This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 32000D1031
Decision No 1031/2000/EC of the European Parliament and of the Council of 13 April 2000 establishing the 'Youth' Community action programme
Decyzja nr 1031/2000/WE Parlamentu Europejskiego I Rady z dnia 13 kwietnia 2000 r. ustanawiająca wspólnotowy program działań Młodzież
Decyzja nr 1031/2000/WE Parlamentu Europejskiego I Rady z dnia 13 kwietnia 2000 r. ustanawiająca wspólnotowy program działań Młodzież
Dz.U. L 117 z 18.5.2000, p. 1–10
(ES, DA, DE, EL, EN, FR, IT, NL, PT, FI, SV) Ten dokument został opublikowany w wydaniu(-iach) specjalnym(-ych)
(CS, ET, LV, LT, HU, MT, PL, SK, SL)
No longer in force, Date of end of validity: 31/12/2006
Dziennik Urzędowy L 117 , 18/05/2000 P. 0001 - 0010
Decyzja NR 1031/2000/WE Parlamentu Europejskiego I Rady z dnia 13 kwietnia 2000 r. ustanawiająca wspólnotowy program działań "Młodzież" PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 149, uwzględniając wniosek Komisji [1], uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego [2], uwzględniając opinię Komitetu Regionów [3], działając zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 251 Traktatu [4], na podstawie jednolitego tekstu zatwierdzonego w dniu 9 marca 2000 r. przez Komitet Pojednawczy, a także mając na uwadze, co następuje: (1) Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską stanowi, że działania Wspólnoty przyczyniają się między innymi do podniesienia poziomu kształcenia i szkolenia. Postanowienie to zostało ze stanowczością powtórzone w Traktacie Amsterdamskim, podpisanym w dniu 2 października 1997 r., w którym stwierdza się, że zadaniem Wspólnoty jest również promowanie oraz zapewnienie swoim narodom jak najwyższego poziomu wiedzy poprzez szeroki dostęp do kształcenia oraz ciągłą aktualizację wiedzy. (2) Decyzją nr 818/95/WE z dnia 14 marca 1995 r. przyjmującą trzeci etap programu "Młodzież dla Europy" [5] Parlament Europejski i Rada ustanowiły program działań dotyczący współpracy młodzieżowej. Za właściwe uznaje się prowadzenie i wzmacnianie współpracy oraz wspólnotowych działań w tym zakresie na podstawie doświadczenia nabytego podczas realizacji tego programu. (3) Nadzwyczajne posiedzenie Rady Europejskiej w sprawie zatrudnienia, które odbyło się w Luksemburgu w dniach 20-21 listopada 1997 r., przyjęło skoordynowaną strategię zatrudnienia, w której ustawiczne kształcenie i szkolenie odgrywa zasadniczą rolę w realizacji wytycznych określonych w uchwale Rady z dnia 15 grudnia 1997 r. [6] dotyczących polityk zatrudnienia Państw Członkowskich, które mają zwiększyć możliwości zatrudnienia, rozwinąć umiejętność adaptacji i kulturę przedsiębiorczości oraz promować równe szanse. (4) W komunikacie "Ku Europie wiedzy" Komisja przedstawiła wytyczne dotyczące tworzenia otwartego i dynamicznego obszaru kształcenia europejskiego, umożliwiające osiągnięcie celu ustawicznego kształcenia i szkolenia. (5) W Białej Księdze zatytułowanej "Nauczanie i uczenie się — ku uczącemu się społeczeństwu" Komisja stwierdziła, że powstanie "uczącego się społeczeństwa" wymaga działań zachęcających do zdobywania nowej wiedzy, a tym samym zapewniających motywację do uczenia się przy każdej sposobności. W Zielonej Księdze zatytułowanej "Kształcenie, szkolenie, badania: przeszkody w mobilności ponadnarodowej" Komisja podkreśliła wynikające z mobilności korzyści dla ludzi i dla konkurencyjności w Unii Europejskiej. (6) Istnieje potrzeba promowania aktywnej postawy obywatelskiej, wzmocnienia powiązań między działaniami prowadzonymi stosownie do niniejszego programu oraz wzmożenia walki o poszanowanie praw człowieka oraz walki z wszelkimi formami alienacji, w tym rasizmem i ksenofobią. Szczególną uwagę należy poświęcić eliminacji dyskryminacji oraz promowaniu równych szans dla kobiet i mężczyzn. (7) Akcje niniejszego programu powinny docierać do ogółu młodych ludzi, nie tylko tych, którzy rozpoczęli działalność i/lub należą już do organizacji młodzieżowych. W związku z tym Komisja i Państwa Członkowskie powinny zobowiązać się do zapewnienia odpowiedniego przepływu informacji oraz właściwego upowszechniania wiedzy o tych akcjach. (8) Niniejsza decyzja ustanawia wspólnotowe ramy działań, mających przyczynić się do rozwoju ponadnarodowego wolontariatu. Państwa Członkowskie powinny zabiegać o przyjęcie odpowiednich i skoordynowanych środków, aby usunąć prawne i administracyjne przeszkody w celu dalszej poprawy dostępu młodych ludzi do programu oraz ułatwienia uznawania szczególnego charakteru wolontariatu młodych ludzi. (9) Wymiana młodzieży przyczynia się w szczególności do budowania wzajemnego zaufania, wzmocnienia demokracji, tolerancji oraz gotowości do współpracy i solidarności między młodymi ludźmi, a w związku z tym ma zasadnicze znaczenie dla spójności i dalszego rozwoju Unii. (10) Uczestnictwo młodych ludzi w działaniach wolontariatu jest formą kształcenia nieformalnego, prowadzącego do zdobycia dodatkowej wiedzy, którego jakość powinna w dużej mierze opierać się na odpowiednich środkach przygotowawczych, włączając środki natury językowej i kulturalnej. Pomaga ono również określić przyszły kierunek życia młodych ludzi, poszerzyć ich horyzonty oraz rozwijać umiejętność współżycia społecznego i aktywną postawę obywatelską, ułatwia także zrównoważoną integrację ze społeczeństwem z gospodarczego, społecznego i kulturalnego punktu widzenia, włączając przygotowanie do życia zawodowego oraz promowanie świadomości prawdziwego obywatelstwa europejskiego. (11) W rezolucji z dnia 14 maja 1998 r. w sprawie polityki informacji i komunikacji w Unii Europejskiej [7] Parlament Europejski stwierdził, że w odniesieniu do programów wsparcia i działań wybór projektów powinien być bardziej przejrzysty, a przyczyny wyboru jaśniejsze dla tych, którzy tworzą projekty. (12) Komisja i Państwa Członkowskie powinny starać się zagwarantować komplementarność działań Europejskiego wolontariatu i różnych podobnych programów krajowych. (13) Parlament Europejski i Rada, we wspólnej decyzji nr 253/2000/99/WE ustanawiającej drugi etap wspólnotowego programu działań w dziedzinie edukacji "Sokrates" oraz Rada, w decyzji nr 1999/382/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. ustanawiającej drugą fazę wspólnotowego programu działań w dziedzinie kształcenia zawodowego "Leonardo da Vinci", ustanowiły wspólnotowe programy działań w zakresie, odpowiednio, kształcenia i szkolenia, które wraz z programem młodzieżowym przyczyniają się do tworzenia Europy wiedzy. (14) Polityka współpracy w sprawach młodzieżowych przyczynia się do promowania kształcenia nieformalnego, a zatem i kształcenia ustawicznego i politykę tę należy dalej rozwijać. (15) Integracja młodych ludzi w świecie pracy stanowi zasadniczy element ich integracji ze społeczeństwem, co wymaga również uznania wszystkich umiejętności i kompetencji nabytych jako część kształcenia nieformalnego oraz nadania tym umiejętnościom i kompetencjom dużego znaczenia. (16) W celu osiągnięcia dodatkowych korzyści z działań wspólnotowych konieczne jest, aby Komisja we współpracy z Państwami Członkowskimi zapewniła na wszystkich szczeblach spójność i komplementarność działań realizowanych na mocy niniejszej decyzji oraz w ramach innych odpowiednich polityk, instrumentów i działań. (17) Ważne jest, aby komitet programu "Młodzież" konsultował się, na mocy ustaleń, które mają być poczynione, z komitetami odpowiedzialnymi za realizację wspólnotowych programów w zakresie szkolenia zawodowego i kształcenia (Leonardo da Vinci i Sokrates). Istotne jest również, aby komitet programu "Młodzież" był regularnie informowany o wspólnotowych inicjatywach podejmowanych w dziedzinie kształcenia i szkolenia zawodowego oraz spraw młodzieżowych. (18) Podczas posiedzeń Rady Europejskiej w Essen (w dniach 9-10 grudnia 1994 r.) i w Cannes (w dniach 26-27 czerwca 1995 r.) podkreślono potrzebę prowadzenia dalszych działań na rzecz pełniejszej integracji ze społeczeństwem i zawodowej młodych ludzi w Europie. W konkluzjach z posiedzenia Rady Europejskiej we Florencji (w dniach 21-22 czerwca 1996 r.) podkreślono, jak istotne jest ułatwienie młodym ludziom wkroczenia w szeregi siły roboczej. Podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Amsterdamie (w dniach 15-17 czerwca 1997 r.) wyrażono poparcie dla działalności niedochodowej. Parlament Europejski i Rada uchwaliły decyzję nr 1686/98/WE z dnia 20 lipca 1998 r. ustanawiającą wspólnotowy program działań "Europejski wolontariat młodzieży" [8]. (19) Działania "Europejskiego wolontariatu" nie zastępują służby wojskowej ani alternatywnych form służby przewidzianych w szczególności dla osób odmawiających służby wojskowej ze względu na przekonania, ani też obowiązkowej służby cywilnej istniejącej w kilku Państwach Członkowskich, i nie powinny też ograniczać czy zastępować potencjalnej lub istniejącej pracy zarobkowej. (20) Przyznawanie zezwoleń na pobyt stały i wszelkich wiz należy do kompetencji władz Państw Członkowskich, a pojęcie osoby mającej prawo pobytu zdefiniowane jest w prawie krajowym. (21) Parlament Europejski przyjął w dniu 2 lipca 1998 r. rezolucję w sprawie promowania roli organizacji i fundacji ochotniczych w Europie [9]. Sektor wolontariatu powinien również odgrywać istotną rolę w umożliwianiu wszystkim młodym ludziom, w szczególności tym mającym największe trudności, uczestnictwa w tych programach. (22) Komisja i Państwa Członkowskie zapewnią, aby wspierana była współpraca z organizacjami pozarządowymi działającymi w dziedzinach spraw młodzieżowych i społecznych, jak również w dziedzinie ochrony środowiska, kultury, sportu i zwalczania różnych form alienacji. (23) Porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym (Porozumienie EOG) przewiduje szerszą współpracę w dziedzinach kształcenia, szkolenia oraz spraw młodzieżowych między Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi z jednej strony a Państwami Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) należącymi do Europejskiego Obszaru Gospodarczego z drugiej strony. Porozumienie EOG ustanawia procedury regulujące uczestnictwo państw EFTA należących do EOG w programach wspólnotowych w dziedzinie kształcenia, szkolenia i spraw młodzieży. (24) Konieczne jest otwarcie tego programu na uczestnictwo stowarzyszonych krajów Europy Środkowej i Wschodniej (CEEC), zgodnie z warunkami ustalonymi w Układach Europejskich, protokołach dodatkowych oraz decyzjach odpowiednich rad stowarzyszeniowych, a także uczestnictwo Cypru, którego udział finansowany będzie z dodatkowych środków przyznanych zgodnie z procedurami, które mają być uzgodnione z tym krajem, jak również Malty i Turcji, których udział finansowany będzie z dodatkowych środków przyznanych zgodnie z postanowieniami Traktatu. (25) Program powinien być monitorowany i w sposób ciągły oceniany we współpracy między Komisją a Państwami Członkowskimi w celu umożliwienia dokonywania kolejnych korekt dotyczących, w szczególności, priorytetów wykonania środków. (26) Zgodnie z zasadami subsydiarności i proporcjonalności zdefiniowanymi w art. 5 Traktatu oraz zważywszy, że cele proponowanych działań dotyczących rozwoju i wzmocnienia polityki współpracy w sprawach młodzieżowych, włączając "Europejskich wolontariat młodzieży" i wymianę młodzieży, zarówno we Wspólnocie, jak i w państwach trzecich, nie mogą być w sposób wystarczający osiągnięte przez Państwa Członkowskie z uwagi na złożoność i różnorodność problematyki młodzieżowej, mogą one być lepiej zrealizowane przez Wspólnotę dzięki ponadnarodowemu wymiarowi działań i środków wspólnotowych. Zakres niniejszej decyzji nie wykracza poza środki konieczne dla osiągnięcia tych celów. (27) Niniejsza decyzja ustanawia, na cały okres trwania programu, ramy finansowe tworzące podstawowe odniesienie w rozumieniu pkt 33 Porozumienia między instytucjonalnego z dnia 6 maja 1999 r. między Parlamentem Europejskim, Radą a Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej i usprawnienia procedury budżetowej [10], dla władz budżetowych w czasie trwania rocznej procedury budżetowej. (28) Środki niezbędne do wykonania niniejszej decyzji, powinny być przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji [11], PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DECYZJĘ: Artykuł 1 Ustalanie programu 1. Niniejsza decyzja ustala wspólnotowy program działań "Młodzież", zwany dalej "programem", dotyczący polityki współpracy w sprawach młodzieżowych, włączając "Europejski wolontariat" oraz wymianę młodzieży, zarówno we Wspólnocie, jak i w państwach trzecich. 2. Program jest urzeczywistniany przez okres rozpoczynający się dnia 1 stycznia 2000 r. i kończący się z dniem 31 grudnia 2006 r. 3. Program przyczynia się do promowania "Europy wiedzy" poprzez rozwój europejskiego obszaru współpracy w zakresie polityki młodzieżowej opartej na nieformalnym kształceniu i szkoleniu. Powinien wspierać ideę ustawicznego kształcenia oraz przyczyniać się do budowania wiedzy, zdobywania umiejętności i kompetencji sprzyjających aktywnej postawie obywatelskiej i zwiększaniu szans zatrudnienia. 4. Program wspiera i uzupełnia działania podejmowane przez Państwa Członkowskie z pełnym poszanowaniem ich kulturowej i językowej różnorodności. Artykuł 2 Cele programu 1. W celu umożliwienia młodym ludziom zdobywania wiedzy, umiejętności i kompetencji, które mogą stanowić jeden z fundamentów ich przyszłego rozwoju oraz w celu wypełniania obowiązków obywatelskich w sposób odpowiedzialny, pozwalający na aktywne uczestniczenie w życiu społecznym, a także mając na uwadze, jak istotne jest promowanie równych szans, w programie założono następujące cele: a) promowanie aktywnego udziału młodych ludzi w budowaniu Europy poprzez uczestnictwo w wymianie ponadnarodowej we Wspólnocie lub w państwach trzecich w celu zrozumienia różnorodności kulturowej Europy i jej wspólnych fundamentalnych wartości, wspomagające w konsekwencji wspieranie postawy poszanowania praw człowieka oraz zwalczania rasizmu, antysemityzmu i ksenofobii; b) wzmacnianie w młodych ludziach poczucia solidarności poprzez ich szersze uczestnictwo w świadczeniu ponadnarodowych usług we Wspólnocie lub w państwach trzecich, w szczególności państw, z którymi Wspólnota zawarła umowy o współpracy; c) rozbudzanie w młodych ludziach inicjatywy, przedsiębiorczości i kreatywności, aby mogli brać czynny udział w życiu społecznym, działając jednocześnie na rzecz uznawania wartości kształcenia nieformalnego zdobywanego w kontekście europejskim; d) wzmacnianie współpracy w sprawach młodzieży poprzez sprzyjanie wymianie sprawdzonych rozwiązań, szkolenie pracowników/liderów oraz rozwijanie innowacyjnych działań na szczeblu wspólnotowym. 2. Program przyczynia się również do osiągania celów innych odpowiednich sfer polityki wspólnotowej. Artykuł 3 Działania wspólnotowe 1. Cele programu określone w art. 2 realizowane są za pomocą następujących działań, których zakres i procedury składania wniosków przedstawiono w Załączniku: - Młodzież dla Europy - Europejski wolontariat - Inicjatywy młodzieżowe - Wspólne działania - Środki wspierania 2. Działania te realizuje się za pomocą następujących rodzajów środków, które mogą być łączone: a) wspieranie ponadnarodowej mobilności młodych ludzi; b) wspieranie zastosowania technik informatyczno-komunikacyjnych (ICT) w działalności młodzieżowej; c) wspieranie rozwoju sieci współpracy na szczeblu europejskim umożliwiające wzajemną wymianę doświadczeń i sprawdzonych rozwiązań; d) wspieranie ponadnarodowych projektów w celu promocji obywatelstwa Unii oraz zaangażowania młodych ludzi w działania na rzecz rozwoju Unii; e) promowanie znajomości języków oraz zrozumienia różnych kultur; f) wspieranie projektów pilotażowych opartych na ponadnarodowych porozumieniach partnerskich, zmierzających do rozwoju innowacji i jakości w działalności młodzieżowej; g) rozwijanie na szczeblu europejskim metod analizy i sposobu prowadzenia polityk młodzieżowych oraz ich ewolucji (np. bazy danych, podstawowe dane liczbowe, wzajemna znajomość "systemów") oraz metod rozpowszechniania sprawdzonych rozwiązań. Artykuł 4 Dostęp do programu 1. Program skierowany jest do młodych ludzi, zasadniczo w wieku 15-25 lat, oraz osób zaangażowanych w pracę z młodzieżą posiadających prawo pobytu w Państwie Członkowskim. Granice wieku mogą zostać nieco zmienione, jeśli uzasadnione jest to specyficznymi okolicznościami niektórych projektów. Nie naruszając kompetencji Państw Członkowskich, w ramach działań 1.2, 2.2 i 5 wymienionych w Załączniku, w programie uczestniczyć mogą również młodzi ludzie, zasadniczo w wieku 15-25 lat, oraz osoby zaangażowane w pracę z młodzieżą, które są mieszkańcami państw trzecich. 2. Szczególną uwagę należy zwrócić na zapewnienie, aby wszyscy młodzi ludzie, bez dyskryminacji, mieli dostęp do działań programu. 3. Komisja i Państwa Członkowskie zapewniają, że dołożą szczególnych starań, aby pomóc młodym ludziom, którzy ze względów kulturowych, społecznych lub gospodarczych oraz z uwagi na ich warunki fizyczne lub umysłowe bądź z racji miejsca zamieszkania mają większe trudności w uczestniczeniu w odpowiednich programach działań na szczeblu wspólnotowym, krajowym, regionalnym lub lokalnym, a także małym grupom lokalnym. Stosownie do tego, Komisja uwzględni trudności, jakie napotykają te grupy, przyczyniając się w ten sposób do zwalczania alienacji. 4. Państwa Członkowskie dołożą starań, aby podjęte zostały właściwe środki w celu zapewnienia uczestnikom programu dostępu do opieki zdrowotnej zgodnie z przepisami prawa wspólnotowego. Państwa Członkowskie pochodzenia dołożą starań w celu podjęcia właściwych środków, aby uczestnicy Europejskiego wolontariatu mogli otrzymać ochronę socjalną. Artykuł 5 Realizacja programu i współpraca z Państwami Członkowskimi 1. Komisja zapewnia, że działania wspólnotowe objęte programem realizowane są zgodnie z Załącznikiem. 2. Komisja, we współpracy z Państwami Członkowskimi, podejmuje kroki opisane w Załączniku (działanie 5) w celu najlepszego wykorzystania osiągnięć wspólnotowej współpracy w sprawach młodzieżowych. 3. Komisja i Państwa Członkowskie podejmą odpowiednie działania w celu rozwinięcia istniejących na szczeblu wspólnotowym i krajowym struktur, aby osiągnąć cele programu, w sposób zachęcający uczestników, a tym samym ułatwiający dostęp do programu młodym ludziom i innym partnerom na szczeblu lokalnym oraz w celu oceny i monitorowania działań przewidzianych w programie oraz stosowania przejrzystych rozwiązań w zakresie konsultacji i selekcji. Komisja i Państwa Członkowskie zapewniają, że podejmą środki ułatwiające młodym ludziom dostęp do mobilności ponadnarodowej poprzez stosownie środków zmierzających do informowania oraz pogłębiania znajomości omawianej tematyki. Komisja i Państwa Członkowskie zapewniają właściwą informację oraz upowszechnienie działań wspieranych przez program. 4. Państwa Członkowskie podejmą kroki niezbędne do zapewnienia sprawnego prowadzenia programu; będą również w miarę możliwości dążyć do przyjęcia takich środków, jakie uznają za konieczne i pożądane w celu usunięcia prawnych i administracyjnych przeszkód utrudniających dostęp do programu. 5. Komisja, we współpracy z Państwami Członkowskimi, zapewni przejście od działań prowadzonych w ramach wcześniejszych wspólnotowych programów młodzieżowych (Młodzież dla Europy III i Europejski wolontariat) do działań, które mają być realizowane na mocy tego programu. Artykuł 6 Wspólne działania W ramach procesu budowania "Europy wiedzy" środki przewidziane w tym programie mogą być realizowane zgodnie z procedurami ustanowionymi w art. 8 jako działania wspólne z pokrewnymi programami i działaniami wspólnotowymi dotyczącymi problematyki młodzieżowej, kształcenia i szkolenia. Artykuł 7 Środki wykonawcze 1. Środki niezbędne do wykonania niniejszej decyzji dotyczące spraw określonych poniżej, przyjmuje się zgodnie z procedurą zarządzania, określoną w art. 8 ust. 2: a) ustalenia dotyczące realizacji programu, w tym roczny plan pracy dotyczący wykonania działań programu; b) ogólne proporcje między różnymi działaniami programu; c) kryteria stosowane do ustalenia indykatywnego podziału między Państwa Członkowskie funduszy zarządzanych w sposób zdecentralizowany, przeznaczonych na działania; d) ustalenia dotyczące wykonania wspólnych działań; e) ustalenia dotyczące oceny programu; f) ustalenia dotyczące poświadczania uczestnictwa młodych ochotników. 2. Środki niezbędne do wykonania niniejszej decyzji, dotyczące wszystkich innych spraw, przyjmuje się zgodnie z procedurą doradczą określoną w art. 8 ust. 3. Artykuł 8 Komitet 1. Komisję wspiera komitet. 2. W przypadku odniesienia do niniejszego ustępu art. 4 i 7 decyzji 1999/468/WE będą miały zastosowanie z uwagi na przepisy zawarte w art. 8 wymienionej decyzji. Okres ustanowiony w art. 4 ust. 3 decyzji 1999/468/WE ustala się na dwa miesiące. 3. W przypadku odniesienia od niniejszego ustępu art. 3 i 7 decyzji 1999/468/WE będą miały zastosowanie z uwagi na przepisy zawarte w art. 8 wymienionej decyzji. 4. Komitet przyjmuje swój regulamin. Artykuł 9 Finansowanie 1. Ramy finansowe na wdrożenie programu w okresie określonym w art. 1 niniejszym ustala się na 520 mln EUR. 2. Coroczne dotacje będą zatwierdzane przez władze budżetowe w ramach limitów preliminarza budżetowego. Artykuł 10 Spójność i komplementarność 1. Komisja, działając we współpracy z Państwami Członkowskimi oraz nie naruszając indywidualnego charakteru i specyfiki każdego programu, zapewnia ogólną spójność i komplementarność z innymi odpowiednimi politykami, instrumentami i działaniami wspólnotowymi. Szczególną uwagę należy zwrócić na promowanie równości oraz równych szans dla kobiet i mężczyzn. 2. Komisja we współpracy z Państwami Członkowskimi zapewnia spójność wykonania programu z innymi działaniami wspólnotowymi dotyczącymi młodzieży, w szczególności działaniami w dziedzinie kultury i w sektorze audiowizualnym oraz działaniami dotyczącymi urzeczywistnienia rynku wewnętrznego, społeczeństwa informacyjnego, środowiska, ochrony konsumentów, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), polityki społecznej, zatrudnienia i zdrowia publicznego. 3. Komisja i Państwa Członkowskie zapewniają, aby środki programu miały odniesienie do wytycznych w zakresie zatrudnienia, przyjętych przez Radę jako element wspólnej strategii zatrudnienia. 4. Komisja zapewnia skuteczne powiązanie między niniejszym programem a programami i działaniami dotyczącymi spraw młodzieżowych, podejmowanymi w ramach wspólnotowych stosunków zewnętrznych. Artykuł 11 Uczestnictwo krajów EFTA/EOG, stowarzyszonych krajów Europy Środkowej i Wschodniej oraz Cypru, Malty i Turcji Niniejszy program otwarty jest na uczestnictwo następujących krajów: - kraje EFTA/EOG, zgodnie z warunkami ustalonymi w Porozumienia EOG; - stowarzyszone kraje Europy Środkowej i Wschodniej, zgodnie z warunkami ustalonymi w Układach Europejskich, protokołach dodatkowych oraz decyzjach odpowiednich rad stowarzyszeniowych, - Cypr, którego udział będzie finansowany z dodatkowych środków zgodnie z procedurami, które mają być uzgodnione z tym krajem, - Malta i Turcja, których udział będzie finansowany z dodatkowych środków zgodnie z postanowieniami Traktatu. Artykuł 12 Współpraca międzynarodowa Komisja w ramach programu, działając zgodnie z procedurami ustanowionymi w art. 7, wzmocni współpracę z państwami nienależącymi do Wspólnoty oraz odpowiednimi organizacjami międzynarodowymi, w szczególności z Radą Europy. Artykuł 13 Monitorowanie i ocena 1. Komisja regularnie monitoruje program we współpracy z Państwami Członkowskimi. Monitorowanie obejmuje sprawozdania określone w ust. 3 oraz działania specjalne. 2. Program jest regularnie oceniany przez Komisję we współpracy z Państwami Członkowskimi. Ocena służy zwiększaniu skuteczności działań realizowanych z uwzględnieniem celów określonych w art. 2 oraz zagwarantowaniu równego dostępu do programu zgodnie z art. 4 ust. 2 i art. 3. Ocena zawierać również będzie badanie komplementarności działań podejmowanych na mocy tego programu z realizowanymi w ramach innych odpowiednich polityk, instrumentów i działań wspólnotowych. Zgodnie z kryteriami, ustalanymi zgodnie z procedurą określoną w art. 8 ust. 2, regularnie przeprowadzane będą zewnętrzne oceny wyników działań wspólnotowych. 3. Państwa Członkowskie przedłożą Komisji w terminach, odpowiednio, do dnia 31 grudnia 2004 r. oraz do dnia 30 czerwca 2007 r., sprawozdanie z wykonania programu oraz sprawozdanie dotyczące wpływu programu. 4. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu oraz Komitetowi Regionów: - w momencie przystąpienia nowych Państw Członkowskich sprawozdanie dotyczące skutków finansowych przystąpienia dla programu, a następnie w miarę potrzeby finansowe propozycje zajęcia się skutkami finansowymi powyższych przystąpień dla programu, zgodnie z postanowieniami Porozumienia między instytucjonalnego między Parlamentem Europejskim, Radą a Komisją z dnia 6 maja 1999 r. w sprawie dyscypliny budżetowej i usprawnienia procedury budżetowej. Parlament Europejski i Rada podejmą decyzję w sprawie takich propozycji w jak najkrótszym czasie; - okresowe sprawozdanie oceny dotyczące jakościowych i ilościowych aspektów wykonania programu do dnia 30 czerwca 2005 r., - sprawozdanie końcowe z wykonania programu do dnia 31 grudnia 2007 r. Artykuł 14 Wejście w życie Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej opublikowania w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich. Sporządzono w Luksemburgu, dnia 13 kwietnia 2000 r. W imieniu Parlamentu Europejskiego N. Fontaine Przewodniczący W imieniu Rady A. Vara Przewodniczący [1] Dz.U. C 311 z 10.10.1998, str. 6. [2] Dz.U. C 410 z 30.12.1998, str. 11. [3] Dz.U. C 51 z 22.2.1999, str. 77. [4] Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 5 listopada 1998 r. (Dz.U. C 359 z 23.11.1998, str. 75), wspólne stanowisko Rady z dnia 28 czerwca 1999 r. (Dz.U. C 210 z 22.7.1999, str. 1) i decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 28 października 1999 r. (dotychczas niepublikowana w Dzienniku Urzędowym). Decyzja Rady z dnia 10 kwietnia 2000 r. i decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 kwietnia 2000 r. (dotychczas niepublikowane w Dzienniku Urzędowym). [5] Dz.U. L 87 z 20.4.1995, str. 1. [6] Dz.U. C 30 z 28.1.1998, str. 1. [7] Dz.U. C 167 z 1.6.1998, str. 230. [8] Dz.U. L 214 z 31.7.1998, str. 1. [9] Dz.U. C 226 z 20.7.1998, str. 66. [10] Dz.U. C 172 z 18.6.1999, str. 1. [11] Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23. -------------------------------------------------- ZAŁĄCZNIK Finansowanie zatwierdzone w ramach programu powinno być realizowane zgodnie z zasadami współfinansowania i dodatkowości. Zgodnie z art. 4 ust. 3 niniejszej decyzji należy dołożyć starań, aby ułatwić dostęp do programu młodym ludziom, którzy napotykają trudności ze względów kulturowych, społecznych lub gospodarczych, a także z powodu warunków fizycznych lub umysłowych lub ze względu na miejsce zamieszkania, jak również małym grupom lokalnym. Komitet, określony w art. 8 niniejszej decyzji, ustanawia określone formy, które powyższe starania powinny przyjąć. Fundusze wspólnotowe należy rozdzielić z uwzględnieniem potrzeby zapewnienia równowagi między podjętymi działaniami dotyczącymi mobilności a równymi szansami uczestnictwa młodych ludzi z każdego Państwa Członkowskiego, innymi słowy, z uwzględnieniem przepisów art. 4 ust. 3. Szczególnie popierać i stymulować należy inicjatywy zmierzające do kształtowania postaw tolerancji i akceptacji różnic, jak również środki zwalczania wszelkich form alienacji. Wspólnota uszanuje działania, w których czołowe miejsce zajmuje kultura i sport, w kontekście nieformalnego kształcenia młodych ludzi. Mając na uwadze osiągnięcie celów programu, należy urzeczywistnić pięć następujących kategorii działań na podstawie środków opisanych w art. 3 niniejszej decyzji: - Młodzież dla Europy - Europejski wolontariat - Inicjatywy młodzieżowe - Wspólne działania - Środki wspierania. DZIAŁANIE 1 — MŁODZIEŻ DLA EUROPY Działanie 1.1: Wewnątrzwspólnotowa wymiana młodych ludzi Wspólnota będzie wspierać działania obejmujące mobilność młodych ludzi, pod warunkiem że omawiane działania trwać będą co najmniej tydzień, realizowane będą na podstawie wspólnych projektów we Wspólnocie, a uczestniczyć w nich będą młodzi ludzie, zasadniczo w wieku 15-25 lat, mający prawo pobytu w Państwie Członkowskim. Granice wieku mogą zostać nieco zmienione, jeśli jest to uzasadnione szczególnymi okolicznościami niektórych projektów. Działania te, oparte na ponadnarodowych porozumieniach partnerskich między grupami młodych ludzi, powinny zakładać ich aktywne uczestnictwo i zmierzać do umożliwienia im odkrywania i poznawania różnych realiów społecznych i kulturowych oraz zachęcać ich do udziału lub inicjowania innych działań na szczeblu europejskim. Szczególną uwagę należy zwrócić na uczestnictwo młodych ludzi, którzy po raz pierwszy biorą udział w działaniach europejskich oraz małych lub lokalnych grup, które nie mają doświadczenia w działaniach na szczeblu europejskim. W celu osiągnięcia większej równowagi działań dwustronnych i wielostronnych wsparcie Wspólnoty stopniowo powinno koncentrować się na wielostronnej wymianie grupowej. Fundusze na dwustronną wymianę grupową przyznane będą wtedy, gdy uzasadnią je warunki omawianych grup lub szczególne podejście pedagogiczne. Na mocy niniejszego działania można przyznać fundusze na działania zmierzające do wzmacniania aktywnego udziału młodych ludzi w projektach wymiany grupowej, w szczególności na działania zapewniające tym młodym ludziom przygotowanie językowe i międzykulturowe. Działanie 1.2: Wymiana młodych ludzi w państwach trzecich Wspólnota będzie wspierać działania obejmujące mobilność młodych ludzi, pod warunkiem że omawiane działania trwać będą co najmniej tydzień, realizowane będą na podstawie wspólnych projektów, a uczestniczyć w nich będą młodzi ludzie, zasadniczo w wieku 15-25 lat, mający prawo pobytu w Państwie Członkowskim lub państwie trzecim. W działaniach tych powinny uczestniczyć co najmniej dwa Państwa Członkowskie. Działania te, oparte na ponadnarodowych porozumieniach partnerskich między grupami młodych ludzi, powinny zakładać ich aktywne uczestnictwo i zmierzać do umożliwienia im odkrywania i poznawania różnych realiów kulturowych i społecznych oraz zachęcać do udziału lub inicjowania innych działań na szczeblu europejskim. Ponadto projekty te powinny umożliwić partnerom w państwach trzecich zdobycie doświadczenia w realizacji tego rodzaju działalności w dziedzinie kształcenie nieformalnego oraz powinny przyczynić się do rozwoju pracy młodzieżowej i stowarzyszeń w tych państwach. Na mocy niniejszego działania można przyznać fundusze na działania zmierzające do wzmacniania aktywnego udziału młodych ludzi w projektach mobilności grupowej, a w szczególności na działania zapewniające młodym ludziom przygotowanie językowe i międzykulturowe przed ich wyjazdem. DZIAŁANIE 2 — EUROPEJSKI WOLONTARIAT Do celów programu przyjmuje się, że "młodym ochotnikiem" jest osoba zasadniczo w wieku 18-25 lat, która posiada prawo pobytu w Państwie Członkowskim. Młodzi ochotnicy podejmą się, jako aktywni obywatele, realizacji działań, które nadają namacalną postać idei solidarności, w celu nabycia zdolności i umiejętności potrzebnych w życiu społecznym i osobistym, tworząc w ten sposób fundamenty swego przyszłego rozwoju, działając równocześnie dla dobra społeczeństwa. W tym celu młodzi ochotnicy uczestniczyć będą w Państwie Członkowskim innym niż państwo, w którym mieszkają, bądź w państwie trzecim w działalności niedochodowej i nieodpłatnej, która ma istotne znaczenie dla danej wspólnoty i trwa przez czas ograniczony (maksymalnie 12 miesięcy), w ramach projektu uznanego przez Państwo Członkowskie i Wspólnotę, zgodnie z celami tego programu przedstawionymi w art. 2. W szczególności udział w takiej działalności nie powinien zastępować odpłatnie wykonywanej pracy. Uczestnikom zapewnia się pełne wyżywienie oraz mieszkanie, jak również doradztwo. W projektach wolontariatu młodym ochotnikom zapewnia się także ubezpieczenie zdrowotne oraz inne odpowiednie ubezpieczenie. Młodzi ochotnicy będą otrzymywać dodatki wyrównawcze/kieszonkowe. Europejski wolontariat działa na podstawie porozumień partnerskich oraz na zasadzie podziału obowiązków między młodymi ochotnikami, organizacją wysyłającą i organizacją przyjmującą. Zgodnie z przepisami dotyczącymi komitetu programu określonego w art. 8 dokument wydany przez Komisję poświadczy uczestnictwo młodych ochotników w Europejskim wolontariacie oraz zdobyte przez nich w trakcie działalności doświadczenie i umiejętności. Działanie 2.1: Wewnątrzwspólnotowy Europejski wolontariat Wspólnota wspierać będzie projekty ponadnarodowe (przez ograniczony okres, trwający zasadniczo od trzech tygodni do roku), które włączają młodych ludzi, aktywnie i osobiście, w działania przyczyniające się do zaspokojenia potrzeb społeczeństwa w wielu różnych dziedzinach (działalności społecznej, społeczno-kulturalnej, środowiskowej, kulturalnej itp.) i które umożliwiają zarazem uczestniczenie w kształceniu nieformalnym pozwalającym na zdobycie zdolności kulturalnych oraz umiejętności współżycia w społeczeństwie. Projekty te zmierzają również do umożliwienia młodym ludziom kontaktu z innymi kulturami i innymi językami oraz dają możliwość poznania nowych idei i projektów w wielokulturowym społeczeństwie obywatelskim. Wspólnota może wspierać przedsięwzięcia, w szczególności obejmujące elementy językowe lub międzykulturowe, które nastawione są na przygotowanie młodych ochotników do wyjazdu oraz ułatwienie im integracji ze społeczeństwem w trakcie realizacji działań, jak również po zakończeniu działalności w Europejskim wolontariacie. Szczególną uwagę należy zwrócić na wsparcie pedagogiczne i doradztwo. Działanie 2.2: Europejski wolontariat w państwach trzecich Wspólnota wspierać będzie projekty ponadnarodowe realizowane w państwach trzecich (przez ograniczony okres, trwający zasadniczo od trzech tygodni do roku), które włączają młodych ludzi, aktywnie i osobiście, w działania przyczyniające się do zaspokojenia potrzeb społeczeństwa w wielu różnych dziedzinach (działalności społecznej, społeczno-kulturalnej, środowiskowej, kulturalnej itp.) i które umożliwiają zarazem uczestniczenie w kształceniu nieformalnym pozwalającym na zdobycie zdolności kulturalnych oraz umiejętności współżycia w społeczeństwie. Projekty te zmierzają również do udostępnienia młodym ludziom kontaktu z innymi kulturami i innymi językami oraz dają możliwość poznania nowych idei i projektów w wielokulturowym społeczeństwie obywatelskim. Wsparcie może być przyznane działaniom kładącym lub wzmacniającym fundamenty niezbędne do rozwoju ponadnarodowych projektów Europejskiego wolontariatu w państwach trzecich. Wspólnota może wspierać przedsięwzięcia, w szczególności obejmujące elementy językowe lub międzykulturowe, nastawione na przygotowanie młodych ochotników do wyjazdu oraz ułatwienie im integracji ze społeczeństwem w trakcie realizacji działań, jak również po zakończeniu działalności w Europejskim wolontariacie. Szczególną uwagę należy zwrócić na wsparcie pedagogiczne i doradztwo. DZIAŁANIE 3 — INICJATYWY MŁODZIEŻOWE W celu rozbudzania inicjatywy i kreatywności w młodych ludziach Wspólnota wspierać będzie projekty, w których młodzi ludzie aktywnie i bezpośrednio uczestniczą w innowacyjnych i kreatywnych przedsięwzięciach oraz przedsięwzięciach koncentrujących się na zaangażowaniu młodych ludzi w pracę społeczną na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym lub europejskim. Projekty te pozwolą młodym ludziom na rozwijanie ich inicjatyw oraz praktyczną realizację zaprojektowanych działań, w których odegrają oni kluczową rolę. Wspólnota wspierać będzie inicjatywy zmierzające do najlepszego wykorzystania przez młodych ludzi zdobytego w okresie wolontariatu doświadczenia oraz sprzyjające ich aktywnej integracji ze społeczeństwem. Inicjatywy te, podejmowane przez młodych ludzi po zakończeniu działalności w Europejskim wolontariacie, pozwolą im uruchamiać i promować działania o charakterze społecznym, kulturalnym, społeczno-kulturalnym i gospodarczym i/lub służące ich osobistemu rozwojowi. Dostęp, w pierwszej kolejności, zapewnia się najbardziej potrzebującym młodym ludziom. Przyznane wsparcie zachęcać ma do rozszerzania tych projektów w taki sposób, aby obejmowały one podobne inicjatywy realizowane w innych Państwach Członkowskich w celu wzmocnienia ich ponadnarodowego charakteru oraz znacznego rozszerzenia wymiany doświadczeń i współpracy między młodymi ludźmi. Pomoc można przeznaczać na organizowanie spotkań młodych promotorów inicjatyw o zasięgu europejskim. Pomoc finansową można przyznać na skuteczne tworzenie stabilnych, ponadnarodowych partnerskich układów łączących takie projekty. DZIAŁANIE 4 — WSPÓLNE DZIAŁANIA Uwzględniając potrzebę elastycznego i kreatywnego podejścia jako wstępnego warunku współpracy między sektorami, pomoc wspólnotową można przyznawać na działania określone w art. 6 niniejszej decyzji oraz na działania podejmowane razem z innymi programami wspólnotowymi dotyczącymi "Europy wiedzy", w szczególności programami wspólnotowymi w dziedzinie kształcenia i szkolenia. Komisja, we współpracy z Państwami Członkowskimi, zmierzać będzie do stworzenia wspólnego systemu informacji, obserwacji oraz rozpowszechniania sprawdzonych rozwiązań dotyczących zdobywania wiedzy i ustawicznego kształcenia, równolegle ze wspólnymi działaniami związanymi z wykorzystywaniem multimediów do celów kształcenia i szkolenia. Projekty te obejmą szereg przedsięwzięć z kilku różnych sektorów, łącznie z problematyką młodzieżową. Mogą być one finansowane w sposób komplementarny poprzez szereg różnych programów wspólnotowych, a realizowane przy pomocy wspólnych projektów. Przewidziano możliwość przyjęcia właściwych środków, które posłużą promocji na szczeblu regionalnym i lokalnym kontaktów oraz interakcji między osobami uczestniczącymi w niniejszym programie a tymi uczestniczącymi w programach dotyczących szkolenia zawodowego i kształcenia. W tym kontekście można wspierać działania podnoszące świadomość możliwości, jakie Wspólnota zapewnia młodym ludziom. DZIAŁANIE 5 — ŚRODKI WSPIERANIA Działanie 5.1: Szkolenie i współpraca osób zajmujących się polityką młodzieżową Fundusze będą przyznane na następujące działania: 1. Działania ukierunkowane na dalsze szkolenie osób zaangażowanych w pracę młodzieżową, w szczególności instruktorów Europejskiego wolontariatu, pracowników/liderów młodzieżowych, osób prowadzących projekty europejskie oraz doradców zajmujących się inicjatywami młodzieżowymi, którzy uczestniczą w przedsięwzięciach angażujących bezpośrednio młodych ludzi, takich jak przedsięwzięcia opisane w działaniach 1, 2 i 3 programu, których celem jest zapewnienie odpowiednio wysokiego poziomu takich przedsięwzięć. Szczególną uwagę należy zwrócić na działania zachęcające do udziału młodych ludzi, którzy mają największe trudności w uczestniczeniu w działaniach wspólnotowych. 2. Działania służące opracowaniu modułów europejskich spełniających wymogi współpracy ponadnarodowej. 3. Działania, takie jak wizyty studyjne, badania wykonalności, seminaria, praktyki, koncentrujące się w szczególności na wymianie doświadczeń i sprawdzonych rozwiązań dotyczących wspólnych działań lub zagadnień będących przedmiotem wspólnych zainteresowań lub zmierzających do ułatwienia i promocji tworzenia trwałych ponadnarodowych partnerskich układów i/lub wielostronnych sieci łączących osoby pracujące z młodzieżą. 4. Działania eksperymentalne, które stanowią źródło innowacji i wzbogacają politykę młodzieżową poprzez urzeczywistnianie nowych podejść i nowych form współpracy, jak również poprzez wspólne wysiłki uczestników z różnych środowisk. 5. Wsparcie Wspólnoty można również przyznać na konferencje i seminaria, które posłużą promowaniu współpracy i wymiany sprawdzonych rozwiązań dotyczących problematyki młodzieżowej, jak również na inne działania służące promowaniu i rozpowszechnianiu wyników projektów i działań wspieranych w ramach wspólnotowych działań młodzieżowych. Omówione działania mogą ograniczać się wyłącznie do Wspólnoty bądź też mogą w nich uczestniczyć państwa nienależące do Wspólnoty. Szczególną uwagę należy zwrócić na osoby pracujące z młodzieżą na szczeblu regionalnym lub lokalnym oraz te, które nie mają w ogóle doświadczeń w kontaktach na szczeblu europejskim czy możliwości nawiązania takich kontaktów bądź mają niewielkie doświadczenie lub możliwości w tym zakresie, jak również na działania, w których młodzi ludzie odgrywają kluczową rolę. Działanie 5.2: Informacja dla młodych ludzi oraz badania problematyki młodzieżowej 1. Zgodnie z celami programu, w szczególności aby ułatwić dostęp wszystkim młodym ludziom oraz rozwijać ich inicjatywę i zapewnić aktywne uczestnictwo w życiu społecznym, Komisja będzie zachęcać osoby pracujące z młodzieżą do udziału w akcjach informacyjnych dla młodych ludzi na szczeblu europejskim, jak również działaniach na rzecz rozszerzenia współpracy między systemami informacji i komunikacji dla młodych ludzi stworzonych w Państwach Członkowskich i na szczeblu wspólnotowym. W tym kontekście szczególny nacisk należy położyć na rozszerzanie współpracy w taki sposób, by objęła ona dziedziny kształcenia i szkolenia, jak również na dialog między młodymi ludźmi oraz z młodymi ludźmi. 2. Zgodnie z tymi założeniami fundusze mają być przyznawane na inicjatywy obejmujące: - zdobywanie doświadczenia i umiejętności niezbędnych do prowadzenia młodzieżowych projektów informacyjnych opartych na współpracy ponadnarodowej oraz projektów, które dostarczają młodym ludziom informacji i w szczególności zapewniają doradztwo, - projekty współpracy koncentrujące się na rozpowszechnianiu informacji, pogłębiające wśród młodych ludzi znajomość problematyki objętej programem oraz dające im dostęp do wszelkich niezbędnych do osiągnięcia celów programu informacji, - wprowadzanie jako części ponadnarodowych projektów współpracy mechanizmów umożliwiających dialog między młodymi ludźmi i z młodymi ludźmi, w szczególności poprzez wykorzystanie ukierunkowanych na młodzież mediów i nowych technik. 3. Uwzględniając badania problematyki młodzieżowej związane z celami programu, Komisja wspierać będzie badania koncentrujące się między innymi na zagadnieniach dotyczących wpływu środków podejmowanych w imieniu młodych ludzi i w szczególności środków promujących współpracę w tej dziedzinie. Badania takie analizują wpływ innych polityk na świat młodzieży oraz poszukują zapewnienia jaśniejszego i bardziej zrozumiałego obrazu potrzeb młodych ludzi i warunków, w których żyją. Pierwszeństwo przyznaje się badaniom dotyczącym wybieranych przez młodych ludzi mających mniej korzystne warunki oraz odsuniętych na margines społeczeństwa dróg życiowych; badania takie w szczególności analizują czynniki, które wspierały bądź utrudniały integrację ze społeczeństwem młodych ludzi oraz wysuwają na pierwszy plan wkład sektora kształcenia nieformalnego i trzeciego sektora w ogólności. Pierwszeństwo przyznaje się także porównawczym badaniom środków zmierzających do promocji inicjatyw, włączając ich wpływ na rozwój lokalny, w szczególności poprzez organizowanie działań (tworzenie miejsc pracy, organizacja przedsięwzięć kulturalnych lub o charakterze społecznym itp.). Badania te mogą przybrać formę badań przypadku, z których najistotniejsze zostaną opublikowane. Działanie 5.3: Informacja i propagowanie środków Komisja podejmuje wszelkie niezbędne środki w celu między innymi zbierania informacji o środkach dotyczących problematyki młodzieżowej z różnych źródeł, uzyskania korzyści z projektów młodzieżowych UE oraz pełniejszego uwidocznienia działań skierowanych do młodych ludzi na szczeblu wspólnotowym poprzez rozwój właściwych form dialogu z nimi, włączając Internet. Działanie 5.4: Środki wspierania 1. Krajowe agencje Pomoc Wspólnoty może być przeznaczona na wspieranie działalności struktur stworzonych przez Państwa Członkowskie, zgodnie z art. 5 niniejszej decyzji. 2. Pomoc techniczna i wsparcie operacyjne Przy realizacji programu Komisja może korzystać z usług organizacji zajmujących się pomocą techniczną, których finansowanie może być przewidziane w ogólnych ramach finansowych programu. Na tych samych warunkach może ona korzystać z usług ekspertów. Ponadto Komisja będzie mogła prowadzić badania oceny oraz organizować seminaria, kolokwia lub inne spotkania ekspertów, które przyczynią się do wykonania programu, włączając stosowanie art. 12 niniejszej decyzji. Komisja może również podejmować działania informacyjne, dokonywać publikacji i rozpowszechniać osiągnięcia. --------------------------------------------------