Sprawa C-337/07

Ibrahim Altun

przeciwko

Stadt Böblingen

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Verwaltungsgericht Stuttgart)

„Układ stowarzyszeniowy EWG-Turcja — Artykuł 7 akapit pierwszy decyzji nr 1/80 Rady Stowarzyszenia — Prawo pobytu dziecka pracownika tureckiego — Przynależność pracownika do legalnego rynku pracy — Niezawinione bezrobocie — Możliwość stosowania wymienionego układu do uchodźców tureckich — Przesłanki utraty praw nabytych”

Opinia rzecznika generalnego Y. Bota przedstawiona w dniu 11 września 2008 r.   I ‐ 10327

Wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 18 grudnia 2008 r.   I ‐ 10347

Streszczenie wyroku

1. Umowy międzynarodowe – Układ stowarzyszeniowy EWG-Turcja – Rada Stowarzyszenia powołana układem stowarzyszeniowym EWG-Turcja – Decyzja nr 1/80 – Łączenie rodzin – Prawo wykonywania pracy najemnej w państwie członkowskim, z którego korzystają członkowie rodziny pracownika tureckiego przynależnego do legalnego rynku pracy w tym państwie – Przesłanki

   (decyzja nr 1/80 Rady Stowarzyszenia EWG-Turcja, art. 7 akapit pierwszy)

2. Umowy międzynarodowe – Układ stowarzyszeniowy EWG-Turcja – Rada Stowarzyszenia powołana układem stowarzyszeniowym EWG-Turcja – Decyzja nr 1/80 – Łączenie rodzin – Uznanie prawa dostępu członka rodziny pracownika tureckiego do rynku pracy przyjmującego państwa członkowskiego

   (decyzja nr 1/80 Rady Stowarzyszenia EWG-Turcja, art. 7 akapit pierwszy)

3. Umowy międzynarodowe – Układ stowarzyszeniowy EWG-Turcja – Rada Stowarzyszenia powołana układem stowarzyszeniowym EWG-Turcja – Decyzja nr 1/80 – Łączenie rodzin – Ograniczenie praw członków rodziny pracownika tureckiego do legalnego rynku pracy przyjmującego państwa członkowskiego ze względu na oszukańcze zachowanie tego pracownika – Przesłanki

   (decyzja nr 1/80 Rady Stowarzyszenia EWG-Turcja, art. 7 akapit pierwszy, art. 14 ust. 1)

1.  Artykuł 7 akapit pierwszy tiret pierwsze decyzji nr 1/80 Rady Stowarzyszenia EWG-Turcja powinien być interpretowany w ten sposób, że dziecko pracownika tureckiego może korzystać z praw wynikających z tego przepisu, jeżeli w trzyletnim okresie wspólnego zamieszkiwania przez to dziecko z pracownikiem pracownik wykonywał działalność zawodową przez dwa i pół roku, a następnie był bezrobotny przez okres kolejnych sześciu miesięcy.

   W istocie prawo przyznane dziecku pracownika tureckiego do przyjęcia każdej oferty pracy w przyjmującym państwie członkowskim jest uzależnione od spełnienia dwóch przesłanek, zgodnie z którymi pracownik ten powinien należeć do legalnego rynku pracy tego państwa, a dziecko powinno zamieszkiwać w tym państwie legalnie od co najmniej trzech lat. Okoliczność, że przesłanka powstania prawa dostępu do rynku pracy w przyjmującym państwie członkowskim przestaje istnieć w stosunku do pracownika po nabyciu przez członka jego rodziny tego uprawnienia, nie podważa ze swej strony nabycia tego uprawnienia. Wynika stąd, że dla celów nabycia prawa dostępu do rynku pracy w przyjmującym państwie członkowskim przez członka rodziny pracownika tureckiego, przesłanka przynależności tego pracownika do legalnego rynku pracy powinna być spełniona przez co najmniej okres trzech lat wspólnego zamieszkiwania. Okoliczność bezrobocia nie z własnej woli sama w sobie nie stanowi przeszkody do dalszej przynależności pracownika tureckiego do legalnego rynku pracy przyjmującego państwa członkowskiego.

   (por. pkt 22, 26, 36, 37, 40; pkt 1 sentencji)

2.  Fakt, iż pracownik turecki uzyskał prawo pobytu w państwie członkowskim, a w konsekwencji prawo dostępu do rynku pracy tego państwa jako uchodźca polityczny, nie stoi na przeszkodzie temu, aby członek jego rodziny mógł korzystać z praw wynikających z art. 7 akapit pierwszy decyzji nr 1/80 Rady Stowarzyszenia EWG-Turcja. Wykonywanie praw przysługujących obywatelom tureckim na mocy decyzji nr 1/80 nie podlega bowiem żadnemu warunkowi odnoszącemu się do pierwotnej podstawy przyznania prawa wjazdu i pobytu w przyjmującym państwie członkowskim.

   W odniesieniu do ewentualnego „podwójnego uprzywilejowania” udzielonego uchodźcom z jednej strony przez decyzję nr 1/80 i z drugiej strony przez konwencję genewską dotyczącą statusu uchodźców, ta ostatnia w art. 5 stanowi, iż żadne z jej postanowień nie narusza innych praw i korzyści przyznanych uchodźcom niezależnie od tej konwencji. I tak decyzja nr 1/80 przyznaje członkom rodziny pracownika tureckiego prawa, na które nie mogliby się powoływać na mocy tej konwencji, ponieważ nie przyznaje ona żadnego prawa o takim charakterze jak prawa wynikające z art. 7 decyzji nr 1/80. Chociaż decyzja nr 1/80 nie wkracza w zakres kompetencji państw członkowskich do uregulowania zarówno wjazdu obywateli tureckich na ich terytorium, jak i warunków podjęcia przez nich pierwszego zatrudnienia, to jednak odmowa zastosowania decyzji nr 1/80 ze względu na status uchodźcy politycznego, z którego korzystał pracownik turecki w chwili udzielania mu zezwolenia na wjazd i pobyt w państwie członkowskim, spowodowałaby zakwestionowanie praw przysługujących jemu samemu i członkom jego rodziny na mocy tej decyzji.

   (por. pkt 42–50; pkt 2 sentencji)

3.  Przepis art. 7 akapit pierwszy decyzji nr 1/80 Rady Stowarzyszenia EWG-Turcja powinien być interpretowany w ten sposób, że jeżeli pracownik turecki uzyskał status uchodźcy politycznego na podstawie nieprawdziwych informacji, prawa do legalnego rynku pracy przyjmującego państwa członkowskiego wynikające dla członka jego rodziny z tego przepisu nie mogą zostać zakwestionowane, jeśli ten członek rodziny w dniu cofnięcia zezwolenia na pobyt wydanego pracownikowi spełniał przesłanki określone w wymienionym przepisie.

   W istocie jeśli w dniu cofnięcia zezwolenia na pobyt pracownika tureckiego prawa członków jego rodziny są wciąż w trakcie nabywania, ponieważ przesłanka dotycząca okresu rzeczywistego zamieszkiwania z pracownikiem określona w art. 7 akapit pierwszy decyzji nr 1/80 nie jest jeszcze spełniona, państwa członkowskie mają prawa wyciągnąć konsekwencje z oszukańczego zachowania tego pracownika w odniesieniu do członków jego rodziny. Natomiast od chwili gdy ci ostatni nabyli własne prawo dostępu do rynku pracy w przyjmującym państwie członkowskim, a w konsekwencji prawo pobytu w tym państwie, prawa te nie mogą następnie zostać zakwestionowane ze względu na nieprawidłowości, które w przeszłości dotyczyły prawa pobytu wspomnianego pracownika. Każde inne rozstrzygnięcie byłoby sprzeczne z zasadą pewności prawa, która wymaga, aby przepisy prawne były jasne, precyzyjne i przewidywalne co do ich skutków, w szczególności gdy mogą mieć skutki niekorzystne dla jednostek.

   Ograniczenia praw przyznanych w art. 7 akapit pierwszy decyzji nr 1/80 członkom rodziny pracownika tureckiego, którzy spełniają określone w tym przepisie przesłanki, mogą być tylko dwojakiego rodzaju: albo obecność imigranta tureckiego na terytorium przyjmującego państwa członkowskiego, z uwagi na jego osobiste zachowanie, stwarza rzeczywiste i dostatecznie poważne zagrożenie porządku, bezpieczeństwa lub zdrowia publicznego w rozumieniu art. 14 ust. 1 tej decyzji, albo opuścił on terytorium przyjmującego państwa członkowskiego na znaczny okres i bez uzasadnionych powodów. Wyczerpujący charakter tych ograniczeń zostałby podważony, jeśli władze krajowe mogłyby uzależniać od pewnych warunków, ograniczać lub uchylać prawa własne nabyte przez członków rodziny pracownika migrującego, ponownie badając lub powtórnie oceniając okoliczności przyznania temu imigrantowi prawa wjazdu i pobytu.

   (por. pkt 58–60, 62–64; pkt 3 sentencji)