Keywords
Summary

Keywords

1. Środowisko naturalne – Ocena skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia na środowisko naturalne – Dyrektywa 85/337 – Ciążący na właściwym organie obowiązek dokonania oceny skutków wywieranych na środowisko naturalne – Zakres

(dyrektywa Rady 85/337, zmieniona dyrektywami 97/11, 2003/35, art. 3)

2. Środowisko naturalne – Ocena skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia na środowisko naturalne – Dyrektywa 85/337 – Różne właściwe organy – Warunek – Kompetencje i zasady dotyczące ich wdrażania gwarantujące, że ocena oddziaływania na środowisko jest dokonywana w wyczerpujący sposób przed udzieleniem zezwolenia

(dyrektywa Rady 85/337, zmieniona dyrektywami 97/11, 2003/35, art. 2, 3, 4)

3. Środowisko naturalne – Ocena skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia na środowisko naturalne – Dyrektywa 85/337 – Zakres stosowania – Roboty rozbiórkowe – Zaliczenie

(dyrektywa Rady 85/337, zmieniona dyrektywami 97/11, 2003/35, art. 1 ust. 2)

Summary

1. Artykuł 3 dyrektywy 85/337 w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne, zmienionej dyrektywami 97/11 i 2003/35, nakłada na właściwy organ do spraw środowiska zobowiązanie do dokonania oceny oddziaływania na środowisko, która powinna obejmować opis bezpośrednich i pośrednich skutków przedsięwzięcia dla elementów wymienionych w trzech pierwszych tiret tego artykułu i wzajemnych oddziaływań między nimi. Ten obowiązek dokonania oceny jest różny od zobowiązań ustanowionych w art. 4–7, 10 i 11 dyrektywy 85/337, które zasadniczo są zobowiązaniami do zbierania i wymiany informacji, konsultowania, upubliczniania i zagwarantowania istnienia środka zaskarżenia. Chodzi tu o przepisy proceduralne, które dotyczą jedynie wdrażania podstawowego zobowiązania ustanowionego w art. 3 tej dyrektywy.

Jednakże nawet jeśli zgodnie z brzmieniem art. 8 tej dyrektywy, wyniki konsultacji i informacje zebrane zgodnie z jej art. 5–7 muszą być uwzględnione w procedurze wydania zezwolenia, tego zobowiązania uwzględnienia przed zakończeniem procesu podejmowania decyzji informacji zebranych przez właściwy organ środowiskowy nie można mylić ze zobowiązaniem oceny nałożonym w art. 3 dyrektywy 85/337. Owa ocena bowiem, której należy dokonać przed procesem podejmowania decyzji, pociąga za sobą badanie co do istoty zebranych informacji, jak również rozważenie możliwości ich ewentualnego uzupełnienia dodatkowymi danymi. Ten właściwy organ środowiskowy powinien więc oddać się zarówno pracy dochodzeniowej, jak i analizie, aby dokonać jak najpełniejszej analizy bezpośrednich i pośrednich skutków rozpatrywanego przedsięwzięcia na elementy wymienione w trzech pierwszych tiret wspomnianego art. 3 oraz wzajemnych oddziaływań między nimi.

Z brzmienia rozpatrywanych przepisów przywołanej dyrektywy i z jej ogólnej systematyki wynika, że jej art. 3 stanowi podstawowy przepis. Zwykła transpozycja art. 4–11 tej dyrektywy nie może być uznana za dokonującą automatycznie transpozycji tego art. 3. W efekcie nie dokonując transpozycji art. 3 państwo członkowskie uchybia zobowiązaniom ciążącym na nim na mocy dyrektywy 85/337 ze zmianami.

W tym względzie o ile prawdą jest, że transpozycja dyrektywy do prawa krajowego niekoniecznie wymaga formalnego i dosłownego przeniesienia jej przepisów do wyraźnego i szczególnego przepisu ustawowego lub wykonawczego, a ogólny kontekst prawny może być wystarczający, o ile faktycznie zapewnia on pełne stosowanie dyrektywy w sposób wystarczająco jasny i ścisły, to jednak transpozycję przepisów dyrektywy powinna cechować niekwestionowana moc wiążąca oraz wymagana szczegółowość, precyzja i jasność, aby uczynić zadość zasadzie pewności prawa, zgodnie z którą, w wypadku gdy dyrektywa nadaje uprawnienia jednostkom, powinny one mieć możliwość zapoznania się z całością swych uprawnień.

(por. pkt 36, 38-41, 46, 107; sentencja)

2. Artykuł 2 ust. 1 dyrektywy 85/337 w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne, zmienionej dyrektywami 97/11 i 2003/35, wskazuje, że ocena oddziaływania na środowisko powinna mieć miejsce przed udzieleniem zezwolenia. Oznacza to, że ocena bezpośrednich i pośrednich skutków przedsięwzięcia na elementy określone w art. 3 tej dyrektywy i na wzajemne oddziaływanie między tymi elementami jest przeprowadzana całkowicie przed wspomnianym udzieleniem zezwolenia.

W tych okolicznościach, chociaż nic nie stoi na przeszkodzie, aby państwo członkowskie dokonało wyboru powierzenia realizacji celów wspomnianej dyrektywy dwóm odmiennym organom, to może ono tego dokonać pod warunkiem, iż odpowiednie kompetencje tych organów i zasady dotyczące ich wdrażania gwarantują, że ocena oddziaływania na środowisko jest dokonywana w wyczerpujący sposób i we właściwym czasie, tzn. przed udzieleniem zezwolenia w rozumieniu tej dyrektywy.

Zatem uchybia zobowiązaniom ciążącym na nim na mocy omawianej dyrektywy państwo członkowskie, które nie gwarantuje, że w wypadku gdy różne organy posiadają kompetencje decyzyjne w zakresie przedsięwzięcia nastąpi całkowite spełnienie wymogów ustanowionych w jej art. 2–4.

(por. pkt 76, 77, 107; sentencja)

3. Roboty rozbiórkowe objęte są zakresem stosowania dyrektywy 85/337 w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne, zmienionej dyrektywami 97/11 i 2003/35, i z tego tytułu mogą stanowić „przedsięwzięcie” w rozumieniu jej art. 1 ust. 2.

W istocie definicja terminu „przedsięwzięcie” znajdująca się w art. 1 ust. 2 tej dyrektywy nie pozwala na wyciągnięcie wniosku, że roboty rozbiórkowe nie mogą spełniać kryteriów tej definicji. Takie prace mogą bowiem zostać zakwalifikowane jako „inne interwencje w otoczeniu naturalnym i krajobrazie”. Ta wykładnia poparta jest zresztą faktem, że w przypadku gdy roboty rozbiórkowe byłyby wyłączone z zakresu stosowania wspomnianej dyrektywy, odwołania do „dziedzictwa kultury” w jej art. 3, do „krajobrazów o znaczeniu historycznym, kulturalnym lub archeologicznym” w pkt 2 lit. h) załącznika III do tej dyrektywy i do „dziedzictwa architektonicznego i archeologicznego” w pkt 3 załącznika IV do niej, byłyby bezprzedmiotowe.

(por. pkt 97, 98, 101)