszystkich niezbędnych urządzeń lub wyposażenia.

7. Pracownicy odpowiedzialni za wykonywanie zadań, w odniesieniu do których jednostka została notyfikowana, posiadają:

a) staranne wyszkolenie techniczne i zawodowe, obejmujące wszystkie wykonywane w charakterze stron trzecich zadania w ramach procesu oceny i weryfikacji stałości deklarowanych właściwości użytkowych w odpowiednim zakresie, w odniesieniu do którego jednostka została notyfikowana;

b) dostateczną znajomość wymogów dotyczących ocen i weryfikacji, które wykonują, oraz odpowiednie upoważnienia do wykonywania takich działań;

c) właściwą znajomość obowiązujących norm zharmonizowanych i odpowiednich przepisów niniejszego rozporządzenia oraz właściwą w nich orientację;

d) umiejętności wymagane do sporządzania certyfikatów, ewidencji i sprawozdań dokumentujących wykonanie ocen i weryfikacji.

8. Gwarantuje się bezstronność jednostki notyfikowanej, jej ścisłego kierownictwa i pracowników wykonujących ocenę.

Wynagrodzenie ścisłego kierownictwa jednostki notyfikowanej oraz jej pracowników wykonujących ocenę nie może zależeć od liczby wykonanych ocen ani od wyników tych ocen.

9. Jednostka notyfikowana uzyskuje ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej, chyba że zgodnie z prawem krajowym odpowiedzialność spoczywa na państwie, lub za dokonaną ocenę i weryfikację bezpośrednio odpowiada samo państwo członkowskie.

10. Pracownicy jednostki notyfikowanej są zobowiązani dochować tajemnicy zawodowej w odniesieniu do wszystkich informacji, które uzyskują w trakcie wykonywania swoich zadań zgodnie z załącznikiem V, z wyjątkiem dochowania tajemnicy wobec właściwych organów administracyjnych państwa członkowskiego, w którym realizowane są zadania. Prawa własności podlegają ochronie.

11. Jednostka notyfikowana bierze udział w stosownej działalności normalizacyjnej i w działalności grupy koordynującej jednostki notyfikowanej, powołanej na podstawie niniejszego rozporządzenia, lub zobowiązana jest poinformować o takiej działalności swoich pracowników, natomiast decyzje administracyjne i dokumenty opracowane w wyniku prac takiej grupy zobowiązana jest stosować jako ogólne wytyczne.

Artykuł 34

Domniemanie zgodności

Jeżeli jednostka dokonująca oceny właściwości użytkowych może wykazać, że spełnia kryteria ustanowione w odpowiednich normach zharmonizowanych lub ich częściach, do których odniesienia opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, domniemywa się, że jednostka ta spełnia wymogi określone w art. 33 w zakresie, w jakim wymogi te są objęte odpowiednimi normami zharmonizowanymi.

Artykuł 35 [33]

Spółki zależne i podwykonawstwo jednostek notyfikowanych

1. W przypadku gdy jednostka notyfikowana zleca określone zadania związane z wykonywaniem w charakterze strony trzeciej zadań w ramach procesu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych, lub gdy korzysta z usług spółki zależnej, zapewnia ona spełnienie przez podwykonawcę lub spółkę zależną wymogów określonych w art. 33 oraz powiadamia organ notyfikujący.

2. Jednostka notyfikowana ponosi pełną odpowiedzialność za zadania wykonywane przez podwykonawców lub spółki zależne, niezależnie od tego, gdzie prowadzą one swoją działalność.

3. Działalność może być zlecana lub wykonywana przez spółkę zależną wyłącznie za zgodą klienta.

4. Jednostka notyfikowana przechowuje do dyspozycji organów krajowych odpowiednie dokumenty dotyczące oceny kompetencji podwykonawcy lub spółki zależnej oraz prac wykonywanych przez podwykonawcę lub spółkę zależną zgodnie z załącznikiem V.

Artykuł 36 [34]

Próby naoczne

1. W przypadku gdy jest to uzasadnione względami technicznymi, ekonomicznymi lub logistycznymi, jednostki notyfikowane mogą zdecydować o przeprowadzeniu badań, o których mowa w załączniku V, lub o zleceniu przeprowadzenia tych badań pod ich nadzorem, w zakładach produkcyjnych z wykorzystaniem aparatury badawczej wewnętrznego laboratorium producenta, albo, za uprzednią zgodą producenta, w prywatnym lub publicznym laboratorium z wykorzystaniem aparatury badawczej tego laboratorium.

2. Przed przeprowadzeniem tych badań jednostka notyfikowana sprawdza, czy aparatura badawcza ma odpowiedni system kalibracyjny i czy system ten jest sprawny.

Artykuł 37 [35]

Wniosek o notyfikację

1. Jednostka, która ma być upoważniona do wykonywania w charakterze strony trzeciej zadań w ramach procesu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych, przedkłada wniosek o notyfikację organowi notyfikującemu państwa członkowskiego, w którym prowadzi działalność.

2. Do wniosku załącza się opis działalności, która ma być wykonywana przez jednostkę, procedury oceny i weryfikacji, w odniesieniu do których jednostka uważa się za kompetentną, jak również świadectwo akredytacji, jeżeli jednostka takowe posiada, wydane przez krajową jednostkę akredytującą w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr […], poświadczające, że jednostka spełnia wymogi ustanowione w art. 33.

3. Jeżeli dana jednostka nie może dostarczyć świadectwa akredytacji, przedkłada ona organowi notyfikującemu wszelkie dowody w formie dokumentów, konieczne do sprawdzenia, uznania i regularnego nadzorowania jej zgodności z wymogami ustanowionymi w art. 33.

Artykuł 38 [36]

Procedura notyfikacji

1. Organy notyfikujące mogą dokonywać notyfikacji wyłącznie jednostek, które spełniają wymogi ustanowione w art. 33.

2. Notyfikują one te jednostki Komisji i pozostałym państwom członkowskim, stosując do tego celu specjalne narzędzie elektroniczne, opracowane i zarządzane przez Komisję.

W drodze wyjątku, w przypadku notyfikacji horyzontalnych, o których mowa w ust. 3 akapit drugi, dla których nie jest dostępne odpowiednie narzędzie elektroniczne, dopuszcza się dokonywanie notyfikacji w wersji drukowanej.

3. Notyfikacja zawiera pełne szczegółowe dane dotyczące funkcji, które ma pełnić dana jednostka, odniesienie do odpowiednich zharmonizowanych specyfikacji technicznych oraz, do celów systemu przedstawionego w pkt. 1.4 załącznika V, zasadnicze charakterystyki, w odniesieniu do których jednostka jest kompetentna.

Odniesienie do odpowiednich zharmonizowanych specyfikacji technicznych nie jest jednak wymagane w przypadku następujących zasadniczych charakterystyk:

a) reakcja na ogień;

b) odporność na ogień

c) odporność na ogień zewnętrzny;

d) pochłanianie hałasu.

4. W przypadku gdy podstawy notyfikacji nie stanowi świadectwo akredytacji, organ notyfikujący przedstawia Komisji i pozostałym państwom członkowskim wszystkie dowody w formie dokumentów, które poświadczają kompetencje jednostki notyfikowanej, oraz rozwiązania stosowane w celu zapewnienia regularnego nadzoru nad jednostką i dalszego spełniania przez nią wymogów ustanowionych w art. 33.

5. Dana jednostka może prowadzić działalność jednostki notyfikowanej wyłącznie pod warunkiem, że Komisja i pozostałe państwa członkowskie nie zgłoszą zastrzeżeń w ciągu dwóch tygodni od notyfikacji w przypadku wykorzystania świadectwa akredytacji, bądź w ciągu dwóch miesięcy od notyfikacji w przypadku niekorzystania ze świadectwa akredytacji.

Wyłącznie taką jednostkę uznaje się za jednostkę notyfikowaną dla celów niniejszego rozporządzenia.

6. Komisja i pozostałe państwa członkowskie są powiadamiane o wszelkich późniejszych istotnych zmianach w notyfikacji.

Artykuł 39 [37]

Numery identyfikacyjne i wykazy jednostek notyfikowanych

1. Komisja nadaje notyfikowanej jednostce numer identyfikacyjny.

Wydaje jeden taki numer, nawet w przypadku gdy dana jednostka jest notyfikowana na mocy różnych wspólnotowych aktów prawnych.

2. Komisja podaje do wiadomości publicznej wykaz jednostek notyfikowanych na mocy niniejszego rozporządzenia, włącznie z numerami identyfikacyjnymi, które im przydzielono, oraz informacją na temat rodzaju działalności będącej przedmiotem notyfikacji.

Komisja zapewnia stałą aktualizację tego wykazu.

Artykuł 40 [38]

Zmiany w notyfikacji

1. W przypadku gdy organ notyfikujący ustala lub otrzymuje informację, że jednostka notyfikowana przestała spełniać wymogi określone w art. 33 lub że nie wypełnia swoich obowiązków, organ notyfikujący odpowiednio ogranicza, zawiesza lub wycofuje notyfikację, zależnie od stopnia niespełniania tych wymogów lub niewypełniania tych obowiązków. Niezwłocznie powiadamia o tym Komisję i pozostałe państwa członkowskie.

2. W przypadku wycofania, ograniczenia lub zawieszenia notyfikacji albo w przypadku zaprzestania działalności przez jednostkę notyfikowaną, notyfikujące państwo członkowskie podejmuje właściwe kroki w celu dopilnowania, by aktami zajęła się inna jednostka notyfikowana, lub by były one dostępne na żądanie odpowiedzialnych organów notyfikujących i organów nadzoru rynkowego.

Artykuł 41 [39]

Kwestionowanie kompetencji jednostek notyfikowanych

1. Komisja bada wszystkie przypadki, w których ma wątpliwości lub otrzymuje informację o wątpliwościach co do kompetencji jednostki notyfikowanej albo dalszego wywiązywania się przez tę jednostkę z nałożonych na nią obowiązków i zachowania zgodności z wymogami.

2. Na żądanie Komisji notyfikujące państwo członkowskie udziela jej wszelkich informacji dotyczących podstawy notyfikacji lub utrzymania kompetencji danej jednostki.

3. Komisja zapewnia poufne traktowanie wszystkich informacji uzyskanych w trakcie dochodzenia.

4. W przypadku, gdy Komisja ustala, że jednostka notyfikowana nie spełnia wymogów dotyczących notyfikacji lub przestała je spełniać, powiadamia o tym notyfikujące państwo członkowskie i zwraca się do niego o podjęcie koniecznych środków naprawczych, włącznie z wycofaniem notyfikacji, jeżeli zachodzi taka potrzeba.

Artykuł 42 [40]

Obowiązki jednostek notyfikowanych w zakresie dotyczącym ich działalności

1. Jednostki notyfikowane wykonują zadania w charakterze stron trzecich zgodnie z systemami oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych przewidzianymi w załączniku V.

2. Oceny i weryfikacje stałości właściwości użytkowych przeprowadza się w wyważony sposób, unikając stwarzania niepotrzebnych obciążeń dla podmiotów gospodarczych. Jednostki notyfikowane prowadzą swą działalność, uwzględniając wielkość, sektor i strukturę przedsiębiorstw, których ta działalność dotyczy, złożoność odpowiedniej technologii mającej zastosowanie w przypadku danych wyrobów budowlanych oraz seryjny charakter produkcji.

Postępując w powyższy sposób, uwzględniają jednak jak dalece rygorystyczne wymogi zostały nałożone na wyrób niniejszym rozporządzeniem oraz jaką rolę odgrywa wyrób dla bezpieczeństwa obiektów budowlanych.

3. W przypadku gdy w trakcie działalności nadzorczej mającej na celu weryfikację stałości właściwości użytkowych wytwarzanego wyrobu jednostka notyfikowana stwierdza, że wyrób budowlany nie posiada już tych samych właściwości użytkowych co typ wyrobu, zobowiązuje ona producenta do podjęcia stosownych środków naprawczych oraz zawiesza lub wycofuje jego świadectwo, jeżeli zachodzi taka konieczność.

4. W przypadku niepodjęcia środków naprawczych lub jeśli środki te nie przynoszą wymaganych skutków, jednostka notyfikowana odpowiednio ogranicza, zawiesza lub wycofuje wszelkie świadectwa.

Artykuł 43 [41]

Obowiązki jednostek notyfikowanych w zakresie informowania

1. Jednostki notyfikowane informują organ notyfikujący:

a) o odmowie, ograniczeniu, zawieszeniu lub wycofaniu świadectw;

b) o wszelkich okolicznościach wpływających na zakres i warunki dotyczące notyfikacji;

c) o wszelkich żądaniach dostarczenia informacji dotyczących przeprowadzonych działań związanych z oceną i weryfikacją stałości właściwości użytkowych, otrzymanych od organów nadzoru rynkowego;

d) na żądanie, o wykonywanych w charakterze stron trzecich zadaniach zgodnie z systemami oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych, przeprowadzanych w zakresie objętym notyfikacją oraz o innych realizowanych zadaniach, włączając działalność transgraniczną i podwykonawstwo.

2. Jednostki notyfikowane przekazują pozostałym jednostkom notyfikowanym na mocy niniejszego rozporządzenia, wykonującym w charakterze stron trzecich podobne zadania zgodnie z systemami oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych i zajmującym się tymi samymi wyrobami budowlanymi, istotne informacje w kwestiach dotyczących negatywnych, a na żądanie również pozytywnych, wyników tych ocen i weryfikacji.

Artykuł 44 [42]

Wymiana doświadczeń

Komisja organizuje wymianę doświadczeń między krajowymi organami państw członkowskich odpowiedzialnymi za politykę w obszarze notyfikowania.

Artykuł 45 [43]

Koordynacja jednostek notyfikowanych

Komisja zapewnia wprowadzenie i właściwą realizację odpowiedniej koordynacji i współpracy jednostek notyfikowanych na mocy art. 29, w formie grup jednostek notyfikowanych zarówno na szczeblu sektorów, jak i pomiędzy nimi.

Państwa członkowskie dopilnowują, by notyfikowane przez nie jednostki uczestniczyły w pracach tych grup, bezpośrednio lub przez wyznaczonych przedstawicieli.

ROZDZIAŁ VIII

Nadzór rynkowy i Procedury ochronne

Artykuł 46 [44]

Procedura postępowania w przypadku wyrobów budowlanych stanowiących zagrożenie na poziomie krajowym

1. W przypadku gdy organy nadzoru rynkowego jednego z państw członkowskich podjęły działania zgodnie z art. 18 rozporządzenia (WE) nr …, lub gdy mają one wystarczające powody, by sądzić, że dany wyrób budowlany nie spełnia deklarowanych właściwości użytkowych i stanowi zagrożenie dla zdrowia czy też bezpieczeństwa osób lub innych kwestii ważnych z punktu widzenia ochrony interesu publicznego objętych niniejszym rozporządzeniem, dokonują one oceny obejmującej ten wyrób pod kątem spełnienia wszystkich wymagań ustanowionych niniejszym rozporządzeniem. Zainteresowane podmioty gospodarcze podejmują wszelką konieczną współpracę z organami nadzoru rynkowego.

Jeśli w toku prowadzonej oceny organy nadzoru rynkowego stwierdzają, że dany wyrób budowlany nie spełnia wymogów ustanowionych niniejszym rozporządzeniem, niezwłocznie żądają od zainteresowanego podmiotu gospodarczego podjęcia wszelkich odpowiednich, ewentualnie określonych przez te organy działań naprawczych zmierzających do doprowadzenia wyrobu budowlanego do zgodności z tymi wymogami lub do wycofania wyrobu z obrotu lub jego wycofania od użytkowników w wyznaczonym przez siebie rozsądnym terminie, stosownym do charakteru ryzyka.

Obowiązek powiadomienia właściwej jednostki notyfikowanej spoczywa na organach nadzoru rynkowego.

Do wyżej wspomnianych środków stosuje się art. 19 rozporządzenia (WE) nr ….

2. W przypadku gdy organy nadzoru rynkowego uznają, że niezgodność nie ogranicza się wyłącznie do terytorium kraju, informują one Komisję oraz pozostałe państwa członkowskie o wynikach oceny oraz działaniach, których podjęcia zażądały od danego podmiotu gospodarczego.

3. Zainteresowany podmiot gospodarczy jest zobowiązany zadbać o podjęcie działań naprawczych w odniesieniu do wszystkich wyrobów budowlanych stanowiących zagrożenie, które podmiot ten udostępnił na rynku w poszczególnych krajach Wspólnoty.

4. W przypadku gdy zainteresowany podmiot gospodarczy nie podejmuje odpowiednich działań naprawczych w terminie, o którym mowa w akapicie drugim ust. 1, organy nadzoru rynkowego są zobowiązane podjąć wszelkie odpowiednie środki tymczasowe w celu zakazania lub ograniczenia udostępniania danego wyrobu budowlanego na rynku krajowym, wycofania go z obrotu lub wycofania od użytkowników.

Przekazują one niezwłocznie Komisji i pozostałym państwom członkowskim informacje na temat podjętych środków.

5. Informacje, o których mowa w ust. 4, muszą zawierać wszelkie dostępne szczegóły, przede wszystkim dane umożliwiające identyfikację wyrobu budowlanego niespełniającego wymogów, informacje na temat pochodzenia wyrobu budowlanego, charakteru występującego zagrożenia oraz rodzaju i okresu obowiązywania podjętych środków krajowych, a także uwag wniesionych przez zainteresowany podmiot gospodarczy. W szczególności organy nadzoru rynkowego są zobowiązane wskazać, czy niezgodność ta wynika z:

a) niespełnienia przez wyrób budowlany ustanowionych niniejszym rozporządzeniem wymogów związanych ze zdrowiem lub bezpieczeństwem osób lub innymi kwestiami ważnymi z punktu widzenia ochrony interesu publicznego;

b) uchybień w towarzyszących mu zharmonizowanych specyfikacjach technicznych lub w specjalnej dokumentacji technicznej (SDT).

6. Państwa członkowskie niebędące państwem członkowskim, które wszczęło procedurę, niezwłocznie informują Komisję i pozostałe państwa członkowskie o wszystkich podjętych przez siebie środkach i przekazują im wszystkie informacje dotyczące niezgodności danego wyrobu budowlanego, którymi dysponują, a w przypadku, gdy wyrażają sprzeciw wobec notyfikowanego środka krajowego, przedstawiają swoje zastrzeżenia.

7. W przypadku gdy w terminie piętnastu dni od otrzymania informacji, o których mowa w ust. 4, ani żadne państwo członkowskie, ani Komisja nie zgłaszają sprzeciwu wobec środka tymczasowego przyjętego przez dane państwo członkowskie w odniesieniu do danego wyrobu budowlanego, środek ten uznaje się za uzasadniony.

8. Państwa członkowskie zapewniają niezwłoczne podjęcie właściwych środków ograniczających w odniesieniu do danego wyrobu budowlanego, takich jak wycofanie wyrobu z rynku.

Artykuł 47 [45]

Procedura w sprawie środków ochronnych na poziomie Wspólnoty

1. W przypadku gdy, po ukończeniu procedury określonej w art. 46 ust. 3 i 4, zgłaszane są zastrzeżenia wobec krajowego środka państwa członkowskiego, lub jeżeli Komisja stwierdza sprzeczność krajowego środka z prawodawstwem wspólnotowym, Komisja niezwłocznie rozpoczyna konsultacje z państwami członkowskimi i zainteresowanym podmiotem gospodarczym (zainteresowanymi podmiotami gospodarczymi), wszczynając postępowanie mające na celu ocenę tego środka krajowego. Na podstawie wyników tej oceny Komisja podejmuje decyzję uznającą dany środek za uzasadniony albo nie.

Komisja kieruje swoją decyzję do wszystkich państw członkowskich i niezwłocznie informuje o niej państwa członkowskie i zainteresowany podmiot gospodarczy (zainteresowane podmioty gospodarcze).

2. W razie uznania krajowego środka za uzasadniony, wszystkie państwa członkowskie podejmują środki konieczne do zapewnienia, by wyrób budowlany niespełniający wymogów został wycofany z ich rynku. Państwa członkowskie informują Komisję o podjętych środkach. W przypadku uznania krajowego środka za nieuzasadniony, państwo członkowskie zobowiązane jest uchylić ten środek.

3. W razie uznania krajowego środka za uzasadniony i stwierdzenia, że niezgodność danego wyrobu budowlanego wynika z uchybień w normach zharmonizowanych, o których mowa w art. 46 ust. 5 lit. b), Komisja bezwzględnie informuje o tym fakcie zainteresowany europejski organ normalizacyjny (zainteresowane europejskie organy normalizacyjne) i kieruje sprawę do stałego komitetu powołanego na mocy art. 5 dyrektywy 98/34/WE. Komitet, po konsultacji z zainteresowanym europejskim organem normalizacyjnym, niezwłocznie przedstawia swoją opinię.

W razie uznania krajowego środka za uzasadniony i stwierdzenia, że niezgodność danego wyrobu budowlanego wynika z uchybień w Europejskich Dokumentach Oceny (EDO) lub w specjalnej dokumentacji technicznej (SDT), o których mowa w art. 46 ust. 5 lit. b), Komisja podejmuje stosowne środki.

Artykuł 48 [46]

Wyroby budowlane stanowiące zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa pomimo spełniania obowiązujących wymogów

1. W przypadku gdy państwo członkowskie stwierdza, po przeprowadzeniu oceny na mocy art. 46 ust. 1, że wyrób budowlany spełniający wymogi niniejszego rozporządzenia mimo to stanowi zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa lub innych kwestii ważnych z punktu widzenia ochrony interesu publicznego, zobowiązane jest ono zażądać od zainteresowanego podmiotu gospodarczego podjęcia wszelkich odpowiednich, ewentualnie określonych przez nie środków zmierzających do zapewnienia, aby ten wyrób budowlany nie stanowił już zagrożenia przy jego wprowadzaniu do obrotu lub w celu wycofania go z rynku, bądź jego wycofania od użytkowników, w wyznaczonym rozsądnym terminie, stosownym do charakteru zagrożenia.

2. Zainteresowany podmiot gospodarczy zapewnia podjęcie działań naprawczych w odniesieniu do wszystkich wyrobów budowlanych stanowiących zagrożenie, które podmiot ten udostępnił na rynku w poszczególnych krajach Wspólnoty.

3. Państwo członkowskie niezwłocznie informuje Komisję i pozostałe państwa członkowskie. Informacje muszą zawierać wszelkie dostępne szczegóły, przede wszystkim dane umożliwiające identyfikację danego wyrobu budowlanego, informacje na temat jego pochodzenia i łańcucha dostaw, charakteru występującego zagrożenia oraz rodzaju i okresu obowiązywania podjętych środków krajowych.

4. Komisja niezwłocznie rozpoczyna konsultacje z państwami członkowskimi i danym podmiotem gospodarczym (danymi podmiotami gospodarczymi) oraz wszczyna postępowanie mające na celu ocenę tego środka krajowego. Na podstawie wyników tej oceny Komisja podejmuje decyzję, czy dany środek jest uzasadniony, czy nie, oraz proponuje odpowiednie środki, o ile są one konieczne.

5. Komisja kieruje swoją decyzję do wszystkich państw członkowskich i niezwłocznie informuje o niej państwa członkowskie i zainteresowany podmiot gospodarczy (zainteresowane podmioty gospodarcze).

Artykuł 49 [47]

Niezgodność formalna

1. Bez uszczerbku dla art. 46, w przypadku gdy państwo członkowskie dokona jednego z poniższych ustaleń, zobowiązuje ono właściwy podmiot gospodarczy do usunięcia występującej niezgodności:

a) oznakowanie CE zostało umieszczone z pogwałceniem art. 7 lub art. 8;

b) oznakowanie CE nie zostało umieszczone w przypadku, gdy jest ono wymagane na mocy art. 7 ust. 1;

c) brak sporządzonej deklaracji właściwości użytkowych, wymaganej na mocy art. 4;

d) deklaracja właściwości użytkowych, nie została sporządzona zgodnie z przepisami art. 4, 5 i 6;

e) dokumentacja techniczna jest niedostępna lub niekompletna.

2. W przypadku utrzymującej się niezgodności, o której mowa w ust. 1, państwo członkowskie jest zobowiązane podjąć wszelkie odpowiednie środki w celu ograniczenia lub zakazania udostępniania wyrobu budowlanego na rynku, lub zapewnić, aby został on wycofany od użytkowników lub wycofany z rynku.

ROZDZIAŁ IX

Przepisy końcowe

Artykuł 50 [48]

Zmiana załączników

1. Komisja może dokonać zmian w załącznikach I-V.

2. Środki, których celem jest dokonanie zmian innych niż istotne elementów rozporządzenia, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 51 ust. 2.

Artykuł 51 [49]

Komitet

1. Komisję wspomaga Stały Komitet ds. Budownictwa.

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5a ust.1 - 4 oraz art. 7 decyzji 1999/468/WE, z uwzględnieniem jej art. 8.

Artykuł 52 [50]

Uchylenie

1. Dyrektywa 89/106/EWG traci moc.

2. Odniesienia do uchylonej dyrektywy należy traktować jako odniesienia do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 53 [51]

Przepisy przejściowe

1. Wyroby budowlane wprowadzone na rynek zgodnie z dyrektywą 89/106/EWG przed dniem 1 lipca 2011 r. uznaje się za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

2. Producenci i importerzy składają deklarację właściwości użytkowych na podstawie świadectwa zgodności lub deklaracji zgodności wydanych przed dniem 1 lipca 2011 r. zgodnie z dyrektywą 89/106/EWG.

3. Wytyczne w sprawie Europejskich Zatwierdzeń Technicznych opublikowane przed dniem 1 lipca 2011 r., zgodnie z art. 11 dyrektywy 89/106/EWG, mogą służyć w charakterze Europejskich Dokumentów Oceny (EDO).

4. Producenci i importerzy mogą wykorzystywać Europejskie Zatwierdzenia Techniczne wystawione zgodnie z art. 9 dyrektywy 89/106/EWG przed dniem 1 lipca 2011 r. w charakterze Europejskiej Oceny Technicznej aż do końca ich okresu ważności.

Artykuł 54 [52]

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie w dwudziestym dniu po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Przepisy art. 3-21, 26, 27 i 28, art. 46-50, 52 i 53, a także załączników I, II, III i V mają natomiast zastosowanie od dnia 1 lipca 2011 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia [...] r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego W imieniu Rady

Przewodniczący Przewodniczący

ZAŁĄCZNIK I

Podstawowe wymogi dotyczące obiektów budowlanych

Obiekty budowlane jako całość oraz w ich poszczególnych częściach muszą nadawać się do użycia zgodnie z ich przeznaczeniem.

Przy normalnej konserwacji podstawowe wymogi dotyczące obiektów budowlanych muszą być spełniane przez gospodarczo uzasadniony okres użytkowania.

1. Wytrzymałość mechaniczna i stateczność

Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby obciążenia mogące na nie działać podczas ich budowy i użytkowania nie prowadziły do:

a) zawalenia się całego obiektu budowlanego lub jego części;

b) znacznych odkształceń o niedopuszczalnym stopniu;

c) uszkodzenia innych części obiektów budowlanych, urządzeń lub zamontowanego wyposażenia w wyniku znacznych odkształceń elementów nośnych konstrukcji;

d) uszkodzenia na skutek wypadku w stopniu nieproporcjonalnym do wywołującej go przyczyny.

2. Bezpieczeństwo pożarowe

Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby w przypadku wybuchu pożaru:

a) nośność konstrukcji została zachowana przez określony czas;

b) powstawanie i rozprzestrzenianie się ognia i dymu w obiektach budowlanych było ograniczone;

c) rozprzestrzenianie się ognia na sąsiednie obiekty budowlane było ograniczone;

d) uwzględnione było bezpieczeństwo ekip ratowniczych.

3. Higiena, zdrowie i środowisko naturalne

Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby podczas ich budowy, użytkowania i rozbiórki nie stanowiły zagrożenia dla higieny ani zdrowia mieszkańców i sąsiadów, nie wywierały w ciągu ich całego cyklu życia nadmiernego wpływu na jakość środowiska naturalnego ani na klimat, w szczególności w wyniku:

a) wydzielania trujących gazów;

b) emisji niebezpiecznych substancji, lotnych związków organicznych, gazów cieplarnianych lub niebezpiecznych cząstek do powietrza wewnątrz i na zewnątrz obiektu budowlanego;

c) emisji niebezpiecznego promieniowania;

d) uwalniania niebezpiecznych substancji do wody pitnej, wody gruntowej, wód morskich lub gleby;

e) niewłaściwego odprowadzania ścieków, emisji gazów spalinowych lub niewłaściwego usuwania odpadów stałych i płynnych;

f) obecności wilgoci w częściach obiektów budowlanych lub na powierzchniach w obrębie tych obiektów.

4. Bezpieczeństwo użytkowania

Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby podczas ich obsługi lub eksploatacji nie stwarzały niedopuszczalnego ryzyka wypadków takich jak poślizgnięcia, upadki, zderzenia, oparzenia, porażenia prądem elektrycznym i obrażenia w wyniku eksplozji.

5. Ochrona przed hałasem

Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby hałas odbierany przez mieszkańców lub osoby znajdujące się w pobliżu tych obiektów nie przekraczał poziomu stanowiącego zagrożenie dla ich zdrowia oraz pozwalał im spać, odpoczywać i pracować w zadowalających warunkach.

6. Oszczędność energii i izolacyjność cieplna

Obiekty budowlane i ich instalacje grzewcze, chłodzące i wentylacyjne muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby utrzymać na niskim poziomie ilość energii wymaganej do ich użytkowania, przy uwzględnieniu miejscowych warunków klimatycznych i potrzeb użytkowników.

7. Zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych

Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane, wykonane i rozebrane w taki sposób, aby wykorzystanie zasobów naturalnych było zrównoważone i zapewniało:

a) recycling obiektów budowlanych oraz wchodzących w ich skład materiałów i części po rozbiórce;

b) trwałość obiektów budowlanych;

c) wykorzystanie w obiektach budowlanych przyjaznych środowisku surowców i materiałów wtórnych.

ZAŁĄCZNIK II

Procedura przyjmowania europejskiego dokumentu oceny i wydawania europejskiej oceny technicznej

1. Jednostka ds. oceny technicznej (JOT) przeprowadza ocenę i wydaje europejską ocenę techniczną (EOT) w obszarze wyrobów, dla którego została wyznaczona.

Przepisy niniejszego załącznika dotyczące producentów stosuje się również do importerów.

2. Opracowanie i przyjęcie europejskiego dokumentu oceny przeprowadza się zgodnie z pkt 2.1 do 2.9.

2.1. .JOT, która otrzymuje wniosek o wydanie EOT (zwana dalej „odpowiedzialną JOT”) dla wyrobu budowlanego, powiadamia organizację jednostek ds. oceny technicznej, o której mowa w art. 25 ust. 1, i Komisję o zawartości wniosku i o odniesieniu do decyzji Komisji w sprawie oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych, które JOT zamierza zastosować dla tego wyrobu, lub o braku takiej decyzji Komisji.

2.2. .Odpowiedzialna JOT, we współpracy z producentem, uzyskuje istotne informacje dotyczące wyrobu i jego przeznaczenia. Odpowiedzialna JOT powiadamia producenta, jeśli wyrób jest objęty, całkowicie lub częściowo, inną zharmonizowaną specyfikacją techniczną. Odpowiedzialna JOT sporządza następnie projekt pierwszej umowy, która ma być zawarta z producentem, określającej warunki opracowania programu prac.

2.3. W ciągu jednego miesiąca od zawarcia pierwszej umowy producent przedkłada odpowiedzialnej JOT dokumentację techniczną opisującą wyrób, jego przeznaczenie i szczegóły fabrycznej kontroli produkcji, którą stosuje.

2.4. W ciągu jednego miesiąca od otrzymania dokumentacji technicznej odpowiedzialna JOT przygotowuje i przesyła producentowi projekt drugiej umowy i projekt programu prac, zawierające wszystkie szczegółowe aspekty i działania, które JOT podejmie, aby ocenić właściwości użytkowe dla określenia zasadniczych charakterystyk wyrobu w odniesieniu do jego przeznaczenia. Projekt programu prac zawiera co najmniej poniższe części:

a) część 1: program oceny wskazujący metody badań, metody obliczeń, metody opisowe, parametry i wszelkie inne środki, w tym kryteria oceny uznane za odpowiednie dla identyfikacji wyrobu, dla oceny właściwości użytkowych w celu określenia jego zasadniczych charakterystyk w odniesieniu do przeznaczenia, oraz aspekty trwałości dla odpowiednich zasadniczych charakterystyk;

b) część 2: czynności związane ze wstępną inspekcją zakładu, w którym wytwarzany jest wyrób objęty wnioskiem;

c) część 3: miejsca, w których zostaną przeprowadzone badania;

d) część 4: spodziewany czas trwania i koszty.

2.5. .Po zawarciu między odpowiedzialną JOT a producentem drugiej umowy zawierającej uzgodniony program prac odpowiedzialna JOT przesyła część 1 programu prac wraz z częścią dokumentacji technicznej związaną z opisem wyrobu i jego przeznaczenia wszystkim pozostałym JOT wyznaczonym dla tego samego obszaru wyrobów budowlanych, o których mowa w tabeli 1 załącznika IV. Te JOT stanowią grupę roboczą, którą koordynuje odpowiedzialna JOT.

W ciągu dwóch tygodni od otrzymania przez wszystkie JOT, których to dotyczy, powyższych dokumentów od odpowiedzialnej JOT grupa robocza ustala projekt EDO zawierający metody i kryteria oceny właściwości użytkowych dla określenia odpowiednich zasadniczych charakterystyk, w oparciu o część 1 programu prac oraz o istotne i uzasadnione uwagi techniczne wniesione przez członków grupy.

2.6. Odpowiedzialna JOT ogłasza następnie wszystkim pozostałym JOT projekt EDO wraz z odpowiednią częścią dokumentacji technicznej zawierającą opis wyrobu i jego przeznaczenia.

W ciągu dwóch tygodni wspomniane powyżej pozostałe JOT zgłaszają odpowiedzialnej JOT istotne informacje związane z ich krajowymi przepisami budowlanymi oraz innymi przepisami prawnymi i administracyjnymi mającymi odpowiednio zastosowanie do wyrobu i jego przeznaczenia. Odpowiedzialna JOT powiadamia członków grupy roboczej i producenta o treści tych uwag.

2.7. Odpowiedzialna JOT, po konsultacji z grupą roboczą, umieszcza te uwagi w projekcie EDO, który przesyła organizacji JOT, o której mowa w art. 25 ust. 1. Po przekazaniu ostatecznego projektu EDO producentowi, który ma tydzień na zgłoszenie uwag, organizacja JOT przyjmuje EDO jako dokument tymczasowy. Organizacja JOT przesyła kopię przyjętego tymczasowego EDO producentowi i Komisji. Jeśli Komisja, w ciągu piętnastu dni od otrzymania tymczasowego EDO, zgłasza organizacji JOT uwagi dotyczące tego dokumentu, organizacja JOT zmienia odpowiednio dokument. Po upływie tego okresu odpowiedzialna JOT rozpoczyna przygotowania do przeprowadzenia oceny.

2.8. Odpowiedzialna JOT przeprowadza ocenę zgodnie z postanowieniami przyjętego tymczasowego EDO, a następnie wydaje odpowiednią EOT.

2.9. Po wydaniu pierwszej EOT na podstawie danego tymczasowego EDO przez odpowiedzialną JOT ten EDO jest w stosownych przypadkach korygowany przez organizację JOT na podstawie wniosku zgłoszonego przez odpowiedzialną JOT. Ostateczny EDO zostaje następnie przyjęty przez organizację JOT i przesłany Komisji. Komisja publikuje odniesienie do ostatecznego EDO w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej.

3. Gdy odniesienie do ostatecznego EDO zostanie opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, przygotowania do wydania europejskich ocen technicznych na podstawie kolejnych wniosków, dotyczących wyrobów budowlanych o podobnych jak w pierwszym wniosku zasadniczych charakterystykach w odniesieniu do ich przeznaczenia, przeprowadza się zgodnie z wyżej wymienionym ostatecznym EDO.

4. Przedstawiciel Komisji może uczestniczyć jako obserwator we wszystkich zebraniach grupy roboczej, o której mowa w pkt 2.5.

5. Jeżeli wszystkie JOT i producent nie uzgodnią EDO, organizacja JOT przedkłada tę kwestię Komisji w celu przyjęcia odpowiedniego rozstrzygnięcia.

ZAŁĄCZNIK III

Deklaracja właściwości użytkowych

Nr ...................

1. Nr ........................... (niepowtarzalny kod identyfikacyjny wyrobu)

2. Nazwa lub znak identyfikujący oraz adres (upoważnionego przedstawiciela) producenta:

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

3. Niniejsza deklaracja właściwości użytkowych wydana zostaje na wyłączną odpowiedzialność producenta:

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

4. Identyfikacja wyrobu (pozwalająca na identyfikowalność):

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

5. Właściwości użytkowe wyrobu określonego powyżej są zgodne z właściwościami użytkowymi deklarowanymi w pkt 7.

6. .................................................. (nazwa, numer jednostki notyfikowanej , w stosownym przypadku)

przeprowadził(-a/-o) .............................................................… (opis interwencji)

i wydał(-a/-o) …...................................... (świadectwo zgodności wyrobu, świadectwo zgodności fabrycznej kontroli produkcji, sprawozdania z badań – w stosownych przypadkach):

........................................................................................................................

........................................................................................................................

7. Deklaracja właściwości użytkowych (wykaz, poziomy lub klasy i odniesienie do odpowiedniej zharmonizowanej specyfikacji technicznej / specjalnej dokumentacji technicznej stosowanej w celu oceny właściwości użytkowych dla określenia deklarowanych zasadniczych charakterystyk)

Nazwa deklarowanej zasadniczej charakterystyki | Poziom lub klasa właściwości użytkowych dla określenia deklarowanej zasadniczej charakterystyki | Odniesienie do zharmonizowanej specyfikacji technicznej / specjalnej dokumentacji technicznej |

| | |

| | |

| | |

Podpisano w imieniu i na rzecz:…. ………………………….

............................................ ...............................................

(miejsce i data wydania) (nazwisko, stanowisko)(podpis)

ZAŁĄCZNIK IV

Obszary wyrobów i wymogi dotyczące jednostek ds. oceny technicznej Tabela 1 – Obszary wyrobów

Kod obszaru | Obszar wyrobu | Rodziny wyrobów budowlanych |

A | Inżynieria lądowa i wodna | Geowłókniny i wyroby pochodne – urządzenia uliczne - pokrycia podłogowe, elementy i wykończenie nawierzchni brukowanych i drogowych – kruszywa – materiały budownictwa drogowego – rury, zbiorniki i urządzenia towarzyszące niestykające się z wodą przeznaczoną do spożycia przez ludzi – podłoża, w tym podwieszane, dróg i innych powierzchni przejezdnych - powłoki cienkowarstwowe bitumiczne i betonowe – elementy kanalizacji ściekowej – osłony przed spadającymi kamieniami – zestawy uszczelnienia pomostu mostu w postaci płynnej – szczeliny dylatacyjne mostów drogowych |

b | Prefabrykowane elementy budowlane całe i częściowe | Zestawy ram drewnianych i prefabrykowanych konstrukcji budowlanych z drewna – konstrukcje budynków chłodniczych i obudów chłodni – elementy budynków prefabrykowanych – elementy budynków o konstrukcji szkieletowej z betonu i z metalu |

c | materiały i komponenty nośne | Elementy konstrukcji drewnianych i urządzenia pomocnicze – cement, wapno budowlane i inne spoiwa hydrauliczne – stal zbrojeniowa i sprężająca do betonu – elementy konstrukcyjne i pomocnicze z metalu - wyroby związane z betonem, zaprawą i podlewką - łożyska konstrukcyjne - wyroby prefabrykowane z betonu – elementy schodów prefabrykowanych - lekkie kompozytowe belki i słupy drewnopochodne - zestawy zakotwień i cięgien do sprężania konstrukcji – śruby kotwiące |

d | Pokrycie dachowe i przegrody budowlane | Zestawy ścian osłonowych - pokrycia dachowe, lampy dachowe, okna dachowe i urządzenia towarzyszące – wyroby ze szkła płaskiego, profilowanego i płyty szklane - drzwi i okna wewnętrzne i zewnętrzne, otwory i oświetlenie dachowe – zestawy uszczelnienia dachu w postaci płynnej - zestawy okładzin ścian zewnętrznych - systemy oszklenia ze spoiwem konstrukcyjnym - systemy pokryć dachowych z elastycznych wyrobów wodochronnych mocowanych mechanicznie - samonośne półprzezroczyste zestawy dachowe - płyty powłokowe sprężone nośne drewnopochodne prefabrykowane i płyty zespolone lekkie samonośne prefabrykowane |

E | komponenty i zestawy budowlane Wewnętrzne i zewnętrzne | Urządzenia sanitarne – płyty drewnopochodne - wyroby murarskie i wyroby pokrewne - wewnętrzne i zewnętrzne wykończenia ścian i sufitów - wyroby gipsowe – zestawy ścian działowych – wodoodporne okładziny ścian i podłóg pomieszczeń mokrych - systemy nienośnych szalunków traconych opartych na pustakach lub płytach z materiałów izolacyjnych i/lub z betonu |

F | Elementy grzewcze, wentylacyjne i izolacyjne | Kominy, przewody kominowe i wyroby pokrewne - urządzenia do ogrzewania pomieszczeń – materiały termoizolacyjne - złożone systemy izolacji cieplnej – materiały izolujące do dachów odwróconych - zestawy typu „Veture” |

G | wiązania: uszczelnienia i kleje | Spoiwa budowlane – szpile do wiązań / łączniki – trójwymiarowe płytki kolczaste – bolce, śruby kotwiące - płyty ścienne ze stali nierdzewnej - kształtki drążone do odprowadzania wilgoci z murów – mocowania okładzin ścian zewnętrznych i dachów płaskich i dwuspadowych – łączniki warstwowych elementów betonowych – hermetyczne i wodoszczelne uszczelnienia rur w otworach ściennych i podłogowych - zestawy, profile i taśmy uszczelniające – złącza uszczelniające międzypłytowe – mocowania elastyczne podwieszane – pręty sprężające – złącza punktowe – repelenty i powłoki stosowane na powierzchnie – mocowania poziomujące do dachów, ścian i urządzeń wewnętrznych – produkty i impregnaty wodoszczelne |

H | urządzenia przeciwpożarowe i wyroby pochodne | Alarmy pożarowe, wykrywacze pożarowe, stały sprzęt przeciwpożarowy, produkty służące do opanowywania ognia i dymu oraz zabezpieczające przed wybuchem – produkty powstrzymujące ogień, impregnujące przed ogniem i ochronne |

I | instalacja elektryczna | Wszelkie wyroby budowlane związane z instalacją elektryczną. |

J | Instalacja gazowa | Wszelkie wyroby budowlane związane z instalacją gazową. |

K | wodociągi i kanalizacja | Zestaw z syfonem zamykanym półmechanicznym na wpuście bez syfonu - zestaw zwieńczenia studzienki rewizyjnej złożony z pokrywy i obręczy dodatkowych z tworzyw sztucznych o różnym zastosowaniu – zestawy rurażu wody ciepłej i zimnej, w tym przeznaczonej do spożycia przez ludzi – ruraż dla kanalizacji i zlewni tłocznej i zwykłej – złącza elastyczne kanalizacji grawitacyjnej i tłocznej oraz kolektorów deszczowych – bezwodne toalety kompostowe |

Tabela 2 – Wymogi dotyczące jednostek ds. oceny technicznej

Kompetencje | Opis kompetencji | Wymogi |

1 Analiza ryzyka | Określanie możliwych zagrożeń i korzyści związanych ze stosowaniem innowacyjnych wyrobów budowlanych w przypadku gdy brak jest ustalonej/skonsolidowanej informacji technicznej dotyczącej właściwości użytkowych tych wyrobów podczas ich instalowania w obiektach budowlanych. | JOT jest niezależna od zainteresowanych podmiotów i nie ma żadnych szczególnych interesów związanych z prowadzoną działalnością.Ponadto JOT posiada personel, który:a) jest obiektywny i potrafi dokonać rzetelnej oceny technicznej; b) posiada szczegółową znajomość przepisów prawnych i innych wymogów obowiązujących w państwach członkowskich, dotyczących obszarów wyrobów, dla których JOT ma być wyznaczona;c) posiada ogólną wiedzę na temat praktyki budowlanej oraz szczegółową wiedzę techniczną dotyczącą obszarów wyrobów, dla których JOT ma być wyznaczona;d) posiada szczegółową znajomość specyficznych zagrożeń związanych z budownictwem oraz jego aspektów technicznych;e) posiada szczegółową znajomość istniejących norm zharmonizowanych i metod badań w obszarach wyrobów, dla których JOT ma być wyznaczona;f) ma odpowiednie umiejętności językowe. |

2 Określanie kryteriów technicznych | Przekształcanie wyników analizy ryzyka na kryteria techniczne służące do oceny zachowania i właściwości użytkowych wyrobów budowlanych w odniesieniu do spełniania obowiązujących wymogów krajowych;informacje techniczne potrzebne podmiotom uczestniczącym w procesie budowlanym jako potencjalni użytkownicy wyrobów budowlanych (producenci, projektanci, przedsiębiorcy budowlani, instalatorzy). | |

3 Określanie metod oceny | Projektowanie i zatwierdzanie odpowiednich metod (badań i obliczeń) służących do oceny właściwości użytkowych dla określenia zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych, z uwzględnieniem aktualnego stanu wiedzy i technologii. | |

4 Ustalanie określonej fabrycznej kontroli produkcji | Analiza i ocena procesu wytwarzania określonego wyrobu w celu ustalenia odpowiednich środków zapewniających stałość wyrobu w ciągu danego procesu wytwarzania. | JOT posiada personel, który ma odpowiednią znajomość związków zachodzących między procesami wytwarzania a charakterystykami wyrobu związanymi z fabryczną kontrolą produkcji. |

5 Ocena wyrobu | Ocena właściwości użytkowych dla określenia zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych na podstawie zharmonizowanych metod z uwzględnieniem zharmonizowanych kryteriów. | Oprócz spełniania wymogów wymienionych w pkt. 1, 2 i 3 JOT dysponuje środkami i wyposażeniem niezbędnymi do oceny właściwości użytkowych dla określenia zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych w obszarach wyrobów, dla których JOT ma być wyznaczona. |

6 Zarządzanie ogólne | Zapewnienie spójności, wiarygodności, obiektywizmu i identyfikowalności poprzez stałe stosowanie odpowiednich metod zarządzania. | JOT posiada: a) dowody potwierdzające przestrzeganie dobrej praktyki administracyjnej;b) politykę i dodatkowe procedury służące zapewnieniu poufności informacji szczególnie chronionych w obrębie JOT i wszystkich jej partnerów;c) system kontroli dokumentów zapewniający rejestrację, identyfikowalność, utrzymanie i archiwizację wszystkich istotnych dokumentów;d) mechanizm audytu wewnętrznego i kontroli zarządzania zapewniający regularne sprawdzanie, czy stosowane są właściwe metody zarządzania;e) procedurę obiektywnego rozpatrywania odwołań i skarg. |

ZAŁĄCZNIK V

Ocena i weryfikacja stałości właściwości użytkowych

1. SYSTEMY OCENY I WERYFIKACJI STAŁOŚCI WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH

1.1. System 1 – Deklaracja właściwości użytkowych dla określenia zasadniczych charakterystyk wyrobu, dokonywana przez producenta na podstawie następujących danych:

a) producent przeprowadza:

(i) fabryczną kontrolę produkcji (FKP);

(ii) dalsze badania próbek pobranych w fabryce zgodnie z ustalonym planem badań;

b) jednostka notyfikowana wydaje świadectwo zgodności wyrobu na podstawie:

(i) ustalenia typu wyrobu na podstawie badań typu (w tym badań wyrywkowych), obliczeń typu, zestawionych w tabelach wartości lub opisowej dokumentacji wyrobu;

(ii) wstępnej inspekcji zakładu produkcyjnego i FKP;

(iii) stałego nadzoru nad FKP i jej oceny;

(iv) kontrolnego badania próbek pobranych w fabryce.

1.2. System 2 – Deklaracja właściwości użytkowych dla określenia zasadniczych charakterystyk wyrobu, dokonywana przez producenta na podstawie następujących danych:

a) producent przeprowadza:

(i) fabryczną kontrolę produkcji;

(ii) dalsze badania próbek pobranych w fabryce przez producenta zgodnie z ustalonym planem badań;

b) jednostka notyfikowana wydaje świadectwo zgodności wyrobu na podstawie:

(i) ustalenia typu wyrobu na podstawie badań typu (w tym badań wyrywkowych), obliczeń typu, zestawionych w tabelach wartości lub opisowej dokumentacji wyrobu;

(ii) wstępnej inspekcji zakładu produkcyjnego i FKP;

(iii) stałego nadzoru nad FKP i jej oceny.

1.3. System 3 – Deklaracja właściwości użytkowych dla określenia zasadniczych charakterystyk wyrobu, dokonywana przez producenta na podstawie następujących danych:

a) producent przeprowadza:

(i) ustalenie typu wyrobu na podstawie badań typu (w tym badań wyrywkowych), obliczeń typu, zestawionych w tabelach wartości lub opisowej dokumentacji wyrobu;

(ii) fabryczną kontrolę produkcji;

(iii) badania próbek pobranych w fabryce zgodnie z ustalonym planem badań;

b) jednostka notyfikowana wydaje świadectwo zgodności FKP na podstawie:

(i) wstępnej inspekcji zakładu produkcyjnego i FKP;

(ii) stałego nadzoru nad FKP i jej oceny.

1.4. System 4 – Deklaracja właściwości użytkowych dla określenia zasadniczych charakterystyk wyrobu, dokonywana przez producenta na podstawie następujących danych:

a) producent przeprowadza fabryczną kontrolę produkcji;

b) jednostka notyfikowana dokonuje ustalenia typu wyrobu na podstawie badań typu (w oparciu o badania wyrywkowe przeprowadzone przez producenta), obliczeń typu, zestawionych w tabelach wartości lub opisowej dokumentacji wyrobu.

1.5. System 5 – Deklaracja właściwości użytkowych dla określenia zasadniczych charakterystyk wyrobu, dokonywana przez producenta na podstawie następujących danych:

a) producent przeprowadza:

(i) ustalenie typu wyrobu na podstawie badań typu, obliczeń typu, zestawionych w tabelach wartości lub opisowej dokumentacji wyrobu;

(ii) fabryczną kontrolę produkcji;

b) brak zadań dla jednostki notyfikowanej.

2. JEDNOSTKI BIORĄCE UDZIAŁ W OCENIE I WERYFIKACJI STAŁOŚCI WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH

W zależności od funkcji jednostek notyfikowanych biorących udział w ocenie i weryfikacji stałości właściwości użytkowych rozróżnia się:

1) jednostkę certyfikującą: jednostkę notyfikowaną, rządową lub pozarządową, posiadającą niezbędne kompetencje do przeprowadzania leżącej w jej obowiązkach certyfikacji zgodnie z określonymi zasadami procedury i zarządzania;

2) jednostkę kontrolującą: jednostkę notyfikowaną posiadającą odpowiednią organizację, personel, kompetencje i wiarygodność, aby zgodnie z określonymi kryteriami sprawować następujące funkcje: ocenianie, rekomendowanie w celu uzyskania akceptacji i dalszy audyt operacji kontroli jakości prowadzonych przez producentów, a także dokonywanie według specjalnych kryteriów selekcji i oceny wyrobów budowlanych w zakładzie;

3) laboratorium badawcze: notyfikowane laboratorium, które mierzy, sprawdza, bada, kalibruje lub w inny sposób określa charakterystyki lub właściwości użytkowe materiałów lub wyrobów budowlanych.

[1] Dz.U. L 40 z 11.2.1989, s. 12, dyrektywa zmieniona dyrektywą Rady 93/68/EWG, Dz.U. L 220 z 30.8.1993, s. 1.

[2] Komisja Wspólnot Europejskich, Bruksela 2005. COM(2005) 535 wersja ostateczna: Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Realizacja wspólnotowego programu lizbońskiego: Strategia w zakresie uproszczenia otoczenia regulacyjnego.

[3] Zob. dokumenty Komisji: MEMO/05/394 oraz MEMO/06/426.

[4] COM(2007) 36 wersja ostateczna.

[5] Wykonane przez brytyjską firmę Risk & Policy Analysts Ltd (RPA).

[6] Dz.U. C […] z […], s. […].

[7] Dz.U. C […] z […], s. […].

[8] Dz.U. C […] z […], s. […].

[9] Dz.U. C […] z […], s. […].

[10] Dz.U. L 40 z 11.2.1989, s. 12. Dyrektywa ostatnio zmieniona rozporządzeniem (WE) nr 1882/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 284 z 31.10.2003, s. 1).

[11] Dz.U. L 184 z 17.7.1999, s. 23. Decyzja zmieniona decyzją 2006/512/WE (Dz.U. L 200 z 22.7.2006, s. 11).

[12] Dz.U. L 124 z 20.5.2003, s. 36.

--------------------------------------------------