52006SC1043

[pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

Bruksela, dnia 28.7.2006

SEK(2006) 1043

WEWNĘTRZNY DOKUMENT ROBOCZY KOMISJI

Podsumowanie ocen wpływudotyczące pakietu przepisów dotyczących środków ulepszających żywność zawierającego{KOM(2006) 427 wersja ostateczna}{SEK(2006) 1042}

SPIS TREŚCI

Podsumowanie ocen wpływu dotyczących pakietu przepisów dotyczących środków ulepszających żywność zawierającego: 3

1. Wprowadzenie 3

2. Dodatki do żywności 3

2.1. Niepodejmowanie działania 4

2.2. Działanie nielegislacyjne 4

2.3. Deregulacja przepisów dotyczących dodatków do żywności 4

2.4. Działanie legislacyjne 5

3. Enzymy spożywcze 6

3.1. Niepodejmowanie działania 6

3.2. Działanie nielegislacyjne 7

3.3. Działanie legislacyjne 7

4. środki aromatyzujące 8

4.1. Niepodejmowanie działania 8

4.2. Działanie nielegislacyjne 8

4.3. Deregulacja prawodawstwa dotyczącego środków aromatyzujących 9

4.4. Zmiana dyrektywy Rady 88/388/EWG 9

4.5. Działanie legislacyjne (Wniosek dotyczący nowego rozporządzenia). 9

5. Wnioski 11

Podsumowanie ocen wpływu

dotyczących pakietu przepisów dotyczących środków ulepszających żywność zawierającego:

( projekt wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie dodatków do żywności ( SANCO/802/2006 Rev. 3 ).

( projekt wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie enzymów spożywczych i zmieniające dyrektywę Rady 83/417/EWG, rozporządzenie Rady (WE) nr 1493/1999, dyrektywę 2000/13/WE i dyrektywę Rady 2001/112/WE ( SANCO/804/2006 Rev. 4 ).

( projekt wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków aromatyzujących i niektórych składników żywności o własnościach aromatyzujących do użycia w i na środkach spożywczych oraz zmieniające dyrektywę Rady 1576/89/EWG, rozporządzenie Rady (EWG) nr 1601/91, rozporządzenie (WE) nr 2232/96 i dyrektywę 2000/13/WE ( SANCO/813/2006 Rev. 3 ).

( projekt wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego jednolitą procedurę wydawania zezwoleń na stosowanie dodatków do żywności, enzymów spożywczych i środków aromatyzujących do żywności ( SANCO/814/2006 ).

WPROWADZENIE

Niniejszy pakiet wniosków stanowi część programu Komisji na rzecz uproszczenia wspólnotowego dorobku prawnego: zapewnia on nie tylko harmonizację w odnośnych obszarach, ale także działa na rzecz spójności między trzema pokrewnymi dziedzinami. Przedstawione są jako pakiet trzech wniosków o charakterze pionowym. Jednakże wspólne dla tych wniosków aspekty zostały opracowane z zachowaniem spójności, a dodatkowy wniosek w pakiecie ustanawia jednolitą wspólną procedurę zatwierdzania tych substancji. Dla każdego z odnośnych obszarów wzięto pod uwagę następujące możliwości.

dodatki do żywności

Oddziaływanie na środowisko

Żadne z rozważanych rozwiązań programowych nie miałoby oddziaływania na środowisko naturalne, ponieważ przemysł, o którym tutaj mowa, zajmuje się wtórnym lub wielokrotnym przetwarzaniem produktów spożywczych Dodatki do żywności są już powszechnie dostępne i stosowane.

Niepodejmowanie działania

Wpływ na gospodarkę

Proces zmiany zezwoleń na stosowanie danego dodatku nadal wymagałby wszczęcia czasochłonnej procedury współdecyzji, w tym czasu poświęconego przez każde państwo członkowskie na wdrożenie nowych zezwoleń. Stanowiłoby to w dalszym ciągu przeszkodę dla wprowadzania przez przemysł innowacji, a w konsekwencji zniechęcało do rozwoju technologicznego.

Wpływ na społeczeństwo

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) nie musiałby przeprowadzać przeglądu dla ponownej oceny wszystkich obecnie zatwierdzonych dodatków, a konsumenci nie odnieśliby korzyści z dodatkowych kontroli stosowania dodatków w dodatkach do żywności i enzymach spożywczych.

Działanie nielegislacyjne

Wpływ na gospodarkę

Proces zmiany zezwoleń na stosowanie danego dodatku nadal wymagałby wszczęcia czasochłonnej procedury współdecyzji, w tym czasu poświęconego przez każde państwo członkowskie na wdrożenie nowych zezwoleń. Stanowiłoby to w dalszym ciągu przeszkodę dla wprowadzania przez przemysł innowacji, a w konsekwencji zniechęcało do rozwoju technologicznego. Państwa członkowskie i interesariusze musieliby opracować i uzgodnić kodeks postępowania przy stosowaniu dodatków w dodatkach i enzymach.

Wpływ na społeczeństwo

Konsumenci nie odnieśliby korzyści ze zwiększonej gwarancji bezpieczeństwa żywności.

Deregulacja przepisów dotyczących dodatków do żywności

Wpływ na gospodarkę

Deregulacja mogłaby skutkować przeprowadzaniem różnych ocen ryzyka związanego z dodatkami do żywności przez państwa członkowskie. Państwa członkowskie mogłyby także ustanawiać różne procedury wydawania zezwoleń. Takie posunięcie zwiększyłoby zatem obciążenie administracyjne właściwych władz państw członkowskich o tę dodatkową pracę. W konsekwencji byłoby to także znaczne obciążenie administracyjne dla producentów dodatków do żywności, ponieważ musieliby oddzielnie ubiegać się o zezwolenie w każdym państwie członkowskim, w którym chcieliby stosować dany dodatek. Miałoby to także skutek dla przemysłu spożywczego i handlu międzynarodowego.

Wpływ na społeczeństwo

Mimo że stosują się ogólne zasady ustawodawstwa dotyczącego żywności, deregulacja przepisów dotyczących dodatków do żywności mogłaby nadal doprowadzić do pogorszenia się ochrony konsumenta w odniesieniu do dodatków. Pogorszenie mogłoby mieć miejsce z powodu zastosowania różnych poziomów oceny ryzyka w państwach członkowskich w połączeniu z potencjalnymi różnicami w interpretacji tych ocen. Wynikająca z tego rozbieżność między zezwoleniami na stosowanie dodatków do żywności skomplikowałaby także procedury szacowania i porównywania spożycia zatwierdzonych dodatków do żywności w całej Unii Europejskiej i w poszczególnych państwach członkowskich, w których przywożona żywność podlegałaby różnym procedurom zezwalania na stosowanie dodatków.

Działanie legislacyjne

Prawodawstwo w zakresie dodatków zostało już zharmonizowane na całym obszarze Wspólnoty Europejskiej, a zatem wiele aspektów działania legislacyjnego bedącego przedmiotem wniosku będzie mieć ograniczone oddziaływanie. Niniejsze działanie legislacyjne wpłynie jednakże na producentów dodatków do żywności i będzie miało dalsze skutki dla przemysłu spożywczego.

Wpływ na gospodarkę

Wprowadzenie procedury komitologii dla zatwierdzania dodatków będzie miało pozytywne oddziaływanie na przemysł, jako że procedury zezwalania na nowe dodatki ulegną przyspieszeniu. Może to wpłynąć stymulująco na inwestycje w prace nad nowymi dodatkami poprzez usunięcie wielu przyczyn opóźnień, które łączą się obecnie z korzystaniem z dobrodziejstw nowych wynalazków. Rozszerzenie zakresu stosowania w celu uwzględnienia dodatków w dodatkach i enzymach wywrze wpływ na gospodarkę, ponieważ niektóre nowe substancje mogą wymagać zezwolenia, choć szacuje się, że liczba tych substancji jest niewielka.Pomniejsze oddziaływanie zaistnieje także w wyniku aktualizacji arkuszy z danymi technicznymi, a także z powodu niewielkich zmian w etykietowaniu wskutek wyłączenia enzymów z zakresu stosowania. Jednakże będą to koszty jednorazowe i oddziaływanie to powinno ulec rozproszeniu przez zastosowanie odpowiednich okresów przejściowych, by dać czas na dostosowanie się do tych zmian. Nie jest prawdopodobne, by zmiany te wpłynęły na koszt towarów sprzedawanych konsumentom.

Wpływ na społeczeństwo

Konsumenci korzystać będą ze zwiększonej pewności co do składu i bezpieczeństwa żywności, którą nabywają. Organizacje konsumenckie, jednakże, wyraziły zaniepokojenie faktem, że wprowadzenie procedury komitologii może zmniejszyć ogólną przejrzystość procesu, ponieważ zezwolenia nie będą już badane i dyskutowane w tym samym stopniu przez Parlament Europejski. Zastosowanie procedury komitologii jest jednak właściwe, jako że prawodawstwo dotyczące dodatków do żywności jest jednym z niewielu obszarów w prawie żywnościowym, w którym nadal wymagana jest procedura współdecyzji dla wprowadzania zmian o charakterze technicznym. Potrzeby konsumentów i korzyści technologiczne pozostaną równie istotnymi parametrami do uwzględnienia przez przedstawicieli państw członkowskich podczas decydowania o zezwoleniach w ramach procedury komitologii. Poza formalnymi procedurami komitologii i rutynowym publikowaniem porządków obrad stałych komitetów w Internecie, stosować się będzie nadal inne metody konsultacji. Obejmą one omawianie zmian w prawodawstwie w grupach roboczych ekspertów lub na innych forach, do których zaprasza się rutynowo organizacje konsumenckie i innych interesariuszy.

Enzymy spożywcze

Oddziaływanie spodziewane w związku z innymi możliwościami dotyczy aspektów gospodarczych i społecznych. Żadna z rozważanych możliwości nie miałaby oddziaływania na środowisko naturalne, ponieważ przemysł, o którym tutaj mowa – przemysł spożywczy – zajmuje się wtórnym lub wielokrotnym przetwarzaniem produktów spożywczych. Enzymy spożywcze są już powszechnie stosowane.

Niepodejmowanie działania

Wpływ na gospodarkę

Utrzymałaby się obecna niepewność prawna wynikająca z różnic w podejściu regulacyjnym państw członkowskich oraz zaburzenia rynku enzymów spożywczych Producenci enzymów nadal byliby zmuszeni do występowania o zezwolenia na ten sam enzym w kilku państwach członkowskich, co stanowiłoby administracyjne i finansowe obciążenie dla tego przemysłu.

Wpływ na społeczeństwo

Różnice między państwami członkowskimi w postrzeganiu ryzyka, ocenie ryzyka oraz regulacjach dotyczących enzymów spożywczych doprowadziłyby do różnic w poziomie ochrony konsumentów. Enzymy produkowane z organizmów zmodyfikowanych genetycznie nieobjęte rozporządzeniem 1829/2003, takie jak enzymy produkowane przez mikroorganizmy, nie byłyby poddawane ocenie pod względem bezpieczeństwa.

Działanie nielegislacyjne

Wpływ na gospodarkę

Samoregulacja zapewniłaby elastyczność; z drugiej strony enzymy spożywcze są już objęte uregulowaniami wspólnotowymi, jeżeli są stosowane jako dodatki do żywności, i prawodawstwem krajowym, jeżeli są stosowane jako substancje pomocnicze.Mogłoby to doprowadzić do sprzeczności i zamieszania w odnośnym przemyśle oraz powodować negatywne skutki gospodarcze.

Wpływ na społeczeństwo

Ocena bezpieczeństwa, której nie przeprowadza niezależny organ, nie spotkałaby się z tym samym poziomem akceptacji społecznej. Przejrzystość procedur w systemie samoregulacji byłaby ograniczona. Niejasna sytuacja prawna spowodowałaby utratę zaufania konsumentów, w szczególności w odniesieniu do enzymów otrzymywanych z GMO.

Działanie legislacyjne

Wpływ na gospodarkę

Harmonizacja oceny bezpieczeństwa i zezwoleń na stosowanie enzymów spożywczych może skutkować zwiększonymi nakładami początkowymi przed wprowadzeniem enzymu spożywczego na rynek, z uwagi na koszt zezwolenia szacowany na 150-250 tysięcy euro na enzym. Jednakże niektóre państwa członkowskie już wprowadziły procedury zezwalania na stosowanie enzymów wiążące się z podobnymi kosztami ponoszonymi przez firmy prowadzące obrót swoimi produktami w tych państwach członkowskich. Dzięki niniejszemu wnioskowi przemysł będzie mógł korzystać z ujednoliconej procedury wspólnotowej przewidującej ściśle określone terminy zamiast wielu procedur krajowych.

Wniosek przewiduje zwolnienie z obowiązku etykietowania tych enzymów spożywczych, które są wykorzystywane jako środki pomocnicze. Aby enzymy spożywcze wykorzystywane w taki sam sposób jak dodatki do żywności mogły pełnić funkcję technologiczną w końcowych produktach spożywczych, powinny być opatrzone etykietą określającą ich funkcję (np. stabilizator itd.) i nazwę własną. Wymóg ten najprawdopodobniej nie będzie miał negatywnego wpływu na firmy, ponieważ wyłącznie ograniczona liczba enzymów (obecnie 2, a w przyszłości nie więcej niż dwanaście) będzie podlegała wymogowi etykietowania. Nie spowoduje to zatem istotnych zmian w obecnej sytuacji.

Niniejszy wniosek będzie miał bardzo ograniczony wpływ na gospodarstwa domowe. Mimo że koszty oceny wydają się być wysokie, mało prawdopodobne jest, że spowodują one znaczny wzrost cen żywności kupowanej przez konsumentów.

Wpływ na społeczeństwo

Można oczekiwać, że proponowany kompleksowy system oceny bezpieczeństwa enzymów spożywczych będzie miał pozytywny wpływ na zdrowie publiczne i zaufanie konsumentów.

środki aromatyzujące

Spodziewane w związku z innymi możliwościami oddziaływanie dotyczy aspektów gospodarczych i społecznych. Żadna z rozważanych możliwości nie oddziaływałaby na środowisko naturalne, ponieważ przemysł, o którym mowa – przemysł spożywczy – zajmuje się wtórnym lub wielokrotnym przetwarzaniem produktów spożywczych. Środki aromatyzujące są już powszechnie stosowane.

Niepodejmowanie działania

Wpływ na gospodarkę

Sytuacja gospodarcza pogorszy się:

( Brak będzie zachęty do postępu technologicznego.

( W celu uniknięcia barier w handlu z krajami trzecimi, zachodzi konieczność ustanowienia wyraźnych przepisów, które uwzględniałyby najnowsze osiągnięcia naukowe i technologiczne.

Przemysł europejski może utracić pozycję lidera na rynku światowym.

Wpływ na społeczeństwo

Brak jest wystarczającej ochrony zdrowia konsumentów:

( najwyższe dopuszczalne poziomy substancji o zagrożeniu toksykologicznym nie uwzględniają najnowszych opinii naukowych.

( najwyższe dopuszczalne poziomy substancji o zagrożeniu toksykologicznym zawartych ogólnie w środkach spożywczych i napojach nie umożliwiają kontroli opartej na analizie ryzyka.

niespełnione jest żądanie konsumentów dotyczące bardziej szczegółowych informacji na etykietach.

Działanie nielegislacyjne

Wpływ na gospodarkę

W obecnej chwili istnieje prawodawstwo w zakresie środków aromatyzujących. Nie można lekceważyć obowiązującego prawodawstwa przy formułowaniu wytycznych. Mogłoby to doprowadzić do sprzecznej sytuacji, wprowadzającej w błąd podmioty z danej branży, a w konsekwencji mogłoby mieć negatywny wpływ gospodarczy.

Wpływ na społeczeństwo

Wytyczne mogą pozostawać w sprzeczności z obowiązującym ustawodawstwem, w związku z czym nie są najskuteczniejszym sposobem ochrony zdrowia konsumentów. Niejasna sytuacja prawna spowoduje utratę zaufania konsumentów co do stosowania środków aromatyzujących.

Deregulacja prawodawstwa dotyczącego środków aromatyzujących

Wpływ na gospodarkę

Doprowadziłoby to do sytuacji, w której każde państwo członkowskie samo ustanawiałoby swoje przepisy wykonawcze. Ponieważ państwa członkowskie mogą różnie postrzegać zagrożenia, mogłoby to skutkować zakłóceniami w efektywnym funkcjonowaniu rynku wewnętrznego.

Wpływ na społeczeństwo

Różne podejścia państw członkowskich do kwestii oceny bezpieczeństwa doprowadzą do sytuacji, w której konsumenci będą wprowadzani w błąd, różne będą poziomy ochrony, a w niektórych państwach członkowskich i na rynku wewnętrznym nastąpi utrata zaufania.

Zmiana dyrektywy Rady 88/388/EWG

Wpływ na gospodarkę

Zgodnie z wyjaśnieniem zawartym w pkt 5, wprowadzenie niezbędnych zmian do aktualnej dyrektywy byłoby korzystne w kategoriach gospodarczych. Nadal istniałaby konieczność wprowadzenia zmian do załączników I i II oraz innych przepisów dotyczących ochrony zdrowia publicznego i handlu poprzez procedurę współdecyzji. Niemniej jednak zarządzanie wykazem zawierającym około 2 600 środków aromatyzujących dopuszczonych do użycia w i na środkach spożywczych wymaga efektywniejszej procedury wydawania zezwoleń. Liczba niezbędnych zmian mogłaby skutkować brakiem jasności w ustawodawstwie.

Wpływ na społeczeństwo

Spodziewany jest pozytywny wpływ na zdrowie publiczne, a to za sprawą ogólnego systemu oceny bezpieczeństwa środków aromatyzujących, dostosowania najwyższych dopuszczalnych poziomów substancji o zagrożeniu toksykologicznym do najnowszych opinii naukowych, a także umożliwienia kontroli tych substancji w środkach spożywczych o najwyższym stopniu zagrożenia

Działanie legislacyjne (Wniosek dotyczący nowego rozporządzenia).

Wpływ na gospodarkę

Wpływ na wymogi administracyjne w stosunku do przedsiębiorstw

( Wyeliminowanie – za sprawą harmonizacji przepisów we wszystkich państwach członkowskich – rozróżnienia między substancjami aromatycznymi identycznymi z naturalnymi a sztucznymi substancjami aromatycznymi, w przypadku gdy substancje obu kategorii są chemicznie syntetyzowane, doprowadzi do zmniejszenia wymogów administracyjnych.

( Spełnienie zmienionych w niniejszym wniosku wymagań dotyczących etykietowania środków aromatyzujących będzie związane z koniecznością podjęcia dodatkowych wysiłków. Będą one jednak miały charakter przejściowy, do czasu dostosowania etykiet do nowych wymogów. Ponadto wysiłki te są stosunkowo niewielkie w porównaniu z uzyskaną większą przejrzystością, uznawaną przez konsumenta za pozytywną.

( W celu ograniczenia nakładu pracy i kosztów, proponuje się okres przejściowy na dostosowanie do nowych wymogów w zakresie etykietowania.

Wpływ na innowacje i badania

( Szczegółowe przepisy dotyczące stosowania i zatwierdzania środków aromatyzujących określają przypadki, w których konieczna jest ocena bezpieczeństwa środka aromatyzującego. Niektóre środki aromatyzujące są z definicji zwolnione z oceny. Umożliwi to podmiotom z danej branży dokładniejszą ocenę kosztów stworzenia nowych środków aromatyzujących.

( We wniosku wyszczególniono również rodzaje preparatów, które na potrzeby etykietowania można uznać za naturalne. Ma to znaczenie dla dalszych postępów w zakresie tworzenia i wytwarzania nowych naturalnych środków aromatyzujących.

( Pozytywnie odbierane jest w kategoriach innowacji i działalności badawczej wprowadzenie kategorii „inne środki aromatyzujące”. Zatwierdzenie nowych kategorii środków aromatyzujących uwarunkowane jest jedynie uprzednią oceną ich bezpieczeństwa.

Wpływ na gospodarstwa domowe

( Konsument będzie lepiej poinformowany o charakterze środków aromatyzujących wchodzących w skład żywności.

( Rozporządzenie, którego dotyczy wniosek, nie powinno wpłynąć na ceny środków spożywczych.

Oddziaływanie na kraje trzecie i stosunki międzynarodowe

( Niniejszy wniosek przyczyni się do dalszej harmonizacji prawodawstwa w zakresie środków aromatyzujących, oraz do stworzenia jednolitego rynku w UE, a importerom da możliwości prognozowania.

( Harmonizacja prawodawstwa w zakresie środków aromatyzujących zapewni Unii Europejskiej lepszą pozycję w negocjacjach z krajami trzecimi, dotyczących wprowadzania środków aromatyzujących do systemu Kodeksu Żywnościowego.

( Wspólnota Europejska będzie mogła utrzymać swoją wiodącą pozycję wytwórcy i innowatora środków aromatyzujących.

Oddziaływanie na władze publiczne

( Skuteczniejsze będą kontrole przeprowadzane przez państwa członkowskie, ponieważ będą się one koncentrowały na środkach spożywczych, które najbardziej przyczyniają się do spożycia substancji o zagrożeniu toksykologicznym.

( Państwa członkowskie, w których istnieją określone kategorie artykułów żywnościowych, do których można dodawać wyłącznie naturalne lub identyczne z naturalnymi substancje aromatyczne, będą zmuszone dostosować swoje przepisy krajowe. Uproszczenie to jednak zaowocuje ograniczeniem wymogów administracyjnych.

( Państwa członkowskie obawiają się, że monitorowanie spożycia substancji wymienionych w załączniku II oraz substancji objętych ograniczeniami w zakresie ich stosowania będzie wymagało zaangażowania dodatkowych środków finansowych. Monitorowanie to ma jednak zasadnicze znaczenie, jeżeli niniejsze rozporządzenie ma skutecznie zapewnić ochronę zdrowia konsumentów.

( Państwa członkowskie nie dostarczyły nam informacji dotyczących potrzebnych środków finansowych. Wpływ monitorowania spożycia środków aromatyzujących można znacznie ograniczyć przez połączenie go z monitorowaniem spożycia dodatków, o które już wnosi się w prawodawstwie UE.

Wpływ na społeczeństwo

Spodziewany jest pozytywny wpływ na zdrowie publiczne, a to za sprawą ogólnego systemu oceny bezpieczeństwa środków aromatyzujących na poziomie Wspólnoty.

Kontrole w zakresie dopuszczalnego poziomu substancji o zagrożeniu toksykologicznym będą się koncentrowały na środkach spożywczych o najwyższym stopniu ryzyka, co zapewni skuteczniejszą ochronę zdrowia konsumentów.

W przypadku stwierdzenia, że spożycie zagraża bezpieczeństwu, wnioski z monitorowania spożycia można wykorzystać w celu dostosowania ustawodawstwa

Wnioski

Z niniejszej oceny wpływu wynika, że cele programowe najlepiej można osiągnąć poprzez działania legislacyjne.