52020IP0016

EUR-Lex

Euroopan unionin oikeus ulottuvillasi

Tämä asiakirja on ote EUR-Lex-verkkosivustolta

EUROPA
EUR-Lex etusivu
EUR-Lex - 52020IP0016 - FI

Ohje

Hakuvinkkejä

Lisää hakuvaihtoehtoja: Tarkennettu haku

Asiakirja 52020IP0016

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich – sprawozdanie roczne za 2018 r. (2019/2134(INI))

Dz.U. C 270 z 7.7.2021, s. 105—112 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

HTML

PDF

Virallinen lehti

7.7.2021

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 270/105

P9_TA(2020)0016

Sprawozdanie roczne z działalności Rzecznika Praw Obywatelskich za rok 2018

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich – sprawozdanie roczne za 2018 r. (2019/2134(INI))

(2021/C 270/12)

Parlament Europejski,

—	uwzględniając sprawozdanie roczne z działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w 2018 r.,

—	uwzględniając art. 15, art. 24 akapit trzeci i art. 228 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—	uwzględniając art. 11, 41, 42 i 43 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej („Karty”),

—	uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych,

—	uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego 94/262/EWWiS, WE, Euratom z dnia 9 marca 1994 r. w sprawie przepisów i ogólnych warunków regulujących wykonywanie funkcji Rzecznika Praw Obywatelskich (1),

—	uwzględniając Europejski kodeks dobrej praktyki administracyjnej przyjęty przez Parlament w dniu 6 września 2001 r.,

—	uwzględniając umowę ramową w sprawie współpracy, zawartą pomiędzy Parlamentem a Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich w dniu 15 marca 2006 r., która weszła w życie w dniu 1 kwietnia 2006 r.,

—	uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 stycznia 2019 r. w sprawie dochodzenia strategicznego OI/2/2017 Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczącego przejrzystości podczas dyskusji ustawodawczych w organach przygotowawczych Rady UE (2),

—	uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 lutego 2019 r. w sprawie wyniku działalności Komisji Petycji w roku 2018 (3),

—	uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich,

—	uwzględniając art. 54 oraz art. 232 ust. 1 Regulaminu,

—	uwzględniając pismo przesłane przez Komisję Spraw Konstytucyjnych,

—	uwzględniając sprawozdanie Komisji Petycji (A9-0032/2019),

A.	mając na uwadze, że sprawozdanie roczne z działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w 2018 r. zostało oficjalnie przedłożone przewodniczącemu Parlamentu w dniu 2 października 2019 r., zaś w dniu 4 września 2019 r. w Brukseli rzecznik Emily O’Reilly przedstawiła je Komisji Petycji;

mając na uwadze, że na mocy art. 24 i 228 TFUE Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich uprawniony jest do przyjmowania skarg dotyczących przypadków niewłaściwego administrowania w działaniach instytucji, organów lub jednostek organizacyjnych Unii, z wyłączeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wykonującego funkcje sądowe;

C.	mając na uwadze, że art. 10 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej stanowi, iż „każdy obywatel ma prawo uczestniczyć w życiu demokratycznym Unii” oraz że „decyzje są podejmowane w sposób jak najbardziej otwarty i zbliżony do obywatela”;

mając na uwadze, że art. 15 TFUE stanowi, że „w celu wspierania dobrych rządów i zapewnienia uczestnictwa społeczeństwa obywatelskiego, instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii działają z jak największym poszanowaniem zasady otwartości” oraz że „każdy obywatel Unii i każda osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę statutową w państwie członkowskim ma prawo dostępu do dokumentów instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii”;

E.	mając na uwadze, że art. 41 ust. 1 Karty stanowi, że „każdy ma prawo do bezstronnego i sprawiedliwego rozpatrzenia swojej sprawy w rozsądnym terminie przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii”;

mając na uwadze, że art. 43 Karty stanowi, że „każdy obywatel Unii i każda osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania lub statutową siedzibę w państwie członkowskim ma prawo zwracać się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w przypadkach niewłaściwego administrowania w działaniach instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii, z wyłączeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wykonującego swoje funkcje sądowe”;

mając na uwadze, że w 2018 r. Rzecznik wszczął 490 dochodzeń, w tym 482 na podstawie skarg, a 8 z inicjatywy własnej, oraz zamknął 545 dochodzeń (534 na podstawie skarg, a 11 z inicjatywy własnej); mając na uwadze, że większość dochodzeń dotyczyła Komisji (285 dochodzeń, tj. 58,2 %), druga z kolei liczba dochodzeń dotyczyła agencji UE (43 dochodzenia, tj. 8,8 %), a pozostałe dochodzenia rozkładały się następująco: Parlament (30 dochodzeń, tj. 6,1 %), Europejski Urząd Doboru Kadr (EPSO) (23 dochodzenia, tj. 4,7 %), Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ) (23 dochodzenia, tj. 4,7 %), Europejski Bank Inwestycyjny (16 dochodzeń, tj. 3,3 %), Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) (14 dochodzeń, tj. 2,8 %) i inne instytucje (56 dochodzeń, tj. 11,4 %);

mając na uwadze, że główne trzy zastrzeżenia będące przedmiotem dochodzeń zamkniętych przez Rzecznika w 2018 r. dotyczyły: przejrzystości, rozliczalności oraz publicznego dostępu do informacji i dokumentów (24,6 %), kultury sprawowania służby publicznej (19,8 %) i właściwego korzystania z uprawnień dyskrecjonalnych (16,1 %); inne zastrzeżenia obejmowały przestrzeganie praw proceduralnych, takich jak prawo do bycia wysłuchanym, przestrzeganie praw podstawowych, rekrutację, kwestie etyczne, udział obywateli w procesie decyzyjnym UE, w tym w ramach postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, należyte zarządzanie finansami w ramach unijnych przetargów, dotacji i zamówień oraz rekrutacji, a także właściwe zarządzanie kwestiami kadrowymi UE;

I.	mając na uwadze, że wskaźnik przestrzegania przez Komisję Europejską zaleceń Rzecznika dotyczących dobrej administracji, który w 2018 r. wynosi 76 %, wykazuje stały spadek – w 2016 r. wynosił bowiem 82 %, a w 2017 r. 77 %;

mając na uwadze, że w 2018 r. o pomoc do Rzecznika zwróciło się 17 996 obywateli; mając na uwadze, że 14 596 osobom udzielono pomocy za pośrednictwem interaktywnego przewodnika na portalu Rzecznika; mając na uwadze, że 1 220 wniosków zostało przekazanych dalej w celu uzyskania informacji; mając na uwadze, że Rzecznik rozpatrzył 2 180 skarg;

mając na uwadze, że w ramach swojej pracy strategicznej w 2018 r. biuro Rzecznika wszczęło pięć nowych dochodzeń strategicznych: w sprawie traktowania osób z niepełnosprawnościami we wspólnym systemie ubezpieczenia chorobowego, w sprawie dostępności stron internetowych Komisji dla osób z niepełnosprawnościami, w sprawie działań Europejskiej Agencji Leków (EMA) poprzedzających złożenie wniosku, w sprawie reagowania przez Komisję na problem „drzwi obrotowych” w przypadku pracowników UE oraz w sprawie rozliczalności prac ustawodawczych Rady; mając na uwadze, że w 2018 r. Rzecznik podjął 10 inicjatyw strategicznych, m.in. w sprawach takich jak używanie języków w służbie cywilnej UE, polityka przeciwdziałania molestowaniu w służbie cywilnej UE oraz ochrona dzieci migrujących;

L.	mając na uwadze, że Rzecznik powinien odgrywać kluczową rolę w zapewnianiu większej otwartości i rozliczalności procesu ustawodawczego względem obywateli, tak aby umożliwić im korzystanie z prawa do udziału w życiu demokratycznym Unii, a tym samym zwiększyć ich zaangażowanie i zaufanie;

mając na uwadze, że Rzecznik powinien odgrywać kluczową rolę w dbaniu o rozliczalność instytucji UE oraz o maksymalną przejrzystość i bezstronność unijnych procesów administracyjnych i decyzyjnych, aby chronić prawa obywateli, a tym samym zwiększyć ich zaufanie, zaangażowanie i udział w życiu demokratycznym Unii;

N.	mając na uwadze, że głównym priorytetem Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich jest zapewnienie pełnego poszanowania praw obywateli;

mając na uwadze, że w 2018 r. Rzecznik uruchomił nową stronę internetową, ze zmienionym, przyjaznym dla użytkowników interfejsem dla potencjalnych skarżących; mając na uwadze, że stosowana przez Rzecznika przyspieszona procedura rozpatrywania skarg dotyczących publicznego dostępu do dokumentów odzwierciedla zobowiązanie Rzecznika, by w ciągu 40 dni udzielać pomocy i przedstawiać – w 24 językach urzędowych – decyzje osobom zwracającym się o pomoc; mając na uwadze, że ta nowa inicjatywa stanowi element strategii służącej poprawie skuteczności biura Rzecznika;

mając na uwadze, że w wyniku dochodzenia strategicznego OI/2/2017/TE Rzecznik stwierdził, że w Radzie brakuje przejrzystości pod względem publicznego dostępu do jej dokumentów ustawodawczych, a także pod względem obecnych praktyk w procesie decyzyjnym – szczególnie na etapie przygotowawczym na szczeblu Komitetu Stałych Przedstawicieli (Coreper) i grup roboczych; mając na uwadze, że w dniu 16 maja 2018 r. – w związku z brakiem gotowości Rady do wdrożenia zaleceń Rzecznika – Rzecznik przedłożył Parlamentowi sprawozdanie specjalne OI/2/2017/TE w sprawie przejrzystości procesu legislacyjnego w Radzie; mając na uwadze, że dniu 17 stycznia 2019 r., Parlament przyjął sprawozdanie w sprawie dochodzenia strategicznego Rzecznika, w którym w pełni poparto zalecenia Rzecznika; mając na uwadze, że prezydencja fińska zadeklarowała swoje zaangażowanie na rzecz zwiększenia otwartości i przejrzystości ustawodawczej w Radzie;

mając na uwadze, że w dniu 12 lutego 2019 r. Parlament zatwierdził projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego ustanawiającego przepisy i ogólne warunki regulujące wykonywanie funkcji Rzecznika Praw Obywatelskich (Statut Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich) i uchylającego decyzję 94/262/EWWiS, WE, Euratom (4), w której to kwestii spoczywa na nim główna odpowiedzialność ustawodawcza; mając na uwadze, że to nowe rozporządzenie oczekuje na zatwierdzenie przez Radę;

R.	mając na uwadze, że większa otwartość i przejrzystość w odniesieniu do stanowisk zajmowanych przez rządy państw członkowskich w Radzie zwiększy zaufanie do UE oraz zmniejszy eurosceptycyzm i populizm;

S.	mając na uwadze, że większa przejrzystość w procesie podejmowania decyzji w rozmowach trójstronnych zwiększy zaufanie obywateli do instytucji unijnych;

mając na uwadze, że w 2018 r. Rzecznik wprowadził strategiczną inicjatywę przeciwdziałania molestowaniu, przewidującą kontrolę polityki przeciwdziałania molestowaniu stosowanej przez administrację UE; mając na uwadze, że w 2018 r. Rzecznik postanowił zwrócić się do 26 instytucji i agencji UE z prośbą o szczegółowe informacje dotyczące tej polityki i sposobu jej realizacji;

U.	mając na uwadze, że w 2018 r. Rzecznik wszczął dochodzenie w sprawie dyskryminacji ze względu na płeć i problemów związanych z równością szans w Europejskim Banku Inwestycyjnym (EBI); mając na uwadze, że EBI zastosował się do zaleceń i sugestii Rzecznika dotyczących równości szans i parytetu płci;

V.	mając na uwadze, że Rzecznik stanowi część unijnych struktur ramowych wynikających z Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, których zadaniem jest ochrona, wspieranie i monitorowanie wdrażania tej konwencji na szczeblu instytucji UE;

W.	mając na uwadze, że w marcu 2018 r. odbyła się konferencja z udziałem Europejskiej Sieci Rzeczników Praw Obywatelskich i Komisji Petycji Parlamentu Europejskiego, a jednym z głównych punktów obrad był sposób, w jaki rzecznicy mogliby zacieśnić współpracę;

z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie roczne za 2018 r. przedstawione przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich;

gratuluje Emily O’Reilly doskonałej pracy i konstruktywnych działań na rzecz poprawy jakości administracji UE oraz poprawy dostępności i jakości usług oferowanych obywatelom przez tę administrację;

podkreśla znaczenie przejrzystości i publicznego dostępu do dokumentów będących w posiadaniu Rady; podkreśla, że wysoki poziom przejrzystości procesu ustawodawczego ma kluczowe znaczenie dla umożliwienia obywatelom, mediom i zainteresowanym stronom rozliczania wybranych przez nich przedstawicieli i rządów; docenia wartościową rolę, jaką Rzecznik odgrywa w utrzymywaniu kontaktów i prowadzeniu mediacji między instytucjami UE a obywatelami; uważa, że Rada musi dokonać przeglądu swojej polityki poufności; zaznacza, że Rzecznik dąży do zapewnienia większej rozliczalności unijnego procesu ustawodawczego wobec obywateli;

podkreśla potrzebę i znaczenie aktywniejszego udziału obywateli w podejmowaniu decyzji, a ponadto potrzebę większej przejrzystości w sposobie funkcjonowania administracji, co stanowi sposób na wzmocnienie legitymacji demokratycznej instytucji Unii w celu przywrócenia zaufania;

apeluje do Rzecznika o zapewnienie większej przejrzystości w procesie podejmowania decyzji w rozmowach trójstronnych;

podkreśla, że przywrócenie zaufania obywateli do instytucji Unii jest głównym przedmiotem troski Parlamentu Europejskiego i ma ogromne znaczenie społeczno-polityczne i etyczne;

podkreśla potrzebę poprawy i wzmocnienia dialogu społecznego, jak również dialogu między organami, instytucjami i obywatelami Unii;

w pełni popiera zalecenia Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich dla Rady i apeluje do Rady, aby przyjęła wszelkie środki niezbędne do jak najszybszego wdrożenia tych zaleceń;

zachęca Rzecznika do udzielenia instytucjom UE dalszych wskazówek dotyczących lepszej komunikacji z obywatelami we wszystkich językach urzędowych UE; apeluje do Rzecznika o udzielenie instytucjom wskazówek dotyczących tego, jak powinny rozwijać swoją politykę językową, aby zapewnić tworzenie odpowiednich treści i informacji w jak największej liczbie języków;

10.

z zadowoleniem przyjmuje strategię Rzecznika mającą na celu zwiększenie wpływu i rozpoznawalności działań Rzecznika z punktu widzenia obywateli UE;

11.

z zadowoleniem przyjmuje zmianę wyglądu strony internetowej Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, która to zmiana zwiększyła funkcjonalność i czytelność tego narzędzia dla obywateli;

12.

domaga się, by Rada, jako współustawodawca, dostosowała swoje metody pracy do standardów demokracji parlamentarnej, jak przewidziano w Traktatach, zamiast pełnić funkcję forum dyplomatycznego, która nie była funkcją zamierzoną; przypomina, że w wyniku dochodzenia strategicznego OI/2/2017/TE Rzecznik stwierdził, że praktyki Rady pod względem przejrzystości stanowią przypadek niewłaściwego administrowania; apeluje do Rady o bezzwłoczne wdrożenie zaleceń Rzecznika wynikających ze wspomnianego dochodzenia strategicznego, w tym zaleceń przedstawionych przez Parlament we własnym sprawozdaniu dotyczącym sprawozdania specjalnego; zachęca Rzecznika do dalszego śledzenia postępów związanych ze wspomnianym dochodzeniem strategicznym;

13.

ponawia wezwanie do aktualizacji przepisów UE dotyczących dostępu do dokumentów oraz postuluje przegląd rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1049/2001 z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (5), aby ułatwić Rzecznikowi prowadzenie działań w zakresie kontroli przyznawania dostępu do dokumentów Parlamentu, Rady i Komisji; uważa za godne ubolewania, iż Rada zablokowała przegląd rozporządzenia (WE) nr 1049/2001, i apeluje do Rady o wznowienie dyskusji w oparciu o stanowisko przyjęte przez Parlament w drugim czytaniu zgodnie z rezolucją z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie impasu w kwestii przeglądu rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 (6);

14.

ponawia apel o dokonanie przeglądu rozporządzenia (WE) nr 1049/2001, ponieważ jest ono mocno przestarzałe i nie odzwierciedla już aktualnej sytuacji prawnej i praktyk instytucjonalnych stosowanych przez instytucje, urzędy, organy i jednostki organizacyjne UE;

15.

z zadowoleniem przyjmuje oficjalne uruchomienie przyspieszonej procedury w odniesieniu do dochodzeń w sprawie dostępu do dokumentów i dostrzega pozytywny skutek, jaki ma to dla wnoszących skargi;

16.

zdecydowanie podkreśla znaczenie, jakie dla Rzecznika ma dalsze ścisłe monitorowanie przejrzystości działań Komisji i prowadzenie dochodzeń strategicznych w tym zakresie; zdaje sobie sprawę z faktu, że zjawisko „drzwi obrotowych” nadal istnieje, w szczególności wśród wysokich rangą urzędników instytucji; apeluje do Rzecznika o dalsze monitorowanie wdrażania zmienionych przepisów Komisji wprowadzonych we wrześniu 2018 r. w wyniku postępowania wszczętego przez Rzecznika z własnej inicjatywy i dotyczących problemu „drzwi obrotowych”;

17.

zwraca uwagę, że kwestia konfliktu interesów ma szerszy zakres niż tylko przypadki „drzwi obrotowych”, i podkreśla, że należy opracować kolejne przepisy i bardziej rygorystyczne kryteria, aby móc zdecydowanie zagwarantować podejmowanie decyzji i tworzenie ustawodawstwa w interesie ogółu;

18.

przypomina, że zasady jawności, otwartości i przejrzystości są nieodłącznym elementem procesu legislacyjnego UE, umożliwiającym obywatelom poznanie uwarunkowań leżących u podstaw działań legislacyjnych, a tym samym zapewniającym skuteczne korzystanie z przysługujących im praw demokratycznych (7) 3b; dostrzega potrzebę przejrzystości w procesie decyzyjnym UE; popiera postępy służb trzech instytucji w tworzeniu wspólnego portalu legislacyjnego, który ma stanowić przyjazną dla użytkowników niebędących specjalistami ścieżkę dostępu do informacji o toczących się procedurach ustawodawczych;

19.

popiera publikowanie ostatecznych wersji dokumentów dotyczących rozmów trójstronnych; podkreśla, że wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie De Capitani (T-540/15) z marca 2018 r. stanowi, że poglądy instytucji odzwierciedlone w dokumentach „czterokolumnowych” nie podlegają ogólnemu domniemaniu nieujawniania; zauważa, że sensytywność tematyki dokumentów dotyczących rozmów trójstronnych nie została sama w sobie uznana za wystarczającą podstawę, by odmawiać obywatelom dostępu do nich; uważa, że aby osiągnąć przejrzystość rozmów trójstronnych, wszystkie trzy instytucje powinny wnieść swój wkład; uznaje, że powszechne prawo dostępu do dokumentów instytucji Unii jest chronionym i niezbywalnym prawem każdego obywatela UE bezpośrednio wynikającym z zasady demokracji oraz podstawowego prawa wolności słowa, co wymaga ustanowienia odnośnego obowiązku Unii w zakresie przestrzegania tego prawa i rozliczalności; podkreśla potrzebę dalszego wspierania właściwych instytucji służących przejrzystości, takich jak urząd Rzecznika, tak aby Unia wywiązywała się z obowiązku, o którym mowa powyżej;

20.

powtarza, że należy zapewnić rzetelność Europejskiego Banku Centralnego (EBC) i jego niezależność od prywatnych interesów finansowych; podkreśla, że członkowie jego Zarządu nie mogą być jednocześnie członkami forów lub innych organizacji, w skład których wchodzą przedstawiciele kadry kierowniczej banków nadzorowanych przez EBC, ani nie mogą uczestniczyć w forach, , które nie są otwarte dla obywateli; z zadowoleniem opinię Rzecznika z dnia 5 lipca 2018 r.;

21.

z żalem zauważa, że EBC jeszcze nie przyjął i nie stosuje zalecanych minimalnych zasad rozliczalności; uważa, że niezapewnienie przejrzystości działań EBC może doprowadzić do zakwestionowania jego niezależności od prywatnych interesów finansowych;

22.

popiera zalecenia Rzecznika z dnia 15 stycznia 2018 r. w sprawie uczestnictwa prezesa Europejskiego Banku Centralnego i członków jego organów decyzyjnych w Grupie Trzydziestu oraz apeluje do EBC o zmianę odnośnych przepisów w celu zapewnienia konkretnego wdrożenia najwyższych standardów etyki i rozliczalności;

23.

wzywa Komisję, aby na etapie nieformalnego dialogu z państwami członkowskimi zapewniła wysoki poziom przejrzystości oraz dostęp do dokumentów i informacji dotyczących procedur EU Pilot i postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, w szczególności związanych z otrzymanymi petycjami, a także pełny dostęp – przy wykorzystaniu odpowiednich środków – do już zakończonych postępowań EU Pilot i postępowań w sprawie uchybienia; wzywa Komisję, aby przyjęła odmienne podejście w odniesieniu do dochodzeń w sprawie naruszeń prawa UE i by wszczynała postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, które nie będą wyłącznie oparte na mechanizmie EU Pilot;

24.

podkreśla znaczenie środków przyjętych w celu zwiększenia przejrzystości decyzji podejmowanych w ramach postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego; przypomina, że w 2014 r. Komisja utworzyła na stronie internetowej „Europa” scentralizowaną platformę zawierającą wyczerpujące informacje na temat uchybień; zaznacza, że w sprawozdaniach rocznych z kontroli stosowania prawa UE Komisja przekazuje Parlamentowi Europejskiemu i obywatelom informacje o postępowaniach w ramach mechanizmu EU Pilot i postępowaniach w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego;

25.

w pełni popiera zaangażowanie Rzecznika na rzecz poprawy przejrzystości lobbingu w UE; popiera zobowiązanie Komisji do wdrożenia zmienionych przepisów horyzontalnych dotyczących grup ekspertów, w tym w odniesieniu do przejrzystości i konfliktu interesów; podkreśla, iż ważne jest, by osoby i organizacje reprezentujące interesy prywatne były rejestrowane w rejestrze służącym przejrzystości, tak by można było dokonywać nominacji zgodnie z przepisami horyzontalnymi;

26.

podkreśla konieczność zawarcia porozumienia trójstronnego między Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją, które stanowiłoby krok naprzód w kierunku wzmocnienia obowiązujących przepisów dotyczących lobbingu i usunięcia luk prawnych; uważa jednak, że instytucje nie powinny na tym poprzestawać, lecz powinny nadal dążyć do przyjęcia środków ustawodawczych wiążących dla wszystkich instytucji i jednostek organizacyjnych UE;

27.

podkreśla znaczenie bezpłatnego, w pełni zrozumiałego i łatwo dostępnego mechanizmu udostępniania obywatelom wszystkich informacji na temat wpływu lobbystów, a także poprawy dokładności danych w unijnym rejestrze służącym przejrzystości; podkreśla, że należy zapewnić pełną przejrzystość finansowania wszystkich przedstawicieli grup interesu, i wzywa do zawieszania wszelkich organizacji łamiących zasady dotyczące efektu „drzwi obrotowych”;

28.

podkreśla potrzebę przyjęcia aktu prawnego w celu nadania rejestrowi służącemu przejrzystości w pełni obowiązkowego i prawnie wiążącego charakteru dla wszystkich instytucji i jednostek organizacyjnych UE oraz stron trzecich, a tym samym w celu zapewnienia pełnej przejrzystości działalności lobbingowej; zachęca instytucje UE do rozważenia, jakie praktyczne rozwiązania mogłyby doprowadzić do szybkiego zawarcia skutecznego porozumienia;

29.

wyraża ubolewanie, że dyskryminacja ze względu na płeć i reprezentacja płci nadal stanowią problematyczne kwestie w instytucjach europejskich; z zaniepokojeniem przyjmuje do wiadomości ustalenia w sprawie 366/2017/AMF i zdecydowanie wzywa EBI do pełnego przestrzegania zaleceń Rzecznika w celu osiągnięcia zrównoważonej reprezentacji obydwu płci na stanowiskach kierowniczych;

30.

z zadowoleniem przyjmuje dochodzenie przeprowadzone przez Rzecznika w 2018 r. w sprawie procedury mianowania byłego sekretarza generalnego Komisji i przyjmuje do wiadomości poczynione w jego ramach ustalenia dotyczące czterech przypadków niewłaściwego administrowania; wyraża ubolewanie, że pomimo iż Parlament poparł zalecenia Rzecznika, poprzednia Komisja nie zdołała zastosować się do nich; odnotowuje ze szczególnym niepokojem, że Komisja nie wprowadziła specjalnej procedury mianowania, i domaga się, by nowa Komisja to uczyniła, a tym samym zapewniła stosowanie najwyższych standardów przejrzystości, etyki i praworządności;

31.

z zaniepokojeniem odnotowuje malejący wskaźnik przypadków wdrażania przez Komisję zaleceń, sugestii i rozwiązań przedstawianych przez Rzecznika; wzywa Komisję, aby okazała większe zaangażowanie w wyjaśnianie wszystkich przypadków niewłaściwego administrowania, jakie Rzecznik wskazał w jej działalności;

32.

apeluje do Rzecznika o monitorowanie wdrażania przepisów nowego Regulaminu Parlamentu Europejskiego dotyczących wysłuchań kandydatów na komisarzy, w szczególności przepisów zawartych w art. 2 załącznika VII w odniesieniu do rozpatrywania interesów finansowych, w duchu przejrzystości i obiektywizmu;

33.

przyjmuje do wiadomości wniosek Komisji z dnia 31 stycznia 2018 r. dotyczący nowego kodeksu postępowania członków Komisji Europejskiej; uważa, że konieczne jest dalsze wzmocnienie przepisów kodeksu;

34.

ponownie podkreśla i jest w pełni przekonany, że we wszystkich instytucjach UE należy stosować rygorystyczne zasady i standardy etyczne, aby zagwarantować poszanowanie zobowiązania do godziwego zachowania;

35.

zdecydowanie uważa, że przejrzystość jest podstawowym elementem praworządności i że należy jej przestrzegać w całym procesie legislacyjnym, gdyż wpływa ona na faktyczne urzeczywistnienie prawa do głosowania i prawa do kandydowania w wyborach oraz szeregu innych praw (tj. prawa do wolności wypowiedzi i wolności słowa oraz wolności otrzymywania informacji);jest zdania, że budowanie aktywnego obywatelstwa UE wymaga możliwości nadzorowania, kontroli i oceny tego procesu przez opinię publiczną oraz możliwości ewentualnego zakwestionowania jego wyniku; podkreśla, że przyczyniłoby się to do upowszechniania wśród obywateli znajomości podstawowych koncepcji procesu legislacyjnego i sprzyjałoby ich udziałowi w życiu demokratycznym Unii;

36.

wyraża zadowolenie, że Rzecznik podejmuje stałe działania na rzecz wywierania wpływu na zmiany zachodzące w instytucjach UE poprzez udział w konsultacjach społecznych dotyczących obszarów działalności Rzecznika; z zadowoleniem przyjmuje sugestie Rzecznika dotyczące zwiększenia przejrzystości unijnego modelu oceny ryzyka w łańcuchu żywnościowym, w tym zalecenia, aby Europejska Agencja Bezpieczeństwa Żywności publikowała porządki obrad i protokoły posiedzeń związanych z oceną ryzyka;

37.

zachęca Rzecznika do dalszego prowadzenia dochodzenia z własnej inicjatywy w sprawie przejrzystości stosunków między EMA a firmami farmaceutycznymi składającymi wnioski poprzedzające złożenie wniosku o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu, a także do dalszego prowadzenia konsultacji społecznych, które trwały do stycznia 2019 r.;

38.

z zadowoleniem przyjmuje dochodzenie Rzecznika w sprawie sprawozdań Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) dotyczących bezpieczeństwa, w wyniku którego agencja zmieniła swoją praktykę, tak by osoby zgłaszające zastrzeżenia dotyczące bezpieczeństwa otrzymywały informacje zwrotne;

39.

wzywa Rzecznika do dalszego monitorowania zgodności wspólnego systemu ubezpieczenia chorobowego (JSIS) z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych; wzywa Komisję do aktualizacji tekstu ogólnych przepisów wykonawczych regulujących funkcjonowanie wspólnego systemu ubezpieczenia chorobowego w odniesieniu do kosztów leczenia osób niepełnosprawnych lub osób cierpiących na poważną chorobę oraz wydatków związanych z racjonalnymi usprawnieniami w miejscu pracy takich osób; wzywa Rzecznika do zapewnienia pełnego wdrożenia Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych przez całą administrację Unii Europejskiej;

40.

z zadowoleniem przyjmuje praktyczne zalecenia Rzecznika dotyczące dostępności w Europejskim Urzędzie Doboru Kadr (EPSO) procedur selekcji przeznaczonych dla kandydatów słabowidzących; wzywa Rzecznika do monitorowania pełnego przestrzegania przez EPSO wymogów dostępności w odniesieniu do procedur selekcji online; wzywa Rzecznika do podjęcia działań następczych w związku z jego propozycjami dotyczącymi technologii wspomagających podczas testów komputerowych odbywających się na całym świecie;

41.

wspiera Rzecznika w uwrażliwianiu instytucji UE na wprowadzenie bardziej zdecydowanej polityki przeciwdziałania molestowaniu;

42.

popiera inicjatywę Rzecznika na rzecz podjęcia działań następczych związanych z ruchem #MeToo i wzywa do dalszego monitorowania polityki przeciwdziałania molestowaniu przyjętej przez administrację UE;

43.

popiera starania Rzecznika mające na celu ułatwianie obywatelom udziału w kształtowaniu polityki UE; zwraca się do Rzecznika o dalsze monitorowanie stosowania narzędzia, jakim jest Europejska Inicjatywa Obywatelska (EIO), w tym monitorowanie wdrażania zmienionego rozporządzenia w sprawie EIO;

44.

zwraca uwagę, że od momentu utworzenia urzędu Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich jego rola zmieniała się z biegiem czasu – od zapobiegania niewłaściwemu administrowaniu do promowania dobrego administrowania; uważa, że logiczną konsekwencją tej tendencji jest podejmowanie dalszych starań na rzecz aktywnego i terminowego promowania lepszej administracji i najlepszych praktyk administracyjnych;

45.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Rzecznika dotyczącą przyznawania Nagrody za dobrą administrację w uznaniu działań podejmowanych przez służbę cywilną UE w celu wypracowania innowacyjnych sposobów wdrażania polityki przyjaznej obywatelom;

46.

przypomina swój wieloletni apel o przekształcenie obecnego Kodeksu dobrego postępowania administracyjnego w rozporządzenie odpowiednio wiążące dla wszystkich unijnych instytucji oraz jednostek organizacyjnych;

47.

przypomina o zaangażowaniu Rzecznika na rzecz wysokiego poziomu przejrzystości po stronie UE podczas negocjacji nad umową dotyczącą wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej;

48.

zachęca Rzecznika do dalszej współpracy z krajowymi rzecznikami praw obywatelskich za pośrednictwem europejskiej sieci rzeczników; podkreśla potrzebę dalszego rozwijania takiej współpracy między krajowymi rzecznikami praw obywatelskich;

49.

przypomina, że nowy projekt Statutu Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, który został niedawno przyjęty przez Parlament, przewiduje trzyletni okres karencji, zanim poseł do Parlamentu Europejskiego będzie mógł ubiegać się o urząd Rzecznika;

50.

podkreśla, że kluczowe jest utrzymanie niezależności i integralności Rzecznika oraz zadbanie o to, aby urząd ten był sprawowany przez osoby wolne od oczywistych powiązań partyjno-politycznych i konfliktów interesów oraz przez osoby o nienagannej postawie etycznej;

51.

wyraża uznanie dla doskonałej i owocnej współpracy Rzecznika i jego zespołu z Komisją Petycji;

52.

docenia doskonałą współpracę z Rzecznikiem w trakcie sprawowania urzędu i zachęca przyszłego Rzecznika do takiej współpracy i dialogu strukturalnego z Komisją Petycji w celu dalszej poprawy jakości administracji UE oraz dostępności i jakości usług oferowanych przez nią naszym obywatelom;

53.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji oraz sprawozdania Komisji Petycji Radzie, Komisji, Europejskiemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rzecznikom praw obywatelskich lub odpowiadającym im organom w państwach członkowskich.

(1) Dz.U. L 113 z 4.5.1994, s. 15.

(2) Teksty przyjęte, P8_TA(2019)0045.

(3) Teksty przyjęte, P8_TA(2019)0114.

(4) Teksty przyjęte, P8_TA(2019)0080.

(5) Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43.

(6) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0271.

(7) Sprawy połączone C-39/05 i C-52/05 P, Królestwo Szwecji i Maurizio Turco przeciwko Radzie Unii Europejskiej, Zb.Orz. 2008 I-04723.

Alkuun

Valitse kokeelliset ominaisuudet, joita haluat kokeilla