Sprawa C‑604/12

H.N.

przeciwko

Minister for Justice, Equality and Law Reform i in.

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przezSupreme Court (Irlandia)]

„Dyrektywa 2004/83/WE — Minimalne normy dotyczące warunków przyznania statusu uchodźcy lub statusu ochrony uzupełniającej — Dyrektywa 2005/85/WE — Minimalne normy dotyczące procedur nadawania i cofania statusu uchodźcy w państwach członkowskich — Krajowy przepis proceduralny uzależniający rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony uzupełniającej od uprzedniego oddalenia wniosku mającego na celu uzyskanie statusu uchodźcy — Dopuszczalność — Autonomia proceduralna państw członkowskich — Zasada skuteczności — Prawo do dobrej administracji — Karta praw podstawowych Unii Europejskiej — Artykuł 41 — Bezstronność i szybkość postępowania”

Streszczenie – wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 8 maja 2014 r.

1. Kontrole graniczne, azyl i imigracja — Polityka azylowa — Status uchodźcy lub status ochrony uzupełniającej — Dyrektywa 2004/83 — Krajowy przepis proceduralny uzależniający rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony uzupełniającej od uprzedniego oddalenia wniosku mającego na celu uzyskanie statusu uchodźcy — Dopuszczalność — Przesłanki — Przestrzeganie zasady skuteczności — Jednoczesne wniesienie wniosku o udzielenie azylu i wniosku o udzielenie ochrony uzupełniającej — Rozpatrzenie w rozsądnym terminie wniosku o udzielenie ochrony uzupełniającej

   (Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41; dyrektywa Rady nr 2004/83)

2. Kontrole graniczne, azyl i imigracja — Polityka azylowa — Status uchodźcy lub status ochrony uzupełniającej — Dyrektywa 2004/83 — Procedura rozpatrywania wniosku o udzielenie ochrony uzupełniającej — Organ krajowy informujący wnioskodawcę o swoim zamiarze wydania decyzji o wydaleniu z terytorium przed rozpoczęciem rozpatrywania wniosku — Naruszenie zasady dobrej administracji — Naruszenie wymogu bezstronności — Brak

   (Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41; dyrektywa Rady nr 2004/83)

1.  Dyrektywa 2004/83 w sprawie minimalnych norm dla kwalifikacji i statusu obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako uchodźców lub jako osób, które z innych względów potrzebują międzynarodowej ochrony, oraz zawartości przyznawanej ochrony, jak też zasada skuteczności i prawo do dobrej administracji nie stoją na przeszkodzie krajowemu przepisowi proceduralnemu uzależniającemu rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony uzupełniającej od uprzedniego oddalenia wniosku mającego na celu uzyskanie statusu uchodźcy, o ile, po pierwsze, wniosek mający na celu uzyskanie statusu uchodźcy i wniosek o udzielenie ochrony uzupełniającej mogą być złożone jednocześnie, a po drugie, ten krajowy przepis proceduralny nie prowadzi do tego, by rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony uzupełniającej następowało w terminie, który nie jest rozsądny, czego sprawdzenie należy do sądu odsyłającego.

   W istocie po pierwsze ochrona uzupełniająca stanowi uzupełnienie i dodatek w stosunku do ochrony uchodźców wprowadzonej konwencją genewską.

   Po drugie, jako że osoba ubiegająca się o międzynarodową ochronę niekoniecznie jest w stanie ocenić, do jakiego rodzaju ochrony odnosi się jej wniosek, a ponadto status uchodźcy zapewnia szerszą ochronę niż status ochrony uzupełniającej, wniosek o udzielenie ochrony uzupełniającej nie powinien co do zasady być rozpatrywany, zanim właściwy organ nie stwierdzi, iż osoba ubiegająca się o międzynarodową ochronę nie spełnia warunków uzasadniających przyznanie statusu uchodźcy.

   W dodatku taki przepis proceduralny powinien gwarantować skuteczny dostęp osób wymagających ochrony uzupełniającej do uprawnień, które przyznaje im dyrektywa.

   (por. pkt 32, 34–36, 42, 57; sentencja)

2.  Gdy państwo członkowskie wdraża prawo Unii, wymogi wynikające z zapisanego w art. 41 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i stanowiącego zasadę ogólną prawa, prawa do dobrej administracji, w szczególności prawa każdej osoby do bezstronnego rozpatrzenia swojej sprawy w rozsądnym terminie, mają zastosowanie w ramach realizowanej przez właściwy organ procedury przyznania ochrony uzupełniającej.

   Co się tyczy uregulowania krajowego, zgodnie z którym wniosek o udzielenie ochrony uzupełniającej musi być przedmiotem odrębnej procedury następującej w sposób konieczny po oddaleniu wniosku o udzielenie azylu, fakt poinformowania przez organ krajowy przed rozpoczęciem rozpatrywania wniosku o udzielenie ochrony uzupełniającej osoby ubiegającej się o tę ochronę o swoim zamiarze wydania decyzji o wydaleniu z terytorium nie może jako taki być interpretowany jako brak obiektywnej bezstronności tego organu.

   Bezsporne jest bowiem, że ten zamiar właściwego organu jest motywowany stwierdzeniem, że obywatel państwa trzeciego nie spełnia przesłanek wymaganych do uzyskania statusu uchodźcy. Stwierdzenie to nie oznacza zatem, że właściwy organ już przyjął stanowisko w kwestii tego, czy obywatel ten spełnia warunki przyznania ochrony uzupełniającej w związku z czym dany przepis proceduralny rozpatrywany nie jest sprzeczny z wymogiem bezstronności wynikającym z prawa do dobrej administracji.

   (por. pkt 49–51, 53–55)