Access to European Union law
<a href="https://eur-lex.europa.eu/content/help/eurlex-content/experimental-features.html" target="_blank">More about the experimental features corner</a>
Choose the experimental features you want to try
EUR-Lex
Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

You are here
Use quotation marks to search for an "exact phrase". Append an asterisk (*) to a search term to find variations of it (transp*, 32019R*). Use a question mark (?) instead of a single character in your search term to find variations of it (ca?e finds case, cane, care).
Search tips
Need more search options? Use the Advanced search

Document 02022R2576-20231231

Consolidated text: Rozporządzenie Rady (UE) 2022/2576 z dnia 19 grudnia 2022 r. w sprawie zwiększenia solidarności dzięki lepszej koordynacji zakupów gazu, wiarygodnym poziomom odniesienia cen i transgranicznej wymianie gazu

Access initial legal act
(

Legal status of the document In force

)

ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2022/2576/2023-12-31

02022R2576 — PL — 31.12.2023 — 001.001

Dokument ten służy wyłącznie do celów informacyjnych i nie ma mocy prawnej. Unijne instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego treść. Autentyczne wersje odpowiednich aktów prawnych, włącznie z ich preambułami, zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i są dostępne na stronie EUR-Lex. Bezpośredni dostęp do tekstów urzędowych można uzyskać za pośrednictwem linków zawartych w dokumencie

►B

ROZPORZĄDZENIE RADY (UE) 2022/2576

z dnia 19 grudnia 2022 r.

w sprawie zwiększenia solidarności dzięki lepszej koordynacji zakupów gazu, wiarygodnym poziomom odniesienia cen i transgranicznej wymianie gazu

(Dz.U. L 335 z 29.12.2022, s. 1)

zmienione przez:

 

 

Dziennik Urzędowy

  nr

strona

data

►M1

ROZPORZĄDZENIE RADY (UE) 2023/2919 z dnia 21 grudnia 2023 r.

  L 

1

29.12.2023



▼B

ROZPORZĄDZENIE RADY (UE) 2022/2576

z dnia 19 grudnia 2022 r.

w sprawie zwiększenia solidarności dzięki lepszej koordynacji zakupów gazu, wiarygodnym poziomom odniesienia cen i transgranicznej wymianie gazu



ROZDZIAŁ I

PRZEDMIOT I DEFINICJE

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

1.  

Niniejsze rozporządzenie ustanawia tymczasowe przepisy dotyczące:

a) 

szybkiego utworzenia usługi umożliwiającej agregację zapotrzebowania i wspólne zakupy gazu przez przedsiębiorstwa z siedzibą w Unii;

b) 

platformy rezerwacyjnej zdolności na rynku wtórnym i platformy na rzecz przejrzystości w dziedzinie instalacji LNG i magazynów gazu; oraz

c) 

zarządzania ograniczeniami w sieciach przesyłowych gazowych.

2.  
Niniejsze rozporządzenie wprowadza tymczasowe mechanizmy ochrony obywateli i gospodarki przed nadmiernie wysokimi cenami poprzez ustanowienie tymczasowego mechanizmu zarządzania zmiennością śróddzienną mającego zastosowanie w przypadku nadmiernych wahań cen oraz doraźnego poziomu odniesienia dla LNG, który ma zostać opracowany przez Agencję Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER).
3.  
W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się tymczasowe środki, na wypadek stanu nadzwyczajnego dotyczącego gazu w celu sprawiedliwej transgranicznej dystrybucji gazu, zabezpieczenia dostaw gazu dla najbardziej krytycznych odbiorców oraz zapewnienia realizacji transgranicznych środków solidarnościowych.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

1) 

„przedsiębiorstwo gazowe” oznacza osobę fizyczną lub prawną, która prowadzi co najmniej jeden z następujących rodzajów działalności: działalność w zakresie produkcji, działalność przesyłową, działalność dystrybucyjną, działalność w zakresie dostaw, w zakresie zakupu lub magazynowania gazu ziemnego, w tym skroplonego gazu ziemnego (LNG), i która odpowiada za zadania handlowe, techniczne lub w zakresie utrzymania dotyczące tych rodzajów działalności, ale nie obejmuje odbiorców końcowych;

2) 

„instalacja LNG” oznacza terminal wykorzystywany do skraplania gazu ziemnego lub importu, wyładunku i regazyfikacji LNG oraz obejmujący usługi pomocnicze i instalacje tymczasowego magazynowania niezbędne do procesu regazyfikacji, a następnie dostarczania gazu do systemu przesyłowego, ale z wyłączeniem jakiejkolwiek części terminali LNG używanej do magazynowania;

3) 

„magazyn gazu” oznacza instalację używaną do magazynowania gazu ziemnego, będącą własnością przedsiębiorstwa gazowego lub eksploatowaną przez nie, wraz z częścią instalacji LNG używaną do magazynowania, ale z wyłączeniem części używanej do działalności produkcyjnej oraz z wyłączeniem instalacji przeznaczonych wyłącznie dla operatorów systemów przesyłowych do realizacji ich zadań;

4) 

„dostawca usług” oznacza przedsiębiorstwo z siedzibą w Unii, któremu Komisja powierzyła – w drodze postępowania o udzielenie zamówienia na podstawie rozporządzenia (UE) 2018/1046 – zorganizowanie wspólnych zakupów i realizację zadań określonych w art. 7 niniejszego rozporządzenia;

5) 

„narzędzie informatyczne” oznacza narzędzie informatyczne, poprzez które dostawca usług, agreguje zapotrzebowanie przedsiębiorstw gazowych i przedsiębiorstw zużywających gaz oraz zbiera oferty od dostawców lub producentów gazu ziemnego w celu zaspokojenia tego zagregowanego zapotrzebowania;

6) 

„obrót LNG” oznacza oferty kupna i sprzedaży LNG lub transakcje, których przedmiotem jest zakup lub sprzedaż LNG:

a) 

które specyfikują dostawę w Unii;

b) 

które skutkują dostawą w Unii; lub

c) 

w ramach których jeden kontrahent dokonuje regazyfikacji LNG w terminalu w Unii;

7) 

„dane dotyczące rynku LNG” oznaczają ewidencję ofert kupna i sprzedaży lub transakcji dotyczących obrotu LNG wraz z odpowiednimi informacjami określonymi w art. 21 ust. 1;

8) 

„uczestnik rynku LNG” oznacza osobę fizyczną lub prawną – niezależnie od jej miejsca uzyskania zdolności prawnej lub miejsca zamieszkania – która zajmuje się obrotem LNG;

9) 

„oszacowanie ceny LNG” oznacza określenie dziennej ceny referencyjnej obrotu LNG zgodnie z metodą, którą określi ACER;

10) 

„poziom odniesienia dla LNG” oznacza określenie spreadu między dziennym oszacowaniem ceny LNG a ceną rozliczeniową dla kontraktu TTF Gas Futures o najbliższym terminie wygaśnięcia ustalaną codziennie przez ICE Endex Markets B.V.;

11) 

„system obrotu” oznacza którekolwiek z poniższych:

a) 

„rynek regulowany” zdefiniowany w art. 4 ust. 1 pkt 21 dyrektywy 2014/65/UE;

b) 

„wielostronną platformę obrotu” zdefiniowaną w art. 4 ust. 1 pkt 22 dyrektywy 2014/65/UE;

c) 

„zorganizowaną platformę obrotu” zdefiniowaną w art. 4 ust. 1 pkt 23 dyrektywy 2014/65/UE;

12) 

„energetyczny towarowy instrument pochodny” oznacza towarowy instrument pochodny zdefiniowany w art. 2 ust. 1 pkt 30 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 ( 1 ) – będący przedmiotem obrotu w systemie obrotu – którego instrumentem bazowym jest energia elektryczna lub gaz i którego termin wygaśnięcia nie przekracza 12 miesięcy;

13) 

„właściwy organ”, o ile nie określono inaczej, oznacza właściwy organ zdefiniowany w art. 4 ust. 1 pkt 26 dyrektywy 2014/65/UE;

14) 

„krytyczna ilość gazu wymagana do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej” oznacza maksymalne zużycie gazu, którego sektor energetyczny potrzebuje do zapewnienia wystarczalności w najbardziej pesymistycznym scenariuszu symulowanym w ramach oceny wystarczalności zimowej przeprowadzanej na podstawie art. 9 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/941 ( 2 );

15) 

„odbiorca chroniony” oznacza odbiorcę chronionego zdefiniowanego w art. 2 pkt 5 rozporządzenia (UE) 2017/1938;

16) 

„odbiorca chroniony w ramach solidarnego wsparcia” oznacza odbiorcę chronionego w ramach solidarnego wsparcia, zdefiniowanego w art. 2 pkt 6 rozporządzenia (UE) 2017/1938.

ROZDZIAŁ II

LEPSZA KOORDYNACJA ZAKUPÓW GAZU

SEKCJA 1

Koordynacja zakupów gazu w Unii

Artykuł 3

Przejrzystość i wymiana informacji

1.  
Wyłącznie do celu lepszej koordynacji przedsiębiorstwa gazowe, przedsiębiorstwa zużywające gaz z siedzibą w Unii lub organy państw członkowskich, które zamierzają ogłosić przetarg na zakup gazu lub przystąpić do negocjacji z producentami lub dostawcami gazu ziemnego z państw trzecich w sprawie zakupu gazu w ilości powyżej 5 TWh/rok, informują Komisję i, w stosownych przypadkach, państwo członkowskie, w którym te przedsiębiorstwa mają siedzibę, o zawarciu umowy na dostawy gazu lub protokołu ustaleń lub o ogłoszeniu przetargu na zakup gazu.

Powiadomienia zgodnie z akapitem pierwszym dokonuje się co najmniej sześć tygodni przed zamierzonym zawarciem umowy na dostawy gazu lub protokołu ustaleń lub zamierzonym ogłoszeniem przetargu na zakup gazu lub – w przypadku gdy negocjacje rozpoczną się bliżej daty podpisania umowy – nie później niż dwa tygodnie przed zamierzonym zawarciem umowy lub protokołu ustaleń lub ogłoszeniem przetargu. Takie powiadomienie ogranicza się do następujących podstawowych informacji:

a) 

tożsamość kontrahenta lub kontrahentów lub cel przetargu na zakup gazu;

b) 

odnośne ilości;

c) 

odnośne terminy; oraz

d) 

w stosownych przypadkach – informacje o dostawcy usług organizującym takie zakupy lub przetargi w imieniu państwa członkowskiego.

2.  
Jeżeli Komisja uzna, że dalsza koordynacja w odniesieniu do ogłoszenia przetargu na zakup gazu lub planowanych zakupów gazu przez przedsiębiorstwa gazowe lub przedsiębiorstwa zużywające gaz z siedzibą w Unii lub przez organy państw członkowskich może usprawnić funkcjonowanie wspólnych zakupów lub że ogłoszenie przetargu na zakup gazu lub planowane zakupy gazu mogą mieć negatywny wpływ na rynek wewnętrzny, na bezpieczeństwo dostaw lub na solidarność energetyczną, Komisja może skierować do przedsiębiorstw gazowych lub przedsiębiorstw zużywających gaz z siedzibą w Unii lub do organów państw członkowskich zalecenie rozważenia odpowiednich środków. W takim przypadku Komisja, w stosownych przypadkach, informuje państwo członkowskie, w którym przedsiębiorstwo ma siedzibę.
3.  
Komisja informuje Radę Sterującą ad hoc, o której mowa w art. 4, przed wydaniem zalecenia, o którym mowa w ust. 2.
4.  
Przekazując Komisji informacje zgodnie z ust. 1, podmioty przekazujące informacje mogą wskazać, czy którekolwiek z informacji, handlowych lub innych, których ujawnienie może spowodować szkodę dla działalności zaangażowanych stron, mają być traktowane jako poufne oraz czy przekazane informacje mogą zostać udostępnione innym państwom członkowskim.
5.  
Wnioski o zastrzeżenie poufności na podstawie niniejszego artykułu nie ograniczają dostępu samej Komisji do informacji poufnych. Komisja zapewnia, aby dostęp do informacji poufnych był ściśle ograniczony do tych służb Komisji, dla których dostęp do tych informacji jest bezwzględnie niezbędny. Przedstawiciele Komisji przetwarzają takie informacje z zachowaniem należytej poufności.
6.  
Bez uszczerbku dla art. 346 TFUE informacje, które są poufne, wymienia się z Komisją i innymi właściwymi organami tylko wtedy, gdy taka wymiana jest niezbędna do stosowania niniejszego rozporządzenia. Informacje będące przedmiotem wymiany ogranicza się do tego, co jest istotne i proporcjonalne do celów takiej wymiany. W toku takiej wymiany informacji zachowuje się poufność tych informacji oraz chroni się bezpieczeństwo i interesy handlowe podmiotów objętych zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia oraz stosuje skuteczne instrumenty fizycznej ochrony danych. Wszystkie serwery i informacje muszą być fizycznie zlokalizowane i przechowywane na terytorium Unii.

Artykuł 4

Rada Sterująca ad hoc

1.  
Ustanawia się Radę Sterującą ad hoc w celu ułatwiania koordynacji agregacji zapotrzebowania i wspólnych zakupów.
2.  
Komisja ustanawia Radę Sterującą ad hoc w terminie sześciu tygodni od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia. W jej skład wchodzą po jednym przedstawicielu każdego państwa członkowskiego i przedstawiciel Komisji. Przedstawiciele umawiających się stron Wspólnoty Energetycznej mogą – na zaproszenie Komisji – brać udział w pracach Rady Sterującej ad hoc w odniesieniu do wszystkich kwestii będących przedmiotem wspólnego zainteresowania. Zebraniom Rady Sterującej ad hoc przewodniczy Komisja.
3.  
Rada Sterująca ad hoc przyjmuje swój regulamin wewnętrzny kwalifikowaną większością głosów w terminie miesiąca od jej ustanowienia.
4.  
Komisja przeprowadza konsultacje z Radą Sterującą ad hoc w sprawie projektu zalecenia przedłożonego przez Komisję na podstawie art. 3 ust. 2, w szczególności w sprawie tego, czy odnośne zakupy gazu lub przetarg na zakup gazu zwiększają bezpieczeństwo dostaw w Unii i są zgodne z zasadą solidarności energetycznej.
5.  
Komisja przekazuje także Radzie Sterującej ad hoc informacje na temat wpływu udziału przedsiębiorstw we wspólnych zakupach organizowanych przez dostawcę usług na bezpieczeństwo dostaw w Unii i, w stosownych przypadkach, na solidarność energetyczną.
6.  
W przypadku gdy członkom Rady Sterującej ad hoc przekazywane są informacje poufne zgodnie z art. 3 ust. 6, traktują oni takie informacje z zachowaniem należytej poufności. Informacje będące przedmiotem wymiany ogranicza się do tego, co jest istotne i proporcjonalne do celów takiej wymiany.

SEKCJA 2

Agregacja zapotrzebowania i wspólne zakupy

Artykuł 5

Umowa o świadczenie usług na czas określony zawarta z dostawcą usług

1.  
Na zasadzie odstępstwa od art. 176 rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046 Komisja zleca świadczenie niezbędnych usług w drodze postępowania o udzielenie zamówienia na mocy rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046 podmiotowi z siedzibą w Unii, który działa jako dostawca usług w celu realizacji zadań określonych w art. 7 niniejszego rozporządzenia.
2.  
Umowa o świadczenie usług zawarta z wybranym dostawcą usług określa własność informacji uzyskanych przez dostawcę usług i przewiduje możliwość przekazania tych informacji Komisji w momencie rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o świadczenie usług.
3.  
Komisja określa w umowie o świadczenie usług praktyczne aspekty działania dostawcy usług, w tym używanie narzędzia informatycznego, środki bezpieczeństwa, walutę lub waluty, system płatności i zobowiązania.
4.  
W umowie o świadczenie usług zawartej z dostawcą usług zastrzega się dla Komisji prawo do monitorowania i kontroli dostawcy usług. W tym celu Komisji przysługuje pełny dostęp do informacji będących w posiadaniu dostawcy usług.

▼M1

5.  
Komisja może zwrócić się do dostawcy usług o przekazanie wszelkich informacji niezbędnych do realizacji zadań określonych w art. 7.

▼B

Artykuł 6

Kryteria wyboru dostawcy usług

1.  

Dostawca usług jest wybierany przez Komisję na podstawie następujących kryteriów kwalifikowalności:

a) 

dostawca usług ma siedzibę i centralę operacyjną na terytorium państwa członkowskiego;

b) 

dostawca usług ma doświadczenie w zakresie transakcji transgranicznych;

c) 

dostawca usług nie może:

(i) 

być objęty unijnymi środkami ograniczającymi przyjętymi na podstawie art. 215 TFUE, w szczególności unijnymi środkami ograniczającymi przyjętymi w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie lub działaniami podważającymi integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażającymi;

(ii) 

być bezpośrednio lub pośrednio własnością osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów objętych takimi unijnymi środkami ograniczającymi, być bezpośrednio lub pośrednio kontrolowany przez te osoby, podmioty lub organy ani działać w ich imieniu lub pod ich kierownictwem; ani

(iii) 

być bezpośrednio lub pośrednio własnością Federacji Rosyjskiej lub jej rządu, lub jakichkolwiek rosyjskich osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów z siedzibą w Rosji, być bezpośrednio lub pośrednio przez nie kontrolowany ani działać w ich imieniu lub pod ich kierownictwem.

2.  

Bez uszczerbku dla innych obowiązków w zakresie należytej staranności wprowadza się między Komisją a dostawcą usług zobowiązania umowne w celu zapewnienia, aby wykonując swoje zadania zgodnie z art. 7, dostawca usług nie udostępniał, bezpośrednio lub pośrednio, żadnych środków finansowych ani zasobów gospodarczych osobom fizycznym lub prawnym, podmiotom lub organom lub na rzecz osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów, które:

a) 

są objęte unijnymi środkami ograniczającymi przyjętymi na podstawie art. 215 TFUE, w szczególności unijnymi środkami ograniczającymi przyjętymi w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie lub działaniami podważającymi integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażającymi;

b) 

są bezpośrednio lub pośrednio własnością osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów objętych takimi unijnymi środkami ograniczającymi, są bezpośrednio lub pośrednio kontrolowane przez te osoby, podmioty lub organy lub działają w ich imieniu lub pod ich kierownictwem; lub

c) 

są bezpośrednio lub pośrednio własnością Federacji Rosyjskiej lub jej rządu, lub jakichkolwiek rosyjskich osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów z siedzibą w Rosji, są bezpośrednio lub pośrednio przez nie kontrolowane lub działają w ich imieniu lub pod ich kierownictwem.

3.  
Dostawca usług nie może być częścią przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo – prowadzącego działalność w zakresie produkcji lub dostaw gazu ziemnego – o którym mowa w art. 2 pkt 20 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE ( 3 ), z wyjątkiem podmiotu rozdzielonego zgodnie z rozdziałem IV tej dyrektywy.
4.  

Komisja określa kryteria wyboru i udzielania zamówień, uwzględniając między innymi następujące kryteria, które zostaną określone w zaproszeniu do składania ofert:

a) 

poziom doświadczenia w organizowaniu i prowadzeniu postępowań przetargowych lub aukcji dotyczących gazu ziemnego lub powiązanych usług, takich jak usługi transportowe, przy pomocy specjalnych narzędzi informatycznych;

b) 

poziom doświadczenia w dostosowywaniu postępowań przetargowych lub aukcji do różnych potrzeb, takich jak ukierunkowanie geograficzne lub harmonogram;

c) 

poziom doświadczenia w opracowywaniu narzędzi informatycznych do agregacji zapotrzebowania ze strony wielu uczestników oraz kojarzenia zapotrzebowania i podaży;

d) 

poziom bezpieczeństwa systemu informatycznego, w szczególności pod względem ochrony danych i bezpieczeństwa internetu; oraz

e) 

zdolność do identyfikacji i akredytacji uczestników jako podmiotów prawnych, jak i pod względem zdolności finansowej.

Artykuł 7

Zadania dostawcy usług

1.  

Dostawca usług organizuje agregację zapotrzebowania i wspólne zakupy oraz, w szczególności:

a) 

agreguje zapotrzebowanie przedsiębiorstw gazowych i przedsiębiorstw zużywających gaz przy pomocy narzędzia informatycznego;

b) 

zbiera oferty od dostawców lub producentów gazu ziemnego w celu zaspokojenia zagregowanego zapotrzebowania przy pomocy narzędzia informatycznego;

c) 

przydziela prawa dostępu do podaży, z uwzględnieniem proporcjonalnego podziału oferowanych ilości gazu między mniejszymi i większymi uczestnikami wśród przedsiębiorstw gazowych i przedsiębiorstw zużywających gaz uczestniczących w agregowaniu zapotrzebowania. W przypadku gdy zagregowane zapotrzebowanie przekracza otrzymane oferty dostaw, przydział praw dostępu jest proporcjonalny do zapotrzebowania zadeklarowanego przez przedsiębiorstwa uczestniczące na etapie agregacji zapotrzebowania w odniesieniu do danego czasu i lokalizacji;

d) 

weryfikuje, akredytuje i rejestruje użytkowników narzędzia informatycznego; oraz

e) 

świadczy na rzecz użytkowników narzędzia informatycznego lub Komisji wszelkie usługi pomocnicze, w tym usługi mające na celu ułatwianie zawierania umów, niezbędne do prawidłowego wykonania operacji zgodnie z umową o świadczenie usług, o której mowa w art. 5.

2.  
Warunki związane z zadaniami dostawcy usług, zwłaszcza dotyczące rejestracji użytkowników, publikacji i sprawozdawczości, określa się w umowie o świadczenie usług, o której mowa w art. 5.

Artykuł 8

Udział w agregacji zapotrzebowania i wspólnych zakupach

1.  

Udział w agregacji zapotrzebowania i wspólnych zakupach jest otwarty i przejrzysty dla wszystkich przedsiębiorstw gazowych i przedsiębiorstw zużywających gaz z siedzibą na terytorium Unii niezależnie od żądanej ilości. Z udziału w agregacji zapotrzebowania i wspólnych zakupach wykluczone są, w roli dostawców, producentów i nabywców, przedsiębiorstwa gazowe i przedsiębiorstwa zużywające gaz, które:

a) 

są objęte unijnymi środkami ograniczającymi przyjętymi na podstawie art. 215 TFUE, w szczególności unijnymi środkami ograniczającymi przyjętymi w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie lub działaniami podważającymi integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażającymi;

b) 

są bezpośrednio lub pośrednio własnością osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów objętych takimi unijnymi środkami ograniczającymi, są bezpośrednio lub pośrednio kontrolowane przez te osoby, podmioty lub organy lub działają w ich imieniu lub pod ich kierownictwem; lub

c) 

są bezpośrednio lub pośrednio własnością Federacji Rosyjskiej lub jej rządu, lub jakichkolwiek rosyjskich osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów z siedzibą w Rosji, są bezpośrednio lub pośrednio przez nie kontrolowane lub działają w ich imieniu lub pod ich kierownictwem.

2.  

Wprowadza się zobowiązania umowne w celu zapewnienia, aby żadne środki finansowe ani zasoby gospodarcze wynikające z udziału w procesie wspólnych zakupów organizowanych przez dostawcę usług nie były udostępniane, bezpośrednio lub pośrednio, osobom fizycznym lub prawnym, podmiotom lub organom lub na rzecz osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów, które:

a) 

są objęte unijnymi środkami ograniczającymi przyjętymi na podstawie art. 215 TFUE, w szczególności unijnymi środkami ograniczającymi przyjętymi w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie lub działaniami podważającymi integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażającymi;

b) 

są bezpośrednio lub pośrednio własnością osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów objętych takimi unijnymi środkami ograniczającymi, są bezpośrednio lub pośrednio kontrolowane przez te osoby, podmioty lub organy lub działają w ich imieniu lub pod ich kierownictwem; lub

c) 

są bezpośrednio lub pośrednio własnością Federacji Rosyjskiej lub jej rządu, lub jakichkolwiek rosyjskich osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów z siedzibą w Rosji, są bezpośrednio lub pośrednio przez nie kontrolowane lub działają w ich imieniu lub pod ich kierownictwem.

3.  
Państwa członkowskie lub inne zainteresowane strony mogą, w stosownych przypadkach, udzielać wsparcia płynności, w tym gwarancji, uczestnikom procesu wspólnych zakupów organizowanych przez dostawcę usług, zgodnie z zasadami pomocy państwa. Może to obejmować gwarancje pokrycia potrzeb w zakresie zabezpieczenia lub pokrycia ryzyka dodatkowych kosztów w następstwie niewypłacalności innych nabywców w ramach tej samej umowy wspólnego zakupu.
4.  
Przedsiębiorstwa gazowe i przedsiębiorstwa zużywające gaz z siedzibą w umawiających się stronach Wspólnoty Energetycznej mogą uczestniczyć w agregacji zapotrzebowania i wspólnych zakupach, pod warunkiem że istnieją niezbędne środki lub uzgodnienia umożliwiające im udział w agregacji zapotrzebowania i wspólnych zakupach na podstawie przepisów niniejszej sekcji.

Artykuł 9

Dostawy gazu ziemnego wyłączone ze wspólnych zakupów

Ze wspólnych zakupów wyłącza się dostawy gazu ziemnego pochodzące z Federacji Rosyjskiej, w tym dostawy gazu ziemnego wprowadzane do państw członkowskich lub umawiających się stron Wspólnoty Energetycznej przez następujące punkty wejścia:

a) 

Greifswald

b) 

Lubmin II

c) 

Imatra

d) 

Narwa (Narva)

e) 

Värska

f) 

Luhamaa

g) 

Szaki (Šakiai)

h) 

Kotłouka (Kotlovka)

i) 

Kondratki

j) 

Wysokoje

k) 

Tieterowka

l) 

Mozyrz (Mozyr)

m) 

Kobryń (Kobryn)

n) 

Sudża (Sudzha) (RU) / Ukraina

o) 

Biełgorod (Belgorod) (RU) / Ukraina

p) 

Wałujki (Valuyki) (RU) / Ukraina

q) 

Serebrianka (Serebryanka) (RU) / Ukraina

r) 

Pisariewka (Pisarevka) (RU) / Ukraina

s) 

Sochranowka (Sokhranovka) (RU) / Ukraina

t) 

Prochorowka (Prokhorovka) (RU) / Ukraina

u) 

Płatowo (Platovo) (RU) / Ukraina

v) 

Strandża (Strandzha) 2 (BG) / Malkoclar (TR).

▼M1 —————

▼B

Artykuł 11

Konsorcjum na rzecz zakupu gazu

Przedsiębiorstwa gazowe i przedsiębiorstwa zużywające gaz uczestniczące w agregacji zapotrzebowania zorganizowanej przez dostawcę usług mogą, w przejrzysty sposób, koordynować warunki umowy zakupu lub korzystać z umów wspólnego zakupu w celu uzyskania lepszych warunków u swoich dostawców, pod warunkiem że jest to zgodne z prawem Unii, w tym z unijnym prawem konkurencji, w szczególności z art. 101 i 102 TFUE, co Komisja może stwierdzić w drodze decyzji na podstawie art. 10 rozporządzenia (WE) nr 1/2003, a także z wymogiem przejrzystości na podstawie art. 3 tego rozporządzenia.

SEKCJA 3

Środki mające na celu zwiększenie wykorzystania instalacji LNG, magazynów gazu i gazociągów

Artykuł 12

Platforma rezerwacyjna zdolności na rynku wtórnym dla użytkowników instalacji LNG i użytkowników magazynów gazu

Użytkownicy instalacji LNG i użytkownicy magazynów gazu, którzy chcą odsprzedać swoją zakontraktowaną zdolność na rynku wtórnym w rozumieniu art. 2 pkt 6 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 715/2009 ( 4 ), są do tego uprawnieni. Do dnia 28 lutego 2023 r. operatorzy instalacji LNG i operatorzy magazynów gazu, indywidualnie lub na poziomie regionalnym, ustanawiają przejrzystą i niedyskryminującą platformę rezerwacyjną umożliwiającą użytkownikom instalacji LNG i użytkownikom magazynów gazu odsprzedaż ich zakontraktowanej zdolności na rynku wtórnym lub korzystają od tej daty z takiej już istniejącej platformy.

Artykuł 13

Platformy na rzecz przejrzystości w dziedzinie instalacji LNG i magazynów gazu

1.  
Do dnia 28 lutego 2023 r. operatorzy instalacji LNG i operatorzy magazynów gazu publikują, w przejrzysty i przyjazny dla użytkownika sposób wszelkie informacji wymagane na mocy art. 19 rozporządzenia (WE) nr 715/2009 na temat, odpowiednio, europejskiej platformy na rzecz przejrzystości w dziedzinie LNG i europejskiej platformy na rzecz przejrzystości w dziedzinie magazynowania. Organy regulacyjne mogą zobowiązać tych operatorów do podawania do wiadomości publicznej wszelkich dodatkowych informacji mających znaczenie dla użytkowników systemu.
2.  
Instalacje LNG, w odniesieniu do których na podstawie art. 36 dyrektywy 2009/73/WE przyznano zwolnienie ze stosowania przepisów gwarantujących dostęp stron trzecich, oraz operatorzy magazynów gazu ziemnego w ramach systemu negocjowanego dostępu stron trzecich, o którym mowa w art. 33 ust. 3 tej dyrektywy, podają do wiadomości publicznej ostateczne taryfy za korzystanie z infrastruktury do dnia 31 stycznia 2023 r.

Artykuł 14

Skuteczniejsze wykorzystanie zdolności przesyłowych

1.  
Operatorzy systemów przesyłowych oferują nie w pełni wykorzystaną zakontraktowaną zdolność ciągłą w punktach połączeń wzajemnych i wirtualnych punktach połączeń wzajemnych jako miesięczny produkt z zakresu zdolności oraz jako dobowe i śróddzienne produkty z zakresu zdolności w danym miesiącu w przypadku niepełnego wykorzystania na podstawie ust. 2.
2.  
Zakontraktowaną zdolność ciągłą uznaje się za nie w pełni wykorzystaną, jeżeli w poprzedzającym miesiącu kalendarzowym użytkownik sieci wykorzystał lub zaoferował średnio mniej niż 80 % zarezerwowanej zdolności ciągłej w punkcie połączeń wzajemnych lub wirtualnym punkcie połączeń wzajemnych. Operator systemu przesyłowego monitoruje niewykorzystaną zdolność i informuje użytkownika sieci o ilości zdolności, która ma zostać cofnięta w stosownym punkcie połączeń wzajemnych lub wirtualnym punkcie połączeń wzajemnych, najpóźniej przed powiadomieniem o ilości zdolności, która ma zostać zaoferowana w ramach zbliżającej się cyklicznej aukcji zdolności miesięcznej zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/459.
3.  
Ilość zdolności, która ma zostać zaoferowana, jest równa różnicy między średnim wykorzystaniem w poprzednim miesiącu kalendarzowym a 80 % zdolności ciągłej, którą zakontraktowano na okres dłuższy niż miesiąc.
4.  
Przy alokacji zdolności dostępna zdolność oferowana na aukcji zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/459 ma pierwszeństwo przed nie w pełni wykorzystaną zdolnością, która trafia na aukcję na podstawie ust. 2.
5.  
Jeżeli nie w pełni wykorzystana zdolność oferowana przez operatora systemu przesyłowego zostanie sprzedana, zostaje ona cofnięta pierwotnemu posiadaczowi zakontraktowanej zdolności. Pierwotny posiadacz może korzystać z cofniętej zdolności ciągłej na zasadzie przerywanej.
6.  
Użytkownik sieci zachowuje swoje prawa i obowiązki na mocy umowy dotyczącej zdolności, dopóki zdolność nie zostanie ponownie przydzielona przez operatora systemu przesyłowego i w zakresie, w jakim nie zostanie ponownie przydzielona przez operatora systemu przesyłowego.
7.  

Przed zaoferowaniem nie w pełni wykorzystanej zdolności ciągłej zgodnie z niniejszym artykułem operator systemu przesyłowego analizuje potencjalne skutki w każdym punkcie połączeń wzajemnych i informuje właściwy krajowy organ regulacyjny. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1–6 niniejszego artykułu i niezależnie od tego, czy te punkty połączeń wzajemnych są przeciążone, krajowe organy regulacyjne mogą podjąć decyzję o wprowadzeniu jednego z następujących mechanizmów we wszystkich punktach połączeń wzajemnych:

a) 

mechanizmu oferowania zdolności ciągłej z jednodniowym wyprzedzeniem na zasadzie „wykorzystaj lub strać” zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) 2017/459 i z uwzględnieniem pkt 2.2.3 załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 715/2009;

b) 

mechanizmu nadsubskrypcji i wykupu zgodnie z pkt 2.2.2 załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 715/2009 oferującego co najmniej 5 % dodatkowej zdolności w stosunku do zdolności technicznej w danym punkcie połączeń wzajemnych; lub

c) 

co najmniej oferowanie początkowo nieprzypisanej zdolności – na zasadzie dnia następnego i śróddziennej – do przydzielenia jako zdolność przerywana.

Ust. 1–6 niniejszego artykułu stosuje się automatycznie, jeżeli jeden z alternatywnych mechanizmów na podstawie akapitu pierwszego nie zostanie zastosowany do dnia 31 marca 2023 r.

8.  
Przed podjęciem decyzji, o której mowa w ust. 7, krajowy organ regulacyjny konsultuje się z krajowym organem regulacyjnym sąsiadującego państwa członkowskiego i uwzględnia opinię tego organu. W przypadku gdy system wejścia-wyjścia obejmuje więcej niż jedno państwo członkowskie, w którym działa więcej niż jeden operator systemu przesyłowego, krajowe organy regulacyjne zainteresowanych państw członkowskich wspólnie podejmują decyzję w sprawie stosowania ust. 7.

ROZDZIAŁ III

ŚRODKI ZAPOBIEGAJĄCE NADMIERNYM CENOM GAZU I NADMIERNEJ ZMIENNOŚCI ŚRÓDDZIENNEJ NA RYNKACH ENERGETYCZNYCH INSTRUMENTÓW POCHODNYCH

SEKCJA 1

Tymczasowe narzędzie do zarządzania nadmierną zmiennością śróddzienną na rynkach energetycznych instrumentów pochodnych

Artykuł 15

Mechanizm zarządzania zmiennością śróddzienną

1.  
Najszybciej jak to możliwie i nie później niż do dnia 31 stycznia 2023 r. każdy system obrotu, w którym przedmiotem obrotu są energetyczne towarowe instrumenty pochodne, ustanawia, w odniesieniu do każdego energetycznego towarowego instrumentu pochodnego będącego przedmiotem obrotu w tym systemie, mechanizm zarządzania zmiennością śróddzienną oparty na górnej i dolnej granicy cen („granice cenowe”), który określa ceny, powyżej i poniżej których zlecenia nie mogą być realizowane („mechanizm zarządzania zmiennością śróddzienną”). Systemy obrotu zapewniają, aby mechanizm zarządzania zmiennością śróddzienną cen zapobiegał nadmiernym wahaniom cen energetycznych towarowych instrumentów pochodnych w ciągu dnia sesyjnego. Ustanawiając mechanizm zarządzania zmiennością śróddzienną, systemy obrotu zapewniają również, aby wdrożenie tych środków nie uniemożliwiało kształtowania się wiarygodnych cen zamknięcia na koniec dnia.
2.  
W odniesieniu do każdego energetycznego towarowego instrumentu pochodnego będącego przedmiotem obrotu w danym systemie obrotu systemy obrotu ustanawiają odpowiednią metodę obliczania do celów określenia granic cenowych względem ceny referencyjnej. Pierwsza cena referencyjna danego dnia jest równa cenie ustalonej w momencie otwarcia odpowiedniej sesji obrotu. Kolejne ceny referencyjne odpowiadają ostatniej cenie rynkowej obserwowanej w regularnych odstępach czasu. W przypadku przerwy w obrocie w dniu sesyjnym pierwszą ceną referencyjną po przerwie jest cena otwarcia wznowionego obrotu.
3.  
Granice cenowe wyraża się w wartościach bezwzględnych, albo w wartościach względnych jako procentową zmianę w stosunku do ceny referencyjnej. Systemy obrotu dostosowują tę metodę obliczania do specyfiki każdego energetycznego towarowego instrumentu pochodnego, profilu płynności rynku takiego instrumentu pochodnego i jego profilu zmienności. System obrotu niezwłocznie informuje właściwy organ o tej metodzie.
4.  
Systemy obrotu obliczają na nowo granice cenowe w regularnych odstępach czasu w godzinach handlu, w oparciu o cenę referencyjną.
5.  
Systemy obrotu niezwłocznie podają do wiadomości publicznej cechy mechanizmu zarządzania zmiennością śróddzienną po jego wprowadzeniu i w każdym przypadku jego modyfikacji.
6.  
Systemy obrotu wdrażają mechanizm zarządzania zmiennością śróddzienną poprzez włączenie go do swoich istniejących automatycznych mechanizmów zawieszania obrotu ustanowionych już zgodnie z dyrektywą 2014/65/UE, albo jako mechanizm dodatkowy.
7.  
W przypadku gdy system obrotu zamierza zmienić metodę obliczania granic cenowych mających zastosowanie do danego energetycznego towarowego instrumentu pochodnego, niezwłocznie informuje właściwy organ o planowanych zmianach.
8.  
W przypadku gdy informacje zgromadzone przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) zgodnie z art. 16 ust. 3 wskazują, że potrzebna jest dalsza spójność wdrażania mechanizmu w celu zapewnienia skuteczniejszego zarządzania nadmierną zmiennością cen w całej Unii, Komisja może przyjąć akty wykonawcze określające jednolite zasady wdrażania mechanizmu zarządzania zmiennością śróddzienną, z uwzględnieniem specyfiki każdego energetycznego towarowego instrumentu pochodnego, profilu płynności rynku takiego instrumentu pochodnego i jego profilu zmienności. W szczególności, aby zapewnić sprawne funkcjonowanie systemów obrotu oferujących obrót energetycznymi towarowymi instrumentami pochodnymi, Komisja może określić odstępy czasowe, w jakich ponownie oblicza się granice cenowe, lub środki, jakie należy zastosować, jeżeli ceny transakcyjne wykraczają poza te granice cenowe, w tym przepisy mające na celu zapewnienie kształtowania się wiarygodnych cen zamknięcia. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29.

Artykuł 16

Rola właściwych organów

1.  
Właściwe organy nadzorują wdrażanie mechanizmów zarządzania zmiennością śróddzienną. Właściwe organy zapewniają, aby rozbieżności we wdrażaniu przez systemy obrotu z siedzibą w ich państwach członkowskich mechanizmów zarządzania zmiennością śróddzienną były należycie uzasadnione specyfiką danych systemów obrotu lub danych energetycznych towarowych instrumentów pochodnych.
2.  
Właściwe organy zapewniają, aby do czasu utworzenia mechanizmu zarządzania zmiennością śróddzienną, o którym mowa w art. 15 ust. 1, systemy obrotu wdrożyły odpowiednie wstępne mechanizmy zapewniające ograniczenie nadmiernej zmienności na rynkach energetycznych towarowych instrumentów pochodnych.
3.  
Właściwe organy przedkładają ESMA – w terminie trzech tygodni od daty, o której mowa w art. 15 ust. 1, i nie rzadziej niż co kwartał – sprawozdania z wdrożenia przez systemy obrotu, które są przez nie nadzorowane, mechanizmu zarządzania zmiennością śróddzienną.

Artykuł 17

Koordynacyjna rola ESMA

1.  
ESMA koordynuje i monitoruje wdrażanie mechanizmów zarządzania zmiennością śróddzienną na podstawie sprawozdań przedłożonych mu przez właściwe organy zgodnie z art. 16 ust. 3.
2.  
ESMA dokumentuje wszelkie rozbieżności we wdrażaniu mechanizmów zarządzania zmiennością śróddzienną w poszczególnych jurysdykcjach w Unii na podstawie sprawozdań właściwych organów. Do dnia 30 czerwca 2023 r. ESMA przedkłada Komisji sprawozdanie oceniające skuteczność mechanizmów zarządzania zmiennością śróddzienną. Na podstawie tego sprawozdania Komisja rozważa, czy przedłożyć Radzie wniosek w sprawie zmiany niniejszego rozporządzenia.

SEKCJA 2

Powierzenie ACER zadania gromadzenia i publikowania obiektywnych danych dotyczących cen

Artykuł 18

Zadania i uprawnienia ACER w zakresie oszacowania ceny i obliczania poziomów odniesienia

1.  
Nie później niż od dnia 13 stycznia 2023 r. ACER w trybie pilnym przeprowadza i publikuje dzienne oszacowanie ceny LNG. Na potrzeby oszacowania ceny LNG ACER systematycznie gromadzi i przetwarza dane dotyczące rynku LNG na temat transakcji. W oszacowaniu ceny uwzględnia się, w stosownych przypadkach, regionalne różnice i warunki rynkowe.
2.  
Nie później niż od dnia 31 marca 2023 r. ACER określa i publikuje dzienny poziom odniesienia dla LNG ustalony na podstawie spreadu między dziennym oszacowaniem ceny LNG a ceną rozliczeniową dla kontraktu TTF Gas Futures o najbliższym terminie wygaśnięcia ustalaną codziennie przez ICE Endex Markets B.V. Do celów poziomu odniesienia dla LNG ACER systematycznie gromadzi i przetwarza wszystkie dane dotyczące rynku LNG.
3.  
Na zasadzie odstępstwa od art. 3 ust. 4 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1227/2011 do uczestników rynku LNG zastosowanie mają obowiązki i zakazy, którym podlegają uczestnicy rynku, określone w rozporządzeniu (UE) nr 1227/2011. Uprawnienia powierzone ACER na mocy rozporządzenia (UE) nr 1227/2011 i rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 1348/2014 mają również zastosowanie do uczestników rynku LNG, co obejmuje także przepisy dotyczące zachowania poufności.

Artykuł 19

Publikacja oszacowania ceny LNG i poziomu odniesienia dla LNG

1.  
Oszacowanie ceny LNG publikuje się codziennie, nie później niż o godz. 18.00 czasu środkowoeuropejskiego dla oszacowania ceny w transakcji bezwarunkowej typu outright. Zaczynając najpóźniej dnia 31 marca 2023 r., oprócz publikacji oszacowania ceny LNG, ACER publikuje również codziennie poziom odniesienia dla LNG nie później niż o godz. 19.00 czasu środkowoeuropejskiego lub tak szybko, jak to technicznie możliwe.
2.  
Do celów niniejszego artykułu ACER może korzystać z usług strony trzeciej.

Artykuł 20

Przekazywanie ACER danych dotyczących rynku LNG

1.  
Uczestnicy rynku LNG przekazują codziennie ACER dane dotyczące rynku LNG zgodnie ze specyfikacjami określonymi w art. 21, w znormalizowanym formacie, przy użyciu protokołu komunikacyjnego gwarantującego wysoką jakość przesyłu danych oraz w czasie jak najbardziej zbliżonym do czasu rzeczywistego przed publikacją dziennego oszacowania ceny LNG (godz. 18.00 czasu środkowoeuropejskiego).
2.  
Komisja może przyjąć akty wykonawcze określające moment, do kiedy przekazywane mają być dane dotyczące rynku LNG przed codzienną publikacją oszacowania ceny LNG, o której mowa w ust. 1. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29.
3.  

W stosownych przypadkach ACER, po konsultacji z Komisją, wydaje wskazówki dotyczące:

a) 

szczegółowych informacji, które mają być zgłaszane, oprócz aktualnych szczegółowych informacji dotyczących transakcji i podstawowych danych podlegających zgłoszeniu na podstawie rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 1348/2014, w tym ofert kupna i sprzedaży; oraz

b) 

procedury, standardu i formatu elektronicznego oraz wymogów technicznych i organizacyjnych dotyczących przekazywania danych, które mają być stosowane przy przekazywaniu wymaganych danych dotyczących rynku LNG.

4.  
Uczestnicy rynku LNG przekazują ACER wymagane dane dotyczące rynku LNG nieodpłatnie i za pośrednictwem kanałów sprawozdawczych utworzonych przez ACER, w miarę możliwości przy zastosowaniu już istniejących i dostępnych procedur.

Artykuł 21

Jakość danych dotyczących rynku LNG

1.  

Dane dotyczące rynku LNG obejmują:

a) 

strony umowy, w tym wskazanie, kto jest kupującym, a kto sprzedającym;

b) 

stronę dokonującą zgłoszenia;

c) 

cenę transakcyjną;

d) 

ilości będące przedmiotem umowy;

e) 

wartość umowy;

f) 

okno czasowe dostawy ładunku LNG;

g) 

warunki dostawy;

h) 

punkty dostawy;

i) 

informacje dotyczące znacznika czasu w odniesieniu do wszystkich następujących elementów:

(i) 

data i godzina złożenia oferty kupna lub sprzedaży;

(ii) 

data i godzina transakcji;

(iii) 

data i godzina zgłoszenia oferty kupna, oferty sprzedaży lub transakcji;

(iv) 

moment otrzymania przez ACER danych dotyczących rynku LNG.

2.  

Uczestnicy rynku LNG przekazują ACER dane dotyczące rynku LNG w następujących jednostkach i walutach:

a) 

ceny jednostkowe dla transakcji oraz ofert kupna i sprzedaży zgłasza się w walucie określonej w umowie i w EUR/MWh oraz, w stosownych przypadkach, uwzględnia się stosowane kursy przeliczenia i wymiany;

b) 

ilości będące przedmiotem umowy zgłasza się w jednostkach określonych w umowach i w MWh;

c) 

okno czasowe dostawy zgłasza się jako daty dostawy wyrażone w formacie UTC;

d) 

punkt dostawy wskazuje ważny identyfikator z wykazu sporządzonego przez ACER, taki jak ten, o którym mowa w wykazie instalacji LNG podlegających obowiązkom sprawozdawczym zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1227/2011 i rozporządzeniem wykonawczym (UE) nr 1348/2014; informacje dotyczące znacznika czasu zgłasza się w formacie UTC;

e) 

w stosownych przypadkach formułę cenową zawartą w umowie długoterminowej, z której wyprowadza się cenę, podaje się w pełnym brzmieniu.

3.  
ACER wydaje wskazówki dotyczące kryteriów, według których uznaje się, że pojedynczy podmiot przekazujący dane odpowiada za znaczną część danych dotyczących rynku LNG przedłożonych we wskazanym okresie odniesienia, oraz tego, w jaki sposób ACER uwzględnia tę sytuację w swoich dziennych oszacowaniach ceny LNG i poziomach odniesienia dla LNG.

Artykuł 22

Ciągłość działania

ACER regularnie dokonuje przeglądu, aktualizacji i publikacji swojej metody szacowania ceny referencyjnej LNG i metody obliczania poziomu odniesienia dla LNG, a także metody zgłaszania danych dotyczących rynku LNG oraz publikacji swoich oszacowań ceny LNG i poziomów odniesienia dla LNG, z uwzględnieniem opinii podmiotów przekazujących dane dotyczące rynku LNG.

ROZDZIAŁ IV

ŚRODKI MAJĄCE ZASTOSOWANIE W PRZYPADKU STANU NADZWYCZAJNEGO DOTYCZĄCEGO GAZU

SEKCJA 1

Solidarność gazowa w odniesieniu do dostaw energii elektrycznej, kluczowych gałęzi przemysłu i odbiorców chronionych

Artykuł 23

Rozszerzenie ochrony w ramach solidarnego wsparcia na krytyczne ilości gazu wymagane do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej

1.  

Na zasadzie odstępstwa od art. 13 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2017/1938 środek solidarnościowy na podstawie art. 13 ust. 1 i 2 tego rozporządzenia ma zastosowanie wyłącznie, jeżeli państwo członkowskie zwracające się o solidarne wsparcie nie było w stanie pokryć:

a) 

deficytu w dostawach gazu do odbiorców chronionych w ramach solidarnego wsparcia lub – w przypadku gdy państwo członkowskie wprowadziło tymczasowe środki w celu zmniejszenia zużycia innego niż nieodzowne przez odbiorców chronionych zgodnie z art. 24 niniejszego rozporządzenia – nieodzownych ilości zużywanego gazu przez odbiorców chronionych w ramach solidarnego wsparcia;

b) 

krytycznej ilości gazu wymaganej do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej pomimo zastosowania środka, o którym mowa w art. 11 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2017/1938. Zastosowanie mają warunki określone w art. 13 ust. 3 lit. b), c) i d) rozporządzenia (UE) 2017/1938.

2.  

Państwa członkowskie, które są zobowiązane do udzielenia solidarnego wsparcia na podstawie ust. 1, są uprawnione do odliczenia od oferty solidarnego wsparcia:

a) 

dostaw gazu do odbiorców chronionych w ramach solidarnego wsparcia w zakresie, w jakim dotyczy to nieodzownych ilości lub – w przypadku gdy państwo członkowskie wprowadziło tymczasowe środki w celu zmniejszenia zużycia innego niż nieodzowne przez odbiorców chronionych zgodnie z art. 28 – dostaw nieodzownych ilości zużywanego gazu przez jego odbiorców chronionych w ramach solidarnego wsparcia;

b) 

dostaw krytycznych ilości gazu wymaganych do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej;

c) 

dostaw ilości gazu na potrzeby energii elektrycznej wymaganej do produkcji i przesyłu gazu; oraz

d) 

ilości gazu niezbędnych do działania infrastruktury krytycznej bezpieczeństwa dostaw, o której mowa w załączniku II, a także innych instalacji o kluczowym znaczeniu dla funkcjonowania sił zbrojnych i służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo narodowe i za pomoc humanitarną.

3.  
Krytyczne ilości gazu wymagane do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, o których mowa w ust. 1 lit. b) i ust. 2 lit. b) i d), nie mogą przekraczać ilości wskazanych w załączniku I. Jeżeli państwo członkowskie jest w stanie wykazać, że w celu uniknięcia kryzysu elektroenergetycznego w państwie członkowskim wymagana jest większa ilość gazu, Komisja może, na należycie uzasadniony wniosek, podjąć decyzję o zezwoleniu na odliczenie większych ilości gazu.
4.  
W przypadku gdy państwa członkowskie, których system elektroenergetyczny jest zsynchronizowany wyłącznie z systemem elektroenergetycznym państwa trzeciego, są wzywane do zapewnienia środków solidarnościowych, mogą one wyjątkowo odliczyć większe ilości gazu w przypadku desynchronizacji systemu elektroenergetycznego z systemem tego państwa trzeciego tak długo, jak wymagane są usługi wydzielonego systemu elektroenergetycznego lub inne usługi na rzecz operatora systemu przesyłowego, aby zapewnić bezpieczną i niezawodną pracę systemu elektroenergetycznego.

Artykuł 24

Środki mające na celu ograniczenie popytu w przypadku odbiorców chronionych

1.  
Państwa członkowskie mogą, w drodze wyjątku, wprowadzić tymczasowe środki mające na celu ograniczenie zużycia gazu w celach innych niż nieodzowne przez odbiorców chronionych zdefiniowanych w art. 2 pkt 5 rozporządzenia (UE) 2017/1938, w szczególności gdy ogłoszono jeden ze stanów kryzysowych na podstawie art. 11 ust. 1 i art. 12 rozporządzenia (UE) 2017/1938 lub unijny stan alarmowy na podstawie rozporządzenia (UE) 2022/1369. Środki takie ograniczają się do zastosowań gazu innych niż nieodzowne i uwzględniają elementy określone w art. 6 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2022/1369. Takie wyjątkowe środki mogą zostać przyjęte dopiero po przeprowadzeniu przez właściwe organy, zdefiniowane w art. 2 pkt 7 rozporządzenia (UE) 2017/1938, oceny warunków określania takich innych niż nieodzowne ilości gazu.
2.  
W wyniku środków, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, zużycie przez odbiorców wrażliwych, zdefiniowanych przez państwa członkowskie zgodnie z art. 3 ust. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE, w żadnym przypadku nie podlega zmniejszeniu, a państwa członkowskie nie mogą odłączać odbiorców chronionych w wyniku zastosowania ust. 1 niniejszego artykułu.

Artykuł 25

Zabezpieczenia dla przepływów transgranicznych

W przypadku gdy na podstawie art. 12 ust. 6 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) 2017/1938 Komisja zwróci się o zniesienie nieuzasadnionych ograniczeń w transgranicznych przepływach gazu lub w dostępie do infrastruktury gazowej lub środków zagrażających dostawom gazu w innym państwie członkowskim, właściwy organ zdefiniowany w art. 2 pkt 7 rozporządzenia (UE) 2017/1938 lub państwo członkowskie, o którym mowa w art. 12 ust. 6 akapit pierwszy niniejszego rozporządzenia, zamiast zastosować procedurę przewidzianą w art. 12 ust. 6 akapit drugi rozporządzenia (UE) 2017/1938, zmienia swoje działania lub podejmuje działania w celu zapewnienia zgodności z art. 12 ust. 5 tego rozporządzenia.

SEKCJA 2

Zasady zapewniania środków solidarnościowych

Artykuł 26

Tymczasowe rozszerzenie obowiązków związanych z solidarnym wsparciem na państwa członkowskie posiadające instalacje LNG

1.  
Obowiązek zapewnienia środków solidarnościowych na podstawie art. 13 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2017/1938 ma zastosowanie nie tylko do państw członkowskich bezpośrednio połączonych z państwem członkowskim zwracającym się o solidarne wsparcie, ale również do państw członkowskich posiadających instalacje LNG, pod warunkiem że stosowna infrastruktura, w tym statki i gazowce LNG, dysponuje niezbędną zdolnością.
2.  
Art. 13 ust. 2–9 rozporządzenia (UE) 2017/1938 ma zastosowanie do państw członkowskich posiadających instalacje LNG, chyba że niniejsze rozporządzenie stanowi inaczej.
3.  
Państwa członkowskie posiadające instalacje LNG, które nie są bezpośrednio połączone z państwem członkowskim zwracającym się o solidarne wsparcie, mogą zawrzeć dwustronne porozumienie z dowolnym innym państwem członkowskim dotyczące niezbędnych uzgodnień o solidarności o charakterze technicznym, prawnym i finansowym, które mają zastosowanie do udzielania solidarnego wsparcia.
4.  
Domyślne zasady zapewniania środków solidarnościowych na podstawie art. 27 mają również zastosowanie do niepołączonych państw członkowskich, o ile w momencie otrzymania wniosku o udzielenie solidarnego wsparcia nie było już zawarte dwustronne porozumienie.

Artykuł 27

Domyślne zasady dotyczące środków solidarnościowych

1.  
W przypadku gdy dwa państwa członkowskie nie dokonały niezbędnych uzgodnień technicznych, prawnych i finansowych zgodnie z art. 13 ust. 10 rozporządzenia (UE) 2017/1938 (zwanych dalej „umową o solidarności”), dostawa gazu w wykonaniu obowiązku określonego w art. 13 ust. 1 tego rozporządzenia w przypadku stanu nadzwyczajnego podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.
2.  

Rekompensata z tytułu środka solidarnościowego nie może przekraczać uzasadnionych kosztów i, na zasadzie odstępstwa od art. 13 ust. 8 rozporządzenia (UE) 2017/1938, w każdym przypadku obejmuje:

a) 

cenę gazu w państwie członkowskim udzielającym solidarnego wsparcia;

b) 

koszty magazynowania i transportu, w tym ewentualne opłaty wynikające z przekierowania ładunków LNG do żądanego punktu połączeń wzajemnych;

c) 

koszty procesu wynikające z powiązanego postępowania sądowego lub arbitrażowego, w którym uczestniczy państwo członkowskie udzielające solidarnego wsparcia;

d) 

inne koszty pośrednie, które nie są objęte ceną gazu, takie jak odszkodowanie za straty finansowe lub inne szkody wynikające z przymusowego zmniejszenia – w odniesieniu do zdolności ciągłej – obciążenia odbiorców, powstałych w związku z udzielaniem solidarnego wsparcia, pod warunkiem że te koszty pośrednie nie przekraczają 100 % ceny gazu.

3.  
W przypadku gdy państwo członkowskie zwraca się o rekompensatę kosztów pośrednich na podstawie ust. 2 lit. d) przekraczającą 100 % ceny gazu, Komisja, po konsultacji z odpowiednimi właściwymi organami, podejmuje decyzję, czy wyższa rekompensata jest odpowiednia, z uwzględnieniem szczególnych umownych i krajowych uwarunkowań danej sprawy i zasady solidarności energetycznej.
4.  
O ile państwo członkowskie zwracające się o solidarne wsparcie i państwo członkowskie udzielające solidarnego wsparcia nie uzgodnią innej ceny, cena gazu dostarczonego do państwa członkowskiego zwracającego się o solidarne wsparcie odpowiada cenie na rynku dnia następnego w udzielającym solidarnego wsparcia państwie członkowskim w dniu poprzedzającym wniosek o udzielenie solidarnego wsparcia lub analogicznej cenie na rynku dnia następnego na najbliższej dostępnej giełdzie, w najbliższym dostępnym wirtualnym punkcie obrotu lub w uzgodnionym hubie w dniu poprzedzającym wniosek o udzielenie solidarnego wsparcia.
5.  
Rekompensata za ilości gazu dostarczone w związku z wnioskiem o udzielenie solidarnego wsparcia na podstawie art. 28 jest wypłacana bezpośrednio przez państwo członkowskie zwracające się o solidarne wsparcie państwu członkowskiemu udzielającemu solidarnego wsparcia lub podmiotowi wskazanemu przez oba państwa członkowskie w odpowiedzi na wniosek o udzielenie solidarnego wsparcia oraz w potwierdzeniu odbioru i ilości, która ma zostać pobrana.
6.  

Państwo członkowskie, do którego skierowano wniosek o zastosowanie środka solidarnościowego, zapewnia środek solidarnościowy jak najszybciej, przy czym nie później niż trzy dni po złożeniu wniosku. Państwo członkowskie może odmówić udzielenia solidarnego wsparcia państwu członkowskiemu zwracającemu się o solidarne wsparcie tylko wtedy, gdy wykaże, że:

a) 

nie ma wystarczającej ilości gazu w odniesieniu do ilości, o których mowa w art. 23 ust. 2; lub

b) 

nie posiada wystarczającej dostępnej przepustowości połączeń wzajemnych, jak określono w art. 13 ust. 7 rozporządzenia (UE) 2017/1938, i nie ma możliwości zapewnienia wystarczających ilości LNG.

7.  
Oprócz domyślnych zasad przewidzianych w niniejszym artykule państwa członkowskie mogą uzgodnić rozwiązania techniczne na potrzeby udzielania solidarnego wsparcia i koordynację tego procesu.
8.  
Niniejszy artykuł pozostaje bez uszczerbku dla dotychczasowych ustaleń dotyczących bezpiecznej i niezawodnej eksploatacji systemu gazowego.

Artykuł 28

Procedura stosowania środków solidarnościowych w przypadku braku umowy o solidarności

1.  

Państwo członkowskie zwracające się o zastosowanie środków solidarnościowych kieruje wniosek o udzielenie solidarnego wsparcia do innego państwa członkowskiego, podając co najmniej następujące informacje:

a) 

dane kontaktowe właściwego organu państwa członkowskiego;

b) 

dane kontaktowe stosownych operatorów systemów przesyłowych państwa członkowskiego (w stosownych przypadkach);

c) 

dane kontaktowe osoby trzeciej działającej w imieniu państwa członkowskiego (w stosownych przypadkach);

d) 

okres dostawy, w tym termin pierwszej możliwej dostawy oraz przewidywany czas trwania dostaw;

e) 

punkty dostawy i połączeń wzajemnych;

f) 

ilość gazu w kWh dla każdego punktu połączeń wzajemnych;

g) 

jakość gazu.

2.  
Wniosek o udzielenie solidarnego wsparcia kieruje się jednocześnie do państw członkowskich, które mogą być w stanie zapewnić środki solidarnościowe, do Komisji oraz do podmiotów zarządzających w sytuacji kryzysowej wyznaczonych na podstawie art. 10 ust. 1 lit. g) rozporządzenia (UE) 2017/1938.
3.  
Państwa członkowskie otrzymujące wniosek o udzielenie solidarnego wsparcia przesyłają odpowiedź wskazującą dane kontaktowe, o których mowa w ust. 1 lit. a), b) i c), oraz ilość i jakość, która może zostać dostarczona do punktów połączeń wzajemnych w wymaganym terminie, o których mowa w ust. 1 ust. d)–g). Odpowiedź wskazuje ilość wynikającą z ewentualnego ograniczenia dostaw lub, w przypadku gdy jest to absolutnie niezbędne, uwolnienia zapasów strategicznych, jeżeli ilość, którą można dostarczyć przy zastosowaniu dobrowolnych środków, jest niewystarczająca.
4.  
Wnioski o udzielenie solidarnego wsparcia składa się co najmniej 72 godziny przed wskazanym terminem dostawy. Odpowiedzi na wnioski o udzielenie solidarnego wsparcia udziela się w ciągu 24 godzin. Potwierdzenia odbioru i ilości, która ma być pobrana przez państwo członkowskie zwracające się o solidarne wsparcie, dokonuje się w ciągu 24 godzin od wymaganego terminu dostawy.
5.  
Wniosek może obejmować okres jednego dnia lub kilku dni, a odpowiedź musi odpowiadać okresowi, którego dotyczy wniosek.
6.  
W przypadku gdy solidarnego wsparcia udziela kilka państw członkowskich i istnieją dwustronne uzgodnienia o solidarności zawarte z jednym lub kilkoma z nich, uzgodnienia te mają pierwszeństwo w relacji między państwami członkowskimi, które zawarły takie dwustronne uzgodnienia. Domyślne zasady przewidziane w niniejszym artykule mają zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do pozostałych państw członkowskich udzielających solidarnego wsparcia.
7.  
Komisja może ułatwiać wdrażanie umów o solidarności, w szczególności poprzez wzór dostępny na zabezpieczonej platformie internetowej, aby umożliwić przekazywanie w czasie rzeczywistym wniosków i ofert.

ROZDZIAŁ V

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 29

Procedura komitetowa

1.  
Komisję wspomaga komitet. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011.
2.  
W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

Artykuł 30

Przegląd

Do dnia 1 października 2023 r. Komisja przeprowadzi przegląd niniejszego rozporządzenia w świetle ogólnej sytuacji w zakresie dostaw gazu do Unii i przedstawi Radzie sprawozdanie zawierające główne ustalenia tego przeglądu. Na podstawie tego sprawozdania Komisja może zaproponować przedłużenie okresu obowiązywania niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 31

Wejście w życie i okres stosowania

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

▼M1

Niniejsze rozporządzenie stosuje się do dnia 31 grudnia 2024 r.

▼B

Art. 14 stosuje się od dnia 31 marca 2023 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.



ZAŁĄCZNIK I

a) 

Maksymalne krytyczne ilości gazu wymagane do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej zgodnie z art. 23 w okresie od grudnia 2022 r. do marca 2023 r. (wartości w milionach metrów sześciennych) ( 5 )



Państwo członkowskie

Grudzień 2022 r.

Styczeń 2023 r.

Luty 2023 r.

Marzec 2023 r.

AT

74,24

196,83

152,20

139,35

BE

399,05

458,77

382,76

398,99

BG

61,49

71,26

61,55

63,29

CY

-

-

-

-

CZ

17,26

49,64

34,80

28,28

DE

2 090,53

2 419,56

2 090,59

1 863,77

DK

249,48

295,56

254,87

268,09

EE

5,89

5,78

5,00

1,05

EL

209,95

326,68

317,18

232,80

ES

1 378,23

1 985,66

1 597,27

1 189,29

IE

372,76

375,29

364,26

375,74

FI

28,42

39,55

44,66

12,97

FR

876,37

875,58

802,53

771,15

HR

10,95

66,01

59,99

48,85

HU

82,13

133,97

126,44

93,72

IT

2 166,46

3 304,99

3 110,79

2 774,67

LV

89,26

83,56

84,96

66,19

LT

16,13

20,22

18,81

4,21

LU

-

-

-

-

MT

32,88

34,84

31,43

33,02

NL

684,26

762,31

556,26

480,31

PL

158,14

158,64

136,97

148,64

PT

409,97

415,22

368,54

401,32

RO

130,35

179,35

162,41

159,71

SI

12,98

15,15

13,35

12,80

SK

33,99

47,26

34,80

34,76

SE

18,05

18,61

17,71

15,76

b) 

►M1  Maksymalne krytyczne ilości gazu wymagane do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej na podstawie art. 23 w okresie od kwietnia 2023 r. do grudnia 2024 r. (wartości w milionach metrów sześciennych) ◄



Państwo członkowskie

Wartość miesięczna

AT

140,66

BE

409,89

BG

64,40

CY

-

CZ

32,50

DE

2 116,11

DK

267,00

EE

4,43

EL

271,65

ES

1 537,61

IE

372,01

FI

31,40

FR

831,41

HR

46,45

HU

109,06

IT

2 839,23

LV

80,99

LT

14,84

LU

-

MT

33,03

NL

620,79

PL

150,60

PT

398,76

RO

157,96

SI

13,57

SK

37,70

SE

17,53



ZAŁĄCZNIK II

Infrastruktura krytyczna bezpieczeństwa dostaw energii zgodnie z art. 23 ust. 2 lit. d)



Sektor

Podsektor

I. Energia

1.  Energia elektryczna

Infrastruktura i urządzenia do wytwarzania i przesyłania energii elektrycznej w odniesieniu do dostaw energii elektrycznej

2.  Ropa naftowa

Produkcja, rafinacja, przetwarzanie, magazynowanie i przesyłanie rurociągami ropy naftowej

3.  Gaz

Produkcja, rafinacja, przetwarzanie, magazynowanie i przesyłanie gazociągami gazu

Terminale LNG

II. Transport

4.  Transport drogowy

5.  Transport kolejowy

6.  Transport lotniczy


( 1 ) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 84).

( 2 ) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/941 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie gotowości na wypadek zagrożeń w sektorze energii elektrycznej i uchylające dyrektywę 2005/89/WE (Dz.U. L 158 z 14.6.2019, s. 1).

( 3 ) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego i uchylająca dyrektywę 2003/55/WE (Dz.U. L 211 z 14.8.2009, s. 94).

( 4 ) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 715/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1775/2005 (Dz.U. L 211 z 14.8.2009, s. 36).

( 5 )  ►M1  Dane liczbowe w załączniku I lit. a) i b) opierają się na danych z oceny wystarczalności zimowej przeprowadzanej na podstawie art. 9 rozporządzenia (UE) 2019/941 przez europejską sieć operatorów systemów przesyłowych energii elektrycznej (ENTSO-E), z wyjątkiem Malty, w której wytwarzanie energii elektrycznej opiera się wyłącznie na dostawach LNG i która nie dysponuje znaczącą zdolnością magazynowania. Biorąc pod uwagę specyfikę gazu niskokalorycznego, przedstawione w tabeli wartości dla Niderlandów należy pomnożyć przez współczynnik przeliczenia wynoszący 37,89 podzielony przez 35,17. W załączniku I lit. a) przedstawiono indywidualne miesięczne ilości obliczone przez ENTSO-E dla miesięcy od grudnia 2022 r. do marca 2023 r.; dane liczbowe w załączniku I lit. b) dla miesięcy od kwietnia 2023 r. do grudnia 2024 r. stanowią średnią wartości w okresie od grudnia 2022 r. do marca 2023 r. ◄

Top