52006DC0671

[pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

Bruksela, dnia 10.11.2006

KOM(2006)671 wersja ostateczna

KOMUNIKAT KOMISJI DO RADY, PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO, KOMITETU REGIONÓW ORAZ EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO

Czwarte sprawozdanie w sprawie praktycznych przygotowań do przyszłego rozszerzenia strefy euro

1. Wprowadzenie |

Słowenia przyjmie euro z dniem 1 stycznia 2007 r. Cypr i Malta niedawno przyjęły plany wymiany waluty krajowej na euro. | W niniejszym sprawozdaniu przedstawiono ocenę stanu praktycznych przygotowań na poziomie krajowym i wspólnotowym do przyszłego rozszerzenia strefy euro. Jest to czwarte sprawozdanie na ten temat. Poprzednie sprawozdania zostały przyjęte w listopadzie 2004 r., w listopadzie 2005 r. i w czerwcu 2006 r.[1] Niniejsze sprawozdanie poświęcone jest głównie ostatnim postępom w zakresie praktycznych przygotowań w Słowenii, która przystąpi do strefy euro z dniem 1 stycznia 2007 r. w następstwie decyzji Rady stwierdzającej spełnianie przez ten kraj warunków koniecznych do przyjęcia euro. Szczególną uwagę poświęcono też przygotowaniom na Cyprze i Malcie, które planują przyjęcie euro z dniem 1 stycznia 2008 r. Oba te kraje niedawno przyjęły plany wymiany waluty krajowej na euro. Przedstawiono także stan przygotowań w pozostałych państwach członkowskich oraz na szczeblu Wspólnoty. [2] Niniejsze oraz poprzednie sprawozdania w sprawie praktycznych przygotowań przedstawiane są niezależnie od wymaganych Traktatem raportów Komisji o konwergencji, których przedmiotem jest ocena spełniania kryteriów konwergencji (tzw. „kryteriów z Maastricht”) przez państwa członkowskie objęte derogacją[3]. |

2. Stan przygotowań na poziomie krajowym |

2.1. Docelowe terminy przyjęcia euro przez poszczególne państwa członkowskie |

Ostatnio kilka krajów przesunęło planowaną datę przyjęcia euro | Kilka krajów zmieniło docelowy termin przyjęcia euro bądź jest w trakcie jego weryfikacji ze względu na trudności ze spełnieniem kryteriów konwergencji w pierwotnie planowanym terminie. Estonia pierwotnie chciała przyjąć euro z dniem 1 stycznia 2007 r. W kwietniu 2006 r. rząd tego kraju przesunął docelowy termin na 1 stycznia 2008 r. Realność tego terminu zostanie oceniona przez estoński rząd jesienią 2006 r. Również Litwa pierwotnie planowała przyjąć euro z dniem 1 stycznia 2007 r. W raporcie Komisji o konwergencji z dnia 16 maja 2006 r. stwierdzono jednak, że kraj ten nie spełnia warunków koniecznych do przyjęcia euro. W październiku 2006 r. rząd litewski postanowił, że „Litwa będzie dążyć do przyjęcia euro w najwcześniejszym możliwym terminie. Bardziej korzystnym okresem dla przystąpienia Litwy do strefy euro będzie okres po roku 2010.” Wiosną 2006 r. przesunięcie docelowego terminu przyjęcia euro, planowanego pierwotnie na 1 stycznia 2008 r., ogłosiły władze Łotwy. Nowy termin docelowy nie został jeszcze ustalony. Rząd czeski postanowił w październiku 2006 r. wycofać się ze wstępnego terminu docelowego (1 stycznia 2010 r.), nie określając nowego. Również Węgry pierwotnie zamierzały przyjąć euro z dniem 1 stycznia 2010 r., lecz wycofały się z tego terminu w 2006 r. Słowacja podtrzymuje pierwotny termin docelowy i dąży do przyjęcia euro z dniem 1 stycznia 2009 r. Polska i Szwecja nie ustaliły terminu docelowego. W Szwecji przygotowania zostały praktycznie wstrzymane od czasu negatywnego wyniku referendum z dnia 14 września 2003 r. W tabeli przedstawiono przegląd obecnej sytuacji. Data przyjęcia euro Państwo członkowskie 1 stycznia 2007 r. Słowenia Docelowy termin przyjęcia euro Państwa członkowskie 1 stycznia 2008 r. Estonia (do potwierdzenia), Cypr, Malta 1 stycznia 2009 r. Słowacja Do ustalenia Republika Czeska, Łotwa, Litwa, Węgry, Polska, Szwecja |

2.2. PRZYGOTOWANIA W SłOWENII |

Przygotowania w Słowenii są poważnie zaawansowane, lecz konieczne jest podjęcie dalszych działań mających na celu wzmocnienie wiary konsumentów w stabilność i rzetelność cen w trakcie wymiany waluty. | 2.2.1. Ramy ogólne Słowenia przyjmie euro z dniem 1 stycznia 2007 r. zgodnie ze scenariuszem „big bang” [4] i z czternastodniowym okresem podwójnego obiegu[5]. Wydaje się, że Słowenia jest generalnie dobrze przygotowana do wprowadzenia euro. Przez ostatnie kilka miesięcy kraj ten poczynił dalsze postępy w zakresie praktycznych przygotowań do wprowadzenia euro, w szczególności jeśli chodzi o wymianę środków pieniężnych. Konieczne jest podjęcie dalszych działań mających na celu wzmocnienie zaufania konsumentów, takich jak uzgodnienie przez konsumentów i handel detaliczny kompleksowej strategii na rzecz rzetelnych praktyk cenowych. |

Od dnia 1 stycznia 2007 r. sprzedawcy mają obowiązek wydawać resztę wyłącznie w euro. | 2.2.2. Sektor finansowy i przedsiębiorstwa Od czasu opublikowania poprzedniego sprawozdania w czerwcu 2006 r. określono dalsze szczegóły dotyczące zaopatrzenia banków, a za ich pośrednictwem innych podmiotów, w banknoty i monety euro[6]. Bank Słowenii zawarł z bankami komercyjnymi umowy określające warunki zaopatrzenia ich w nową walutę. Opracowano szczegółowy plan dystrybucji banknotów i monet euro. Ze 150 000 do 450 000 zwiększono liczbę przeznaczonych dla ogółu konsumentów minipakietów bilonu, które będą udostępnione w bankach komercyjnych od dnia 15 grudnia 2006 r. Ponadto przewiduje się 150 000 pakietów startowych dla sprzedawców detalicznych, które będą dostępne od 1 grudnia 2006 r., oraz 100 000 zestawów monet ze słoweńskim rewersem, przeznaczonych głównie dla kolekcjonerów. Przewiduje się, że około 30 % spośród 1510 publicznie dostępnych bankomatów zostanie przestawionych na euro do godziny 00:30, a około 80 % do godziny 6:00 dnia 1 stycznia 2007 r., natomiast pozostałe 20 % ma zostać dostosowanych przed północą tego samego dnia. Aby ułatwić wymianę waluty krajowej na euro, słoweńskie banki komercyjne zgodziły się w dniach 1 i 2 stycznia 2007 r. otworzyć 42 oddziały w całym kraju. Wykaz tych oddziałów wraz z godzinami ich otwarcia zostanie opublikowany z odpowiednim wyprzedzeniem. Zgodnie z projektem ustawy o wprowadzeniu euro, począwszy od dnia 1 stycznia 2007 r. podmioty gospodarcze, w szczególności placówki handlowe, oraz władze publiczne będą zobowiązane do wydawania reszty wyłącznie w euro. |

Bicie słoweńskich monet jest w toku. | 2.2.3. Administracja publiczna Projekt ustawy o wprowadzeniu euro wpłynął do parlamentu w czerwcu 2006 r. i powinien zostać przyjęty jesienią tego roku. Ustawa określi w szczególności przepisy dotyczące przejścia na euro, okresu podwójnego obiegu, wymiany banknotów i monet tolarowych na euro oraz redenominacji papierów wartościowych. W wyniku przetargu Słowenia zleciła wybicie swoich monet euro Mennicy Fińskiej[7]. Produkcję rozpoczęto po decyzji Rady z dnia 11 lipca 2006 r., uchylającej derogację dla Słowenii. W zakresie ochrony euro przed fałszowaniem, w strukturach słoweńskich organów ścigania utworzono centralne biuro krajowe oraz ośrodki analityczne zajmujące się fałszywymi banknotami i monetami euro. Słoweńscy eksperci uczestniczą w pracach odpowiednich grup na szczeblu europejskim, w szczególności w ramach EBC, Europolu i Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), i otrzymali odpowiednie przeszkolenie. |

Słoweńscy konsumenci obawiają się wzrostu cen. | 2.2.4. Konsumenci i opinia publiczna W swoim trzecim sprawozdaniu Komisja stwierdziła, że w Słowenii konieczne jest podjęcie dalszych działań mających na celu wzmocnienie wiary konsumentów w stabilność i rzetelność cen w trakcie wymiany waluty. Wyniki ostatniego badania Eurobarometru, przeprowadzonego we wrześniu 2006 r., potwierdzają, że znacząca większość respondentów w Słowenii (66 % wobec 70 % w kwietniu 2006 r.) obawia się wzrostu cen przy okazji przejścia na euro[8]. W szczególności konieczne jest zawarcie przez konsumentów i handel detaliczny porozumień o rzetelnych praktykach cenowych w okresie przejściowym. Handlowcy powinni zobowiązać się do przeprowadzenia operacji w sposób uczciwy i do niewykorzystywania jej jako okazji do ukrytych lub nieprzejrzystych podwyżek cen. Zobowiązanie do uczciwych praktyk cenowych może mieć formę porozumienia lub kodeksu postępowania i powinno być sygnowane przez reprezentatywne organizacje handlowców i konsumentów, na szczeblu krajowym lub branżowym. Do porozumienia mogą przystąpić indywidualni handlowcy. W celu zagwarantowania wiarygodności porozumień i zapobiegania nadużyciom cenowym, w okresie przejściowym powinien funkcjonować niezależny nadzór nad cenami. Ewidentne przypadki naruszeń powinny być podawane do wiadomości publicznej. Należy pamiętać, że uczciwe praktyki cenowe nie oznaczają zamrożenia cen. Celem nie jest także stworzenie sztywnego systemu zobowiązań prawnych połączonego z administracyjnymi środkami ich egzekwowania. |

Kampania informacyjna koncentruje się obecnie na reklamie w środkach przekazu. | 2.2.5. Działania informacyjne W ramach umowy o współpracy, zawartej z Komisją Europejską w dniu 8 listopada 2005 r., słoweńska kampania informacyjna (obejmująca okres od września 2006 do stycznia 2007) koncentruje się obecnie na reklamie w ogólnokrajowych i regionalnych środkach przekazu. Powstają spoty radiowe i telewizyjne, reklamy drukowane, bannery internetowe, reklamy kinowe i gry internetowe. W listopadzie i grudniu 2006 r. do wszystkich gospodarstw domowych trafią dwie publikacje o przejściu na euro. Inne publikacje, np. plakaty i ulotki, będzie można otrzymać na życzenie. Organizowane będą prezentacje podczas imprez wystawienniczych, a także w szkołach i podczas spotkań z przedstawicielami mediów, a Komisja będzie wspierać badania opinii publicznej. Słowenia uczestniczy w programie współpracy z Holandią, którego celem jest przekazanie jej holenderskich doświadczeń w zakresie informowania o euro. |

Turyści już teraz powszechnie posługują się euro na Malcie, a do pewnego stopnia również na Cyprze | 2.3. Przygotowania na Cyprze i Malcie Cypr i Malta dążą do przyjęcia euro z dniem 1 stycznia 2008 r. Obie te śródziemnomorskie wyspy są w znacznym stopniu zależne od turystyki, a euro jest powszechnie używane w płatnościach detalicznych, zwłaszcza w miejscach uczęszczanych przez turystów. Dobrowolne podawanie cen jednocześnie w walucie krajowej i w euro jest rozpowszechnione na Malcie, zwłaszcza w sklepach dla turystów, i występuje także na Cyprze, na rachunkach w dużych domach towarowych oraz w miejscowościach turystycznych. Cypr jest ważnym centrum finansowym, co oznacza, że przejście na euro może stanowić poważne wyzwanie logistyczne dla sektora finansowego[9]. Maltański sektor finansowy charakteryzuje się wysoką koncentracją: dwie największe instytucje kredytowe prowadzą 90 % rachunków bankowych (pod względem wysokości wkładów). Gospodarka tego kraju wyróżnia się szczególnie wysokim udziałem gotówki znajdującej się w obiegu (ok. 2 789 EUR na mieszkańca), ponaddwukrotnie wyższym od średniej dla strefy euro (1 374 EUR). Napływ waluty krajowej do banku centralnego oraz wymiana znaków pieniężnych denominowanych w maltańskich lirach na banknoty i monety euro wymaga zatem szczególnie starannej organizacji i logistyki. |

2.3.1. Przygotowania na Cyprze |

2.3.1.1. Ramy ogólne |

Cypryjski plan wymiany waluty krajowej na euro pod pewnymi względami nadal wymaga doprecyzowania. | W dniu 13 lipca 2006 r. rząd Cypru zatwierdził krajowy plan wymiany waluty krajowej na euro. Plan został opracowany przez Krajowy Komitet Doradczy, do którego należy koordynacja krajowych przygotowań do wprowadzenia euro. W czerwcu 2006 r. Bank Centralny Cypru opublikował plan wymiany środków pieniężnych w walucie krajowej na euro. Cypr przewiduje scenariusz „big bang” z miesięcznym okresem podwójnego obiegu. Cypryjski plan wymiany środków pieniężnych generalnie obejmuje większość kwestii praktycznych związanych z wprowadzeniem euro. Konieczne jest jednak podjęcie dalszych działań mających na celu wzmocnienie wiary konsumentów w stabilność cen w okresie przejściowym, takich jak uzgodnienie przez konsumentów i handel detaliczny kompleksowej strategii na rzecz rzetelnych praktyk cenowych. Ponadto plan wymiany środków pieniężnych pod wieloma względami nadal wymaga doprecyzowania i konieczne jest dopracowanie niektórych istotnych elementów (np. operacji zaopatrzenia banków, a za ich pośrednictwem innych podmiotów, w banknoty i monety euro, organizacja odbioru waluty krajowej, podawanie cen w dwóch walutach itp.). |

2.3.1.2. Sektor finansowy i przedsiębiorstwa |

Szczegóły operacji zaopatrzenia banków w banknoty i monety euro wymagają jeszcze dopracowania. | Operację zaopatrzenia banków komercyjnych w banknoty i monety euro przez Bank Centralny Cypru planuje się przeprowadzić w okresie od października do grudnia 2007 r. Przed dniem wprowadzenia euro banki zaopatrzą przedsiębiorstwa, w szczególności placówki handlu detalicznego, w środki pieniężne w tej walucie, aby począwszy od dnia 1 stycznia 2008 r. mogły one wydawać resztę wyłącznie w euro. Zapakowane pakiety startowe bilonu, zawierające odpowiednią strukturę nominałów na potrzeby pierwszych transakcji, będą dostępne zarówno dla podmiotów gospodarczych, jak i dla konsumentów. Szczegóły, w tym harmonogram operacji zaopatrzenia banków w banknoty i monety euro, muszą jeszcze zostać ustalone. Banki komercyjne będą posługiwać się środkami pieniężnymi w euro w transakcjach z klientami dopiero od 1 stycznia 2008 r. Jeśli chodzi o przestawienie krajowych bankomatów na euro, aktualny plan przewiduje, że w początkowym okresie bankomaty wydawać będą banknoty o nominale 10, 20 i 50 euro. Zamiast banknotów o nominale 50 euro należy zastosować banknoty o nominale 5 euro, zwłaszcza we wczesnym stadium operacji. Pozwoli to ograniczyć kwotę reszty wydawanej przez placówki handlu detalicznego w transakcjach gotówkowych. Planowana jest kampania zachęcająca obywateli do deponowania w bankach gotówki nagromadzonej w walucie krajowej lub do wydania jej w odpowiednim czasie przed wprowadzeniem euro. Bank Centralny Cypru będzie prowadzić bezprowizyjną wymianę monet w walucie krajowej do końca 2009 r., a banknotów w tej walucie – do końca roku 2017. Banki komercyjne będą miały obowiązek wymiany bez opłat banknotów denominowanych w funtach cypryjskich, w kwocie nieprzekraczającej 1 000 CYP jednorazowo na każdego klienta, oraz monet w tej walucie, w kwocie nieprzekraczającej 50 CYP jednorazowo na każdego klienta, do dnia 30 czerwca 2008 r. Poszczególne banki mogą podwyższyć te limity na potrzeby własnych transakcji. Tak długi okres bezprowizyjnej wymiany w bankach komercyjnych stanowi niejasny sygnał dla konsumentów oraz wiąże się z zagrożeniem przedłużenia okresu wymiany środków pieniężnych. Wskazane byłoby ograniczyć bezprowizyjną wymianę do okresu podwójnego obiegu, aby skłonić w ten sposób konsumentów do jak najszybszej wymiany posiadanych środków pieniężnych w dotychczasowej walucie krajowej. |

Rząd zatwierdził trzy wzory cypryjskich rewersów monet euro. | 2.3.1.3. Administracja publiczna Przygotowania sektora publicznego koordynuje Ministerstwo Finansów. Dostosowanie wszystkich systemów komputerowych używanych przez administrację publiczną powinno zakończyć się do września 2007 r. W dniu 22 czerwca 2006 r. rząd zatwierdził trzy wzory krajowych rewersów monet euro (patrz załącznik 3). Ponieważ Cypr nie posiada krajowej mennicy, monety euro bite będą za granicą. Wszystkie trzy organy odpowiedzialne za ochronę banknotów i monet euro przed fałszowaniem (centralne biuro krajowe oraz ośrodki analityczne zajmujące się fałszywymi banknotami i monetami euro) znajdują się w strukturach organów ścigania. Jeśli chodzi o praktyczne przygotowania do ochrony euro, Cypr uczestniczy w działaniach szkoleniowych oraz w pracach odpowiednich grup w ramach Komisji, EBC i Europolu. |

2.3.1.4. Konsumenci i opinia publiczna |

Obowiązek podawania cen w obu walutach wejdzie w życie miesiąc po ustaleniu kursu wymiany. | Planuje się, że obowiązek podawania cen jednocześnie w funtach cypryjskich i w euro wejdzie w życie jeden miesiąc po przyjęciu przez Radę decyzji uchylającej derogację wobec Cypru i ustaleniu przez nią kursu wymiany. Obowiązek ten zostanie utrzymany przez sześć miesięcy od daty przyjęcia euro. Dla uspokojenia obaw konsumentów przed nieuzasadnionymi podwyżkami cen w trakcie wymiany waluty, w krajowym planie wymiany waluty krajowej na euro przewidziano utworzenie obserwatoriów, których zadaniem będzie nadzorowanie, czy ceny podawane są w obu walutach w sposób zgodny z przepisami cypryjskiej ustawy o wprowadzeniu euro, której przyjęcie planowane jest na koniec 2006 r. |

2.3.1.5. Działania informacyjne |

W ramach umowy o współpracy zawartej przez Komisję Europejską z Cyprem w dniu 5 maja 2006 r. Komisja we współpracy z cypryjskimi władzami realizować będzie różne działania informacyjne. Planuje się zorganizowanie konferencji na wysokim szczeblu, wystawy oraz seminarium dla miejscowych dziennikarzy, opracowanie publikacji, materiałów promocyjnych i przenośnych stoisk informacyjnych, a także przeprowadzenie badań opinii publicznej. |

2.3.2. Przygotowania na Malcie |

2.3.2.1. Ramy ogólne |

Maltański plan wymiany waluty krajowej na euro wydaje się zarówno szczegółowy, jak i kompleksowy. | W dniu 13 czerwca 2005 r. powołano Krajowy Komitet ds. Wymiany Waluty (National Euro Changeover Committee – NECC), któremu powierzono zadanie koordynowania operacji wymiany waluty krajowej na euro. Po opublikowaniu w styczniu 2006 r. wstępnego planu generalnego, w dniu 12 czerwca 2006 r. rząd przyjął „Drugi, zaktualizowany plan generalny zmiany waluty na euro na Malcie”. Dokument ten stanowi pierwszy kompleksowy plan wymiany waluty na Malcie i zawiera szczegółowe omówienie istotnych aspektów. Niektóre aspekty wymagają doprecyzowania (np. harmonogram zaopatrzenia banków, a za ich pośrednictwem innych podmiotów, w banknoty i monety euro; przyspieszone przestawienie bankomatów na euro; zawartość pakietów startowych; kampania nakłonienia obywateli do wymiany nagromadzonych zapasów dotychczasowej waluty krajowej), natomiast scenariusz stopniowego wycofywania wydaje się nie mieć uzasadnienia. |

2.3.2.2 Scenariusz wymiany waluty krajowej na euro |

Plan przewiduje scenariusz „big bang” z miesięcznym okresem podwójnego obiegu. Rozważa się możliwość skorzystania z okresu stopniowego wycofywania[10]. Nie ma żadnych szczególnych przesłanek aby twierdzić, że nie wszystkie sektory maltańskiej gospodarki poradziłyby sobie z wyzwaniami scenariusza „big bang”, a zatem okres stopniowego wycofywania nie służyłby żadnemu określonemu celowi i w związku z tym wydaje się zbędny. Należy ponadto zwrócić uwagę, że odniesienia do jednostki waluty krajowej pozostają dozwolone po wprowadzeniu euro we wszystkich przypadkach, gdy chodzi o kwoty historyczne (np. w sprawozdaniach finansowych, deklaracjach podatkowych i innych dokumentach dotyczących okresów przed wprowadzeniem euro). |

2.3.2.3. Sektor finansowy i przedsiębiorstwa |

Już na sześć miesięcy przed datą wprowadzenia euro instytucje kredytowe zaczną przyjmować euro po ustalonym kursie wymiany i bez prowizji. | Od chwili ustalenia ostatecznego kursu wymiany (która pokrywa się z początkiem okresu obowiązkowego podawania cen w dwóch walutach) instytucje kredytowe będą przyjmować wpłaty w banknotach euro na rachunki podmiotów gospodarczych prowadzone w maltańskich lirach lub w euro, dokonując przewalutowania po kursie wymiany, tzn. bez opłat związanych z wymianą ani opłat administracyjnych. W związku z tym punkty handlu detalicznego również powinny być gotowe przyjmować od klientów zapłatę gotówką w euro, po kursie wymiany i bez żadnych opłat. Kolejnym etapem będzie operacja zaopatrzenia instytucji kredytowych w banknoty euro, która rozpocznie się pod koniec października lub na początku listopada 2007 r. (a pod koniec listopada lub na początku grudnia 2007 r. dla monet euro). Przekazywanie przez te instytucje banknotów i monet podmiotom gospodarczym rozpocznie się dnia 17 grudnia 2007 r., wraz z rozpoczęciem dystrybucji pakietów startowych monet o wartości około 55 MTL (ok. 128 EUR) przeznaczonych dla małych podmiotów, w szczególności placówek handlu detalicznego. Konsumenci będą mogli nabyć małe pakiety o wartości około 5 MTL (ok. 11,65 EUR). Ponadto od dnia 1 grudnia 2007 r. instytucje kredytowe zaczną wymieniać maltańskie liry na euro po ustalonym kursie wymiany, tzn. bez opłat związanych z wymianą. Władze powinny jednak przypomnieć obywatelom, że banknoty i monety euro staną się prawnym środkiem płatniczym dopiero z dniem wprowadzenia tej waluty i przed tym terminem nie powinny być stosowane w transakcjach gotówkowych. Co do przestawienia około 150 krajowych bankomatów na euro przewiduje się obecnie, że od dnia 1 stycznia 2008 r. co najmniej jeden bankomat w każdej większej miejscowości będzie wypłacał banknoty euro i że od tego dnia banknoty te wypłacane będą w niskich nominałach (10 i 20 EUR)[11]. Konieczne jest podjęcie dalszych kroków mających na celu zapewnienie pełnego i sprawnego przestawienia wszystkich bankomatów z dniem wprowadzenia euro. W związku z dużą ilością gotówki w lirach maltańskich przechowywanej przez obywateli Malty, bank centralny oraz NECC planują uruchomienie w połowie 2007 r. kampanii mającej nakłonić obywateli do wczesnej wymiany banknotów i monet denominowanych w lirach maltańskich, pod warunkiem, że do tego czasu podjęta zostanie decyzja o uchyleniu derogacji wobec tego kraju. Bank centralny będzie prowadził skup banknotów w walucie krajowej, bez opłat i po kursie wymiany, przez okres dziesięciu lat od dnia, w którym maltański lir przestanie być prawnym środkiem płatniczym; skup monet prowadzony będzie przez okres dwóch lat. Instytucje kredytowe będą do końca marca 2008 r. przyjmować od swoich klientów banknoty i monety denominowane w lirach maltańskich i wymieniać je bez opłat na banknoty i monety euro; osoba niebędąca klientem danego banku będzie mogła przeprowadzić taką transakcję do kwoty 250 MTL. Podobnie jak w przypadku Cypru, należy rozważyć ograniczenie bezprowizyjnej wymiany do okresu podwójnego obiegu, aby nie przedłużać wymiany środków. Aby pomóc przedsiębiorstwom w przygotowaniach do operacji wymiany waluty, komitet NECC wydał publikację pt. „Lista kontrolna dotycząca przejścia na euro, przeznaczona dla podmiotów gospodarczych” oraz przygotował pakiet dla placówek handlu detalicznego, zawierający informacje dotyczące planowania i realizacji przez nie przygotowań do wymiany waluty, kalkulator walutowy i tabelę przeliczeniową. Postępowanie to może służyć jako wzorcowe. |

2.3.2.4. Administracja publiczna |

Planowana jest kampania mająca nakłonić obywateli do wczesnej wymiany środków denominowanych w lirach maltańskich. | W wyniku konsultacji publicznych wybrano trzy wzory krajowych rewersów maltańskich monet euro. Wybrane wzory zostały opublikowane przez bank centralny w dniu 13 października 2006 r. (patrz załącznik 3). Ponieważ Malta nie posiada krajowej mennicy, maltańskie monety euro bite będą przez wybraną w wyniku przetargu mennicę Monnaie de Paris. W strukturach Banku Centralnego Malty utworzono ośrodki analityczne zajmujące się fałszywymi banknotami i monetami euro. Centralne biuro krajowe znajduje się w strukturach organów ścigania. Malta współpracuje z innymi krajami w ramach odpowiednich grup przy Europolu, EBC i Komisji oraz Europejskim Urzędzie ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), a maltańscy eksperci otrzymali przeszkolenie między innymi w ramach realizowanego przez Komisję programu „Pericles”. |

2.3.2.5. Konsumenci i opinia publiczna |

Sklepy powinny osobno podawać informacje o ewentualnych opłatach manipulacyjnych związanych z przyjmowaniem płatności w euro. Inicjatywa FAIR ma na celu zapewnienie uczciwości i przejrzystości praktyk cenowych w okresie przejściowym. | Podawanie cen jednocześnie w euro i w lirach maltańskich będzie obowiązkowe od dnia 1 lipca 2007 r. (lub od dnia, w którym ustalony zostanie ostateczny kurs wymiany) do 30 czerwca 2008 r. Obowiązek ten dotyczyć będzie wszystkich jednostek administracji rządowej, podmiotów gospodarczych, organizacji typu non-profit oraz innych podmiotów, i obejmować będzie podawanie kwot, cen lub wartości towarów i usług oferowanych konsumentom. NECC zachęcać będzie do dobrowolnego podawania cen w obu walutach począwszy od 1 stycznia 2007 r. Opublikowano wytyczne dotyczące zarówno obowiązkowego, jak i dobrowolnego podawania cen w dwu walutach. Wytyczne te stanowią między innymi, że podawane w ten sposób ceny muszą być oparte na ostatecznym kursie wymiany, kiedy tylko zostanie ustalony, a w przypadku dobrowolnego podawania cen w dwóch walutach – na kursie średnim ERM. Informacje o ewentualnych opłatach manipulacyjnych pobieranych przez placówki sprzedaży detalicznej w związku z przyjmowaniem płatności w euro w okresie przed zniesieniem przez instytucje kredytowe opłat za przyjmowanie wpłat w banknotach euro muszą być podawane oddzielnie od ceny wyrażonej w euro. W przypadku nieprzestrzegania wytycznych nałożone mogą zostać grzywny lub inne kary. Z reguły nie ma szczególnej potrzeby podawania cen w dwu walutach przed ustaleniem kursu wymiany, jednak sytuacja może być odmienna w przypadku krajów silnie uzależnionych od turystyki, tak jak Cypr i Malta. Podawanie (dobrowolnie) cen w dwóch walutach może służyć albo do celów wyłącznie informacyjnych, albo też może stanowić informację, że placówki handlowe przyjmują płatności zarówno w walucie krajowej, jak i w euro. Pod tym względem maltańskie wytyczne przyczyniają się nie tylko do ujednolicenia praktyki podawania cen w dwu walutach we wszystkich placówkach, które przystąpią do tego dobrowolnie, lecz także do przejrzystości opłat, stanowiąc tym samym przykład dobrej praktyki w gospodarce, gdzie podawanie cen w dwu walutach jest zjawiskiem powszechnym jeszcze przed ustaleniem kursu wymiany. Od dnia 1 stycznia 2007 r. rusza zaproponowana przez NECC inicjatywa FAIR (Fair-pricing Agreements In Retailing). Jej celem jest wspieranie uczciwości i przejrzystości w ustalaniu cen towarów i usług w okresie przejściowym, a jednocześnie pomoc konsumentom w przyzwyczajeniu się do nowej skali wartości. Placówki handlu detalicznego i inne przedsiębiorstwa zawierające transakcje z udziałem konsumentów zostaną zaproszone do przystąpienia do programu FAIR za pośrednictwem Obserwatorium Euro[12], którego zadaniem będzie koordynacja programu i nadzorowanie jego realizacji. Podmioty przystępujące do programu FAIR zobowiązują się postępować zgodnie z wytycznymi NECC (np. w zakresie podawania cen w dwu walutach) oraz stosować uczciwą strategię ustalania cen, w szczególności nie podwyższać ich wyłącznie z powodu wprowadzenia euro. Podmioty takie będą miały prawo posługiwania się znakiem kampanii FAIR oraz uzyskają dostęp do bezpłatnych szkoleń dla swoich pracowników obsługi klienta. Realizowana przez maltańskie władze polityka zapewnienia uczciwych praktyk cenowych, oparta na jednoznacznych zobowiązaniach i wiarygodnym nadzorze, stanowi cenne narzędzie pomagające wzmocnić zaufanie klientów w okresie przejściowym. Aby dać przykład sektorowi prywatnemu, rząd zobowiązał się przy przeliczaniu kwot na euro zaokrąglać je na korzyść konsumentów. NECC zaprosił odpowiednie organizacje do zgłaszania nowatorskich propozycji mogących doprowadzić do wzmocnienia zaufania konsumentów w okresie przejściowym, a zwłaszcza uspokoić obawy obywateli przed możliwymi podwyżkami cen. Propozycje wpływały do dnia 6 października 2006 r. i obecnie są rozpatrywane. |

2.3.2.6. Działania informacyjne |

Maltańska kampania informacyjna dotycząca euro już się rozpoczęła. | NECC przystąpił także do realizowania krajowej kampanii informacyjnej, obejmującej uruchomienie infolinii dla konsumentów oraz podjęcie konkretnych kampanii skierowanych do różnych grup odbiorców (konsumentów, środowisk biznesowych, dzieci, osób starszych oraz grup szczególnie zagrożonych). Slogan maltańskiej kampanii informacyjnej na rzecz euro brzmi: „euro – w naszym wspólnym interesie”. Kampania medialna rozpoczęła się już w 2006 roku, choć intensywna kampania reklamowa skoncentrowana będzie w ostatnich miesiącach 2007 r. W ramach umowy o współpracy, zawartej z Komisją Europejską w dniu 5 maja 2006 r., Komisja częściowo sfinansuje produkcję niektórych publikacji, kampanię medialną oraz wynagrodzenia urzędników ds. informacji. |

2.4. Przygotowania w pozostałych państwach członkowskich |

W niektórych krajach nie zanotowano poważniejszych postępów przygotowań praktycznych od czasu poprzedniego sprawozdania z czerwca 2006 r. | W dniu 30 czerwca 2006 r. czeska Krajowa Grupa Koordynacyjna ds. Wprowadzenia Euro przyjęła zalecenie dla rządu w sprawie scenariusza wprowadzenia euro, opowiadając się za scenariuszem „big bang”. Zalecenie to zostało zatwierdzone przez rząd w dniu 25 października 2006 r. Estonia i Litwa rozpoczęły kampanie informacyjne po zawarciu umów o współpracy z Komisją Europejską, podpisanych w dniu 8 listopada 2005 r., lecz przesunięcie przez te kraje terminu wprowadzenia euro spowodowało spowolnienie działań informacyjnych. W obu krajach dokonywana jest obecnie aktualizacja i weryfikacja strategii informacyjnej. Łotwa i Słowacja opracowały swoje pierwsze, wstępne strategie informacyjne. W czerwcu 2006 r. rozpoczęto wstępne rozmowy mające na celu zawarcie z Komisją umów o współpracy w zakresie wspierania działań informacyjnych w tych krajach. Na Węgrzech, w Polsce i w Szwecji nie zanotowano znaczących postępów od czasu poprzedniego sprawozdania. Przegląd stanu praktycznych przygotowań w pozostałych państwach członkowskich zamieszczono w załącznikach 2 i 3. |

3. Stan opinii publicznej w nowych państwach członkowskich |

Najnowsze wyniki potwierdzają pozytywną ewolucję ogólnego stosunku społeczeństwa do euro. | Najnowsze badanie Eurobarometru w nowych państwach członkowskich przeprowadzono we wrześniu 2006 r.[13] Wyniki zasadniczo potwierdzają większość tendencji ujawnionych w badaniu z kwietnia 2006 r. Jeśli chodzi o znajomość euro oraz wiedzę na jego temat, wyniki wrześniowego badania są bardzo podobne do poprzednich. Wyniki dotyczące odczuwanego poziomu poinformowania wskazują na lekką poprawę. Ogólne nastawienie dotyczące wprowadzenia euro jest nadal zasadniczo pozytywne i generalnie poprawiło się w porównaniu z rokiem 2004 czy 2005, pomimo lekkiego spadku poparcia w porównaniu z kwietniem 2006 r. Sytuacja różni się jednak znacznie w poszczególnych krajach (patrz wykres). Ponad 50 % respondentów w nowych państwach członkowskich uważa, że przyjęcie euro będzie miało w ostatecznym rozrachunku pozytywne skutki dla ich kraju, co jest wynikiem nieco niższym (o 2 punkty procentowe) niż zanotowano w kwietniu 2006 r. Wrześniowe wyniki potwierdzają również zasadniczo wyniki wcześniejszych badań w zakresie oczekiwań społecznych wobec euro. Pomimo uznania wymiernych korzyści, jakie wprowadzenie euro przyniesie w życiu codziennym, oczekiwania społeczne co do jego skutków makroekonomicznych i politycznych są zróżnicowane. |

[pic]

ANNEX 1 – Preparations at Community level

1. Euro coins

On 7 June 2005, at the initiative of the Commission, the Ecofin Council decided that the common sides of the 1- and 2-euro and the 10-, 20- and 50-cent coins, which currently depict the EU before it was enlarged from 15 to 25 Member States, should be amended. The necessary design and technical work has been finalised and the new common sides now depict the European continent.[14] Slovenia will be the first euro-area Member State to issue euro coins with the new common side in 2007. The other euro-area Member States may also start to apply the new common sides as from 2007 for new production, and will in any event switch to the new common side in 2008 at the latest.

In July 2006, the Memorandum of Understanding on the start of euro coin production and on preparatory tasks prior to the start of production was signed between the Republic of Cyprus, the euro-area Member States and the European Commission.

2. Communication activities

Preparing citizens in Slovenia for the introduction of the euro has been a priority for the Commission's communication policy in the second half of 2006. Following the decision by the Council on 11 July 2006 to allow Slovenia to adopt the euro on 1 January 2007, the Commission has, in close cooperation with the Slovenian authorities, organised a number of communication activities and supported actions undertaken by the Slovenian government (publications, seminars, website, call centres, advertising and media campaign, etc.).

Both before and after the changeover to the euro, the Commission will carry out surveys targeting Slovenian enterprises, including retailers, and commercial banks. The purpose is to collect information, notably about the level of preparedness for the new currency, the cash changeover and the conversion of administrative and financial systems.

The Commission also started to implement the Partnership Agreements with Cyprus and Malta signed on 5 May 2006. The Partnership Agreements cover technical and financial support to the countries concerned for their national communication campaigns, including publications, media campaigns, conferences and opinion polls.

ANNEX 2 – List of relevant changeover characteristics

The table below provides an overview of certain relevant changeover characteristics in each Member State concerned. It is solely based on officially approved and publicly available information and does therefore not reflect preparations which are still under way. It should be noted that the state and degree of progress of preparations should be assessed in the context of the target date, as preparations tend to speed up as the changeover approaches.

X: Officially approved/established and published (in particular in the national changeover plan) |

Changeover plan |

National target date for euro adoption | The preliminary target date (1 January 2010) has been withdrawn by the government on 25 October 2006. No new date has been set for the time being. | 1 January 2008 (to be confirmed) The government will assess the validity of the current target date in autumn 2006. |

National coordinating institution | On 23 November 2005 the Deputy Minister of Finance was appointed as the National Coordinator of the Euro Introduction. The National Co-ordination Group on Euro Introduction was established and held its first meeting on 20 February 2006. Six Working Groups were established for particular areas of preparatory activity for the euro. | The National Changeover Committee, chaired by the Secretary General of the Ministry of Finance, was set up on 27 January 2005. |

(Approved) National Changeover Plan | The Czech Republic’s Euro Accession Strategy was approved by the Government in October 2003: http://www.cnb.cz/euro_index.php. According to the Resolution of the Government No. 1231 of 25 October 2006 the Minister of Finance in cooperation with the Governor of the Czech National Bank will examine the current strategy and submit the results to the government by 31 August 2007. The Institutional Arrangements for the Introduction of the Euro in the Czech Republic were adopted by the Government on 23 November 2005. The National Changeover Plan will be submitted to the government by the end of March 2007. | The first draft of the euro adoption plan was approved by the government on 1 September 2005: http://www.fin.ee/index.php?id=13324. The fourth version of Estonia's National Changeover Plan was approved by the National Changeover Committee on 18 May 2006: http://euro.eesti.ee/EU/Prod/Euroveeb/Main_Page/left_menu_content4748/Changeover_to_the_euro_in_Estonia/europlaan_en.jsp |

Changeover details |

Type of scenario | 'Big bang'. On 30 June 2006, the Czech National Coordination Group adopted a recommendation to the government concerning the changeover scenario, suggesting that it opt for the “big bang” scenario. The recommendation was approved by the government on 25 October 2006. | "Big bang". |

Dual circulation period | Two weeks. |

Exchange of national banknotes and coins | Banknotes and coins: commercial banks at least 6 months after €-day free of charge, some branches 12 months. Central Bank indefinitely, free of charge. |

Campaign for rapid withdrawal of national banknotes and coins | Campaign for collection of coins before €-day planned; credit institutions are recommended to launch early cash deposit campaigns. |

Frontloading and sub-frontloading | Frontloading 2 months before €-day; sub-frontloading by credit institutions to major clients 1 month before €-day (precondition: no distribution to general public before €-day). Banks will offer to change kroons into euro banknotes at the conversion rate and without a service fee at least one month prior to €-day. |

ATMs issuing euro only | All ATMs will dispense euro only within 48h as of €-day. |

Change in euro only | In general, change will be given in euro, but the option of giving change in kroons remains for the dual circulation period. |

Dual display of prices | Compulsory: 6 months before and after €-day. |

Consumer confidence building measures (e.g. agreements with retailers) | Monitoring of the prices of certain frequently consumed goods and services under the supervision of the Ministry of Economic Affairs and Communications. Leaflets containing information on the euro were made available to the public in summer 2006. |

Adaptation of national law | The legislative needs with respect to national law adaptation for the introduction of the euro are being analysed in the framework of the Working Group for Legislation of the National Coordination Group on the Euro Introduction. | Draft Act on the Introduction of the Euro ("umbrella law") and draft amendments to the Business Code are in the final stage of inter-ministerial consultation. |

Euro banknotes and coins |

Design of the national side | Competition under consideration. | Design selected and published in December 2004. |

Nr of different coin designs | One design. |

Coin supplier | Not decided yet. The current coin supplier, the Czech Mint, is an independent division of Jablonex Group a.s.; the Czech Mint is connected with the National Bank by business contracts based on tender procedures. | Coins to be minted abroad; following an international tender euro coins will be minted by the Mint of Finland. |

Estimation on the need for banknotes and coins | 230 million banknotes and 950 million coins. | 150-200 million coins. |

Communication activities |

Communication strategy | Under preparation within the framework of the Working Group for Communication. | Endorsed by the National Changeover Committee on 21 June 2005 and updated on 18 May 2006. |

Addresses of websites on euro changeover, activation date: Government/Ministry of Finance; Central Bank | Central euro address: www.zavedenieura.cz Governmental EU information department: http://www.euroskop.cz/euro Czech National Bank: http://www.cnb.cz/cz/mezinarodni_vztahy/euro/ Ministry of Industry and Trade: http://www.mpo.cz/cz/eu-a-vnitrni-trh/euro-pristoupeni-cr-k-eurozone/default.html | www.euro.eesti.ee, launched in January 2006. |

Partnership agreement | Signed 8 November 2005. |

Other issues |

ERM II entry | 28 June 2004 |

Twinning agreement | Under preparation (discussion on details with the Commission and with Austrian and Slovenian experts.) |

STATE OF PRACTICAL PREPARATIONS (October 2006)

Cyprus | Latvia |

Changeover plan |

National target date for euro adoption | 1 January 2008 | 1 January 2008 (under revision) |

National coordinating institution | Joint coordination by the Minister of Finance and the Central Bank of Cyprus, established on 29 December 2004. | The Steering Committee for the preparation and coordination of the euro changeover was established on 18 July 2005. |

(Approved) National Changeover Plan | The National Changeover Plan was approved by the National Advisory Committee on 29 March 2006 and by the Council of Ministers on 13 July 2006. The plan was published on the national euro web site. | The Cabinet of Ministers of the Republic of Latvia approved the Action Plan for Implementation of the Single European Currency on 1 November 2005, and the first draft of Latvia's National Euro Changeover Plan on 28 February 2006 (Government Order No 148, 6 March 2006). |

Changeover details |

Type of scenario | "Big bang" envisaged. | "Big bang". |

Dual circulation period | 1–31 January 2008. | One month. |

Exchange of national banknotes and coins | The exchange of national banknotes and coins is governed by the (draft) “umbrella law” for the adoption of the euro in Cyprus. The draft law provides for the exchange of banknotes and coins by the Central Bank for 10 years and 2 years respectively. Commercial banks will exchange national banknotes and coins for euro, free of charge, at least for the amount of CYP 1 000 for banknotes and CYP 50 for coins per transaction, for a period of 6 months after €-day. | Commercial banks, currency exchange offices and post offices for 6 months after €-day free of charge; the Bank of Latvia will exchange without time limit free of charge. |

Campaign for rapid withdrawal of national banknotes and coins | A campaign is planned to encourage citizens to use hoarded cash or to deposit it with banks before the introduction of the euro. | Not envisaged due to the high nominal value of coins in Latvia and their intensive use in day-to-day payments. |

Frontloading and sub-frontloading | Planned between October and December 2007. A working group was set up between the Central Bank and commercial banks to define processes and timing. Frontloading of coins will be carried out from a Coin Centre, currently under construction. Starter kits will be issued both to businesses and the general public. | Frontloading to banks starts on 1 December 2007, sub-frontloading on 15 December 2007 (precondition: euro banknotes and coins may not be publicly circulated before €-day). |

ATMs issuing euro only | Commercial banks will make the necessary arrangements to issue only small denomination euro banknotes (10-, 20-, and 50-euro banknotes) in ATMs as from €-day. | As of 1 January 2008 ATMs will dispense euro banknotes only. |

Change in euro only | It is planned that the retail sector will be frontloaded with euro coins so as to give change in euro only as from €-day, as far as possible. | After the end of the dual circulation period. |

Dual display of prices | According to the draft "umbrella law", the dual display of prices will be mandatory in the period starting one month after the abrogation of the derogation and the fixing of the conversion rate between the euro and the Cyprus pound until six months after €-day. Ministries and the Central Bank will issue circulars to supplement the law. | Compulsory three months from before until one year after €-day. |

Consumer confidence building measures (e.g. agreements with retailers) | Euro observatories will be established in all districts. | Monitoring of price developments in the retail trade, verification of the accuracy of price displays and "fair trader" campaign envisaged. |

Adaptation of national law | A draft "umbrella law" for the adoption of the euro in Cyprus is planned to be adopted at the end of 2006. The impact of the euro on existing laws has been assessed and the necessary changes are under preparation. | "Umbrella law" on basic provisions for the euro changeover in Latvia is currently being prepared. All ministries are involved in reviewing national legislation to identify the necessary amendments and new legislation required. |

Euro banknotes and coins |

Design of the national side | The Council of Ministers approved the designs for the national sides of the euro coins on 22 June 2006. The designs were unveiled on 11 October 2006. | In process. |

Nr of different coin designs | Three designs. | Four designs. |

Coin supplier | Coins to be minted abroad at approved national and/or private mints, through tender procedures. | Coins will be minted abroad. The call for tenders for the production of coins will be held once the design has been finalised. |

Estimation on the need for banknotes and coins | 79 million banknotes (value €1730m), 545 million coins (value €147.4m). | 87 million banknotes and 300 million coins. |

Communication activities |

Communication strategy | A Comprehensive Strategic Communication Plan for the Adoption of the Euro in the Republic of Cyprus was approved by the Council of Ministers on 5 April 2006. The relevant action plans were approved, and implementation has started. | "Communication strategy for the euro changeover in Latvia" approved by the Steering Committee of Latvia's euro implementation project on 12 April 2006. |

Addresses of websites on euro changeover, activation date: Ministry of Finance/Government; Central Bank | www.euro.cy, activated on 31 May 2006 as part of the communication campaign's official kick-off event. Other government websites and the Central Bank's website provide links to the changeover website. | Planned euro changeover website:www.eiro.lv. A working group has been set up to develop the concept of this site. Updated information on the euro changeover process is available on the website of the Ministry of Finance: http://www.fm.gov.lv/page.php?id=105. |

Partnership agreement | Signed on 5 May 2006. |

Other issues |

ERM II entry | 2 May 2005 | 2 May 2005 |

Twinning agreement | Between IE – MT – CY: communication and information strategy (finalised); between GR – CY: technical issues related to the changeover. |

STATE OF PRACTICAL PREPARATIONS (October 2006)

Lithuania | Hungary |

Changeover plan |

National target date for euro adoption | The specific target date has not been set. According to the government, Lithuania will aim to join the euro area as soon as possible and the more favourable period for Lithuania to join the euro area starts from 2010. | The update of the Convergence Programme of 1 September 2006 aims at meeting the Maastricht criteria in 2009. A new target date for the adoption of the euro has not been specified. |

National co-ordinating institution | Commission for the Coordination of the Adoption of the Euro in Lithuania, established on 30 May 2005. | Preparatory work is ongoing in the Ministry of Finance and Magyar Nemzeti Bank (central bank of Hungary). |

(Approved) National Changeover Plan | The first version of the National Changeover Plan was approved by the government on 29 September 2005. The draft second version of the National Changeover Plan, dated April 2006, has been published: http://www.finmin.lt/notes_images/web/stotis_inf.nsf/0/80C39F584F795D97C22570AD0054C826/$File/LT%20Changeover%20plan_en.pdf | In 2006, the Central Bank prepared a proposal for a national changeover plan focusing on its tasks and forwarded it, inter alia, to the Ministry of Finance. A summary of this proposal was published in October 2006. |

Changeover details |

Type of scenario | "Big bang". | "Big bang" with possible phasing out features. |

Dual circulation period | 15 days. | One month. |

Exchange of national banknotes and coins | Commercial banks: free of charge for 60 days after €-day. Central bank: free of charge for an unlimited period. | Credit institutions and post offices: at least during the dual circulation period. Magyar Nemzeti Bank: in the case of banknotes for 20 years and in the case of coins for 5 years after the end of the dual circulation period. |

Campaign for rapid withdrawal of national banknotes and coins | Consumers will be encouraged to deposit cash with banks as early as possible. |

Frontloading and sub-frontloading | Frontloading of euro banknotes to commercial banks one month before €-day at the latest and of euro coins three months before €-day at the latest. Sub-frontloading of euro banknotes and coins to retailers during the last month before €-day. |

ATMs issuing euro only | As from €-day ATMs will dispense euro banknotes. |

Change in euro only | Recommendation to give change in euro only. |

Dual display of prices | Compulsory: 120 calendar days before €-day until 120 days after €-day; voluntary: recommendation to use dual display as early as possible after the adoption of the conversion rate. |

Consumer confidence building measures (e.g. agreements with retailers) | Business organisations will be encouraged to adopt a Code of Good Business Practice (on correct conversion, no price increases etc.); enterprises committing themselves will be authorised to use the special logo of the Code. |

Adaptation of national law | A Law on the Adoption of the Euro has been drafted (rules on conversion and exchange of the litas to the euro, withdrawal of litas from circulation, publication of the images of notes and coins, redenomination of securities, dual display of prices etc.). The law will be adopted once the decision to lift the derogation has been taken. All existing legal acts that need to be adapted with a view to the euro were identified by December 2005. |

Euro banknotes and coins |

Design of the national side | Approved. |

Nr of different coin designs | Three designs. |

Coin supplier | Lithuanian Mint. | National Mint. |

Estimation on the need for banknotes and coins | Estimation of 118 million banknotes and 290 million coins has been made on the condition that the euro will be introduced on 1 January 2007. | 0,5 billion banknotes and 1 billion coins. |

Communication activities |

Communication strategy | The "Public information and communication strategy on the adoption of the euro of Lithuania" was approved by the government on 29 September 2005. The strategy is currently under revision. The Bank of Lithuania has completed the procedure for the selection of a provider of euro information services. |

Addresses of websites on euro changeover, activation date: Ministry of Finance/Government; Central Bank | Websites of the Bank of Lithuania (www.lb.lt) and of the Ministry of Finance (www.finmin.lt). A national website is under development. | www.euro.mnb.hu (activation envisaged in the course of November 2006) |

Partnership agreement | Signed on 8 November 2005. |

Other issues |

ERM II entry | 28 June 2004 |

Twinning agreement | Between NL – SI – LT: communication and information strategy; between BE – LT on tax-related questions; between BE – LT on departmental management related to the changeover. | Between AU – HU: communication and information strategy (finalised). |

STATE OF PRACTICAL PREPARATIONS (October 2006)

Malta | Poland |

Changeover plan |

National target date for euro adoption | 1 January 2008 |

National co-ordinating institution | Two Committees appointed on 13 June 2005: a Steering Committee and a National Euro Changeover Committee (NECC) reporting to it. | Inter-institutional working group Ministry of Finance / national central bank. |

(Approved) National Changeover Plan | The Second Updated Master Planfor the Euro Changeover in Malta was adopted by the government on 12 June 2006http://mfin.gov.mt/image.aspx?site=NECC&ref=Master%20Plan%202 . |

Changeover details |

Type of scenario | "Big bang" with a "phasing-out" period. |

Dual circulation period | January 2008. |

Exchange of national banknotes and coins | It is planned that, as from 2 January 2008, credit institutions will start accepting the exchange of Maltese lira notes and coins into euro notes and coins, free of charge for their clients and up to a 'household amount' of MTL 250 for non-bank clients. In both cases free exchange is planned to be provided until the end of March 2008. The Central Bank of Malta will continue to exchange all Maltese lira coins and notes, subject to anti-money laundering regulations, for two years and ten years respectively after the Maltese lira ceases to be legal tender. |

Campaign for rapid withdrawal of national banknotes and coins | A de-hoarding campaign is being designed by the NECC and the Central Bank of Malta. The campaign will target the general public and specific target groups and is expected to unfold as of mid-2007 (after the decision lifting Malta's derogation). |

Frontloading and sub-frontloading | Frontloading to credit institutions is planned to start from late October/early November 2007 and sub-frontloading by credit institutions to businesses and other cash handlers is planned to start from 17 December 2007. As from 1 December 2007, credit institutions will exchange Maltese lira into euro at the irrevocably fixed conversion rate without any exchange charges. |

ATMs issuing euro only | It is planned that at least one ATM in all major localities will dispense euro banknotes as from 1 January 2008. |

Change in euro only | Planned as from 1 January 2008. |

Dual display of prices | Mandatory dual display of prices from 1 July 2007 (or from the irrevocable fixing of the conversion rate, if later) until 30 June 2008. Voluntary dual display will be promoted by the NECC as from 1 January 2007. |

Consumer confidence building measures (e.g. agreements with retailers) | Following consultation both within the NECC and of the public, the Fair-pricing Agreements in Retailing (FAIR) initiative is expected to be launched by the last quarter of 2006. The FAIR initiative provides for the conclusion of formal agreements in which retailers notably commit themselves not to increase prices for the simple reason that the euro is introduced. A Euro Observatory on the basis of EC Recommendation 98/288/EC is being set up. The NECC has requested relevant organisations to submit innovative and creative proposals which enhance consumers’ confidence in the euro changeover process. The NECC will be co-financing such initiatives. |

Adaptation of national law | The Euro Adoption Act 2006 entered into force on 29 September 2006. A workshop is identifying the need for amendments to existing legislation and is drafting respective proposals. |

Euro banknotes and coins |

Design of the national side | The three designs for the national sides of the Maltese euro coins were selected following a public consultation; the final designs were published by the Central Bank on 13 October 2006. | Public survey. |

Nr of different coin designs | Three designs. |

Coin supplier | As Malta does not have a national mint, the Maltese euro coins will be produced by the Monnaie de Paris, the mint chosen following a public call for tenders. | National Mint. |

Estimation on the need for banknotes and coins | Estimated 92.5 million euro notes. Estimated 206 million euro coins. | Between 4 and 5 billion coins. |

Communication activities |

Communication strategy | "Multi-annual communication strategy in preparation for the adoption of the euro (2006-2008)" adopted by the Steering Committee for the adoption of the euro on 19 April 2006. The NECC has prepared a detailed action plan for 2006 and 2007 including a significant information campaign reaching specific target groups including consumers, the business community, children, the elderly and vulnerable groups. It has recruited a team of information officers to assist the general public and has also launched a national helpline to assist the different target groups. The NECC launched its information campaign in June 2006. The NECC unveiled the slogan “the euro – in our common interest” and launched a three-digit helpline which has proven popular among the general public. The campaign includes public relations initiatives, articles on national newspapers and magazines and an advertising campaign. The team of information officers is also constantly participating in television and radio programmes as well as giving public talks to NGOs, local councils and other important multipliers. A specific campaign targeting businesses in planned in autumn. |

Addresses of websites on euro changeover, activation date: Government/Ministry of Finance; Central Bank | NECC: http://www.euro.gov.mt Central Bank of Malta: http://www.centralbankmalta.com/site/euroadoption.html Ministry of Finance: http://mfin.gov.mt |

Partnership agreement | Signed on 5 May 2006. |

Other issues |

ERM II entry | 2 May 2005 |

Twinning agreement | Between IE – MT – CY: communication and information strategy (finalised). Between AT-MT: establishment of Euro Observatory. | Between DE – PL: communication and information strategy and practical issues. |

STATE OF PRACTICAL PREPARATIONS (October 2006)

Slovenia | Slovakia | Sweden |

Changeover plan |

National target date for euro adoption | 1 January 2007 (euro adoption date) | 1 January 2009 | Not yet decided. |

National co-ordinating institution | The Coordinating Committee for Technical Preparations to Introduce the Euro was created in July 2004. | Ministry of Finance |

(Approved) National Changeover Plan | A Masterplan for the Euro Changeover was approved in January 2005. First update was adopted by the government on 2 February 2006. Both documents are available on: http://www.bsi.si/en/publications.asp?MapaId=717 and http://www.evro.si/en/slo-and-euro/documents/. | The National Changeover Plan was approved on 6 July 2005: http://www.nbs.sk/ZAKLNBS/PUBLIK/BROZURY/NARPLAN.PDF (Slovak) http://www.nbs.sk/ZAKLNBS/PUBLIK/BROZURY/NARPLANA.PDF (English). |

Changeover details |

Type of scenario | "Big bang". | "Big bang". |

Dual circulation period | 1 January to 14 January 2007. | 16 days. |

Exchange of national banknotes and coins | Commercial banks will exchange tolar banknotes and coins free of charge until 1 March 2007; Banka Slovenije will exchange tolar banknotes without time limit and tolar coins until 31 December 2016 free of charge. | Commercial banks exchange banknotes until end 2009 and coins until June 2009 (free of charge). The Central Bank exchanges banknotes without time limit and coins for 5 years. |

Campaign for rapid withdrawal of national banknotes and coins | A campaign of the banking sector is planned for the rapid withdrawal of national banknotes and coins. |

Frontloading and sub-frontloading | Frontloading of coins to banks as of 16 September 2006, of banknotes as of 11 December 2006; sub-frontloading of coins as of 1 December 2006, of banknotes as of 11 December 2006; coin mini-kits for the general public as of 15 December 2006, while starter kits for retailers as of 1 December 2006 | One to four months prior to €-day. |

ATMs issuing euro only | ATMs will only dispense €10 and €20 banknotes as of €-day. | As of €-day ATMs will issue euro only. |

Change in euro only | Change will be given in euro only as of €-day. | Change will be given in euro only. |

Dual display of prices | Compulsory from 1 March 2006 to 30 June 2007. | Compulsory: from one month after the fixing of the conversion rate to one year after euro adoption. Voluntary: for further 6 months. |

Consumer confidence building measures (e.g. agreements with retailers) | Price Watch Project: The Consumer Association of Slovenia is monitoring price developments in the retail sector for specific goods and services in cooperation with the Statistical Office of the Republic of Slovenia and will publish the names of retailers who increase prices excessively. | Evolution of prices in 2008 and 2009 will be closely monitored; consumers will be informed of the results; consumers can raise complaints with supervisory bodies or apply to the courts; voluntary ethical code has been drafted with retailers and entrepreneurs. |

Adaptation of national law | The draft Introduction of the Euro Act was sent to the ECB for consultation on 3 May 2006 and submitted to Parliament in July 2006. Amendments to the Salary Tax Act were adopted in December 2005; amendments to the Bank of Slovenia Act, to the Payment Transactions Act, to the Minor Offences Act and to the Companies Act were adopted in April 2006. The amendments to the Collateralisation Act were adopted in June 2006. | "Umbrella law" planned to be adopted by 1 January 2008. The necessary amendments to existing legislation have been identified by January 2006 and are envisaged to be adopted in 2008 at the latest. |

Euro banknotes and coins |

Design of the national side | Approved. | Final design of the national side for the euro coins was chosen by public tender followed by an opinion poll and announced in December 2005. |

Nr of different coin designs | Eight designs. | Three designs. |

Coin supplier | Coins to be minted by national mints abroad; the Mint of Finland has been chosen as producer of euro coins. | National Mint. |

Estimation on the need for banknotes and coins | 94 million banknotes and 296 million coins. | 400 million coins. |

Communication activities |

Communication strategy | Endorsed by Bank of Slovenia on 19 May 2005 and by the government on 2 June 2005. | Communication strategy on the euro introduction in the Slovak Republic is part of the National Changeover Plan. |

Addresses of websites on euro changeover, activation date: Government/Ministry of Finance; Central Bank | National website on euro changeover: http://www.evro.si, activated on 15 February 2006. Special section on the euro on the webpage of Bank of Slovenija: http://www.bsi.si. Toll-free phone line: 080 2002. Free euro post cards. | http://euro.vlada.gov.sk; http://www.euromena.sk. |

Partnership agreement | Signed on 8 November 2005 |

Other issues |

ERM II entry | 28 June 2004 | 28 November 2005 |

Twinning agreement | Between NL – SI – LT: communication and information strategy. | Between AU – SK: communication and information strategy; Between BE – SK: technical issues related to the changeover (finalised). |

ANNEX 4

Euro coins designs of the future national sides of Cyprus

[pic][pic]

1- and 2-euro coin 10-, 20- and 50-cent coin

[pic]

1-, 2- and 5-cent coin

Euro coins designs of the future national sides of Malta

[pic] | [pic] |

1- and 2-euro coin | 10-, 20- and 50-cent coin |

[pic] |

1-, 2- and 5-cent coin |

ANNEX 5 - State of public opinion in the recently acceded Member States

The European Commission recently commissioned another Eurobarometer survey on public opinion in the recently acceded Member States concerning their attitudes towards and knowledge about the introduction of the euro. Gallup Europe conducted this survey in September 2006. It was the fourth such Eurobarometer survey (following surveys in September 2004 and 2005, and in April 2006), again polling over 10 000 citizens.

1. Familiarity with and knowledge about the euro

Respondents in the recently acceded Member States are already relatively familiar with the single currency. 77% of the respondents have already seen euro banknotes while 70% have seen euro coins. Less than half of the respondents have already used the euro. Generally, euro banknotes are better known and more used in the recently acceded Member States than coins.

In addition to these practical aspects, the survey also tested the respondents' knowledge of the euro's general features. As to the design of the single currency, only a minority of respondents was able to respond correctly that banknotes are identical throughout the euro area (45% compared to 46% in April 2006), and that the coins have national designs on one side (37%, unchanged). As in April 2006 and before, only 40% identified the correct number of euro-area Member States. A relatively stable majority of citizens (67%, previously 69%) in each surveyed country believes that their country can decide whether it will adopt the euro or not.

Regarding the expected date of introduction of the euro, the results show a marked shift since April 2006, corresponding to actual developments. While in spring the majority of the population of the Baltic States believed that their countries would adopt the euro before 2008 (72% in Lithuania, 71% in Estonia and 51% in Latvia), only a minority now shares this opinion (35%, 44% and 36%, respectively).

2. Information and information channels

The results of the September 2006 survey reveal a moderate increase in the perceived information level, both on average as well as in each country except Latvia. Overall, 5% of respondents believe that they are very well informed about the euro, and another 35% report that they are rather well informed. These figures have improved for the second time, suggesting that the dissemination of information has been gradually improving over time. Inversely, 58% consider that they are not very well, or not at all, informed about the euro, including respondents in Cyprus (60%) and Malta (62%), which are aiming to introduce the euro on 1 January 2008. The results suggest that demand for information is far from satisfied for the time being.

As in April 2006, an average of 77% of respondents express their confidence in national central banks as a trusted source of information. European institutions are perceived as the second most trusted source (results being slightly lower than in April 2006: 67% relative to 70%). Most respondents continue to prefer mass media and banks as channels of information and are mainly interested in practical information on the euro introduction, e.g. the value of the euro (93%), how to avoid being cheated (92%), the changeover scenario (90%), etc. The survey confirms once more that a dual display of prices is considered essential in preparing for the changeover, both in shops (85%) and on utility bills (75%).

3. Perceptions of and support for the single European currency

As in April 2006, citizens in the recently acceded Member States are prepared – at least mentally – to have their currency replaced by the euro: 47% are very or quite happy about a future changeover, which is comparable to the April 2006 findings. The trends are very much country-dependent: the relative share of citizens happy about the euro changeover increased in five of the ten recently acceded Member States, while it has decreased in the other five since April 2006.

Generally, citizens expect that the advantages will be greater for their country than for themselves. Only 8% think that the introduction will have a very positive effect (no change compared to April 2006), and 42% that it will have a positive rather than a negative effect on the country (a 2-percentage-point decrease from April 2006). Similar figures on a personal level show that 8% expect very positive (+1), and 36% rather positive (-3) consequences when it comes to adopting the single currency in their country. A significant minority of 40% expect negative personal consequences, but fewer citizens fear a similar outcome for their country (36%).

Support for the euro decreased significantly in Hungary and Cyprus, and somewhat less in Poland, Malta and Latvia, while increasing in the other Member States. Citizens in Malta and Cyprus remain sceptical, despite the possibility of their countries adopting the euro in the near future. While only 31% of respondents expect positive consequences for Malta, 48% (compared to 42% previously) appear to be very or rather happy with the euro replacing their national currency. In Cyprus, the picture is more pessimistic: only 29% expect positive consequences for the country, which is the lowest rate of all ten countries, and only 32% (compared to previously 39%) are very or rather happy.

4. Expectations and fears regarding the adoption of the euro

The September results broadly confirm previous surveys as regards citizens' expectations of the euro. 45% (compared to 46% in April 2006) of the respondents continue to fear that the introduction of the euro will increase inflation in their country. There is still broad consensus in the recently acceded Member States that the euro is an international currency and that there are several benefits associated with their country's adoption of the euro.

Regarding the euro's economic or political effects, respondents generally acknowledge that it will have positive effects on public finances (44%, unchanged). Citizens are split (40% agree and 39% disagree) when asked whether the euro will favour employment or boost economic growth.

[1] COM (2004) 748 z 10 listopada 2004 r.; COM (2005) 545 z 4 listopada 2005 r.; COM (2006) 322 z 22 czerwca 2006 r.

[2] Począwszy od 2007 roku do strefy euro należeć będzie trzynaście państw członkowskich UE, natomiast łączna liczba państw członkowskich UE wzrośnie do 27 w następstwie przystąpienia Bułgarii i Rumunii. Z wyjątkiem Danii i Zjednoczonego Królestwa, które korzystają ze specjalnych klauzul „opt-out”, pozostałe dwanaście państw członkowskich posiada status „objętych derogacją” i ma przyjąć euro z chwilą spełnienia wymaganych warunków.

[3] Ostatnie raporty Komisji o konwergencji przyjęto dnia 16 maja 2006 r. na wniosek Litwy (COM(2006)223) i Słowenii (COM(2006)224). Następny okresowy raport o konwergencji zostanie przedstawiony przez Komisję do końca 2006 r.

[4] Zgodnie ze scenariuszem „big bang” banknoty i monety euro stają się prawnym środkiem płatniczym jednocześnie z przyjęciem euro jako waluty krajowej w danym państwie członkowskim.

[5] Okres podwójnego obiegu jest to okres rozpoczynający się z dniem wprowadzenia banknotów i monet euro do obiegu, w którym zarówno waluta krajowa, jak i euro są prawnym środkiem płatniczym w danym państwie członkowskim.

[6] Wcześniejsze zaopatrzenie instytucji kredytowych w banknoty i monety euro przez krajowy bank centralny, poprzedzające ich wprowadzenie do obiegu, określane jest z ang. mianem „frontloading”. Natomiast przekazywanie przez instytucje kredytowe części otrzymanych banknotów i monet sprzedawcom detalicznym i innym podmiotom gospodarczym, a ewentualnie także ogółowi konsumentów, nazywane jest z ang. „sub-frontloading”.

[7] Wzory narodowych rewersów słoweńskich monet euro opublikowano w Dz.U. C 254 z 20.10.2006, str. 6.

[8] Patrz rozdział 3.

[9] Na Cyprze znajduje się 400 instytucji kredytowych, posiadających około 500 oddziałów. Liczba rachunków bankowych na jednego mieszkańca (2,90) jest o 82 % wyższa od średniej dla strefy euro (1,59). Źródło: EBC, Niebieska księga.

[10] Scenariusz „big bang” połączony z okresem stopniowego wycofywania jest jednym z trzech możliwych scenariuszy wprowadzenia euro przewidzianych w prawie wspólnotowym. Por. rozporządzenie Rady (WE) nr 2169/2005 z dnia 21 grudnia 2005 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 974/98 w sprawie wprowadzenia euro (Dz.U. L 346 z 29.12.2005, str. 1). W okresie stopniowego wycofywania, który może trwać maksymalnie jeden rok, w nowych instrumentach prawnych nadal dozwolone są odniesienia do jednostki waluty krajowej. Dane państwo członkowskie musi ograniczyć zakres zastosowania okresu stopniowego wycofywania do określonych rodzajów instrumentów prawnych lub do instrumentów przyjmowanych w określonych obszarach.

[11] EBC, Niebieska księga.

[12] Patrz zalecenie Komisji z dnia 23 kwietnia 1998 r. w sprawie dialogu, monitorowania i informowania w celu ułatwienia przejścia na euro (Dz.U. L 130 z 1.5.1998, str. 29).

[13] http://ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl191_en.pdf

[14] See OJ C 225, 19.9.2006, p. 7, for the official publication of the new common sides.

[15] Exchange at banks at the conversion rate without service fees.

[16] This term refers to campaigns encouraging citizens to deposit hoarded cash with banks well in advance of the changeover to the euro.